Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 października 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. odmówił A. K. (1) prawa do emerytury. Organ rentowy
w uzasadnieniu wskazał, iż nie ukończył on wieku emerytalnego – 60 lat oraz nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych na dzień 1 stycznia 1999 roku uznał za udowodnione 25 lat, 10 miesięcy i 24 dni okresów składkowych i 3 miesiące
i 10 dni okresów nieskładkowych, staż sumaryczny wyniósł zatem 26 lat, 2 miesiące i 4 dni. Ponadto organ rentowy uwzględnił staż pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze w wymiarze 13 lat, 9 miesięcy i 6 dni. Do stażu pracy
w warunkach szczególnych zaliczono A. K. (1) okresy zatrudnienia: od dnia
8 września 1972 roku do dnia 14 czerwca 1973 roku w Kopalni (...), od dnia 11 lipca 1983 roku do dnia 31 maja 1988 roku w (...), od dnia
5 lipca 1988 roku do dnia 15 maja 1989 roku w (...), od dnia
1 lipca 1991 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku w Poczcie Polskiej z wyłączaniem okresów niewykonywania pracy po dniu 14 listopada 1991 roku, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Nie uwzględniono natomiast do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 12 września 1974 roku do dnia 31 maja 1979 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...), ponieważ przedłożone dokumenty nie potwierdzają pracy w warunkach szczególnych oraz że praca ta była wykonywana stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy. Ponadto zajmowane stanowisko montera instalacji przemysłowych nie mieści się w zarządzeniu Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku.

/decyzja - k. 91-92 plik I akt ZUS/

W dniu 24 października 2013 roku A. K. (1) złożył odwołanie od powyższej decyzji. W odwołaniu tym skarżący wskazał, iż w trakcie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) pracował jako monter instalacji, zaś w trakcie zatrudnienia w Odlewni (...) w K. był zatrudniony na stanowisku montera-spawacza na kotłowni. Podniósł, iż wskazane stanowiska pracy były zaliczane do prac
w warunkach szczególnych, na którą to okoliczność złożył świadectwa pracy przy wniosku
o emeryturę.

/odwołanie k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że do okresów pracy warunkach szczególnych, nie zaliczył również ubezpieczonemu zatrudnienia
w Odlewni (...) w K. na stanowisku spawacza-ślusarza, z uwagi na brak potwierdzenia tego okresu zatrudnienia poprzez złożenie świadectwa pracy w warunkach szczególnych, które stanowi środek dowodowy w postępowaniu przed organem rentowym. Dodatkowo podniósł, iż skarżący w treści odwołania wskazał, iż pracował na stanowisku montera-spawacza na kotłowni, co pozostaje w sprzeczności z przedstawionym świadectwem pracy.

/odpowiedź na odwołanie - k. 3-4/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. K. (1) urodził się w dniu (...).

/bezsporne, nadto wniosek – k. 1-6 plik I akt ZUS/

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 17 września 2013 roku. A. K. (1) nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/wniosek – k. 1-6 plik I akt ZUS/

W okresie od dnia 12 września 1974 roku do dnia 31 maja 1979 roku wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na stanowisku montera instalacji przemysłowych.

/świadectwo pracy – akta osobowo-płacowe w kopercie k. 34/

(...) Przedsiębiorstwo (...) w Ł. zajmowało się pracami przy budowach budynków przemysłowych, związanymi z montażem klimatyzacji, wentylacji, centralnego ogrzewania, instalacji wodnych i kanalizacyjnych. W trakcie zatrudnienia w tym zakładzie pracy wnioskodawca pracował między innymi przy budowie Odlewni (...)
w K., gdzie montowano kotły na kotłowni, na budowie zakładu płyt wiórowych
w W., gdzie montowano wyciągi klimatyzacji, centralnego ogrzewania.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka T. S. – 9 min 15 sek., 19 min. 31 sek., 21 min. 6 sek. – płyta CD k. 51/

Wnioskodawca pracę swoją wykonywał w wykopach, po ich wykopaniu układał
w nich żeliwne rurociągi, kanalizację. Po położeniu rur malowano je i odizolowywano. Ponadto skarżący pracował również na wysokości, na halach produkcyjnych, była to wysokość od około 15 metrów do około 30 metrów. Zajmował się montażem instalacji centralnego ogrzewania i wodociągów. Najpierw ustawiano metalowe rusztowanie, na którym montowano rury, wszystkie prace były wykonywane ręcznie. Podczas pracy na budowie
w W. zajmował się odpylaniem instalacji klimatyzacyjnej.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka T. S. – 9 min 15 sek., 19 min. 31 sek., 21 min. 6 sek. – płyta CD k. 51/

Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki stale i w pełnym wymiarze czasu pracy tj. przez 8 godzin dziennie w godzinach od 7:00 do 15:00, w okresie letnim zdarzało się również, że pracował w nadgodzinach, np. do godziny 17:00. W okresie zimowym nie było przestojów, pracownicy wykonywali wówczas pracę na halach.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka T. S. – 9 min 15 sek., 19 min. 31 sek., 21 min. 6 sek. – płyta CD k. 51/

Wnioskodawca w trakcie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. uzyskał uprawnienia spawacza gazowego z dniem 9 czerwca 1978 roku oraz spawacza elektrycznego z dniem 26 kwietnia 1979 roku.

/książeczka spawacza – w kopercie k. 23, zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51/

Za okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...)
w Ł. A. K. (1) nie wystawiono świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Z uwagi na likwidację zakładu pracy wnioskodawca nie uzyskał takiego świadectwa również w terminie późniejszym.

/bezsporne, a nadto zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51/

W w/w zakładzie w latach 1971 – 1988 był zatrudniony T. S., który otrzymał świadectwo pracy w warunkach szczególnych stwierdzające, iż stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał on prace wodno-kanalizacyjne oraz budowę rurociągów w głębokich wykopach na stanowisku montera instalacji sanitarnych i grzewczych, wymienionym w wykazie A dziale V poz. 1 pkt 6 stanowiącym załącznik do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty.

/świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dn. 24.10.2003 r. – k. 14/

W okresie od dnia 29 września 1980 roku do dnia 30 czerwca 1983 roku wnioskodawca był zatrudniony w Odlewni (...) na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacz-ślusarz.

/świadectwo pracy, umowa o pracę z dn. 29.09.1980 roku – akta osobowo-płacowe
w kopercie k. 28/

Wnioskodawca pracował przy taśmociągach i w kotłowni, w której pracowały trzy kotły. Jeden z nich pracował przy niskich temperaturach, pozostałe dwa przy wysokich temperaturach. Praca Odlewni była uzależniona od pracy kotłowni, ogrzewały one halę produkcyjną oraz bloki mieszkalne w K..

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 9 min. 29 sek. i 1 godz. 11 min. 44 sek.– płyta CD k. 51, zeznania świadka S. Z. – 23 min 6 sek., 32 min. 57 sek., 36 min. 43 sek. – płyta CD k. 51/

Skarżący nie miał uprawnień do obsługi kotłów, pracował z osobami posiadającymi stosowne zezwolenia. W ramach zatrudnienia w w/w zakładzie pracy A. K. (1) wraz z palaczem, w okresie zimowym zajmował się odżużlaniem na taśmociągach, sprzątaniem pyłu, czyszczeniem, ponadto wykonywał naprawy kotłów w razie awarii, co wiązało się ze spawaniem, mechaniką przy urządzeniach oraz pracami ślusarskimi, zajmował się również nawęglaniem. Nawęglanie polegało na załadowaniu zsypów węglowych o pojemności 144 ton, które znajdowały się nad kotłem. W okresie letnim wnioskodawca oczyszczał kotły
i urządzenia pomocnicze, wykonywał ich remonty i przygotowywano kotły do okresu zimowego. Wnioskodawca w zależności od potrzeb wykonywał prace ślusarza, spawacza, mechanika i palacza, wykonywał prace zlecone przez brygadzistę.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 9 min. 29 sek. i 1 godz. 11 min. 44 sek.– płyta CD k. 51, zeznania świadka S. Z. – 23 min 6 sek., 32 min. 57 sek., 36 min. 43 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. L. – 37 min 50 sek., 45 min.
52 sek. – płyta CD k. 51/

Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki stale i w pełnym wymiarze czasu pracy tj. w okresie letnim (kwiecień-październik) przez 8 godzin dziennie w systemie jednozmianowym w godzinach od 6:00 do 14:00, w okresie zimowym wprowadzano system zmianowy, po 12 godzin, wówczas pracowały trzy brygady.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 6 min. 42 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka S. Z. – 23 min 6 sek., 32 min. 57 sek., 36 min. 43 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. L. – 37 min 50 sek., 45 min. 52 sek. – płyta CD k. 51/

W okresie zatrudnienia w Odlewni (...) wnioskodawca otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

/karty płac - akta osobowo-płacowe w kopercie k. 28, zeznania świadka J. L. – 37 min 50 sek., 45 min. 52 sek. – płyta CD k. 51/

A. K. (1) nie otrzymał świadectwa pracy w warunkach szczególnych,
z okresu zatrudnienia w Odlewni (...).

/bezsporne, a nadto świadectwo pracy – akta osobowo-płacowe w kopercie k. 28/

Powyższy zakład pracy wystawił świadectwa pracy w szczególnych warunkach J. L. – wskazując w nim, iż pracował w szczególnych warunkach na stanowiskach: ślusarz remontowy, palacz c.o.-suwnicowy, ślusarz remontowy-spawacz, ślusarz remontowy palacz c.o. oraz S. Z. – wskazując w nim iż pracował w szczególnych warunkach na stanowiskach: formierz, pracownik odżużlania, palacz c.o. ślusarz-hydraulik.

/świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach J. L. z dn. 9.09.1996 r. – k. 17, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach S. Z. z dn. 6.08.1996 r. – k. 18/

W dniu 4 grudnia 1989 roku wnioskodawca został zatrudniony w Poczcie Polskiej na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ekspedienta.

/umowa o pracę z dn. 4.12.1989 r. – część B akta osobowo-płacowe w kopercie
k. 32, /

W okresie od dnia 4 grudnia 1989 roku do dnia 30 czerwca 1991 roku skarżący wykonywał pracę w Urzędzie Pocztowym w K. nr 2 na stanowisku ekspedienta. Do zakresu jego obowiązków należało dzielenie paczek i listów pocztowych oraz wydawanie ich na właściwej stacji kolejowej. Czynności te wykonywał w tzw. ambulansach pocztowych (...), jest to wagon pocztowy, w którym dokonuje się segregacji przesyłek pocztowych.
W każdym ambulansie pracowało od około 3 do 6 osób.

/zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 13 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka W. S. - 48 min 16 sek., 54 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. K. – 57 min 9 sek., 1 godz. 1 min. 45 sek. – płyta CD k. 51; umowa o pracę z dn. 4.12.1989 r., umowa o pracę z dn. 18.12.1989 r. część B akta osobowo-płacowe w kopercie k. 32 /

Wnioskodawca w powyższym okresie zatrudnienia w Poczcie Polskiej przeważnie pracował w godzinach nocnych w wymiarze od 8 do 12 godzin, w zależności od długości trasy ambulansu. Pracownicy musieli wyrobić miesięczną normę czasu pracy. Zdarzało się,
że pracowali w wymiarze przekraczającym tę normę, z uwagi na braki kadrowe.

/zeznania świadka W. S. - 48 min 16 sek., 54 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. K. – 57 min 9 sek., 1 godz. 1 min. 45 sek. – płyta CD k. 51/

Osoby zatrudnione na stanowisku ambulansera i magazyniera wykonywały takie same czynności co osoby zatrudnione na stanowisku ekspedienta.

/zeznania świadka W. S. - 48 min 16 sek., 54 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. K. – 57 min 9 sek., 1 godz. 1 min. 45 sek. – płyta CD k. 51/

Z dniem 1 lipca 1991 roku wnioskodawca w ramach zatrudnienia w Pocie Polskiej został przeniesiony do dalszej pracy do Urzędu Przewozu i (...) Ł. nr 2, gdzie przydzielono mu stanowisko ekspedienta w Wydziale Poczt Ruchomych. A. K. (1) w ramach zatrudnienia w Wydziale Poczt Ruchomych w Ł. jeździł kursami pocztowo-samochodowymi ( (...)) były to duże samochody ciężarowe z przesyłkami i wykonywał takie same czynności jak w trakcie zatrudnienia w K..

/pismo z dn. 20.06.1991 r., angaż z dn. 1.07.1991 r. – część B akta osobowo-płacowe
w kopercie k. 32, zeznania wnioskodawcy – k. 19-20 w zw. z 1 godz. 13 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka W. S. - 48 min 16 sek., 54 min. 57 sek. – płyta CD k. 51, zeznania świadka J. K. – 57 min 9 sek., 1 godz. 1 min. 45 sek. – płyta CD
k. 51/

Za okres zatrudnienia od dnia 1 lipca 1991 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku wnioskodawcy zostało wystawione świadectwo pracy w szczególnych warunkach, w którym wskazano, iż w okresie tym z wyłączeniem okresów nieskładkowych po dniu 14 listopada 1991 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę pracownika poczt ruchomych wg wykazu Działu VIII poz. 21 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku na stanowisku ekspedienta wymienionego w wykazie A Dziale VIII poz. 21 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładzie pracy resortu łączności.

/świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dn. 14.03.2013 r. – część B akta osobowo-płacowe w kopercie k. 32/

Świadectwo pracy w warunkach szczególnych wystawione J. K., który pracował na tym samym stanowisku pracy co wnioskodawca obejmuje okres zatrudnienia
w Urzędzie Pocztowym w K. nr 2.

/zeznania świadka J. K. – 57 min 9 sek., 1 godz. 1 min. 45 sek. – płyta CD k. 51/

Świadectwo pracy w warunkach szczególnych wystawione W. S., który również pracował na stanowisku ekspedienta obejmuje okres zatrudnienia
w Urzędzie Pocztowym w K. nr 2 (wykaz A Dział VIII poz. 21 pkt 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., wykaz A dział VIII poz. 21 pkt 2 stanowiący załącznik nr 1 do zarządzenia nr 33 Ministra Łączności z dn. 16 maja 1983 r.).

/świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z dn. 6.05.2004 r. – k. 16, zeznania świadka W. S. - 48 min 16 sek., 54 min. 57 sek. – płyta CD k. 51

Wnioskodawca udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólny staż pracy
w wymiarze 26 lat, 2 miesięcy i 4 dni w tym 25 lat, 10 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 10 dni okresów nieskładkowych.

/bezsporne/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Ł. I Oddział w Ł. zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w wymiarze 13 lat, 9 miesięcy i 6 dni. Do stażu pracy w warunkach szczególnych zaliczono A. K. (1) okresy zatrudnienia: od dnia 8 września 1972 roku do dnia 14 czerwca 1973 roku w Kopalni (...), od dnia 11 lipca 1983 roku do dnia 31 maja 1988 roku, od dnia 5 lipca 1988 roku do dnia 15 maja 1989 roku w (...), od dnia 1 lipca 1991 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku w Poczcie Polskiej z wyłączaniem okresów nieskładkowych przypadających po dniu 14 listopada 1991 roku tj.:

- od dnia 8 października 1992 roku do dnia 22 października 1992 roku;

- od dnia 15 kwietnia 1993 roku do dnia 23 kwietnia 1993 roku;

- od dnia 22 grudnia 1993 roku do dnia 24 grudnia 1993 roku;

- od dnia 19 maja 1994 roku do dnia 3 czerwca 1994 roku;

- od dnia 1 marca 1995 roku do dnia 12 marca 1995 roku;

- od dnia 16 marca 1995 roku do dnia 17 marca 1995 roku;

- od dnia 19 marca 1995 roku do dnia 23 marca 1995 roku;

- od dnia 15 lipca 1997 roku do dnia 31 lipca 1997 roku;

- od dnia 25 maja 1998 roku do dnia 14 czerwca 1998 roku;

/decyzja - k. 91-92 plik I akt ZUS, karta przebiegu zatrudnienia – k. 89-90 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zachowanej dokumentacji osobowej ze spornego okresów pracy wnioskodawcy, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków T. S., S. Z., J. L., W. S. oraz J. K. pracujących z wnioskodawcą
w tych samych zakładach pracy w spornych okresach, a zatem posiadających wiedzę odnośnie charakteru zatrudnienia wnioskodawcy i rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Zgromadzone dokumenty, zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadków nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, znajdują potwierdzenie w załączonej dokumentacji osobowej, są ze sobą spójne i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku Nr 1440, z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku (art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu (wg stanu prawnego do dnia 31 grudnia 2012 roku) stanowił, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Od dnia 1 stycznia 2013 roku ust. 2 w/w przepisu uległ zmianie poprzez rezygnację ustawodawcy z warunku rozwiązania stosunku pracy (ustawa z dnia 11 maja 2012 roku
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – art. 1 – Dz. U. z 2012r., poz. 637)

Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 65 lat (dla mężczyzn), oraz mają okres składkowy
i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat (dla mężczyzn).

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...)
i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok.
i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca na dzień orzekania spełnia przesłanki ustawowe co do: wieku – wnioskodawca ukończył 60 lat w dniu 2 listopada 2013 roku , braku członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym oraz wymaganych na dzień 1 stycznia 1999 roku okresów składkowych i nieskładkowych.
W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek, co do posiadania 15 lat pracy
w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia
w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej
przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków
i z przesłuchania wnioskodawcy oraz przeprowadził dowód z dokumentacji osobowej ze spornych okresów zatrudnienia.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca
w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...)
w Ł. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę montera instalacji sanitarnych i grzewczych w okresie od dnia 12 września 1974 roku do dnia 31 maja 1979 roku. Wykonywał zatem prace wymienione w wykazie A dział V pkt. 1, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, określone jako roboty wodno-kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach. Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych był brak świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych oraz fakt, iż zajmowane stanowisko montera instalacji przemysłowych nie mieści się w zarządzeniu Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane pracę w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury i renty (Dz. Urz. MB z dnia 6 grudnia 1983 roku Nr 3 poz. 6).

