Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 stycznia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu w Wydziale III Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Izabela Dehmel

Protokolant: sędzia przewodnicząca

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 stycznia 2023 roku

sprawy skazanego M. Z. (M. Z.),

syna R. i T. zd. T.,

urodzonego dnia (...) w G.

na skutek wniosku skazanego o wydanie wyroku łącznego

z urzędu w przedmiocie rozważenia umorzenia postępowania w części i przekazania sprawy według właściwości miejscowej i rzeczowej

postanawia

1. Na podstawie art. 572 k.p.k. umorzyć postępowanie o wydanie wobec skazanego M. Z. wyroku łącznego obejmującego prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w P. (...)z dnia 21 marca 2003 r., sygn. akt III K 144/02.

2. Na podstawie art. 35 § 1 k.p.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k., stwierdzić swą niewłaściwość rzeczową do rozpoznania sprawy M. Z. o wydanie wyroku łącznego w zakresie kar orzeczonych wyrokami:

a)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 29 stycznia 2004 r., sygn. akt II K 768/00,

b)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 30 sierpnia 2005 r., sygn. akt II K 286/05,

c)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 06 lutego 2007 r., sygn. akt II K 644/03,

d)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 30 kwietnia 2009 r., sygn. akt II K 19/08,

e)  Sądu Rejonowego wG. (...)z dnia 08 listopada 2011 r., sygn. akt II K 512/11,

f)  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 29 listopada 2011 r., sygn. akt II K 1099/11,

g)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 21 lipca 2014 r., sygn. akt II K 938/12,

h)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 05 października 2017 r., sygn. akt II K 472/17,

i)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 11 października 2017 r., sygn. akt II K 257/17,

j)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 20 grudnia 2018 r., sygn. akt II K 1146/17,

k)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. akt II K 50/18,

l)  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 14 grudnia 2021 r., sygn. akt II K 910/20,

i w tym zakresie przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w G. (...)jako rzeczowo i miejscowo właściwemu.

UZASADNIENIE

W dniu 09 września 2022r. do Sądu Rejonowego w G. (...) wpłynął wniosek skazanego M. Z. o wydanie wobec niego wyroku łącznego i połączenie kar wymierzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. akt II K 50/18 i wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 14 grudnia 2021 r., sygn. akt II K 910/20. Kolejno wnioskiem z dnia 18 września 2022r. skazany wniósł o połączenie wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 09 kwietnia 2019 r., sygn. II K 111/19.

Postanowieniem z dnia 26 września 2022 r. Sąd Rejonowy w G. (...) uznał się niewłaściwym rzeczowo do wydania wyroku łącznego i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w P. (...). Sąd Rejonowy w G. (...)w uzasadnieniu postanowienia powołał się na okoliczność, że jednym z wyroków podlegających łączeniu jest wyrok Sądu Okręgowego w P. (...) z dnia 21 marca 2003 r., sygn. akt III K 144/02.

Działając na podstawie art. 570 k.p.k. z urzędu Sąd ustalił w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, że M. Z. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Okręgowego w P. (...) z dnia 21 marca 2003 r., sygn. akt III K 144/02 (prawomocny od dnia 28 marca 2003 r.) za:

- przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. popełnione w dniu 19 kwietnia 2001 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 11 maja 2001 r. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 48 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w maju 2001 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności;

II.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 29 stycznia 2004 r., sygn. akt II K 768/00 (prawomocny od dnia 06 lutego 2004 r.) za:

- przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 31 lipca 2000 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

- za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. i inne popełnione w dniu 03 sierpnia 2000 r. na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

III.  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 30 sierpnia 2005 r., sygn. akt II K 286/05 (prawomocny od dnia 24 stycznia 2006 r.) za przestępstwo z art. 226 § 1 k.k. popełnione w dniu 23 lutego 2005 r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 06 lutego 2007 r., sygn. akt II K 644/03 (prawomocny od dnia 18 października 2007 r.) za:

- przestępstwo z art. 291 § 1 k.k. popełnione w kwietniu 2003 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k.k. popełnionych w okresie od dnia 21 kwietnia 2003 r. do dnia 31 lipca 2003 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 233 k.k. popełnione w dniu 22 września 2003 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 4 lat pozbawienia wolności;

V.  Sądu Rejonowego wG. (...)z dnia 30 kwietnia 2009 r., sygn. akt II K 19/08 (prawomocny od dnia 05 września 2009 r.) za ciąg przestępstw określonych w art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełnionych w okresie od czerwca 2003 r. do lipca 2003 r. na karę 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  łącznym Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 13 kwietnia 2010 r., sygn. akt II K 337/09 (prawomocny od dnia 21 maja 2010 r.), którym połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem opisanym w pkt II – tj. o sygn. akt II K 768/00, w pkt IV – tj. o sygn. akt II K 644/03 oraz w pkt V – tj. o sygn. akt II K 19/08 i wymierzono karę łączną 5 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności; kara łączna została wykonana;

VII.  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 08 listopada 2011 r., sygn. akt II K 512/11 (prawomocny od dnia 18 listopada 2012 r.) za przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 05 marca 2011 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

VIII.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 29 listopada 2011 r., sygn. akt II K 1099/11 (prawomocny od dnia 10 grudnia 2011 r.) za przestępstwo z art. 18 § 2 k.k. i art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., popełnione w okresie od 09 lipca 2011 r. do dnia 13 lipca 2011 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności;

IX.  łącznym Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 15 maja 2014 r., sygn. akt II K 105/14 (prawomocny od dnia 23 maja 2014 r.), którym połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem opisanym w pkt VII – tj. o sygn. akt II K 512/11 oraz w pkt VIII – tj. o sygn. akt II K 1099/11 i wymierzono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności; kara łączna została wykonana;

X.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 21 lipca 2014 r., sygn. akt II K 938/12 (prawomocny od dnia 12 lutego 2015 r.) za:

- przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w okresie od lipca 2011 r. do 13 grudnia 2011 r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 217 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 13 grudnia 2011 r. na karę 2 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w okresie od lipca 2011 r. do 13 grudnia 2011 r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym,

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności połączono i wymierzono karę łączną 6 miesięcy pozbawienia wolności; kara łączna została wykonana;

XI.  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 05 października 2017 r., sygn. akt II K 472/17 (prawomocny od dnia 13 października 2017 r.) za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., popełnione w dniu 06 grudnia 2016 r. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

XII.  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 11 października 2017 r., sygn. akt II K 257/17 (prawomocny od dnia 19 października 2017 r.) za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 05 października 2016 r. na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności;

XIII.  łącznym Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt II K 206/18 (prawomocny od dnia 26 lipca 2018 r.), którym połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem opisanym w pkt XI – tj. o sygn. akt II K 472/17 oraz w pkt XII – tj. o sygn. akt II K 257/17 i wymierzono karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

XIV.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 20 grudnia 2018 r., sygn. akt II K 1146/17 (prawomocny od dnia 28 grudnia 2018 r.) za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 27 marca 2017 r. na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności;

XV.  łącznym Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 09 kwietnia 2019 r., sygn. akt II K 111/19 (prawomocny od dnia 17 kwietnia 2019 r.), którym połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem opisanym w pkt XIII – tj. o sygn. akt II K 206/18 oraz w pkt XIV – tj. o sygn. akt II K 1146/17 i wymierzono karę łączną 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności; kara łączna została wykonana;

XVI.  Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. akt II K 50/18 (prawomocny od dnia 30 września 2021 r.) za:

- przestępstwo z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k., art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w okresie od dnia 20 maja 2016 r. do dnia 10 listopada 2017r.na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 12 kwietnia 2017r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności; przy czym skazany obecnie od dnia 01 września 2022 r. odbywa w/w karę i ma ją odbywać do dnia 11 kwietnia 2024 r.;

XVII.  Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 14 grudnia 2021 r., sygn. akt II K 910/20 (prawomocny od dnia 22 grudnia 2021 r.) za:

- przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 03 lutego 2017 r. na karę 11 miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 23 lutego 2017 r. na karę 11 miesięcy pozbawienia wolności

przy czym jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; planowany czas odbywania tej kary przypada na okres od dnia 11 kwietnia 2024 r. do dnia 08 października 2025 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Art. 572 k.p.k. stanowi, że jeśli brak jest warunków do wydania wyroku łącznego wówczas Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania (art. 572 k.p.k.).

Natomiast zgodnie z treścią art. 569 § 1 i 2 k.p.k., jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów, właściwy do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący lub łączny w pierwszej instancji, orzekający kary podlegające łączeniu. Jeżeli w pierwszej instancji orzekały sądy różnego rzędu, wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu.

Warunki do orzeczenia kary łącznej określone zostały w art. 85 §1 k.k. Zgodnie z tym przepisem karę łączną orzeka się wówczas, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok" odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa (vide: uchwała 7 sędziów SN - zasada prawna z dnia 25 lutego 2005r., sygn. I KZP 36/04, OSNKW 2005/2/13). Nadto – jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powołanej uchwały – możliwe jest wystąpienie nie tylko jednego zbiegu realnego, ale i dalszych, przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 85 k.k. Jednakże nawet przy kolejnych zbiegach obejmujących drugą, trzecią, itd. grupę przestępstw, zawsze wyjściowym punktem odniesienia będzie pozostawał ten chronologicznie „pierwszy wyrok”, zamykający kolejne „grupy przestępstw” pozostających w zbiegu. Oceny zbiegu realnego dokonywać należy z perspektywy postępowania sprawcy – czy kolejnych przestępstw dopuszcza się po wydaniu wobec niego wyroku (kolejnych wyroków), czy przed nim (nimi).

Wyrok Sądu Okręgowego w P. (...), sygn. akt III K 144/02 został wydany w dniu 21 marca 2003 r., jednocześnie czyny, za które M. Z. został skazany wyrokami wskazanymi w sentencji postanowienia w pkt 2 lit. a) do l) zostały popełnione po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy w P. (...) w sprawie o sygn. III K 144/02.

Zatem, uznać należało, że zarówno w oparciu o przepisy obecnie obowiązujące tj. art. 85 §1 i 2 k.k., jak również w oparciu o przepis art. 85 k.k., w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2015r. brak jest przesłanek do objęcia wyrokiem łącznym kar pozbawienia wolności orzeczonych wobec skazanego M. Z. wyrokiem Sądu Okręgowego w P. (...), sygn. akt III K 144/02.

Art. 85 §1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.07.2015r. do dnia 23.06.2020r. stanowił natomiast, że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

Kara pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w P. (...), sygn. akt III K 144/02 została w całości wykonana, a zatem uznać należało, że również przy zastosowaniu przepisu art. 85 §1 i 2 k.k. w brzmieniu wskazanym powyżej, stosowanego poprzez art. 4§1 k.k., brak jest przesłanek do objęcia wyrokiem łącznym kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wobec skazanego M. Z. wyrokiem Sądu Okręgowego w P. (...) sygn. akt III K 144/02.

Z uwagi zatem na brak warunków z art. 85 §1 k.k. do połączenia kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w P. (...), sygn. akt III K 144/02 z jakąkolwiek inną karą orzeczoną wobec skazanego, postępowanie w tym zakresie należało umorzyć na podstawie art. 572 k.p.k., o czym Sąd orzekł w punkcie 1 postanowienia.

Zważyć należy w tym miejscu, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, z którym Sąd w tym składzie w pełni zgadza się, jeżeli sąd wyższego rzędu stwierdzi na rozprawie, że wyrok tego sądu nie spełnia warunków do orzeczenia kary łącznej z innymi karami orzeczonymi wyrokami sądów niższego rzędu, ale spełniają te warunki poszczególne wyroki sądów niższego rzędu, to co do nich powinien wydać wyrok łączny, natomiast w zakresie wyroków niespełniających warunków do orzeczenia kary łącznej, powinien postępowanie umorzyć na podstawie art. 572 k.p.k.. (…) Inaczej zatem właściwość rzeczowa do wydania wyroku łącznego przez sąd wyższego rzędu może się kształtować w sytuacji, gdy w ramach przygotowania do rozprawy (art. 339 § 3 k.p.k.) sąd ten stwierdzi brak warunków do połączenia swojego wyroku z wyrokami sądów niższego rzędu i w konsekwencji przekaże sprawę sądowi niższego rzędu, a inaczej kiedy ten brak warunków stwierdzony zostanie na rozprawie (…) . Każdy sąd rozpoznający sprawę o wydanie wyroku łącznego zobowiązany jest, na podstawie art. 572 k.p.k., do umorzenia postępowania zawsze wówczas i w takim zakresie, w jakim stwierdzi brak warunków do wydania wyroku łącznego. Rzecz jasna, jeżeli to sąd wyższego rzędu stwierdzi brak warunków do „połączenia” wyroku tego sądu z wyrokami sądów niższego rzędu, to ocena właściwości rzeczowej do dalszego prowadzenia sprawy o wydanie wyroku łącznego uzależniona będzie od etapu rozpoznania sprawy. Jeśli nastąpi to w toku przygotowania do rozprawy, znajdzie zastosowanie art. 35 § 1 k.p.k., przy czym postanowienie o przekazaniu sprawy innemu sądowi, poprzedzone być musi orzeczeniem o stosownym umorzeniu postępowania o wydanie wyroku łącznego (choćby miało to nastąpić w jednym postanowieniu). Postanowienie o przekazaniu sprawy sądowi niższego rzędu, w omawianym układzie procesowym, jest wszak wyłącznie następstwem uznania, że wyrok sądu wyższego rzędu nie spełnia warunków do objęcia go wyrokiem łącznym z wyrokami sądów niższego rzędu, a procesowym tego wyrazem jest umorzenie postępowania w tym zakresie” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006r. I KZP 32/06, OSNKW 2007/1/3 LEX nr 214181).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy zważyć należy, iż Sąd Okręgowy umarzając postępowanie o wydanie wyroku łącznego w odniesieniu do kar orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w P. (...) sygn. akt III K 144/02, w ramach czynności wstępnych w toku przygotowania do rozprawy na podstawie art. 339 § 3 k.p.k., władny był w związku z tym w trybie art. 35 § 1 k.p.k. badać swą właściwość rzeczową do rozpoznania wniosku skazanego o wydanie wyroku łącznego w pozostałej części.

Wskazać należy, że w świetle unormowań art. 85 §1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23.06.2020r. – przy zastosowaniu art. 4 §1 k.k. łączeniu podlegają kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wobec M. Z. wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. akt II K 50/18 i wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...) z dnia 14 grudnia 2021 r., sygn. akt II K 910/20. Zatem, to Sąd Rejonowy w G. (...)jest właściwy do wydania wyroku łącznego jako sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji, orzekający kary podlegające łączeniu.

Zgodnie z art. 35 § 1 k.p.k. Sąd bada z urzędu swą właściwość, a w razie stwierdzenia swej niewłaściwości przekazuje sprawę właściwemu sądowi lub innemu organowi. W wyniku umorzenia, jak w punkcie 1 części rozstrzygającej postanowienia niniejszego postanowienia, Sąd z urzędu stwierdził swą niewłaściwość rzeczową do wydania wyroku łącznego obejmującego kary wymierzone w pozostałych prawomocnych wyrokach skazujących wskazanych w pkt 2 lit. a) do l) i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w G. (...), jako właściwemu rzeczowo i miejscowo.

sędzia Izabela Dehmel