Pełny tekst orzeczenia

1

3 WYROK

3.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Hanna Bartkowiak

4 Protokolant: Mikołaj Dąbrowski

6przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Wilda w Poznaniu – A. K.

po rozpoznaniu w dniu 2 listopada 2021 r.

sprawy P. O.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

7od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 2 lipca 2021 r., sygn. akt VI K 980/20

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1013/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 2 lipca 2021 r., sygn. akt VI K 980/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 6 kpk, art. 117 § 2a kpk, art. 79 § 1 pkt 3 kpk oraz art. 4 kpk

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego rozstrzygnięcia potwierdziła słuszność stanowiska oskarżonego wskazującego na naruszenie przez Sąd Rejonowy przysługującego mu zgodnie z art. 6 kpk prawa do obrony poprzez przeprowadzenie w dniu 2 lipca 2021 r. rozprawy bez uprzedniego rozpoznania wniosku o jej odroczenie z uwagi na chorobę P. O.. Celowym jest aby w tym miejscu przedstawić kilka istotnych kwestii związanych z podstawowym prawem oskarżonego – tj. prawem do obrony. Mianowicie wspomniane prawo do obrony dzieli się na materialne i formalne. Zasada prawa do obrony w sensie materialnym obejmuje całokształt instytucji prawnych przewidzianych w ustawach karnych, których wykorzystanie pozwala dowodzić swej niewinności przez oskarżonego lub też podejmować działania wskazujące na okoliczności, które mogą mieć wpływ na orzeczenie o winie czy na wymiar kary. Natomiast prawo do obrony w sensie formalnym to przysługujące oskarżonemu uprawnienie do posiadania obrońcy z wyboru lub z urzędu, dzięki któremu zagwarantowana jest możliwość obrony racji podsądnego w sensie przeciwstawienia się tezom oskarżenia przez wykwalifikowanego pełnomocnika procesowego. Skupiając się na prawie do obrony w znaczeniu materialnym, bo jego naruszenie stwierdzono w badanej sprawie, należy pokazać jak szerokie ma ono znaczenie. Na jego treść składają się dla przykładu: prawo do odmowy składania wyjaśnień, przytaczania okoliczności na swoją niekorzyść, uczestniczenia w rozprawie, czy możność zgłaszania w procesie twierdzeń oraz wniosków dowodowych ( K. Dąbkiewicz, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, wyd. II, 2017, Lex). Sąd Najwyższy uznał, że prawo do obrony jest fundamentalnym prawem obywatelskim gwarantowanym Konstytucją RP oraz przepisami konwencji międzynarodowych, które Polska podpisała i ratyfikowała, a które przez to stały się częścią wewnętrznego porządku prawnego ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2007 r., sygn. akt I KZP 26/07, OSNKW 2007, Nr 10, poz. 71). Urzeczywistnieniu prawa do obrony służy inicjatywa dowodowa, prawo zadawania pytań świadkom i biegłym. Dlatego też każdy oskarżony ma co najmniej prawo do przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków oskarżenia oraz żądania obecności i przesłuchania świadków obrony na takich samych warunkach jak świadków oskarżenia ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2013 r., sygn. akt V KK 46/13, Lex nr 1335663). Niezbędne dla skorzystania z tego uprawnienia jest natomiast umożliwienie podsądnemu przez Sąd uczestniczenia w rozprawie. Niejednokrotnie Sąd Najwyższy podkreślał w sowich orzeczeniach, że naruszenie wspomnianego obowiązku zapewnienia oskarżonemu możliwości osobistego uczestniczenia w rozprawie głównej i obrony na niej swoich praw oraz interesów trzeba ocenić jako uchybienie o charakterze rażącym. Prawo do uczestnictwa w rozprawie stanowi bowiem podstawowe uprawnienie podsądnego o charakterze gwarancyjnym ( np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt IV KK 119/11, Lex nr 817548, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2010 r., sygn. akt V KK 401/09, OSNwSK 2010, Nr 1, poz. 514 ). Podkreślenia wymaga, że nieuwzględnienie wniosku oskarżonego o odroczenie rozprawy przed zamknięciem przewodu sądowego i przez to uniemożliwienie mu uczestniczenia w niej, składania wniosków dowodowych, zadawania pytań świadkom oraz zabrania głosu jest na tyle rażącym naruszeniem prawa do obrony, które mogło mieć wpływ na treść wyroku, że z reguły powinno stanowić podstawę do jego uchylenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2011 r., sygn. akt WA 34/10, OSNwSK 2011, Nr 1, poz. 407). Powyższe tezy i orzecznictwo pokazują wyraźnie, że prawo do obrony w postępowaniu karnym ma niebagatelne znaczenie i sąd jest obowiązany do jej przestrzegania przy podejmowaniu czynności procesowych.

Przenosząc poczynione rozważania na grunt kontrolowanej sprawy należało stwierdzić, że oskarżony P. O. wysłał do Sądu Rejonowego jeszcze jedną wiadomość (k. 179) oprócz tej wiadomości e-mailowej z dnia 1 lipca 2021r. (k. 171-172) zawierającej zaświadczenie lekarskie o jego braku zdolności do pracy w okresie od 30 czerwca 2021 r. do 26 lipca 2021 r., która została przedstawiona sędziemu sprawozdawcy przed terminem rozprawy. W treści tego drugiego e-maila, P. O. zawarł wniosek o zmianę terminu rozprawy i wyjaśnił, że z przyczyn chorobowych będzie nieobecny na rozprawie wyznaczonej na dzień 2 lipca 2021 r. Oskarżony dodał, że wysłał całość dokumentacji medycznej odnośnie swojego stanu zdrowia do lekarza sądowego i zobowiązał się do przekazania Sądowi stosownego zaświadczenia wystawionego przez tego lekarza niezwłocznie po jego otrzymaniu. Nadmienić trzeba, że zaświadczenie nr 21/21 wystawione przez lek. M. B. wskazujące na brak możliwości stawienia się P. O. na rozprawie wyznaczonej na dzień 2 lipca 2021 r. w sprawie prowadzonej pod sygn. akt (...) zostało nadesłane przez oskarżonego do Sądu I instancji za pośrednictwem poczty e-mailowej w dniu 12 lipca 2021 r. (k. 178-178v). Analiza akt sprawy prowadzi do wniosku, że drugi z opisanych wyżej e-maili został przedłożony sędziemu sprawozdawcy już po rozprawie, która odbyła się 2 lipca 2021 r. i zakończyła się wydaniem wyroku skazującego tego samego dnia (vide: notatka sędziego, k. 179).

Zgodnie z art. 117 § 2 kpk czynności procesowej nie przeprowadza się, jeżeli osoba uprawniona nie stawiła się i należycie usprawiedliwiła swoje niestawiennictwo oraz wniosła o nieprzeprowadzanie czynności bez jej obecności. Usprawiedliwienie z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienia organu prowadzącego postępowanie, wystawionego przez lekarza sądowego (art. 117 § 2a kpk). Należy przy tym zaznaczyć, że decydujący w kwestii oceny należytego usprawiedliwienia nieobecności jest obiektywny stan rzeczy, niezależny od wiedzy sądu co do okoliczności uniemożliwiających stronie stawiennictwo na rozprawę ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2015 r., sygn. akt SDI 53/15, Lex nr 1956356). W niniejszym przypadku, należało zatem wziąć pod uwagę pełną korespondencję e-mailową oskarżonego o jego chorobie i deklarację przedstawienia zaświadczenia od lekarza sądowego niezwłocznie po jego uzyskaniu, co zostało zrealizowane. W tej sytuacji, zdaniem Sądu Okręgowego, termin rozprawy wyznaczonej na dzień 2 lipca 2021 r. należało zgodnie z wnioskiem oskarżonego przełożyć, podobnie jak to uczynił Sąd Rejonowy bazując na podstawie takiego zestawu dokumentów w przypadku pierwszej rozprawy, która miała się odbyć 9 kwietnia 2021 r. Wprawdzie wadliwość procedowania Sądu I instancji w dniu 2 lipca 2021 r. nie była zawinionym działaniem, jednak biorąc pod uwagę standard realizacji prawa do obrony na gruncie polskiego postępowania karnego przepis art. 117 § 2 kpk należy interpretować w ten sposób, że nakazuje on uwzględniać także okoliczności nieznane sądowi, uniemożliwiające stawiennictwo na rozprawę. W tym zakresie stwierdzenie wadliwości procedowania sądu, który przeprowadził daną czynność procesową bez udziału uczestnika postępowania, którego dotyczą te okoliczności, oparte jest na zasadzie ryzyka. Tym bardziej więc nie należy przeprowadzać czynności procesowej, kiedy osoba uprawniona do wzięcia w niej udziału w wysokim stopniu uprawdopodobni należyte usprawiedliwienie swojego niestawiennictwa po terminie dokonania czynności ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2015 r., sygn. akt SDI 53/15, Lex nr 1956356). Warto jeszcze dodać, że brak formalnego zaświadczenia lekarskiego o niezdolności stawiennictwa może być usprawiedliwiony okolicznościami losowymi (zyskującymi jeszcze bardziej na znaczeniu w dobie trwającej pandemii i unikania również przez lekarzy sądowych osobistego kontaktu w osobami przejawiającymi objawy chorobowe). W takiej sytuacji, art. 117 § 2a kpk nie może mieć pierwszeństwa i wyłączać – na zasadzie procesowego lex specialis – stosowania art. 117 § 2 kpk, który nie pozwala na przeprowadzenie czynności bez udziału strony z powodu ujawnionych innych, wyjątkowych przyczyn jej niestawiennictwa. Przepis art. 117 § 2a kpk, którego sens ma na celu dyscyplinowanie stron procesu w celu zapobieżenia wykorzystywania przez nie powodów zdrowotnych do stosowania swoistej taktyki procesowej o znamionach obstrukcji, nie upoważnia bowiem do wyeliminowania strony z aktywnego udziału przez nią w procesie i nie powinien być stosowany bezwzględnie, bez próby wniknięcia w rzeczywiste powody braku takiego usprawiedliwienia ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2015 r., sygn.. akt V KK 121/15, Lex nr 1920188).

Uwzględniając zatem jeszcze te kolejne uwarunkowania procesowe, Sąd Okręgowy uznał, że przeprowadzenie przez Sąd I instancji rozprawy w dniu 2 lipca 2021 r. pomimo złożenia przez oskarżonego dzień wcześniej wniosku o jej odroczenie z uwagi na chorobę z informacją, że wystąpił do lekarza sądowego o poświadczenie niemożności jego stawiennictwa, stanowiło istotne naruszenie przysługującego P. O. prawa do obrony i uchybienie to mogło mieć wpływ na prawidłowość wydanego wyroku skazującego. Nie ma przy tym znaczenia, że przedstawiona wiadomość e-mail z wnioskiem o odroczenie rozprawy nie została przekazana sędziemu sprawozdawcy przed rozpoczęciem rozprawy w dniu 2 lipca 2021 r. Jeżeli bowiem do rażącego naruszenia prawa procesowego doszło z przyczyn niezawinionych po stronie składu sądu orzekającego, który działał w przekonaniu, że nie zachodzą żadne uzasadnione podstawy do odroczenia rozprawy, ale rzeczywistość okazała się być obiektywnie inna i przekonanie sądu oparte było na przesłankach niemających potwierdzenia w realiach sprawy, to w rezultacie do rażącego błędu doszło po stronie sądu jako organu wymiaru sprawiedliwości i fakt ten nie może być poczytywany na niekorzyść oskarżonego ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2016 r., sygn. akt V KK 134/16, Lex nr 2152410). Mając to wszystko na uwadze za niezbędne należało uznać wydanie w instancji odwoławczej orzeczenia o charakterze kasatoryjnym celem doprowadzenia do ponownego rozpoznania sprawy i zagwarantowania oskarżonemu realizacji przyznanego mu przez przepisy kodeksu postępowania karnego prawa do obrony zarówno w aspekcie materialnym, jak i formalnym.

Sąd Okręgowy nie potwierdził natomiast zasadności zarzutu naruszenia przepisu art. 79 § 1 pkt 3 kpk. Znamiennym jest to, iż nie każda wątpliwość co do stanu psychicznego oskarżonego uzasadnia obronę obligatoryjną z art. 79 § 1 pkt 3 kpk. W przepisie tym chodzi wyłącznie o taką wątpliwość, popartą okolicznościami natury faktycznej, które w odbiorze zewnętrznym przemawiają za realną możliwością wystąpienia zakłóceń w stanie zdrowia psychicznego oskarżonego w chwili czynu ( postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 listopada 2019 r., sygn. akt II AKo 136/19, Lex nr 3056352). Oczywiście ocena czy w stosunku do oskarżonego zachodzą uzasadnione wątpliwości co do jego poczytalności, winna być dokonywana przez organ procesowy w oparciu o wszystkie ujawnione w toku postępowania okoliczności, zarówno z uwzględnieniem przesłanek podmiotowych, jak również przedmiotowych. Niemniej jednak, nawet fakt leczenie psychiatrycznego nie musi wcale przesądzać o wystąpieniu uzasadnionej wątpliwości co do poczytalności oskarżonego, a tym samym nie przesądza o potrzebie dopuszczenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów. Fakt takiego leczenia jest tylko jednym z czynników, które powinny być brane pod uwagę w omawianym przedmiocie, bynajmniej jednak nie determinuje on automatycznie wniosku o tym, że taka wątpliwość zaistniała ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2020 r., sygn. akt V KK 187/20, Lex nr 3083322).

Sąd odwoławczy mając na względzie powyższe zważył, że w trakcie przesłuchania P. O. jako podejrzany rzeczywiście podał, że leczył się psychiatrycznie z powodu depresji. Dopytany o tę okoliczność na rozprawie apelacyjnej w dniu 2 listopada 2021 r. oskarżony oświadczył, iż choruje na depresję, nerwicę, nie ma stałego lekarza i uczęszczał do dr D. K., która przyjmuje przy ul. (...) w P. oraz do dr P. G. na (...), bądź na ul. (...) w P.. Zdaniem organu odwoławczego zatem sam fakt leczenia psychiatrycznego z zadeklarowanym przez podejrzanego rozpoznaniem nie uzasadniał przyjęcia, że zachodziły w stosunku do niego przesłanki nakazujące zastosowanie wobec niego regulacji o obronie obligatoryjnej z art. 79 § 1 pkt 3 kpk. Dostępne w aktach sprawy informacje o stanie zdrowia psychicznego P. O. w momencie popełnienia przez niego zarzucanych mu czynów oraz po nich, nie wskazują by istniały obiektywnie uzasadnione wątpliwości czy zdolność oskarżonego do rozpoznania znaczenia jego czynów lub pokierowania swoim postępowaniem była w czasie popełnienia przestępstw wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona. Oskarżony nie przedstawił też żadnych dokumentów medycznych dających pole do pogłębionej analizy w tym zakresie. W konsekwencji, stwierdzono brak uzasadnionych powodów by dopuszczać dowód z opinii biegłych lekarzy psychiatrów o stanie zdrowia psychicznego P. O. tempore criminis, ani też by w związku z tym przyznać podsądnemu obrońcę na podstawie art. 79 § 1 pkt 3 kpk. Nietrafny zatem okazał się zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy regulacji procesowej ustanowionej we wspomnianym przepisie art. 79 § 1 pkt 3 kpk, gdyż kontrola odwoławcza nie wykazała aby zachodził tu przypadek obligatoryjnej obrony.

Wniosek

Unieważnienie zaskarżonego wyroku i ponowne rozpatrzenie sprawy przez Sąd I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zaszła konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania z uwagi na potwierdzone w postępowaniu odwoławczym uchybienie procesowe Sądu I instancji. Polegało ono na naruszeniu prawa do obrony P. O. z powodu przeprowadzenia rozprawy głównej mimo złożenia przez oskarżonego wniosku o odroczenie z powodu choroby, co następnie poświadczył lekarz sądowy.

Lp.

Zarzut

3.2.

Obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy, mając na względzie treść art. 436 kpk, ograniczył rozpoznanie wniesionego przez oskarżonego środka odwoławczego do jedynie tych zarzutów, które miały znaczenie dla wydania w tej sprawie orzeczenia o charakterze kasatoryjnym. Przedwczesnym byłoby rozpoznanie przez Sąd II instancji omawianego w tym miejscu zarzutu w sytuacji kiedy Sąd Rejonowy będzie przeprowadzał przewód sądowy w całości od nowa, a następnie opierając się na dowodach uznanych za wiarygodne ustali stan faktyczny badanej sprawy i wyda wyrok. Nie można zatem udzielić rozstrzygającej odpowiedzi na pytanie czy zasadnie przypisano P. O. zachowania wyczerpujące znamiona zarzuconych mu w akcie oskarżenia przestępstw. Będzie to zadanie dla Sądu Rejonowego, który ponownie rozpatrzy sprawę, bacząc tym razem by nie doszło do naruszenia prawa do obrony oskarżonego.

Wniosek

Unieważnienie zaskarżonego wyroku i ponowne rozpatrzenie sprawy przez Sąd I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zgłoszony w apelacji wniosek o wydanie orzeczenia o charakterze kasatoryjnym został uwzględniony, jednak nie z uwagi na dopuszczenie się przez Sąd Rejonowy obrazy prawa materialnego lecz w konsekwencji uchybienia proceduralnego, omówionego powyżej w pkt 3.1. niniejszego uzasadnienia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W toku kontroli odwoławczej zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy stwierdził naruszenie przez Sąd Rejonowy ustawowego prawa do obrony oskarżonego (art. 6 kpk), jakie wyniknęło z zaniechania odroczenia rozprawy wyznaczonej na dzień 2 lipca 2021 r. pomimo złożenia przez podsądnego w dniu poprzedzającym wniosku o jej odroczenie z uwagi na jego chorobę. P. O. z uwagi na brak udziału w rozprawie, co do której wnosił o odroczenie z uwagi na stan swojego zdrowia uniemożliwiający mu stawiennictwo (potwierdzony następnie zaświadczeniem od lekarza sądowego nadesłanym do akt sprawy w dniu 12 lipca 2021 r.), nie miał możliwości odpowiedniej obrony swoich praw w przedmiotowym postępowaniu. Tak ustalona sytuacja wymuszała wydanie w instancji odwoławczej orzeczenia o charakterze kasatoryjnym i skierowania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji w celu przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości, z zagwarantowaniem P. O. realizacji prawa do obrony zarówno w aspekcie materialnym, jak i formalnym.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd I instancji będzie zobowiązany do ponownego przeprowadzenia przewodu sądowego w całości. Oznacza to, że Sąd powinien z poszanowaniem prawa do obrony umożliwić oskarżonemu złożenie wyjaśnień na rozprawie, zadawanie pytań świadkom i aktywne uczestniczenie w procesie, jeżeli podsądny wyrazi taką wolę. Sąd Okręgowy uczula jednocześnie Sąd Rejonowy, który ponownie będzie rozpoznawał sprawę oskarżonego P. O., aby w celu wykluczenia ewentualnej obstrukcji procesowej ze strony podsądnego, w razie kolejnego zwolnienia lekarskiego, poddał oskarżonego badaniu przez medyka sądowego celem weryfikacji jego możliwości uczestnictwa w czynnościach procesowych. Kolejnym zadaniem Sądu Rejonowego będzie dokonanie kompleksowej, wnikliwej i zgodnej z dyrektywami z art. 7 kpk oceny wszystkich zgromadzonych w tej sprawie dowodów, prawidłowe ustalenie stanu faktycznego i w przypadku stwierdzenia ku temu podstaw przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnej za zarzucane mu czyny i wymierzenie sprawiedliwej kary.

Sąd Okręgowy zaznacza na koniec, że w zaskarżonym wyroku ustalono niższą wysokość szkody majątkowej spowodowanej pokrzywdzonemu z zarzutu nr 1 J. J., co rzutowało również na wysokość orzeczonego wobec oskarżonego środka kompensacyjnego (w zarzucie szkoda -17 364,79 zł, w wyroku Sądu Rejonowego w czynie przypisanym w pkt 1lit.a szkoda- 15 054,07 zł). W związku z tym Sąd I instancji ponownie rozpoznający sprawę winien zastosować się do reguły z art. 443 kpk (zakaz reformationis in peius). Oznacza to, iż z uwagi na wniesienie apelacji wyłącznie na korzyść oskarżonego, w przypadku wyroku skazującego Sąd Rejonowy nie będzie mógł ustalić szkody z pkt 1 zarzutu w wyższej wysokości niż to przyjęto w uchylonym zaskarżonym wyroku, co także dotyczy orzeczenia o środku kompensacyjnym na podstawie art. 46 § 1 kk.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak