Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 2 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2021 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. B.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. na rzecz powoda P. B. kwotę 12054 zł (dwanaście tysięcy pięćdziesiąt cztery zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 7 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4367 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem zł ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 542/20

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznana w postepowaniu uproszczonym.

Pozwem złożonym 10 stycznia 2020 roku powód P. B. wniósł o zasądzenie od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. kwoty 12.054 zł wraz z odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od powyższej kwoty od dnia 7 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia za fakturę VAT z dnia 29 listopada 2019 roku oraz o zasądzenie kosztów procesu. Uzasadniając powództwo powód wskazał, że zawarł z pozwaną umowę o stałej współpracy w zakresie obsługi prawnej. 15 lipca 2019 roku pozwana wypowiedziała przedmiotową umowę ze skutkiem na dzień 31 października 2019 roku, wskazując jako główną przyczynę utratę zaufania spowodowaną wszczęciem postępowania dyscyplinarnego. Powód zakwestionował przedmiotowe wypowiedzenia i wskazał, ze w okresie objętym sporem nadal był gotów świadczy pomoc prawną na rzecz pozwanej.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 lutego 2020 roku w sprawie o sygn. akt XI Gnc 79/20 referendarz sądowy w tutejszym sądzie uwzględnił żądanie pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych podnosząc, że ostatni aneks do umowy, dwukrotnie podwyższający wynagrodzenie powoda został zawarty na tydzień przed odwołaniem poprzedniego zarządu pozwanej. Pozwana wskazała także na nieprawidłowości w rozliczeniach wynagrodzenia powoda w okresie od sierpnia 2016 roku do sierpnia 2017 roku. Ponadto, w trakcie próby renegocjacji umowy pozwana powzięła wątpliwości co do formy prawnej działalności prowadzonej przez powoda, wobec czego zwróciła się do (...) w S. o jej wyjaśnienie, co skutkowało wszczęciem postępowania dyscyplinarnego przez samorząd radcowski. Postępowanie wobec powoda zostało umorzone z uwagi na utratę przez niego statusu radcy prawnego, a w uzasadnieniu postanowienia wskazano, że naruszył on zasady Kodeksu Etyki Radcy Prawnego dotyczące informowania o swojej działalności wprowadzając osoby trzecie w błąd co do formy prowadzonej działalności, co wypełnia znamiona deliktu dyscyplinarnego. Powyższe okoliczności doprowadziły do utraty zaufania do powoda przez organy pozwanej. Pozwana podniosła także, że po wygaśnięciu umowy powód nie świadczył dla niej usług prawnych, w tym nie pełnił dyżurów, nie sporządzał opinii prawnych, ani nie reprezentował jej w postępowaniach.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 października 2013 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w P. zawarła z P. B. umowę o stałej współpracy w zakresie obsługi prawnej. Przedmiotowa umowa była zmieniana aneksem nr (...) z dnia 2 stycznia 2015 roku, aneksem nr (...) z dnia 4 stycznia 2016 roku, aneksem nr (...) z dnia 1 lutego 2016 roku oraz aneksem nr (...) z dnia 19 stycznia 2017 roku.

Przedmiotem umowy było podjęcie współpracy w zakresie bieżącej pomocy prawnej w sprawach dotyczących spółdzielni. Umowa została zawarta na czas nieoznaczony.

W czasie trwania umowy obsługi prawnej pozwanej zaprzestał drugi z pełnomocników tj. radca prawny L. B.. Jego obowiązki przejął powód.

Aneksem nr (...) m.in. wydłużono okres wypowiedzenia umowy do jednego roku ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego odpowiadającego miesiącowi, w którym nastąpiło wypowiedzenie umowy z zastrzeżeniem, że okres wypowiedzenia nie może zakończyć się przed prawomocnym zakończeniem wszystkich postępowań, o których mowa w § 2. Rozwiązanie umowy pod rygorem nieważności powinno nastąpić na piśmie i zawierać pisemne uzasadnienie.

Ostatnim z aneksów zwiększono liczbę dyżurów do dwóch w tygodniu oraz zwiększono wynagrodzenie należne P. B. do 9.800 zł netto miesięcznie. Zwiększenie wynagrodzenia wynikało także z dużej liczby spraw sądowych, w których uczestniczyła Spółdzielnia. Wydłużenie okresu wypowiedzenia wynikało z chęci zapewnienia większej trwałości łączącej strony umowy.

Dowód:

-umowa z aneksami, k. 15-24,

-zeznania M. B., k. 283v.-285, 289,

-zeznania W. S., k. 284v.-285, 289,

-zeznania A. B., k. 285v.- 286, 289.

- zeznania P. B. –k. 293-295, 289.

W lipcu 2016 roku doszło do zmian osobowych w radzie nadzorczej Spółdzielni.

W dniu 23 stycznia 2017 roku podjęto decyzję o odwołaniu dotychczasowego prezesa zarządu, W. S., za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Poprzedni zarząd wysoko oceniał pracę P. B., zwracając uwagę na dysponowanie przez kancelarię (...) specjalistów z różnych dziedzin prawa. Zarząd był świadomy, że mimo że obsługa jest prowadzona przez kancelarię, to P. B. ponosił odpowiedzialność za wykonanie umowy. Usługi dla Spółdzielni były wykonywane głównie przez P. B., ale także innych współpracujących z nim prawników, bo uzgodnieniu tego ze Spółdzielnią.

W maju 2017 roku prezesem został K. J.. Krótko po objęciu funkcji zaczął wyrażać chęć zmiany kancelarii obsługującej Spółdzielnię na kancelarię prowadzoną przez K. J.. Księgowa Spółdzielni, która była obecna przy podpisywaniu umowy z P. B., podobnie jak nowy prezes, wskazywała na zbyt wysokie koszty obsługi prawnej.

Powód prawidłowo wykonywał umowę. W ramach zleconych spraw przygotował m.in. dokumenty dotyczące rozwiązania umowy z W. S.. Z jego pomocy w sprawach prywatnych korzystali też przedstawiciele organów pozwanej.

Dowód:

-zeznania M. B., k. 283v.-285, 289,

-zeznania W. S., k. 284v.-285, 289,

-zeznania A. B., k. 285v.- 286, 289.

- zeznania W. D. k.286v-288 , 289.

- zeznania J. K. k.290-291

- zeznania P. U. k. 290v-291

- zeznania Ł. K. k.291-292

- zeznania J. D. k. 292-293.

- zeznania P. B. –k. 293-295

- zeznania K. J. – k.295-296

- zeznania K. K. – k.300-301

W wykonaniu umowy P. B. wystawiał faktury VAT na swoje nazwisko, w których wyszczególniał pozycje podlegające zapłacie, także te poza stawką ryczałtową. W razie wątpliwości co do zasadności poszczególnych pozycji, były one omawiane i w niektórych sytuacjach korygowane. Faktury były płacone przez pozwaną. Przeprowadzona lustracja nie wykazała nieprawidłowości w przedmiotowych rozliczeniach.

Dowód:

-faktury VAT, k. 138-150,

-zestawienie – k.151

- zeznania M. B., k. 283v.-285, 289.

- zeznania Ł. K. k.291-292

- zeznania P. B. –k. 293-295

- zeznania K. J. – k.295-296

Pismem z dnia 15 grudnia 2017 roku Spółdzielnia zaproponowała P. B. zmianę umowy dotyczącą obniżenia wynagrodzenia oraz skrócenia terminu wypowiedzenia.

W odpowiedzi pismem z dnia 21 lutego 2018 roku P. B. zaproponował własne zmiany w umowie. Przesłane przez niego pismo zostało sporządzone na papierze firmowym oznaczonym (...) Radców Prawnych D.-B.-S.-G.”, w którym wymieniono m.in. partnerów, w tym P. B.. Pismo zostało podpisane przez P. B. „za zespół Kancelarii Radców Prawnych (...) D.-B.-S.-G.”.

Dowód:

-pisma, k. 152-153, 154-155.

- zeznania P. B. –k. 293-295

- zeznania K. J. – k.295-296

- zeznania W. D. k.286v-288 , 289.

W dniu 1 marca 2018 roku K. J. skierował do Okręgowej Izby Radców Prawnych w S. zapytanie, czy Kancelaria Radców Prawnych BD D.-B.-S.-G. z siedzibą w S. jest zarejestrowana w (...) w S.. W wyniku tej wiadomości przeprowadzono wizytację w kancelarii (...), a następnie wszczęto postępowanie dyscyplinarne dotyczące nieprawidłowego, wprowadzającego w błąd oznaczania Kancelarii przez P. B., B. D., B. S. i R. G.. Na stronie internetowej kancelarii wskazywano, że jest ona prowadzona w formie konsorcjum indywidualnych kancelarii radów prawnych i adwokatów.

Dowód:

-sprawozdanie, k. 2-3 akt R D 105/2018/KW,

-wydruk ze strony internetowej, k. 19 akt R D 105/2018/KW.

W dniu 2 stycznia 2019 roku S.M. (...) w P. udzieliła B. D., P. B. i B. S. pełnomocnictwa procesowego ogólnego. Jako adres do doręczeń wskazano (...) Radców Prawnych i (...) ul. (...)/U1, (...)-(...) S..

Dowód:

-pełnomocnictwo, k. 210.

Postanowieniem z dnia 7 czerwca 2019 roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w S. umorzył dochodzenie w sprawie zachowania P. B. z uwagi na utracenie przez niego statusu radcy prawnego. W uzasadnieniu postanowienia rzecznik wskazał, że w jego przekonaniu P. B. naruszył zasady informowania o swojej działalności, ustanowione w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego, wprowadzając osoby trzecie w błąd, co do formy prowadzonej działalności gospodarczej. To wprowadzenie w błąd mogło dotyczyć nowych klientów a nie już współpracujących z powodem.

Dowód:

-postanowienie, k. 27v.-29.

- pismo powoda k.25-26, 47,48-49

-zeznania M. P. –k. 286-286v

Pismem z dnia 15 lipca 2019 roku S.M. (...) w P. wypowiedziała P. B. umowę z dnia 1 października 2013 roku, jako podstawę podano art. 746 § 1 k.c. Jako przyczynę rozwiązania wskazano utratę zaufania do P. B., jako prawnika, spowodowaną wprowadzaniem w błąd spółdzielni przez świadome i celowe tworzenie pozorów wykonywania działalności gospodarczej w ramach spółki radcowskiej lub adwokacko-radcowskiej. Spółdzielnia powołała się w wypowiedzeniu na treść opinii zawartej w uzasadnieniu postanowienia z dnia 7 czerwca 2019 roku. Z uwagi na konieczność zachowania nieprzerwanej obsługi prawnej umowa została rozwiązana za 3-miesięcznym wypowiedzeniem ze skutkiem na dzień 31 października 2019 roku.

Dowód:

-pismo, k. 30.

P. B. nie zgodził się z wypowiedzeniem umowy. Pozwana nie zmieniła swojego stanowiska. Cały czas, także w listopadzie 2019 roku zapewniał obsługę dyżurów określonych w umowie, do odbywania których nie był dopuszczany przez Spółdzielnię, w ocenie której umowa wygasła oraz odbierał pisma kierowane do niego przez sądy, komorników, jako pełnomocnika Spółdzielni oraz przekazywał je Spółdzielni. Akta zostały protokolarne przekazane pozwanej w dniu 31 października 2019r.

Dowód:

-potwierdzenia stawiennictwa, k. 58, 67, 79, 80, 85, 91, 103, 105, 213-253

-odpisy dokumentów, k. 59-63, 64-65, 68, 72, 73, 74,75, 76, 77, 78, 81-84, 86-90,92-102, 106-111

- pisma powoda reprezentantów organów pozwanej k. 31-33, 34-35, 36-37, 38-39, 40, 41,42, 43, 45-46, 50, 51-52

-pismo pozwanej k.44

-potwierdzenie przekazania akt k.55-57

-wiadomości e-mail, k.53-54, 66, 104.211-212,254-256

- zeznania J. K. k.290-291

- zeznania P. U. k. 290v-291

-zeznania A. B., k. 285v.- 286, 289.

- zeznania P. B. –k. 293-295

- zeznania K. J. – k.295-296

- zeznania K. K. – k.300-301

W dniu 29 listopada 2019 roku P. B. wystawił fakturę VAT na kwotę 12.054 zł tytułem obsługi prawnej w listopadzie 2019 roku. Faktura nie została uznana przez Spółdzielnię z uwagi na rozwiązanie umowy z dnia 1 października 2013 roku.

Dowód:

-faktura, k. 112,

-pismo, k. 114.

Powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty objętej w/w fakturą. Pozwana odmówiła zapłąty.

Dowód:

- wezwanie – k.115

- pismo pozwanej k.116

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w całości.

Strony zawarły umowę z dnia 1 października 2013 roku zmienianą aneksem nr (...) z dnia 2 stycznia 2015 roku, aneksem nr (...) z dnia 4 stycznia 2016 roku, aneksem nr (...) z dnia 1 lutego 2016 roku oraz aneksem nr (...) z dnia 19 stycznia 2017 roku.

W ocenie Sądu zawarta umowa zawiera elementy umowy zlecenia i świadczenia usług do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Oceny prawnej dokonać więc należy w oparciu o przepisy art. 734 i n. Powód domaga się zapłaty wynagrodzenia za miesiąc listopad 2019r. Fakt zawarcia przedmiotowej umowy nie jest sporny, strony różnią się natomiast, co do daty zakończenia współpracy.

Zgodnie z art. 746 § 1 i 3 k.c., dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia; w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę. Nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego nie budzi wątpliwości, że oba sposoby wypowiedzenia umowy wskazane w tym przepisie, to jest zarówno wypowiedzenie z ważnego powodu jak również z innych przyczyn, mogą zostać powiązane przez strony z zastrzeżeniem terminu wypowiedzenia. Pogląd ten wynika z przyjmowanego powszechnie w orzecznictwie założenia, że wszystkie przepisy o zleceniu - z wyjątkiem art. 746 § 3 i art. 751 k.c. - mają charakter dyspozytywny (tak m.in. w wyrokach Sądu Najwyższego: z dnia 20 kwietnia 2004 r., V CK 433/03 (OSNC 2004, Nr 12, poz. 205), z dnia 28 września 2004 r., IV CSK 640/03 (OSNC 2005, Nr 9, poz. 157), z dnia 20 grudnia 2005 r., V CK 295/05 (nie publ.), z dnia 21 sierpnia 2008 r., IV CSK 202/08, niepubl. z dnia 23 listopada 2011 r., IV CNP 14/11, nie publ., Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2020 r. sygn..V CSK 492/18 opub. Lex nr 3077028). Charakter iuris cogentis ma natomiast art. 746 § 3 k.c., zawierający zakaz zrzeczenia się z góry uprawnienia do wypowiedzenia z ważnych przyczyn. Uprawnienie to może być natomiast ograniczone terminem. Stanowisko o dopuszczalności zastrzeżenia terminu wypowiedzenia także w odniesieniu do wypowiedzenia dokonanego z ważnych przyczyn w najszerszym stopniu zostało umotywowane w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2004 r., V CK 433/03 (OSNC 2004, Nr 12, poz. 205), powtórzono je także w wyroku z dnia 15 października 2014 r., V CSK 684/13 (nie publ.).

W niniejszej sprawie jednoroczny okres wypowiedzenia wprowadzono aneksem nr (...) z dnia 1 lutego 2016r. Jednocześnie wskazano, że rozwiązanie umowy pod rygorem nieważności powinno nastąpić na piśmie i zawierać pisemne uzasadnienie.

W kontekście powyższego dokonać należy analizy wypowiedzenia z dnia 15 lipca 2019r. W wypowiedzeniu tym podano jako przyczynę utratę zaufania spowodowaną wprowadzeniem w błąd spółdzielni przez świadome tworzenie pozorów wykonywania działalności gospodarczej w ramach spółki. W dalszej części wskazano, że znajduje to potwierdzenie w uzasadnieniu postanowienia Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w S..

W ocenie Sądu wskazana przyczyna nie miała realnego charakteru i stanowiła nieudolną próbę przedterminowego rozwiązania umowy.

Abstrahując od kwestii dopuszczalności zamieszczenia w uzasadnieniu postanowienia o umorzeniu postępowania będącego w fazie in rem przez oskarżyciela tak stanowczych rozważań dotyczących sprawstwa i winy obwinionego w świetle prawa do obrony i zasady domniemania niewinności, należy wskazać, że powód świadczył usługi prawne na rzecz pozwanej od 2013 roku. W tym czasie nie było zastrzeżeń co do merytorycznej części jego działalności. Co więcej, była ona oceniana wysoko. Współpraca między stronami odbywała się bez zastrzeżeń. Większość czynności na rzecz pozwanej była wykonywana osobiście przez powoda, ale zdarzało się także, że był on zastępowany przez innych współpracujących z nim prawników, czy to w trakcie dyżurów, czy na posiedzeniach organów pozwanej, czy wreszcie w trakcie postępowań sądowych z udziałem powódki. Taki stan, pomimo że tylko powód był stroną umowy i to on wystawiał faktury za świadczone usługi, był w pełni akceptowany przez pozwaną. Z zeznań wynika, że wiadomym było, że to powód odpowiada za wykonanie usług. Nie wskazano na ani jedną sytuację w której istniałby spór, co do tego czy wynagrodzenie należne jest powodowi czy też któremuś z jego współpracowników. Znamienna jest chronologia działań pozwanej. Mimo wieloletniej współpracy z powodem, w przypadku pojawienia się wątpliwości, co do formy organizacyjno-prawnej działalności powoda (gdyby wątpliwości były realne) oczywista wydaje się próba ich wyjaśnienia z bezpośrednim zainteresowanym. Takiej próby wyjaśnień, mimo pytań na rozprawie, nie potwierdził żaden ze świadków. Zamiast tego kieruje się zapytanie do (...), które w dalszej kolejności uruchamia czynności mające dać pretekst do przedterminowego zakończenia współpracy. Znamiennym jest, że zapytanie kierowane jest po otrzymaniu przez pozwaną niekorzystnej dla niej kontroferty powoda dotyczącej zmiany umowy. Co więcej, pomimo rzekomego powzięcia wątpliwości, które przywołano jako podstawę wypowiedzenia, w styczniu 2019 roku pozwana udzieliła powodowi oraz dwóm współpracującym z nim pełnomocnikom pełnomocnictwa procesowego, w którym jako ich adres do korespondencji wskazano kancelarię powoda w takim samym oznaczeniu, jak to, które miało wzbudzać wątpliwości pozwanej.

Na koniec tego wątku odnotować należy, że na rozprawie M. P. w odniesieniu do sformułowanego przez siebie uzasadnienia wskazał, że dotyczyło ono informowania przez powoda potencjalnych klientów, a nie relacji powoda z pozwaną w której forma świadczenia pomocy prawnej była doskonale znana osobie zawiadamiającej. Reasumując wskazana w wypowiedzeniu przyczyna była pozorna, tym bardziej nie mogła więc stanowić ważnego powodu, a nawet gdyby stanowiła to i tak przewidziany roczny termin wypowiedzenia nie wprowadzał rozróżnienia z tego tytułu.

W toku procesu strona pozwana dostrzegając słabość realnej przyczyny wskazanej w wypowiedzeniu (tj. brak zaufania wynikający z wątpliwości dotyczących oznaczenia) zaczęła inaczej i szerzej uzasadniać motywy zakończenia współpracy. W tym miejscu przypomnieć należy, że umowa pod rygorem nieważności wymagała na piśmie wypowiedzenia wraz z uzasadnieniem. Nadto pozwana to podmiot profesjonalnie gospodarujący wielomilionowym majątkiem kilkunastu tysięcy mieszkańców. W takiej sytuacji oczekiwać należy, że formułowane pisma, zwłaszcza tak doniosłe jak wypowiedzenie są przemyślane i odzwierciedlają faktyczny zamysł strony. Nielogicznym byłoby poszukiwanie innej ważniejszej przyczyny wypowiedzenia niż ta wprost wskazana. W kontekście tego sceptycznie należy podchodzić do wersji strony pozwanej, z której wyłaniać się ma obraz całkowitej utraty zaufania między stronami uniemożliwiający współpracę.

W celu pełnego omówienia sprawy Sąd również odniesie się szerzej do rzekomej utraty zaufania. W doktrynie i orzecznictwie dosyć jednolicie podnosi się, że utrata zaufania jest ważnym powodem w rozumieniu art. 746 k.c. Kwestia „ważności przyczyny" nie należy do sfery ustaleń faktycznych, lecz jest ich oceną. Rozstrzygnięcie, czy istnieją ważne powody, powinno być dokonane z uwzględnieniem okoliczności faktycznych sprawy, a także treści i celu łączącej strony umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług (wyrok SN z 14 maja 2002 r., V CKN 1030/2000, LexisNexis nr (...), IC 2002, nr 12). Zaufanie pomiędzy radcą prawnym lub adwokatem, a jego klientem należy rozumieć jako przekonanie, że działania zawodowego pełnomocnika są prawdziwe, a jednocześnie, że posiada on odpowiednią wiedzę i umiejętności oraz potrafi je odpowiednio wykorzystać.

Podkreślenia wymaga, że w każdym wypadku przyczyny, podawane przez stronę jako okoliczności uzasadniające wypowiedzenie umowy, powinny być obiektywnie weryfikowalne. Nawet w przypadku utraty zaufania, co samo w sobie jest okolicznością subiektywną, nie można przyjąć, iż wystarczą wyłącznie subiektywne odczucia dającego zlecenie o niewłaściwym sposobie wykonywania zlecenia. Aby uzasadniać wypowiedzenie w trybie art. 746 § 1 k.c. brak zaufania jako „ważny powód” wypowiedzenia powinien wynikać z przyczyn, które są obiektywnie uzasadnione i weryfikowalne. W innym przypadku rozwiązanie umowy z powodu utraty zaufania uprawniałoby strony stosunku zlecenia do całkowicie dowolnego zakończenia tego stosunku prawnego, czyniąc podstawę wypowiedzenia czysto fikcyjną.

W ocenie Sądu takie obiektywne przyczyny utraty zaufania nie zaistniały. Wysoko oceniała pracę powoda M. B., która była członkiem zarządu pozwanej do 30 listopada 2018r. Zwrócić przy tym należy uwagę, że obecnie nie jest związana z pozwaną, nie pozostaje też z nią w konflikcie. Nie ma więc powodów by podważać wiarygodność jej zeznań. Także W. S. wysoko oceniał kompetencje i zaangażowanie powoda. Z zeznań świadków W. D. i Ł. K. wynika, że realną przyczyną zakończenia współpracy z powodem była negatywna ocena zapisów umowy o współpracy i brak woli powoda do renegocjowania zawartej umowy. Taki wniosek, co do przyczyny rozwiązania umowy wypływa też z zeznań J. D. i K. J.. Dodatkowo pojawia się kwestia niechęci Prezesa K. J. do powoda, być może związanej z wcześniejszą współpracą K. J. (w ramach innej spółdzielni) z inną kancelarią oraz faktem swoistego odziedziczenia współpracy z powodem po poprzednim zarządzie. Zeznania K. K. w zakresie mającym wykazywać nieprawidłowości w pracy powoda Sąd uznał za niewiarygodne. Zostały one złożone w czasie gdy znana była już treść całego materiału dowodowego. I w znacznej części pozostają one w sprzeczności z zeznaniami pozostałych przesłuchanych osób. Nadto jeżeli ta współpraca była tak zła, to nic nie stało na przeszkodzie aby fakt ten wskazać w treści wypowiedzenia. Zwrócić przy tym należy uwagę, że rzekome nieprawidłowości nie są wykazane dokumentami np. wzywającymi powoda do określonego zachowania, nakazującymi jakieś działanie itp.

To że strony prowadziły rozmowy dotyczące wykonania umowy, w szczególności co do tego, czy dana czynność powinna być rozliczna w ramach ryczałtu, czy za godzinę jest sytuacją normalną zwłaszcza przy tak długiej i wielowątkowej współpracy. Ostatecznie strony dochodziły do kompromisu i w niniejszym procesie nie wskazywały na realne roszczenia, które skierowały lub zamierzają skierować do Sądu z tego tytułu. Nadto wskazywane w sprzeciwie faktury dotyczą okresu od sierpnia 2016r do sierpnia 2017r, a więc znacznie poprzedzającego wypowiedzenie. Przede wszystkim jednak taka podstawa (dotycząca rozliczeń) nie została wskazana w wypowiedzeniu.

W tym miejscu odnotować też należy, że przy ocenie zasadności wypowiedzenia należy uwzględniać tylko te zdarzenia, które miały miejsce do chwili złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu, gdyż tylko one mogły stanowić podstawę do wypowiedzenia, a nie zdarzenia późniejsze.

Przy ocenie łączącej strony umowy zwrócić należy uwagę na zasadę ciągłości po stronie pozwanej. Jeżeli więc pozwana reprezentowana przez ówczesny zarząd zawarła zgodnie z obowiązującymi przepisami umowę, czy też aneksy to kolejny zarząd nie może negować takiej umowy, czy aneksu tylko dlatego, że sam inaczej ocenia sytuację, w szczególności uznając jego treść za niekorzystną. Umowa wraz z aneksami cały czas wiąże bowiem pozwaną jako osobę prawną. W konsekwencji czego nieuprawnione jest również oczekiwanie przez pozwaną, że powód musi się zgodzić na zmianę umowy w postulowanym przez pozwaną kierunku, bo w przeciwnym razie pozwana utraci do niego zaufanie.

Patrząc na chronologię zdarzeń nie jest tak, że zmiana umowy pojawiła się nagle i nikt o niczym nie wiedział. Zmiany umowy następowały sukcesywnie. Istotny z punktu widzenia sprawy aneks nr (...) wydłużający okres wypowiedzenia zawarty został 1 lutego 2016r, a więc znacznie przed zmianami kadrowymi u pozwanej. Natomiast wzrost wynagrodzenia przeprowadzany był stopniowo aż do ostatecznego ustalenia ryczałtu w aneksie nr (...) z dnia 19 stycznia 2017r (w czasie gdy funkcjonowała nowa Rada Nadzorcza) na kwotę 9800zł. netto. Aneksy podpisane zostały przez reprezentantów pozwanej, którzy kierowali się sobie znanymi motywami. Motywy te przedstawiane zostały wiarygodnie przez W. S. i M. C. oraz powoda. W tym miejscu wskazać należy, że obu stronom zależało na zwiększeniu trwałości łączącego je stosunku prawnego. Pozwana miała zapewnioną obsługę prawną za określona cenę (z czasem stawki na rynku usług rosną) przez pełnomocnika, który znał specyfikę spraw zarówno od strony prawnej jak i faktycznej, a pełnomocnik mógł zaplanować działalność m.in. w zakresie wielkości kancelarii, współpracowników, kosztów czy niezbędnego czasu. Odnotować też należy, że powód przejął całą obsługę prawną spółdzielni, po tym jak zakończono współprace z drugim pełnomocnikiem tj. radcą prawnym L. B., tym samym zwiększył się jego zakres obowiązków. To, że wcześniej K. J. nie spotkał się z takimi zapisami umowy nie oznacza, że umowa taka nie mogła być zawarta. Na marginesie wskazać tylko można, że jak sam wskazał, poprzednie spółdzielnie, w których pracował były dużo mniejsze. Znamiennym jest też, że od chwili zawarcia ostatniego aneksu do chwili wypowiedzenia umowy upłynęło prawie 2,5 roku, w tym okresie obie strony realizowały umowę. Gdyby umowa została wypowiedziana na wstępie współpracy, to roczny termin dawno by już upłynął. W ocenie Sądu zawarta umowa w zakresie rocznego terminu wypowiedzenia i wysokości wynagrodzenia ryczałtowego nie narusza obowiązującego porządku prawnego. Nadto w okresie wypowiedzenia nie zakończyły się toczące postępowania. Analiza umowy w pozostałym zakresie wykracza poza przedmiot niniejszego procesu.

W kontekście całokształtu pracy powoda zwrócić należy uwagę na z pozoru błahe czynności, które odzwierciedlają jednak podejście powoda do swoich obowiązków oraz odbiór pracy powoda przez pracowników pozwanej. Jedną z takich czynności było przygotowanie wypowiedzenia umowy dla W. S., a więc osoby z którą wcześniej współpracował i która miała być mu przychylna. Powód od strony prawnej tak poprowadził rozwiązanie umowy, że obyło się bez sporu sądowego. W ocenie Sądu działanie takie świadczy o lojalności powoda wobec nowego zarządu pozwanej i profesjonalnym podejściu do obowiązków. Druga sprawa związana jest z pomocą prawną udzielaną przez powoda reprezentantom pozwanej w ich sprawach niezwiązanych ze spółdzielnią. Dotyczy to choćby prowadzenia sprawy W. D.. Jeżeli miałby być powszechny brak zaufania do powoda i niezadowolenie z jego usług, jak sugeruje strona pozwana w niniejszym procesie, to niewątpliwie brak byłoby podstaw do poszukiwania u niego pomocy w sprawach niezwiązanych z obsługą prawną spółdzielni.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że po stronie pozwanej brak było obiektywnych okoliczności uzasadniających utratę przez nią zaufania, a wypowiedzenie z 15 lipca 2019 roku miało na celu wcześniejsze zakończenie współpracy z powodem i uwolnienie środków na skorzystanie z tańszych usług prawniczych.

Reasumując, w okolicznościach sprawy, przyjąć należy, że w listopadzie 2019r tj. 4 miesiącu po wypowiedzeniu strony nadal były związane umową. Z zeznań świadków (współpracowników powoda) i sporządzanych notatek jednoznacznie wynika, że powód cały czas deklarował gotowość świadczenia usług, które świadczył w okresie trwania umowy, w tym w czasie 3 pierwszych miesięcy wypowiedzenia, a których wobec braku współpracy ze strony pozwanej nie mógł dalej wykonywać. Przy braku możności wykonania usług z uwagi na zachowanie zleceniodawcy, należne jest zleceniobiorcy wynagrodzenie zgodnie z umową (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2012 r. I ACa 67/12 opubl. LEX nr 1220685). Wysokość wynagrodzenia i termin płatności wynikały z umowy. Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo zarówno w zakresie należności głównej jaki odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowody z zeznań świadków i zeznań stron. Autentyczność dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Mając na uwadze daty powstania dokumentów przyjąć należy, że odzwierciedlały one przebieg zdarzeń. Zeznania świadków i stron, Sąd uwzględnił i uznał za wiarygodne, za wyjątkiem wyżej przedstawionych okoliczności mających przedstawiać brak zaufania do powoda.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 98 k.p.c. Powód wygrał proces w całości, należy mu się zwrot całych kosztów na które składa się opłata od pozwu 750zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17zł i wynagrodzenie pełnomocnika 3600zł ustalone w wysokości stawki minimalnej na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)

(...)

3.  (...)