Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 854/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 13.10.2021 roku wydany w sprawie II K 458/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

P. K.

M. S. (1) poza wyrokami opisanymi w punktach I-VI części wstępnej wyroku sygn. II K 458/21 został ponadto skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22 grudnia 2021 na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę 50 stawek dziennych po 20 złotych każda, za przestępstwo wyczerpujące dyspozycje art. 279 § 1 kk w zw. z art. 283 kk, popełnione w okresie czasu od 13 do 14.03.2020r., kara pozbawienia wolności nie została wykonana; na poczet tej sprawy skazany był zatrzymany w okresie od 3 września 2020r. godz. 8:30 do dnia 3 września 2020r. godz. 10:15 – który jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

-kopia wyroku II K 1057/20, - akta sprawy II K 1057/20;

k.89;

-załączone akta sprawy II K 1057/20;

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

- kopia wyroku z k.89, akta sprawy sygn. II K 1057/20;

- pozostałe skazanie M. S. (1), poza sześcioma wyrokami wymienionymi w części wstępnej zaskarżonego wyroku II K 458/21 nie budzą wątpliwości; zapisy widniejące w załączonej do akt przez obrońcę skazanego kopii wyroku, pokrywają się z treścią akt II K 1057/20.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, w sensie jej surowości, wynikającej z odstąpienia od jej wymierzenia przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji, która to zasada - zdaniem obrońcy - winna zostać zastosowana wobec jego osoby z powodu bliskości czasowej i podobieństwa przestępstw oraz treści opinii o skazanym z jednostki penitencjarnej oraz z miejsca zamieszkania;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rozpoznając skargę apelacyjną sąd odwoławczy stwierdził, iż wszystkie okoliczności sprawy, jakie należało uwzględnić na korzyść skazanego przy wymiarze kary łącznej zostały zauważone przez sąd rejonowy, jednak nie został im nadany właściwy ich walor.

Skarżący eksponuje w swojej apelacji przede wszystkim to, iż w sytuacji wielu skazań, przepisy prawa karnego pozwalają sądowi na wymierzenie tylko jednej kary, a dodatkowo kary z zastosowaniem zasady pełnej absorbcji. Sąd odwoławczy zważył, że istotnie praktyka orzecznicza wskazuje, iż wyroki łączne najczęściej oznaczają złagodzenie represji karnej wobec sprawców – w porównaniu do matematycznej sumy wszystkich orzeczonych pierwotnie kar. Nie jest to jednak żadna reguła. Co więcej, myli się skarżący, gdy wywodzi, iż o tym, jakiego rodzaju łączna kara zapaść winna w jego sprawie, decyduje dobra opinia z miejsca zamieszkania skazanego. Otóż, gdyby faktycznie była tak nieskazitelna (pracuje, prowadzi działalność gospodarcza i inne) – to nie doszłoby do popełnienia części przedmiotowych czynów, bo w istocie były one związane z ową właśnie działalnością skazanego (kradzież z włamaniem elementów metalowego rusztowania-II K 1057/20, przywłaszczenie rusztowania typu „warszawskiego”-II K 620/20, pobór materiałów budowlanych bez zamiaru zapłaty-II K 539/20).

Istotnie natomiast rację ma obrońca podnosząc, iż pomiędzy przestępstwami, jakich dopuścił się skazany zachodzi wyjątkowo bliski związek przedmiotowo-podmiotowy, a także bliski związek czasowy. Otóż analiza wszystkich przestępstw, jakich dopuścił się M. S. (1), prowadzi do wniosku, iż zdecydowana większość z nich (wszystkie wynikające ze spraw II K 234/18, II K II K 993/18, II K 1023/19) dotyczą oszustw dokonanych w internecie, na niewielkie sumy szkód, polegających na wystawieniu na sprzedaż - bez zamiaru wywiązania się z umów, cel lęgowych dla gołębi i samego gołębia. Można rzec: skazany był swoistego rodzaju specjalistą w „gołębiowych” oszustwach i choć taka specjalizacja działań równie dobrze potwierdza szczególną uporczywość po stronie M. S., to faktycznie popełnione czyny oszustw internetowych, z duża dozą prawdopodobieństwa, mogłyby zostać osądzone w jednym tylko procesie karnym. Wskazuje na to doświadczenie zawodowe, które potwierdza, że po ujawnieniu jakiegoś oszustwa internetowego, organom ścigania najczęściej udaje się ujawnić wszystkich pokrzywdzonych na skutek ogłoszeń tej samej osoby o niemal identycznej treści, umieszczonym dodatkowo w bardzo bliskim przedziale czasowym. Czyny polegające na oszustwach związanych z celami lęgowymi dla gołębi zostały popełnione w okresie czasu czynu od stycznia 2017r. do grudnia 2018r., a pierwszy wyrok ich dotyczący pochodził z 13 sierpnia 2018r.

Zgodnie z treścią art. 85 a kk, orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Przepis ten wskazuje dyrektywy priorytetowe. Poza nimi dalej aktualne, jako pomocnicze są wzajemne relacje między przestępstwami, za które orzeczono kary podlegające łączeniu, gdzie kara łączna powinna być tym bliższa systemowi absorpcji, im większe jest podobieństwo realnego zbiegu tych przestępstw, gdy między zbiegającymi się przestępstwami zachodzi ścisły związek przedmiotowy, przejawiający się w ich bliskości czasowej, bądź tożsamości pokrzywdzonego, tożsamości lub podobieństwie naruszonych dóbr prawnych i podmiotowy, obejmujący tożsamość lub podobieństwo formy winy i motywacji sprawcy.

W kontekście osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, uwzględnić na niekorzyść skazanego należało, iż zaskarżony wyrok łączny jest pochodną popełnienia całego szeregu bardzo wielu przestępstw, choć wszystkich rodzajowo podobnych - przeciwko mieniu, realizowanych na przestrzeni niewiele ponad 3 lat. Skazany jest także osobą, która po raz pierwszy odbywa karę w warunkach jednostki penitencjarnej. Nigdy wcześniej, aż tak surowych konsekwencji swojego postępowania jeszcze nie ponosił. Skazany ma dobrą opinię Aresztu Śledczego, a analiza załączonych do sprawy akt związkowych wskazuje, że w/w regularnie i niezwłocznie regulował większość kar grzywien orzekanych w sprawach karnych (co zapewne wynikało z tego, iż do dnia swojego osadzenia prowadził działalność gospodarczą związaną z usługami budowlanymi).

Uwzględniwszy powyższe uprawnionym jest wniosek, iż okolicznością związanych głównie z bliskością podmiotowo-przedmiotowa czynów nie nadano właściwej rangi, co powodowało, iż ostatecznie orzeczona przez sąd odwoławczy – z uwzględnieniem kolejnego skazania M. S. w sprawie II K 1057/20, o którego połączenie przedmiotowym wyrokiem łącznym wnioskował sam obrońca, a co dodatkowo winno nastąpić także z urzędu – została także oparta o zasadę mieszaną, ale zdecydowanie bliższą absorpcji, aniżeli wymierzona przez Sąd rejonowy – a więc zdecydowanie korzystniejsza dla M. S. (1). Zdaniem sądu odwoławczego analiza akt sprawy uzasadnia wniosek, iż skazany jest osobą, wobec której zarówno względy zapobiegawcze, jak i wychowawcze przemawiają za wymierzeniem kary łącznej łagodniejszej, aniżeli uczynił to Sąd I instancji, choć nie do końca takiej, o jaką postulował skarżący. Wymierzenie kary łącznej w oparciu o zasadę pełnej absorpcji wymaga bowiem zaistnienia okoliczności łagodzących o wyjątkowym charakterze, a takowe w sprawie już nie występują.

W ocenie sądu odwoławczego wszystkie powyższe dyrektywy właściwie ocenione, uzasadniały orzeczenie kary łącznej, obejmującej dodatkowo karę 5 miesięcy pozbawienia wolności wynikającą ze sprawy II K 1057/20 – na ostatecznym poziomie 2 lat i 8 miesięcy (a więc o 8 miesięcy wyższą niż kara minimalna, w granicach której poruszał się Sąd Okręgowy).

Sąd odwoławczy zważył, że sąd meriti zastosował zasadę mieszaną i poruszając się w granicach od 2 lat do 4 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolości, orzekł 3 lata i 4 miesiące tej kary, a sąd odwoławczy poruszając się w granicach od 2 lat do 5 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności (po „dodaniu kary orzeczonej w sprawie II K 1057/20) orzekł 2 lata i 8 miesięcy tej kary.

Wobec skazanego zastosowano, w oparciu o art. 4 § 1 kk, zasady dotyczące wymiaru kary łącznej tj. art. 85 § 1 kk i inne, obowiązujące przed zmianami wprowadzonymi w dniu 23 czerwca 2020r., które w sprawie pozwalały na połączenie wszystkich niewykonanych kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności. Po tej dacie bowiem ustawodawca początkowo podniósł dolną granicę możliwej kary łącznej (co było zmianą niekorzystną dla skazanego), a następnie całkowicie zmienił zasady orzekania kary łącznej, uzależniając tą instytucję od uprzedniego istnienia tzw. ciągu przestępstw, a w takowym nie pozostawałyby wszystkie skazania M. S.. Uzasadnienie sądu meriti dla zastosowania art. 4 § 1 kk, choć mocno oszczędne w swych rozważaniach, jest poprawne.

Przepisy prawa karnego materialnego nakazują natomiast połączeniem przedmiotowym węzłem kary łącznej także kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie II K 1057/20. Kara ta, jako „niewykonana”, a dodatkowo „tego samego rodzaju” była możliwa do połączenia, z innymi karami pozbawienia wolności oraz z karami ograniczenia wolności orzeczonymi wyrokami opisanymi w punktach od I do II oraz od IV do VI części wstępnej zaskarżonego wyroku. W sprawie sygn. II K 1057/20 wobec skazanego orzeczono m.inn. karę pozbawienia wolności, która przewidziana jest do wykonania dopiero w dalekiej przyszłości, na której poczet M. S. (1) poza wyrokami opisanymi w punktach I-VI części wstępnej wyroku sygn. II K 458/21 został ponadto skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22 grudnia 2021 na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę 50 stawek dziennych po 20 złotych każda, za przestępstwo wyczerpujące dyspozycje art. 279 § 1 kk w zw. z art. 283 kk, popełnione w okresie czasu od 13 do 14.03.2020r. , kara pozbawienia wolności nie została wykonana; na poczet tej sprawy skazany był zatrzymany w okresie od 3 września 2020r. godz. 8:30 do dnia 3 września 2020r. godz. 10:15 , który jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Ujawnienie się w/w nowego skazania obligowało sąd odwoławczy do objęcia rozważaniami - pod kątem możliwości objęcia węzłem kary łącznej - także nowo ujawnionego wyroku wydanego w sprawie II K 1057/20, a z uwagi na kierunek wniesionej apelacji tj. tylko na korzyść M. S., wyrok, jaki mógł zapaść w sądzie odwoławczym nie mógł pogarszać jego faktycznej sytuacji procesowej.

Orzekając więc o nowej karze łącznej pozbawienia wolności, obejmującej także karę orzeczoną w sprawie II K 1057/20, sąd odwoławczy zastosował tą samą zasadę mieszaną, ale też dużo korzystniejszą dla skazanego, albowiem mocniej zbliżoną do zasady absorpcji.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny -

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względów wyżej opisanych brak było podstaw do korekt zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez skarżącego, a podtrzymywanym przez obrońcę tj. orzeczenie kary łącznej w oparciu o zasadę absorpcji.

