Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Jarząbek

Protokolant: Diana Puczkowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 01 czerwca 2021 r. w Warszawie

sprawy M. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

przy udziale S24 (...) Sp. z o.o. Sp.k. w W.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania M. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 31 grudnia 2018r. nr (...)-ORZ-D

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż M. M. jako pracownik płatnika składek S24 (...) Sp. z o.o. Sp.k. w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 czerwca 2018r.

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. na rzecz M. M. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 28 stycznia 2019 r. M. M. (działając przez profesjonalnego pełnomocnika) za pośrednictwem organu rentowego, wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z 31 grudnia 2018r. nr (...) (...), stwierdzającej, że jako pracownik u płatnika składek S24 (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. (dalej: Spółka S24) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 1 sierpnia 2018r.

Odwołująca zarzuciła decyzji, że została wydana w warunkach błędnie ustalonego stanu faktycznego – w wyniku niekompletności i wadliwej interpretacji, co polegało przede wszystkim na: 1) nieprawidłowym ustaleniu tożsamości co do treści stosunku pracy wynikającego z umowy o pracę z 28 lipca 2018r. a uprzednio obowiązującego między stronami stosunku zlecenia, 2) nieprawidłowym ustaleniu, że celem podpisania przedmiotowej umowy o pracę była tylko i wyłącznie chęć podwyższenia świadczeń pobieranych z FUS, co doprowadziło do naruszenia art. 58 § 2 oraz art. 83 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie. M. M. wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i ustalenie, że podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 1 sierpnia 2018r. z tytułu zatrudnienia u płatnika składek S24 (...) Sp. z o.o. Sp.k. i o zasądzenie od organu rentowego na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego ( odwołanie k.3-7 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z 22 lutego 2019 r. organ rentowy wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. i zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Organ rentowy wskazał, że M. M. zawarła 1 sierpnia 2018r. umowę o pracę z S24 (...) Sp. z o.o. Sp. k. na stanowisku samodzielnej księgowej z wynagrodzeniem 7.500 zł. Zgłoszenie do ubezpieczeń zostało przez płatnika dokonane z opóźnieniem, tj. 18 września 2018r. – tego samego dnia, z którym powstała u odwołującej niezdolność do pracy z powodu ciąży. ZUS zwrócił uwagę na fakt, że przed zawarciem umowy o pracę, odwołująca była związana z płatnikiem stosunkiem zlecenia, w związku z czym taka współpraca mogła być między stronami kontynuowana, a zawarcie stosunku pracy w czasie trwania ciąży miało na celu skorzystanie przez M. M. z wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych ( odpowiedź na odwołanie k.20-21 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. M., ur. (...) ma wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku administracja. W dniu 22 maja 2014r. odwołująca ukończyła „Kurs podstaw rachunkowości” i uzyskała kwalifikacje księgowego, a w kwietniu 2018 r. odwołująca ukończyła kurs „Podatki dla księgowych w praktyce” i uzyskała potwierdzenie kwalifikacji zawodowych w dziedzinie „pracownik ds. podatków”. Oba powyższe kursy były organizowane przez Stowarzyszenie (...) w Polsce ( dyplom ukończenia studiów magisterskich, zaświadczenie z 22 maja 2014r., certyfikat księgowego – nieoznaczone akta organu rentowego, zaświadczenie z 21 kwietnia 2018r. o ukończeniu kursu k.11 a.s., zaświadczenie kwalifikacyjne k.12-14 a.s.).

W 2015r. podczas stażu w spółce medycznej, odwołująca rozpoczęła pracę w księgowości i kontynuowała tego typu zatrudnienie u innych pracodawców, tj. w firmie zajmującej się sprzedażą rajstop, w firmie (...). W drugiej z tych firm odwołująca do końca czerwca 2018r. zajmowała stanowisko menadżera ds. rozwoju i samodzielnej księgowej z wynagrodzeniem 6.500 zł brutto miesięcznie, a od lipca 2018r. w wymiarze ¾ etatu na stanowisku menadżera ds. rozwoju z wynagrodzeniem w wysokości 5.500 zł brutto miesięcznie. Odwołująca nie wróciła do pracy w N. (...) po urlopie macierzyńskim ( zeznania odwołującej k.52-54 a.s.).

W pierwszej połowie 2018r. Spółka S24 borykała się z problemami kadrowymi, poszukiwała pracowników na portalach (...), Pracuj.pl i przez portale społecznościowe. Spółka zdecydowała wówczas o zmianie managera oddziału w W. – wówczas niemal wszyscy pracownicy oddziału złożyli wypowiedzenia. Spółka S24 złożyła więc odwołującej ofertę pracy przez portal LinkedIn. Dla ciągłości obsługi klientów, spółka potrzebowała zatrudnić osobę uprawnioną do samodzielnej obsługi kontrahentów, w związku z czym przystała na warunki płacowe M. M.. Ze względu na związanie odwołującej umową o pracę z inną firmą, początkowo (27 marca 2018r.) odwołująca zawarła ze spółką S24 umowę zlecenia. M. M. świadczyła wówczas pracę w ustalanych przez siebie godzinach – wymiar czasu pracy był zbliżony do połowy etatu, a jej wynagrodzenie wynosiło ok. 3.400 zł brutto miesięcznie. Ustalono wówczas, że zatrudnienie na umowie zlecenia jest odpowiednikiem okresu próbnego, a docelowo strony zamierzały zawrzeć umowę o pracę. Podczas rozmowy kwalifikacyjnej, wskutek której doszło do zawarcia umowy zlecenia, strony ustaliły warunki późniejszego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę ( korespondencja na portalu LinkedIn, wyjaśnienia Spółki S24 – nieoznaczone akta organu rentowego, zeznania odwołującej k.52-54, 188-190, zeznania świadka D. M. k.54-55 a.s., wyjaśnienia płatnika k.57 a.s., zeznania świadka R. K. k.179 a.s.).

Do obowiązków M. M. w ramach umowy zlecenia należało: 1) zakładanie
i prowadzenie ksiąg rachunkowych, 2) księgowanie i dekretowanie dokumentów, 3) przyjmowanie, sprawdzanie i segregowanie dokumentów księgowych, 4) przygotowywanie deklaracji podatkowych CIT, PIT, VAT, 5) przygotowywanie sprawozdań finansowych, rachunków zysków i strat oraz bilansów – czynności te odwołująca wykonywała, pomagając w pracy głównej i samodzielnej księgowej, nie miała wówczas przydzielonych jej do obsługi podmiotów ( wyjaśnienia odwołującej – nieoznaczone akta organu rentowego, zeznania odwołującej k.52-54 a.s., zeznania świadka R. K. k.179 a.s.).

W dniu 27 lipca 2018 r. odwołująca i płatnik zawarli umowę o pracę. M. M. została zatrudniona na stanowisku samodzielnej księgowej z wynagrodzeniem w wysokości 7.500 zł brutto miesięcznie na czas określony od 1 sierpnia 2018r. do 30 kwietnia 2021r. Dodatkowo 3 sierpnia 2018r. odwołująca i płatnik zawarli umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy i o zachowaniu poufności. Po zawarciu umowy o pracę, poszerzono obowiązki odwołującej o prowadzenie ewidencji rozrachunków, analizę i uzgadnianie kont rachunkowych, kontakt z instytucjami zewnętrznymi, m.in. ZUS, Urząd Skarbowy, wysyłanie deklaracji podatkowych, ponadto przydzielono odwołującej klientów do obsługi – były to podmioty z jednej grupy, m.in. L. C. i L. Chirurgia Plastyczna, a także spółka finansowa B. F.. M. M. miała do pomocy asystentkę – K. P. ( umowa o pracę, wyjaśnienia odwołującej, wydruki maili – nieoznaczone akta organu rentowego, umowa o zakazie konkurencji k.9 a.s., umowa o zachowaniu poufności k.10 a.s., zeznania odwołującej k.52-54, zeznania D. M. k.54-55 a.s.).

Pomimo umowy o zakazie konkurencji, odwołująca świadczyła pracę równocześnie
na rzecz Spółki S24 i N. (...) od godziny 7/8 do 15/16 w siedzibie Spółki S24 przy
al. (...), a następnie do godziny ok. 21:00 w siedzibie N. (...) na B.
lub w miejscu zamieszkania ( zeznania odwołującej k.52-54).

W 2018 roku wynagrodzenia księgowych w S24 (...) Sp. z o.o. Sp. k. wynosiły od 3.000 do 8.000 zł netto miesięcznie, zaś główna księgowa zarabiała ok. 12.000-14.000 zł brutto miesięcznie ( zeznania D. M. k.54-55 a.s., zeznania świadka R. K. k.179).

W dniu rozpoczęcia stosunku pracy ze spółką S24 M. M. była w 7 tygodniu ciąży. O tym, że jest w ciąży odwołująca dowiedziała się najpóźniej 6 sierpnia 2018r. podczas pierwszej wizyty u lekarza ginekologa. W okresie od 1 sierpnia do 17 września 2018r. ciąża odwołującej przebiegała prawidłowo i M. M. była zdolna do pracy na stanowisku księgowej. Od 18 września 2018r. odwołująca przebywała na zwolnieniu lekarskim, aż do rozwiązania. W trakcie zwolnienia lekarskiego, odwołująca leczyła się m.in. w szpitalu zakaźnym, a ponadto z powodu rwy kulszowej, bólu bioder ( karta ciąży k.16-18, dokumentacja medyczna k.40 a.s., zeznania odwołującej k.52-54, opinia biegłego k.148-149).

Za pracę w spółce S24 odwołująca otrzymała wynagrodzenie płatne na rachunek bankowy: 10.09.2018 – 5 292,35 zł, 10.10.2018 – 5 292,35 zł, 9.11.2018 – 3 550,29 zł ( potwierdzenia przelewów – nieoznaczone akta organu rentowego).

Po przejściu M. M. na zwolnienie lekarskie, jej obowiązki przejęła
jej dotychczasowa asystentka K. P. ( zeznania odwołującej k.52-54, 188-190 a.s.).

Sytuacja ekonomiczna Spółki S24 pozwalała na zatrudnienie odwołującej
z wynagrodzeniem w wysokości 7.500 zł brutto miesięcznie, bowiem w latach 2016-2018r. wartość sprzedaży w spółce z roku na rok rosła. Decyzja ta jednak nie znajdowała uzasadnienia ekonomicznego – u płatnika pracownicy na równorzędnych do odwołującej stanowiskach nie uzyskiwali równie wysokiego wynagrodzenia (inna samodzielna księgowa zatrudniona od grudnia 2017r. zarabiała o 1.300 zł mniej niż odwołująca), a po tym, jak odwołująca stała się niezdolna do pracy, jej obowiązki służbowe przejęła asystentka z wynagrodzeniem o połowę niższym od wynagrodzenia odwołującej ( opinia biegłej sądowej z zakresu rachunkowości k.83-97 a.s., opinia uzupełniająca k.123-126 a.s.).

W związku z wnioskiem o zasiłek chorobowy za okres od 20 października 2018r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wszczął postępowanie wyjaśniające. Po jego przeprowadzeniu, 31 grudnia 2018r. została wydana decyzja nr (...)-ORZ-D, w której na podstawie art. 83 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017r. poz. 1778, ze zm.) oraz art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018r., poz. 917 ze zm.) organ rentowy stwierdził, że M. M. jako pracownik u płatnika składek S24 (...) Sp. z o.o. Sp. k. nie podlega od 1 sierpnia 2018r. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu (decyzja z dnia 31 grudnia 2018r. - nieoznaczone karty dołączonych akt organu rentowego).

Spółka S24 dokonała zgłoszenia odwołującej do ubezpieczeń społecznych
w dniu 18 września 2018r. ( okoliczność bezsporna).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił uwzględniając dokumenty zgromadzone w aktach przedmiotowej sprawy, w tym w aktach organu rentowego, zeznań świadka R. K. oraz stron – odwołującej M. M. i przesłuchanego za zainteresowaną spółkę członka zarządu – D. M..

Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne. Ich treść nie budziła wątpliwości, a także nie była kwestionowana przez strony. Dodatkowo jest zbieżna z zeznaniami przesłuchanych w sprawie odwołującej, członka zarządu spółki i świadka.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka R. K., jak również zeznaniom odwołującej M. M. i przesłuchanego za spółkę członka jej zarządu D. M.. Zeznania te korelowały ze sobą, były spójne i logiczne, a częściowo znajdowały odzwierciedlenie w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji, w tym w korespondencji mailowej między odwołującą a R. K.. Należy w tym miejscu wskazać, że choć świadek R. K. nie pracowała z ubezpieczoną w okresie zatrudnienia odwołującej na podstawie umowy o pracę, to świadek wyjaśniła, że zabiegała o zatrudnienie odwołującej w Spółce S24, choćby w formie umowy zlecenia. Świadkowi udało się do tego doprowadzić i w okresie od marca do czerwca 2018r. świadek była bezpośrednim przełożonym odwołującej. Powyższe okoliczności potwierdził również w swoich zeznaniach D. M., potwierdzając również fakt pozostawania przez odwołującą w stosunku pracy i faktycznego wykonywania pracy na rzecz spółki w okresie od 1 sierpnia do 17 września 2018r.

Część poczynionych w sprawie ustaleń Sąd dokonał uwzględniając opinie biegłej sądowej z zakresu rachunkowości E. Z. – zarówno tę podstawową, jak i uzupełniającą. Zdaniem Sądu były one rzetelne, logicznie i jasno umotywowane oraz zrozumiałe. Biegła w wyczerpujący sposób opisała, skąd zaczerpnęła informacje o średnich wynagrodzeniach w księgowości i na jakiej podstawie ustaliła, że wynagrodzenie odwołującej w Spółce S24 przekraczało stawki rynkowe.

Sąd skorzystał również z opinii biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa S. B., w celu ustalenia czy odwołująca 1 sierpnia 2018 r. była w ciąży, kiedy dowiedziała się o ciąży i czy w okresie od 1 sierpnia do 17 września 2018 r. była zdolna do pracy. Zdaniem Sądu opinia biegłego była rzetelna i fachowa, biegły w oparciu o zgromadzoną w aktach postępowania dokumentację medyczną odwołującej w sposób zrozumiały przedstawił odpowiedzi na tezę dowodową.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. M. zasługiwało na uwzględnienie.

Przystępując do oceny prawnej przedmiotu sporu, w pierwszej kolejności wskazać należy, że dokonywana przez organ rentowy kontrola zgłoszeń do ubezpieczenia oraz prawidłowości i rzetelności obliczenia składki oznacza przyznanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kompetencji do badania samego tytułu ubezpieczenia wynikającego z zawarcia umowy o pracę, a zatem badania również ważności takiej umowy ( por. postanowienia Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013 r., III AUa 1039/12 oraz z dnia 25 września 2012 r., III AUa 398/12).

Sporne w rozpatrywanej sprawie było to, czy M. M. od 1 września 2017r. realizowała umowę o pracę u płatnika składek S24 (...) sp. z o.o. i czy z tego tytułu powinna podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Aby tę kwestię rozstrzygnąć należy dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2020r., poz. 266), zwanej dalej ustawą systemową .
Przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt 1 ustawy systemowej następuje to od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. O tym jednak, czy dany stosunek prawny łączący dwa podmioty może być uznany za stosunek pracy, rozstrzygają przepisy prawa pracy. Stosownie do treści definicji zawartej w art. 2 kodeksu pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2019r., poz. 1040, dalej: k.p. ) pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy. Istotą tegoż stosunku jest – w świetle art. 22 § 1 k.p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem. Celem i zamiarem stron umowy o pracę winna być każdorazowo faktyczna realizacja treści stosunku pracy, przy czym oba te elementy wyznaczają: ze strony pracodawcy – realna potrzeba ekonomiczna i umiejętności pracownika, zaś ze strony pracownika – ekwiwalentność wynagrodzenia uzyskanego za pracę.

Dla stwierdzenia, czy zaistniały podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym,
w świetle powołanych przepisów, wymagane jest ustalenie, czy zatrudnienie miało charakter rzeczywisty i polegało na wykonywaniu pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, czyli w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że przy ocenie istnienia tytułu do ubezpieczenia społecznego nacisk kładzie się na ustalenie faktycznego wykonywania umowy czy działalności (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 26 lutego 2013r., I UK 472/12, z 24 sierpnia 2010r. I UK 74/10, z 13 listopada 2008r., II UK 94/08, postanowienie Sądu Najwyższego z 18 października 2011r., III UK 43/11). Nie wystarczy zatem zawarcie samej umowy, lecz konieczne jest rozpoczęcie jej wykonywania. Umowa taka powinna mieć, przynajmniej w zamiarze, realne znaczenie gospodarcze, w innym bowiem przypadku można by mówić jedynie o relacji grzecznościowej, a nie stosunku prawnym.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy wskazywał m.in., że brak było wystarczających dowodów na to, aby uznać, że po stronie pracodawcy zaistniała potrzeba zatrudnienia odwołującej w ramach stosunku pracy, skoro wcześniej M. M. współpracowała ze spółką w formie umowy zlecenia. Forma umowy zlecenia była w przeszłości dominującą formą zatrudnienia odwołującej. Organ wskazał ponadto, że odwołująca zawierając umowę o pracę wiedziała już, że jest w ciąży, a zatem nawiązała stosunek pracy jedynie w celu skorzystania z wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Z tego względu, zdaniem ZUS należało uznać umowę o pracę zawartą 27 lipca 2018 r. za nieważną, jako zawartą z naruszeniem zasad współżycia społecznego, tj. zasady równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, zasady solidaryzmu ubezpieczeń społecznych, zasady ochrony interesów i nie pokrzywdzenia innych ubezpieczonych, zasady nieuprawnionego uszczuplania środków funduszu ubezpieczeń społecznych i elementarnych zasad uczciwego obrotu prawnego.

Sąd po przeprowadzeniu szczegółowej analizy zgromadzonych dowodów i wynikających z nich okoliczności, nie podzielił argumentacji Zakładu. W pierwszej kolejności należy wskazać, że ubezpieczona zawarła ze Spółką S24 umowę o pracę w dniu 27 lipca 2018r. i rozpoczęła świadczenie pracy na rzecz spółki od 1 sierpnia 2018 r. – będąc już w ciąży. W toku postępowania dowodowego organ nie dowiódł, że M. M. w dniu 1 sierpnia 2018r. (ani tym bardziej w dacie zawarcia umowy o pracę) wiedziała o tym, że jest w ciąży. Wprawdzie zdaniem Sądu odwołująca mogła już wówczas podejrzewać, że jest w ciąży skoro sześć dni później odbyła pierwszą wizytę ciążową u lekarza ginekologa, jednak zdaniem Sądu Okręgowego nie przesądza to o wyłącznym celu odwołującej – uzyskaniu świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

W toku niniejszego postępowania wykazano, że M. M. posiada kwalifikacje
do zatrudnienia na stanowisku samodzielnej księgowej, co nie było kwestionowane przez organ rentowy. Ponadto wykazano, że u płatnika składek od marca 2018r. trwała trudna sytuacja kadrowa, w związku z jednoczesnym złożeniem wypowiedzenia przez niemal cały zespół w (...) oddziale firmy. W związku z powyższym spółka zleciła rekrutację księgowych przez biznesowe portale społecznościowe i w ten sposób doszło do nawiązania współpracy Spółki S24 z M. M.. Podczas rozmowy kwalifikacyjnej w marcu 2018r. odwołująca i członek zarządu spółki – (...) ustalili, że początkowo współpraca będzie odbywać się na podstawie umowy zlecenia, co będzie swoistym okresem próbnym, a w późniejszym terminie planowano zawarcie umowy o pracę. Początkowa forma umowy, tj. umowa zlecenie, była wynikiem niepełnej dyspozycyjności M. M. do pracy u płatnika składek, wobec jej równoczesnego zatrudnienia w N. (...) w pełnym wymiarze czasu pracy. Podczas rozmowy kwalifikacyjnej strony ustaliły ponadto przyszłe warunki zatrudnienia w ramach stosunku pracy, w tym wynagrodzenie. Wobec trudnej sytuacji kadrowej w spółce, zdaniem Sądu Okręgowego odwołująca znajdowała się w lepszej pozycji negocjacyjnej, zatem uzasadnione i racjonalne jest, że jej wynagrodzenie zostało ustalone na stosunkowo wysokim poziomie, tym bardziej, że spółka dysponowała możliwościami ekonomicznymi do zatrudnienia odwołującej z ww. wynagrodzeniem.

Powyższe okoliczności dowodzą, zdaniem Sądu, również tego, że nie było jedynym celem ubezpieczonej w nawiązaniu stosunku pracy uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Negocjacje warunków zatrudnienia odbyły się między odwołującą a przedstawicielem spółki jeszcze w marcu 2018r., kiedy bez wątpienia M. M. nie była w ciąży. Niezależnie zatem od tego, czy początkowe zawarcie umowy zlecenia wynikało z praktyki płatnika zmierzającej do obejścia przepisów prawa pracy w zakresie umowy na okres próbny, czy też z praktyki zawierania równocześnie z umową o pracę umowy o zakazie konkurencji (podczas gdy odwołująca była równolegle zatrudniona w N. (...)), obie strony umowy od początku planowały, że dojdzie do zawarcia przez nich umowy o pracę.

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że nie można uznać za sprzeczny z ustawą lub zmierzający do jej obejścia, zamiaru zawarcia umowy o pracę polegającego na uzyskaniu świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nawet gdyby był to jedyny cel przyświecający przystępującemu do umowy pracownikowi. Nie jest bowiem obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa. O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. O ważności umowy o pracę nie decyduje zamiar dyktujący potrzebę jej zawarcia, lecz to, czy zawierające ją strony miały zamiar wzajemnego zobowiązania się – pracownik do świadczenia pracy, a pracodawca do dania mu pracy i wynagrodzenia za nią – oraz czy umowa była w rzeczywistości realizowana. ( por. wyroki SN: z 5.10.2005r. I UK 32/05, LEX 191088, z 2.07.2008r. II UK 334/07).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy – poza tym, że wskazuje na okoliczności zatrudnienia ubezpieczonej, zasadność zmiany formy pracy odwołującej u płatnika składek
oraz na faktyczne zapotrzebowanie na jej pracę – potwierdza również fakt rzeczywistego wykonywania pracy. Świadczą o tym w szczególności zeznania odwołującej, która opisała zakres swoich obowiązków podczas realizowania umowy o pracę, tj. samodzielną obsługę księgową podmiotów z grupy L.: L. C. i L. Chirurgia Plastyczna oraz spółki finansowej B. F., co znajduje potwierdzenie w załączonych do wyjaśnień płatnika wydrukach korespondencji mailowej odwołującej z okresu od 28 marca do 31 sierpnia 2018r. (w aktach organu rentowego). Na uwagę zasługuje fakt, że w okresie od 28 marca do 31 lipca 2018r. ubezpieczona kierowała swoje maile do przełożonych – głównych księgowych, tj. do R. K., a w późniejszym okresie do N. K., a po zatrudnieniu w ramach stosunku pracy – od 1 sierpnia 2018 r. również bezpośrednio do obsługiwanych podmiotów. Zdaniem Sądu Okręgowego stanowi to potwierdzenie, że doszło do zmiany charakteru pracy odwołującej po zawarciu umowy o pracę, bowiem od 1 sierpnia 2018r. odwołująca była samodzielna w wykonywaniu swoich obowiązków, podczas gdy wcześniej jej praca miała charakter raczej pomocniczy wobec głównych księgowych.

Również spóźnione zgłoszenie odwołującej do ubezpieczeń społecznych nie przesądza o nieważności umowy czy o nieprawidłowej motywacji ubezpieczonej. Tego rodzaju nieprawidłowość po stronie płatnika składek nie może skutkować negatywnie po stronie ubezpieczonego.

Z opisanych przyczyn Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, zgodnie z żądaniem odwołującej się M. M..

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł mając na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, określoną w art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Ich wysokość została ustalona na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r. poz. 1800).