Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 570/22

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 10 maja 2022 r. do Sądu Rejonowego w Świnoujściu powód I. J. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. na jego rzecz kwoty 25 141,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 12 marca 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. Powód dochodzi wypłaty odszkodowania za skradziony towar z tytułu zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia, która obejmowała ubezpieczenie środków obrotowych od kradzieży z włamaniem.

Postanowieniem z dnia 13 maja 2022 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie.

W dniu 18 lipca 2022 r. wydany został przez tut. sąd nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód I. J. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą T. I. J. w postaci ruchomego punktu handlowego, tzw. wyspy handlowej, znajdującego się na terenie Centrum Handlowego (...) w Ś. przy ul. (...) z produktami tytoniowymi i akcesoriami z nimi związanymi. W galerii (...) zapewniony jest całodobowy nadzór oraz ochrona części wspólnych świadczone przez (...) Sp. z o.o., która zajmuje się działalnością ochroniarską.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej powód w 2020 roku zawarł z pozwanym (...) Spółką Akcyjną w W. umowę ubezpieczenia (...) doradca, która obejmowała ubezpieczenie od kradzieży z włamaniem i rabunku, stwierdzoną polisą ubezpieczeniową nr (...) z okresem ubezpieczenia od dnia 06 kwietnia 2020 r. do dnia 05 kwietnia 2021 r. Ww. polisa obejmowała ww. punkt handlowy, środki obrotowe, wartości pieniężne oraz wyposażenie. W ramach tej umowy pozwana zobowiązała się do udzielenia ochrony ubezpieczeniowej za: szkody wyrządzone w mieniu powoda związanym z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, między innymi ubezpieczenie w zakresie kradzieży z włamaniem środków obrotowych - do kwoty 30.000 zł, a w przypadku wartości pieniężnych – do kwoty 20.000 zł. Przewidziano również franszyzę redukcyjną, która w przypadku kradzieży z włamaniem wynosiła 200 zł. S. łączna w kwocie 1429,71 zł została opłacona przez powoda w całości.

Umowa zawarta w 2020 r. stanowiła kontynuację umowy ubezpieczenia z pozwanym, która była pierwotnie zawarta w 2017 r. i co roku wznawiana. Agent pozwanego ubezpieczyciela zarówno przy zawarciu umowy po raz pierwszy, kiedy to zweryfikowano zabezpieczenia przeciwkradzieżowe stosowane przez powoda i w galerii, jak i przy wznawianiu ubezpieczenia w latach następnych, dokonywał oględzin stoiska powoda, sprawdzał, czy gabloty z towarem są wyposażone w zamki oraz jak wygląda specjalny pokrowiec z zamknięciem na kłódkę, stanowiący dodatkowe zabezpieczenie na czas, kiedy wyspa handlowa jest zamknięta. Agent ubezpieczeniowy pozwanego sporządzał protokół zabezpieczeń przeciwkradzieżowych. Każdorazowo agent nie miał żadnych zastrzeżeń co do stosowanych zabezpieczeń i zawierał z powodem umowę ubezpieczenia na kolejny rok. Również przy zawieraniu umowy w 2020 roku nie zostały zgłoszone przez agenta żadne uwagi odnośnie zabezpieczeń, a w szczególności dotyczących braku rolety antywłamaniowej, której zamontowanie nie było technicznie możliwe, jako że punkt handlowy powoda nie stanowił odrębnego, wydzielonego ścianami lokalu. Z tych przyczyn w polisie ubezpieczenia (...) jako lokal wskazano Galerię (...), w której mieściła się przedmiotowa wyspa handlowa powoda.

Integralną część umowy stanowiły Ogólne Warunki Ubezpieczenia, przy czym zgodnie z § 2 pkt 29 OWU za lokal uznać należy wyodrębnione pomieszczenie lub pomieszczenia, użytkowane w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z postanowieniem § 8 ust. 2 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia ubezpieczone mienie powinno być zabezpieczone zgodnie z wymogami określonymi w Załączniku nr 5 do OWU. Przewidziano w nim wymagane zabezpieczenia przeciwkradzieżowe ubezpieczonego mienia, zarówno w stosunku do lokali, jak i tymczasowych obiektów budowlanych (kiosków lub budek straganowych), które powinny być zabezpieczone w sposób określony w § 1 ust.2.

Zgodnie z § 1 ust.2 pkt 3 gdy ubezpieczone mienie znajduje się w lokalu mieszczącym się w budynku biurowym, galerii, centrum handlowym lub handlowo-rozrywkowym, dla którego ustanowiono całodobowy dozór, dopuszcza się:

a) zamknięcie drzwi prowadzących do poszczególnych lokali na jeden zamek wielozastawkowy lub

b) zabezpieczenie wejścia do lokalu antywłamaniową roletą zamykaną na jeden zamek wielozastawkowy w przypadku, gdy lokal nie posiada drzwi.

Wg 5 § 1 ust. l ww. załącznika nr 5:

Ubezpieczone mienie - z zastrzeżeniem § 2 - powinno znajdować się w budynkach wykonanych z materiałów i w technologii właściwej dla przeznaczenia użytkowego danego budynku - zgodnie z przepisami prawa budowlanego. Elementy konstrukcyjne budynków i wyodrębnionych w nich lokali tj. ściany, okna, drzwi, podłogi, stropy, dachy powinny być w należytym stanie technicznym, o konstrukcji niemożliwej do zdemontowania bez użycia siły lub narzędzi oraz bez równoczesnego jej uszkodzenia lub zniszczenia przy użyciu narzędzi. Budowle wykonane w całości lub w części z siatki drucianej lub z innych konstrukcji ażurowych, a także z brezentu i powłok z tworzyw sztucznych (np. budowle pneumatyczne, .tunele foliowe, namioty) nie są uważane za budowle należycie zabezpieczone.

W myśl § 2 pkt 27 OWU dokonanie zaboru cudzego mienia w celu przywłaszczenia z zamkniętego ubezpieczonego lokalu to kradzież z włamaniem.

Pozwany nadal oferuje przedmiotowe ubezpieczenie (...) w przypadku przedsiębiorców prowadzących działalność w postaci wyspy handlowej na terenie galerii handlowej, zabezpieczanej na noc zamykaną na kłódkę plandeką, tak jak to czyni powód.

Bezsporne, a nadto dowód :

- protokół zabezpieczeń przeciwkradzieżowych k.39,

- polisa ubezpieczenia nr (...) k.23-26, 110-111,

- załącznik nr 5 do OWU (fragment) k. 32,

- zdjęcia punktu handlowego k.103-109,

- zapis rozmowy czat k. 131,

- zeznania świadka S. N. k.169-171,

- zeznania powoda k.168-169.

W styczniu 2021 r. G. D. dokonał kradzieży z włamaniem do nieczynnego wówczas punktu handlowego powoda, w ten sposób, że najpierw przeskoczył przez taśmę oddzielającą dostęp do nieczynnej części Galerii (...), a następnie przy użyciu narzędzia wyrwał haczyki, do których przymocowana była kłódkami plandeka, okrywająca nieczynny punkt handlowy, by potem wyłamać zamki drzwiczek zabudowy meblowej i dokonać zaboru znajdujących się tam środków obrotowych. Skradziony towar był warty 30.923,38 zł brutto, tj. 25.141,61 zł netto. Nadto podczas kradzieży z włamaniem zostały uszkodzone oszklone gabloty, w których znajdowały się skradzione środki obrotowe oraz specjalny pokrowiec z kłódką, stanowiący dodatkowe zabezpieczenie przeciwkradzieżowe.

Do Sądu Rejonowego w Świnoujściu został skierowany akt oskarżenia przeciwko sprawcy ww. kradzieży z włamaniem G. D..

Powód zgłosił powyższą szkodę do pozwanego ubezpieczyciela. Decyzją z dnia 23 lutego 2021 r. pozwany odmówił przyznania odszkodowania. W wyniku wniesienia odwołania przez powoda pozwany podtrzymał swoją pierwotną decyzję pismem z dnia 15 marca 2021 r. Następnie powód ponownie pismem z dnia 15 listopada 2021 r. złożył odwołanie od ww. decyzji, jednakże pozwany pismem z dnia 8 grudnia 2021 r. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie odmowy wypłaty odszkodowania. W treści ww. pism pozwany wskazał, że powód nie spełnił wymogów zabezpieczeń przeciwkradzieżowych ani nie wykazał, iż w przedmiotowej sprawie doszło do kradzieży z włamaniem.

Powód w dniu 25 marca 2022 r. skierował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty, jednakże okazało się ono bezskuteczne.

Bezsporne, a nadto dowód :

- akta szkody na płycie CD k. 112;

- zgłoszenie 110-111,

- zdjęcia punktu handlowego k.103-109,

- zestawienie skradzionych towarów (inwentaryzacja —protokół różnic) k.45-49,

- faktury VAT wraz z zestawieniem pozycji towarów na fakturach VAT k.50-75v,

k. 180 – 181,

- pismo pozwanej z dnia 12 lutego 2021 r. k.33-24v,

- pismo pozwanej z dnia 23 lutego 2021 r. k.35-35v,

- odwołanie powoda od decyzji z dnia 23 lutego 2021 r. k.36-36v,

- pismo pozwanej z dnia 15 marca 2021 r. k.37-38,

- odwołanie powoda od decyzji z dnia 15 marca 2021 r. k.40-41,

- pismo pozwanej z dnia 8 grudnia 2021 r. k.42-44,

- pismo pozwanej z dnia 25.04.2022 r. k.77,

- wezwanie do zapłaty z dnia 25 marca 2022 r. k.76,

- zeznania świadka S. N. k.169-171,

- zeznania powoda k.168-169.

Prawomocnym wyrokiem skazującym z dnia 26 października 2022 r. w sprawie sygn. akt II K 262/21 Sąd uznał G. D. za winnego popełnienia zarzucanej mu kradzieży z włamaniem do stoiska powoda znajdującego się w CH Corso w Ś., czym spowodował szkodę powodowi w zakresie skradzionych wyrobów tytoniowych o łącznej wartości 30.923,38 zł.

Powód nie odzyskał skradzionego towaru, ani nie uzyskał od sprawcy kradzieży odszkodowania za skradzione środki obrotowe.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wyrok – k. 182-196;

- zeznania powoda k.168-169.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie, w spornym zakresie, sąd ustalił w oparciu o złożone w sprawie dokumenty, w tym prawomocny wyrok skazujący w sprawie karnej, Strony nie kwestionowały rzetelności i autentyczności złożonych w sprawie dokumentów, a jedynie wyciągały częściowo odmienne wnioski. Jako szczere i prawdziwe sąd oceniła zeznania zawnioskowanego świadka powoda, jak i samego powoda, które korelowały z pozostałym materiałem dowodowym sprawy. Wartość szkody (tj. skradzionych środków obrotowych) wynikała z przedłożonych przez powoda faktur VAT zakupionego towaru, jak i z treści wyroku skazującego sprawcę kradzieży z włamaniem, którego ustaleniami sąd cywilny jest związany (art. 11 k.p.c.). Wiarygodność tych dokumentów nie została zakwestionowana przez stronę pozwaną, a i sąd nie miał podstaw, aby zdyskredytować te dowody. Z tych przyczyn sąd pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego.

Sąd zważył , co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód dochodził odszkodowania z tytułu skradzionych środków obrotowych (towaru) o wartości 25.141,61 zł (netto), stanowiącej kwotę dochodzoną pozwem. Podstawą jego żądania stanowiła zawarta z pozwanym ubezpieczycielem umowa ubezpieczenia (...) stwierdzona polisą ubezpieczeniową nr (...), która obejmowała ubezpieczenie od kradzieży z włamaniem i rabunku, na mocy której pozwana powinna wypłacić odszkodowanie z ww. polisy, gdyż w styczniu 2021 r. ustalony sprawca dokonał kradzieży z włamaniem do wówczas nieczynnego punktu handlowego powoda, na terenie galerii (...). Pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania, a kwota dochodzona pozwem wynika z załączonych faktur VAT i zestawienia skradzionych towarów.

Podstawę prawną roszczeń powoda oprócz zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia mienia od kradzieży z włamaniem i Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (dalej jako „OWU”) stanowił przepis art. 805 § 1 k.c.

Pozwana sprzeciwiając się żądaniu pozwu, zarzucała, że powód nie spełnił wymogów zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, ani nie wykazał, iż w przedmiotowej sprawie doszło do kradzieży z włamaniem. Kwestionowała także roszczenie co do wysokości, z uwagi na wysokość maksymalnego odszkodowania podlegającego wypłacie za skradzione środki obrotowe 20.000 zł, które powinno być pomniejszone jeszcze o franszyzę redukcyjną w kwocie 200 zł.

W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez strony procesu umowy ubezpieczenia mienia związanego z prowadzoną przez powoda działalnością gospodarczą (w tym środków obrotowych) od kradzieży z włamaniem. Spór sprowadzał się natomiast do tego, czy powód w świetle umowy z pozwanym mógł domagać się zwrotu odszkodowania za skradziony towar, czy doszło do kradzieży z włamaniem, a także wysokość należnego odszkodowania z tego tytułu.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii niespełnienia wymogów przeciwkradzieżowych, należy zgodzić się ze stanowiskiem powoda prezentowanym zarówno w toku procesu, jak i w podnoszonych odwołaniach poprzedzających wytoczenie powództwa, iż przy pierwotnym zawieraniu umowy ubezpieczenia oraz przy jej wznawianiu w latach kolejnych agent reprezentujący pozwanego ubezpieczyciela sporządzał protokół zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, weryfikując tym samym poprawność stosowanych przez powoda zabezpieczeń i ich adekwatność w stosunku do oferowanego ubezpieczenia (...). Również przy zawieraniu umowy w 2020 r. na kolejny roczny okres nie zostały zgłoszone ze strony pozwanego żadne uwagi odnośnie do wymienionych w protokole zabezpieczeń stosowanych przez powoda, a w szczególności, iżby powód nie spełniał wymogów wynikających z OWU ubezpieczyciela dotyczących braku rolety antywłamaniowej. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami nie było możliwe zamontowanie takich rolet na wyspie handlowej powoda, gdyż nie jest ona wydzielona ścianami, na których można zainstalować rolety. Stąd w polisie ubezpieczenia jako „lokal” wskazano Galerię (...), a z przyczyn oczywistych punktu handlowego powoda nie można uznać za lokal. Taka forma działalności powoda oraz stosowanych zabezpieczeń wyspy handlowej (gabloty zamykane na zamki, plandeka z kłódkami) nie stanowiła zresztą przeszkody dla pozwanego w kontynuowaniu umowy ubezpieczenia przez szereg lat i pobierania od powoda rocznej składki. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami Galeria (...) w celu zapewnienia bezpieczeństwa posiadanego obiektu zleciła całodobowy nadzór oraz ochronę części wspólnych galerii specjalistycznej firmie ochroniarskiej. Co zresztą stanowiło dodatkowy wymóg zabezpieczeń antykradzieżowych punktu handlowego powoda, przewidziany w załączniku nr 5 do OWU. Powód wznawiając ubezpieczenie u pozwanego na kolejny okres, mógł zasadnie oczekiwać od ubezpieczyciela, że jego ubezpieczenie będzie kontynuowane na dotychczasowych warunkach.

Nie można także zgodzić się z pozwanym, iż w przedmiotowej sprawie nie doszło do kradzieży z włamaniem. Jak słusznie wskazał powód, włamanie polega na przełamaniu zabezpieczeń chroniących przedmiot przed kradzieżą. Niewątpliwie w przedmiotowej sprawie doszło do przełamania zabezpieczeń wskazanych w protokole chroniących środki obrotowe powoda (zerwanie haczyków i kłódek w plandece, wyłamanie zamków w gablotach). Powyższe nadto zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem karnym, na podstawie którego sąd skazał ustalonego sprawcę właśnie za przestępstwo kradzieży z włamaniem (stypizowane w art. 279 k.k.). Nadto doszło do kradzieży z włamaniem w myśl § 2 pkt 27 OWU, tj. dokonanie zaboru cudzego mienia w celu przywłaszczenia z zamkniętego ubezpieczonego lokalu, tj. zamkniętej części Galerii (...). Dlatego w świetle ustalonego stanu faktycznego, postanowień umownych i OWU, stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia, w ocenie Sądu zaistniałe zdarzenie kwalifikuje się jako kradzież z włamaniem środków obrotowych.

W sprawie ustalono, że powód nie odzyskał skradzionych środków obrotowych, ani też nie uzyskał odszkodowania od sprawcy szkody. Powód poniósł z tego tytułu stratę, bowiem skradzione środki obrotowe kosztowały 25.141,61 zł netto i taka jest wysokość szkody w mieniu powoda, stanowiąca kwotę dochodzoną pozwem. Dla tego rodzaju szkody, spowodowanej kradzieżą z włamaniem środków obrotowych, objętej polisą (...), przewidziano górną granicę odszkodowania 30.000 zł, natomiast dochodzone odszkodowanie nie przekracza tego limitu.

Mając to na uwadze, w pkt I sentencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda całą kwotę dochodzoną pozwem wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie (art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 i 2 k.c.), zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 12 marca 2021 r., mając na uwadze, że pozwany dysponował już na etapie postępowania likwidacyjnego wszelkimi dokumentami pozwalającymi na ustalenie odpowiedzialności i wysokości szkody.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., mając na uwadze, że powód wygrał proces i poniósł opłatę sądową w kwocie 1258 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3600 zł w stawce minimalnej adekwatnej do wartości przedmiotu sporu, zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. O czym orzeczono w pkt II sentencji, zasądzając na rzecz powoda w sumie 4892 zł wraz z odsetkami.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)