Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 149/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sąd Okręgowy w Koninie, wyrok z dnia 14 kwietnia 2021 r., sygn. akt II K 51/20,

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj.: art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez:

a. dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadka T. J. w zakresie, w jakim Sąd I instancji uznał za wiarygodne zeznania świadka J., który w treści swoich zeznań stwierdził, że oskarżony mógł wykonywać proceder przestępczy w okresie od (...) r. i wywiedzenie na tej podstawie błędnego wniosku, że oskarżony popełnił przestępstwo w sposób przyjęty w akcie oskarżenia w okresie od (...) r. do (...) r. i tym samym przyjęcie sprawstwa oskarżonego za całość przypisanego mu czynu,

b. błędne uznanie, że wywiedziona w sprawie opinia biegłej z dziedziny analizy pisma ręcznego K. L. stwierdza, że oskarżony dopuścił się fałszerstwa dokumentów WZ, podrabiając na tych dokumentach podpisy lub parafy pracowników firmy oskarżyciela posiłkowego, tj. J. M., P. H., J. W., P. W., M. W., K. K., B. G., B. W., P. S. oraz P. D., podczas gdy wnioski opinii nie są kategoryczne a brak jest innych dowodów wskazujących na dokonanie przez oskarżonego sfałszowania dokumentów;

2. W konsekwencji w/w obrazy przepisów postępowania błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie uznania sprawstwa oskarżonego w sytuacji, gdy uwzględnienie całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności powoduje, że nie sposób przyjąć, iż oskarżony dopuścił się innych czynów poza czynem z dnia (...) r.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 i 2

Przed przystąpieniem do omówienia poszczególnych zarzutów należy zauważyć, iż skarżący, mimo iż formułuje zarzuty obrazy prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. i błędu w ustaleniach faktycznych, w rzeczywistości temu wyrokowi stawia zarzut błędu w ustaleniach faktycznych o charakterze dowolności, mający prowadzić do niesłusznego ustalenia przez Sąd I instancji, iż oskarżony dopuścił się w całości, tj. w okresie od (...) r. do (...) r. przywłaszczenia tankowanego przez siebie na stacji paliw oleju napędowego na nazwiska innych kierowców zatrudnionych w podmiocie gospodarczym pod firmą (...) w łącznej ilości (...) zł na łączną kwotę (...) zł, działając tym samym na szkodę K. P., wskazując, iż w zebranym materiale dowodowym, w tym opinii biegłej brak jest jakichkolwiek podstaw do przypisania za całość tego procederu sprawstwa i winy oskarżonemu oraz że ten materiał dowodowy jedynie wskazuje na przywłaszczenie przez oskarżonego w dniu (...) r. oleju napędowego w ilości (...) litrów na łączną kwotę (...) zł i że jedynie za to oskarżony powinien zostać skazany. Powyższe więc przekonuje o potrzebie łącznego ustosunkowania się do wszystkich zarzutów apelacyjnych.

Należy jednak przypomnieć, iż zarzut błędu ”dowolności”, a taki został w rzeczywistości sformułowany w apelacji, co zresztą jasno wynika zarówno z samej treści tych zarzutów, jak i uzasadnienia apelacji, jest jednak tylko wtedy słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, przy czym dla swej skuteczności wymaga on od apelującego wykazania, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego a nie tylko ograniczenia się do własnej oceny tego materiału (por. wyrok SN z 20.02.1975 r., II K 355/74, OSNPG 1975, nr 9, poz. 84; wyrok SN z 22.01.1975 r., I Kr 197/74, OSNKW 1975, nr 5, poz. 58).

W tym miejscu wypada wskazać, iż Sąd Okręgowy w Koninie wyrokiem z dnia (...) r. w sprawie o sygn. akt (...) uznał oskarżonego Z. W. za winnego tego, że w okresie od (...) r. do (...) r. w miejscowości M. gm. S., na stacji paliw L. o nr (...) będąc zatrudniony jako kierowca zawodowy samochodu ciężarowego w firmie (...), działając w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, dokonał przywłaszczenia mienia w postaci oleju napędowego w łącznej ilości (...) litrów o łącznej wartości (...) zł w ten sposób, że w opisanym powyżej okresie raz w miesiącu każdego roku na tej stacji paliw dokonywał tankowania paliwa ON w ilości około (...) litrów do własnych pojemników typu Mauser oraz do własnego pojazdu marki M. o nr rej. (...) i tak w (...) r. w ilości łącznie (...) litrów za łączną kwotę (...) zł, w (...) r. w ilości łącznie (...) litrów za łączną kwotę (...) zł, w (...) r. w ilości łącznie (...) litrów za łączną kwotę (...) zł, w (...) r. w ilości łącznie (...) litrów za łączną kwotę (...) zł, w (...) r. w ilości łącznie (...) litrów za łączną kwotę (...) zł a następnie po zatankowaniu paliwa podczas procedury rozliczenia podawał kasjerowi do dokumentu WZ numery rejestracyjne pojazdów ciężarowych i nazwiska innych pracowników firmy (...) będących w tym czasie w pracy i wykonujących transport, tj. J. M., P. H., J. W., P. W., M. W., K. K., B. G., B. W., P. S. oraz P. D., podrabiając na tych dokumentach WZ ich podpisy bądź parafy, tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za przestępstwo to na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby, zobowiązując go na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. do informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. P. kwoty (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia (...) r. do dnia zapłaty.

Zapoznając się z treścią dowodów, do których odwołuje się Sąd I instancji, uznając je w pełni za wiarygodne, uznać należy jednoznacznie za Sądem Okręgowym, iż dowody te dają jednoznaczną odpowiedź co do sprawstwa i winy oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu przestępstwa, co już samo w sobie świadczy o braku podstaw do podniesienia zarzutów zarówno obrazy przepisów prawa procesowego, tj. obrazy art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., jak i błędu w ustaleniach faktycznych. Dowody te bowiem wprost oddają treść ustaleń faktycznych, jakie zostały ujęte w opisie czynu, jaki przypisano oskarżonemu.

Na te okoliczności faktyczne, wynikające zarówno z treści wyroku skazującego, jak i z ustaleń zawartych w treści uzasadnienia tego wyroku (sekcja 1 podsekcja 1.1. pod l.p. od 1.1. do 1.5. formularza uzasadnienia – str. 2-11) wskazują w sposób oczywisty korespondujące ze sobą zeznania pokrzywdzonego K. P. (k. 2-3, 34, 694v-685v, 697v), zatrudnionych w jego firmie kierowców: J. M. (k. 318-319, 695v-696v), P. H. (k. 326-327, 696v), M. W. (k. 334-335, 697), B. W. (k. 461-462, 697v-698), K. K. (k. 346-347, 698-698v), B. G. (k. 353-354, 698v-699), P. S. (k. 478-479, 699-699v), P. W. (k. 467-468, 699v-700) i P. D. (k. 483-484, 700-700v), pracownika stacji paliw L. w M. T. J. (k. 488-489, 701v-703) a także korespondujące z nimi częściowo co do samego mechanizmu działania oskarżonego, tj. wskazujące obrazowo jak to tankowanie oleju napędowego wyglądało i jak wyglądało podrabianie podpisów na dokumentach, na przykładzie z dnia (...) r. wyjaśnienia Z. W. (k. 496-500, 521-522, 717v-718v), zapis monitoringu na stacji paliw z dnia (...) r. (k. 332-333), zebrane w sprawie dokumenty, w tym, poza fakturami VAT, na podstawie których stacja paliw rozliczała się z firmą pokrzywdzonego we wskazanym okresie, także dokumenty WZ za te poszczególne lata, na które szczegółowo wskazał Sąd I instancji w treści formularza uzasadnienia wyroku. Przy czym jedynie należy nadmienić, iż wskazane za poszczególne lata i dni dokumenty opiewające na określone ilości i kwoty i nazwiska kierowców, na które je wystawiono to nie faktury VAT, ale właśnie dowodowe dokumenty WZ. Wreszcie ustalenia te dodatkowo wzmacnia opinia biegłej z dziedziny badań dokumentów K. L. (k. 531-626).

Z zeznań pokrzywdzonego jasno więc wynika, iż gdy po (...) (...) r. zorientował się, iż z dokumentacją WZ jest coś nie tak, i gdy po przejrzeniu zapisu tego monitoringu z dnia(...) (...) r. i po porównaniu dokumentów WZ z tego dnia zorientował się, iż oskarżony W. tankował paliwo, dokonując następnie w dokumencie WZ rozliczenia z jego firmą, wpisując tam dane innych kierowców, którzy tego konkretnego dnia nie przebywali w kraju, bądź mieli wolne a więc nie mogli tankować, po uzyskaniu całości dokumentacji ustalił w rozmowach z innymi kierowcami i na podstawie dni, jakie wynikały z dowodowych dokumentów WZ, iż żaden z wpisanych do WZ kierowców nie mógł w tym czasie tankować swoich pojazdów ciężarowych, gdyż albo przebywali w tych dniach i godzinach w trasach, albo mieli wolne lub byli na urlopach. Okoliczności te znów znajdują pełne potwierdzenie w relacjach procesowych w/w kierowców, którzy nie wiedzieli, że jeden z ich kolegów z pracy (Z. W. – przyp. SA) za ich niewiedzą prowadzi taki proceder, posługując się ich danymi osobowymi i podrabiał ich podpisy na dokumentach WZ. Co istotne, kierowcy ci nie tylko zanegowali, by się podpisywali na okazywanych im dokumentach WZ, to nadto pokrzywdzony w rozmowach z nimi ustalił, iż Z. W. wielokrotnie do nich dzwonił, ustalając, czy wyjeżdżają w trasy, dokąd, na jak długo a nawet interesował się, w jaki sposób się podpisują na dokumentach, co potwierdzili w swoich zeznaniach M. W., K. K., B. G., P. S. czy P. W..

Poza tym, jak wynika z zeznań pokrzywdzonego i kierowców te tankowania na nazwiska kierowców, pod ich oczywistą nieobecność w miejscu tankowania, miały miejsce zawsze na tej samej stacji L. w M. i z reguły te tankowania były w niedziele w godzinach nocno-rannych, co znajduje odbicie praktycznie we wszystkich zgromadzonych dokumentach WZ. Co jednocześnie istotne, z dokumentów tych jasno wynika, iż te tankowania miały miejsce zawsze, gdy na stacji paliw dyżur pełnił wyłącznie T. J.. T. J. natomiast potwierdził okoliczności zdarzenia z dnia (...) (...) r. a jednocześnie w swoich zeznaniach wyraźnie wskazał, iż w przypadku Z. W., cyt.: „ mogło tak być, że jego to tankowanie w ten sposób trwało od (...) r. do (...) r.” (k. 488v). Świadek ten przy tym zeznał, iż ten jeden pracownik firmy (...) już od samego początku takiego tankowania do pojemników, jak i swojego samochodu twierdził, iż tak będzie robił, podając do dokumentów WZ dane innych osób, co on zapisywał zgodnie z jego dyspozycjami, przyznając dodatkowo w toku rozprawy, iż z firmy (...) w taki właśnie sposób niezgodny z rzeczywistością (tankowanie nie do baków w ciągnikach siodłowych, ale do samochodu prywatnego i to pojemników i wypisywanie danych w WZ-tach na nazwiska innych kierowców tej firmy – przyp. SA) tylko Z. W. postępował, przyznając, iż w innych firmach takie procedery także miały niejednokrotnie miejsce (k. 701v-703).

Mając przy tym na uwadze treść dokumentów WZ od (...) r., jakie znajdują się w aktach sprawy, fakt, iż wszystkie one dotyczą firmy (...), każde z tych tankowań odbywało się w godzinach nocno-rannych, w dni wolne od pracy i wyłącznie na zmianie T. J. a przy tym nie ulega wątpliwości, co nie jest przecież negowane w tej sprawie, iż w każdym z przypadków tych tankowań nie uczestniczył żaden z kierowców, na którego dana WZ-tka została wystawiona, to nie ulega żadnej wątpliwości fakt, iż w każdym z tych przypadków tankującym na inne nazwiska kierowców był tylko i wyłącznie Z. W.. To zaś znów świadczy o tym, iż wyrażona przez świadka J. możliwość takiego tankowania przez Z. W. od (...) r. do (...) r. w rzeczywistości świadczy o prawidłowym spostrzeżeniu przez tego świadka, iż taki proceder w wykonaniu oskarżonego miał właśnie miejsce w tym czasie. Należy tylko nadmienić, iż świadek na rozprawie wspomniał jeszcze o jakimś innym mężczyźnie, który tankował w pojemnik, ale brał fakturę na firmę (...) (k. 701v), jednak jest to zupełnie inna sytuacja, bowiem w tym przypadku tankowanie takie uskuteczniał znajomy pokrzywdzonego i od razu brał fakturę, gdy tymczasem w przypadku tankowania przez kierowców firmy (...) wystawiane były dokumenty WZ i dopiero wystawiana byłą co miesiąc przez stację paliw faktura zbiorcza, która była wysyłana do firmy (...) w celu uregulowania zapłaty.

W tych zaś okolicznościach, mając na uwadze fakt, iż dowody te przy swojej konsekwencji wzajemnie się uzupełniają, stanowiąc dzięki temu logiczną całość, w tym wynikającą z nich logikę w zachowaniu się oskarżonego na przestrzeni tak długiego czasu a nie tylko w dniu (...) r., co uwidocznił zapis monitoringu, jak i jego zachowanie związane z dopytywaniem się kolegów kierowców o wyjazdy w trasy ich samych, jak i innych kierowców w konkretnych dniach, a także o sposób ich podpisywania się na dokumentach nie ulega najmniejszych wątpliwości, iż dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne co do sprawstwa i winy oskarżonego są w pełni prawidłowe i brak jest jakichkolwiek racjonalnych powodów do ich podważania. W tych zaś okolicznościach nie ma istotnego znaczenia fakt, iż sporządzona w niniejszej sprawie opinia przez biegłą z dziedziny badań dokumentów (tu: badań porównawczych pisma ręcznego) nie ma kategorycznego charakteru. Gdyby opinia ta wykluczała kategorycznie fakt złożenia podpisów przez Z. W., dokonane ustalenia faktyczne bez wątpienia odbiegałyby od dotychczasowych na korzyść oskarżonego. Skoro zaś opinia ta nie jest kategoryczna, to nie ulega wątpliwości, iż nie przeczy ona niekorzystnym dla oskarżonego ustaleniom. Należy przy tym zauważyć, iż biegła, badając podpisy na dokumentach WZ bardzo dokładnie i jasno tłumaczyła niemożność wydania opinii kategorycznej. Biegła bowiem nadmieniła, iż, cyt.: „ przeprowadzone badania wskazują na prawdopodobieństwo lub możliwość sporządzenia każdego z podpisów przez Z. W.. Wniosek ten potwierdza też zestawienie cech wspólnych, występujących w kwestionowanych podpisach będących jednocześnie cechami grafizmu Z. W. ” (str. 85 opinii). Biegła przy każdym z badanych podpisów, w tym także nakreślonych w dniu (...) r. jasno wytłumaczyła niemożność wystawienia opinii kategorycznej, wskazując, iż jedną z głównych przyczyn braku kategoryczności we wnioskowaniu jest postać tych dokumentów w postaci kserokopii, jak i same cechy poszczególnych podpisów, zwłaszcza ich skrócone formy. Jednak zapoznając się ze sprawozdaniem z tej opinii należy zauważyć, iż to prawdopodobieństwo czy też ta „możliwość”, do których odwołuje się biegła, w rzeczywistości, w świetle wywodów opinii, graniczą wręcz z pewnością i tylko wskazywane przez biegłą określone okoliczności nie pozwalały na wyartykułowanie jednoznacznej odpowiedzi. Przy czym, co istotne, z opinii tej również jasno wynika, iż z takim samym dużym prawdopodobieństwem bądź z taką samą „możliwością” należy stwierdzić, iż te podpisy nie zostały nakreślone przez wymienione w tych dokumentach osoby kierowców.

W rzeczywistości więc opinia ta tylko dodatkowo wspiera prawdomówność zarówno przesłuchanych kierowców firmy (...), samego pokrzywdzonego i co istotne, pomawiającego oskarżonego o prowadzenie tego procederu pracownika stacji paliw L. w M. T. J. a także, co do dnia (...) r., samego oskarżonego. Tym samym brak jest w tych okolicznościach jakichkolwiek racjonalnych podstaw do odmawiania wiary zeznaniom T. J. i kwestionowania faktu podrabiania przez oskarżonego podpisów w przypadkach pozostałych dokumentów i tankowania oleju napędowego w taki sposób, jak w dniu (...) r. także w innych dniach i latach, poczynając od (...) r., mimo iż, co należy nadmienić, opinia biegłej dotyczy tylko dokumentów z (...) r.

Całość bowiem powyższych dowodów w sposób oczywisty świadczy o prawidłowości dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń, których w żaden logiczny i przekonywujący sposób nie wzruszają zarzuty apelacji.

To, że oskarżony przyznał się wyłącznie do dnia (...) r., zaprzeczając, by w pozostałych przypadkach od (...) r. w tych „nielegalnych” tankowaniach brał udział nie stanowi żadnej argumentacji na prawdomówność oskarżonego a tym samym na wadliwość dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych. Praktycznie, poza dniem (...) r., zaprzeczanie przez oskarżonego, by dopuścił się zarzucanego mu czynu od (...) r. sprowadzało się do negowania, by tak, jak (...) (...) r., wcześniej się zachowywał i by w ogóle miał taką potrzebę, by tankować paliwo dla siebie, a ciężar obowiązku zapłaty na nie przerzucać na firmę szefa poprzez fałszowanie dokumentów (k. 496-500, 521-522, 717v-718v). Trzeba przy tym zauważyć, iż oskarżony nie był w stanie w swoich wyjaśnieniach podać żadnej przekonywującej argumentacji, by wyjaśnić, dlaczego T. J. miałby obciążać go niezgodnie z prawdą swoimi zeznaniami za tak długi okres czasu. Przy czym również wyjaśnienia oskarżonego na rozprawie, jak i sposób ich składania przekonuje, iż przyjął on postawę wybitnie zachowawczą. Początkowo bowiem jego wyjaśnienia sprowadzały się do próby odczytania oświadczenia z kartki, co już nakazuje wątpić w szczerość jego wypowiedzi, jak i samodzielność składania wyjaśnień. Jednocześnie oskarżony odpowiadając wyłącznie na pytania swojego obrońcy wskazywał na kwestie zupełnie nieistotne, dotyczące czasokresu swojej pracy, uzyskiwanego wynagrodzenia czy sytuacji rodzinnej. Natomiast oskarżony nie starał się nawet wyjaśnić, dlaczego T. J. pomawiał go o taki proceder, mający miejsce od (...) r. a nie tylko w dniu (...) r., co tylko osłabia moc negowania swojej winy. Taka zaś postawa oskarżonego, który praktycznie, poza negowaniem, nie przedstawił żadnych logicznych faktów, które pozwalałyby na zakwestionowanie wiarygodności w/w dowodów, zwłaszcza pomawiających go zeznań T. J. nie mogła doprowadzić do uznania jego wyjaśnień w całości jako wiarygodnych.

Tym samym tylko za polemiczny uznać należy zarzut postawiony w pkt 1a. Jak już bowiem wykazano, dopiero łącznie ocenione dowody a nie tylko zeznania samego T. J. pozwoliły na udowodnienie sprawstwa i winy oskarżonego co do całości zarzucanego mu przestępstwa ciągłego. Tymczasem apelujący jedynie wyrywkowo, wręcz wybiórczo wskazuje tylko na jedno zdanie wypowiedziane przez tego świadka, które w jego ocenie nie może stanowić dowodu na skazanie oskarżonego za czyny (zachowania w ramach przestępstwa ciągłego – przyp. SA), mające miejsce poza dniem (...) r. Trudno wręcz z treści uzasadnienia apelacji zrozumieć, dlaczego T. J. w pomawianiu oskarżonego miałby być niewiarygodny (str. 5 apelacji). Nie może ulegać wątpliwości, iż świadek ten wiedział o tym procederze, skoro oskarżony regularnie od (...) r. podjeżdżał na stację paliw samochodem prywatnym z pojemnikiem 1000 litrowym, do których tankował ON, zaś do dokumentów, sporządzanych przez kasjera T. J. podawał niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy dane co do osoby tankującej i co do samochodu, do którego tankowane jest paliwo, podpisując się przy tym w obecności kasjera nieswoim podpisem. Z tych właśnie widocznych dla kasjera (zawsze tego samego – przyp. SA) „gołym okiem” okoliczności jawiła się oczywista konstatacja, iż kasjer ten, zezwalając na taki niezgodny z rzeczywistym stanem faktycznym proceder, sam w nim w sposób świadomy brał udział. Właśnie ten rzeczywisty współudział świadka w tym procederze, mimo negowania w sposób nieudolny swojej świadomości w tym zakresie przez świadka, co trafnie podniósł obrońca na str. 4 apelacji, tłumaczy wiedzę świadka co do prowadzenia samego procederu, jak i udziału w nim Z. W., w tym podrabiania przez niego podpisów innych kierowców zatrudnionych w firmie (...). Trzeba jednak też podkreślić, iż wiarygodność zeznań świadka J. potwierdziły pozostałe dowody, na które wyżej zwrócono uwagę. Fakt, iż T. J. nie został oskarżony w tej sprawie o współudział w tym procederze nie ma tutaj żadnego znaczenia. Nic bowiem przecież nie stoi na przeszkodzie, by prokurator, znając już przebieg rozprawy przeprowadził wobec niego postępowanie przygotowawcze i go oskarżył o tożsamy czyn, jak też nic nie stoi na przeszkodzie, by pokrzywdzony w odpowiedniej procedurze występował przeciwko niemu o zapłatę „wyłudzonych” należności, która w takim przypadku winna być zasądzona solidarnie.

To są jednak dywagacje na gruncie niniejszej sprawy karnej nieistotne, bowiem rzeczą Sądu I instancji było jedynie osądzenie czynu zarzucanego wyłącznie Z. W.. Skoro zaś Sąd I instancji w sposób przekonywujący ustalił, iż Z. W. „przywłaszczył” olej napędowy w łącznej ilości (...) zł na łączną kwotę (...) zł, wyrządzając tym przestępstwem pokrzywdzonemu szkodę w takiej wysokości, to oczywistym jest, iż ciąży na nim obowiązek naprawienia tej szkody w całości, co w sposób uzasadniony w niniejszej sprawie spowodowało orzeczenie wobec niego obowiązku naprawienia tej szkody w całości na podstawie art. 46 § 1 k.k. Skoro zaś w niniejszej sprawie o udział w popełnieniu tego czynu nie oskarżono T. J., to dywagacje skarżącego, iż, cyt: „ utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku spowoduje, że oskarżony Z. W. zmuszony będzie do naprawienia całej szkody, której de facto nie wyrządził” (str. 4 apelacji) nie mogą mieć w niniejszym postępowaniu odwoławczym żadnego znaczenia.

Nie jest przy tym prawdzie stwierdzenie w zarzucie w pkt 1b, iż Sąd I instancji błędnie uznał, że wywiedziona w sprawie opinia biegłej z dziedziny analizy pisma ręcznego K. L., cyt.: „ stwierdza, że oskarżony dopuścił się fałszerstwa dokumentów WZ podrabiając na tych dokumentach podpisy lub parafy pracowników…”. Sąd I instancji bowiem jasno i wyraźnie, oceniając tę opinię, stwierdził, iż, cyt.: „ w świetle opinii wynika, że podpisy na przedłożonych dokumentach WZ zostały nakreślone prawdopodobnie przez Z. W. bądź mogły zostać przez niego sporządzone”, zauważając, iż, cyt.: „ z opinii nie wynika wprost, że oskarżony nakreślił powyższe podpisy” (sekcja 2 podsekcja 2.1. formularza uzasadnienia – ocena w/w opinii – str. 13 uzasadnienia). Sąd I instancji dostrzegł niekategoryczność tej opinii, słusznie dochodząc do wniosku, iż dowód ten, jako pośredni, przemawia za sprawstwem oskarżonego, w szczególności jeżeli ocenia się go w powiązaniu z całokształtem materiału dowodowego w niniejszej sprawie, w szczególności z zeznaniami świadków, którym sąd dał wiarę (j/w w formularzu uzasadnienia – str. 13-14). Powyższa ocena zaś jest w pełni zgodna z oceną dokonaną przez Sąd odwoławczy, na którą wyżej wskazano, więc brak jest podstaw, by ją skutecznie zanegować, tym bardziej, iż skarżący nie przedstawił żadnej nowej i przekonywującej argumentacji na poparcie postawionego w sposób niewłaściwy zarzutu apelacyjnego. To więc, iż opinia ta nie miała charakteru kategorycznego nie oznacza w tej sprawie, iż nie może ona stanowić dowodu na niekorzyść oskarżonego.

Skoro zaś, co wyżej wykazano, ocena zebranych w tej sprawie dowodów została dokonana z pełnym poszanowaniem zasad określonych w art. 7 k.p.k., bez naruszenia innych norm procedury karnej, to również brak jest podstaw do uznania zasadności zarzutu z pkt 2, tj. błędu w ustaleniach faktycznych. Wyżej już wykazano prawidłowość ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy, więc nie zachodzi tu potrzeba, by ponownie do nich się odwoływać.

Na marginesie jedynie Sąd odwoławczy zwraca uwagę, iż w rzeczywistości Sąd I instancji powinien rozważyć przypisanie oskarżonemu przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. w miejsce przestępstwa przywłaszczenia (w zw. z art. 294 § 1 k.k.). Ta konstatacja wynika bowiem z faktu, iż oskarżony, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, tankując paliwo do swojego samochodu i zbiornika i podrabiając dokumentację, w której wskazywał, iż tankowanie to miało miejsce do samochodów służbowych (ciężarowych) będących na stanie firmy (...), wskutek czego wystawiana była faktura VAT na rzecz tejże firmy, wprowadzał pokrzywdzonego w błąd co do w/w okoliczności, doprowadzając go tym samym do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez zapłatę za faktury, które w rzeczywistości nie powinny go obciążać. Jednak w niniejszym postępowaniu odwoławczym dokonanie takich ustaleń w realiach procesowych sprawy nie jest możliwe, bowiem nastąpiłoby to na niekorzyść oskarżonego (przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. jest zagrożone surowszą karą, niż przestępstwo z art. 284 § 1 k.k., co również powinno znajdować odbicie w surowości karania za przestępstwo oszustwa popełnione w warunkach art. 294 § 1 k.k., mimo że przepis ten przewiduje takie samo zagrożenie, jak w przypadku popełnienia w tych warunkach przestępstwa przywłaszczenia z art. 284 § 1 k.k.), gdy tymczasem apelacja została złożona wyłącznie na jego korzyść (art. 434 § 1 k.p.k., art. 455 k.p.k.).

Wniosek

1. Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

a. zmianę opisu czynu i przyjęcie, że oskarżony popełnił czyn w dniu (...) r. i dokonał wówczas tankowana paliwa ON w łącznej ilości (...) za łączną kwotę (...) zł i przyjęcie na tej podstawie kwalifikacji prawnej czynu z art. 284 § 1 k.k. oraz przyjęcie w/w przepisu za podstawę skazania i wymierzenie oskarżonemu kary grzywny,

b. uchylenie pkt 2 i 3 wyroku Sądu I instancji,

c. orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 k.k. wobec oskarżonego Z. W. obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego K. P. kwoty (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia (...) r. do dnia zapłaty,

d. uniewinnienie oskarżonego w pozostałym zakresie.

2. Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. 1

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku nie zasługuje w żadnej części na uwzględnienie. Z uwagi na prawidłowość ustaleń faktycznych, potwierdzających zasadność przypisania oskarżonemu przestępstwa przywłaszczenia w zakresie zarzucanym mu aktem oskarżenia a nie tylko w zakresie dotyczącym dnia (...) r., domaganie się ograniczenia odpowiedzialności karnej (poprzez „uniewinnienie” od części czynu) tylko do czynu z tego jednego dnia a tym samym przyjęcia do tego czynu kwalifikacji prawnej z art. 284 §1 k.k., wymierzenia na tej podstawie kary grzywny i orzeczenia zobowiązania do naprawienia szkody na podstawie art. 46 §1 k.k. w wysokości (...) zł nie może zostać uznane za uzasadnione.

Ad. 2

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania nie znajduje uzasadnienia z powodu nieuwzględnienia zarzutów apelacyjnych, braku podstaw, które nakazywałyby wydanie takiego rozstrzygnięcia z urzędu. Wniosek taki nie znajduje więc uzasadnienia w treści art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Sąd Apelacyjny poprawił kwalifikację prawną przypisanego oskarżonemu Z. W. przestępstwa oraz podstawy prawne wymierzonej kary i innych rozstrzygnięć – art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Apelacyjny za podstawę kwalifikacji prawnej przestępstwa przypisanego oskarżonemu i za podstawy prawne orzeczonych kary i środka kompensacyjnego przyjął przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020 r., uzupełniając te podstawy prawne o przepis art. 4 § 1 k.k. Sąd Okręgowy przywołał ten przepis w podstawie wymiaru kary za przypisane oskarżonemu przestępstwo, jednak, jak należy się domyślać, nie przywołał do końca właściwego tekstu Kodeksu karnego, skoro przepis, dotyczący przestępstwa ciągłego (art. 12 k.k.) nie zawiera paragrafu 1.

Należy zauważyć, iż Sąd I instancji przyjął, iż oskarżony dopuścił się przestępstwa w okresie od (...) r. do (...) r. a więc do tego czynu należy przyjąć stan prawny obowiązujący w dacie jego popełnienia (tu: ostatni dzień przestępstwa ciągłego, tj. dzień (...) r.) do dnia (...) r. Przyjęcie przepisu art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w czasie popełnienia czynu (czy inaczej mówiąc w brzmieniu obowiązującym przed zmianą z dniem 24 czerwca 2020 r.) było podyktowane wejściem w życiem z tym dniem mniej korzystnego dla oskarżonego uregulowania określonego w art. 57b k.k. ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. poz. 1086 – art. 38 pkt 2, art. 103).

Ustawa zmieniająca bowiem, wprowadzając przepis art. 57b k.k. zaostrzyła karalność za przestępstwa określone w art. 12 § 1 k.k. poprzez obowiązek wymierzenia kary przewidzianej za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia, mimo że przed tą zmianą w przypadku przestępstwa ciągłego takiego obostrzenia kary nie było.

Poza tym w chwili popełnienia przez oskarżonego przestępstwa (w dniu (...) r.) obowiązywał już przepis art. 12 § 1 k.k., który w takiej numeracji (po dokonaniu numeracji art. 12 k.k. na dwa paragrafy) wszedł w życie z dniem 15.11.(...) r. na mocy ustawy z dnia 4 października (...) r. o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.(...).2077 – art. 3 i 9). Tym samym to przepis art. 12 § 1 k.k. powinien zostać przywołany w podstawie kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu przestępstwa ciągłego.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Utrzymano w mocy orzeczenie o winie oskarżonego w popełnieniu przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. (tu: po modyfikacji jak wyżej w pkt 4) oraz co do wymierzonej za ten czyn kary 1 roku pozbawienia wolności (pkt 1), co do warunkowego zawieszenia wykonania tej kary na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. (pkt 2), nałożonego na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. na oskarżonego obowiązku informowania kuratora o przebiegu okresu próby (pkt 3), o orzeczonym na podstawie art. 46 § 1 k.k. środku kompensacyjnym (pkt 4) i o kosztach sądowych (pkt 5).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku w zakresie winy i kary oraz środka kompensacyjnego a także kwalifikacji prawnej, ze wskazaną wyżej modyfikacją, było wynikiem nieuwzględnienia zarzutu apelacyjnego błędu w ustaleniach faktycznych. Z zaprezentowanej wyżej w pkt 3 formularza oceny dowodów wynika, iż Sąd I instancji prawidłowo ustalił sprawstwo i winę oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu przestępstwa. Kwalifikacja prawna tego czynu nie budzi wątpliwości w tej sprawie. Nie jest ona zresztą kwestionowana w zakresie przyjęcia w ramach kwalifikacji kumulatywnej przepisów art. 284 § 1 k.k., jak i art. 270 § 1 k.k. Konieczność przyjęcia do tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k. z uwagi na wysokość przywłaszczonego mienia także nie budzi wątpliwości. W tym zakresie Sąd I instancji prawidłowo uzasadnił swoje stanowisko w sekcji 3 formularza uzasadnienia wyroku. Wprawdzie zastrzeżenia budzić może przyjęta kwalifikacja prawna (przywłaszczenie czy oszustwo), ale na ten temat wypowiedziano się już wyżej w końcowej fazie ustosunkowywania się do zarzutów apelacyjnych. Również żadnych zastrzeżeń nie budzą orzeczone kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, nałożone na oskarżonego w ramach środka probacyjnego zobowiązanie a także wynikające z treści przypisanego oskarżonemu przestępstwa, jak i z powodu złożenia w tym zakresie przez pokrzywdzonego stosownego wniosku orzeczenie o zobowiązaniu oskarżonego do naprawienia w całości szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia (...) r. do dnia zapłaty. Podkreślić trzeba wyraźnie, iż orzeczona kara, z racji jej orzeczenia z warunkowym zawieszeniem wykonania, bez dodatkowego obciążania karą grzywny jest karą wyjątkowo łagodną. Natomiast w realiach tej sprawy zasadnie Sąd I instancji szczególną wagę przydał obowiązkowi naprawienia szkody w całości, co powinno mieć w przypadku oskarżonego szczególny walor wychowawczy. Poza tym oskarżony winien liczyć się z możliwością zarządzenia wykonania orzeczonej kary 1 roku pozbawienia wolności jeżeli będzie uchylał się do wykonania tego zobowiązania.

Orzeczenie o kosztach procesu zawarte w punkcie 5 zaskarżonego wyroku znajduje swoje oparcie we wskazanych przez Sąd I instancji przepisach. Nie było ono w niniejszej sprawie kwestionowane przez strony co do zasądzenia od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu, zaś Sąd odwoławczy nie znalazł powodów, by w orzeczenie to zaingerować z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmiana zaskarżonego wyroku dotyczy kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody tej zmiany z urzędu wskazano już wyżej w pkt 4 formularza.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Mając na uwadze niezasadność wniesionej apelacji na korzyść oskarżonego w zakresie postawionych w niej zarzutów i wniosków a także nie znajdując podstaw, mimo zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie kwalifikacji prawnej, by uznać, iż względy słuszności (art. 624 § 1 k.p.k.) wymagały zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, na podstawie art. 634 k.p.k. zasądzono od oskarżonego w całości na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w postaci wydatków określonych w art. 618 § 1 pkt 1 i 10 k.p.k., tj. w wysokości 20 zł, stanowiący ryczałt za doręczenie pism – tu: zawiadomień o terminie rozprawy apelacyjnej, niezależnie od liczby doręczonych pism (§1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym - Dz.U.2013.663 j.t.) oraz w kwocie 30 zł, stanowiącą opłatę za wydanie danych o karalności (art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym - Dz.U.2012.654 j.t. z późn. zm. - w zw. z §3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca (...). w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego - Dz.U.2014.861).

Ponadto, z uwagi na niezasadność apelacji, Sąd odwoławczy wymierzył oskarżonemu za postępowanie odwoławcze opłatę od wymierzonej przez Sąd I instancji kary w wysokości 180 zł na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity z 1983 r., Dz.U. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

7.  PODPIS

M. K. K. L. H. K.