Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 22-07-2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Urbaniak

Protokolant: Błażej Łój

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22-07-2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa T. K. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu nr (...) we W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej reprezentowanej przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

I C 226/14

UZASADNIENIE

Powód T. K. (1)wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa – reprezentowanego przez Zakład Karny nr (...)we W.- zadośćuczynienia w kwocie 85.000 zł za niewłaściwe warunki odbywania kary pozbawienia wolności. Wskazał, że przebywa od roku 2010 do chwili obecnej w Zakładzie Karnym nr (...)we W.. Pozwany Zakład Karny nie zapewnił powodowi warunków bytowych odpowiadających standardom zdefiniowanym w przepisie art. 77 ust. 1 Konstytucji RP oraz przepisach Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolnościach, Europejskiej Konwencji o zapobieganiu torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, a także przepisom k.k.w. Powód wskazywał w szczególności na nadmierne przeludnienie oraz nienależyte wyposażenie i stan techniczny cel mieszkalnych. Podał, że osadzony był w celi pięcioosobowej o powierzchni 16,08 m2. W pomieszczeniu tym brak było odpowiedniego oświetlenia, okna były nieszczelne, brak było właściwej wentylacji, a zawilgocone pomieszczenia powodowały powstawanie grzybów i pleśni. W celach tych nie było w pełni zabudowanego kącika sanitarnego, powód miał ponadto ograniczony dostęp do środków higieny osobistej, ciepłej wody oraz służby medycznej. Zarzucił ponadto, że nie zostały zapewnione mu odpowiednie zajęcia k-o, podał, że pracownicy mający kontakt z żywnością oraz wydający posiłki nie posiadali odpowiednich badań i odzieży ochronnej, a na spacerach osadzeni, którzy byli karani po raz pierwszy, wymieszani byli z recydywistami. W ocenie powoda, został on poddany poniżającemu traktowaniu przez służby więzienne, a warunki mieszkaniowe, brak intymności, prywatności i wiele innych niewygód, jakim został on poddany podczas izolacji, były niehumanitarne.

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa – reprezentowany przez Zakład Karny(...)we W.wniósł o oddalenie powództwa w całości. W ocenie pozwanego Skarbu Państwa powództwo było bezzasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie. Powód, odbywając karę w jednostkach penitencjarnych, traktowany był zgodnie z obowiązującymi przepisami regulującymi wykonywanie kary pozbawienia wolności, przy jednoczesnym poszanowaniu praw i godności osobistej. Wobec powoda nie były i nie są stosowane działania niezgodne z przepisami prawa. Do obowiązków Służby Więziennej nie należy zapewnianie osadzonym wszelkich możliwych udogodnień, których często nie mieli przebywając w warunkach wolnościowych.

W pierwszej kolejności pozwany podnosił, że roszczenie powoda uległo w części przedawnieniu. Oczywiste jest, że powód miał pełną świadomość warunków, w których przebywał oraz znał osoby zobowiązane do naprawienia ewentualnej szkody , należało zatem uznać za przedawnione roszczenia powoda dotyczące okresu przed 4.02.2011 r. jako że pozew wpłynął do Sądu Okręgowego we Wrocławiu 4.02.2014 r.

Niezależnie od powyższego, z daleko posuniętej ostrożności procesowej, pozwany Skarb Państwa zaprzeczał wszystkim zarzutom podniesionym w pozwie. Odnosząc się do zarzutu przebywania powoda w przeludnionych celach pozwany zaprzeczał twierdzeniu powoda i podnosił, że T. K. (1)nie przebywał ani jednego dnia w warunkach niezapewniających normatywnej powierzchni celi mieszkalnej tj. 3 m ² przypadających na jednego osadzonego. Odnosząc się do podniesionego w pozwie zarzutu w zakresie niewłaściwych warunków socjalno-bytowych pozwany podnosił, że cele mieszkalne w Zakładzie Karnym nr (...)we W., wyposażone są w podstawowy sprzęt kwaterunkowy. Kąciki sanitarne umożliwiają odpowiednią separację od pozostałej części celi mieszkalnej i tym samym zachowanie intymności przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych. W celi nie musi być bieżącego dostępu do ciepłej wody. Ciepłą kąpiel umożliwia się osadzonym raz w tygodniu, w łaźni ogólnej, gdzie zamontowany jest zautomatyzowany system podawania wody. Powód otrzymuje co miesiąc standardowe środki higieny a pozostałe środki higieny osobistej wydawane są na prośbę osadzonego i winny zabezpieczyć potrzeby osoby pozbawionej wolności. W przypadku zwiększonego zużycia każdy osadzony może złożyć prośbę o wydanie dodatkowych

