Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 12 lutego 2013r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia w V Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Marchwicka

Protokolant: Anna Olszewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia Starego Miasta ---

po rozpoznaniu rozprawie w dniach 27 kwietnia 2012r., 08 sierpnia 2012r. 05 października 2012r., 30 listopada 2012r., 15 stycznia 2013r. i 12 lutego 2013r. we W. sprawy

J. N. (J. N.) z d. D.

Córki J. i C. z d. F.

Urodz. (...) w L.

PESEL (...)

oskarżonej o to, że

w okresie od 5.01.2011 r. do 26.01.2012 r. we W. i L. przywłaszczyła powierzony jej do użytkowania służbowego samochód osobowy marki M. (...) klasa o nr rej. (...) wartości 21.000 zł wraz z dokumentem pojazdu w postaci dowodu rejestracyjnego nie mając uprawnień do wyłącznego dysponowania tym dokumentem działając na szkodę Spółki Akcyjnej (...) SA we W.

tj. o czyn z art. 284§2 k.k. i art.276 k.k. w zw. z art.11§2 k.k.

************

I.  uznaje oskarżoną J. N. za winną popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art.284§2 k.k. i art.276 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. i za to na podstawie art.284§2 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art.69§1 i 2 k.k. w zw. z art.70§1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

III.  na podstawie art.46§1 k.k. orzeka od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) SA we W. kwoty 4658,49 zł (czterech tysięcy sześćset pięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści dziewięć groszy) tytułem naprawienia szkody;

IV.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze oraz §19 oraz §14 ust.2 pkt 3 i §16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. M. kwotę 723,24 zł z tytułu kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu, w tym 135,24 zł podatku od towarów i usług;

V.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz §19 oraz §14 ust. 1 pkt 1 i ust.2 pkt 3 i ust. 7 i §16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądza od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 936 zł tytułem ustanowienia pełnomocnika;

VI.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych w tym od opłaty, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pomiędzy J. N. a (...) Spółka Akcyjna z siedziba we W. została zawarta umowa bezpłatnego użytkowania pojazdu marki M. (...) klasa nr rej. (...) będącego własnością (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. o wartości 21.000 zł.

W dniu 22 października 2010r. J. N. potwierdziła odbiór samochodu osobowego marki M. (...) klasa nr rej. (...) będącego własnością (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. w celu jego bezpłatnego użytkowania w okresie od 22 października 2010r. do 05 stycznia 2011r.

J. N. zobowiązała się do dbania o przedmiot użyczenia oraz do jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, jednocześnie oświadczając, że wszelkie szkody i ewentualne naprawy związane z użytkowaniem pojazdu w wymienionym okresie będzie pokrywać we własnym zakresie i nie będą obciążały (...) Spółka Akcyjna.

Również w piśmie z dnia 21.10.2010r. J. N. zobowiązała się do zwrotu powyższego samochodu w dniu 05 stycznia 2011r.

/dowód: kserokopie oświadczeń k.5, k.6

Zeznania świadka K. B. k.161-168, k.25-27

częściowo wyjaśnienia oskarżonej J. N. k.168

pismo pełnomocnika (...) S.A. k.32/

Pomimo zobowiązania J. N. nie zwróciła samochodu w wyznaczonym terminie 05 stycznia 2011r.

Nie uczyniła tego również mimo wezwań kierowanych do jej pełnomocnika przez członka rady nadzorczej (...) SA (...).

/dowód: zeznania świadka K. B. k.161-168, k.25-27

zeznania świadka A. P. (1) k.197-201

częściowo wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 114-119, k.73-74/

W dniu 26 lipca 2011r. powyższe auto było naprawiane i poddane konserwacji w firmie (...) dla Auta S. a faktura za dokonane czynności została wystawiona na (...) Spółka Akcyjna.

/dowód: zeznania świadka K. B. k.161-168, k.25-27

częściowo wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 114-119, k.73-74/

W dniu 22 września 2011r. do Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Śródmieścia wpłynęło zawiadomienie Spółki (...) SA o podejrzeniu popełnienia przez J. N. przestępstwa przywłaszczenia pojazdu oraz oszustwa na szkodę spółki.

/dowód: zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa k.1-3/

W dniu 28 października 2011r. pojazd ten uczestniczył we W. w kolizji z innym pojazdem o (...) S.A. została poinformowana przez ubezpieczyciela.

/dowód: zeznania świadka K. B. k.161-168, k.25-27/

W piśmie z dnia 12.12.2011r. (nadanym w dniu 14.12.2011r.) J. N. wskazała, że pozostaje w posiadaniu powyższego pojazdu proponując zwrot pojazdu po rozliczeniu się z nią przez Spółkę (...) S.A. w tym wydania świadectwa pracy i wypłacenia zaległych pensji, jak również doprowadzenie do upadłości spółek (...) oraz (...) sp. z o.o. oraz ściągnięcie z niej wszelkiej odpowiedzialności dotyczącej w/w spółek.

/dowód: kopia pisma z dnia 12.12.2011r. k.98/

W wyniku przeszukania w dniu 26 stycznia 2012r. posesji położonej w L. przy ul. (...) J. N. wydała funkcjonariuszom policji samochód M. nr rej. (...) wraz z dowodem rejestracyjnym, które następnie zwrócono spółce (...).

/dowód: protokół przeszukania k.58-60

protokół przekazania pojazdu k.61/

Odzyskany pojazd nie nadawał się do jazdy i wymagał holowania przy pomocy lawety do warsztatu naprawczego. Koszt wynajęcia lawety, holowania i parkingu wyniósł 1270,49 zł

Naprawa pojazdu dokonana po jego odzyskaniu przeprowadzona na zlecenie (...) SA opiewała na kwotę 3388 zł.

/dowód: kserokopie faktur k.110-111 i k.112/

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2011r. w sprawie 1 Ds. 2396/11 Prokurator Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Śródmieścia umorzył postępowanie w sprawie:

I.  ukrywania w okresie od stycznia do grudnia 2011 roku we W. dokumentacji spółek (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. na szkodę J. N., tj. o czyn z art. 276 k.k. wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa;

II.  przywłaszczenia w nieustalonym czasie w okresie od 2007 roku do 2011 roku we W. i B. towarów o nieustalonej wartości ze sklepów spółki (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. na szkodę spółki (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. reprezentowanych przez J. N., tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa;

III.  podrobienia w dniu 31 marca 2011 roku we W. dokumentu kompensaty przez (...) S.A. o potrąceniu należności i zobowiązań z firmą (...) sp. z o.o. wystawionego przez wiceprezesa zarządu K. B. poprzez podrobienie podpisu J. N. widniejącego na pieczęci Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o., tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa.

/dowód: odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia V Kp 581/12 k.203-208, k.209-210/

Przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia – Śródmieścia toczy się postępowanie z powództwa J. N. przeciwko (...) SA o ustalenie stosunku pracy.

/dowód: akta SR Śródmieście X P 1252/11/

J. N. urodziła się 09 września 1970 r. w L., jest rozwiedziona, nie ma nikogo na utrzymaniu, utrzymuje się z prac dorywczych.

/dowód: dane o osobie oskarżonej J. N. k.114, k.66/

J. N. nie była wcześniej karana.

/dowód: dane o karalności oskarżonej J. N. k.71/

Na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2012r. J. N. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu (k.114)

W złożonych wówczas wyjaśnieniach wskazała, że pojazd został jej przydzielony do celów służbowych jako koordynatorowi sprzedaż w firmie (...) został przekazany jej protokołem przekazania przez B. K. protokołem przekazania, który to dokument jak podała zaginął jej. Wyjaśniła, że wcześniej korzystała z dwóch innych samochodów służbowych. W maju 2007r. została ustanowiona prezesem dwóch innych spółek. Wskazała, że wróciła z zagranicy po 14 latach na wyraźne nalegania prezesa który zaoferował jej pracę w spółce (...) S.A. Byli pracownicy informowali jej o zadłużeniach w tych dwóch mniejszych spółkach, o czym próbowała rozmawiać z prezesem P., który najpierw odpowiadał wymijająco a następnie w lutym 2011r. gdy już wiedziała o długach i próbowała się kontaktować z nim nie odbierał telefonów.

Poinformowała telefonicznie pełnomocnika spółki iż jeżeli prezes nie rozwiąże problemów spółek a chodziło o zadłużenie na kwotę 3 milionów złotych, ona zawiadomi prokuraturę. Wyjaśniła, że nastąpił konflikt z prezesem, który wypierał się prowadzenia spółek, gdy pytała kiedy zamierza to rozwiązać.

Wyjaśniła, że w spółce (...) SA nie dostała umowy o pracę, a pracowała 4 lata, nie dostała też świadectwa pracy. Skierowała zatem sprawę do Sądu Pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy i o wynagrodzenie. W dniu 05 stycznia 2011r. gdy mijał termin zwrotu samochodu zadzwoniła do kuzyna (D. P.). W rozmowie kuzyn „jakby na to przystał” że samochód pozostaje w jej posiadaniu do czasu kiedy tego nie rozwiąże. W grudniu 2011r. napisała pismo do zarządu (...) SA że zatrzymuje samochód na poczet zaległych pensji tj. ok. 130.000 zł za okres prawie 4 lat.

Wyjaśniła, że w momencie przyjazdu policji zwróciła samochód i kluczyki. Wskazała, że według niej samochód był wart 9-10 tysięcy złotych, było to auto z 2000r. o przebiegu 270 tys km w bardzo złym stanie technicznym z trudem przeszedł badanie techniczne.

W wyjaśnieniach składanych w postępowaniu przygotowawczym (k.73-74) J. N. również nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniła, że od 2007r. do 2010r. pracowała w firmie (...) jako sprzedawca a później jako koordynator ds. sprzedaży, korzystając wówczas z samochodów należących do (...) SA f. (...) i bravo. Natomiast na prośbę prezesa P. pełniła również funkcję prezesa w spółce (...) Sp. z o.o. oraz D. Polska Sp. z o.o Wskazała również, że była zatrudniona fikcyjnie otrzymując wynagrodzenie w kwocie 1500 zł. Wskazała, że z samochodu M. (...) klasa korzystała od marca 2010r. a przekazała go pani B. K. która już nie pracuje w firmie (...). Wskazała, że podpisywała umowę przekazania samochodu jednakże jej nie posiada. Otrzymała dowód rejestracyjny i ubezpieczenie samochodu do listopada 2011r. (...) SA. Koszty użytkowania tego samochodu do 2010r. ponosiła (...).

Odnośnie zwrotu pojazdu wskazała, że po raz pierwszy zażądała tego matka prezesa ponieważ zepsuł jej się samochód.

J. N. wskazała, że samochodu nie oddała ponieważ czuła się skrzywdzona przez (...), nikt tez nie zwracał się do niej o zwrot samochodu.

Wskazała również, że w październiku 2010r. przyjechała do niej K. P. córka prezesa i dała jej do podpisania dokumenty spółek (...) Sp. z o.o. jednakże żadnych nie podpisała. Potwierdziła jednakże, że podpisała oświadczenie z 21 i 22.10.2010r.

Wyjaśniła, że dokumenty samochodu w postaci dowodu rejestracyjnego i ubezpieczenia posiadała cały czas do 26.01.2012r. a w dniu 26.10.2011r. spowodowała kolizję na parkingu w L.. Wskazała jednak że cały czas czuje się pokrzywdzona przez (...) we W. na kwotę 3 mln zł którą ją obciążono za długi firm którymi kierowała. Wyjaśniła, że nie zamierzała niczego przywłaszczyć, że to zemsta P. za to że nie chciała dla nich dłużej pracować.

Wskazała również, że zawiadomiła Prokuraturę o wyprowadzeniu dokumentów i środków finansowych, jednakże postępowanie zostało umorzone.

W. nadto, że 05 stycznia 2011r. dzwoniła do P. i pytała go czy zrobił coś w sprawie spółek którymi kierowała, na co powiedział, że to są jej spółki i on nie będzie nic robił. Powiedziała wówczas, że nie odda samochodu do czasu kiedy nie rozwiąże spółek. Od tego czasu nikt z nią nie rozmawiał na temat zwrotu samochodu, a od 20 maja 2011r. toczyło się postępowanie z jej doniesienia.

Wskazała, że do dnia zabrania samochodu przez policję był on sprawny, nie był ubezpieczony i nie był uszkodzony.

Wyjaśnienia te podtrzymała na rozprawie.

Wskazała nadto, że poza jednym telefonem od matki prezesa z wyzwiskami nie było ze strony (...) próśb o zwrot samochodu, nie wykluczyła, że były w dokumentach bo podpisywała ich wiele. Przytaczała m.in. sprawę ze sfałszowanym dokumentem kompensaty objętym postępowaniem w sprawie z jej doniesienia.

Wskazała, że było dla niej oczywistym, że będąc w posiadaniu samochodu może z niego korzystać.

Odnośnie naprawy samochodu w firmie (...) dla Auta w której wykonywane były naprawy samochodów Spółki wyjaśniła, że informowała właściciela, że nie jest już pracownikiem firmy (...) co on przyjął do wiadomości. Wskazała, ze nie było możliwości zapłaty przelewem za naprawę i zapłaciła 200 zł bo tyle miała przy sobie gotówki, pozostałej kwoty nie zapłaciła, podpisała fakturę na dane spółki. Przyznała również, że doszło do kolicji z udziałem tego pojazdu, nie pokryła kosztów naprawy uszkodzonego w jej wyniku drugiego pojazdu, podała numer polisy auta M., nie poinformowała o tym spółki (...) S.A. Wyjaśniła, że w momencie odbioru samochód był w złym stanie był poobijany, samochodem wcześniej jeździły inne osoby, to był najgorszy samochód w Spółce, natomiast miał sprawne hamulce, został przewieziony lawetą.

Przyznała że w spółce miała pracować do czerwca 2010r. Odnośnie korzystania z samochodu od października do stycznia 2011r. wskazała, że prezes nic na ten temat nie mówił raz tylko w gabinecie pytał kiedy się rozliczy z laptopa, samochodu i telefonu, na co odpowiedziała kiedy wypłaci jej pensje i kiedy rozwiąże problemy. Wskazała, że sama nie zgłosiła wniosku o upadłość ponieważ spółka nie wydała jej dokumentów.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Dokonując ustaleń faktycznych mających na celu określenie sprawstwa i winy oskarżonej Sąd dysponował jej wyjaśnieniami złożonymi na rozprawie, jak i odczytanymi wyjaśnieniami z postępowania przygotowawczego.

Ponadto Sąd miał możliwość zapoznania się z zeznaniami świadków, w tym K. B., uzupełnionych odczytanymi zeznaniami świadka z postępowania przygotowawczego jak również A. P. (1).

Ustalenia w zakresie dotychczasowego trybu życia oskarżonej oraz jej sytuacji majątkowej Sąd oparł na danych osobowych podawanych przez oskarżoną, a także danych o jej karalności.

Sąd miał również na uwadze dowody z dokumentów, w tym dołączonych do zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa jak również dokumentów przedłożonych przez oskarżyciela posiłkowego w toku postępowania, protokołu przeszukania a nadto akt procesu toczącego się obecnie przed Sądem Pracy z powództwa J. N. przeciwko (...) SA o ustalenie stosunku pracy, których to rzetelności nie kwestionował.

Nie można pominąć, że prawem oskarżonej było złożenie wyjaśnień takiej treści, która w najpełniejszy sposób realizowała jej prawo do obrony.

Wyjaśnienia oskarżonej Sąd uznał za wiarygodne w części a mianowicie co do kwestii prawidłowego powierzenia jej pojazdu z obowiązkiem zwrotu do dnia 05 stycznia 2011r. oraz przyznawanego faktu nie wywiązania się ze zwrotu tego pojazdu, albowiem znajdowały odzwierciedlenie w pozostałych dowodach.

Pozostała część wyjaśnień została ocenione krytycznie, zwłaszcza co do twierdzeń oskarżonej o braku zamiaru przywłaszczenia pojazdu.

Sąd dał natomiast wiarę zeznaniom świadków K. B. oraz A. P. (1).

Świadek K. B. w sposób logiczny i konsekwentny zeznawała o tym, ze oskarżona użytkowała samochód stanowiący własność (...) S.A. oraz że oskarżona sama zobowiązała się do jego zwrotu w styczniu 2011r. czego nie uczyniła.

Trzeba zauważyć, że ta relacja była co do zasady zgodna z wyjaśnieniami oskarżonej, która nie kwestionowała, że podpisała oświadczenie znajdujące się na k.5 i 6 akt dotyczące przekazania jej w użytkowanie samochodu opisanego zarzutem, choć wskazywała, że doszło do tego ponieważ prezes P. dzwonił do niej strasząc ją że poniesie konsekwencje jeśli nie podpisze tego dokumentu..

Oskarżona jednak - jak wskazują również jej wyjaśnienia - nie skorzystała z możliwości uchylenia się od skutków prawnych takiego oświadczenia woli w terminie wskazanym art.88§1 k.c. a zatem nie było podstaw do twierdzenia, że powierzenie pojazdu z obowiązkiem jego zwrotu nastąpiło w sposób nieprawidłowy.

Świadek K. B. wskazywała również na to, że w momencie przekazania pojazdu był on sprawny ponieważ oskarżona nim jeździła, natomiast w momencie jego odebrania nie nadawał się on do jazdy. W tym zakresie Sąd dał wiarę jej zeznaniom. Oskarżona wprawdzie twierdziła, że samochód był w bardzo złym stanie technicznym i z trudem przeszedł badanie techniczne, jednakże należy zauważyć, że do czasu jego odebrania przez policję J. N. z niego korzystała i jak wskazywały zeznania świadka pojazd ten uczestniczył w kolizji o czym pokrzywdzony dowiedział się nie od oskarżonej ale od ubezpieczyciela.

Świadek B. wskazała również, że po odzyskaniu samochodu był on badany przez rzeczoznawcę z (...) na parkingu policyjnym w J. i tenże rzeczoznawca stwierdził, że samochód jest uszkodzony i nie ma ważnego przeglądu technicznego. Fakt, że pokrzywdzony nie dysponował pojazdem w czasie jego użytkowania przez oskarżoną spowodował również, że nie mógł on zostać ubezpieczony.

Sąd przyjął wartość pojazdu objętego zarzutem na kwotę 21.000 zł. w oparciu o stanowisko oskarżyciela posiłkowego co do szacunkowej wartości złożone w postępowaniu przygotowawczym (k.32) oraz mając na uwadze ceny rynkowe Świadek K. B. wskazała bowiem, że nie wie jaka jest rzeczywista wartość pojazdu według niej to 15-18 tysięcy złotych, zaś oskarżona że według jej oceny o 9-10 tysięcy złotych.

Świadek K. B. wskazywała również na to, że w czasie gdy oskarżona użytkowała samochód Spółka (...) SA. otrzymała fakturę za jego naprawę w firmie (...) dla Auta

Trzeba zauważyć że świadek rzeczowo udzielała odpowiedzi na zadawane pytania dotyczące zarzutu, natomiast zdawkowo odpowiadała na pytania dotyczące innych okoliczności dotyczących współpracy z oskarżoną, co w ocenie Sądu nie powodowało osłabienia walorów dowodowych jej zeznań.

Co do zeznań świadka A. P. (2), świadek ten wskazywał na okoliczności związane z próbami odzyskania pojazdu (a co za tym idzie również koniecznego do użytkowania auta jego dowodu rejestracyjnego). Wskazał mianowicie na to, że dwukrotnie wysyłał do ówczesnego pełnomocnika oskarżonej pisma z wezwaniem do zwrotu pojazdu, natomiast nie dysponował informacjami odnośnie stanu technicznego pojazdu ani w momencie jego oddania w użytkowanie ani też w momencie jego odzyskania. Zeznał jedynie, że od prezesa P. dowiedział się, że samochód jest uszkodzony po kolizji i jest na parkingu policyjnym.

Powyższe dowody w ocenie Sądu pozwalały na przyjęcie, iż oskarżona J. N. w okresie od 5.01.2011 r. do 26.01.2012 r. we W. i L. przywłaszczyła powierzony jej do użytkowania służbowego samochód osobowy marki M. (...) klasa o nr rej. (...) wartości 21.000 zł wraz z dokumentem pojazdu w postaci dowodu rejestracyjnego nie mając uprawnień do wyłącznego dysponowania tym dokumentem działając na szkodę Spółki Akcyjnej (...) SA we W., co wyczerpywało znamiona czynów z art.284§2 k.k. i art.276 k.k. w zw. z art.11§2 k.k.

Sąd przyjął, że doszło do prawidłowego powierzenia rzeczy z obowiązkiem jej zwrotu na podstawie umowy użyczenia opisywanej przez świadka K. B.. Faktowi takiemu nie przeczyła również oskarżona choć według jej wyjaśnień powierzenie pojazdu miało miejsce wcześniej aniżeli 22 października 2010r. czyli w dacie podpisania przez nią oświadczenia zawartego na k.6 akt.

J. N. nie kwestionowała również, że była obowiązana zwrócić pojazd do dnia 05 stycznia 2011r. Oskarżona w złożonych wyjaśnieniach wskazywała na to, że użytkowała opisany zarzutem pojazd i nie zwróciła go z uwagi na istnienie nierozliczonych należności służących jej z tytułu stosunku pracy, a zatem realizując prawo zatrzymania.

Trzeba jednak zauważyć, że prawo zatrzymania regulowane jest jedynie w trzech przepisach kodeksu cywilnego, a mianowicie w art.461 k.c., art.496 k.c. i art.497 k.c.

Zgodnie z treścią art.461 § 1 Kodeksu cywilnego zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania). Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z treścią § 2 Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych. Dla zaistnienia prawa zatrzymania konieczne jest złożenie wierzycielowi stosownego oświadczenia woli i faktyczne zatrzymanie jego rzeczy. Prawo to nie powstaje nigdy z mocy samego prawa, choć, jak się zauważa, wynika z ustawy. Oświadczenie to ma charakter jednostronny i prawokształtujący (prowadzi do zmiany dotychczasowej sytuacji prawnej obu stron). Oświadczenie woli nie wymaga szczególnej formy, a nawet może zostać złożone w sposób konkludentny (wyrok SN z dnia 10 września 1993 r., I CRN 115/93, OSNCP 1994, nr 7-8, poz. 161, OSP 1994, z. 6, poz. 113) i ma do niego zastosowanie art. 61 k.c. (por. Agnieszka Rzepecka – Gil komentarz do art.461 k.c.)

Po dacie 05 stycznia 2011r. oskarżona użytkowała pojazd bezumownie, a dopiero w dniu 14 grudnia 2011r. wystosowała do Spółki (...) S.A. pismo w którym wskazała, że pojazd ten zatrzymuje na poczet roszczeń służących jej z tytułu stosunku pracy, choć w złożonych wyjaśnieniach podawała, że już w dniu 05 stycznia 2011r. poinformowała telefonicznie prezesa P. o tym, że samochód zatrzymuje do czasu rozwiązania problemów w obu spółkach, wydania je świadectwa pracy oraz wypłacenia zaległego wynagrodzenia, na co prezes „jakby na to przystał”, ze samochód pozostaje w jej posiadaniu.

Gdyby rzeczywiście istniało takie porozumienie to nielogicznym wydaje się zarówno występowanie do oskarżonej o zwrot pojazdu, jak i złożenie przez Spółkę (...) SA zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

Trzeba zauważyć, że zawiadomienie zostało złożone w dniu 28 września 2011r. a oświadczenie oskarżonej zostało nadane listem poleconym dopiero w dniu 14.12.2011r.

Jak wskazywała treść postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia w sprawie V Kp 581/12 rozpoznającego zażalenie na postanowienie Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Stare Miasto z dnia 30 grudnia 2011r. oskarżona zawiadomiła prokuraturę o nieprawidłowościach dotyczących dokumentacji spółek (...) sp. z.o.o., (...) Sp. z.o.o. co potwierdziło w tym zakresie jej wyjaśnienia, jednakże nie powodowało przyjęcia wyłączenia jej odpowiedzialności karnej.

Również fakt, iż w dalszym ciągu nie zostało zakończone postępowanie z złożonego w dniu 25 października 2011r. powództwa oskarżonej przeciwko oskarżycielowi posiłkowemu o ustalenie stosunku pracy nie miał w ocenie Sądu znaczenia dla rozstrzygnięcia zwłaszcza że w jego dotychczasowym toku nie ujawniono innych okoliczności aniżeli podnoszonych przez oskarzoną i świadków w niniejszej sprawie.

Przyjmując nawet że jak twierdzi oskarżona po dniu 05 stycznia 2011r. użytkowała samochód za przyzwoleniem D. P., do czasu rozwiązania przez niego problemów ze spółka, wydania świadectwa pracy oraz wypłaty zaległych pensji należało zauważyć, że prawo zatrzymania opisane art.461§1 k.c. dotyczy wyłącznie roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej, nie zaś roszczeń wynikających z innych tytułów prawnych.

Prawo zatrzymania opisywane w art.496 i 497 k.c. mają zastosowanie do umów wzajemnych a zatem nie było adekwatne do realiów niniejszej sprawy.

Oceniając zachowanie oskarżonej, która nie kwestionowała faktu użytkowania pojazdu pomimo upływu okresu w którym miała go zwrócić pokrzywdzonemu oraz nie kwestionowała tego, iż nie zwróciła również jego dowodu rejestracyjnego, należało przypomnieć, że przywłaszczeniem w rozumieniu Kodeksu karnego jest jednak bezprawne, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą znajdującą się w posiadaniu sprawcy poprzez włączenie jej do swego majątku i powiększenie w ten sposób swojego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich.

Do znamion ustawowych przestępstwa przywłaszczenia rzeczy ruchomej spenelizowanego w art.284§1 k.k., jak i przestępstwa sprzeniewierzenia opisanego w art.284§2 k.k. nie należy natomiast (w odróżnieniu od przestępstwa oszustwa) działanie sprawcy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Trzeba jedynie wykazać, iż zamiar sprawcy nakierowany był na postąpienie z rzeczą jak z własną.

W ocenie Sądu zarówno wyjaśnienia oskarżonej, jak i treść zeznań świadków nie powodowała przyjęcia braku po stronie oskarżonego zamiaru istotnego dla bytu przestępstwa z art.284§2 k.k. albowiem oskarżonej powierzono mienie, z którego miała się rozliczyć, a z którym postąpiła jak właściciel, do czego nie posiadała upoważnienia.

Oskarżona wskazując, że samochód zatrzymuje jako zabezpieczenie przysługujących jej roszczeń nie pozostawiła pojazdu w garażu czy tez na parkingu, ale nadal go użytkowała, ponadto doprowadziła do kolizji z innym pojazdem, jak również mimo zobowiązania do ponoszenia kosztów jego utrzymania, kosztami konserwacji próbowała obciążyć pokrzywdzonego.

Oskarżona działała zatem ze świadomością włączenia pojazdu do swojego majątku.

Ponadto należało zauważyć, że oskarżona swoim zachowaniem nie wyraziła zamiaru zwrócenia dokumentu którym nie miała prawa wyłącznie rozporządzać to jest dowodu rejestracyjnego pojazdu ukrywając go przed pokrzywdzonym co wyczerpywało znamiona czynu z art.276 k.k.

W ocenie Sądu zachowanie oskarżonej należało uznać za zawinione, zwłaszcza, że nie zachodziły okoliczności które mogłyby jej winę umniejszać lub wyłączać.

Oceniając zachowanie oskarżonej Sąd badał czy nie zachodziły okoliczności wskazane w art.28§1 k.k. lub art.29 k.k. dochodząc do wniosku, iż argumenty podnoszone przez oskarżoną w składanych wyjaśnieniach związane ze służącymi jej wobec pokrzywdzonego roszczeniami jak również, że zatrzymanie przez nią pojazdu (wraz z dowodem rejestracyjnym) miało na celu doprowadzenie do tego aby prezes D. P. ogłosił upadłość dwóch kierowanych przez nią spółek nie mogły wyłączać jej odpowiedzialności karnej.

Wyłączenie umyślności działania w warunkach art.28§1 k.k. następuje wówczas gdy sprawca pozostaje w błędnych przekonaniu do istnienia znamion czynu. Z wyżej opisanych powodów Sąd uznał, że w realiach niniejszej sprawy nie może być mowy o takim błędnym przekonaniu.

W ocenie Sądu nie zachodziły również okoliczności wskazane w art.29 k.p.k. zgodnie z którym nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność albo winę, a jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Podobnie Sąd nie znalazł w zachowaniu oskarżonej okoliczności opisanych w art.30 k.k. wskazującym na to, że nie popełnia przestępstwa ten kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności.

Fakt, że oskarżona uznała, że może zatrzymać pojazd do czasu wywiązania się przez D. P. z zobowiązań wobec jej osoby, jak również uporządkowania spraw kierowanych przez niż spółek nie powodował przyjęcia działania w błędnym przekonaniu ani co do wyłączenia bezprawności.

Wymierzając oskarżonej karę za przypisany czyn z art.284§2 k.k. i art.276 k.k. Sąd w pierwszej kolejności miał na względzie przesłanki wskazane w przepisie art.53§1 k.k. oraz art.11§3 k.k., a zatem granice zagrożenia ustawowego czynu z art.284§2 k.k. stanowiącego podstawę wymiaru kary wyłącznie karą pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat.

Sąd zważył także, aby wymierzona kara odpowiadała stopniowi społecznej szkodliwości czynu, którą zważywszy na sposób popełnienia jak również motywację oskarżonej, ocenił jako znaczną. Należało także orzec karę w wymiarze odpowiadającym zarówno stopniowi zawinienia oskarżonej, jak również mając na względzie aby spełniła cele wychowawcze wobec niej, tym bardziej że oskarżona nie była uprzednio karana..

Z tych przyczyn Sąd orzekł karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, zatem mieszczącą się w dolnych granicach zagrożenia ustawowego.

Analiza przesłanek do warunkowego zawieszenia wykonania kary prowadzi do wniosku, że oskarżona kryteria te spełnia. Oskarżona nie karany, która to okoliczność miała również wpływ na wymiar kary, a w powiązaniu z warunkami osobistymi oskarżonej pozwalała przyjąć, iż warunkowe zawieszenie wykonania kary na orzeczony minimalny dwuletni okres próby, spełni jej cele zarówno wychowawcze w stosunku do oskarżonej, jak i w zakresie świadomości prawnej społeczeństwa.

Zważywszy natomiast, że oskarżyciel posiłkowy złożył wniosek o naprawienie szkody w trybie art.46§1 k.k. na którą składały się koszty parkowania, wynajęcia lawety, holowania oraz naprawy uszkodzonego samochodu udokumentowane przez oskarżyciela posiłkowego, Sąd zasądził je we wnioskowanej kwocie.

Ponadto na zasadzie art.627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego koszty związane z ustanowieniem pełnomocnika w wysokości taryfowej wynikającej z przepisów 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Orzeczenie o kosztach należnych obrońcy z urzędu za udzieloną faktycznie obronę oparto na treści na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze oraz §19 oraz §14 ust.2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, uwzględniając należny podatek od towarów i usług oraz ilość terminów rozpraw w których obrońca uczestniczył.

Sąd zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych na podstawie art.624§1 k.p.k. oraz od należnej opłaty na podstawie art.17 ust.1 ustawy o opłatach w sprawach karnych, uznając, że z uwagi na aktualną sytuację finansową oskarżona nie będzie w stanie ich ponieść.