Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Grebla (spr.)

Sędziowie: SSO Lidia Haj

SSR del. Mariusz Sitko

Protokolant: st. prot. Ewa Krzyk

przy udziale Marii Zębali Prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2014 roku, sprawy

A. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 229 § 3 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie z dnia 15 października 2013r. sygn. akt IX K 234/13/K

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy i zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 570 (pięćset siedemdziesiąt) złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

SSO Lidia Haj SSO Tomasz Grebla SSR Mariusz Sitko

Sygn. akt IV Ka 1325/13

UZASADNIENIE

A. S. został oskarżony o to, że:

w dniu 13 grudnia 2012 roku w B. udzielił korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w kwocie 100 zł, funkcjonariuszom Policji mł. asp. K. Ś. oraz sierż. szt. K. W. w związku z pełnieniem przez nich funkcji publicznej, działając w celu skłonienia wymienionych do naruszenia przepisów prawa poprzez zaniechanie przeprowadzenia czynności w sprawie o wykroczenie,

tj. o przestępstwo z art. 229 § 3 k.k.

Sąd Rejonowy dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie wyrokiem z dnia 15 października 2013 roku sygn. akt IX K 234/13/K orzekł w tym przedmiocie następująco:

I. oskarżonego A. S. uznaje za winnego tego, że w dniu 13 grudnia 2012 roku w B. udzielił korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w kwocie 100 zł funkcjonariuszowi Policji mł. asp. K. Ś. w związku z pełnieniem przez niego funkcji publicznej, działając w celu skłonienia go do naruszenia przepisów prawa, poprzez zaniechanie przeprowadzenia czynności w sprawie o wykroczenia, czym wyczerpał ustawowe znamiona występku z art. 229 § 3 k.k. i za to na mocy tegoż przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II. na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata;

III. na mocy art. 33 § 2 i 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego grzywnę w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

IV. na mocy art. 44 § 2 k. k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci banknotu o nominale 100 (sto) złotych, opisanego szczegółowo w postanowieniu k. 23 akt sprawy;

V. na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej w niniejszym wyroku kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, to jest zatrzymanie w dniach 13 – 14 grudnia 2012 roku, przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny;

VI. na mocy art. 627 k.p.k., art. 624 §1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu wydatków kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych, zwalniając go w pozostałej części z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i obciążając nimi Skarb Państwa.

Wyrok ten został zaskarżony w całości apelacją przez obrońcę oskarżonego, który zarzucił mu:

1. błąd w ustaleniach faktycznych poprzez:

a) błędne uznanie, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 229 § 3 kk, podczas gdy strona podmiotowa i przedmiotowa oraz okoliczności zdarzenia nie dają ku temu wystarczających podstaw a co najwyżej mogę doprowadzić do przypisania oskarżonemu czynu realizującego znamiona występku z art. 229 § 2 kk w zw. z art. 229 § 1 kk,

b) uznanie, iż oskarżony był karany, podczas gdy ze względu na zatarcie skazania należy przyjąć, że oskarżony nie był karany,

c) uznanie, iż zachodzi konieczność wymierzenia kary oskarżonemu, podczas gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy uprzednio niekaranego, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy, ustabilizowany sposób życia uzasadniają pozytywną prognozę i przypuszczenie, że oskarżony będzie przestrzegał porządku prawnego i nie popełni w przyszłości przestępstwa, dlatego uzasadnione jest zastosowanie wobec A. S. instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez

uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, bądź z ostrożności procesowej o zmianę kwalifikacji zarzucanego oskarżonego czynu z art. 229 § 3 kk na art. 229 § 1 i 2 kk i zastosowanie wobec oskarżonego warunkowego umorzenia postępowania.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Podniesiony przez skarżącego obrońcę zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest bezzasadny.

Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, iż zakres źródeł dowodowych w oparciu, o które Sąd pierwszej instancji czynił swoje ustalenia ogranicza się do trzech osób, dwóch funkcjonariuszy policji oraz oskarżonego.

Tym samym podważanie oceny dowodów Sądu orzekającego w sprawie, winno skoncentrować się na udowodnieniu, iż ocena zeznań funkcjonariuszy policji K. Ś. i K. W. jest dowolna, a nie swobodna.

Skarżący winien to czynić w oparciu o dyspozycje art. 7 kpk.

Takiej argumentacji brak w uzasadnieniu skargi apelacyjnej.

Jedynym argumentem skarżącego jest fakt, iż policjant K. W., nie słyszał propozycji korupcyjnej, a o całej sprawie poinformował go drugi z policjantów K. Ś..

K. W. widział położony na notatkach banknot o nominale stu złotych (k. 145 – 146 apelacji).

Sąd Odwoławczy stwierdza, iż wbrew temu co pisze skarżący adwokat, to taki przebieg zdarzenia wynikał z podziału ról pomiędzy wtedy interweniującymi policjantami.

K. W. pełnił swój dyżur obok radiowozu, natomiast K. Ś. wykonywał czynności procesowe z zatrzymanym oskarżonym w radiowozie.

K. W. wszedł do radiowozu po tym jak zawołał go tam K. Ś., a to w związku z propozycją korupcyjną ze strony oskarżonego. Warto jedynie w tym miejscu podkreślić, iż do czynności związanych z wypisaniem mandatu wystarczy jeden funkcjonariusz policji.

Z faktu podziału ról w służbie patrolowej obu funkcjonariuszy policji nie można czynić zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na tym, że drugi z policjantów o propozycji korupcyjnej dowiedział się od kolegi, po tym jak zawołał go do radiowozu, a jedynym odnotowanym przez K. W. faktem był leżący na notatniku banknot stu złotowy.

Przedstawienie przez skarżącego takiego przebiegu zdarzeń nie może prowadzić do zakwestionowania ustaleń faktycznych jakich dokonał Sąd pierwszej instancji.

Błędne zupełnie jest powoływanie się na dyspozycję art. 5 § 2 kpk.

Zarzut ten mógłby być słuszny jedynie wtedy, gdyby skarżący wskazał na istniejące wątpliwości Sądu orzekającego, oddane w uzasadnieniu, a pomimo tychże Sąd Rejonowy skazałby oskarżonego.

Jak wynika z uzasadnienia Sądu pierwszej instancji, nie miał on żadnych wątpliwości co do przebiegu faktów leżących u podstaw przypisania oskarżonemu występku z art. 220 § 3 kk.

Sąd Odwoławczy stwierdza, iż na gruncie przepisów art. 220 § 3 kk pozostaje dalej aktualna wypracowana linia orzecznicza zgodnie z którą,

1. Przez ,,czynność stanowiącą naruszenie przepisu prawa” należy rozumieć tylko takie zachowanie osoby pełniącej funkcję publiczną, które jest sprzeczne z bezwzględnie obowiązującym zakazem lub nakazem wskazanym w odpowiednim przepisie prawa.

2. W rozumieniu przepisu art. 229 § 3 kk nie mogą stanowić naruszenia przepisów prawa te czynności i decyzje osoby pełniącej funkcję publiczną, które nie wykraczają poza sferę przyznanej jej uznaniowości (II OSK 804/08, wyrok NSA Warszawa 2009-05-25, LEX nr 574300).

Zasadniczą wykładnię tegoż znamienia dał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 roku sygn. akt V KK 140/11 gdzie stwierdził: Pod pojęciem ,,naruszenia przepisów prawa” rozumieć należy takie naruszenie każdego aktu normatywnego obowiązującego powszechnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które oznacza niewykonanie nakazu lub przekroczenie zakazu, obowiązujących osobę pełniąca funkcję publiczną jako adresata tych norm. Naruszenie przepisów prawa w rozumieniu art. 229 § 3 kk nie obejmuje natomiast tych postępowań i decyzji osób pełniących funkcje publiczne, które są uzależnione od ich oceny danej sytuacji faktycznej.

Istotny dla zrozumienia tej tezy judykatu Sądu Najwyższego jest stan faktyczny sprawy w oparciu o który powstała przytoczona uchwała.

Jeden ze skazanych przebywający na terenie Zakładu Karnego nielegalnie chciał wnieść na jego teren środki pieniężne bez zgody przełożonego, w tym przypadku oddziałowego.

Po ujawnieniu tegoż nielegalnego procederu oddziałowy Zakładu Karnego poinformował skazanego, iż wystąpi z wnioskiem o sporządzenie kary dyscyplinarnej do Dyrektora Zakładu Karnego.

Skazany chcąc tego uniknąć, zaproponował oddziałowemu określoną kwotę pieniężną, za odstąpienie od powyżej wskazanej czynności.

W trakcie prawnego uzasadnienia Sąd Najwyższy stwierdził, iż przepis art. 144 § 2 kkw nie nakłada obligatoryjnego obowiązku nakazu sporządzania wniosku o wymierzenie kary dyscyplinarnej.

Poprzestanie przez niego na zawiadomieniu osób uprawnionych do wymierzenia kary o popełnienie przekroczenia przez skazanego nie naruszałaby przepisów prawa. Stąd wypowiedziana przez skazanego obietnica udzielenia korzyści majątkowej za niesporządzanie wniosku o ukaranie, pozostająca w ewidentnym związku z pełnieniem przez oddziałowego funkcji publicznej, nie mogła zmierzać do naruszenia przez niego przepisów prawa.

Propozycja korupcyjna ukierunkowana była w tym wypadku na skłonienie funkcjonariusza służby więziennej do określonego postąpienia, to jest do zaniechania wniosku o wymierzenie kary dyscyplinarnej przez Dyrektora Zakładu Karnego, który mógł ją wymierzyć lub nie. To zaś nie naruszało żadnego prawnego obowiązku ciążącego na tym funkcjonariuszu.

Tym samym nie było podstaw do przyjęcia, że czyn oskarżonego wypełniał znamiona typu kwalifikowanego z art. 229 § 3 kk.

W przedmiotowej sprawie funkcjonariusz policji miał prawny obowiązek nałożenia mandatu karnego za popełnione wykroczenia.

Uprawnienie to wynika z treści art. 95 § 1 kpsw, natomiast przesłankami do nałożenia grzywny w postępowaniu mandatowym określa art. 97 § 1 kpsw, gdzie jednym z kryteriów jest schwytanie sprawcy na gorącym uczynku.

Elementy te sformułowane w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia nakładają prawny obowiązek na funkcjonariusza policji nałożenia mandatu karnego za popełnione wykroczenie.

Sformułowanie § 2 art. 97 kpsw z nie przyjęcia mandatu czyni uprawnienie jedynie dla sprawcy wykroczenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd Odwoławczy na zasadzie art. 437 § 1 kpk utrzymał w mocy zaskarżony wyrok i na zasadzie art. 636 § 1 kpk zasądził od oskarżonego koszty postępowania odwoławczego.

SSO Lidia Haj SSO Tomasz Grebla SSR Mariusz Sitko