Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2014 r. w Legnicy

sprawy z wniosku Z. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania Z. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 28 maja 2013 roku

znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na mocy decyzji z dnia 28 maja 2013 r., znak (...) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 20 maja 2013r. odmówił wnioskodawcy Z. M. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, powołując się na art. 184 ust.1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz na § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, iż wnioskodawca nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Zdaniem organu rentowego ubezpieczony w dniu wejścia w życie ustawy ( 01 styczeń 1999r. ) udowodnił 27 lat, 10 miesięcy i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Przy czym nie wykazał, iż ma 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia:

- od 21 lutego 1972r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie (...) w J., ponieważ w świadectwie pracy z dnia 31 marca 2001 r. nie został określony charakter pracy zgodnie z Rozporządzeniem RM z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, brak także powołania się na w/w Rozporządzenie, a stanowisko pracy nie zostało określone wg obowiązujących przepisów branżowych, nie powołano się na w/w przepisy branżowe.

- od 24 sierpnia 1982r. do 26 sierpnia 1984r. – kontrakt w Libii, ponieważ nie został wystarczająco udowodniony- archiwum nie ma legitymacji prawnej do wystawienia świadectwa pracy po 28 luty 2001 r.. Istnieje także rozbieżność w początkowej dacie zatrudnienia w Libii – w świadectwie pracy z dnia 01 kwietnia 2005 r. jest to data 24 sierpnia 1982 r., natomiast w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7 z dnia 01 kwietnia 2005 r. – 14 sierpnia 1982 r..

Dnia 24 czerwca 2013r. wnioskodawca wniósł odwołanie od decyzji z dnia 28 maja 2013r. domagając się zmiany decyzji i przyznania mu emerytury. W odwołaniu ubezpieczony nie podnosi żadnych konkretnych zarzutów. Powołuje się jedynie na rozbieżność w zatrudnieniu na budowie eksportowej w Libii podając okres 14 sierpień 1982 r. do 26 sierpnia 1984 r..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych powołał się na te same okoliczności, które wskazał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił:

Z. M., ur. (...), z zawodu mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych. Na dzień 01 stycznia 1999r. wykazał 27 lat, 10 miesięcy i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Nie przystąpił do OFE.

( bezsporne )

W latach od 21 lutego 1972 r. do 31 marca 2001r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w J., w okresie od 21 lutego 1972r. do 30 czerwca 1993 r. na stanowisku mechanika pojazdów samochodowych, a od 01 lipca 1993 r. do 31 marca 2001 r. na stanowisku maszynisty koparki. W dniu przyjęcia do pracy powierzono Skarżącemu stanowisko pomocnika operatora ładowarki, które zmieniono angażem z 10 stycznia 1973 r. na stanowisko ślusarza samochodowego. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej został ponownie przyjęty do pracy z dniem 10 maja 1976 r. na stanowisku ślusarza samochodowego. Z dniem 01 grudnia 1979 r. przeniesiono go ze stanowiska ślusarza z Działu (...) na stanowisko montera maszyn i urządzeń w Brygadzie (...), następnie został przeniesiony z dniem 02 maja 1980 r. z Brygady(...) do Działu (...).

W okresie od 14 sierpnia 1982 r. do 26 sierpnia 1984 r. był zatrudniony na kontrakcie zagranicznym na budowie eksportowej w Libii. Po powrocie z kontraktu, od 03 grudnia 1984 r. został ponownie przyjęty do pracy na stanowisku monter maszyn i urządzeń w Wydziale (...). Angażem z dnia 22 lipca 1993 r. powierzono wnioskodawcy z dniem 01 lipca 1993 r. stanowisko mechanika-operatora na którym pracował do końca okresu zatrudnienia. W dniu 17 maja 1979r. Skarżący uzyskał uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych typu koparki jednonaczyniowe, a 19 grudnia 1997r. do obsługi spycharek.

Przedsiębiorstwo (...) w J. posiadało kilka warsztatów. W każdym warsztacie pracowało po 5-6 mechaników. Jako mechanik samochodowy wnioskodawca pracował w warsztacie w którym było od 3 do 5 kanałów remontowych i zatrudnionych było około 12 mechaników, a w razie naglącej potrzeby do warsztatu w którym pracował ubezpieczony kierowano mechaników z innych warsztatów. Jego praca polegała na wymianie skrzyni biegów, silników, resorów, smarowaniu hamulców, wymianie oleju. Z. M. w obowiązującym go wymiarze czasu pracy jako mechanik samochodowy częściowo wykonywał prace przy naprawie pojazdów mechanicznych w kanale remontowym, a częściowo poza kanałem.

Dowód: akta ZUS – świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, k. 5;w aktach osobowych – kwestionariusz przyjęcia do pracy, k. 7-8,150,zmiana angażu, k.35-36,umowa o pracę, k. 73; angaże, karta obiegowa, k. 71,67,64,61,59,57,56,55,53; w aktach osobowych- potwierdzenie gotowości wyjazdu, k. 52,umowa o pracę na budowie eksportowej, aneks, k. 47-48, zaświadczenie o pracy na budowie eksportowej, k. 44, karta obiegowa, k. 42; angaż z 03 grudnia 1984r., k. 83, angaże- k.85-92;94-103,106-113;angaż z dnia 22 lipca 1993 r., k.114, angaże, k.116-134,140-142;uprawnienia, k. 138; w aktach osobowych – rozwiązanie umowy o pracę, k. 24-30, świadectwo pracy – k. 32;zeznania świadków – nagranie audio-vide- 00:05:00, 00:15:31; wyjaśnienia wnioskodawcy, 00:01:13.

Na kontrakcie w Libii wnioskodawca pracował jako mechanik sprzętu ciężkiego. Zajmował się naprawą samochodów, koparek, spycharek. Były tam 2,3 kanały tzw. najazdowe – konstrukcja wzniesiona na podłożu w górę na wysokość 1,5 m.

Dowód: wyjaśnienia wnioskodawcy, 00:01:13.

Sąd zważył:

Odwołanie było nieuzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed 01 stycznia 1949r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt.1, tj. innym niż 65 lat dla mężczyzn. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z mocy art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej cytowane przepisy znajdują zastosowanie w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ( 01.01.1999r. ) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa ( ust. 2 ).

W sprawie bezspornym był fakt, iż w dacie złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawca miał wymagany przepisem art. 27 ustawy emerytalnej okres składkowy i nieskładkowy - 25 lat, osiągnął wymagany wiek 60 lat ( po dacie wydania zaskarżonej decyzji ), nie przystąpił do OFE.

Sporna między stronami była ocena czy Skarżący na dzień 01 stycznia 1999 r. posiada 15 letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Organ rentowy uznał, iż na dzień 01 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach wobec wymaganych 15 lat.

Wnioskodawca wskazywał natomiast, że ma wymagany 15 – letni okres pracy w szczególnych warunkach, bowiem jako taki należy uznać zakwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w J. na stanowisku mechanika pojazdów samochodów i maszynisty koparki.

Sąd podzielił stanowisko organu rentowego w tym zakresie, że wnioskodawca nie ma wymaganego 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. są okresy w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku i tylko praca wymieniona w wykazie A załącznika do rozporządzenia. Przy czym dla oceny czy konkretna praca była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach decydujące znaczenie ma nie sama nazwa zajmowanego stanowiska a czynności w jej ramach faktycznie wykonywane ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2012 r., sygn. akt III AUa 1192/12 , LEX nr 1240032; wyrok

Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 lutego 2013 r., sygn. akt III AUa 1221/12, LEX nr 1294841). Do kognicji Sądu należy samodzielne ustalenie, jakie prace wykonywał wnioskodawca i czy prace te należy zaliczyć do prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt III AUa 910/12, LEX nr 1293579 ). Postępowanie sądowe o świadczenia emerytalno-rentowe regulowane jest przepisami kodeksu postępowania cywilnego, które nie zawiera ograniczeń dotyczących postępowania dowodowego co oznacza, iż okoliczności, od których uzależnione jest prawo do emerytury mogą być wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym także zeznaniami świadków czy opiniami biegłych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 września 2012 r., sygn. akt III AUa 291/12, LEX nr 1223240 ).

Sąd nie uznał zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku mechanika pojazdów samochodowych od 21 lutego 1972r. do 30 czerwca 1993r jako pracy w szczególnych warunkach o której mowa w dziale XIV poz.16 wykazu A załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r. bowiem ubezpieczony nie wykonywał stale ( codziennie ) i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych. Powyższe stwierdzenie oznacza, iż warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku, stale tj. ciągle wykonuje pracę w szczególnych warunkach i nie wykonuje w tym czasie żadnych innych czynności nie związanych z zajmowanym stanowiskiem. A zatem w przypadku jednoczesnego wykonywania prac wymienionych w rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), z nie wymienionymi, nawet gdy stosunek tych prac jest nieproporcjonalnie wysoki na rzecz tych pierwszych, przekreśla to możliwość uznania za pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, jako, że nie była wykonywana stale, w pełnym wymiarze czasu pracy ( por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 lutego 2013 r., sygn. akt III AUa 1308/12, LEX nr 1286495; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt III AUa 1069/12, LEX nr 1312031).

Wnioskodawca wyjaśnił, że wszystkie prace były wykonywane w kanałach remontowych. Stoi to jednak w sprzeczności z zeznaniami świadka P., który zeznał, iż w warsztacie w którym pracował razem z wnioskodawcą było 5 kanałów remontowych i było 12 osób do prac w tych kanałach. Ponadto w razie naglącej potrzeby przesuwało się mechaników z innych działów do pracy w dziale w którym pracował wnioskodawca. Nieracjonalnym jest aby przy takiej liczbie mechaników wszyscy jednocześnie, stale i pełnym wymiarze czasu pracy, w tym samym czasie wykonywali pracę w 5 czy 3 kanałach remontowych. Świadek B. zeznał, iż raczej pracowało się tylko w kanale, ale czasem wykonywało się prace poza kanałem np. wybijanie resorów. Świadek P. zeznał, iż liczba mechaników była różna, nieraz do jednego samochodu kierowanych było 4 mechaników i każdy zajmował się naprawą innej części samochodu. Jeśli była konieczna naprawa części innych to samochód wjeżdżał na kanał, podnosiło się kabinę i resztę naprawy wykonywało się w kanale. Powyższe stwierdzenie oznacza, iż jakaś część naprawy była dokonywana poza kanałem skoro reszta naprawy wykonywana była w kanale. Pozostaje to w spójności z wyjaśnieniami wnioskodawcy, który stwierdził, iż wszyscy pracownicy zatrudnieni w Przedsiębiorstwie wykonywali te same prace. Mechanicy z pozostałych działów częściowo wykonywali prace w kanale, a częściowo poza kanałem. Jeżeli wszystkich pracowników obowiązywały takie same zasady pracy to należy uznać, iż mechanicy w warsztacie w którym pracował wnioskodawca także częściowo wykonywali prace w kanale a częściowo poza kanałem.

Należy zatem stwierdzić, iż ubezpieczony nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracy w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych., która jest wymieniona w wykazie A załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r. w dziale XIV pod poz.16.

Z uwagi na fakt, iż pozostały okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) w J. na stanowisku maszynisty koparki i na kontrakcie zagranicznym w Libii jest niewystarczający do wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach, należy wskazać, iż analiza charakteru tego zatrudnienia jest bezprzedmiotowa. Potencjalne bowiem uznanie tego okresu jako okresu wykonywania przez wnioskodawcę pracy w szczególnym charakterze i tak nie pozwoli mu na uzyskanie prawa do emerytury.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 kodeksu postępowania cywilnego oddalił odwołanie Z. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 28 maja 2013r., znak (...).