Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 633/16

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1 Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1

P. G.

Czyn przypisany: jak w pkt. I i II sentencji wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

P. G. od lat 90-tych zajmował się sprzedażą używanego sprzętu audio oraz czasami zegarków na giełdzie przy ul. (...) w W..

Na giełdzie tej poznał R. B. (1). Później poznał również partnerkę R. B. (2) B. (wcześniej K.). Utrzymywali stosunki koleżeńskie. Spotykali się towarzysko i poznali również obecną partnerkę P. – M. S..

W 2008 r. P. G. przyjechał do R. i M. późnym popołudniem z prośbą o pożyczenie pieniędzy z uwagi na przejściowe problemy finansowe. Wobec tego R. B. (1) i M. B. (wcześniej K.) zawarli ustną przyjacielską umowę pożyczki na rzecz P. G. na kwotę 20.000 zł. Gotówkę przekazano w dwóch transzach: w dolarach i w złotówkach.

P. G. zapewniał, że pieniądze zwróci. Ze względu na koleżeńskie stosunki R. i M. cierpliwie czekali na zwrot pieniędzy, gdyż mu ufali.

W okresie od 2008 r. do 2010 r. R. przekazał P. do naprawy zegarek F. H..

W 2010 roku P. G. zwrócił się do R. i M. o kolejną pożyczkę w wysokości 5.000 zł celem zakupienia sprzętu audio. R. i M. z uwagi na ich przyjacielskie relację zgodzili się na ponowną pomoc finansową w formie pożyczki.

W 2014 r. R. przekazał P. celem naprawy zegarek E. oraz celem dalszej sprzedaży zapalniczkę męską i damską marki D. i zapalniczkę marki C. - czerwoną ze złotem.

W 2015 r. R. przekazał P. celem dalszej odsprzedaży dwa klimatyzatory.

Łączna wartość ww. przedmiotów wynosiła 18.761 zł.

Klimatyzatory były przechowywane w warsztacie samochodowym P. Z. i tam zostały sprzedane jednemu z jego klientów o imieniu R..

P. nie przekazał R. i M. pieniędzy ze sprzedaży ww. przedmiotów, ani nie zwrócił samych przedmiotów. Urwał z nimi kontakt, a próby odzyskania mienia nie przyniosły skutku. R. i M. przez pełnomocnika skierowali w 2015 r. do P. wezwanie do zwrotu pożyczki. Podejmowali także próby listownego kontaktu z P.. P. nie odbierał telefonów, ukrywał się przed nimi. R. i M. kontaktowali się również z M. S., lecz bezskutecznie.

W dniu 4 lutego 2016 r. R. B. (1) zażądał ścigania i ukarania P. G., bowiem do tego czasu pieniądze i rzeczy nadal nie zostały zwrócone.

R. E. również znał się z P. G. od lat 90-tych. Poznali się na tej samej giełdzie. Utrzymywali stosunki koleżeńskie.

Od 2008 r. ich relacje się zintensyfikowały. R. wspierał finansowo P..

W 2015 r. R. przekazał P. mienie w postaci zegarka m-ki O., zegarka m-ki (...), zegarka m-ki I., zegarka P. S. oraz wzmacniacza m-ki C. (...) z okablowaniem o łącznej wartości 26.784 zł. Przedmioty te miały zostać sprzedane, a pieniądze przekazane R.. Ponadto R. pożyczył P. zapalniczkę marki ST. D..

Od 29 października 2015 r. R. E. próbował odzyskać swoje rzeczy.

P. przedmiotów nie zwrócił i jednocześnie zerwał kontakt z R., nie odbierał od niego telefonów. R. udał się do P. również osobiście i prosił o zwrot sowich rzeczy lecz bezskutecznie.

W dniu 30 maja 2016 r. R. E. zażądał ścigania i ukarania P. G., bowiem do tego czasu rzeczy nadal nie zostały zwrócone.

Zeznania pokrzywdzonego R. B. (1)

62-63, 216-217, 225-225v, 346v-347

Zeznania pokrzywdzonego R. E.

92v-95v, 230-231v, 278v-279v, 347-347v

Zeznania pokrzywdzonej M. B. (wcześniej K.)

112v-113, 225v-227, 338v, 347

Zeznania świadka J. H.

280-281, 419-420

Zeznania świadka P. Z.

281-281v, 420-421

Częściowo zeznania świadka M. S.

117v, 289-291, 347v

Częściowo zeznania świadka D. G.

279v-280, 401

Zdjęcia

5-8, 64-66, 31-43

Lista rzeczy

30

Wiadomości tekstowe

276

Notatka dot. zegarków

277

Przedsądowe wezwanie do zapłaty

295

Opinia pisemna, ustna i uzupełniająca z zakresu wyceny ruchomości

458-497, 548-561, 546v

1.2 Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCENA DOWODÓW

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania pokrzywdzonego R. B. (1)

Jasne, pełne, logiczne, konsekwentne, spójne z nieosobowym materiałem dowodowym.

Zeznania pokrzywdzonego R. E.

Zeznania pokrzywdzonej M. B. (wcześniej K.)

Zeznania świadka J. H.

Zeznania świadka P. Z.

Częściowo zeznania świadka M. S.

W zakresie faktu, iż P. G. miał stosunki koleżeńskie z R. B. (1), M. B. (wcześniej K.) i R. E. jasne, pełne, logiczne, konsekwentne, spójne z nieosobowym materiałem dowodowym.

Częściowo zeznania świadka D. G.

Opinia pisemna, ustna i uzupełniająca biegłego z zakresu wyceny ruchomości

Jasne, pełne, brak sprzeczności.

Opinia sądowo-psychiatryczna

Dokumentacja

Dokumenty, dokumenty urzędowe niebudzące wątpliwości co do rzetelności i autentyczności, niekwestionowane przez strony.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego P. G. (k. 108, 195-195v, 312v)

Sąd uznał za niewiarygodne w całości wyjaśnienia oskarżonego P. G., który nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów i zaprzecza wszelkim powoływanym przez pokrzywdzonych faktom. Wyjaśnienia oskarżonego, który zaprzecza posiadaniu zegarków należących do pokrzywdzonych oraz pożyczeniu od niech pieniędzy jest nieprzekonujące w kontekście wiarygodnych zeznań pokrzywdzonych i wiarygodnych zeznań świadków.

Świadek P. Z. potwierdził, że P. G. pożyczył od R. B. (1) około 20.000 zł. Świadek wiedział to od samego oskarżonego, który mu to powiedział. Potwierdził również, że w jego garażu przechowywane były klimatyzatory należące do R. B. (1), a które P. G. sprzedał w obecności świadka i nie przekazał z tego tyłu pieniędzy R., gdyż R. kontaktował się później ze świadkiem w związku z brakiem przekazania mu kwoty ze sprzedaży.

W zakresie zegarków świadek J. H. potwierdził, że oskarżony przychodził do niego co jakiś czas z zegarkami do naprawy. Jednego razu przyszedł z dużą partią zegarków – 19 sztuk, w tym jeden z nich dotyczy sprawy niniejszej. Zostało to zanotowane na karteczce, którą świadek dołączył do akt sprawy. Świadek w toku procesu rozpoznał jeden z zegarków, wskazując że zegarek z k. 32 to marka I. i znajduje się na jego liście pod numerem 8. Jednoczenie świadek potwierdził, że oskarżony mówił, że to nie są jego zegarki, a znajomych.

Z tych względów, mając na uwadze zasady logiki w ocenie Sądu wersja zdarzeń oskarżonego jest niewiarygodna i stanowi jedynie przyjętą przez niego linię obrony.

Częściowo zeznania świadka M. S.

Za częściowo niemające znaczenia dla ustalenia faktów Sąd uznał zeznania świadków M. S. i D. G., bowiem nie posiadali oni wiedzy w zakresie stawianych P. G. zarzutów.

Częściowo zeznania świadka D. G.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I i II

P. G.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W przedmiotowej sprawie Sąd doszedł do przekonania, iż ujawniony materiał dowodowy w sposób jednoznaczny wskazuje, że oskarżony P. G. popełnił zarzucane mu czyny i pozwala bez żadnych wątpliwości na uznanie jego winy za udowodnioną.

Do znamion przestępstwa stypizowanego w art. 284 § 1 i 2 KK należy przywłaszczenie cudzej rzeczy. Szczególnym przedmiotem ochrony jest zatem własność rzeczy, a czynność wykonawcza w postaci przywłaszczenia rzeczy polega na postąpieniu z rzeczą tak jak właściciel. Od kradzieży przywłaszczenie różni się brakiem elementem zaboru - w przypadku przestępstwa kradzieży sprawca zabiera z posiadania innej osoby cudze mienie w celu przywłaszczenia, natomiast sprawca przestępstwa określonego w art. 284 KK przywłaszcza sobie cudze mienie, które znajduje się już w jego, legalnym a nie bezprawnym, posiadaniu (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2013 r. II AKa 49/13, LEX nr 1294864). Przywłaszczona rzecz znajduje się we władaniu sprawcy, a przez sam fakt przywłaszczenia nie następuje żadna fizyczna zmiana w sytuacji rzeczy (vide M. Mozgawa (red.) M. Budyń – Kulik, P. Kozłowska – Kalisz, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz, LEX 2013).

Strona podmiotowa ww. przestępstwa zasadza się na umyślności, a ściślej na zamiarze bezpośrednim. Nie wystarczy tu samo rozporządzenie cudzym mieniem, konieczne jest, aby sprawca chciał je zatrzymać bez prawnego tytułu (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1978 r., V KR 197/77, OSNPG 1978, nr 6, poz. 64; Górniok (w:) Górniok i in., t. 2, s. 400). Stąd należy przyjąć, że przywłaszczenie jest przestępstwem kierunkowym (vide Marek A., Komentarz, s. 606; Michalski B. (w:) Wąsek II, s. 916). Tym samym dla przypisania czynu z art. 284 § 1 i 2 KK niezbędne jest ustalenie, że sprawca tego czynu musi działać w ściśle określonym celu, którym jest przywłaszczenie "cudzej" rzeczy (mienia) - z zamiarem trwałego włączenia przedmiotu przestępstwa do swojego majątku, a nie zatem tylko z zamiarem bezprawnego władania rzeczą. Nie wystarczy przy tym, by godził się na możliwość przywłaszczenia - musi on bowiem tego chcieć i musi to być jego celem, jest to bowiem przestępstwo umyślne, którego stronę podmiotową charakteryzuje szczególny zamiar bezpośredni kierunkowy określany jako animus rem sibi habendi - definitywnego uczynienia cudzej rzeczy jako własnej i musi on być bezsprzeczny (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 06.06.2018 r. o sygn. II AKa 76/2018, LEX nr 2528154). Przez przywłaszczenie rozumie się rozporządzenie jak swoją własnością cudzą rzeczą ruchomą lub cudzym prawem majątkowym, z wykluczeniem osoby uprawnionej. Istotą przywłaszczenia jest zatem zewnętrzne zachowanie się sprawcy - określane powszechnie jako rozporządzenie rzeczą ruchomą przez włączenie jej do swojego majątku albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 12.02.2018 r. o sygn. II AKa 317/17, LEX nr 2460058). O zamiarze przywłaszczenia może świadczyć zarówno odmowa zwrotu cudzej rzeczy, jak i zaprzeczenie jej posiadania, sprzedaż, czy też darowanie innej osobie, w których to zachowaniach przejawia się zamiar zatrzymania rzeczy na własność (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku o sygn. II AKa 393/17, LEX nr 2504706).

Typ kwalifikowany przywłaszczenia – sprzeniewierzenie (art. 284 § 2 KK) polega na przywłaszczeniu rzeczy ruchomej, która została wcześniej sprawcy powierzona przez uprawnionego na mocy np. umowy najmu, użyczenia, przechowania. "Powierzenie to przeniesienie władztwa nad rzeczą na inną niż właściciel osobę, powiązane z ustaleniem określonego postępowania z rzeczą przez osobę ją uzyskującą i połączone z zastrzeżeniem konieczności jej zwrotu w przyszłości" (wyr. SA w Szczecinie z 27.2.2014 r., II AKa 15/14, L.). Może to być jakikolwiek stosunek prawny, nie ma też znaczenia forma powierzenia (Kodeks Karny. Komentarz, red. Prof. Dr hab. A. G., prof. Dr hab. K. W., 2019, L.).

Przechodząc do realiów faktycznych niniejszej sprawy należy wskazać, że P. G. poprzez ustną umowę pożyczki zostały powierzone pieniądze oraz w celu dalszej odsprzedaży (co można rozważać w kontekście umowy zlecenia lub komisu) zostały powierzone zegarki, zapalniczki, klimatyzatory i wzmacniacz. Jest to powierzenie w rozumieniu art. 284 § 2 KK.

Wobec żądania pokrzywdzonych o zwrot mienia, oskarżony był zobowiązany do jego zwrotu. W związku z brakiem reakcji oskarżonego dopuścił się on czynu stypizowanego w art. 284 § 2 KK. Oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę, iż powierzone mu mienie nie jest jego własnością. Bez wątpienia w zachowaniu oskarżonego przejawił się zamiar zatrzymania pieniędzy i powierzonego mienia na własność. Dokonał również rozporządzenia klimatyzatorami, bowiem sprzedał je, ale uzyskaną cenę włączył do swojego majątku. W zakresie pozostałego mienia brak informacji o jego rozporządzeniu, jednakże nie zostały one zwrócone właścicielom.

W opisie czynów należało dokonać korekty ustalonej wysokości szkody w relacji do dokonanej przez biegłego wyceny tychże przedmiotów.

Nie zachodzą żadne okoliczności, które mogłyby poddać w wątpliwość poczytalność oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu. Rozpoznano zaburzenia depresyjne na podłożu reaktywnym. Stan ten w odniesieniu do zarzucanych mu czynów nie znosił ani nie ograniczał zdolności rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Nie stwierdzono choroby psychiatrycznej ani upośledzenia umysłowego (opinia sądowo-psychiatryczna, k. 187-191).

☐

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. G.

I i II

I i II

Przy wymiarze kary sąd wziął pod uwagę

1.  zagrożenie ustawowe czynu z art. 284 § 2 k.k. na karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5;

2.  art. 37a k.k. w brzmieniu sprzed nowelizacji ustawą z dnia 19 czerwca 2020 roku (Dz. U. z 2020r. poz. 1086) w zw. z art. 4 § 1 k.k., którego treść jest dla oskarżonego względniejsza w dniu popełnienia czynu. Przepis ten w aktualnym brzmieniu nałożył znaczne ograniczenia w zakresie zamiany kary pozbawienia wolności na karę wolnościową;

3.  okoliczności obciążające:

-

znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, na który składa się rodzaj dobra prawnego naruszonego przez oskarżonego, tj. mienia, które w hierarchii dóbr jest jednym z najważniejszych, działanie w celu czysto majątkowym, znaczne zlekceważenie przez oskarżonego porządku prawnego, zachowanie oskarżonego wzbudzające silną społeczną dezaprobatę;

-

znaczny stopień winy oskarżonego, który w chwili czynu był osobą dojrzałą i poczytalną, a więc w pełni zdolnym do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, działał w normalnej sytuacji motywacyjnej, w której można było oczekiwać od niego zachowania zgodnego z prawem;

4.  okoliczności łagodzące: niekaralność (informacja z KRK k. 530).

Wobec tego Sad wymierzył na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 37a § 1 k.k. kary:

-

1 roku ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

-

9 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

W przekonaniu Sądu orzeczone wobec oskarżonego kary jednostkowe są adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów, zaś ich dolegliwość nie przekracza stopnia jego zawinienia. Jednocześnie kary spełniają swe cele w zakresie prewencji generalnej i indywidualnej, a także będą właściwie kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

P. G.

III

I i II

Wymierzając P. G. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym Sąd uwzględnił:

1.  zaistnienie realnego zbiegu przestępstw, za które w punktach I i II części dyspozytywnej wyroku wymierzono oskarżonemu kary tego samego rodzaju;

2.  brzmienie art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu sprzed nowelizacji ustawą z dnia 19 czerwca 2020 roku (Dz. U. z 2020r. poz. 1086) w zw. z art. 4 § 1 k.k., który regulował niższy minimalny próg kary łącznej;

3.  potrzebę połączenia kar na zasadzie częściowej absorbcji z uwagi na naruszenie tych samych istotnych dóbr prawnych, tj. mienia oraz stosunkowo bliski związek czasowy;

4.  cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego: kara łączna na zasadzie częściowej absorbcji najskuteczniej zapobiegnie powrotowi oskarżonego do przestępstwa;

5.  potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, które na gruncie przedmiotowej sprawy przemawiają przeciwko łagodności wymiaru kary łącznej; kara łączna na zasadzie całkowitej absorpcji mogłaby wywoływać niepożądane wrażenie większej ,,opłacalności” popełniania wielu przestępstw, aniżeli przestępstwa pojedynczego.

P. G.

IV i V

I i II

Mając na uwadze, że oskarżony czynami swoimi wyrządził pokrzywdzonym szkodę na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd orzekł wobec niego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę:

-

kwoty 43.761 złotych na rzecz R.
B. oraz M. B.,

-

kwoty 26.784 na rzecz R. E..

5.  INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Co do zasady niedopuszczalne jest orzekanie częściowo zgodnie z przepisami ustawy obowiązującej poprzednio, a częściowo według przepisów ustawy nowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 1970 r., V KRN 402/69, OSNKW 1970, nr 4-5, poz. 37, z glosą W. Woltera, PiP 1971, z. 1; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2001 r., V KKN 346/99, Prok. i Pr.-wkł. 2001, nr 12, poz. 1), zatem Sąd, orzekając w niniejszej sprawie, w całości zastosował przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym w czasie popełniania przypisanych oskarżonemu czynów.

7.  KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI

Sąd uznał, że możliwości zarobkowe oskarżonego są dobre. Ma wyuczony zawód technika geologa (informacje osobopoznawcze k. 106-107, 167, 312) i wobec tego Sąd obciążył go wydatkami sądowymi i opłatą od kary. Na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd zasądził kwotę 70 złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania i kwotę 300 złotych tytułem opłaty od kary.

6.  PODPIS