Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Okręgowego Dariusz Iskra (sprawozdawca) Sędziowie: Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Kuczyńska

Sędzia Sądu Rejonowego Marta Postulska-Siwek (delegowana)

Protokolant Sekretarz sądowy Małgorzata Lewandowska

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 roku w Lublinie, na rozprawie

sprawy z powództwa B. K.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej

w W.

o zapłatę kwoty 20944,35 z odsetkami ustawowymi od dnia 29 października

2007 roku do dnia zapłaty

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w

Lublinie z dnia 17 stycznia 2014 roku, w sprawie I C 312/11

I. oddala apelację;

II. zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz B. K. kwotę 608,20 zł (sześćset osiem złotych dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów
postępowania odwoławczego.

Sygn. akt II Ca 274/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 września 2010 roku, wniesionym do Sądu Rejonowego w Lublinie w dniu 17 września 2010 roku, powód – B. K., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego – (...) Spółki Akcyjnej w W. na swoją rzecz kwoty 20944,35 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29 października 2007 roku do dnia zapłaty oraz zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w dniu 14 lipca 2007 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...), stanowiący własność powoda. Sprawca szkody posiadał polisę OC w pozwanym Towarzystwie. Powód powstałą szkodę komunikacyjną zgłosił pozwanemu, który ustalił ją w wysokości tak zwanej szkody całkowitej w kwocie 41578,69 zł netto oraz uznał swoją odpowiedzialność w zakresie kosztów holowania wynikających z rachunku nr (...) na kwotę 300 zł oraz kosztów parkingu według faktury VAT na kwotę 10 zł netto. W związku z powyższym wysokość należnego powodowi odszkodowania powinna wynosić łącznie kwotę 41888,69 zł netto, której to wartości powód nie kwestionuje. W ocenie powoda, pozwany bezzasadnie przyjął 50 % przyczynienia się kierowcy pojazdu powoda do zaistnienia szkody, upatrując podstaw swojej decyzji w tym, że J. S. wyrokiem w sprawie VI K 307/08 Sądu Rejonowego w Puławach uznany został winnym tego, że w czasie wypadku kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości. Konsekwencją tego była wypłata 50 % odszkodowania , to jest 20944,35 zł netto. Powód podkreślił, że przed Sądem Rejonowym w Puławach toczyło się postępowanie w sprawie II K 4/08, gdzie kierujący pojazdem ubezpieczonym u pozwanego został uznany winnym czynu określonego w art. 177 § 1 i 2 k.k., zaś według opinii biegłego kierujący pojazdem powoda J. S. nie miał możliwości uniknięcia wypadku. W związku z powyższym, w ocenie powoda, przyjęcie przyczynienia przez pozwanego jest bezzasadne (k. 2-4).

*

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z należną opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa, według norm prawem przepisanych (k. 16-19).

W toku procesu doszło do zmiany strony pozwanej. Postępowanie było prowadzone z udziałem Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W., jako ogólnego następcy prawnego pierwotnego pozwanego.

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe.

*

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie:

I. zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz B. K. kwotę 6283,30 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29 października 2007 roku do dnia zapłaty;

II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądził od B. K. na rzecz Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 2531,62 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu;

IV. nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie) od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 50,65 zł oraz od B. K. kwotę 118,20 zł tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 14 lipca 2007 roku, około godziny 24.55, w P. doszło do wypadku drogowego na skrzyżowaniu ulic (...), które przebiegało w następujący sposób: kierujący samochodem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) – M. Z., jadący z pasażerami, wymusił pierwszeństwo przejazdu, wyjeżdżając z ulicy (...) w kierunku wlotu ul. (...), gdy w tym czasie ulicą (...) w kierunku R. jechał J. S., kierujący pojazdem marki M. o numerze rejestracyjnym (...) z przyczepką lekką, w wyniku czego doszło na skrzyżowaniu ulic do zderzenia tych samochodów. W wyniku zderzenia pasażerka samochodu marki F. (...) M. L. zmarła, zaś M. O. (1) i M. O. (2) doznali poważnych obrażeń ciała. Oba pojazdy biorące udział w zdarzeniu zostały uszkodzone. Przed zdarzeniem były sprawne technicznie.

Sąd Rejonowy ustalił, że w chwili zderzenia prędkość samochodu marki M. wynosiła około 66 km/h, zaś samochodu marki F. (...) nie mniej jak 44 km/h. Przed zderzeniem samochód marki M. poruszał się z prędkością około 72 km/h. Gdyby prędkość tego pojazdu była prawidłowa (60 km/h), to na jego widok kierowca pojazdu marki F. (...) zdążyłby zjechać z toru ruchu samochodu marki M.. M. Z. nie zachował elementarnej ostrożności, gdyż dojeżdżając do skrzyżowania z drogą mającą pierwszeństwo przejazdu nie zachował zasad ostrożności, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu kierowcy marki M.. Kierowca pojazdu marki M. prowadził natomiast samochód z prędkością większa niż dopuszczalna, nadto znajdował się w stanie nietrzeźwości – 0,7 promila alkoholu we krwi.

Sąd ustalił, że wyrokiem Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 8 grudnia 2008 roku, wydanym w sprawie V 307/08, J. S. uznany został winnym tego, że w dniu 14 lipca 2007 roku na ulicy (...) w P. kierował w ruchu lądowym samochodem marki M. (...), znajdując stanie nietrzeźwości (0,7 promila alkoholu we krwi), który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 178a § 1 k.k., i za to skazany został na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, przy czym wykonanie kary Sąd zawiesił warunkowo okres próby 3 lat, a ponadto orzekł karę grzywny i zakaz prowadzenia przez skazanego wszelkich pojazdów mechanicznych na okres jednego roku.

Sąd ustalił, że wyrokiem Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 15 kwietnia 2008 roku, wydanym w sprawie II K 4/08, M. Z. został uznany winnym zarzuconego czynu polegającego na tym, że w dniu 14 lipca 2007 roku w P. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem marki F. (...) wymusił pierwszeństwo przejazdu wjeżdżając z ulicy (...) na skrzyżowanie ulic (...), w następstwie czego doszło do zderzenia z jadącym ulicą (...) samochodem marki M. (...), którym kierował J. S., w następstwie czego M. L. doznała obrażeń ciała wielonarządowych skutkujących jej zgonem, zaś M. O. (2) i M. O. (1) doznali ciężkich obrażeń ciała, opisanych w wyroku karnym. M. Z. skazany został czyn wyżej opisany na karę dwóch lat pozbawienia wolności, którą to karę Sąd warunkowo zawiesił na okres próby 5 lat oraz orzekł karę grzywny i zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych przez okres 1 roku.

Sąd ustalił, że w dniu 27 lipca 2007 roku B. K. zgłosił szkodę w pojeździe marki M. (...) na skutek zdarzenia z dnia 14 lipca 2007 roku do (...) Spółki Akcyjnej – Oddział w L..

Sąd ustalił, że w dniu 23 sierpnia 2003 roku (...) Zakład (...) przekazał akta likwidacji szkody zgodnie z właściwością do (...) Spółki Akcyjnej – Oddział w L.. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego poprzednik prawny Towarzystwa (...) uznał swoją odpowiedzialność, jako gwaranta sprawcy wypadku, i ustalił szkodę w wysokości tak zwanej szkody całkowitej w kwocie 41578,69 zł netto oraz uznał swoją odpowiedzialność w zakresie kosztów holowania wynikających z rachunku nr (...) na kwotę 300 zł oraz kosztów parkingu według faktury VAT na kwotę 10 zł netto (łącznie w kwocie netto 41888,69 zł, której to wartości powód nie zakwestionował). Pozwany przyjął 50 % przyczynienia się kierowcy pojazdu powoda, to jest J. S. do zaistnienia szkody, upatrując podstaw swojej decyzji w tym, że J. S. wyrokiem w sprawie VI K 307/08 Sądu Rejonowego w Puławach uznany został winnym tego, że w czasie wypadku kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości. Z uwagi na to ubezpieczyciel wypłacił powodowi 50 % ustalonego odszkodowania, to jest kwotę 20944,35 zł w wartości netto.

Sąd Rejonowy wskazał dowody, na podstawie których dokonał ustaleń faktycznych w sprawie, oraz przedstawił swoje stanowisko w zakresie oceny tych dowodów.

Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisów art. 822 § 1 i 4 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 z 2003 roku, poz. 1152 ze zmianami) i wyjaśnił, że ubezpieczyciel odpowiada w takich samych granicach, w jakich odpowiadałby sprawca szkody, którego podstawa prawna odpowiedzialności normowana jest przez art. 415 k.c.

Sąd wskazał, że zasada odpowiedzialności pozwanego nie była przez pozwanego kwestionowana. Spór ograniczył się do kwestii przyczynienia się do szkody oraz wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Sąd wskazał, że w tym zakresie podstawowe znaczenie dla ustalenia zakresu odpowiedzialności pozwanego miała opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych W. K.. Z opinii tej wynika, że J. S., kierujący samochodem M., jechał w dniu zdarzenia z prędkością około 72 km/h, zaś gdyby poruszał się z prędkością dopuszczalną administracyjnie 60 km/h, wówczas samochód F. zdążyłby bezkolizyjnie przejechać przed samochodem M..

Sąd przytoczył treść przepisu art. 362 k.c. i wyjaśnił, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, że podstawowe znaczenie dla przyjęcia przyczynienia się do szkody ma ustalenie dokonane na podstawie badania stanu faktycznego, że bez udziału poszkodowanego szkoda hipotetycznie nie powstałaby lub nie przybrałaby rozmiarów, które ostatecznie w rzeczywistości osiągnęła. Kwestia ta podlega uwzględnieniu przez sąd zawsze wtedy, gdy ustalony w sprawie stan faktyczne uzasadnia pozytywną ocenę w tym zakresie, nawet w sytuacji istnienia prawomocnego wyroku skazującego co do faktu popełnienia przestępstwa. Przepis art. 362 k.c. zawiera normę adresowaną do sądu, nakazującą mu zmniejszenie odszkodowania ustalonego zgodnie z art. 361 k.c. w razie, gdy poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, zaś stopień redukcji ma ustalić sąd stosownie do stopnia winy obu stron.

Sąd Rejonowy wskazał, że w rozpoznawanej sprawie nie było sporna kwestia odpowiedzialności sprawcy wypadku z dnia 14 lipca 2007 roku M. Z., który został skazany prawomocnym wyrokiem karnym w sprawie II K 4/08 Sądu Rejonowego w Puławach za to, że w dniu 14 lipca 2007 roku w P. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem marki F. (...) wymusił pierwszeństwo przejazdu wjeżdżając z ulicy (...) na skrzyżowanie ulic (...), w następstwie czego doszło do zderzenia z jadącym ulicą (...) samochodem marki M. (...), którym kierował J. S.. Ustalenia tego prawomocnego wyroku co do faktu popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym z mocy art. 11 k.p.c. Jednak pozwany wykazał w niniejszym postępowaniu, że zachowanie J. S. kierującego w dniu wypadku pojazdem powoda, który poruszał się z prędkością większą, niż administracyjnie dopuszczalna (72 km/h), przyczyniło się do zaistnienia szkody po myśli art. 362 k.c., ponieważ gdyby J. S. gdyby poruszał się z prędkością dopuszczalną administracyjnie 60 km/h, wówczas samochód F. zdążyłby bezkolizyjnie przejechać przed samochodem M.. Ustalenia te zostały poczynione na postawie analizy materiału dowodowego w sprawie, w tym zwłaszcza podstawowe znaczenie miała opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych W. K.. Tym samym zaistniały w sprawie okoliczności nakazujące zmniejszenie odszkodowania ustalonego przez strony w bezspornej kwocie na 41888,69 zł, jako tak zwana szkoda całkowita w wartości netto.

Sąd Rejonowy uznał, że strona pozwana nie wykazała, aby okoliczność, iż w dacie zdarzenia J. S. znajdował się w stanie nietrzeźwości, spowodowała przyczynienie się kierowcy pojazdu marki M. do powstania szkody lub jej zakresu. Opiniujący w sprawie biegli wskazali, że nie posiadają kompetencji do tego typu rozważań i ustalenia związku pomiędzy wskazaną okolicznością a wypadkiem. Strona pozwana nie zgłosiła wniosków dowodowych celem wykazania wpływu stanu nietrzeźwości na zaistnienie szkody lub jej zakres. Nie wykazała adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy stanem nietrzeźwości J. S. a zaistnieniem szkody lub jej zakresem. Biegły M. S. w tym zakresie zasadnie wskazał w złożonej opinii, że wykazanie wpływu znajdowania się w stanie nietrzeźwości kierującego samochodem marki m. na zaistnienie i rozmiar wypadku pozostaje w gestii biegłego z zakresu medycyny sądowej, aczkolwiek analiza daje podstawy do twierdzenia, że czas reakcji był w dopuszczalnym zakresie.

Sąd Rejonowy wskazał, że w okolicznościach niniejszej sprawy zdarzeniem sprawczym skutkującym zaistnieniem wypadku drogowego było zachowanie kierowcy pojazdu ubezpieczonego w ramach OC u pozwanego, który wymusił pierwszeństwo przejazdu, wyjeżdżając z drogi podporządkowanej. Nie mniej jednak do zdarzenia by nie doszło, gdyby kierowca pojazdu M. M. poruszał się z prawidłową prędkością, nie większą jak 60 km/h, a nie 72 km/h. W okolicznościach niniejszej sprawy stopień winy kierowcy pojazdu marki F. był większy, niż kierowcy M., ponieważ naruszył on podstawowe (elementarne) zasady ruchu drogowego. Uzasadnia to ustalenie stopnia przyczynienia się kierowcy samochodu marki M. na 35 %, a w ramach tak zwanych „szczególnych okoliczności” należało uwzględnić także stan nietrzeźwości kierowcy w chwili wypadku. Sąd zauważył, że zarówno kierowca pojazdu marki M., jak i kierowca pojazdu marki F., zostali skazani prawomocnymi wyrokami karnymi za naruszenie prawa karnego oraz przepisów prawa o ruchu drogowym. Skutki zdarzenia drogowego z dnia 14 lipca 2007 roku były bardzo poważne, włącznie ze śmiercią jednego z pasażerów samochodu marki F. i ciężkimi obrażeniami pozostałych dwóch pasażerów. Kierowca pojazdu marki M., wybierając się w długą trasę, jako kierowca zawodowy powinien szczególnie zadbać o stan organizmu i zaniechać prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, ewentualnie prowadzić pojazd zgodnie z przepisaną prędkością, natomiast kierowca pojazdu marki F. powinien stosować się do reguł ruchu drogowego, w tym tak elementarnych, jak ustąpienie pierwszeństwa przejazdu przy wjeżdżaniu na drogę główną z drogi podporządkowanej, zwłaszcza, że swoim zachowaniem miał bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo przewożonych pasażerów.

Mając na uwadze przepis art. 362 k.c., Sąd Rejonowy uznał, że z uwagi na przyczynienie się poszkodowanego do zaistnienia szkody oraz okoliczności sprawy zasadne jest pomniejszenie należnego powodowi odszkodowania o 35 %. Szkoda powoda ustalona została na 41888,69 zł, zaś po przyjęciu redukcji o 35 %, czyli kwotę 14661,04 zł, daje to 27227,65 zł. Z uwagi na to, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi kwotę 20944,35 zł, do dopłaty pozostaje w ramach należnego odszkodowania kwota 6283,30 zł.

Sąd wskazał, że odsetki od zasądzonej kwoty przyznane zostały zgodnie z żądaniem powoda, to jest od dnia 29 października 2007 roku, ponieważ żądanie w tym zakresie nie uchybia dyspozycji art. 817 § 1 k.c. Szkoda została zgłoszona pierwotnie w (...) w dniu 27 lipca 2007 roku, zaś w dniu 23 sierpnia 2003 roku (...) przekazał akta likwidacji szkody zgodnie z właściwością do (...) Spółki Akcyjnej Oddział w L.. W aktach tych znajdowały się niezbędne informacje dotyczące okoliczności zdarzenia i wysokości szkody, co umożliwiło pozwanemu wypłatę części odszkodowania w dniu 26 września 2007 roku. Błędnie natomiast pozwany dokonał redukcji odszkodowania wobec ustalenia przyczynienia się powoda do szkody na 50 %, co spowodowało wypłatę niewłaściwej (zaniżonej kwoty) z tego tytułu.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu za pierwszą instancję Sąd Rejonowy wskazał przepis art. 100 zd. 1 k.p.c., a jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o nieuiszczonych wydatkach przepisy art. 113 ust. l ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c.

*

Od wyroku z dnia 17 stycznia 2014 roku apelację wniósł pozwany, wskazując, że zaskarża ten wyrok „w części tj.:

1) w zakresie pkt I i III w całości

2) w zakresie pkt IV w części nakazującej ściągnięcie od pozwanego na rachunek Skarbu Państwa 50,65 zł”.

Pozwany zarzucił:

„1. naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 Kpc poprzez dokonanie oceny wiarygodności i mocy dowodów bez wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności poprzez pominięcie istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy faktów płynących z dowodów z których wynika, że: a) nieprawidłowości popełnione przez kierujących pojazdami – po stronie każdego z nich – były na tyle istotne, iż spowodowały przyczynienie się do szkody w stopniu równym, tj. po 50%,

b) kierujący pojazdem M. był w stanie nietrzeźwości, co powinno zostać szczególnie napiętnowane.

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 362 Kc, poprzez jego błędną wykładnię, która doprowadziła do przyjęcia przyczynienia się kierującego pojazdem M. do powstania szkody w 35 %”.

Pozwany wniósł o:

„zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części, tj;

(pkt I sentencji wyroku Sądu Rejonowego )

- oddalenie powództwa co do kwoty 6283,30 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia 29 października 2007 r. do dnia zapłaty,

(pkt III, IV sentencji wyroku Sądu Rejonowego)

- obciążenie powoda kosztami sądowymi oraz obowiązkiem zwrotu kosztów procesu pozwanemu, w tym zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą od pełnomocnictwa zgodnie z normami prawem przewidzianymi,

ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję wg norm przepisanych” (k. 455-457).

*

W odpowiedzi na apelację powód, reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem drugiej instancji (k. 468).

*

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna i w związku z tym podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że nie jest zasadny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Wprawdzie wniosek ten został zgłoszony jako wniosek ewentualny, ale, jako dalej idący, wymaga omówienia w pierwszej kolejności.

Z przepisów art. 386 § 2 i 4 k.p.c. wynika, że uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji może nastąpić tylko w razie stwierdzenia nieważności postępowania, w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Dodatkową podstawę prawną uchylenia wyroku stanowi przepis art. 505 ¹² § 1 k.p.c., mający zastosowanie w postępowaniu uproszczonym. Przepis ten stanowi, że jeżeli sąd drugiej instancji stwierdzi, że zachodzi naruszenie prawa materialnego, a zgromadzone dowody nie dają wystarczających podstaw do zmiany wyroku, uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.

W ocenie Sądu Okręgowego w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna ze wskazanych wyżej podstaw uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Postępowanie przed Sądem pierwszej instancji nie jest dotknięte nieważnością. Sąd ten rozpoznał istotę sprawy, analizując zasadność żądania pozwu z punktu widzenia okoliczności faktycznych przytoczonych jako podstawa faktyczna powództwa i rozpoznając zarzuty podniesione przez pozwanego. Wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy nie wymaga również przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, ani też nawet uzupełniania, czy powtarzania postępowania dowodowego.

W sprawie nie mógłby również znaleźć zastosowania przepis art. 505 ¹² § 1 k.p.c., gdyż sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Należy także zwrócić uwagę, że pozwany nie przytacza w apelacji zarzutów, których uwzględnienie mogłoby skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku.

÷

Nie są uzasadnione zarzuty apelacji.

Na wstępie należy wskazać, że prawidłowe są ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji oraz dokonana przez ten Sąd ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego. Ponowne szczegółowe przytaczanie tych ustaleń oraz rozważać w zakresie oceny dowodów jest zbędne.

Zarzuty przytoczone w punktach 1a) i 2) części wstępnej apelacji pozostają ze sobą w logicznej sprzeczności. Pozwany podnosi bowiem zarzut naruszenia prawa materialnego – przepisu art. 362 k.c., a jednocześnie podnosi zarzut, który ma dotyczyć ustalenia faktycznych stanowiących podstawę faktyczną zastosowania prawa materialnego (zarzut nieprawidłowej oceny dowodów).

Naruszenie prawa materialnego może bowiem nastąpić bądź przez jego błędną wykładnię, bądź przez jego niewłaściwe zastosowanie, nie zaś przez błędne ustalenia faktyczne1. Zarzut naruszenia prawa materialnego ma rację bytu wówczas, gdy sąd dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, a tylko nie zastosował odpowiednich przepisów prawa materialnego, niewłaściwie je zastosował lub też dokonał błędnej ich wykładni. W takich wypadkach naruszenie prawa materialnego ma charakter pierwotny i może stanowić podstawę zarzutu apelacyjnego.

Jeżeli natomiast sąd pierwszej instancji dokona nieprawidłowych ustaleń faktycznych i stosownie do tych ustaleń zastosuje lub nie określone przepisy prawa materialnego, to naruszenie prawa materialnego ma charakter wtórny, gdyż jest pochodną nieprawidłowych ustaleń faktycznych. W takim przypadku nie następuje naruszenie prawa materialnego w znaczeniu ścisłym, a podnoszenie wówczas takiego zarzutu jest bezprzedmiotowe.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił okoliczności faktyczne.

Dodatkowo należy wskazać, że ocena w jakim stopniu w konkretnym stanie faktycznym obowiązek naprawienia szkody ulega zmniejszeniu, stanowi wyraz stosowania prawa materialnego, a mianowicie przepisu art. 362 k.c., nie zaś oceny dowodów. Przepis art. 233 § 1 k.c. jest wyłącznie przepisem dotyczącym oceny dowodów. Przepis ten nie określa natomiast ani zasad stosowania przepisów prawa materialnego, ani też zasad wykładni tych przepisów.

Jeżeli chodzi o zagadnienie przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody, to Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że ze strony kierującego samochodem marki M. przyczynienie takie miało miejsce.

Jednocześnie należy stanowczo podkreślić, że przyczyną sprawczą wypadku komunikacyjnego z dnia 14 lipca 2007 roku było zachowanie M. Z., kierującego samochodem osobowym marki F. (...). Powyższa okoliczność była w rozpoznawanej sprawie bezsporna, czego wyrazem jest chociażby to, że pozwany ubezpieczyciel uznał co do zasady swoją odpowiedzialność ubezpieczeniową z tytułu umowy ubezpieczenia OC samochodu marki F. (...).

W związku z tym, że zachowanie kierującego samochodem marki M. nie stanowiło przyczyny sprawczej wypadku, zachowanie to może być rozpatrywane jedynie w kategoriach przyczynienia się do powstania szkody.

Jeżeli zatem kierujący samochodem marki M. przyczynił się do powstania szkody, to aktualizuje się zagadnienie, w jakim stopniu obowiązek naprawienia szkody przez sprawcę szkody ulega zmniejszeniu, a tym samym, w jakim stopniu ulega zmniejszeniu świadczenie ubezpieczeniowe pozwanego ubezpieczyciela.

Przepis art. 362 k.c. stanowi, że zmniejszenie obowiązku naprawienia szkody ma być odpowiednie stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Przepis art. 36 ust. 1 zd. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku stanowi, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował w rozpoznawanej sprawie powołane przepisy i ocenił, że należne powodowi świadczenie ubezpieczeniowe powinno zostać obniżone o 35 %. Swoje stanowisko Sąd Rejonowy obszernie i trafnie uzasadnił. Okoliczności rozpoznawanej sprawy nie uzasadniają obniżenia wysokości odszkodowania, a tym samym świadczenia ubezpieczeniowego, w szerszym zakresie, w szczególności na poziomie 50 %. Zwrócić należy uwagę, że różny jest zwłaszcza stopień winy kierujących pojazdami, które uległy zderzeniu, a mianowicie znacznie wyższy w przypadku M. Z..

Jeżeli chodzi o okoliczność, że J. S. kierował pojazdem znajdując się w stanie nietrzeźwości, to trafne jest stanowisko Sądu pierwszej instancji, że pozwany nie udowodnił, aby ta okoliczność miała wpływ na zaistnienie wypadku komunikacyjnego i rozmiar szkody powoda. Choć jest to niewątpliwie okoliczność naganna i wymagająca napiętnowania, to jednak sama przez się nie może decydować o obniżeniu odszkodowania, a tym samym świadczenia ubezpieczeniowego. Z przepisu art. 362 k.c. można wyprowadzić wniosek, że na zakres obniżenia obowiązku naprawienia szkody powinny mieć te okoliczności, które związane są z przyczynieniem się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody, a nie jakiekolwiek okoliczności związane z negatywną oceną osoby poszkodowanego.

÷

Mając na uwadze powyższe rozważania należało oddalić apelację, jako bezzasadną.

*

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz B. K. kwotę 608,20 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

W związku z tym, że apelacja pozwanego została oddalona w całości, pozwany jest stroną przegrywającą sprawę w całości w postępowaniu odwoławczym. Powinien zatem zwrócić powodowi poniesione w tym postępowaniu koszty. Koszty te obejmują:

a) wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda – 600 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 roku, poz. 461 – tekst jednolity),

b) opłaty pocztowe za przesłanie przesyłek poleconych zawierających odpowiedź na apelację i odpis odpowiedzi na apelację – 8,20 zł (k. 467a, 471).

*

Z tych wszystkich względów i na podstawie powołanych wyżej przepisów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

1 Por.: postanowienie SN z dnia 28 maja 1999 roku, I CKN 276/99, Prokuratura i Prawo 1999, nr 11-12, poz. 34; wyrok SN z dnia 19 stycznia 1998 roku, I CKN 424/97, OSN C 1998, z. 9, poz. 36; uzasadnienie postanowienia z dnia 28 marca 2003 roku, IV CKN 1961/00, Lex nr 80241.