Uzasadnionym okazał się wniosek obrońcy złożony na rozprawie o objęcie przedmiotowym węzłem kary łącznej także kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem sygn. II K 1057/20.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W oparciu o przepis art. 440 kpk stwierdzono:

- konieczność objęcia węzłem kary łącznej, także kary pozbawienia wolności orzeczonej przez Sąd Rejonowy w Radomsku w sprawie sygn. akt II K 1057/20 i dostosowania rozstrzygnięć zawartych w punkcie 2 i 3 do nowo orzeczonej kary łącznej;

- konieczność dodatkowego zaliczenia w oparciu o art. 577 kpk w zw. z art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia okresu zatrzymania M. S. (1) od 3 września 2020r. godz. 8:30 do dnia 3 września 2020r. godz. 10:15 – który jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd odwoławczy pragnie także podnieść, iż dopuszczalnym jest wydanie przez sąd odwoławczy orzeczenia zmieniającego wyrok łączny tak w sytuacji ujawnienia się nowych kar podlegających łączeniu, jak i w razie stwierdzenia, że sąd pierwszej instancji pominął określone kary podlegające łączeniu (por. uchwałę SN z dnia 28 czerwca 2018 r., I KZP 3/18, opubl. Legalis).

Podkreślenia także wymaga, że wobec wniesienia apelacji jedynie na korzyść skazanego, wymierzając karę łączną na szerszej podstawie, aniżeli uczynił to sąd I instancji, sąd odwoławczy z reguły powinien stosować zasadę jej kształtowania nie mniej korzystną dla skazanego, niż czynił to sąd pierwszej instancji. Kierunek zaskarżenia wyroku łącznego rzutuje bowiem na swobodę orzekania sądu odwoławczego, albowiem wymaga respektowania tzw. zakazu reformationis in peius, który w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego w pierwszej kolejności znajduje wyraz w zachowaniu zastosowanej przez sąd pierwszej instancji zasady łączeniu kar.

Mając to na uwadze oraz okoliczności sprawy, o których szerzej w punkcie 3.1., sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i orzekł karę łączną pozbawienia wolności obejmującą dodatkowo karę łączną orzeczoną w zmienionym wyroku II K 1057/20 w oparciu o zasadę mieszaną, ale tez znacznie bardziej zbliżoną do pełnej absorbcji, jak zastosowana przez Sąd Rejonowy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- w przedmiocie kosztów procesu i punktu 4;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- brak podstaw do korygowania rozstrzygnięć o kosztach procesu bądź objęcia wyrokiem łącznym kary samoistnej grzywny orzeczonej w sprawie II K 78/19, bądź innych kar aniżeli objęto;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmiana zaskarżonego wyroku łącznego poprzez:

- uchylenie rozstrzygnięć zawartych w punktach 1 i 3,

- ustalenie, iż M. S. (1), poza wyrokami opisanymi w punktach I-VI części wstępnej wyroku sygn. II K 458/21, został ponadto skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22 grudnia 2021 na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę 50 stawek dziennych po 20 złotych każda, za przestępstwo wyczerpujące dyspozycje art. 279 § 1 kk w zw. z art. 283 kk, popełnione w okresie czasu od 13 do 14.03.2020r., gdzie kara pozbawienia wolności nie została wykonana; a na poczet tej sprawy skazany był zatrzymany w okresie od 3 września 2020r. godz. 8:30 do dnia 3 września 2020r. godz. 10:15, który jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

- na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk oraz art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu na datę 23 czerwca 2020r. połączenie jednostkowych kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach od I, II, IV, V i VI części wstępnej oraz kary orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku sygn. II K 1057/20 i w miejsce tych wszystkich kar orzeczenie wobec skazanego kary łącznej 2 lata i 8 miesięcy pozbawienia wolności;

- przyjęcie, że rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 2 zaskarżonego wyroku łącznego odnoszą się do nowej kary łącznej i ustalenie, iż w/w wyroki w pozostałym zakresie podlegają odrębnemu wykonaniu,

- zaliczenie na poczet orzeczonej kary łącznej dodatkowo okresu zatrzymania w sprawie II K 1057/20.

Zwięźle o powodach zmiany

- omówiono powyżej w punktach 3.1. i 4.1.;

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt III

Mając na uwadze, iż skazany aktualnie przebywa w Zakładzie Karnym z perspektywą odbywania kary pozbawienia wolności, co w sposób istotny ogranicza jego możliwości zarobkowe, zwolniono go od kosztów postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 13.10.2021 roku w sprawie II K 458/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana