Sygn. akt: VI U 2578/20
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 14 września 2020r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe dla P. K., podlegającego ubezpieczeniom od 4 lutego 2019 r., jako pracownik u płatnika składek B. P. jest równa kwocie minimalnego wynagrodzenia ogłaszanego w rozporządzeniach Rady Ministrów.
W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podał, że jego zdaniem deklarowana przez płatnika składek kwota była zawyżana w celu uzyskania przez pracownika wyższego świadczenia wypłacanego przez ZUS.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła P. K. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i uwzględnienia, jak podstawy wymiaru składek kwot deklarowanych przez płatnika, albowiem odpowiadały one uzgodnionym i pobieranym wynagrodzeniom. Ponadto strona wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów zastępstwa prawnego.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od odwołującego na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych, ponownie powołując się na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
Ubezpieczona P. K. z zawodu jest pedagogiem. W okresie od 01.02.2014r. do 13.07. 2014r. pracowała na stanowisku konsultanta ds. pracy tymczasowej w firmie (...) Sp. z o.o., w okresie od 19.03.2013r. do 31.07.2017r. pracowała w firmie (...) Sp. z o.o., jak konsultant, a następnie starzy konsultant ds. pracy tymczasowej, a od 14.07.2014r. – business manager. W okresie od 21.08.2017r. do 03.03.2018r. ubezpieczona pracowała w firmie (...) + (...) Sp. z o.o. w T. na stanowisku koordynatora ds. rozwoju rynku. Od 09.10.2019r. ubezpieczona jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. na stanowisku B. M. ( sprzedaż usług i zarządzanie zespołem ).
Od dnia 4 lutego 2019r. ubezpieczona została zatrudniona przez swoją matkę B. P. na stanowisku menedżera na ½ etatu ( w związku z aneksem z 29.03.2020r. – jest to umowa o pracę na czas nieokreślony ). Od 2016r. B. P. prowadzi działalność gospodarczą zajmując się sprzedażą produktów zdrowotnych i profilaktycznych. W zasadzie z momentem zatrudnienia ubezpieczonej – większość czynności związanych za obsługą klientów, realizacją zamówień, obsługą reklamacji i zwrotów, reklamowaniem sprzedawanych produktów, tworzeniem i rozbudową sklepu internetowego, kompletowaniem zamówień i szeregiem innych czynności zajęła się ubezpieczona, którą płatnik składek obdarzał zaufaniem. Za wykonywaną pracę ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie zgodne z zawartą umową o pracę i wykazywane przez płatnika w deklaracjach składanych w ZUS-ie.
Dowód: zeznania ubezpieczonej, płatnika, świadków: S. C. ( nagranie rozprawy z dnia 29 marca 2021r., J. G. ( k. 200-202 akt ), K. K. ( k. 195 – 197 akt ), dokumenty złożone w sprawie, w tym znajdujące się w aktach ZUS.
Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej, płatnika i świadków, ponieważ zeznania te były spójne, logiczne, wzajemnie się uzupełniały, a nadto znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci dokumentów. W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie P. K. zasługiwało na uwzględnienie.
Kwestią sporną w niniejszej sprawie było to, czy podstawa wymiaru składek ubezpieczonej z tytułu jej pracowniczego zatrudnienia odpowiada wynagrodzeniu przewidzianemu w umowie o pracę. Bezsporne zaś było to, że praca była przez ubezpieczoną rzeczywiście wykonywana, a wynagrodzenie wypłacano. (W ramach art. 41 ust. 12 i 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (uchwała SN z dn. 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05, wyrok SA w Gdańsku z dn. 07.03.2013 r., III AUa 1515/12).
Stosownie do treści art. 18 ust. 1 ww. ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych między innymi z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. la i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W orzecznictwie zostało utrwalone, iż podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy, natomiast ocena godziwości tego wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji (wyrok SA w Łodzi z dn. 14.07.2016 r., III AUa 840/16). Wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne nie może być ustalane ponad granice płacy słusznej, sprawiedliwej, zapewniającej godziwe utrzymanie, a przy tym nie powinno rażąco przewyższać wkładu pracy, by w ten sposób składka nie przekładała się na świadczenie w kwocie nienależnej (wyrok SA w Krakowie z dn. 13.07.2016 r., III AUa 1258/15).
Przeprowadzone postepowanie dowodowe wykazało, że nie ma podstaw do przyjmowania, iż w zakwestionowanym przez ZUS okresie ubezpieczona – P. K. uzyskiwała wynagrodzenia niższe, niż deklarowane przez płatnika. W szczególności należy mieć na uwadze, że P. K. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę zawartej z B. P. od 4 lutego 2019r., za okres od 02/2019 do 06/2019 i 01/2020 ( z wyłączeniem urlopu bezpłatnego od 01.07.2019r. do 29.11.2019r. ) płatnik odprowadzał składki od deklarowanej podstawy wymiaru składek. Dopiero od 17.02.2020r. , aż do 26.06.2020r. ubezpieczona pozostawała na zwolnieniu lekarskim, a 27.06.2020r. złożyła wniosek o zasiłek macierzyński. Jak wynika z powyższych okoliczności, zgłaszając pracownika – P. K. do ubezpieczenia społecznego i deklarując podstawę wymiaru składek, nie istniały przyczyny wskazujące na to, iż za ponad rok od zgłoszenia do ubezpieczenia, P. K. będzie korzystała ze świadczeń z niego przysługujących. Należy też zaznaczyć, że ubezpieczona posiadała doświadczenie, jak i wiedzę zdobytą m.in. na kursach, w branży sprzedaży, wykonywała też prace menedżera. Dodatkowo płatnik składek nie tylko znała dokonania zawodowe ubezpieczonej, ale też miała do niej zaufanie, wynikające z istniejącego pokrewieństwa, co pozwalało na powierzenie dużej części zadań związanych z prowadzeniem firmy ubezpieczonej i nie wymagało wzmożonego nadzoru nad pracownikiem, i umożliwiało płatnikowi zajęcie się innymi sprawami, np. kwestiami związanymi z własnym zdrowiem. Należy też mieć na uwadze, że ubezpieczona, miała większą wiedzę, jak i doświadczenie w zakresie obsługi programów komputerowych, w tym działaniem sprzedaży internetowej i stron internetowych, co niewątpliwie było korzystne z punktu widzenia płatnika.
Jak wskazał organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji – zarobki kierownika ds. sprzedaży procującego w pełnym wymiarze czasu pracy, w okresie objętym zaskarżoną decyzją, kształtowały się w wysokości od 5.110 zł. do 10.870 zł. brutto, przy czym są one uzależnione od wykształcenia, wielkości firmy, typu stanowiska, województwa, wielkości miasta, formy umowy i doświadczenia. Zarówno w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, jak i w toku postępowania sądowego, organ rentowy nie wykazał, dlaczego w przypadku ubezpieczonej, której wynagrodzenie za pracę w wymiarze ½ etatu, z szerokim zakresem obowiązków ( opisanym wyżej ), posiadającej wymaganą na tym stanowisku wiedzę i doświadczenie a dodatkowo pracownika – cieszącego się szczególnym zaufaniem pracodawcy – nie przekraczające brutto 5.000 zł. odbiega, zdaniem organu rentowego, od panujących na rynku i to na tyle, aby w kontekście innych okoliczności ( których istnienia w niniejszej sprawie nie stwierdzono ) prowadzić do stwierdzenia, że w sposób świadomy i celowy strony wskazały inne kwoty wynagrodzeń, niż faktycznie uzyskiwane przez ubezpieczoną w celu uzyskania świadczenia z ZUS w zawyżonej kwocie. W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu, brak jest jakichkolwiek obiektywnych przesłanek, które usprawiedliwiałyby obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonej. W ocenie Sądu podstawa wymiaru składek nie była rażąco wygórowana i odpowiadała w pełni rodzajowi pracy ubezpieczonej przewidzianej w umowie o pracę. Natomiast podniesiona w uzasadnieniu decyzji okoliczność, iż płatnik nie zatrudnił nikogo na miejsce ubezpieczonej, biorąc pod uwagę wskazane już okoliczności związane z kwestią zaufania do pracownika, jedynie czasowej nieobecnością pracownika oraz okresem pandemii, nie stanowią okoliczności, która pomimo powyższych ustaleń i rozważań przemawiałaby za zasadnością wydanej decyzji. Innych okoliczności uzasadniając zaskarżoną decyzję organ rentowy nie podniósł.
Mając powyższe na uwadze, Sąd działając na podstawie art. 477
14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, jak w punkcie 1 wyroku.
W punkcie 2 wyroku orzeczono o kosztach zastępstwa procesowego na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, uwzględniając nakład pracy poniesionej przez pełnomocnika strony.
Sędzia Karolina Chudzinska
