Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1503/20

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, w sprawie o sygn. akt II C 250/19 z powództwa W. W. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., o zapłatę:

1.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz W. W. kwotę 29.067,50 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 listopada 2018 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz W. W. kwotę 6.480,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazał zwrócić W. W. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 90,52 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki uiszczonej na wydatki związane z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego, zaksięgowanej pod pozycją 500047536713.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wydane rozstrzygnięcie w całości. Skarżący wydanemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez uchybienie zasadom logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego i nieracjonalną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci opinii biegłego sądowego J. W. i błędne przyjęcie, że wysokość kosztów naprawy szkodzeń pojazdu M. o nr rej. (...) powinna wynieść 66.567,50 zł, w sytuacji gdy opinia biegłego sądowego J. W. na podstawie, której Sąd wyciągnął te błędne wnioski zawierała istotne nieprawidłowości, które zostały szczegółowo wymienione w piśmie pozwanego z dnia 29 czerwca 2019 r., w którym pozwany złożył wniosek o zobowiązanie biegłego do wydania opinii uzupełniającej; a Sąd poprzez niedopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego uniemożliwił biegłemu udzielenie odpowiedzi na wątpliwości i pytania strony pozwanej, a ponadto opinia biegłego pozostawała w sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym,

2.  naruszenie przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 217 § 1, 2 i 3 k.p.c., art. 278 § 1 k.p.c. oraz 286 k.p.c. poprzez pominięcie wniosku strony pozwanej o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego J. W. i uniemożliwienie biegłemu zweryfikowania błędów opinii w sytuacji stawiania przez stronę pozwaną uzasadnionych zarzutów do podstawowej opinii biegłego i kierowania do biegłego pytań, na które nie odpowiadała opinia podstawowa;

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 361 k.c. oraz 363 k.c. poprzez przyznanie stronie powodowej nienależnego odszkodowania tj. odszkodowania w kwocie przewyższającej uzasadnione koszty naprawy uszkodzeń pojazdu M. o nr rej. (...), wynikających z kolizji z dnia 6 października 2018 r..

W związku z tak postawionymi zarzutami pozwany wniósł o rozpoznanie w trybie art. 380 k.p.c. postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydanego na rozprawie w dniu 14 lipca 2020 r. oddalającego wnioski pozwanego, zawarte w piśmie pozwanego z dnia 29 czerwca 2019 r.. oraz o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego poprzez dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego J. W., w której biegły ustosunkuje się do zastrzeżeń strony pozwanej zawartych w piśmie pełnomocnika pozwanego z dnia 9 lipca 2018r..

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa w całości z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie zaś apelujący wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, w tym także w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania za obie instancje. Ponadto skarżący wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód, w odpowiedzi na apelację wniesioną przez pozwanego, wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego była bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne, jak i dokonaną ocenę prawną.

Przede wszystkim niezasadne okazały się zarzuty apelującego dotyczące naruszenia art. 233 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 217 k.p.c. oraz art. 278 k.p.c. i art. 286 § 1 k.p.c., gdyż nie zdołał on wykazać, że ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego została dokonana wbrew regułom logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego. Do skutecznego postawienia zarzutu naruszenia prawa procesowego (art. 233 § 1 k.p.c.), konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących ocenę dowodów dokonaną przez sąd, określenie, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając, lub zarzucenie sądowi, iż rażąco naruszył zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego wraz w wykazaniem w jaki sposób do tego doszło oraz stwierdzeniem, że uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. przez naruszenie zasady doświadczenia życiowego powinien polegać na tym, że zarzuca się sądowi, że ten wywiódł z danego środka dowodowego jakiś fakt, podczas gdy doświadczenie życiowe uczy, że w takiej sytuacji taki fakt nie zachodzi albo przebiega on odmiennie. Naruszenie zasady logicznego rozumowania ma miejsce głównie wówczas gdy sąd błędnie interpretuje związki zachodzące pomiędzy poszczególnymi faktami, wyciągając ostatecznie z ich całokształtu błędne wnioski. Postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może zaś polegać na zaprezentowaniu ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów stanu faktycznego. Czyli skarżący orzeczenie sądowe, formułując zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może ograniczyć się do twierdzeń, że z dowodów wynika inny niż ustalony przez sąd stan faktyczny. Jest to bowiem wówczas traktowane jako swobodna, niepoparta jurydycznymi argumentami, dyskusja z sądem. Skarżący musi wykazać, że gdyby sąd drugiej instancji nie naruszył wymienionych w art. 233 § 1 k.p.c. zasad oceny dowodów, to powinien dać wiarę środkom dowodowym przeciwstawnym do dokonanych ustaleń (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 grudnia 2018 r., V ACa 1541/17, LEX nr 2613476).

W myśl zaś art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Dowód z opinii biegłego podlega ocenie na podstawie art. 233 § 1 k.p.c., przy czym z uwagi na swoistość tego środka dowodowego, w orzecznictwie wypracowano szczególne kryteria jego oceny. Wskazuje się, że opinia nie może podlegać ocenie sądu w warstwie dotyczącej przedstawionych poglądów naukowych lub dotyczących wiedzy specjalistycznej (naukowej lub technicznej), nawet jeśli członkowie składu orzekającego taką wiedzę posiadają. Ocenie podlega wyłącznie zgodność z materiałem procesowym przyjętych założeń faktycznych, podstawy metodologiczne, transparentność, kompletność, spójność wywodu i wreszcie zgodność wniosków opinii z zasadami logiki, wiedzy powszechnej i doświadczenia życiowego. Odwołanie się przez sąd do tych kryteriów oceny stanowi wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii za rzetelną. Oznacza to również i to, że sąd nie ma kompetencji do czynienia ustaleń pozostających w sprzeczności ze stanowiskiem biegłych specjalistów, zwłaszcza w sytuacji, gdy opinia jest jednoznaczna, przekonująca i odpowiednio umotywowana. Zdyskredytowanie opinii biegłego sporządzonej w sprawie jest możliwe tylko wówczas, gdy ta zawiera istotne luki, nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, nienależycie uzasadniona i nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona przez eksperta analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować jego rozumowania co do trafności jego wniosków końcowych (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 listopada 2019 roku, I ACa 255/19, Lex nr 28647779). taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje, odmienne stanowisko oznaczałoby, bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wielu biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2002 roku, I CR 562/74 LEX nr 7607; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku, I PKN 20/99, OSNP 2000/22/807). Dlatego Sąd Rejonowy ostatecznie uznał, że uwzględnienie wniosku pełnomocnika pozwanego jedynie przedłużeniem postępowania.

W przedmiotowej sprawie Sąd dopuścił na wniosek stron dowód z opinii biegłego z zakresu mechaniki pojazdowej i rekonstrukcji wypadków drogowych. We wnioskach opinii biegły wskazał, że przy uwzględnieniu technologii naprawy producenta pojazdu, przy uwzględnieniu części typu ,,O tj. oryginalnych z logo producenta wyniósł 66.567,50 zł brutto. Biegły dr inż. J. W. wskazał w wydanej opinii, że co prawda nie można wykluczyć, że faktyczny przebieg pojazdu był większy, aniżeli wyświetlany na desce rozdzielczej, jednakże na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie można tego stwierdzić w sposób kategoryczny. Natomiast Sąd orzekając może, a wręcz powinien uwzględniać wyłącznie okoliczności, które w sprawie zostały udowodnione, a nie co do których istnieje przypuszczenie, że mogły mieć miejsce.

Również zarzuty naruszenia prawa materialnego są pozbawione racji.

Na wstępie rozważań należy wskazać, iż w myśl wskazanego przepisu art. 361 § 1 k.c., obowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast zgodnie z brzmieniem przepisu art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, a w sytuacji, w której przywrócenie stanu poprzedniego jest niemożliwe albo pociąga za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, wyłącznie przez świadczenie pieniężne. Odszkodowanie powinno zniwelować uszczerbek poniesiony przez poszkodowanego, a zatem musi odpowiadać rozmiarom szkody, zarazem nie mogąc jej przewyższać. Wielkość szkody najczęściej określa się przez porównanie stanu dóbr pokrzywdzonego w okresie przed jej wyrządzeniem i po jej wyrządzeniu, a w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r., II CR 425/72, L.).

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, stanowiący, że odszkodowanie, jakie w przypadku uszkodzenia pojazdu mechanicznego zobowiązany jest wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. W przypadku pojazdu mechanicznego oznacza to przywrócenie mu zarówno sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu, jak też wyglądu sprzed wypadku. W konsekwencji, na żądanie poszkodowanego, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego odszkodowania, obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu (por. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku, III CZP 80/11, L., wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 7 lipca 2017 r., sygn. akt I ACa 172/17, L.).

Ponadto przy ustaleniu wysokości należnego powodowi odszkodowania w ogóle pozostaje bez znaczenia okoliczność, co poszkodowany zrobił ze swoim pojazdem. Obowiązek naprawienia szkody poprzez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogólne zamierza ją naprawić (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 r., IV CKN 387/01 , LEX nr 141410, uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSPiKA 2002, nr 7-8, poz. 103). Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 27.06.1988 r. sygn. akt I CR 151/88) roszczenie o świadczenia należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż szkodą poniesioną przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego do niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznie uzasadnionych kosztów jego naprawy bez względu na to, czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków, przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać, bez jego uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, że odszkodowanie winno być równe uzasadnionym kosztom naprawy pojazdu.

Na gruncie rozpatrywanej sprawy wątpliwości nie budzi zatem wątpliwości, że Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, iż uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...), przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych ,,O sygnowanych logo producenta wynosi 66.657,50 zł brutto, co za tym idzie zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlegała kwota 29.067,50 zł tytułem dalszego odszkodowania.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy oddalił wniesioną przez pozwanego apelacj ę, na podstawie art. 385 k.p.c., jako całkowicie bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę po 1.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.