środków. Odzież i bielizna stanowiące własność Zakładu Karnego nr (...)we W., które wydane zostały powodowi, są systematycznie prane w wyznaczonej pralni grupowej. Bielizna pościelowa

podlega wymianie raz na dwa tygodnie. Cele mieszkalne w Zakładzie Karnym nr (...) we W.mają zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do przeznaczenia pomieszczenia i jego kształtu, a także oświetlenie światłem sztucznym. Cele mieszkalne posiadają wentylację grawitacyjną. Użytkowane przewody kominowe są szczelne,.

W Zakładzie Karnym nr (...)we W.osadzeni, w tym powód, w ramach zajęć kulturalno-oświatowych mogą korzystać z zajęć świetlicowych w tych oddziałach, w których świetlice są dostępne, tj. mogą korzystać z gier planszowych, z tenisa stołowego czy piłkarzyków. Osadzeni mają możliwość korzystania z zajęć rekreacyjnych na boisku tj. piłka siatkowa, koszykówka. Organizowane są różnego rodzaju turnieje -tenisa stołowego czy gry w szachy.

W Zakładzie Karnym nr (...)we W.opieka medyczna jest sprawowana w systemie 24 godzinnym, 7 dni w tygodniu. Po godzinie 15:00 w Szpitalu Zakładu Karnego nr (...) we W.udzielane są świadczenia z zakresu chirurgii oraz chorób wewnętrznych. W związku z powyższym powód podaje bezzasadne informacje dotyczące dostępu do świadczeń zdrowotnych.

Wszyscy osadzeni w Zakładzie Karnym nr(...) we W., zatrudnieni w charakterze porządkowych w oddziałach mieszkalnych są wyposażeni w stosowne ubiory ochronne.

Pozwany informował, że podstawą wypuszczenia osadzonego z oddziału mieszkalnego jest m.in. zatwierdzony przez Dyrektora jednostki penitencjarnej plan, w którym określa się tzw. grupy spacerowe, mając na uwadze m.in. zapewnienie bezpieczeństwa osadzonych, bezpieczeństwa jednostki czy też rodzaju zakładu karnego, w jakim dany osadzony odbywa aktualnie karę pozbawienia wolności.

Ponadto, w opinii pozwanego Skarbu Państwa, wysokość zadośćuczynienia żądanego przez powoda pozostawała bez żadnego związku z doznaną przez niego rzekomą krzywdą. Powód nie wskazał, dlaczego akurat kwota dochodzona pozwem, czyli 85.000 zł miałaby stanowić odpowiednią wysokość, mającą zadośćuczynić krzywdzie powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód T. K. (1)przebywa w Zakładzie Karnym nr (...) we W.od 31.08. 2010 r. do dziś.

W tym okresie przebywał w następujących celach:

- nr (...)paw. (...), nr (...)paw.(...), nr (...)paw. (...), nr (...)paw. (...), nr (...)paw. (...), nr (...)paw. (...). Wszystkie te cele posiadały kącik sanitarny, który był oddzielony od części mieszkalnej trwałą murowaną zabudową do sufitu z drzwiami, z dostępem do bieżącej, ciepłej wody. Ponadto powód T. K. (1)osadzony był w celi nr (...), nr (...)i nr (...)paw. (...) gdzie kącik sanitarny oddzielony był od części mieszkalnej trwałą zabudową z płyty, która sięgała albo do sufitu albo miała wysokość nie mniejszą niż 170cm, z drzwiami , z dostępem do bieżącej, zimnej wody.

Wszystkie kąciki umożliwiały odpowiednią separację i tym samym zachowanie intymności przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych. Cele mieszkalne, w których powód przebywał miały powierzchnie 16,08 m2 , a osadzonych w nich było maksymalnie pięciu skazanych.

( dowód: notatka służbowa zastępcy kierownika (...)Zakładu Karnego nr (...) we W.kpt. Z. S.z dnia 9 kwietnia 2014 r. k. 34-37, przesłuchanie powoda, e-protokół z dnia 22.07.2014r. 03:05- 06:12).

Pomieszczenia mieszkalne były wyposażone w podstawowy sprzęt kwaterunkowy a więc przede wszystkim łóżko dla każdego skazanego z materacem oraz odpowiednią do liczby osadzonych ilość stołów, szafek i taboretów. Do dyspozycji osób pozbawionych wolności pozostawał sprzęt do utrzymania czystości (wiadro na śmieci, szczotka, zmiotka i szufelka, szczotka klozetowa) i

niezbędne środki chemiczne (płyn do WC, emulsja do podłogi., proszek do czyszczenia umywalki). Środki chemiczne do użytku w celi wydawano na bieżąco.

Cele miały zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do przeznaczenia pomieszczenia i jego kształtu, a także oświetlenie światłem sztucznym, odpowiadające potrzebom użytkowym (pozwalające na czytanie i wykonywanie pracy przez osoby pozbawione wolności). W punktach świetlnych stosowano żarówki o odpowiedniej mocy. które wymieniano i uzupełniano.

Cele posiadały wentylację grawitacyjną. Użytkowane przewody kominowe były szczelne, a ich stan techniczny był poddawany kontrolom okresowym, a w razie potrzeby dokonywano udrożnienia prze­wodów, każdorazowo dokumentując protokolarnie fakt przeprowadzenia przeglądu. Okna były w stanie dobrym bądź bardzo dobrym, w części cel drew­niane, a w części z PCV, posiadały konstrukcję umożliwiającą ich otwieranie dla okreso­wego wietrzenia pomieszczenia przez samych osadzonych.

( dowód: notatka służbowa zastępcy kierownika (...)Zakładu Karnego nr (...)we W.kpt. Z. S.z dnia 9 kwietnia 2014 r. k. 34-37 , protokół nr (...)z okresowej kontroli przewodów kominowych: dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych Zakładu Karnego nr(...) we W.k. 38-43).

W celi nie zawsze był dostęp do ciepłej wody. W celi mieszkalnej mogło znajdować się prywatne urządzenie do podgrzewania wody, a jednym z elementów wyposażenia była miednica (miska)..

Stan techniczny i sanitarny cel był dobry, nie były one zagrzybiałe, natomiast nosiły normalne ślady użytkowania. Problemy z zawilgoceniem cel mieszkalnych, jeśli miały miejsce, były czasowe, gdyż podejmowano niezwłocznie odpowiednie działania zmierzające do ich usunięcia. Najczęstszymi przyczynami występowania zawilgocenia w pomieszczeniach były blokowanie przez osadzonych kratek wentylacyjnych i uniemożliwienie naturalnego obiegu powietrza oraz wytwarzanie nadmiaru pary wodnej (przy podgrzewaniu wody prywatnymi urządzeniami elektrycznymi i organizowaniu kąpieli poza wyznaczonymi do tego miejscami) przy szczelnie zamkniętych oknach.

Odzież i bielizna stanowiące własność Zakładu Karnego Nr (...) we W., które wydawane były osadzonemu systematycznie prano. Bielizna pościelowa podlega wymianie raz na dwa tygodnie. Wydawana była do użytku wyłącznie w dobrym stanie technicznym i sanitarnym.

Osadzony w trakcie pobytu w Zakładzie Karnym otrzymywał co miesiąc: mydło toaletowe (100 g), nożyk do golenia, proszek do prania (200 g)„ i rolkę papieru toaletowego. Pozostałe środki higieny osobistej tj. pasta do zębów, krem do golenia, wydawane są na prośbę osadzonego i winny zabezpieczyć potrzeby osoby pozbawionej wolności. W przypadku zwiększonego zużycia każdy osadzony mógł złożyć prośbę o wydanie dodatkowych środków.

Ciepłą kąpiel umożliwiano skazanym raz w tygodniu, w łaźni ogólnej. W celu racjonalizacji wykorzystania wody w Zakładzie Karnym Nr(...) we W.wprowadzono zarządzeniem Nr (...)Dyrektora Zakładu z 23.08.2013 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad gospodarowania energią i wodą, zautomatyzowany system podawania wody w łaźniach., ustalając łączny czas kąpieli na 3 minuty 30 sekund, przy czym czas wypływu wody z wylewek prysznicowych na 2 minuty i 45 sekund.

(dowód: notatka służbowa zastępcy kierownika (...)Zakładu Karnego nr (...)we W.kpt. Z. S.z 9.04.2014 r. k. 34-37,

Osadzony T. K. miał dostęp do zajęć kulturalno-oświatowych. Każdego miesiąca były organizowane dwa konkursy ogólnozakładowe. Dostępna była w każdej celi gazetka zakładowa. Osadzony miał także możliwość skorzystania z zajęć rekreacji ruchowej, takich jak siatkówka, tenis

stołowy (w świetlicach oddziałów (...) na których przebywał), grupa biegowa (nie zgłosił chęci uczestnictwa). Organizowane także były dwie edycje konkursu wiedzy ogólnej (...). Ponadto

w oddziałach (...) działają świetlicowe koła zainteresowań. Osadzony ma prawo także korzystać z biblioteki centralnej i nowej świetlicy wyposażonej w zestaw komputerowy. W świetlicy były dostępne gry planszowe, tenis stołowy, piłkarzyki. Organizowane były różnego rodzaju turnieje: tenisa stołowego oraz szachowe.

(dowód: notatka służbowa młodszego wychowawcy (...)Zakładu Karnego nr (...)we W.szer. M. O.z 10.04.2014 r., k.44, notatka służbowa młodszego wychowawcy (...)Zakładu Karnego nr (...) we W.ppor. R. R.z 10.04.2014 r., k.45).

W Zakładzie Karnym nr (...) we W.opieka medyczna sprawowana była w systemie 24/7. Po godzinie 15.00 udzielane były świadczenia z zakresu chirurgii oraz chorób wewnętrznych.

Wszyscy osadzeni i pracownicy mający kontakt z żywnością oraz wydający posiłki w oddziałach mieszkalnych, poddawani byli adaniom, po których dopuszczano ich do pracy. Byli ponadto wyposażeni w stosowne ubiory ochronne - białe fartuchy oraz białe nakrycia głowy. W trakcie wydawania posiłków zarówno funkcjonariusz działu ochrony jak i wychowawca oddziału mieszkalnego nadzorowali wykonywane czynności nie dopuszczając do zachowań niezgodnych zobowiązującymi przepisami.

Cela nr (...)pawilonu (...)oddział (...), w której był zakwaterowany osadzony T. K., była zawsze przydzielona do grupy spacerowej przeznaczonej tylko dla osadzonych odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy, odrębnie od osadzonych recydywistów. W trakcie systematycznych kontroli dokonywanych przez kierownictwo działu ochrony nie ujawniono faktu realizowania spacerów niezgodnie z zatwierdzonym planem spacerów dla danego oddziału mieszkalnego.

(dowód: pisma z 10.04.2014 r., k. 46-48, notatka służbowa starszego wychowawcy Zakładu Karnego nr (...)we W.mjr T. L.z 10.04.2014 r., k.49).

Sąd zważył, co następuje:

Powód T. K. (1)domagał się zadośćuczynienia za wyrządzoną mu przez stronę pozwaną szkodę niemajątkową (krzywdę) wynikającą z niezapewnienia mu odpowiednich warunków bytowych podczas odbywania kary pozbawienia wolności. Jak wskazał, warunki w jakich odbywał i odbywa karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym nr(...) we W.naruszały jego dobra osobiste, a dodatkowo naruszały wskazane przez niego przepisy prawa, a to art. 77 ust. 1 Konstytucji RP oraz przepisy Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach, Europejskiej Konwencji o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu a także przepisy k.k.w.

Podstawę prawną żądania zgłoszonego przez powoda stanowił zatem przepis art. 23 w zw. z art. 24 w zw. art. 448 k.c. W zakresie żądania zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych cytowany art. 24 k.c. odsyła do przepisów o czynach niedozwolonych, w szczególności do art. 448 k.c., w myśl którego w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, m.in. odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Roszczenia wynikające z czynów niedozwolonych ulegają przedawnieniu, jeżeli mają charakter majątkowy, a do kategorii roszczeń majątkowych należy zaliczyć także roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Art. 442 ¹ k.c. ustanawia trzyletni okres przedawnienia roszczeń z czynów niedozwolonych przy czym okres ten

liczony jest od dnia kiedy osoba poszkodowana dowiedziała się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia.

W pierwszej kolejności należy zatem wskazać, że pozwany skutecznie podniósł zarzut przedawnienia części roszczeń powoda tj. w zakresie sprzed 3 lat od dnia wniesienia pozwu. Nie ulega wątpliwości, że powód miał świadomość wyrządzonej mu szkody i osoby zobowiązanej do jej naprawienia już w czasie kiedy był osadzony w pozwanej jednostce i od tego momentu biegł termin przedawnienia.

W odniesieniu do roszczeń powoda w tej części, która nie uległa przedawnieniu wskazać należy, że to na powodzie, jako dochodzącym ochrony prawnej spoczywał ciężar dowodu, że jego dobra osobiste zostały naruszone przez działania pozwanego Skarbu Państwa, czego powód w ocenie Sądu nie uczynił. Należy zauważyć, że pomimo istnienia domniemania bezprawności naruszenia dobra osobistego, które korzystnie wpływa na sytuacje dowodową powoda, to jednak ciężar wykazania, że nastąpiło naruszenie dobra osobistego zgodnie z art. 6 kc spoczywa na powodzie. To osoba żądająca ochrony dóbr winna precyzyjne określić naruszane dobra i udowodnić, że do ich naruszenia doszło.

Dla oceny zasadności zgłoszonego w pozwie żądania niezbędne było zatem ustalenie, czy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że strona pozwana dopuściła się naruszenia wymienionych w pozwie obowiązków oraz czy fakt ten spowodował naruszenie dóbr osobistych powoda, a także czy powód poniósł związaną z tym szkodę niemajątkową, na którą powoływał się w pozwie.

Powód wskazując szczegółowo do jakich naruszeń doszło przy realizacji przez Zakład Karny nr (...) we W., kary pozbawienia wolności nałożonej na powoda, podawał z jednej strony, że był osadzony w celach przeludnionych, z drugiej zaś wskazywał, że warunki socjalno- bytowe były niewłaściwe i niezgodne z przepisami prawa, a tym samym prowadziły do naruszenia jego dóbr osobistych. Tutaj w szczególności wskazywał na niewłaściwe wyposażenie i stan mieszkalny cel, a także wskazywał na niezapewnienie mu właściwych środków higieny i właściwej opieki medycznej

Analizując roszczenie powoda w kontekście zebranych w sprawie dowodów należy stwierdzić, że powód nie wykazał, ażeby doszło to takich naruszeń na jakie się powołuje. W ocenie Sądu nie zaszły żadne z okoliczności, które mogłyby lec u podstaw zasądzenia zadośćuczynienia.

Po pierwsze należy wskazać, że normy powierzchniowe cel mieszkalnych przewidujące co najmniej 3 m2 powierzchniowi na jednego osadzonego, nie zostały naruszone. Sam powód będąc słuchany przed Sądem wskazał, że odbywał i odbywa karę w celi o powierzchni 16m2, gdzie łącznie osadzonych jest pięciu skazanych.

Również jeśli chodzi o pozostałe okoliczności to w ocenie Sądu powód nie wykazał, ażeby pozwany Zakład Karny dopuścił się w tym zakresie działań, które byłyby bezprawne. W zachowaniu pozwanego nie można dostrzec zatem żadnych działań sprzecznych z normami prawa ani przejawu jakiejkolwiek złej woli. Warunki socjalne jakie pozwany zapewnił powodowi były takie, jakie na obecnym etapie możliwości finansowych Państwa można było optymalnie zapewnić. Cele mieszkalne w Zakładzie Karnym nr (...) we W.były wyposażone w podstawowy sprzęt kwaterunkowy. Kąciki sanitarne, w większości w pełni zabudowane, umożliwiały odpowiednią separację od pozostałej części celi mieszkalnej i tym samym zachowanie intymności. Osadzeni mieli zapewnioną ciepłą kąpiel w łaźni ogólnej raz w tygodniu, ponadto mieli też dostęp do bieżącej wody, także ciepłej. Byli stale zaopatrywani w środki higieny, odpowiednią odzież i bieliznę. Niepotwierdzone zostały też zarzuty niewłaściwego zorganizowania zajęć kulturalno-oświatowych, spacerów i odpowiedniej służby medycznej w pozwanym zakład karnym. Pozwany wykazał bowiem, że osadzeni mieli możliwość korzystania z różnych sposobów spędzania wolnego czasu. Do dyspozycji więźniów było pole spacerowe i boisko do piłki siatkowej, świetlica, biblioteka organizowane były zajęcia kulturalno-oświatowe, wychowania fizycznego pobudzające aktywność społeczną skazanych. Również służba medyczna była dostępna na bieżąco, a oczekiwanie na umówioną wizytę było nie dłuższe niż to jest zapewnione dla większości społeczeństwa na wolności.

Powód nie wykazał również, ażeby na skutek działań pozwanej jego dobra osobiste (godność osobista) zostały naruszone lub poniósł w związku z tym jakakolwiek krzywdę. Istotne jest również

to, że powód nie wykazał, ażeby warunki odbywania kary odnoszące się do niego różniły się na jego niekorzyść od warunków, w jakich karę odbywali inni skazani, nie można więc uznać, że działania pozwanej stanowiło indywidualnie wymierzoną w niego represję.

W ocenie Sądu brak jest podstaw aby przyjąć, że warunki, w jakich powód odbywa karę pozbawienia wolności były niehumanitarne i prowadziły do poniżenia jego osoby. A nawet gdyby przyjąć, że warunki bytowe w celach nie były takie, jakich mógłby oczekiwać to i tak nie można uznać, że doszło przez to do naruszenia dóbr osobistych powoda. Zdaniem Sądu gradacja tych naruszeń nie przybrała takiej formy, w której można by podzielić twierdzenie powoda o osadzeniu go w niegodziwych warunkach, co dopiero w ocenie Sądu uzasadniałoby żądanie zasądzenia zadośćuczynienia. Osoba osadzona musi się liczyć z ograniczeniami i dolegliwościami, zaś odczuwanie negatywnych emocji jest związane z samą istotą odbywania kary izolacyjnej, wynikającym z tego ograniczeniem w sferze prywatności, brakiem swobody dokonywania wyborów, koniecznością przebywania w towarzystwie innych, przypadkowych osób, świadomością izolacji i perspektywą dalszego jej trwania. Według orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (orzeczenie z 29.04.2003 r. nr (...) P. przeciw Ukrainie, McGlinchey i inni przeciw Zjednoczonemu Królestwu) cierpienie i upokorzenie związane z odbywaniem kary więzienia tylko wówczas stanowią naruszenie art. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach gdy przekraczają nieunikniony element cierpienia wpisanego w pozbawienie wolności (por. też uzasadnienie wyroku SN z 2.10.2007 r., II CSK 269/07).

Jak wynika z powyższego powód nie wykazał, ażeby pozwana dopuściła się bezprawnych działań, które spowodowały naruszenie jego dóbr osobistych i wobec tego powództwo podlegało oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach zawarte w punkcie II wyroku Sąd wydał na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Zgodnie z art. 108 ustawy z 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398, z późn. zmianami) zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Koszty procesu poniesione przez pozwanego w niniejszej sprawie sprowadzały się do kosztów zastępstwa procesowego należnych pozwanemu, które w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu wynoszą 120 zł.