Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2020 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: G. D.

od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 29 maja 2019 r., znak: (...)

w sprawie: G. D.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przywraca ubezpieczonej G. D. termin do złożenia skargi o wznowienie postępowania.

Na oryginale właściwy podpis.

VI U 2463/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 maja 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. w związku z wnioskiem o przy..., G. D. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania wnioskiem z dnia 20 maja 2019 r. na podstawie art. 59 § 1 k.p.a. w zw. z art. 83 b ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych odmówił wnioskoda..., skarżącej przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, iż w dniu 21 marca 2019 r. został ogłoszony wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2019 r. orzekający, że art. dwudzies..., 25, 25 ust. 1 b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dziennik Ustaw z 2018 r. pozycja 1270 oraz z 2019 r. pozycja 39 w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W dalszej części uzasadnienia powyższej decyzji organ rentowy stwierdził, iż zgodnie z art. 145 a § 2 k.p.a. ubezpieczona G. D. mogła wnieść do organu rentowego skargę o wznowienie postępowania w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, to jest do dnia 21 kwietnia 2019 r. z tym, że dni 21 i 22.04.2019r. były dniami ustawowo wolnymi od pracy 1 i 2 dzień Świąt Wielkiej Nocy, tym samym na podstawie art. 57 § 3 i 4 k.p.a. termin na zgłoszenie skargi o wznowienie postępowania upływał w dniu roboczym następującym po dniu wolnym od pracy, to jest 23 kwietnia 2019 r. Organ rentowy wskazał, że skoro skarga G. D. wpłynęła do zakładu w dniu 20 maja 2019 r., to nastąpiło to po ustawowym miesięcznym terminie. Jednocześnie organ rentowy wyjaśnił, że wprawdzie w piśmie z dnia 20 maja 2019 r. ubezpieczona zwróciła się z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania i w takim przypadku zgodnie z art. 58 § 1 k.p.a. organ na prośbę osoby zainteresowanej przywraca termin na złożenie skargi o ile uprawdopodobni ona, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy. Jednak zdaniem organu rentowego skarżąca G. D. nie uprawdopodobniła, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy. W związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi. Wskazując, że w jego ocenie wniosk..., skarżąca nie przedstawiła szczególnych okoliczności umożliwiających złożenie skargi w terminie. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona wskazując, że nie zgadza się z tą decyzją, że wnosi skargę o wznowienie postępowania i powtórne przeliczenie jej emerytury zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6.03.2019r. Ubezpieczona podnosiła, iż okoliczności wskazane przez nią w, we wniosku o przywrócenie terminu i domagała się uwzględnienia odwołania, powołując się na konieczność przeliczenia jej emerytury zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując argumentacją przedstawioną uprzednio w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy nadmienił, że ubezpieczona urodzona (...) uzyskała prawo do emerytury od (...) r. na mocy decyzji z 23 czerwca 2008 r., a następnie w dniu 26 lipca 2013 r. na wniosek ubezpieczonej przyznano jej emeryturę w oparciu o artykuł 24 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia 26 lipca 2013 r., co nastąpiło decyzją z 26 lipca 2013 r. Organ nadmienił, że podstawa obliczenia tej emerytury została pomniejszona o kwoty pobranych emerytur zgodnie z art. 25 ust. 1 b ustawy emerytalnej. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. Ubezpieczona G. D. w dniu 20 maja 2019 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. pismo dotyczące wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., w którym stwierdziła, że na podstawie art. 145 a k.p.a. wnosi skargę o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury jej obliczenie z uwzględnieniem art. 25 ust. 1 b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatkowo ubezpieczona wnosiła także o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania tego przepisu. Wraz z powyższym pismem, które organ rentowy zakwalifikował, jako skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocną decyzję administracyjną w przedmiocie przyznania emerytury ubezpieczona złożyła także pismo odrębne, w którym wyjaśniła, że nie złożyła wniosku w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ponieważ ma bardzo duże problemy zdrowotne ze swoim mężem, z którym mieszka tylko ona. Ubezpieczona podnosiła, że mąż leczy się psychiatrycznie przebywał w szpitalu, cierpi na padaczkę, a teraz lekarze podejrzewają u niego chorobę Parkinsona. Oprócz tego jej mąż leczy się u gastrologa, a także ma bardzo wysokie ciśnienie krwi i cukrzycę. W związku z opieką nad mężem ubezpieczona wskazywała, że nie miała możliwości czytania gazet, ani słuchania wiadomości w telewizji. Ponadto ubezpieczona podnosiła, że sama także się leczy jest m.in. diabetykiem na insulinie. I wnosiła o przywrócenie jej terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania. Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił ubezpieczonej przywrócenia terminu do złożenia skargi. Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodu z przesłuchania ubezpieczonej oraz dowodu z dokumentacji medycznej, dotyczącej leczenia męża ubezpieczonej, karta 23 oraz karta od 36 do czterdzieści..., do 51, iż ubezpieczona od dłuższego czasu opiekuje się mężem. W 2019 r. mąż ubezpieczonej był dwukrotnie hospitalizowany. Pierwsza hospitalizacja miała miejsce w dniu 6 stycznia 2019 r. i trwała do 15 stycznia 2019 r. W opisie rozpoznania, karta 44 akt sprawy, lekarze stwierdzili u męża ubezpieczonej padaczkę o nieznanym początku, bez objawów motorycznych, zakażenie układu moczowego wywołane przez Escherichia coli, nadciśnienie tętnicze umiarkowane, cukrzycę typu 2, chorobę afektywną dwubiegunową i przerost prostaty. W hospitalizacji, która miała miejsce w czerwcu 2019 r. i trwała od 5 do 11 czerwca rozpoznano u męża ubezpieczonej zakażenie układu moczowego o nieokreślonym umiejscowieniu, inne postacie uogólnionej padaczki i zespołów padaczkowych, samoistne pierwotne nadciśnienie i cukrzycę insulinozależną z nieokreślonymi powikłaniami, jak również te schorzenia, które wcześniej opisano. Z dowodu z przesłuchania ubezpieczonej wynika, iż jej mąż cierpi także na demencję i wymaga stałej opieki tym bardziej, iż nie może się samodzielnie poruszać bo, bez opieki, bo często się potyka i grozi to doznaniem urazu, czy nawet niebezpieczeństwem dla życia męża ubezpieczonej. Ubezpieczona wskazywała także, iż swoją uwagę życiową koncentrowała w czasie, w którym, który, w którym mogła złożyć w terminie skargą o wznowienie postępowania, a więc wnie..., na przełomie miesięcy od marca do kwietnia 2019 r. wyłącznie na opiece nad mężem, nie miała możliwości w związku z tym czytania gazet czy oglądania telewizji. Dokonując subsumpcji ustalonego wyżej stanu faktycznego sprawy do właściwych przepisów prawa materialnego, Sąd Okręgowy wskazuje, iż granice przedmiotowe niniejszego procesu wyznaczał, wyznaczała zaskarżona decyzja, która odmawiała przywrócenia ubezpieczonej terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania. W orzecznictwie podkreśla się, że termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania administracyjnego z przyczyn orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją określony w art. 145 litera a § 2 k.p.a. jest terminem o charakterze procesowym, wobec czego ma do niego zastosowanie instytucja przywrócenia terminu. Tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 grudnia 2015 r. III AUa 491/14, opublikowany w systemie informacji prawniczej LEX numer 1964980. Zgodnie z art. 145a § 1 k.p.a. można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja. Z kolei § 2 art. 145a k.p.a. stanowi, że w sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Instytucję przywrócenia terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania administracyjnego normuje art. 58 k.p.a. Zgodnie z jego § 1 w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Zgodnie z § 2 art. 58 k.p.a. prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. Należy wskazać, że § 1 art. 58 k.p.a. pozwala na uprawdopodobnienie braku winy, jako..., i jest to podstawa do przywrócenia terminu, a przywrócenie, a uprawdopodobnienie jest środkiem zastępczym słabszym niż dowód i niedającym pewności, lecz jedynie wiarygodność twierdzenia o danym fakcie. W stanie faktycznym niniejszej sprawy, w ocenie Sądu Okręgowego, ubezpieczonej autorce skargi o wznowienie postępowania nie można zarzucić, iż uchybienie terminu nastąpiło z jej winy. Skarżąca udowodniła, znaczy uprawdopodobniła z całą pewnością, iż koncentrowała swoją uwagę na opiece nad mężem, który cierpi na poważne schorzenia i w związku z tym trudno zarzucić jej winę w uchybieniu terminu. Tym bardziej, że opieka była bardzo absorbująca i tylko ubezpieczona na co dzień podejmowała tę opiekę, realizując swoje obowiązki małżeńskie. W tej sytuacji uchybienie terminu, które miało miejsce w niniejszej sprawie, krótsze niż 1 miesiąc, uznać należy za usprawiedliwione i niezawinione przez ubezpieczoną. Dlatego Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ze znaczkiem 14 § 2 k.p.c. w zw. z art. 58 § 1 i § 2 orzekł jak w sentencji wyroku, mając na względzie, iż przy tak trudnej sytuacji życiowej ubezpieczonej związanej z opieką nad schorowanym mężem złożyła ona w ciągu 7 dni wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania.