Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Robert Pabin

Protokolant: Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2022 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa M. A. (1)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

1.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz M. A. (1) 196.000 zł (sto dziewięćdziesiąt sześć tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od dnia 27 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od M. A. (1) na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. 3.203 zł (trzy tysiące dwieście trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje zwrócić M. A. (1) z sum budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem nienależnie uiszczonej opłaty od pozwu;

5.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych od:

a)  M. A. (1) 22.265 zł (dwadzieścia dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt pięć złotych) które ściągnąć z roszczenia zasądzonego na jej rzecz w pkt 1;

b)  (...) S.A. z siedzibą w W. 14.843,21 zł (czternaście tysięcy osiemset czterdzieści trzy złote dwadzieścia jeden groszy);

Sygn. akt IC 220/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 8 listopada 2018 roku powódka M. A. (1) reprezentowana przez adw. K. G. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty: 500.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 27 czerwca 2017r. do dnia zapłaty; 720 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu, a także zasądzenia zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Uzasadniając swe żądanie M. A. wskazała, że dochodzone kwoty stanowią świadczenia jakie pozwany powinien wypłacić jej tytułem rekompensaty za krzywdę i szkodę na osobie wynikłe z uszkodzeń ciała doznanych w skutek wypadku drogowego z dnia 18 lipca 2014r., którego sprawca kierujący motocyklem korzystał w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z ochrony ubezpieczeniowej pozwanej firmy. Powódka wykazała, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił jej 14.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 201,36 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia (k.14) przy przyjęciu 80% przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody, przy czym dochodzone w pozwie świadczenie odszkodowawcze obejmuje zwrot kosztów leczenia (psychoterapii) prowadzonej w okresie od 20 czerwca do 5 września 2018 roku – tj. po zakończeniu postępowania likwidacyjnego (k.16-20).

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2018r. Sąd zwolnił powódkę w całości z kosztów sądowych (k.73).

W odpowiedzi na pozew (k.75- 77v) (...) S.A. z siedzibą w W. reprezentowany przez r.pr. M. J. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od przeciwnika zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany przyznał, że prowadził postępowanie likwidacyjne w związku z otrzymanym od M. A. zgłoszeniem szkody na osobie i co do zasady przyjął swoją odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie drogowe. Na podstawie poczynionych przez siebie ustaleń przyznał powódce świadczenie w łącznej kwocie 71.520,06 zł (k.81-81v) w tym 70.520,06 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 1520,06 zł tytułem odszkodowania. Tym nie mniej wskazaną kwotę ubezpieczyciel pomniejszył o 80% przyczynienie się powódki, wypłacając ostatecznie 14.304,41 zł w tym 14.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 304,41 zł tytułem odszkodowania. W ocenie pozwanego, powódka poruszając się drogą publiczną w warunkach nocnych rowerem bez wymaganego oświetlenia, była w niedostatecznym stopniu widoczna dla innych użytkowników ruchu, co w konsekwencji stanowiło współprzyczynę uderzenia w nią motocyklisty. Zdaniem ubezpieczyciela, wypłacona M. A. kwota zadośćuczynienia w całości zaspokaja jej roszczenia. Jego zdaniem subiektywne odczucia strony nie mogą stanowić jedynego i miarodajnego źródła oceny rozmiaru krzywdy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 18 lipca 2014r. około godziny 24.00 M. A. (1) rowerem pożyczonym od swojej babki poruszała się drogą publiczną (...) W. - U.. Wracała ze spotkania ze znajomymi z U. do domu położonego w W.. Rower którym poruszała się powódka nie posiadał lampy światła pozycyjnego tylnego barwy czerwonej oraz tylnego światła odblaskowego barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt. Rower posiadał natomiast reflektor przedniego światła pozycyjnego, przednie światło odblaskowe barwy białej oraz światła odblaskowe koloru pomarańczowego w lewym pedale (zdj. k.80 akt Ds. 502/14). W tym samym czasie i w tym samym kierunku drogą (...) poruszał P. K. (1) kierujący motocyklem marki H. (...) nr rej. (...). Motocykl posiadał niesprawne światła mijania i niesprawne światła drogowe albowiem stan przełącznika świateł w pojeździe umożliwiał wyłącznie uruchomienie świateł pozycyjnych oraz chwilowe włącznie świateł drogowych przełącznikiem chwilowej sygnalizacji. Po jego zwolnieniu, gasło światło drogowe a z przodu pozostawało włączone jedynie światło pozycyjne. W chwili zdarzenia widoczność ograniczona była ciemnością (noc) i zachmurzeniem. W miejscu zdarzenia obowiązywała administracyjnie dopuszczalna prędkość 90 km/h. W pewnym momencie oba pojazdy znalazły się na wysokości 1,6 km drogi (...). Wtedy też kierujący motocyklem wjechał w rowerzystkę uderzając lewą przednią stroną swojego pojazdu w tylny a następnie przedni błotnik i przednie koło roweru (od tyłu). M. A. (1) wraz z rowem została odrzucona na lewe pobocze drogi, natomiast motocyklista po utracie panowania nad pojazdem przewrócił się i uderzył w przydrożne drzewo rosnące po prawej stronie drogi ponosząc śmierć na miejscu zdarzenia.

Dowód: protokół oględzin roweru (k.11-12v akt Ds. 502/14 Prokuratury Rejonowej w Poddębicach); zdjęcia roweru (k.73-88 akt Ds.502/14 Prokuratury Rejonowej w Poddębicach), szkic miejsca wypadku wraz z legendą (k.77 -72 akt Ds.502/14); opinia biegłego K. S. zasadnicza i uzupełniająca (k.143, 146-162, 198-201); ekspertyza (...) wykonana przez rzeczoznawcę A. K. (k.25-30);

Rower którym poruszała się M. A. (1) nie posiadał wymaganego przepisami oświetlenia tj. tylnego światła pozycyjnego barwy czerwonej i tylnego świtała odblaskowego barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt i w warunkach nocnych nie powinien poruszać się po drodze publicznej, albowiem kierująca rowerem w takich warunkach nie była dostatecznie widoczna dla innych użytkowników ruchu. Kierowany przez P. K. (1) motocykl H. posiadał niesprawne światła mijania i niesprawne światła drogowe. Kierujący motocyklem, jadąc z prędkością dozwoloną z włączonym światłem drogowym i podejmując w porę manewry obronne poprzez zmianę toru jazdy lub hamowanie miałby możliwość uniknięcia uderzenia w rower. Taką samą możliwość kierujący motocyklem miałby w przypadku jazdy z włączonymi światłami mijania o ile z przeciwnego kierunku nie nadjeżdżał by inny pojazd a światła odblaskowe roweru byłyby czyste i sprawne. W przypadku niesprawnych świateł odblaskowych roweru, kierujący motocyklem jadąc z włączonymi światłami mijania z dozwoloną prędkością nie miałby możliwości uniknięcia uderzenia w rower.

Dowód: opinia biegłego K. S. zasadnicza i uzupełniająca (k.143, 146-162, 198-201);

W sprawie zaistniałego wypadku drogowego, ze skutkiem śmiertelnym tj. czynu z art. 177 § 2 kk Prokuratura Rejonowa w Poddębicach wszczęła śledztwo. Postanowieniem Prokuratora z dnia 27 lutego 2015r., w sprawie sygn. Ds. 502/14 śledztwo zostało umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 kpk wobec braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie przestępstwa. W toku postępowania stwierdzono, że zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na jednoznaczne ustalenie tego czy i w jakim stopniu rowerzystka była widoczna w światłach motocykla, albowiem niemożliwe do ustalenia pozostają wszystkie niezbędne do tego okoliczności wypadku. W sprawie nie ustalono także bezpośrednich świadków zdarzenia a sama poszkodowana zdarzenia nie pamiętała. Powyższe ustalenia zostały podtrzymane w postanowieniu Sądu Rejonowego w Łasku VII Wydział Zamiejscowy Karny w P. w sprawie VII Kp 85/15, który rozpoznawał zażalenia na umorzenie śledztwa.

Dowód: postanowienie prokuratora i sądu (k.200 – 202, akt Ds. 502/14 Prokuratury Rejonowej w Poddębicach);

Właściciel motocykla H. posiadał w (...) S.A. z siedzibą w W. wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

bezsporne

Z miejsca zdarzenia powódka karetką pogotowia przewieziona została na Oddział (...) w K. gdzie przeprowadzono u niej czynności diagnostyczne rozpoznając uraz głowy ze wstrząśnienie mózgu, złamanie ściany tylnej zatoki szczękowej prawej bez przemieszczenia, złamanie łuku kręgu szyjnego C1, złamanie trzonu kręgu piersiowego (...), złamanie wyrostków poprzecznych kręgów piersiowych (...) i (...) seryjne złamania żeber strony prawej od IV do XI ze stłuczeniem płuca i krwiakiem opłucnej po stronie prawej, stłuczenie wątroby z krwiakiem śródwątrobowym, złamanie IV kości śródstopia prawego z zagięciem kątowym oraz kości łódkowatej i sześciennej śródstopia prawego bez przemieszczenia a także rany szarpane uda prawego i liczne otarcia naskórka. W szpitalu poszkodowana przebywała do 25 sierpnia 2014r. (38 dni). W tym czasie zastosowano wobec niej leczenie przeciwbólowe, oraz wprowadzono w stan śpiączki farmakologicznej z której wybudzono ją po kilku dniach. Złamanie IV kości śródstopia prawego zostało unieruchomione w opatrunku gipsowym, a odcinek szyjny kręgosłupa zaopatrzony kołnierzem ortopedycznym. Po 2 tygodniach od wypadku rozpoczęto pionizację powódki. Po wypisaniu ze szpitala dalsze leczenie prowadzone było w warunkach ambulatoryjnych w poradni neurologicznej. W szpitalu powódka miała początkowo założony cewnik a później korzystała z nocnika. Poruszała się przy pomocy kul ortopedycznych. W domu początkowo pomagała jej matka. Później poszkodowana zaczęła poruszać się samodzielnie korzystając z kul. W październiku 2014r wykonano u powódki kontrolne badanie ortopedyczne i zdjęto unieruchomienie stopy. Od tego czasu poruszał się bez kul ortopedycznych. Kołnierz ortopedyczny poszkodowana nosiła do grudnia 2014r. Po około 6 miesiącach od wypadku zaczęła samodzielnie opuszczać mieszkanie. Odbyła 5 dziesięciodniowych cykli rehabilitacyjnych.

Dowód: opinia biegłego ortopedy Z. P. (k. 137- 139);

W chwili wypadku powódka miała 16 lat i była uczennicą I klasy technikum graficznego. Nie cierpiała na jakiekolwiek przewlekłe schorzenia. Była osobą aktywną, ambitną i zaangażowaną społecznie. Udzielała się w Towarzystwie (...) w ramach którego brała udział w inscenizacjach średniowiecznej grupy rekonstrukcyjnej. Jeździła konno a chodząc do gimnazjum tańczyła w szkolnej grupie akrobatycznej. Po wypadku w pierwszym semestrze roku szkolnego 2014/15 korzystała z indywidualnego trybu nauczania. Na lekcje wf wróciła w roku szkolnym 2015/16 choć nie wykonywała wówczas wszystkich ćwiczeń. Po zdarzeniu i opuszczeniu szpitala z uwagi na obrażenia narządów ruchu i unieruchomienie kończyny dolnej w codziennym funkcjonowaniu pomagali jej członkowie rodziny w szczególności matka. Pomoc ta polegała między innymi na przygotowywaniu i podawaniu posiłków, robieniu zakupów, pomocy przy czynnościach higienicznych i porządkowych czy też zawożeniu na wizyty lekarskie.

Dowód: zeznania M. A. (3) (ReCourt z 17.09.2019r. od 00:27:49 do 00:53:03); zeznania M. R. (ReCourt z 17.09.2019r. od 00:53:03 do 01:08:41); zeznania M. A. (1) (ReCourt z 17.05.2022 od 00:03:11 do 00:27:48 oraz z dnia 17.09.2019r. od 00:02:35 do 00:26:16); opinia ortopedy Z. P. (k.137-139); opinia chirurga J. O. (k.226-237);

Ze względu na obrażenia narządu ruchu M. A. (1) po wypadku wymagała pomocy osób trzecich przy wykonywaniu czynności związanych z zaspokajaniem podstawowych potrzeb życiowych przez okres 3 miesięcy w wymiarze 3- 4 godzin dziennie. Od grudnia 2014r. powódka była osobą samodzielną.

Dowód: opinia ortopedy Z. P. (k.137-139); opinia chirurga J. O. (k.226-237);

Doznane przez powódkę obrażenia ciała generowały u niej umiarkowane dolegliwości bólowe przez okres 2-3 miesięcy.

Dowód: opinia ortopedy Z. P. (k.137-139); opinia chirurga J. O. (k.226-237);

W okresie od 20 czerwca do 5 września 2018 roku powódka skorzystała z 6 wizyt psychoterapeutycznych których łączny koszt wyniósł 850 zł.

Dowód: rachunki (k.16-20);

Z punktu widzenia ortopedycznego doznane przez M. A. (1) w wyniku wypadku obrażenia ciała w postaci wielodłamowego złamania łopatki prawej, złamanie IV kości śródstopia oraz uszkodzenie kości stępu z przemieszczeniem łącznie skutkują trwałym 15 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 99, 166 i 167 rozporządzenia). Leczenie ortopedyczne zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji. Po około 12 miesiącach od wypadku M. A. odzyskała zdolność od pracy zarobkowej a po około 2 latach, zdolność do uprawiania sportu.

Dowód: opinia ortopedy Z. P. (k.137-139); opinia P. R. (k.314-318v);

Z punktu widzenia chirurgii twarzowo – szczękowej istniejące na skórze twarzy liczne ślady po otarciach i zdarciach naskórka (broda i policzki) skutkują u powódki trwałym 2 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 19 rozporządzenia). Leczenie rat twarzy oraz złamania tylnej ściany zatoki szczękowej zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji.

Dowód: opinia J. K. (k.239-250);

Z punktu widzenia chirurgii plastycznej doznane przez M. A. (1) obrażenia ciała w postaci blizn skóry owłosionej głowy oraz blizn kończyn dolnych łącznie skutkują trwałym 20 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 1a i 149 rozporządzenia). Widoczne na jej ciele blizny znajdują się w okolicach eksponowanych, są wyraźnie widoczne, zanurzają symetrię i harmonię ciała poszkodowanej i w istotnym stopniu obniżają walory estetyczne jej ciała. Leczenie zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji, a ewentualna próba poprawy wyglądu istniejących blizn nie ma charakteru bezwzględnego wskazania.

Dowód: opinia J. J. (k.273-286, 343-346);

Z punktu widzenia chirurgicznego doznane przez powódkę obrażenia łącznie skutkowały długotrwałym 54 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 24a, 58a, 61a, 72a, 91, 99, 149, 167c rozporządzenia). Leczenie chirurgiczne zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji. Zniekształcenia ciała powstałe w wyniku obrażeń doznanych w wypadku są trwałe i niemożliwe do korekty.

Dowód: opinia J. O. (k.226-238);

W zakresie chorób wewnętrznych doznane przez powódkę obrażenia ciała w postaci złamania żeber skutkowały długotrwałym 5 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 58a rozporządzenia). Stłuczenie płuc oraz prawostronna odma opłucnowa nie skutkowały trwałym lub długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Leczenie zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji.

Dowód: opinia D. O. (k.351-365);

Z punktu widzenia neurologicznego doznane przez powódkę obrażenia ciała w postaci urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu nie skutkowały trwałym lub długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Leczenie zostało zakończone i nie wymaga kontynuacji.

Dowód: opinia P. R. (k.297-302v);

W następstwie wypadku u powódki wystąpiły nieznacznie nasilone zaburzenia adaptacyjne. Poziom ich nasilenia i charakter dolegliwości był nieznaczny i nie spowodował u powódki istotnych zaburzeń w jej funkcjonowaniu. Obecnie zdarzenie nie ma już istotnego wpływu na stan psychiczny i funkcjonowanie powódki i takiego wpływu nie będzie miało także w przyszłości. Podjęte w 2018r. leczenie psychiatryczne i terapia psychologiczna ze względu na formę i czasokres jego trwania nie miało uzasadnienia i było przez powódkę samowolnie modyfikowane a następnie zostało przerwane.

Dowód: opinia psychiatryczna biegłego M. G. (k. 176-183);

Powódka zgłosiła pozwanemu szkodę żądając zadośćuczynienia i odszkodowania. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany pismem z dnia 26 września 2016 co do zasady uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił powódce 14.304,01 zł w tym 14.000 tytułem zadośćuczynienia oraz 304,01 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i dojazdu do palcówek medycznych przyjmując 80% przyczynienie się powódki do szkody.

Dowód: pisma pozwanego (k.14-15v);

M. A. (1) ma obecnie 23 lata. Pracuje jako pracownik fizyczny w zakładzie produkcyjnym gdzie zarabia około 3000 zł miesięcznie. Mieszka wspólnie z narzeczonym w S.. Nie ma dzieci. Po przeciążeniu nadal odczuwa dolegliwości bólowe prawej stopy. Niekiedy odczuwa drętwienie łokcia prawego nadgarstka i dłoni co utrudnia jej wykonywanie prac domowych.

Dowód: zeznania M. A. (1) (ReCourt z 17.05.2022 od 00:03:11 do 00:27:48 oraz z dnia 17.09.2019r. od 00:02:35 do 00:26:16);

Powyższy stan faktyczny w części – niesporny między stronami, został ustalony w oparciu o zgromadzony w aktach sprawy osobowy i nieosobowy materiał dowodowy. Sąd w całości uznał za wiarygodne dokumenty urzędowe oraz prywatne w tym akta szkodowe pozwanego i dokumentację medyczną powódki. Jako wiarygodne sąd uznał zeznania świadków oraz powódki. Zeznania te są spójne i logiczne oraz znajdują potwierdzenie w zgromadzonej w sprawie dokumentacji. Zdaniem sądu brak jest okoliczności podważających ich wiarygodność.

Jako w pełni prawidłowe sąd uznał opinie biegłych lekarzy. Opinie te są kompletne, jednoznaczne i konsekwentne. Ich rzetelność nie budzi zdaniem sądu żadnych wątpliwości.

Jako w pełni prawidłową sąd uznał opinię zasadniczą i uzupełniającą biegłego K. K.. Biegły w sposób odpowiadający kryteriom logiki i doświadczenia życiowego opisał przebieg i przyczyny wypadku z udziałem powódki. Wyjaśnił również, dlaczego jego zdaniem zarówno rower poszkodowanej jak i motocykl P. K. (1) były niesprawne i nie powinny uczestniczyć w ruchu drogowym. Wskazane opinie są kompletne, jednoznaczne i konsekwentne. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa sąd dokonując oceny opinii biegłego w świetle art. 233 kpc nie ocenia jej wiarygodności (albowiem w tym zakresie nie posiada wiadomości specjalnych) lecz prawidłowość rozumowania biegłego zawartą w jej uzasadnieniu, przyjmując jako kryterium zasady logiki i doświadczenia życiowego. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że biegli w wydanych przez siebie opiniach, w sposób logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym uzasadnili prezentowane stanowisko odpowiadając na pytania Sądu i stron.

Stan techniczny roweru sąd ustalił zarówno w oparciu o opinię biegłego ale także w oparciu o znajdujący się a aktach karnych protokół oględzin roweru i jego zdjęcia. W szczególności należy zauważyć, że w tylnym błotniku roweru (k.79 akt Ds.502/14) znajdowały się otwory do mocowania lampy tylnej – bez śladów śrub mocujących lub jakichkolwiek pozostałości lampy. Co więcej, rower nie posiada dynama (k.81,84) a przewód zasilający dowiązany jest do wspornika tylnego błotnika (k.76,79). Powyższe wskazuje na to, że oświetlenie roweru było niesprawne i rower nie posiadał wymaganego przepisami oświetlenia koniecznego do poruszania się w nocy po drodze publicznej tj. tylnego światła pozycyjnego barwy czerwonej i tylnego świtała odblaskowego barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt (§53 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia Dz.U.2016.2022 tj. w zw. z art. 51 ust. 6 i art. 2 pkt 31 i 47 Prawa o ruchu drogowym Dz.U.2022.988 tj.).

Biorąc pod uwagę treść opinii biegłego K. K., ustalenia zawarte w postanowieniu prokuratora i sądu w sprawie Ds.502/14 oraz stanowisko pozwanego, sąd uznał za przyznane w trybie art. 230 kpc twierdzenia pozwu z których wynikało, że kierowcą motocykla który spowodował obrażenia ciała u powódki był P. K. (1) ubezpieczony u pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Pozwany, zarówno w odpowiedzi na pozew jak i w toku postępowania przed sądem nie kwestionował podstaw faktycznych i prawnych swojej odpowiedzialności gwarancyjnej. Co więcej, jej istnienie potwierdził wypłacając na rzecz powódki częściowe zadośćuczynienie oraz odszkodowanie.

Sąd zważył co następuje

Powództwo jest zasadne i podlega częściowemu uwzględnieniu. Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się, do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony. Nie ulega wątpliwości, że właściciel motocykla którym w chwili wypadku kierował P. K. (1), zawarł z pozwaną firmą ubezpieczeniową obowiązkową umowę odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zgodnie z wymogami ustawy z dnia 22 maja 2003r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2019.2214tj.). W czasie objętym ochroną ubezpieczeniową P. K. (1) prowadząc pojazd doprowadził do potrącenia powódki jadącej rowerem, w skutek czego doznała ona obrażeń ciała.

W tym stanie rzeczy po stronie prowadzącego pojazd mechaniczny powstał obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody zgodnie z treścią art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. Odpowiedzialność P. K. opierała się na zasadzie ryzyka a poszkodowana powódka na podstawie art. 822 § 4 k.c. może dochodzić swego roszczenia bezpośrednio od (...) S.A. z siedzibą w W.. Odpowiedzialność pozwanego wobec powódki za skutki potrącenia jej przez P. K. nie budzi wątpliwości i nie była w toku procesu, przez pozwanego kwestionowana.

Punktem wyjścia dla dalszych rozważań winno być stwierdzenie, iż w sprawie o naprawienie szkody, w sytuacji gdy ścisłe udowodnienie żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, sąd może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy (art. 322 k.p.c.).

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszystkie wynikłe z tego tytułu koszty. Bez wątpienia w rozpoznawanej sprawie na koszty związane z usuwaniem następstw uszkodzenia ciała powódki składają się wszelkie koszty poniesione przez nią w celu poprawy stanu zdrowia.

M. A. (1) zażądała zwrotu kwoty 720 zł wydatkowanej na terapię psychologiczną którą odbyła w okresie od 20 czerwca do 5 września 2018 roku tj. po upływie 4 lat od wypadku. Tym nie mniej jak wynika z opinii biegłego psychiatry M. G. terapia ta ze względu na formę i czasokres jej trwania nie miała uzasadnienia jako następstwo wypadku. Z tych względów sąd uznał roszczenie powódki w tej części za niezasadne.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednia sumę tytułem zadośćuczynienia. Jak ustalono trwały uszczerbek na zdrowiu powódki z tytułu następstw wypadku wynosi łącznie 37 procent a długotrwały wynosił łącznie 59 procent. Biorąc pod uwagę rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanej wynikający z odniesionych obrażeń ciała których następstwami stały się miedzy innymi:

-

38 dniowy pobyt w szpitalu;

-

długotrwałe dolegliwości bólowe utrzymujące się do dnia dzisiejszego w tym umiarkowane przez okres pierwszych 2 -3 miesięcy po wypadku;

-

nieodwracalne i nie rokujące poprawy deficyty stanu narządu ruchu oraz trwałe szpecące blizny na widocznych częściach ciała;

-

utrzymujący się przez pierwszych kilka tygodni dyskomfort w zakresie samodzielnego poruszania się i konieczność korzystania z asysty przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych;

-

trzymiesięczne unieruchomienie kończyny dolnej w opatrunku gipsowym i konieczność poruszania się przy użyciu kul ortopedycznych;

-

konieczność noszenia gorsetu ortopedycznego do grudnia 2014r;

-

konieczność korzystania z pomocy osób trzecich w czynnościach dnia codziennego przez 3 miesiące w wymiarze 3 - 4 godzin dziennie;

-

niemożność uprawiania aktywnie sportu przez dwa;

-

niemożność stacjonarnego udziału w lekcjach w nowej szkole przez pierwszy semestr roku szkolnego 2014/15 i konieczność realizowania nauki w trybie indywidualnym;

-

nieznacznie nasilone po wypadku zaburzenia adaptacyjne,

Sąd przyjął, że z tytułu uszczerbku na zdrowiu powódce należy się zadośćuczynienie w łącznej kwocie 280.000 zł. Ustalając wysokość zadośćuczynienia sąd miał na względzie wiek powódki skutkujący z jednej strony szybszym procesem leczenia aniżeli u osób starszych ale z drugiej, dużo cięższym do zaakceptowania skutkiem związanym z pojawieniem się na jej ciele szpecących blizn i trwałych deficytów stanu narządu ruchu. Sąd miał na względzie fakt, że stwierdzony u M. A. uszczerbek na zdrowiu ma charakter trwały i żadne leczenie nie daje możliwości przywrócenia jej stanu zdrowia do tego sprzed wypadku. W konsekwencji na chwila obecną, pomimo znacznego upływu czasu powódka nie odzyskała i nie odzyska stanu zdrowia sprzed wypadku. Okoliczności te uzasadniają zdaniem sądu przyjęcie kwoty 280.000 zł tytułem zadośćuczynienia - jako w pełni zasadnej i mieszczącej się w granicach wyznaczonych treścią art. 445 § 1 k.c. Należy bowiem podkreślić, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa suma zadośćuczynienia powinna przedstawiać realną i odczuwalną dla poszkodowanego wartości ekonomiczną, przynoszącą mu równowagą emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpnie psychiczne. Kwota ta nie może stanowić jednak wartości nadmiernej w stosunku do doznanej krzywdy i winna być utrzymana w rozsądnych granicach, co wynika z kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia.

Jako uzasadniony sąd uznał zarzut przyczynienia się M. A. (1) do powstania szkody. Zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny i orzecznictwa w świetle art. 362 k.c. warunkiem uznania przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody jest to aby pomiędzy jego zachowaniem a powstaniem lub powiększeniem szkody istniał adekwatny związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 k.c. Zachowanie poszkodowanego musi zatem stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody lub jej zwiększenia, czyli włączać się jako dodatkowa przyczyna szkody. Przyczynieniem się poszkodowanego w rozumieniu art. 362 k.c. jest każde zachowanie, któremu można przypisać cechy nieprawidłowości (naganności) pozostające w normalnym związku z przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 8 marca 2019r. w sprawie IACa 720/17). Poszkodowany z natury rzeczy bierze udział w zdarzeniu, z którego wynika szkoda, dlatego też sam jego udział w zdarzeniu nie jest wystarczający do przypisania mu przyczynienia. "Przyczynieniem się" jest każde zachowanie się poszkodowanego pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Uznanie "przyczynienia się" za kategorię obiektywną oznacza zaś, że nie należą do jej treści elementy podmiotowe. Dotyczy to zarówno czynników subiektywnych po stronie poszkodowanego (wina lub brak winy, a nawet nieprawidłowość niezawiniona), jak i po stronie odpowiedzialnego za szkodę (wina albo brak winy i odpowiedzialność na zasadzie ryzyka lub słuszności) – wyrok SN z dnia 14 marca 2019r. w sprawie IPK 260/17. Przy czym w przypadku badania istnienia adekwatnego związku przyczynowego między stanem identyfikowanym jako szkoda, a zdarzeniem, które ją miało spowodować przybierającym postać zaniechania, przeprowadzenie testu conditio sine qua non polega na ocenie, czy według zasad wiedzy i doświadczenia życiowego i z jak dużym prawdopodobieństwem ukształtowałyby się stosunki faktyczne, gdyby zaniechane działanie zostało podjęte. Jeżeli badany skutek nastąpiłby również mimo braku zdarzenia wskazanego jako jego przyczyna, nie można uznać istnienia związku przyczynowego między tymi zdarzeniami (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 11 marca 2020r. w sprawie VCa 553/18).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że pomiędzy poruszaniem się przez powódkę niesprawnym technicznie rowerem tj. w nocy bez wymaganego oświetlenia a wypadkiem w wyniku którego doznała obrażeń ciała istnieje adekwatny związek przyczynowy. M. A. (1) nie miała prawa poruszać się niesprawnym rowerem w nocy po drodze publicznej. Bez wątpienia miała możliwość uniknięcia potrącenia. Mogła bowiem poruszać się pieszo poboczem i pchać rower a nie jechać nim bez tylnego czerwonego światła pozycyjnego i odblaskowego. Z drugiej strony do wypadku doprowadził motocyklista, który poruszając się pojazdem w nocy z niesprawnymi światłami mijania i drogowymi najechał na nieoświetloną rowerzystkę. To nadjeżdżający od tyłu kierowca pojazdu mechanicznego miał obowiązek należytej obserwacji drogi w celu uniknięcia najechania na innych uczestników ruchu drogowego. Jak wynika z opinii biegłego w pedale roweru znajdowały się światła odblaskowe koloru pomarańczowego. Tak więc gdyby motocyklista uważnie obserwował drogę i miał w motocyklu sprawne oświetlenie miał szansę uniknięcia wypadku. Z tych względów sąd uznał, że M. A. swym zachowaniem polegającym na naruszeniu zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przyczyniła się do powstania szkody. Główną przyczyną wypadku była jednak jazda motocyklem z niesprawnym oświetleniem. Z tych względów sąd przyjął 25% przyczynienie poszkodowanej do szkody.

Mając powyższe na uwadze należne powódce zadośćuczynienie należało pomniejszyć o 25% tj. do kwoty 210.000 zł a następnie odjąć od niej już wypłaconą sumy tj. 14.000 zł. W efekcie należne powódce zadośćuczynienie wynosi 196.000 zł, którą to sumę sąd zasądził orzekając jak w pkt 1. Na podstawie art. 481 § 1 k.c. sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda, ustawowe odsetki od należności głównej liczone od 27 czerwca 2017r. tj. od dnia następnego po decyzji kończącej postępowanie likwidacyjne pozwanego. Zdaniem Sądu ubezpieczyciel we wskazanej dacie był w posiadaniu wszystkich niezbędnych informacji wystarczających do podjęcia decyzji o wypłacie żądanej kwoty. Dlatego też od tamtego czasu pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Pozwana przegrała spór w 60 % a zatem powinna w takiej części pokryć całkowite koszty procesu poniesione przez obie strony (24.034 zł jako suma 11.217 zł powódki i 12.817 zł pozwanego). Na pozwanego przypadły koszty w wysokości 9.613 zł (24.034 zł x 40%). Powódka zobowiązana jest zatem zwrócić pozwanemu 3.203 zł (12.817 zł – 9613,60 zł).

O kosztach należnych Skarbowi Państwa Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu i rozdzielił je w proporcji 60 % : 40%. W konsekwencji na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu 14.843,21 zł stanowiące 40 % z kwoty 37.108,21 zł stanowiącej sumę tymczasowych wydatków poniesionych przez Skarb Państwa na którą złożyły się opłata od pozwu: 25.000 zł, koszty opinii biegłych: 12.108,21 zł (k.142, 144, 187, 203, 256, 290, 307, 324, 369). W zakresie kosztów przypadających od oddalonej części powództwa tj. w zakresie kwoty 22.265 zł stanowiącej 60 % z kwoty 37.108,21 zł Sąd na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył powódkę i nakazał ich ściągnięcie z roszczenia zasądzonego na jej rzecz w pkt 1.