Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 219/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 12 lutego 2021 r., sygn. akt II K 247/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Z. M.

Dotychczasowa niekaralność oskarżonego.

Karta karna z dnia 10.05.2021 r.

k. 108

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------

----------------------------------------------------

---------------

----------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Karta karna z dnia 10.05.2021 r.

Sąd Okręgowy z urzędu dopuścił dowód z aktualnej karty karnej na okoliczność danych o karalności oskarżonego Z. M.. Dowód ten jest wiarygodny, nie kwestionowany przez strony.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------------------

--------------------------------------------------------------

​  3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

/ z apelacji prokuratora/

1. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść, polegający na błędnym uznaniu przez Sąd I instancji, że łódka z silnikiem i akumulatorem jest wyłączną własnością oskarżonego i w związku z tym oskarżony nie wypełnił swoim zachowaniem znamion zarzucanego mu czynu w II punkcie aktu oskarżenia, podczas gdy analiza materiału dowodowego prowadzi wniosku, że łódka z silnikiem i akumulatorem była objęta współwłasnością oskarżonego i pokrzywdzonej.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym uznaniu przez Sąd, polegający na tym, że skoro w miejscu przebywania oskarżonego odnaleziono jedynie kuchenkę gazową oraz silnik do łódki wraz z akumulatorem to niemożliwym jest, żeby oskarżony zabrał inne rzeczy, bo zapewne byłyby one także w posiadaniu oskarżonego.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

3. Obraza prawa materialnego, to jest przepisu art. 284 § 1 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił znamion czynu z art. 284 § 1 k.k. w odniesieniu do kuchenki gazowej pomimo ustalenia przez Sąd, że kuchenka gazowa była nabyta wspólnie przez oskarżonego i pokrzywdzoną przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej, a więc była rzeczą wspólną.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

/ z apelacji obrońcy oskarżonego/

4. Mająca wpływ na treść zaskarżonego wyroku obraza przepisów postępowania, tj. art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k. sprowadzająca się do przypisania sprawstwa oskarżonemu w wyniku jednostronnej i nieuwzględniającej wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, wydaniu wyroku skazującego wbrew zasadzie obiektywizmu, naruszeniu obowiązku dążenia do prawdy materialnej, przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów wyrażającym się w uznaniu, iż oskarżony dokonał umyślnego zniszczenia mienia poprzez przecięcie przewodów i rur instalacji elektrycznej, wodnej i gazowej doprowadzających media do przyczepy domku holenderskiego usytuowanego na terenie ośrodka wypoczynkowego w W. w sytuacji, gdy oskarżony nie dokonał zniszczenia w/w mienia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

5. Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 4 k.p.k. poprzez naruszenie zasady obiektywizmu procesowego przejawiającej się w uwzględnieniu jedynie okoliczności niekorzystnych dla oskarżonego, a pominięcie faktów i dowodów korzystnych, bez należytego uzasadnienia tegoż stanowiska, w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. poprzez wydanie wyroku skazującego pomimo licznych niedających się usunąć wątpliwości.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1, 2 i 3 – odnośnie zarzutów podniesionych w apelacji prokuratora

Wątpliwości Sądu Odwoławczego budzi dokonana przez Sąd Rejonowy ocenia zeznań D. M., którym nadał on walor wiarygodności jedynie częściowo, tj. odnośnie dopuszczenia się przez oskarżonego czynu z art. 288 § 1 k.k. i którym waloru wiarygodności odmówił w zakresie zarzucanego oskarżonemu czynu z art. 284 § 1 k.k. W pisemnych motywach wydanego orzeczenia Sąd Rejonowy zawarł stwierdzenie, iż skoro w wyniku przeprowadzonego przeszukania w miejscu przebywania Z. M. ujawniono jedynie silnik i akumulator łódki oraz kuchenkę gazową, nie odnaleziono zaś innych przedmiotów, to z pewnością nie zostały one zabrane przez oskarżonego. Stanowisko takie jest wyrazem pobieżnej i powierzchownej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i sprowadza się do zanegowania prawdziwości twierdzeń pokrzywdzonej co do listy przedmiotów, których brak zauważyła w domku letniskowym. O ile bowiem meble ogrodowe miały stać na tarasie i ich zaboru mogły dokonać osoby postronne, to kwestią niewyjaśnioną pozostaje, co stało się z innymi drobnymi przedmiotami wyposażenia, skoro w domku nie ujawniono oznak włamania. Ta wyraźna niekonsekwencja w dokonanych przez Sąd I instancji ustaleniach faktycznych nie pozostaje bez wpływu na ocenę prawidłowości wydanego orzeczenia.

Chociaż Sąd Rejonowy powziął wątpliwości co do tego, czy łódź stanowiła majątek odrębny oskarżonego, czy wchodziła w skład majątku wspólnego małżonków, to wyraził w zaskarżonym orzeczeniu przekonanie, że i tak poprzez zabór silnika i akumulatora tej łódki Z. M. nie wypełnił znamion czynu z art. 284 § 1 k.k. Ze stanowiska wyrażonego w uzasadnieniu wyroku wnioskować bowiem można, iż w przekonaniu Sądu Rejonowego w stosunku do przedmiotów, które należały do wspólnego majątku małżonków, oskarżonemu nie można przypisać odpowiedzialności za przywłaszczenie. Ze stanowiskiem takim nie sposób jednak się zgodzić i prokurator słusznie kwestionował ten pogląd w wywiedzionej apelacji. Zgodnie bowiem z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, małżonek może ponosić odpowiedzialność karną z art. 284 § 1 k.k. w takim przypadku, gdy dopuszcza się rozporządzania mieniem należącym do majątku wspólnego w taki sposób, że czyni to z zamiarem powiększenia swego majątku kosztem majątku drugiego małżonka, np. sprzedaje określoną rzecz ruchomą, postępuje w taki sposób, by ta rzecz nie mogła być w przyszłości przedmiotem podziału majątku wspólnego ( tak. m. in. cytowany przez prokuratora Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 22 czerwca 2017r., II AKa 216/17, LEX nr 2343439, ale także Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 21 stycznia 2015r., II AKa 218/14, LEX nr 2659758, Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 stycznia 2014r., II AKa 272/13, LEX nr 142561, Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 13 grudnia 2012 r., II AKa 258/12, LEX nr 1307474, Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 13 września 2012 r., II AKa 173/12, LEX nr 1392000). Odmiennie zatem, aniżeli uczynił to Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku, należałoby ocenić prawną relewantność przywłaszczenia przez oskarżonego nie tylko silnika łodzi i akumulatora, ale i kuchenki gazowej należącej do majątku wspólnego byłych małżonków.

Ad. 4 i 5 – odnośnie zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego

Wydaje się, iż o przypisaniu oskarżonemu odpowiedzialności za czyn z art. 288 § 1 k.k. przesądziła treść zeznań funkcjonariusza Policji J. R., który w swoich zeznaniach złożonych na rozprawie stwierdził, iż zniszczenia instalacji elektrycznej, gazowej i wodno-kanalizacyjnej w domku holenderskim należącym do pokrzywdzonej zostały dokonane ze złośliwości, nie w celu kradzieży (k. 78). Na tej podstawie Sąd Rejonowy, wskazując na konflikt byłych małżonków dokonał ustaleń, iż to Z. M. był sprawcą uszkodzenia instalacji. Jak słusznie jednak wskazał obrońca oskarżonego, Sąd Rejonowy zupełnie zignorował w tym przypadku treść zeznań H. D. i J. P., które podczas rozprawy opowiadały o innych zniszczeniach instalacji elektrycznej, do których dochodziło na terenie ośrodka wypoczynkowego w W.. Chociaż w toku postępowania sądowego przesłuchiwani byli funkcjonariusze policji biorący udział w interwencjach między stronami, Sąd Rejonowy nie zweryfikował informacji podawanych przez świadków na temat mających na terenie ośrodka zniszczeń instalacji u organów ścigania.

Wątpliwości budzi również dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenie, iż sprawca dostał się do pomieszczenia pod domkiem holenderskim odkręcając wkręty przy blaszkach zabezpieczających umieszczonych na drzwiach tego pomieszczenia, pomijając zupełnie okoliczność wynikającą wprost z wyjaśnień oskarżonego, iż Z. M. miał swobodny dostęp do tego pomieszczenia i przechowywał tam sprzęt do koszenia trawy. Logicznym więc wydaje się, że gdyby kierowany wyłącznie złośliwością i niechęcią wobec byłej żony zamierzał uszkodzić instalację elektryczną, gazową i wodno-kanalizacyjną biegnącą pod domkiem, nie musiałby podejmować wysiłku odkręcania owych wkrętów. Mógłby przecież dokonać uszkodzenia instalacji i zamknąć pomieszczenie kluczem do kłódki, którym dysponował.

W przekonaniu Sądu Odwoławczego treść zebranego jak dotąd materiału dowodowego nie pozwala na czynienie niebudzących wątpliwości ustaleń faktycznych dotyczących sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu z art. 288 § 1 k.k., a ocena tego materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie spełnia wymogów zawartych w art. 7 k.p.k. Słusznie zatem zarzucił obrońca oskarżonego, iż Sąd Rejonowy dopuścił się w tym zakresie naruszenia zasady obiektywizmu wyrażonej w art. 4 k.p.k. (w zw. z art. 410 k.p.k. i 424 k.p.k.). Ponieważ jednak ustalenia faktyczne w tym zakresie czynione były w oparciu o niepełny materiał dowodowy i w dużej mierze opierały się na domysłach, zarzut obrazy art. 5 § 2 k.k. uznać należy – wobec konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji – za przedwczesne. Dopiero bowiem wcześniejsze przeprowadzenie postępowania dowodowego w sposób pełny i wyczerpujący stwarza sytuację procesową, w której wątpliwości, których pomimo podjętych starań nie udało się usunąć, powinny być rozstrzygane na korzyść oskarżonego.

Wniosek

/ z apelacji prokuratora/

1. Uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, zaś w pozostałej części utrzymanie wyroku w mocy.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

/ z apelacji obrońcy oskarżonego/

2. Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzutu popełnienia przypisanego mu czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, ewentualnie warunkowe umorzenie postępowania karnego na okres 1 roku próby.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. 1

We wcześniejszej części uzasadnienia Sąd Odwoławczy wskazał powody, dla których zachodzi konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji. Uwzględnił przy tym nie tylko argumentację zawartą w apelacji wywiedzionej przez prokuratora, ale też zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego w wywiedzionym przez niego środku odwoławczym.

Ad. 2

Ze względu na konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, wniosek o uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu z art. 288 § 1 k.k., ewentualnie o warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego na obecnym etapie postępowania nie mógł zostać uwzględniony.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

1  5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

----------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

----------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd Odwoławczy w wyniku przeprowadzonej kontroli odwoławczej nabrał poważnych wątpliwości co do prawidłowości wydanego orzeczenia w części skazującej. Wobec konieczności uzupełnienia materiału dowodowego oraz dokonania jego ponownej, zgodnej z wymogami art. 7 k.p.k. oceny niezbędne jest ponowne przeprowadzenie w całości przewodu sądowego.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

Zasada ne peius.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zaskarżony wyrok w części uniewinniającej nie mógł się ostać m.in. ze względu na błędny pogląd prawny Sądu Rejonowego co do możliwości przywłaszczenia rzeczy stanowiących wspólność majątkową małżeńską.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy powinien dokonać ponownej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym zeznań pokrzywdzonej w zakresie wskazanych przez nią przedmiotów, których przywłaszczenia miał dopuścić się oskarżony, a następnie dokonać ponownej oceny prawnej zachowania oskarżonego w kontekście wypełnienia przez niego znamion czynu z art. 284 § 1 k.k. z uwzględnieniem powołanego we wcześniejszej części uzasadnienia orzecznictwa dotyczącego możliwości przypisania małżonkowi odpowiedzialności karnej za dokonanie przywłaszczenia w sytuacji, kiedy działał on z zamiarem utrudnienia dokonania podziału majątku wspólnego i wyłączenia jego części z tego podziału.

Następnie celowym wydaje się uzupełnienie materiału dowodowego będącego podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie przypisania oskarżonemu odpowiedzialności za czyn z art. 288 § 1 k.k. o dokładniejsze ustalenia dotyczące innych kradzieży i zniszczeń, do których dochodziło na terenie ośrodka wypoczynkowego w W. i dokonanie ponownej, całościowej i zgodnej z wymogami art. 7 k.p.k. oceny tych dowodów z uwzględnieniem zeznań świadków, których treść została przez Sąd Rejonowy pominięta.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

6  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu z art. 284 § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności za czyn z art. 288 § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana