Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku J. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 29 maja 2013r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 999/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 maja 2013 r., wydaną w sprawie nr (...), organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, podnosząc w uzasadnieniu decyzji, iż wnioskodawca nie udowodnił wymaganego stażu pracy, wynoszącego 25 lat oraz 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu wniesionym od powyższej decyzji w dniu 4 lipca 2013 roku, wnioskodawca nie konkretyzując okresów o których zaliczenie wnosi, J. T. wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Ustalił, co następuje:

Wnioskodawca J. T., urodzony w dniu (...), pobierający rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy przyznaną okresowo do dnia 31 października 2013 roku, w dniu 29 kwietnia 2013 roku wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury, przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze ( dowód: wniosek o emeryturę z dnia 29 kwietnia 2013 roku k.1-3 akt ZUS, odwołanie wnioskodawcy z dnia 4 lipca 2013 roku k.2 w aktach sprawy).

Na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca J. T. legitymuje się okresem ubezpieczenia wynoszącym łącznie mniej niż wymagane 25 lat. Łączny staż pracy wnioskodawcy wynosi 21 lat 3 miesiące i 26 dni, w tym 4 lata, 4 miesiące i 17 dni okresów składkowych, organ rentowy nie uwzględnił jakiegokolwiek okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach ( dowód: odpowiedź na odwołanie z dnia 19 lipca 2013 roku k.9-10 oraz pismo z dnia 21 lutego 2014 roku k22 w aktach sprawy, decyzja z dnia 29 maja 2013 roku k.12 w aktach ZUS).

Wnioskodawca J. T. udowodnił następujące okresy składkowe i uzupełniające:

- od 17 maja 1969 roku - 9 października 1973 roku – praca w gospodarstwie rolnym;

- od 10 października 1973 roku do 31 października 1975 roku w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...);

- od 1 listopada 1975 roku do 1 stycznia 1976 roku praca w gospodarstwie rolnym;

- od 2 stycznia 1976 roku – 7 czerwca 1976 roku- Spółdzielnia (...);

- od 8 czerwca 1976 roku do 30 czerwca 1977 roku praca w gospodarstwie rolnym;

- od 1 lipca 1977 roku do 9 października 1988 roku- praca w gospodarstwie rolnym;

- od 10 października 1988 roku do 30 listopada 1988 roku- Zawodowa Straż Pożarna w O.;

- od 1 grudnia 1988 do 12 grudnia 1988 roku praca w gospodarstwie rolnym;

- od 13 grudnia 1988 roku do 7 września 1990 roku w Zakładach (...) . Łącznie 21 lat 3 miesiące 26 dni ( dowód: okoliczność bezsporna- analiza akt rentowych - świadectwa pracy wnioskodawcy w aktach rentowych, kwestionariusz okresów składkowych i nieskładkowych , pismo ZUS z dnia 21 lutego 2014 roku k.22-23, zeznania wnioskodawcy J. T. k. 29 oraz nagranie rozprawy z dnia 21 marca 2014 roku od minuty 05.00-06.16 koperta k.30 w aktach sprawy).

W dniu 12 marca 1990 roku wnioskodawca, będąc zatrudnionym w Zakładach (...) w K., uległ wypadkowi przy pracy i od tego czasu wnioskodawca nigdzie nie pracował, pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy przyznanej okresowo ( dowód: protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 12 marca 1990 roku k.16, dokumentacja orzecznicza J. T. w aktach ZUS).

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Zważył, co następuje :

odwołanie nie jest uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (teks jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się w pierwszej kolejności do ustalenia, czy ma on wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, od tego bowiem zależało badanie kolejnej przesłanki niezbędnej nabycie prawa do wcześniejszej emerytury, a mianowicie 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek do nabycia prawa do emerytury nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a w dniu (...)roku ukończył 60 lat.

Organ rentowy uznał, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki ogólnego stażu pracy tj. 25 lat, a wnioskodawca tej okoliczności nie kwestionował i nie wnosił o zaliczenie dodatkowych okresów zatrudnienia. Jak wynika bowiem z całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego organ rentowy zaliczył wnioskodawcy wszystkie okresy pracy wnioskodawcy, co dało J. T. sumaryczny staż pracy w wymiarze 21 lat 3 miesięcy i 26 dni pracy . Do uzyskanego w ten sposób stażu pracy organ rentowy nie zaliczył żadnego okresu po dniu 7 września 1990 roku, kiedy to wnioskodawca w związku z wypadkiem jakiemu w dniu 12 marca 1990 roku uległ w pracy nabył uprawnienia do renty z tytułu niezdolności do pracy, czego zresztą wnioskodawca nie kwestionował.

Analiza treści odwołania oraz zeznań wnioskodawcy wynika natomiast, że jedyny zarzut jaki wnioskodawca formułuje wobec decyzji ZUS , to kwestia, tzw. „emerytury dla osoby uprawnionej do renty wypadkowej” , która w jego ocenie powinna być mu przyznana.

Tymczasem zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku cytowanej na wstępie ustawy o emeryturach i rentach z FUS osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 roku , uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, wypadkiem przy wykonywaniu pozarolniczej działalności gospodarczej, działalności twórczej, lub artystycznej, umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo przy wykonywaniu przez osoby duchowne i zakonne czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy zaistniałym do dnia 31 grudnia 2002 roku, albo wskutek choroby zawodowej, mogą przejść na emeryturę:

a)  kobieta po osiągnięciu 55 lat, jeżeli ma co najmniej 20 letni okres składkowy i nieskładkowy;

b) mężczyzna – po osiągnięciu 60 lat, jeżeli ma co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy.

Odnosząc sytuację wnioskodawcy do w/w przepisów prawa, stwierdzić należy, iż J. T. nie spełnia warunków zarówno do emerytury w oparciu o art. 31 jak i art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Rację ma zatem organ rentowy, iż sumaryczny ogólny staż pracy ubezpieczonego wynosi 21 lat, 3 miesięcy i 26 dni i uzupełnienie tego okresu (składkowego) okresem nieskładkowym stało się niemożliwe. Jedyny bowiem okres, który skarżący wskazał jako nieskładkowy, tym okresem w istocie nie był. Słusznie organ rentowy nie uwzględnił jako okresu nieskładkowego okresu pobierania przez skarżącego renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem renta z tytułu niezdolności do pracy (uprzednio renta inwalidzka), poza innymi okolicznościami ( m.in. datą urodzenia wnioskodawcy) nie jest wbrew twierdzeniom skarżącego pojęciem tożsamym z renta chorobową o "której mowa w art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U NR 39, poz. 353 ze zm.) ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 39, poz. 353 ze zm.). Renta z tytułu niezdolności do pracy często popularnie nazywana jest przez osoby uprawnione do tego świadczenia "rentą chorobową", w ujęciu prawnym nie jest pojęciem tożsamym i zestawienie obu tych pojęć jako tożsamych jest nieuprawnione. Renta chorobowa wymieniona w art. 7 pkt 2 powołanej wyżej ustawy dotyczy świadczenia, które wprowadzono do systemu świadczeń ubezpieczeniowych od dnia 1 stycznia 1975 roku na mocy dodania art. 29a i art. 29 b do ustawy z dnia 23 stycznia 1968 roku o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U Nr 3 , poz. 6 ze zm.). Ustawę znowelizowano na podstawie art.56 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 47, poz. 280). Od dnia 1 stycznia 1983 r. w miejsce renty chorobowej (ustawa z dnia 23 stycznia 1968 r. utraciła moc), wprowadzono świadczenie rehabilitacyjne w ramach ubezpieczenia chorobowego.

Okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy z punktu widzenia prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego jest w zasadzie prawnie obojętny chyba, że przepisy prawa wiążą określone skutki z tym okresem ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego Gdańsku z dnia 19 listopada 1998 r. sygn. akt III AUa 1009/98 OSA z 2002 r. Nr 2, poz. 9). W odniesieniu do przepisów regulujących prawo do świadczenia przedemerytalnego, okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy pozostaje bez wpływu na prawo do tego świadczenia.

Dodatkowo podkreślić należy, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca nie był w stanie sprecyzować, czy wnosi o zaliczenie jeszcze innych dodatkowych okresów, a jeżeli tak to jakich, których ZUS nie zaliczył , a jednocześnie nie kwestionował okresów przez organ rentowy już zaliczonych.

Z uwagi na fakt, iż wnioskodawca nie spełnia podstawowego warunku do uzyskania prawa do emerytury w warunkach szczególnych jakim jest ogólny staż pracy – 25 lat- Sąd nie dokonywał głębszej analizy w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę oraz nie ustalał okresów, w jakich ewentualnie praca ta miałaby być przez J. T. wykonywana, albowiem przesłanki warunkujące przyznanie prawa do emerytury muszą spełnione być łącznie. Niespełnienie powyższej przesłanki zwalnia sąd od obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego co do wymogu posiadania co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Nawet bowiem przy spełnieniu przez wnioskodawcę pozostałych warunków prawa do emerytury odwołanie i tak musiałoby być oddalone ( tak m.in. wyrok

Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9 października 2012 r.III AUa 529/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 stycznia 2013 r. III AUa 846/12).

W świetle przytoczonych wyżej okoliczności, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż J. T. nie spełniania warunku koniecznego do uzyskania emerytury w obniżonym wieku , a tym samym brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania.

Z tych względów, Sąd Okręgowy z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie, jako bezzasadne