Z ustaleń Sądu poczynionych w oparciu o dowód z zeznań świadka T. S. i przesłuchania wnioskodawcy wynika, że przez cały okres zatrudnienia A. K. (2) faktycznie wykonywał prace przy budowach budynków przemysłowych polegające na kopaniu wykopów, układaniu w nich rurociągów i kanalizacji oraz montażu instalacji sanitarnych i grzewczych na wysokościach. Świadek T. S. zeznał, że wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia pracował w wykopach, po ich wykopaniu układał żeliwne rurociągi, kanalizację, które następnie malowano i odizolowywano. Ponadto wskazał, iż skarżący pracował również na wysokości, na halach produkcyjnych, gdzie po postawieniu metalowego rusztowania zajmował się montażem instalacji (rur) centralnego ogrzewania i wodociągów. Praca jego odbywała się w wykopach na wolnym powietrzu oraz na wysokości w halach produkcyjnych, była to wysokość od około 15 metrów do około 30 metrów, Roboty wodno-kanalizacyjne oraz budowę rurociągów w głębokich wykopach polegające na montażu instalacji sanitarnych i grzewczych skarżący w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, w zakładzie pracy nie było przestojów,
co również potwierdził zgłoszony świadek. Wskazać należy, że warunki wykonywania tej pracy były warunkami szczególnymi – w głębokich wykopach, na zewnątrz, w zmiennych warunkach atmosferycznych oraz na wysokościach.

Zdaniem Sądu pracę montera instalacji sanitarnych i grzewczych przy robotach wodno-kanalizacyjnych oraz budowie rurociągów w głębokich wykopach jaką niewątpliwie wykonywał wnioskodawca, zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych. Wnioskodawca wykonywał bowiem prace wymienione w wykazie A dział V pkt. 1, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, czyli prace określone jako „roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach ”.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia
1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane pracę
w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury i renty (Dz. Urz. MB z dnia 6 grudnia 1983 roku Nr 3 poz. 6). Stanowisko montera instalacji sanitarnych i grzewczych jako prace przy robotach wodno-kanalizacyjnych oraz budowie rurociągów w głębokich wykopach zostało wymienione wprost w Wykazie A Dziale V Prace w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych pod pozycją 1 pkt 6, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Ponadto w ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy pozwala także na stwierdzenie, iż A. K. (1) w okresie zatrudnienia w Poczcie Polskiej - Urzędzie Pocztowym w K. nr 2 wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę ekspedienta w okresie od dnia 4 grudnia 1989 roku do dnia 30 czerwca 1991 roku. Wykonywał zatem prace wymienione w wykazie A dział VIII pkt. 21, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, określone jako pracę pracowników poczt ruchomych. Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych było wyłączenie tego okresu
z wystawionego przez Pocztę Polską spółkę akcyjną świadectwa wykonywania prac
w warunkach szczególnych.

Z ustaleń Sądu poczynionych w oparciu o dowód z zeznań świadków: W. S. i J. K. i przesłuchania wnioskodawcy oraz akt osobowych wynika, że w spornym okresie zatrudnienia przez cały czas A. K. (1) faktycznie wykonywał prace ekspedienta polegającą na sortowaniu i wydawaniu przesyłek pocztowych w tzw. ambulansie pocztowym (...). Świadek W. S. i świadek J. K. zgodnie zeznali, że wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia pracował w ambulansie pocztowym (...), a zatem w wagonie pocztowym przeznaczonym do segregacji przesyłek pocztowych. Wagony te jeździły na różnych trasach, a czas pracy ekspedientów, kierowników ambulansu był uzależniony od długości trasy i wynosił od 8 do 12 godzin. Pracę pracownika poczt ruchomych wnioskodawca w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co potwierdzili przesłuchani świadkowie. Wskazać należy, że z zeznań wnioskodawcy oraz świadka J. K. wynika, iż wnioskodawca po przeniesieniu do Urzędu Przewozu i (...) Ł. nr 2, gdzie przydzielono mu stanowisko ekspedienta w Wydziale Poczt Ruchomych tj. od dnia 1 lipca 1991 roku (a zatem w okresie ujętym w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 14 marca 2013 roku) A. K. (1) wykonywał takie same czynności, z tym że po likwidacji ambulansów pocztowych (...) jeździł kursami pocztowo-samochodowymi ( (...)), były to duże samochody ciężarowe z przesyłkami. Ponadto z przedłożonego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach świadka W. S. oraz jego zeznań wynika, iż zakład pracy wystawił mu świadectwo pracy za okres, w którym był zatrudniony jako ekspedient w Urzędzie Pocztowym w K. nr 2 (jest to ten sam okres, w którym zatrudniony był wnioskodawca).

W opinii Sądu pracę ekspedienta zaliczaną do prac pracowników poczt ruchomych jaką niewątpliwie wykonywał wnioskodawca w spornym okresie, zaliczyć należy do prac
w warunkach szczególnych. Wnioskodawca wykonywał bowiem prace wymienione
w wykazie A dział VIII pkt. 21, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, czyli prace określone jako „pracownicy poczt ruchomych ”.

Również w tym zakresie pomocnicze znaczenie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności. Stanowisko ekspedienta jako pracownika poczt ruchomych zostało wymienione wprost w Wykazie A Dziale VIII pracownicy poczt ruchomych pod pozycją 21 pkt 1, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Podkreślić należy, iż ustawodawca w obecnie obowiązujących przepisach celowo odszedł od szczegółowego określania stanowisk pracy, skupiając się na zakresach obowiązków, bowiem nazwy stanowisk pracy mogły być bardzo różne w zależności od zakładu pracy. Ponadto ustalano je często na długo przed wejściem w życie przepisów określających pracę w warunkach szczególnych. Z tej przyczyny Sąd ma nie tylko prawo, ale
i obowiązek ustalać rzeczywisty zakres obowiązków, bez względu na nazwę stanowiska.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10).

Wskazać należy, że istotnym warunkiem przyznania świadczenia z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach jest stwierdzenie w ramach pełnego wymiaru czasu pracy oddziaływania szkodliwych warunków na organizm pracownika. R. legis instytucji przewidzianej w art. 32 ustawy z 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Jak wynika z powyższego chodzi zatem
o charakter i warunki, w jakich dana praca jest wykonywana. W ocenie Sądu
w przedmiotowej sprawie wykazano, że wnioskodawca pracując na wspomnianych stanowiskach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, faktycznie wykonywał pracę
w szczególnych warunkach przyczyniających się do szybszego obniżenia wydolności jego organizmu. Podkreślenia wymaga, że praca w warunkach szczególnych ma być, zgodnie
z cytowanym przepisem, wykonywana stale, czyli ma to być podstawowe, zasadnicze zajęcie pracownika.

Dodatkowo w ocenie Sądu Okręgowego do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych należy wnioskodawcy zaliczyć także okresy nieskładkowe przypadające po dniu 14 listopada 1991 roku, które organ rentowy niesłusznie wyłączył z uznanego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach A. K. (1) w Poczcie Polskiej w wymiarze 3 miesięcy i 10 dni.

Ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach (Dz. U. Nr 121, poz. 1264), która weszła w życie w dniu 1 lipca 2004 roku, do artykułu 32 dodano ustęp 1a. Zgodnie z pkt 1 tego przepisu przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 roku wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Mając na względzie fakt, iż art. 32 ust. 1a pkt 1 wprowadza odmienną zasadę ustalania okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która nie jest i nie była wcześniej wskazana w treści art. 184 cytowanej ustawy, zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy ma ustalenie wzajemnej relacji pomiędzy wskazanymi przepisami, a w szczególności relacji pomiędzy funkcjonowaniem zasady lex posteriori derogat priori w obliczu zasady ochrony praw nabytych.

O ile skutki wprowadzenia przepisu art. 32 ust 1a ustawy są oczywiste dla stosunków powstałych po dniu 1 lipca 2004 roku, jak również stosunków zakończonych przyznaniem prawa do wcześniejszej emerytury przed tym dniem, o tyle wprowadzenie wskazanego przepisu budzi poważne wątpliwości w zakresie zasad obliczania okresów pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w pozostałych przypadkach, a więc dla pracowników, którzy albo spełnili warunki wskazane w art. 184 ustawy emerytalnej dopiero po dniu 1 lipca 2004 roku albo dla pracowników, którzy wprawdzie spełnili warunki z art. 184 ustawy przed dniem 1 lipca 2004 roku ale nie osiągnęli przed tą datą wymaganego wieku emerytalnego.

