Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia SO Jolanta Stasińska

po rozpoznaniu 26 maja 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z udziałem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o rozstrzygnięcie czy dokumenty stanowią tajemnicę obrończą

postanawia:

1)  stwierdzić, że korespondencja elektroniczna, zawarta w załączniku nr 2 do wniosku Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 13 stycznia 2022 r., pozyskana w toku przeszukania w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., przeprowadzonego w ramach postępowania wyjaśniającego wszczętego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2021 r., znak: (...), tj.:

a)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 13:26:02, Od: Ł. G., Do: I. C. (1), A. P., A. S., pt.: (...).

b)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 10:00:45, Od: Ł. G., Do: I. C. (2), DW: A. P., pt.: (...).

c)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 12:04:12, Od: A. P., Do: I. C. (1), Ł. G., A. S., pt.: (...).

d)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 11:51:13, Od: I. C. (2), DO: Ł. G., A. S., A. P., pt.: (...).

e)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 13:33:35, Od: I. C. (1), DO: Ł. G., A. S., DW: A. P., pt.: (...)

f)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 10:50:32, Od: I. C. (1), DO: A. P., Ł. G., A. S., pt.: (...).

g)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 10:48:11, Od: A. P., Do: I. C. (2), A. S., DW: Ł. G., pt.: (...).

h)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 11:00:56, Od: I. C. (2), Do: Ł. G., DW: A. P., pt.: (...).

i)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 10:44:00, Od: I. C. (1), Do: A. P., A. S., DW: Ł. G., pt.: (...)

j)  wiadomość email z dnia 7 grudnia 2020 r., godz. 10:34:02, od: A. P., DO: I. C. (1), A. S., DW: Ł. G., A. S., pt.: (...).

k)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:59:52, od: I. C. (2), DO: A. P., pt.: (...)

l)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:04:08, od: I. C. (2), DO: A. L., DW: W._Y., A. P., H. L., pt.:(...)

m)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:32:16, od: I. C. (1), DO: A. P., pt.: (...)

n)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 15:06:19, od: A. P., DO: I. C. (1), pt.: (...)

o)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:35:15, od: A. P., DO: I. C. (2), pt.: (...)

p)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 13:13:40, od: I. C. (1), Do: A. P., pt.:(...)

q)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:24:26, od: A. P., DO: I. C. (2), pt.: (...)

r)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 13:13:42, od: A. L., DO: I. C. (2), A. P., H. L., DW: W., pt.: Re: (...)

s)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 14:11:45, od: A. P., DO: I. C. (2), A. L., H. L., DW: W._Y., pt.: (...)

t)  wiadomość email z dnia 8 grudnia 2020 r., godz. 13:06:03, od: I. C. (1), DO: A. L.,A. P., H. L., DW: W._Y., pt.: (...)

nie zawiera informacji objętych tajemnicą obrończą podlegającą ochronie na podstawie art. 225 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego w zw. z art. 105q pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów,

2)  zwrócić Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów korespondencję elektroniczną, o której mowa w pkt 1.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII Amo 4/22

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wnioskiem z dnia 13 stycznia 2022 roku, na podstawie art. 225 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 534 ze zm., dalej: ..k.p.k,”) w zw. z art. 105q pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r., poz. 275, dalej: „u.o.k.k.”) wniósł o rozstrzygnięcie, czy dokumenty elektroniczne zamieszczone w załączniku nr 2 do niniejszego pisma, pozyskane w toku przeszukania w (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: (...), „Spółka”), zawierają informacje objęte tajemnicą podlegającą ochronie na podstawie art. 225 § 3 k.p.k. w zw. z art. 105q pkt 3 u.o.k.k. (tajemnica obrończa).

W przypadku uznania, że przekazane materiały zamieszczone w załączniku nr 2 do niniejszego pisma:

a) zawierają informacje objęte tajemnicą podlegającą ochronie na podstawie art. 225 § 3 k.p.k. w zw. z art. 105q pkt 3 u.o.k.k. (tajemnica obrończa) – wniósł o ich zwrot (...), w zakresie w jakim zawierają ww. tajemnicę;

b) nie zawierają informacji objętych tajemnicą podlegającą ochronie na podstawie art. 225 § 3 k.p.k. w zw. z art. 105q pkt 3 u.o.k.k. (tajemnica obrończa) - wniósł o ich zwrot Prezesowi UOKiK.

Ponadto, wniósł o sporządzenie uzasadnienia rozstrzygnięcia i doręczenie Prezesowi UOKiK odpisu rozstrzygnięcia wraz z uzasadnieniem.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem nr (...) z dnia 2 sierpnia 2021 r. Prezes UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające mające na celu wstępne ustalenia, czy w związku z działalnością przedsiębiorców zajmujących się obrotem produktami marki (...) mogło dojść do naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów lub Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uzasadniającego wszczęcie postępowania antymonopolowego, w tym ustalenie, czy sprawa ma charakter antymonopolowy. Następnie, w oparciu o postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie, XVII Wydział Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 6 sierpnia 2021 r., sygn. XVII Arno 24/21, dokonał w dniach 21-30 września 2021 r. przeszukania pomieszczeń i rzeczy (...) w celu znalezienia i uzyskania informacji mogących stanowić dowód w sprawie dotyczącej podejrzenia ustalania cen odsprzedaży produktów marki (...) przez (...) oraz przedsiębiorców prowadzących hurtową lub detaliczną sprzedaż produktów tej marki, co może naruszać art. 6 u.o.k.k. oraz art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej: „TFUE”).

W toku przeszukania (...) oświadczyła, że pliki pozyskane z poczty elektronicznej p. A. P. oraz p. Ł. G. (pracowników (...)) stanowią dokumenty zawierające tajemnicę obrończą, o której mowa w art. 225 § 3 k.p.k. w zw. z art. 105q pkt 3 u.o.k.k. Ewentualnie, na wypadek nie podzielenia przez Sąd powyższej kwalifikacji, Spółka wskazała, że wymienione pliki zawierają tajemnicę zawodową, o której mowa w art. 225 § 1 k.p.k. w zw. z art. 105q pkt 3 u.o.k.k. Z oświadczeń (...) wynika, że w korespondencji elektronicznej uczestniczyli pracownicy Spółki, w tym p. I. C. (2) - pracownik zatrudniony na stanowisku starszego konsultanta prawnego na podstawie umowy o pracę. Spółka nie przedstawiła informacji wskazujących, że pracownik ten posiada prawniczy tytuł zawodowy (np. adwokata lub radcy prawnego).

W treści uzasadnienia wniosku Prezes UOKiK wskazał, że osoby te posiadały konta pocztowe w domenie (...)”, co w ocenie Prezesa UOKiK może świadczyć o tym, że w momencie wysyłania korespondencji posiadały one status pracowników Spółki (lub status zbliżony na zasadach podległości służbowej).

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 105q pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r., poz. 275, dalej: „u.o.k.k.”), do przeszukania, o którym mowa w art. 105n, stosuje się odpowiednio przepisy: art. 180, art. 224 § 1, art. 225 i art. 226 oraz art. 236a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego; sądem właściwym na potrzeby stosowania tych przepisów jest sąd ochrony konkurencji i konsumentów. W świetle powyższej regulacji, nie ulega wątpliwości, że ustawodawca wprost określił, które przepisy kodeksu postępowania karnego znajdują odpowiednie zastosowanie do przeszukania, o którym mowa w art. 105n u.o.k.k. Jednym z nich jest zatem art. 225 § 3 k.p.k.

Stosownie do treści art. 225 § 3 k.p.k., jeżeli obrońca lub inna osoba, od której żąda się wydania rzeczy lub u której dokonuje się przeszukania, oświadczy, że wydane lub znalezione w toku przeszukania pisma lub inne dokumenty obejmują okoliczności związane z wykonywaniem funkcji obrońcy, organ dokonujący czynności pozostawia te dokumenty wymienionej osobie bez zapoznawania się z ich treścią lub wyglądem. Jeżeli jednak oświadczenie osoby niebędącej obrońcą budzi wątpliwości, organ dokonujący czynności przekazuje te dokumenty z zachowaniem rygorów określonych w § 1 sądowi, który po zapoznaniu się z dokumentami zwraca je w całości lub w części, z zachowaniem rygorów określonych w § 1, osobie, od której je zabrano, albo wydaje postanowienie o ich zatrzymaniu dla celów postępowania. Należy w tym miejscu przypomnieć, że powyższy przepis, w myśl art. 105q pkt 3 u.o.k.k., znajduje zastosowanie nie wprost, lecz odpowiednio.

Bezsporna była okoliczność w niniejszej sprawie, że w toku przeszukania pełnomocnicy spółki oświadczyli, że przedmiotowa korespondencja email stanowi dokumenty stanowiące tajemnicę obrończą, o której mowa w art. 225 § 3 k.p.k., gdyż jest to korespondencja z wewnętrznym prawnikiem spółki, tj. I. C. (1). W niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma okoliczność, czy dokumenty te dotyczą wykonywania funkcji obrońcy spółki, albowiem wiedza obrońcy dotycząca sprawy jest tajemnicą dla organu prowadzącego postępowanie. Zastosowanie tego przepisu gwarantuje bowiem, że zawarte w dokumentach treści stanowiące tajemnicę obrończą, mimo ich zatrzymania w toku przeszukania, nie zostaną ujawnione organowi postępowania. Zasadnie wskazał Prezes UOKiK, że skoro według treści art. 82 k.p.k. obrońcą może być wyłącznie adwokat lub radca prawny, w treści art. 225 § 3 k.p.c. jest mowa o tajemnicy obrończej - w przypadku obrony pełnionej przez wykwalifikowanego pełnomocnika. Na powyższe wskazuje też okoliczność, że Prezes Urzędu, jak również sądy krajowe zobowiązani są do stosowania reguły prawa UE, w tym dotyczącą LPP (j. ang. „ Legal professional privilege”), w celu zapewnienia efektywności obowiązywania art. 101 i 102 TFUE, a w związku z tym zobowiązane są do dokonywania oceny, czy zatrzymane dokumenty dotyczą okoliczności związanych z wykonywanie funkcji obrońcy wykonywanej przez wykfalifikowanego prawnika. Jak wynika z treści protokołu, podczas przeszukania pełnomocnicy spółki wskazywali, że I. C. (1) jest wewnętrznym prawnikiem spółki (k. 23-37). Według oświadczenia spółki, był on zatrudniony w spółce na stanowisku „starszego konsultanta prawnego” (k. 18). Istotnie zatem, z treści dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy nie wynika, aby I. C. (1) wykonywał zawód adwokata lub radcy prawnego. Ponadto, jak wynika z oznaczenia osób, pomiędzy którymi były wymieniane przedmiotowe wiadomości email, była to wewnętrza korespondencja przekazywana pomiędzy pracownikami spółki. Bezzasadne było zatem stanowisko spółki, że tajemnicą obrończą objęte są wszelkie informacje stanowiące korespondencję pomiędzy pracownikami spółki, w tym – pracownikiem zatrudnionym jako starszy konsultant prawny, czyli osoby, która nie wykonuje funkcji obrońcy. Należy też zauważyć, że korespondencja ta powstała pod koniec 2020 roku, a postępowanie wyjaśniające wszczęto postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2021 roku.

W świetle powyższego, wbrew twierdzeniom spółki, zasadne było stanowisko Prezesa UOKiK który przyjął, że przedmiotowa korespondencja nie obejmowała okoliczności związanych z wykonywaniem funkcji obrońcy, a tym samym, nie zawiera tajemnicy obrończej, o której mowa w art. 225 § 3 k.p.k.

W odniesieniu do stanowiska Prezesa UOKiK w przedmiocie twierdzenia spółki, że przedmiotowa korespondencja stanowi tajemnicę zawodową, o której mowa w art. 225 § 1 k.p.k., argumentacja ta pozostaje irrelewantna dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, tj. wniosku Prezesa UOKIK o rozstrzygnięcie, czy przedmiotowa korespondencja zawiera informacje objęte tajemnicą obrończą, o której owa w art. 225 § 3 k.p.k.

Należy tu bowiem wskazać, że postępowanie przewidziane treścią art. 225 § 1 k.p.k. stanowi odrębne postępowanie od postępowania, o którym mowa w art. 225 § 5 k.p.k. Należy też podkreślić, że Sąd jest związany zakresem wniosku złożonego prze organ. Kwestia tajemnicy zawodowej powinna być bowiem rozstrzygana w oddzielnym postępowaniu, tj. w sprawie zwolnienia z tajemnicy adwokackiej lub radcowskiej, w przypadku wystąpienia przez Prezesa UOKiK z takim wnioskiem.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Sędzia SO Jolanta Stasińska