Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2014 r. w S.

sprawy K. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o podjęcie wypłaty świadczenia, odsetki

na skutek odwołania K. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 19 grudnia 2013 roku znak: (...)- (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 19 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił K. B. (1) prawa do uchylenia decyzji z dnia 5 października 2011 r. w części w jakiej decyzja ta zawiesiła na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, dalej jako: ustawa emerytalna) jej prawo do emerytury za okres od 1 października 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. Organ rentowy odmówił ubezpieczonej podjęcia wypłaty świadczenia, wskazując że przepis art. 103a utracił moc prawną w stosunku do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, dopiero od dnia 22 listopada 2012 r.

K. B. (1) odwołała się od powyższej decyzji, wskazując że nie zgadza się z nią w zakresie w jakim dotyczy ona prawa do wypłaty zawieszonej emerytury wraz z odsetkami za okres od 22 listopada 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania ubezpieczonej w całości, z argumentacją jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. B. (1) urodziła się (...).

Niesporne.

Ubezpieczona pozostawała w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę w Urzędzie Miasta S. w okresie od 1 września 1996 r. do 1 stycznia 2013 r.

Niesporne, a nadto dowód: świadectwo pracy - k. 43 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W październiku 2010 r. K. B. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w S. wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury. Decyzją z dnia 9 grudnia 2010r. organ rentowy przyznał jej zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 28 listopada 2010 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Następnie decyzją z dnia 12 maja 2011 organ rentowy przyznał K. B. (1) prawo do emerytury od 28 listopada 2010 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek - k. 1-5 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 9.12.2010 r. – k. 18-19 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 12.05.2011 r. - k. 27-28 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Decyzją z 5 października 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z urzędu zawiesił ubezpieczonej dalszą wypłatę emerytury, z uwagi na kontynuowanie przez nią zatrudnienia. Organ rentowy wskazał, iż w celu podjęcia wypłaty emerytury ubezpieczona winna przedłożyć świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Niesporne, a nadto dowód: decyzja z 5.10.2011 r. - k. 40-41 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 22 listopada 2012r., poz. 1285.

Niesporne.

W dniu 3 stycznia 2013 r. K. B. (1) złożyła w organie rentowym wniosek o wznowienie wypłaty zawieszonych świadczeń, dołączając do niego świadectwo pracy potwierdzające ustanie zatrudnienia. We wniosku wskazała, iż wnosi „o przeliczenie mojego świadczenia emerytalnego i wznowienie jego wypłaty”.

Decyzją z dnia 19 lutego 2013 r. organ rentowy ponownie ustalił wysokość oraz wznowił wypłatę należnej ubezpieczonej emerytury od dnia 1 stycznia 2013 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku

Niesporne, a nadto dowód:

- wniosek - k. 42 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- świadectwo pracy - k. 43 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z 19.02.2013 r. - k. 47-48 plik I akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W dniu 12 grudnia 2013 r. K. B. (1) wniosła o wypłatę należnego jej świadczenia emerytalnego za cały okres zawieszenia wraz z odsetkami, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r. W uzasadnieniu wskazała, że nie została poinformowana przez organ rentowy o wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny wyroku, w którym zakwestionowano konstytucyjność przepisu na podstawie którego zawieszono jej prawo do emerytury na podstawie decyzji z dnia 5 października 2011 r., jak również nie została poinformowana o konieczności złożenia wniosku o wznowienie wypłaty zawieszonych świadczeń, mimo iż w styczniu 2013 r. była w oddziale ZUS w związku z zakończeniem pracy zawodowej. Ubezpieczona wskazała, że skoro organ rentowy z urzędu zawiesił jej prawo do emerytury, również z urzędu powinien wznowić jego wypłatę.

Niesporne, a nadto dowód: wniosek - k. 67 plik I akt rentowych ZUS O/S. dot. ubezpieczonej

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie mogło zostać uwzględnione.

Na wstępie wskazać należy, że odwołująca się w toku niniejszego postępowania sądowego powoływała się na szereg okoliczności, które jej zdaniem były istotne, jednak które zaistniały dopiero po dniu wydania ocenianej w niniejszym postępowaniu decyzji, jak np. wejście w życie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustalaniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. Tymczasem w niniejszej sprawie istotne znaczenie mógł mieć wyłącznie stan istniejący w dniu wydawania decyzji, tj. w dniu 19 grudnia 2013r.; wszelkie zaś zmiany jakie zaszły po tej dacie nie mogły mieć wpływu na treść rozstrzygnięcia.

W niniejszej sprawie pozbawiony znaczenia prawnego był zatem fakt, że w dniu 28 lutego 2014 r. weszła w życie ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustalaniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. Pomimo więc, że być może na podstawie przepisów tejże ustawy możliwe byłoby wznowienie wypłaty należnego K. B. (1) świadczenia emerytalnego zawieszonego przez organ rentowy na podstawie art. 103a ustawy emerytalnej i wypłaty wyrównania wraz z odsetkami za okres od 1 października 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. (od dnia 1 stycznia 2013 r. organ rentowy wznowił wypłatę należnego jej świadczenia z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy), okoliczność ta nie miała znaczenia w niniejszym postępowaniu. Powyższa ustawa weszła bowiem w życie już po wydaniu zaskarżonej w niniejszym postępowaniu decyzji (co więcej została wydana już po złożeniu przez ubezpieczoną wniosku o wypłatę zawieszonego świadczenia); nie mogła zatem mieć wpływu na treść decyzji, jaką organ rentowy wydał dwa miesiące wcześniej (ustawa weszła w życie 28 lutego 2014 r.).

W tym miejscu należy przypomnieć, że postępowanie jakie toczy się przed sądem ubezpieczeń społecznych na skutek odwołania od decyzji ZUS ma specyficzny charakter. Sąd powszechny sprawdza bowiem legalność owej decyzji, badając ją pod względem merytorycznym. Jak przyjmuje się w związku z tym zgodnie w orzecznictwie i doktrynie, sąd musi oceniać legalność decyzji organu rentowego według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania, wobec czego w tym zakresie nie stosuje się przepisu art. 316 § 1 k.p.c., nakazującego sądowi branie pod uwagę stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy. Jedynie wyjątkowo w orzecznictwie dopuszcza się odstępstwo od tej reguły – dotyczy to jednakże wyłącznie spraw o świadczenia z ubezpieczenia społecznego, w szczególności o renty i emerytury, w których jeśli po wydaniu decyzji niekorzystnej dla ubezpieczonego okazuje się, że ziściła się któraś z przesłanek koniecznych do przyznania świadczenia, możliwe jest przyznanie doń prawa z powołaniem się na stan istniejący w dniu zamknięcia rozprawy. Powyższy wyjątek od zasady uzasadnia się przy tym potrzebą skrócenia procedury, przez eliminację ponownego postępowania przed organem rentowym z nowego wniosku o świadczenie niewątpliwie należne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 marca 1998r., II UKN 555/97, OSNP 1999/5/181; wyrok SN z 5.11.2009r., II UK 88/09, niepubl. czy wyrok SN z 18.01.2008r., II UK 98/07, OSNP 2009/5-6/73).

W ocenie sądu w niniejszej sprawie brak było powodów, dla których należałoby odstąpić od stosowania przedstawionej wyżej ogólnej zasady, badając stan sprawy w dniu zamknięcia rozprawy, nie zaś w dniu decyzji. Zadaniem sądu było w tej sytuacji wyłącznie ustalenie czy w dacie wydania decyzji, tj. w dniu 19 grudnia 2013r. istniały podstawy prawne do wznowienia wypłaty należnego K. B. (1) świadczenia emerytalnego zawieszonego przez organ rentowy na podstawie art. 103a ustawy emerytalnej i wypłaty wyrównania wraz z odsetkami. Zdaniem sądu według stanu prawnego obowiązującego w tym czasie, decyzję organu rentowego odmawiającą ubezpieczonej prawa do wznowienia i wypłaty wyrównania świadczenia za okres od 1.10.2011 r. do 31.12.2012 r. należało uznać za prawidłową.

W niniejszym postępowaniu ubezpieczona domagała się wypłaty należnego jej świadczenia emerytalnego wraz z odsetkami za okres od 1 października 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. (od dnia 1 stycznia 2013 r. organ rentowy wznowił wypłatę należnego jej świadczenia z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy). Zakwestionowała przy tym prawidłowość zawieszenia przez organ rentowy - w decyzji z dnia 5 października 2011 r. - wypłaty należnej jej emerytury na podstawie przepisu art. 103a ustawy emerytalnej, wskazując iż do jej sytuacji znajduje zastosowanie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012 r.

Sąd zwrócił zatem uwagę, że badając zgodność z Konstytucją art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych, Trybunał Konstytucyjny powiązał treść tego przepisu z treścią art. 103a ustawy emerytalnej, wskazując iż oba te przepisy nie znajdują zastosowania do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Oceniając skutki wyroku Trybunał doprecyzował przy tym, że obowiązek rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą, jako warunek realizacji nabytego prawa do emerytury, nie będzie miał zastosowania do osób, które nabyły to prawo w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. W stosunku do tych osób przepis art. 28 cyt. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych w zakresie w jakim przewiduje stosowanie art. 103a ustawy emeryturach i rentach z FUS utracił moc z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw, czyli z dniem 22 listopada 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1285). W świetle brzmienia art. 190 ust. 1 Konstytucji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Utrata mocy obowiązującej przepisu z powodu jego niezgodności z Konstytucją oznacza, że przepis ten nie może być stosowany poczynając od daty jego uchwalenia. Wyrok Trybunału ma przy tym skutki retroaktywne, a przez to zachodzi konieczność ponownego rozpoznania sprawy z pominięciem już niekonstytucyjnego przepisu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2008 r., sygn. akt V CO 43/08 oraz wyrok tego sądu z dnia 21 listopada 2006 r., sygn. akt II PK 42/06).

Mając na uwadze powyższe, należało przyjąć, że żądanie ubezpieczonej – oparte na fakcie wydania przez Trybunał Konstytucyjny omawianego wyroku - było co do zasady uzasadnione, gdyż ubezpieczona nabyła prawo do emerytury od dnia 28 listopada 2010 r., a zatem w okresie którego dotyczył wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Powyższe okazało się jednak niewystarczające dla wydania rozstrzygnięcia uwzględniającego żądanie K. B.. Wbrew twierdzeniom ubezpieczonej nie uzasadnia bowiem wypłaty świadczenia samo wydanie orzeczenia Trybunału o niezgodności danego przepisu z Konstytucją. Organ rentowy nie działa w tym zakresie z urzędu. Jak bowiem wynika z treści przepisu art. 145a § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, żądanie wznowienia postępowania z tej przyczyny leży wyłącznie w gestii strony.

Wymaga w tym miejscu podkreślenia, że generalną zasadą prawa emerytalno-rentowego jest to, że postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 116 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej).

Stosownie do treści art. 145a § 1 k.p.a. można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja. W § 2 cytowanego przepisu doprecyzowano przy tym, że w sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Mając na uwadze powyższe w pierwszej kolejności sąd zwrócił uwagę, że ubezpieczona nie złożyła w sprawie formalnego wniosku o wznowienie postepowania w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności przepisu art. 103a ustawy emerytalnej z Konstytucją. W dniu 12 grudnia 2013 r. złożyła wniosek, z którego treści wynikało jedynie, że wnosi o wznowienie wypłaty należnego jej świadczenia emerytalnego za cały okres zawieszenia wraz z odsetkami w związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 13.11.2012 r.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że organy są związane treścią pism strony i obowiązującym stanem prawnym. W § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe postępowanie w sprawach świadczeń wskazano, że wniosek stanowi zgłoszone na piśmie lub ustnie do protokołu w organie rentowym:

1) żądanie przyznania świadczenia;

2) żądanie wznowienia postępowania w sprawie świadczenia przez organ rentowy;

3) inne żądanie w sprawie przyznanego świadczenia, w szczególności:

a) ponownego ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości,

b) wyłączenia z kręgu osób uprawnionych do renty rodzinnej,

c) przyznania dodatku do pobieranego świadczenia,

d) podjęcia lub wznowienia wypłaty świadczenia,

e) zawieszenia prawa do świadczenia,

f) wypłaty świadczenia osobie zamieszkałej za granicą w sposób określony w ustawie lub przepisach odrębnych.

Z powyższego wynika jednoznacznie, że ustawodawca wyraźnie rozróżnia wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia od wniosku o wznowienie postępowania w sprawie świadczenia.

Niezależnie od powyższego trzeba jednak wskazać, że nawet gdyby złożony przez K. B. w dniu 12 grudnia 2013 r. wniosek o przyznanie świadczenia potraktować jako wniosek o wznowienie postępowania w związku z wydaniem wyroku przez Trybunał Konstytucyjny, nie wpłynęłoby to na zmianę rozstrzygnięcia. W niniejszej sprawie podstawy swojego roszczenia skarżąca upatrywała bowiem w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. Wyrok ten został opublikowany w dniu 22 listopada 2012 r. i z tym też dniem zaczął odnosić skutki prawne.

Zgodnie z przepisem art. 57 § 3 k.p.a., terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu (...). Miesięczny termin do złożenia skargi o wznowienie postępowania w sprawie wznowienia wypłaty zawieszonych na podstawie niezgodnego z konstytucją przepisu art. 103a ustawy emerytalnej, o którym mowa w art. 145a § 2 k.p.a., upłynął zatem w tym przypadku z końcem dnia 22 grudnia 2012 r.

Tymczasem, jak wynika z akt sprawy, wniosek o wypłatę zawieszonego świadczenia w związku ze wskazanym wyżej wyrokiem TK, ubezpieczona złożyła w organie rentowym dopiero w dniu 12 grudnia 2013 r., tj. niemal rok po ogłoszeniu wyrok. Koniecznym było więc uznanie, że wniosek ten został złożony z uchybieniem ustawowego terminu określonego w art. 145a § 2 k.p.a. W orzecznictwie głoszony jest wprawdzie pogląd, iż termin ten może zostać przywrócony, jednak może to nastąpić tylko na wniosek strony, a nie z urzędu. Tymczasem K. B. nie występowała z wnioskiem o przywrócenie uchybionego terminu. Nawet jednak gdyby przyjąć -mając na uwadze argumentację ubezpieczonej zawartą w omawianym wniosku z 12 grudnia 2013r. (nieudzielenie przez organ rentowy informacji o wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny wyroku, w którym zakwestionowano konstytucyjność przepisu na podstawie, którego zawieszono jej prawo do emerytury na podstawie decyzji z dnia 5 października 2011 r., nie poinformowanie ubezpieczonej o konieczności złożenia wniosku o wznowienie wypłaty zawieszonych świadczeń), że wniosek ten stanowił jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu, to nie można było uznać, aby w tym konkretnym przypadku zaistniała uzasadniona przyczyna umożliwiająca przywrócenie tegoż terminu. Zdaniem sądu K. B. nie uprawdopodobniła bowiem, iż stwierdzone wyżej roczne uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy w rozumieniu przepisu art. 58 § 1 k.p.a.

Kryterium braku winy jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu wiąże się z obowiązkiem strony zachowania szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Przywrócenie terminu może zatem mieć miejsce, gdy uchybienie terminu nastąpiło na skutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku, gdy strona w sposób przekonujący zaprezentowaną argumentacją uprawdopodobni brak swojej winy, a przy tym wskaże, że niezależna od niej przyczyna trwała przez cały czas, aż do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu. O braku winy strony można mówić zatem tylko wtedy, gdy istniała jakaś niezależna przyczyna, która spowodowała uchybienie terminowi. Przyczyna taka zachodzi wówczas, gdy dokonanie czynności w ogóle (w sensie obiektywnym) było wykluczone, jak również w takich przypadkach, w których w danych okolicznościach nie można było oczekiwać od strony, by zachowała dany termin procesowy. Dlatego w każdym przypadku przy ocenie braku winy jako przesłanki przywrócenia terminu uchybionego przez stronę należy uwzględniać wymaganie dołożenia należytej staranności człowieka przejawiającego dbałość o swoje własne życiowo ważne sprawy. Brak winy w uchybieniu terminowi podlega ocenie na podstawie wszystkich okoliczności konkretnej sprawy i z uwzględnieniem obiektywnego miernika staranności, jakiej można i należy wymagać od osoby należycie dbającej o swoje interesy, z uwzględnieniem także lekkiego niedbalstwa.

W rozpoznawanej sprawie skarżąca jako przyczynę złożenia wniosku o wypłatę zawieszonych w okresie od 1.10.2011 r. do 31.12.2012 r. świadczeń emerytalnych w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.202 r. dopiero w dniu 12 grudnia 2013 r., wskazała fakt, iż nie została poinformowana przez organ rentowy ani o wydaniu przedmiotowego wyroku, ani o konieczności złożenia formalnego wniosku o wznowienie postępowania w związku z ogłoszeniem tegoż wyroku.

Argumenty te nie mogły jednak doprowadzić do korzystnego dla ubezpieczonej rozstrzygnięcia. Wprawdzie bowiem przepis art. 9 k.p.a. nakłada na organy administracji publicznej obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego, to jednak owego obowiązku informowania nie należy rozumieć jako absolutnego obowiązku informacyjnej aktywności organów administracji we wszelkich kontaktach z obywatelem. Zasady ogólne k.p.a. mają chronić prawa strony w postępowaniu administracyjnym, ale nie zwalniają jej od wszelkiej dbałości o własne interesy i od wszelkiej aktywności procesowej. Organy nie są zobowiązane do informowania stron o treści wyroków Trybunału Konstytucyjnego za wyjątkiem strony, w sprawie której sporządzono pytanie do tego Trybunału. Z tego względu organy nie miały obowiązku informować ubezpieczonej o treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że obywatel winien dochować należytej staranności w dbałości o swoje interesy. Nieznajomość treści ogłoszonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie może być uznana za niezawinioną przyczynę uchybienia dokonania czynności procesowej w terminie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1998 r., II UKN 519/97, OSNP 1999 Nr 1, poz. 36). Na marginesie można tylko wskazać, iż akurat wydanie omawianego wyroku było szeroko komentowane w mediach, ze wskazaniem jakie warunki należy spełnić by uzyskać wznowienie wypłaty zawieszonych świadczeń.

Nie uszło również uwadze sądu, że w styczniu 2013 r. K. B. (1) złożyła w ZUS wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia. Sąd nie znalazł jednak podstaw, by uznać, że wniosek ów stanowił jednocześnie wniosek o wznowienie postępowania i wypłatę zawieszonych świadczeń w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Jak już wyżej wskazano organy są związane treścią pism strony i obowiązującym stanem prawnym. Organ rentowy nie mógł potraktować pisma ubezpieczonej ze stycznia 2013 r. jako wniosku o wznowienie postępowania o świadczenie, ani nawet jako wniosku o wypłatę zawieszonego świadczenia, gdyż dotyczył on wyłącznie wznowienia wypłaty emerytury w związku z ustaniem zatrudnienia; ubezpieczona nie powoływała się w nim na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, a jedynie na fakt rozwiązania stosunku pracy. Co więcej wniosek ten został rozpatrzony poprzez wydanie decyzji, której ubezpieczona nie zakwestionowała, choćby poprzez zasygnalizowanie, że organ rentowy nie orzekł o całości jej żądania.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostawał także fakt, że K. B. w momencie składania owego wniosku nie została poinformowana przez pracownika organu rentowego o możliwości złożenia wniosku o wznowienie postępowania w związku z wydaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Żaden przepis prawa, w tym i art. 9 k.p.a., nie nakłada bowiem na organy administracji państwowej obowiązku informowania strony co do przysługującego jej prawa składania konkretnych wniosków, albowiem nie są to okoliczności prawne w rozumieniu tego przepisu. Zarówno złożenie wniosku o przyznanie świadczenia, jak i wniesienie wniosku o wznowienie postępowanie, ewentualnie o przywrócenie terminu do jego złożenia są czynnościami dyspozytywnymi strony. O tym, jaki rodzaj pisma strona wnosi do organu, decyduje jej wola. Jedynie w sytuacji, gdy treść podania pozostaje nieprecyzyjna, to stosownie do okoliczności faktycznych i prawnych sprawy organ ma obowiązek pouczyć stronę o jej prawach i obowiązkach oraz o skutkach jej czynności i konsekwencjach ewentualnych zaniedbań. Natomiast jeżeli wola strony zawarta w piśmie nie wskazuje, że strona błądzi co do swych zamierzeń, to brak jest podstaw, by zarzucić organowi naruszenie art. 9 k.p.a.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. sąd oddalił odwołanie.