Doniosłość problemu nie uszła uwadze Sądu Najwyższego, który w uchwale z dnia 8 lutego 2007 roku (II UZP 14/2006, opubl. w OSNP 2007/13-14 poz. 199) uznał art. 184 ustawy o emeryturach i rentach za samoistną podstawę prawa do emerytury bez względu na chwilę osiągnięcia wieku emerytalnego (zob. też wyrok Sądu Najwyższego z 18 lipca 2007 r., I UK 62/2007, opubl. w OSNP 2008/17-18, poz. 269). W uchwale tej Sąd Najwyższy wskazał, iż art. 184 ustawy o emeryturach i rentach winien znaleźć zastosowanie do tych ubezpieczonych, którzy w dniu 1 stycznia 1999 roku osiągnęli pełny staż ubezpieczeniowy,
w tym wymagany okres pracy w szczególnych warunkach, lecz nie osiągnęli wieku emerytalnego. Z kolei art. 32 ust. 1a ustawy znajduje zastosowanie do tych ubezpieczonych, którzy chociażby jeden z tych okresów osiągnęli po wejściu w życie ustawy, nie później niż do dnia 31 grudnia 2007 roku. W orzeczeniu tym wskazano również, że ubezpieczeni, do których ma zastosowanie art. 184 ustawy, mogą realizować prawo do emerytury na „starych” zasadach po osiągnięciu wieku emerytalnego, nawet jeśli wiek ten osiągną po dniu 31 grudnia 2007 roku. W uzasadnieniu powyższych tez Sąd Najwyższy wskazał, że w art. 184 ustawy
o emeryturach i rentach stworzono w istocie odrębną kategorię ubezpieczonych, co znajduje potwierdzenie w art. 24 ustawy, w którym ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 roku, zatrudnieni w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zostali wyłączeni z regulacji emerytur pomostowych.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż do chwili wejścia w życie przepisu art. 32 ust. 1a ustawy emerytalnej, okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze obejmował zarówno okresy składkowe jak i nieskładkowe, jeśli mieściły się one w okresie wykonywania pracy zgodnie z umowa o pracę. Stanowisko takie potwierdził m. in. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 listopada 2003 roku (sygn. akt III UZP 10/03, opubl. w OSNP 2004/5, poz. 87), wskazując, że do okresu pracy w szczególnych warunkach wlicza się okresy zasiłku chorobowego w czasie trwania stosunku pracy przypadające od dnia wejścia w życie ustawy o rewaloryzacji rent i emerytur (t.j. po dniu 14 listopada 1991 roku).

Wskazane orzecznictwo prowadzi zatem do wniosku, iż treść art. 32 ust. 1a pkt 1 ustawy emerytalnej znajduje zastosowanie do osób, które przed dniem 1 lipca 2004 roku nie spełniły wszystkich warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. W piśmiennictwie przekonująco jednak podnosi się, że poprzez sformułowanie „wszystkie warunki” rozumieć należy warunki wskazane w treści art. 184 ustawy emerytalnej. Nie obejmuje ono zatem warunku osiągnięcia przez ubezpieczonego przed dniem 1 lipca 2004 roku wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32 i 46 ustawy emerytalnej, gdyż byłoby to zbyt daleko idące i pomijałoby ochronę prawa tymczasowego, ukierunkowanego na przyszłe świadczenia (por. glosę K. Stopki do wyroku Sądu Najwyższego z 17 września 2007 r., III UK 51/2007, opubl. w OSP 2009/10, poz. 111, str. 779).

Innymi słowy mężczyźni, którzy w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej wypełnili warunki stażu szczególnego (15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) oraz stażu ogólnego (co najmniej 25 lat okresu składkowego i nieskładkowego) nabywają prawo do wcześniejszej emerytury w oparciu o art. 184 ustawy emerytalnej i to nawet w sytuacji, gdy wiek emerytalny osiągnęli już po dniu 1 lipca 2004 roku. Art. 32 ust 1a ustawy nie znajdzie zatem do takich osób zastosowania.

Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 kwietnia 2010 roku (II UK 313/2009, opubl. w OSNP 2011/19-20, poz. 260), w art. 184 ustawy emerytalnej ustawodawca utrwalił sytuację osób, które w dniu wejścia w życie ustawy wypełniły warunki wskazane w tym przepisie i zadeklarował ich przyszłe prawo do emerytury w wieku wcześniejszym. Nastąpił zatem pewien stan związania, polegający na zobowiązaniu się przez Państwo do powstrzymania się od jakiejkolwiek ingerencji w istniejące prawo tymczasowe. Z tego względu przewidziana w ustawie ekspektatywa prawa do emerytury nie mogła wygasnąć na skutek nowej regulacji ustalania stażu zatrudnienia. Wskazane rozważania doprowadziły Sąd Najwyższy do stwierdzenia, iż wykazanie w dniu 1 stycznia 1999 roku określonego w art. 184 ustawy emerytalnej okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1, obowiązujących po dniu 1 lipca 2004 roku.

Podzielając w pełni powyższy pogląd należy zauważyć, iż znajduje on dodatkowe potwierdzenie w treści art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej, gdzie ustawodawca w zakresie wieku emerytalnego o którym mowa w ust. 1 tego artykułu, rodzaju prac lub stanowisk oraz warunków na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury – odsyła do przepisów dotychczasowych, a więc obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

Zgodnie zatem z obowiązującymi w dniu 1 stycznia 1999 roku zasadami, nakazującymi do okresu pracy w szczególnych warunkach wliczać zarówno okresy składkowe jak i nieskładkowe przypadające po dniu wejścia w życie ustawy o rewaloryzacji rent
i emerytur nie należy odliczać od stażu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych okresów korzystania ze zwolnień lekarskich po dniu 14 listopada 1991 roku.

Na marginesie należy wskazać, że Sąd nie uznał jako okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia A. K. (1) od dnia 29 września 1980 roku do dnia 30 czerwca 1983 roku w Odlewni (...), z uwagi na fakt nie wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Jak ustalono wnioskodawca w wyżej wskazanym okresie był zatrudniony na stanowisku spawacz – ślusarz. Z zeznań świadków S. Z. i J. L. oraz wnioskodawcy wynika natomiast, że skarżący w spornym okresie zatrudnienia
w zależności od potrzeb wykonywał prace ślusarza, spawacza, mechanika i palacza. Zajmował się on odżużlaniem na taśmociągach, sprzątaniem pyłu, czyszczeniem, ponadto wykonywał naprawy kotłów w razie awarii, zajmował się również nawęglaniem
i przygotowywaniem kotłów do okresu zimowego. Wykonywał wszystkie prace zlecone przez brygadzistę. Świadek J. L. wprost zeznał: „każdy pracownik kotłowni robił w zasadzeni wszystko, od czynności mechanika do sprzątania pyłu przy odżużlaniu”. Ponadto należy podkreślić, że wnioskodawca nie miał uprawnień do obsługi kotłów, pracował z osobami posiadającymi stosowne zezwolenia.

Konkludując z dokonanych ustaleń, wypływa wniosek iż wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia wykonywał wiele różnych prac tj. sprzątanie, praca mechanika, co umniejszało wymiar czasu pracy wykonywanej przez skarżącego o której mowa
w resortowym rozporządzeniu.

Z uwagi na powyższe w opinii Sądu nie można zaliczyć do prac w szczególnych warunkach zatrudnienia A. K. (1) w okresie od dnia 29 września 1980 roku do dnia 30 czerwca 1983 roku. Wnioskodawca nie wykonywał bowiem stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prac wymienionych w wykazie A dział XIV poz. 1 i poz. 2, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, czyli prac określonych jako „prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego” oraz „prace oczyszczaczy przemysłowych kotłów parowych lub wodnych.

W mającym pomocnicze znaczenie w tym zakresie wykazie A zawartym w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 roku w sprawie wykazu stanowisk na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach uprawniających do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty w dziale XIV „prace różne” pod pozycją 1 wymienione są takie stanowiska jak: maszynista kotłów-palacz, maszynista turbiny, maszynista urządzeń nawęglania, palacz kotłów siłowni, rusztowy, natomiast pod pozycją 2 wymienia się następujące stanowiska: oczyszczacz mechaniczny, popielarz-oczyszczacz urządzeń energetycznych, ślusarz remontowy, żużlowy. Wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia w Odlewni (...) nie zajmował żadnego ze wskazanych w w/w wykazie stanowiska.

Powyższe ustalenia nie pozwalają uznać okresu zatrudnienia odwołującego w Odlewni (...) za okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), zgodnie z którym okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na warunkach w nim przewidzianych są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Jeszcze raz podkreślić należy, że stałe wykonywanie pracy w warunkach szczególnych jest rozumiane w orzecznictwie Sądu Najwyższego jako wypełnianie pełnego wymiaru czasu pracy na zajmowanym stanowisku pracy, gdyż nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika (por. np. wyrok z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, OSNP 2009 nr 21-22, poz. 290). Wyjątek mogą tu stanowić krótkotrwałe, konieczne szkolenia pracownika, zwłaszcza wstępne (wyrok z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75).

Istotnym jest jednak, iż wyłącznie okresu od dnia 29 września 1980 roku do dnia
30 czerwca 1983 roku z okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych nie ma jednak wpływu na poczynione ustalenie Sądu, iż A. K. (1) udowodnił okres zatrudnienia
w warunkach szczególnych w wymiarze powyżej 15 lat. Łączny staż pracy w szczególnych warunkach przy uwzględnieniu okresu uznanego przez organ rentowy oraz udowodnionego przez wnioskodawcę w toku postępowania wyniósł bowiem 20 lat 1 miesiąc i 3 dni.

Należy podkreślić, że do przyznania emerytury w obniżonym wieku konieczne jest, aby wszystkie wskazane w cytowanych przepisach przesłanki zostały spełnione łącznie. Bez kumulatywnego spełnienia powyższych warunków prawo do emerytury w oparciu o art. 184 cytowanej ustawy, nie przysługuje.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż wnioskodawca ukończył 60-ty rok życia w dniu 2 listopada 2013 roku, posiada odpowiedni wymiar ogólnego stażu pracy, nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, a wobec udowodnienia wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze spełnia wszystkie przesłanki do nabycia prawa do emerytury.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury.

O dacie przyznania prawa do emerytury Sąd orzekł na podstawie art. 129 ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyznając prawo do świadczenia od daty ukończenia 60 lat tj. od dnia 2 listopada 2013 roku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi.