Pełny tekst orzeczenia

0.0.0.0.0.1 sygn. akt II Ka 300/22

0.0.0.0.0.1.3

0.0.0.0.0.1.4WYROK

0.0.0.0.0.1.4.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ

0.0.0.0.0.1.4.2POLSKIEJ

dnia 01 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący

-

sędzia Jacek Klęk

Protokolant

-

staż. Weronika Rosiak

przy udziale prokuratora Roberta Tkaczyńskiego, po rozpoznaniu w dniu 01 III 2023 r. sprawy D. B., oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 k.k., na skutek apelacji prokuratora oraz obrońcy oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu z 26 września 2022 r. w sprawie II K 100/22,

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w miejsce rozstrzygnięcia z pkt. 1. D. B. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178a § 1 k.k. i za to, na podstawie powołanego przepisu, wymierza mu karę 250 (dwustu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wartość jednej stawki na kwotę 15 (piętnastu) złotych;

b)  za podstawę prawną rozstrzygnięcia z pkt. 2. przyjmuje art. 42 § 2 k.k. a wymiar orzeczonego tam środka karnego podwyższa do 3 (trzech) lat,

c)  za podstawę prawną rozstrzygnięcia z pkt. 3. przyjmuje art. 43a § 2 k.k. a wymiar orzeczonego tam świadczenia pieniężnego podwyższa do 5.000 (pięciu tysięcy) złotych;

2.  W pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

3.  Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciążą D. B. w całości, przy czym zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa:

a)  375 (trzysta siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem opłaty za obie instancje oraz

b)  20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 300/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Sieradzu z 26 września 2022 r. w sprawie II K 100/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja prokuratora:

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu w wydanym wyroku, że przypisany oskarżonemu występek charakteryzuje się nieznacznym stopniem społecznej szkodliwości i zawinienia sprawcy, w szczególności wskutek nadania zbyt dużej wagi niewielkiemu stężeniu alkoholu w organizmie oskarżonego oraz jego dotychczasowemu sposobowi życia, a zarazem niedostatecznego uwzględnienia faktu nagannej motywacji, znacznego stopnia winy, jak również wielokrotnej uprzedniej karalności za wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowemu oraz braku realnego niebezpieczeństwa po stronie oskarżonego, nadto wzięcia pod uwagę okoliczności pozbawionych dla sprawy znaczenia takich jak skrucha i żal, co spowodowało niezasadne, naruszające normę art. 66 § 1 k.k. warunkowe umorzenie postępowania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się zasadny i to w stopniu wymagający od sądu ad quem zmiany orzeczenia w postulowanym przez skarżącego kierunku.

Dokonując ustaleń faktycznych sąd a quo ustalił ilość, rodzaj i czas spożytego przez oskarżonego alkoholu, czas rozpoczęcia jazdy samochodem, cel wyjazdu, godzinę przyjęcia przez dyżurnego KPP zgłoszenia o nietrzeźwym kierowcy, czas i miejsce interwencji, przebieg zatrzymania, podstawę i wynik ustalenia stanu nietrzeźwości; nadto sąd ustalił, że natężenie ruchu w czasie czynu było znikome, a oskarżony pokonał „odległość około 500 m”; odnośnie osoby oskarżonego sąd określił, że posiada uprawnienia do kierowania pojazdami od 2010 r., jest osobą niekaraną za przestępstwa, prowadzi działalność w zakresie transportu, a w okresie od 2019 do 2021 r. kilka razy został ukarany mandatami karnymi za wykroczenia w ruchu drogowym.

Argumentując podstawy warunkowego umorzenia postępowania Sąd stwierdził, że:

a)  czyn oskarżonego miał charakter incydentalny,

b)  warunki osobiste sprawcy uzasadniają przypuszczenia, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego,

c)  nie doszło do wyrządzenia jakiemukolwiek podmiotowi szkody,

d)  oskarżony nie stworzył realnego zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym,

e)  oskarżony prowadził pojazd w godzinach nocnych, po drodze o znikomym natężeniu ruchu;

f)  oskarżony prowadzi akceptowalny społecznie tryb życia, jest świadom naganności przypisanego czynu, wyraził skruchę i żal z zaistniałej sytuacji.

Spośród wskazanych okoliczności nie znajduje oparcia w materiale dowodowym ustalenie, że oskarżony pokonał „odległość około 500 m”. W tym zakresie uznany za wiarygodny materiał dowodowy powala jedynie na ustalenie, tego, że oskarżony został zatrzymany do kontroli około 500 m od miejsca zamieszkania, gdy już zrealizował cel wyjazdu i wracał do domu. W kontekście powyższego omawiane ustalenie faktyczne sprzeczne jest z zebranym materiałem dowodowym i jako takie nie może być podstawą ustalenia jakoby oskarżony w stanie nietrzeźwości prowadził pojazd na odcinku ok. 500 m. Szczegółowo kwestię tę Sąd omówił w części poświęconej apelacji obrońcy, który oparł własny środek odwoławczy na omawianym ustaleniu.

Ma rację oskarżyciel podnosząc, że ustalenia Sądu Rejonowego odnośnie osoby oskarżonego w istotnej części są dowolne albo też nie mają znaczenia przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości i stopnia zawinienia oskarżonego. Po pierwsze przyjęty przez Sąd Rejonowy sposób argumentacji nakazuje przyjąć, że niekaralność oskarżonego za przestępstwa nie jest tym samym co incydentalny charakter przypisanego czynu. Sąd Okręgowy powyższe akceptuje bowiem „incydentalny charakter przypisanego czynu” obejmuje nie tylko zagadnienie karalności za przestępstwa ale także innego rodzaju zachowania będące naruszeniem porządku prawnego. Przyjmując taką definicję należy jednak zakwestionować ustalenie, że czyn przypisany oskarżonemu miał charakter incydentalny, to bowiem pozostaje w oczywistej sprzeczności z danymi o popełnionych przez oskarżonego wykroczeniach. Poprzestając w tym miejscu na 8 wykroczeniach uwzględnionych przez Sąd Rejonowy, a popełnionych w okresie 2019-2021 nie sposób przyjąć, że oskarżony incydentalnie narusza zasady ruchu drogowego, a podkreślić trzeba, że norma art. 178a § 1 k.k. jest ściśle związana z zasadą bezwzględnej trzeźwości stanowioną art. 45 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym – ustawy stanowiącej podstawę ukarań za wykroczenia. Zwrócić należy przy tym uwagę, że brak karalności za przestępstwa umyślne to przesłanka sine qua non warunkowego umorzenia postępowania.

W kontekście poważnego oczywiste znaczenie ma i to, że Prokurator ma rację odnośnie nieprawidłowego przyjęcia przez Sąd Rejonowy jedynie ośmiokrotnej uprzedniej karalności oskarżonego za wykroczenia (z uwagi na przedawnienie wykonania pozostałych). Zgodnie z art. 46 § 2 k.w., jeżeli przed upływem 2 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary ukarany popełnił nowe wykroczenie, za które wymierzono mu co najmniej grzywnę, ukaranie za oba wykroczenia uważa się za niebyłe po upływie 2 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary za nowe wykroczenie. Oskarżony jednak popełniał wykroczenia w takim czasie (każde kolejne przed upływem 2 lat), że nie doszło do zatarcia żadnego ukarania. Tak więc słusznie Prokurator wskazuje, że oskarżony regularnie narusza przepisy Prawo o Ruchu Drogowym.

W świetle powyższego czyn przypisany oskarżonego żądną miarą nie dawał podstaw do ustalenia, że warunkowe umorzenie postępowania będzie wystarczające do osiągnięcia celu wychowawczego. Oskarżony przed popełnieniem występku regularnie naruszał przepisy prawa ruchu drogowego i mimo ukarań za nie, w dniu zdarzenia umyślnie naruszył bezwzględny zakaz prowadzenie pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości.

Sąd podziela stanowisko oskarżyciela, co do tego, że warunki osobiste oskarżonego nie uzasadniają przypuszczenia, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego. Powyższe wynika bezpośrednio z liczby postępowań mandatowych. Zdaniem sądu wielość ukarań, ich kwalifikacja prawna (tym samym i charakter czynów) świadczy dokładnie o czym innym. Oskarżony jest osobą nieliczącą się z ograniczeniami dyktowanymi bezpieczeństwem komunikacji – bo taki charakter ma złamanie zakazu ruchu w obu kierunkach, złamanie zakazu korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w dłoni czy naruszenie obowiązku używania pasów bezpieczeństwa. Tymi zachowania oskarżony dowiódł lekceważącego stosunku do zagadnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pozostałe ukarania to przekroczenia prędkości administracyjnie dopuszczalnej, w tym, w przedziale 21-30 km/h (3 ukarania). Okoliczności te, w ocenie Sądu Okręgowego czynią ustalenie Sądu meriti o incydentalnym charakterze czynu przypisanego kwestionowanym wyrokiem oczywiście bezpodstawnym.

Kwestia omówiona w akapicie poprzedzającym łączy się z oceną stopnia winy i ustaleniem, że oskarżony jest świadom naganności przypisanego czynu oraz wyraził skruchę i żal za zaistniałą sytuację. Żadna z tych okoliczności nie determinuje ustalenia, że podjęcie decyzji o prowadzeniu pojazdu mechanicznego po drodze publicznej po spożyciu 2 piw charakteryzuje się niskim stopniem zawinienia. Taki to rozumowania prowadzi do niedopuszczalnego relatywizmu i każe postawić pytanie jaką ilość piwa czy innego alkoholu Sąd uznałby za wymagającą reakcji penalnej. Skrucha i czynny żal muszą przede wszystkim zaistnieć. O ile przyznanie się oskarżonego do dokonania zarzucanego czynu determinuje zasadność ustalenia „czynnego żalu”, o tyle w aktach sprawy brak zapisu, który pozwalałby ustalić, że oskarżony wyraził szczerą (bo tylko taka ma znaczenie) skruchę. W ocenie Sądu Okręgowego oskarżony przyznając się do winy żałował nie tyle popełnienia czynu, co jego konsekwencji. Żadna z jego wypowiedzi nie pozwala na stwierdzenie, że ubolewa nad popełnieniem czynu. Oskarżony tłumaczył się w sposób zupełnie nieprzystający do realiów. Twierdził, że sklep w którym dokonał zakupów oddalony był o 400 m (k. 16) jednocześnie podał, że wyjechał z domu ok. 22 00. Niekwestionowana pora zatrzymania to 22 50. To co rzuca się w oczy to pytanie o logikę uruchamiania samochodu aby dojechać do sklepu oddalonego o 400 m. Oczywiście oskarżony mógł zakładać, że korzystając z samochodu uczyni to szybciej niż pieszo – ale trzeba pamiętać o czasie przejazdu – 50 min, czas który pozwoliłby oskarżonemu (młody zdrowy mężczyzna) na piesze pokonanie odległości do sklepu oddalonego o 400 m w czasie będącym ułamkiem tej wartości.

Zaznaczyć przy tym należy, że zagadnienie przyznania się i skruchy należą do ogółu zachowań realizowanych po popełnieniu czynu, a te nie determinują stopnia społecznej szkodliwości, a ich znaczenie ograniczone jest do wymiaru kary (art. 53 k.k.). Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego jak najbardziej słusznie Prokurator podnosi, że i te okoliczności nie mogą być podstawą warunkowego umorzenia postepowania.

Analogicznie Sąd ocenia ustalenie Sądu Rejonowego jakoby nie doszło do wyrządzenia jakiemukolwiek podmiotowi szkody, a oskarżony nie stworzył realnego zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Godzi się przypomnieć, że czyn z art. 178a § 1 k.k. jest przestępstwem formalnym. Do jego znamion nie należy skutek w postaci, nie tylko jakiejkolwiek szkody, ale i wymóg „stworzenia realnego zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Z powyższego wynika, że jedynymi ustaleniami, które nie budzą pozostają:

-

jazda w stanie nietrzeźwości w godzinach nocnych, po drodze o znikomym natężeniu ruchu;

-

prowadzenie przez oskarżonego akceptowalnego społecznie trybu życia.

Pierwsza z nich ma znaczenie dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości czynu i pozostaje jedyną okolicznością łagodzącą ową społeczną szkodliwość. Druga dotyczy zagadnienia właściwości i warunków osobistych oskarżonego oraz jego dotychczasowego sposobu życia, które muszą uzasadniać przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania oskarżony będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Aktywność zawodowa, niezależnie od formy prawnej, jest przydatna do oceny właściwości i warunków osobistych oskarżonego oraz tego, czy jego dotychczasowego sposobu życia wystarczają do stwierdzenia, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zdaniem Sądu nie można jednak w tym kontekście lekceważyć danych o prawomocnych ukaraniach co Sąd rozważył powyżej (strona 6 i 7 uzasadnienia).

Stanowisko skarżącego pozostaje zasadniczo słuszne, jednak nie cała argumentacja jest właściwa. Ocena dokonywana przez oskarżyciela publicznego pozostaje niezgodna z prawdą w zakresie wskazania, że wiedzą powszechną jest to, że na terenie S. nie działa już o godzinie 22.50 żadna apteka, ponieważ zgodnie z powołaną przez skarżącego Uchwałą nr XL 308/2021 Rady Powiatu (...) z dnia 26.11.2021 r. na terenie miasta działała w 2022 r. całodobowa apteka (...), zlokalizowana na ul. (...), co jest zresztą zgodne z ogólnymi założeniami, przyjętymi w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2022 r., poz. 2301). Należy także zaznaczyć, że oskarżony nie wskazywał, że pojechał do apteki, lecz do sklepu (co zostało przyjęte przez Sąd w ustaleniach faktycznych), w którym można zakupić środki przeciwbólowe.

Konkludując Sąd Okręgowy podziela stanowisko Prokuratora, że czyn oskarżonego cechowała znacznie wyższa niż nieznaczna społeczna szkodliwość. Warto zaznaczyć, że Sąd I instancji pominął w swojej argumentacji to, że wyniki zawartości alkoholu we krwi oskarżonego (0,39 mg/l i 0,37 mg/l – tendencja spadkowa) oznacza, że w trakcie jazdy ilość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosiła 0,78 promila, co jest wartością istotnie przekraczającą ustawowy próg 0,5 promila.

Sąd Rejonowy oraz obrońca kreujący argument w postaci niskiego natężenia ruchu z uwagi na porę poruszania się, zapominają o tym, że jazda w porze nocnej wiąże z mniejszą widzialnością i widocznością. Dotyczy to ogółu obiektów nieoświetlonych ale przede wszystkim pieszych, którzy na obszarze zabudowanym nie mają obowiązku noszenia elementów odblaskowych podnoszących ich widoczność i widzialność. Warto też zwrócić uwagę, że obok pory nocnej równie istotne znaczenie ma klasyfikacja drogi, na której doszło do popełnienia czynu, a w sprawie jest to droga publiczna. Logicznym jest, że poruszanie się po drodze publicznej stwarza większe zagrożenie, niż przejazd drogami pozbawionymi tego przymiotu.

Reasumując, Sąd I instancji niesłusznie uznał, że istnieją przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania karnego. Zdaniem Sądu Okręgowego kwestionowane rozstrzygnięcie z uwagi na oparcie go na błędnych ustaleniach faktycznych mających kluczowe znaczenie dla oceny stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu uzasadniało zmianę wyroku w kierunku wskazanym w apelacji Prokuratora.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonego winnym dokonania zarzucanego czynu i wymierzenie kary 250 stawek dziennych grzywny po 15 zł jedna stawka, orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 lat, orzeczenie świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 5.000,00 złotych oraz obciążenie skazanego kosztami postępowania w całości. (wniosek w zakresie wymiaru kar i środków omówiono w sekcji 5.2.)

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność podniesionych przez Prokuratora zarzutów odnośnie do stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu determinowała zmianę kwestionowanego orzeczenia i skazanie oskarżonego.

3.2.

Apelacja obrońcy:

Rażąca niewspółmierność zastosowanego środka karnego w postaci 2 lat zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, w sytuacji kwalifikowania się niniejszej sprawy do wymierzenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym w wymiarze 1 roku, w szczególności biorąc pod uwagę, że oskarżony był aktywnym kierowcą od 11 lat i jeździł w tym okresie bezwypadkowo, natomiast przedmiotowe zdarzenie było jedynie incydentem w jego życiu; oskarżony przejechał w dniu zdarzenia odcinek ok. 500 metrów w porze nocnej przy niskim natężeniu ruchu znajdując się w szczególnej sytuacji motywacyjnej; długi okres pozbawienia możliwości prowadzenia pojazdów niekorzystnie odbije się na sytuacji zawodowej oskarżonego, który jest kierowcą zawodowym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W apelacji obrońcy zawraca uwagę konstrukcja zarzutu. Skarżący podnosi zarzut niewspółmierności orzeczonego wobec oskarżonego środka w postaci dwóch lat zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Podnoszoną niewspółmierność uzasadnia okolicznościami faktycznymi, tj.

a)  (oskarżony) „był aktywnym kierowcą od 11 lat i jeździł w tym czasie bezwypadkowo”

b)  „oskarżony przejechał w dniu zdarzenia odcinek ok. 500 metrów w porze nocnej przy niskim natężeniu ruchu”.

Okoliczności te miałyby znaczenie jeśli wynikałyby z ustaleń faktycznych ewentualnie którykolwiek ze skarżących skutecznie podniósłby zarzut nieuzasadnionego pominięcia ich w ustaleniach faktycznych, co w sprawie nie ma miejsca. To zaś oznacza, że apelacja obrońcy oskarżonego pozostaje niezasadna w stopniu oczywistym.

Co do pierwszej z okoliczności odnotować należy, że jest znana data uzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdów przez oskarżonego (kat. B 17.11.2010 r. oraz kat. B+E+C+E+D od 10.12.2014 r.). Dane te nie pozwalają ustalić częstotliwości prowadzenia pojazdów w ruchu drogowym. Z akt nie wynika kiedy oskarżony rozpoczął regularnie prowadzić pojazdy w ruchu drogowym, jakie odległości pokonywał miesięcznie czy rocznie. Tym samym przedmiotowa okoliczność nie może być podstawą zakwestionowania wymiaru środka karnego.

Co do okoliczności, że „oskarżony przejechał w dniu zdarzenia odcinek ok. 500 metrów w porze nocnej przy niskim natężeniu ruchu” trzeba podkreślić, że zebrany materiał dowodowy nie pozwala stwierdzić, że „oskarżony przejechał w dniu zdarzenia odcinek ok. 500 metrów”. Owe 500 m pojawia się w wyjaśnieniach oskarżonego z dochodzenia, tle że oskarżony opisał wówczas, to że wyjechał do sklepu, dokonał zakupu i w drodze powrotnej został zatrzymany „ok. 500 m od domu.” W oparciu o zasady logiki, wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego nie da się logicznie obronić tezy jakoby owe „ok. 500 m” wskazane w wyjaśnieniach oskarżonego odnosiło się do odległości przejechanej w dniu zdarzenia (jak chce skarżący), czy odległości którą pokonał prowadząc pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości, co w sytuacji ustalenia mogłoby posłużyć, obok innych okoliczności z art. 115 § 2 k.k., za podstawę określenia stopnia społecznej szkodliwości, a także oceny stopnia winy. Konkludując i w tym zakresie – wobec oparcia argumentacji z art. 438 pkt. 4 k.p.k. na nieistniejących faktach – apelację obrońcy oskarżonego Sąd uznał za niezasadną i to w kategoriach oczywistości.

Wniosek

Zmiana wyroku i orzeczenie środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sposób argumentowania zaprezentowany w apelacji obrońcy, z przyczyn omówionych powyżej oraz w kontekście apelacji strony przeciwnej, nie pozwolił na zmianę rozstrzygnięcia zakresie określonym w omawiany środku odwoławczym.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie ujawniono

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Sieradzu z 26 września 2022 r. w sprawie II K 100/22 – w zakresie w jakim nie doszło do jego zmiany.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W zakresie niezmienionym nie zaistniała potrzeba ingerencji w treść rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego, co wynika z charakteru dokonanej zmiany i brak ujawnienia okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu (niezależnie od podniesionych zarzutów i granic zaskarżenia).

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.  Uznanie oskarżonego za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178a § 1 k.k. i wymierzenie mu na podstawie tego przepisu kary 250 stawek dziennych grzywny przy wysokości jednej stawki na kwotę 15 zł;

2.  Podwyższenie wymiaru środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym do 3 lat;

3.  Podwyższenie wymiaru świadczenia pieniężnego na podstawie art. 43a § 2 k.k. do 5.000,00 zł.

Zwięźle o powodach zmiany

Zasadnicze powody zmiany rozstrzygnięcia w zakresie konieczności uznania oskarżonego winnym dokonania zarzucanego czynu, zostały opisane Powyżej, a w tym miejscu Sąd ograniczy się do zagadnienia kary.

Oskarżony dopuścił się czynu w zamiarze bezpośrednim, z pełną świadomością dokonał swojego czynu, nie licząc się z ewentualnym ryzykiem uszczerbku w dobrach prawnie chronionych innych osób. Oskarżony był świadom, jak powinno wyglądać jego zachowanie w omawianej sytuacji, jednak uznał swoje dobro za ważniejsze od bezpieczeństwa w komunikacji. Sąd po stronie okoliczności obciążających uwzględnił zwłaszcza znaczny stan nietrzeźwości w jakim znajdował się oskarżony, który mógł przewidywać konsekwencje złamania przepisów. Rodzaj i charakter naruszonego dobra, a także rozmiary szkody grożącej wskazują na istotne naruszenie norm prawnie obowiązujących i wymagają odpowiedniej reakcji prawnokarnej, ponad możliwość przyjęcia, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie były znaczne. Zarówno zatem postawa oskarżonego, który mimo niekarania za przestępstwa, wielokrotnie przekraczał normy prawem stanowione (Prawa o ruchu drogowym), a także rodzaj i stopień naruszenia reguł ostrożności. Sąd także uwzględnił to, że wyjaśnienia oskarżonego nie korespondują z logiką. Negatywnie też prezentuje się motywacja oskarżonego. Sąd nie ujmuje oskarżonemu prawa do empatii ale – zważywszy jego wiek i doświadczenie życiowe - wymaga logiki w działaniu, ze szczególnym naciskiem w postaci unikania oczywiście zbędnego zachowania wbrew przepisom prawa, tj., zachowania adekwatnego do podstawowych obowiązków obywatelskich. Ma to znaczenie bowiem nikt nie kwestionuje zasadności karania nietrzeźwych kierowców.

Na wymiar kary jako okoliczności łagodzące wpłynęły jednak następujące rzeczy:

-

uprzednia niekaralność za przestępstwa,

-

przyznanie się przez oskarżonego do popełnienia przestępstwa (choć znaczenie tegoż ma wymiar symboliczny wobec okoliczności ujawnienia czynu),

-

zachowanie oskarżonego po popełnieniu przestępstwa.

Sąd podziela stanowisko skarżącego odnośnie uznania że karą wystarczającą do osiągnięcie celów skazania w kontekście społecznej szkodliwości czynu, postawy oskarżonego w toku postępowania i stopnia winy będzie kara najłagodniejszego rodzaju w wymiarze 250 stawek dziennych. Oskarżony zadeklarował dochody na poziomie 4.000 zł miesięcznie co uzasadnia ustalenie stawki dziennej na poziomie nieznacznie wyższym od minimum ustawowego. Sąd wskazaną kwotę odnosi do sytuacji osobistej i rodzinnej oskarżonego (stanu wolnego, bezdzietny, zdrowy) oraz wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę z daty orzekania (3.490 zł wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r.; Dz.U. poz. 1952).

Fakt skazania, niezależnie od rodzaju wymierzonej kary rodzi konsekwencje w postaci orzeczenia obligatoryjnego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych albo pojazdów określonego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata (art. 42 § 2 k.k.) Powyższe stanowi o słuszności wniosku prokuratora odnośnie do orzeczenia wobec oskarżonego omawianego środka karnego. Sąd nie zdecydował się jednak na podwyższenie wymiaru orzeczonego środka karnego zgodnie z wnioskiem – do 4 lat, przyjmując, że okoliczności popełnienia przestępstwa nie są na tyle rażące, aby pozbawiać oskarżonego uprawnień na okres dłuższy niż minimum ustawowe – zwłaszcza, że Sąd podzielił potrzebę orzeczenia omawianego środka w odniesieniu do ogółu pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego. Sąd w tym zakresie zwraca uwagę i na wniosek obrońcy, który domagał się wyłącznie obniżenia wymiaru omawianego środka karnego, a nie zmiany jego zakresu.

Skazanie za czyn z art. 178a § 1 k.k. pociąga za sobą także konsekwencję w postaci obowiązku orzeczenia świadczenia pieniężnego z art. 39 pkt. 7 k.k., którego cel i wymiar ustawodawca narzucił art. 43a § 2 k.k. Powyższe legło u podstaw uwzględnienia wniosku prokuratora i w tym zakresie.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze w całości obciążono oskarżonego. Powyższe wynika z nieuwzględnienia apelacji wywiedzionej przez jego obrońcę oraz uwzględnienia apelacji strony przeciwnej.

Opłatę ustalono na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 2023 r. poz.123), a wydatki na podstawie art. 618 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 663).

7.  PODPIS