Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII K 197/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

0.2.Dnia 06 czerwca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Agnieszka Wysokińska – Walczak

Protokolant:

st. sekr. sąd. Mirosław Grzęda. st. sekr. sąd. Monika Raczyńska, sekr. sąd. Urszula Urbańska

przy udziale Prokuratora: Monika Nieciecka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 18 kwietnia,17 i 30 maja 2023 roku

sprawy

P. B. , syna E. i C. z domu F., urodzonego w dniu
(...) roku w G. ( Pesel (...))

oskarżonego o to, że:

w dniu 20 października 2020 roku przyjął środki pieniężne uzyskane za pomocą czynu zabronionego z art. 286 § 1 kk – postępowanie prowadzone przez KK KPP N. za ldz. (...), na szkodę E. H., poprzez dokonanie przelewu w wysokości 1100,00 zł, na uprzednio założony przez siebie rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony przez (...) Bank (...) S.A. na dane P. B.,

tj. o czyn z art. 291 § 1 k.k.

orzeka:

I.  oskarżonego P. B. , w ramach zarzuconego mu aktem oskarżenia czynu, uznaje za winnego tego, że w dniu 20 października 2020 roku, przyjął na swój rachunek bankowy o nr (...) prowadzony przez (...) Bank (...) S.A. środki pieniężne w kwocie 1100 zł o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, czym działał na szkodę E. H. i uznając, że jego zachowanie wyczerpało dyspozycję czynu zabronionego z art.292§1 kk, na podstawie art. 292§1 kk skazuje go na karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych;

II.  na podstawie art. 46§1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej E. H. kwoty 1100 ( jednego tysiąca stu) złotych

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. L. kwotę 1200 ( jeden tysiąc dwieście) złotych powiększoną o stawkę Vat tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

IV.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego z ponoszenia kosztów sądowych, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 197/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

P. B.

W dniu 20 października 2020 roku, przyjął na swój rachunek bankowy o nr (...) prowadzony przez (...) Bank (...) S.A. środki pieniężne w kwocie 1100 zł o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, czym działał na szkodę E. H., tj. czyn z art. 292 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

P. B. jako bezdomny we wrześniu 2020 r. przebywał w W.. W okolicy Al.(...) otrzymał od dwóch młodych mężczyzn propozycję otworzenia dla nich rachunku bankowego, lecz na swoje dane, w zamian za pomoc materialną i dostawę odzieży. Oskarżony przystał na propozycję, rachunek bankowy o numerze (...) został założony przez P. B. w dniu 4 września 2020 r. w Oddziale (...), Al.(...)w W.. W późniejszym okresie, P. B. stracił kontakt z dwoma nieznanymi mu mężczyznami, którzy obiecali mu rekompensatę. Z informacji uzyskanych przez placówkę bankową i organy ścigania konto to miało służyć do popełnienia przestępstw polegających na wystawianiu fikcyjnego ogłoszenia dotyczącego sprzedaży telefonu A. (...) celem uzyskania korzyści majątkowej, bez zamiaru wysłania zamówionego przedmiotu. Jedną z wprowadzonych w błąd osób była E. H., która w dniu 20 października 2020 r. znalazła ofertę sprzedaży na portalu (...) skontaktowała się telefonicznie z wystawiającym ogłoszenie, a następnie po ustaleniu szczegółów, dokonała przelewu środków w kwocie 1100 zł z rachunku o numerze (...) na rachunek o numerze (...) należący do P. B. tytułem „przelew wpłata za telefon”. Po dokonaniu przelewu, kupująca utraciła kontakt ze sprzedającym, ogłoszenie zniknęło ze strony. P. B. podjął w placówce banku z przedmiotowego konta kwotę 30 zł w dniu 7 października 2020 r., został wcześniej zapewniony, że będzie mógł podejmować gotówkę w małych ilościach na swoje potrzeby. Ostatecznie środki z transakcji na szkodę E. H. zostały wypłacone w bankomacie (...) ( (...)) przy ul. (...) w W. w dniu 21 października 2020 r. przez nieustalonego mężczyznę. Analiza historii rachunku bankowego wskazuje jednoznacznie na wielość wcześniejszych wpływów na konto tytułem zapłaty za telefon komórkowy, m.in. w dniu 17 września 2020 r. – J. S., 24 września 2020 r. – D. T., 30 września 2020 r. – A. S., 20 października – I. G..

Postanowieniem z dnia 4 lutego 2021 r. Prokuratury Rejonowej dla (...) w W. zablokowano środki znajdujące się na rachunku bankowym o numerze (...) prowadzonym przez (...) Bank (...) S.A w kwocie 4163,21 zł. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2021 r., sygn. akt IV K 780/21, dokonano zabezpieczenia poprzez zajęcie wymienionej kwoty znajdującej się na przedmiotowym rachunku.

P. B. pierwotnie nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W toku postepowania sądowego przyznał się jedynie do otworzenia konta nakłoniony przez dwóch mężczyzn.

P. B. był wcześniej karany.

zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

k.1-10, t.I

zeznania E. H.

k.16-19, t.I

pismo KPP w U. wraz z zeznaniami A. S.

k.38-41, t.I

notatka urzędowa

k.20, 23, 43-47, 52-56, t.I

pismo Prokuratury Rejonowej (...) w W.

k.218-223, t.II

kserokopie dokumentów z akt sprawy Sądu Rejonowego w Ełku, sygn. akt II K 506/21 (dokumentacja bankowa)

k.231-272, t.II

pismo (...) S.A.

k.57-70, 98-100, t.I

postanowienie o zablokowaniu środków na rachunku bankowym

k.76, t.I

informacja z KRK

k.105, t.I

częściowo wyjaśnienia P. B.

k.124-125, t.II, k.313-314, t.II, k.436-437, t.III

postanowienie z dnia 17 sierpnia 2021 r.

k.145, t.I

postanowienie z dnia 19 sierpnia 2021 r.

k.155-156, t.I

odpis wyroku Sądu Rejonowego w Ełku z dnia 15 września 2021 r., sygn. akt II K 506/21

k.186, t.I

pismo z dnia 29 maja 2022 r. PR (...)

k.194-199, t.I

karta informacyjna z leczenia szpitalnego

k.215-217, t.II

pismo Prokuratury Rejonowej w B.

k.312-316, t.II

informacja z Prokuratury Rejonowej w L.

k.317, t.II

pismo Prokuratury Rejonowej w L.

k.326-328, t.II

materiały postępowania prowadzonego w sprawie pokrzywdzonego J. S.

k.330-398, t.II

opinia i sprawozdanie z przeprowadzonych badań porównawczych pisma ręcznego

k.419-424, t.III

informacja z Komisariatu Policji (...)

k.443, t.III

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

częściowo wyjaśnienia P. B.

Za wiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia P. B. składane przed tutejszym Sądem, w których przyznał się do założenia konta bankowego na polecenie dwóch nieznanych mu młodych mężczyzn, podając szczegółowo okoliczności tego zdarzenia, obietnice pomocy materialnej i finansowej z ich strony. Wskazał, że ze względu na brak mieszkania i środków do życia był w stanie przystać na propozycję, nie był świadomy do czego założone przez niego konto miało służyć, w żaden sposób nie chciał nikomu wyrządzić szkody. Sąd nie znalazł powodu, żeby przedmiotowe depozycje kwestionować.

opinia i sprawozdanie z przeprowadzonych badań porównawczych pisma ręcznego

Opinia wydana przez J. B. – biegłego z zakresu badań pisma ręcznego - została przez Sąd uwzględniona w całości jako pełna, rzeczowa i spójna. We wnioskach opinii biegły podkreślił, że podpis złożony na dokumencie zatytułowanym „umowa rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego (...)” zawartym na dane P. B. w dniu 4 września 2020 r. z załącznikami złożył P. B..

zeznania E. H.

Zeznania świadka złożone w KPP w N. stanowiły wartościowy i wiarygodny materiał dowodowy. Wraz z wyjaśnieniami oskarżonego stanowiły one spójną, logiczną całość, bowiem świadek przelała na założone wcześniej przez P. B. środki, które miały stanowić zapłatę za telefon A. (...) (ogłoszenie wystawione na portalu (...) przez nieustaloną osobę). Sąd dał wiarę tym zeznaniom w całości.

nagranie z monitoringu

Nagranie z monitoringu w sposób niebudzący wątpliwości potwierdziło, że w dniu 21 października 2020 r. środki pochodzące z przestępstwa popełnionego na szkodę E. H. zostały wypłacone przez nieustalonego mężczyznę, którym nie był P. B..

dokumentacja bankowa

Dokumentacja bankowa dotycząca rachunku bankowego założonego przez P. B., przesłana z akt sprawy Sądu Rejonowego w Ełku, sygn. akt II K 506/21, stanowiła wiarygodny, istotny materiał dowodowy. W szczególności wydruk historii rachunku potwierdza wpływy na konto związane z zapłatą za telefon marki A. (...), który nie został dostarczony do nabywców, środki przez nich wpłacone nie zostały również zwrócone.

pozostałe dokumenty znajdujące się w aktach sprawy

Prawdziwość pozostałych dokumentów znajdujących się w aktach sprawy nie była przez strony kwestionowana.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo wyjaśnienia P. B.

Sąd nie dał wiary tym wyjaśnieniom oskarżonego, w których nie przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu, podając pierwotnie, że konto bankowe mogło zostać założone na jego dane ze względu na to, że pożyczył jednemu ze znajomych kurtkę, w której znajdowały się jego dokumenty. Przedmiotowa okoliczność nie znajduje oparcia w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności opinii z przeprowadzonych badań z zakresu pisma ręcznego, zeznań E. H., późniejszych wyjaśnień P. B., jak i z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

1

P. B.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd uznał P. B. za winnego tego, że w dniu 20 października 2020 roku, przyjął na swój rachunek bankowy o nr (...) prowadzony przez (...) Bank (...) S.A. środki pieniężne w kwocie 1100 zł o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, czym działał na szkodę E. H., uznając, że jego zachowanie wyczerpało dyspozycję czynu zabronionego z art. 292 § 1 k.k.

Sąd nie przychylił się do stanowiska Sadu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie z dnia 19 sierpnia 2021 r. (k.155-156, t.I), który przekazując niniejszą sprawę wyraził pogląd, iż czyn P. B. wypełnia znamiona czynu zabronionego z art. 299 § 1 k.k. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu odpowiedzialności karnej podlega ten kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, posiada, używa, przekazuje lub wywozi za granicę, ukrywa, dokonuje ich transferu lub konwersji, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku. Należy podkreślić, iż aby przypisać sprawcy przestępstwo z art. 299 k.k. należy ustalić, że miał zamiar postąpienia z korzyściami związanymi z popełnienia czynu zabronionego w sposób w tym przepisie opisany i w efekcie możliwości udaremnienia lub utrudnienia przestępnego ich pochodzenia (vide: wyrok SA we Wrocławiu z 20.05.2022 r., II AKa 292/21, LEX nr 3399530.). W świetle ujawnionych w sprawie okoliczności nie ulega wątpliwości, iż oskarżony jest osobą bez wykształcenia, z problemami zdrowotnymi, wielokrotnie korzystającym z pomocy szpitalnej. Zdaniem Sądu nie miał on zamiaru popełnienia wymienionego przestępstwa, zakładając konto bankowe nie znał jego przeznaczenia, dokładnych powodów, dla których ma być ono otworzone, przyznał że jako osoba bezdomna kierował się wyłącznie chęcią uzyskania wsparcia w zakresie uzyskania noclegu, pomocy materialnej, finansowej, której ostatecznie nie uzyskał. Kilkukrotnie w toku postepowania podkreślił, że nie miał zamiaru wyrządzenia komukolwiek szkody, nie znał osób, które zaproponowały mu utworzenie rachunku, podjęcie środków uzyskanych z przestępstwa z bankomatu w W. nie przez P. B. potwierdziło nagranie z monitoringu. Ponadto, ocena świadomości oskarżonego winna być dokonana na moment popełnienia czynu a nie z perspektywy czasu i wiedzy uzyskanej już post factum. (vide: wyrok SA w Poznaniu z 18.10.2019 r., II AKa 152/18, LEX nr 3103473.). Z podobnych powodów, Sąd nie uznał działania oskarżonego za wypełniające znamiona art. 291 § 1 k.k. Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą paserstwo jest w odniesieniu do wszystkich form czynności sprawczej przestępstwem umyślnym, które może być popełnione zarówno w formie zamiaru bezpośredniego, jak i zamiaru wynikowego. Sprawcą przestępstwa nie jest wyłącznie osoba, która wie, iż dana rzecz pochodzi z czynu zabronionego, ale jest nią także osoba, która z uwagi na okoliczności objęcia rzeczy uzyskanej z czynu zabronionego na to się godzi (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 25.03.2022 r., II AKa 232/20, LEX nr 3398654). Jak już wskazano powyżej, w ocenie Sądu, P. B. nie miał w pełni świadomości do jakich celów konto bankowe miało służyć. Osoba która poprosiła go o jego założenie w racjonalny sposób wytłumaczyła, z jakich powodów nie może tego uczynić na własne dane osobowe oraz w jakim celu jest jej potrzebny rachunek bankowy, zaś wobec jego wątpliwości zapewniano go o pełnym bezpieczeństwie związanym z rejestracją konta bankowego ( k. 436v)

Mając jednak na uwadze okoliczności towarzyszące założeniu konta bankowego, tego, że o jego założenie poprosiły go nieznane mu osoby, osobom tym umożliwił korzystanie z tego konta oraz przy jego założeniu podał nie swoje dane adresowe, zaś w dniu 7 października podejmując z tego konta 30 zł miał świadomość iż na rachunek bankowy wpływają środki pieniężne z nieznanych mu źródeł (k. 454v) oskarżony powinien i mógł przypuszczać, że środki pieniężne jakie w dniu 20 października 2020 r. wpłynęły na ten rachunek zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego.

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. B.

1

1

Wymierzając karę oskarżonemu Sąd miał na względzie dyrektywy wymiaru kary zawarte w dyspozycji art. 53 k.k., bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele w zakresie prewencji ogólnej. W świetle powyższej regulacji, w ocenie Sądu, nie sposób uznać aby kara grzywny wymierzona oskarżonemu w wymiarze 300 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 była nadmierna, niesprawiedliwa, bądź przekraczała stopień winy czy stopień społecznej szkodliwości czynu.

Przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze właściwości osobiste oskarżonego, który w toku postepowania sądowego szczerze przyznał, że jako osoba żyjąca na co dzień na ulicy został nakłoniony do popełnienia przestępstwa przez obce osoby. Kierował się wyłącznie chęcią poprawienia swojego bytu, statusu życiowego, nie mając jednak zamiaru wyrządzenia szkody innym osobom, nie miał wiedzy odnośnie do docelowego wykorzystania założonego przez siebie konta bankowego – działał w sposób nieintencjonalny, nieumyślny. Sąd miał także na uwadze potwierdzone dokumentacją medyczną problemy zdrowotne oskarżonego.

Zdaniem Sądu, wymierzona kara spełni również cele w zakresie indywidualnego oddziaływania na sprawcę, jak i prewencji generalnej.

P. B.

2

1

Sąd orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej E. H. kwoty 1100 złotych. Bezsprzecznie E. H. po wcześniejszym wprowadzeniu przez nieustalonych sprawców w błąd co do zamiary wywiązania się z umowy sprzedaży telefonu została nakłoniona do przekazania środków w wysokości 1100 zł za zamówiony produkt, którego ostatecznie nie otrzymała. Z kolei udział oskarżonego w procederze polegał na założeniu konta, na które pieniądze zostały przelane. Sąd doszedł do przekonania, że sposób naprawienia szkody i wysokość kwoty zasądzonej na rzecz E. H. odpowiada w całości uszczerbkowi finansowemu jakiego doznała.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. L. kwotę 1200 złotych powiększoną o stawkę VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

4

Mając na uwadze sytuacje materialną i życiową P. B., na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił go z ponoszenia kosztów sądowych, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

6.  1Podpis

SSO Agnieszka Wysokińska - Walczak