Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2014 r. w Szczecinie

sprawy W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 25 lutego 2011 roku w sprawie o sygn. akt VI U 1070/10 o prawo do emerytury

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 16 grudnia 2013 r. sygn. akt VI U 233/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok i odrzuca skargę o wznowienie postępowania,

2.  zasądza od W. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 120, 00 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO del. Małgorzata Czerwińska SSA Zofia Rybicka - Szkibiel SSA Jolanta Hawryszko

Sygn. akt III AUa 199/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2013 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie wznowił postępowanie w sprawie VI U 1070/10 oraz zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 lipca 2010 roku i przyznał W. K. prawo do emerytury poczynając od dnia 02 czerwca 2010 roku.

Sąd ów ustalił, iż decyzją z dnia 22 lipca 2010 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił W. K. prawa do wcześniejszej emerytury, z uwagi na nieudowodnienie przez niego okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia:

- w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością od 1 marca 1976 r. do 31 maja 1980 r.

- odbywania przez wnioskodawcę służby wojskowej od 22 października 1969 r. do 15 października 1971 r., oraz okresu

- zatrudnienia od 1 czerwca 1980 r. do 31 października 1988 r. na stanowisku kierownika Oddziału (...) Przeładunkowego.

Odwołaniem z dnia 13 sierpnia 2010 r. W. K. zaskarżył powyższą decyzję, wnosząc o ponowne rozpatrzenie sprawy i przyznanie mu prawa do emerytury. Postępowanie w tej sprawie toczyło sie przed Sądem Okręgowym w Szczecinie pod sygnaturą VI U 1070/10. Odwołanie W. K. zostało przez Sąd Okręgowy w Szczecinie oddalone w dniu 25 lutego 2011 r. \

Dnia 21 listopada 2012 r. W. K. wystąpił ze skargą o wznowienie postępowania w opisanej wyżej sprawie wskazując, że dopiero po uprawomocnieniu się wyroku w wymienionej wyżej sprawie dotarł do świadków, mogących potwierdzić, że w okresach zakwestionowanych przez organ rentowy wykonywał pracę w warunkach szczególnych. Podnosił, iż adresy i zgodę świadków uzyskał dopiero we wrześniu 2012 roku.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, między innymi po dopuszczeniu i przeprowadzeniu dowodów z zeznań zawnioskowanych świadków Sąd Okręgowy uznał, iż W. K. legitymuje sie przynajmniej 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. A skoro tak, przeto spełnia wszelkie przesłanki warunkujące przyznanie prawa do emerytury. Oceniając zaś zasadność wystąpienia ze skargą o wznowienie postępowania Sąd Okręgowy przyjął, iż stosownie do treści art. 407 § 1 k.p.c. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia. Ubezpieczony początkowo podał, że adresy świadków, mogących potwierdzić, że w okresach kwestionowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonywał pracę w warunkach szczególnych, uzyskał w październiku 2012 r. Następnie wskazał, że uzyskał je we wrześniu 2012 r. Niezależnie od tego, którą z powyższych dat Sąd przyjąłby za datę, w której ubezpieczony dowiedział się o przyczynie wznowienia postępowania, termin trzymiesięczny i tak zostałby zachowany. W. K. wystąpił bowiem o wznowienie postępowania 21 listopada 2012 r.

Według art. 403 § 2 k.p.c. można żądać wznowienia postępowania w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

Przesłanki zastosowania powyższego przepisu, w tym w szczególności znaczenie pojęcia „wykrycie” środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy oraz pojęcia niemożności skorzystania z tych środków w poprzednim postępowaniu, są różnie rozumiane w orzecznictwie. Sąd Okręgowy podzielił przy tym pogląd, wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 marca 2012 r., II CZ 200/11, zgodnie z którym wykrycie nowych okoliczności faktycznych lub dowodów w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. dotyczy takich faktów i środków dowodowych, które nie zostały ujawnione w prawomocnie zakończonym postępowaniu, gdyż były dla strony nieujawnialne, czyli nieznane lub niedostępne. Niemożliwość skorzystania w poprzednim postępowaniu z nowo ujawnionych środków dowodowych ma mieć charakter obiektywny. Chodzi zatem o taką niemożliwość, która pozostawała aktualna w stosunku do każdej należycie dbającej o swoje interesy osoby, znajdującej się w konkretnej sytuacji procesowej. Przyjęcie takiego stanowiska pozwala na wyeliminowanie z podstaw wznowienia postępowania takiego spóźnionego ujawniania nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które wynikało z zaniedbania lub przyjęcia błędnej - jak się następnie okazuje - strategii procesowej.

Jak podniósł Sąd Okręgowy, postanowieniu z dnia 9 lipca 2008 r., V CZ 46/08, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że wykrycie jest tożsame z dowiedzeniem się, a możność skorzystania w poprzednim postępowaniu ze środków dowodowych zachodzi, gdy istniała obiektywna możliwość powołania ich w tym postępowaniu, a skarżący, na skutek przyczyn leżących po jego stronie, tego nie uczynił. Nieodzowne jest tu zatem dokonanie oceny aktywności procesowej według miar i wymagań starannego działania, a więc wedle wzorców właściwych dla osoby dbającej należycie o swoje sprawy. Ocena spełnienia przesłanek z art. 403 § 2 k.p.c. powinna uwzględniać przede wszystkim obiektywne możliwości gromadzenia środków dowodowych, a także to, czy w okolicznościach konkretnej sprawy skarżący mógł rzeczywiście i realnie zapoznać się z tymi środkami i wykorzystać je.

W oparciu o powyższe wywody Sądu Najwyższego Sąd uznał, że W. K. uprawdopodobnił spełnienie przesłanek z art. 403 § 2 k.p.c. Wyjaśnił bowiem, że adresy osób, z którymi pracował w Zarządzie (...) Spółce Akcyjnej w S. w rozpatrywanym okresie, udało mu się uzyskać dopiero jesienią 2012 r., a więc po prawomocnym zakończeniu postępowania o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury, toczącego się pod sygn. akt VI U 1070/10. Sąd miał na uwadze, że drogi zawodowe ubezpieczonego oraz E. K., J. S. i K. P. rozeszły się, zakład pracy uległ przekształceniom organizacyjnym, zaś akta osobowe pracowników zostały przekazane do składnicy akt. Nie może być zatem kwestionowana okoliczność, że dostęp do danych osobowych, w tym adresów, byłych współpracowników był utrudniony. Zdaniem Sądu należy zaakcentować fakt, że choć środki dowodowe były ubezpieczonemu znane (znał on nazwiska osób, które mogły mieć wiedzę odnośnie okoliczności mających istotne znaczenie dla ustalenia jego prawa do emerytury), to jednocześnie były dla niego niedostępne. Nie miał on bowiem obiektywnej możliwości powołania tych osób na świadków, skoro zgodnie z art. 258 k.p.c. strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe. Należy więc przyjąć, że środki dowodowe, które ubezpieczony powołał w niniejszym postępowaniu były nieujawnialne na gruncie sprawy VI U 1070/10. W. K. nie można przy tym zarzucić, że dowodu z zeznań świadków nie zgłosił w poprzedniej sprawie z przyczyn leżących po jego stronie, w szczególności ze względu na brak należytej dbałości o własne interesy. Jak wskazano powyżej, dostęp do danych świadków nie był wówczas obiektywnie możliwy.

W oparciu o przytoczone okoliczności, Sąd wznowił postępowanie w sprawie i zgodnie z treścią art. 412 § 1 k.p.c. rozpoznał sprawę na nowo w granicach, jakie zakreślała podstawa wznowienia. Uznając, iż W. K. obecnie wykazał przed Sądem fakt świadczenia pracy w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat i spełnia pozostałe warunki konieczne do nabycia prawa do emerytury Sąd Okręgowy przyznał wnioskującemu prawo do emerytury poczynając od ukończenia przezeń 60-go roku życia, czyli od 02 czerwca 2010 roku

Z tak sformułowanym rozstrzygnięciem nie zgodził się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił przede wszystkim obrazę przepisów prawa procesowego,

- tj.: art. 399 1 w związku z art. 403 § 2 k.p.c. w związku z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracownik6w zatrudnionych w szczególnych warunkach tub w szczególnym charakterze — poprzez jego zastosowanie i uznanie, iż w sprawie doszło do późniejszego wykrycia środków dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, co doprowadziło do zmiany zaskarżonej decyzji z dnia 22.07.2010 r. i przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury;

- art. 412 § 1 k.p.c. poprzez brak dokonania analizy czy wskazana podstawa prawna wznowienia postępowania sądowego ma istotny wpływ na istniejące prawomocne orzeczenie z dnia 25.02.2011 r. sygn. akt VI U 1070/10 i rozpoznanie sprawy na nowo przy uwzględnieniu innych okoliczności nie stanowiących podstawy wznowienia postępowania, tj. przez uwzględnienie w okresach pracy w szczególnych warunkach ubezpieczonego okresu zasadniczej służby wojskowej;

- art. 412 § 2 k,p.c. poprzez orzeczenie zmiany decyzji ZUS z dnia 22.07.2010 r. i przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury przy jednoczesnym istnieniu prawomocnego wyroku SO w Szczecinie z dnia 25.02.2011 r. sygn. akt VI U 1070/10 oddalającym odwołanie od w/w decyzji.

Mając na uwadze wskazane zarzuty Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o

- uchylenie zaskarżonego wyroku odrzucenie skargi o wznowienie postępowania ewentualnie o

- uchylenie zaskarżonego wyroku oraz oddalenie skargi o wznowienie postępowania a nadto

- zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Uzasadniając potrzebę wywiedzenia apelacji pełnomocnik organu rentowego podniósł między innymi, iż dowody z zeznań świadków nie są w realiach sprawy niniejszej tymi środkami dowodowymi, z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, skoro W. K. znał nazwiska osób, które posiadały wiedzę o okolicznościach mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. Natomiast wykrycie, o którym mowa w art. 403 § 2 k.p.c., odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu w ogóle nieujawnionych i wówczas nieujawnialnych, bo nieznanych stronie i dla niej niedostępnych, chodzi tu o brak świadomości strony w przedmiocie ich istnienia, tym sam „wykrycie” stoi w opozycji do „pojawienia” się nowych środków dowodowych. Tylko z faktami i dowodami nieznanymi stronie ustawodawca wiąże możliwość wznowienia postępowania. Brak wiedzy strony do adresów ewentualnych świadków nie może być traktowany jako fakt nieujawnialny albo stronie nieznany i dla niej niedostępny, bowiem ubezpieczony próbę ustalenia adresów świadków podjął dopiero po negatywnym dla siebie rozstrzygnięciu Sądu Okręgowego w Szczecinie w przedmiocie ustalenia prawa do emerytury. Fakt ustalenia danych zamieszkania świadków, o których istnieniu wiedział, potwierdza jednoznacznie, iż nie można tu mówić o obiektywnej niemożliwości działania, bowiem nic nie stało na przeszkodzie aby stosowne kroki zostały podjęte przez ubezpieczonego na etapie wcześniej toczącej się sprawy. Pozwany wskazał iż w analogicznej sprawie Sąd Apelacyjny w Szczecinie z orzeczeniu z dnia 26.11.2013 r. III AUa 2013 r. (portal orzecznictwa sądów powszechnych) odrzucił skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem stwierdzając, iż podstawą do wznowienia postępowania oraz uznania, że świadek był dowodem „nieujawnialnym” dla ubezpieczonego nie może być fakt, że ubezpieczony miał trudności z ustaleniem adresu świadka.

Ubezpieczony wniósł o oddalenie apelacji wskazując, iż organ rentowy podnosi w apelacji wyłącznie kwestie formalne, podczas, gdy W. K. wykazał, iż przez co najmniej 15 lat pracował w warunkach szczególnych, stąd orzeczenie Sądu przyznające mu prawo do emerytury jest trafne.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego zasługuje na uwzględnienie.

Na gruncie niniejszej sprawy mniej istotnym pozostaje, czy w konsekwencji W. K. udowodnił przed sądem fakt wykonywania pracy w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat. Kwestią kluczową jest natomiast zasadność wznowienia przez Sąd Okręgowy postępowania w sprawie IVU 1070/10, co w konsekwencji doprowadziło do przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury.

Sąd II Instancji nie podziela oceny Sądu Okręgowego, iż w sprawie ziściły się przesłanki z art. 403 § 2 k.p.c.

Analiza akt sprawy IV U 1070/10 dotycząca odwołania od decyzji z 22 lipca 2010 roku prowadzi do wniosku, iż W. K. przede wszystkim pouczony został przez sąd o treści art. 232 k.p.c., to jest o obowiązku wskazywania dowodów, z których wywodzą skutki prawne. Na rozprawie w dniu 21 stycznia 2011 roku po pouczeniu przez przewodniczącego, iż winien jednak naprowadzić dowody na okoliczność świadczenia przezeń pracy w warunkach szczególnych ubezpieczony wskazał, że jest w stanie przedstawić kilku świadków, którzy razem z nim pracowali. Został zatem zobowiązany do wskazania w terminie tygodniowym ich danych personalnych i adresów. Pisma nie złożył, nie stawił się na kolejną rozprawę, natomiast po jej zamknięciu pisemnie wskazał, iż nie stawił sie na rozprawę z uwagi na „niemożność przybycia świadków, o czym przez wyżej wymienionych (czyli przez świadków) został powiadomiony w godzinach rannych”.

W dniu 25 lutego 2011 Sąd Okręgowy w Szczecinie wydał wyrok oddalający odwołanie. Ubezpieczony nie złożył wniosku o jego uzasadnienie, jak również nie wniósł apelacji. Wyrok uprawomocnił się 19 marca 2011 roku.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2012 roku W. K. wystąpił do ZUS o ponowne rozpoznanie sprawy dotyczącej prawa do emerytury, W obszernym piśmie z jednej strony wskazywał na uchybienia formalne ZUS przy wydawaniu decyzji z 22 lipca 2010 roku, z drugiej zaś podnosił argumenty merytoryczne mające na celu wykazanie, iż wbrew stanowisku organu rentowego przysługuje mu prawo do emerytury. Wskazał między innymi, iż obecnie jest w stanie przedstawić dwóch świadków, którzy pracowali w tym samym zakładzie. W dniu 03 września 2012 roku organ rentowy pisemnie wyjaśnił W. K. kwestię prawomocności tak decyzji jak i wyroku Sądu Okręgowego z dnia 25 lutego 2010 roku. Reakcją W. K. było wniesienie od tegoż pisma opatrzonego datą „21 listopada 2012 roku” odwołania do Sądu, w którym ponownie podnosił argumenty wskazujące na przysługujące mu prawo do emerytury oraz m. in. wskazał adresy świadków. Po wskazaniu przez organ rentowy, iż informacja o niemożności ponownego rozpoznania sprawy nie jest decyzją, w związku z czym odwołanie winno być odrzucone, W. K. podniósł, iż jego pismo z 21 listopada 2012 roku winno być zatem traktowane jako odwołanie od decyzji z 22 lipca 2010 roku i wnosi i ponowne rozpoznanie sprawy. Na rozprawie 09 maja 2013 roku podał natomiast, że pismo z 21 listopada 2012 roku jest w swej istocie skargą o wznowienie postępowania w sprawie VIU 1070/10 i że w październiku 2012 roku pozyskał adresy świadków.

Rozpoczynając rozważania odnośnie możliwości wznowienia postępowania w oparciu o przepis art. 403 § 2 k.p.c. stwierdzić należy, iż możliwość wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 2 jest uzależniona od zaistnienia kumulatywnie trzech przesłanek:

- wykrycia po uprawomocnieniu się wyroku nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane,

- możliwości ich wpływu na wynik sprawy,

- niemożności skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu.

Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Szczecinie w sprawie III AUa 1013/13, zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c. podstawą wznowienia postępowania może być późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych. Wykrycie rozumieć należy, jako dowiedzenie się o istnieniu okoliczności faktycznych lub dowodów w zakresie umożliwiającym powołanie się na nie. Późniejsze wykrycie jest więc dowiedzeniem się o nich w czasie, w którym powołanie powyższych środków w zakończonym postępowaniu było już niemożliwe.

Analizując treść apelacji, jak również poddając ocenie kolejność czynności i twierdzeń W. K. zgodzić się należy z organem rentowym, iż w realiach niniejszej sprawy brak jest warunków umożliwiających skuteczne złożenie skargi o wznowienie postępowania. Mianowicie w ocenie sądu II instancji skarżący nie wykazał, a nawet nie uprawdopodobnił, iż ze środków dowodowych w postaci zeznań świadków nie mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu.

Stanowisko tak doktryny jak i orzecznictwa Sądu Najwyższego jest w zasadzie jednolite. Okoliczności i dowody później wykryte to takie okoliczności w poprzednim postępowaniu, które były w ogóle nieujawnione i były nieznane stronom. Wykrycie okoliczności faktycznych lub dowodów, które poza przesłanką ich nieujawnienia w postępowaniu prawomocnie zakończonym, powinno być dla strony skarżącej "nieujawnialne". Fakty zaś ujawniane, czyli te, które strona powinna znać, tj. miała możliwość dostępu do nich, nie są objęte hipotezą tego przepisu. Stąd określona w art. 403 § 2 podstawa skargi o wznowienie postępowania nie zachodzi, jeżeli w poprzednim postępowaniu istniała obiektywna możliwość powołania się na okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, a zaniechanie strony w tym przedmiocie było następstwem jej zaniedbań, opieszałości, zapomnienia czy błędnej oceny potrzeby ich powołania (postanowienie SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN 807/98, Lex nr 78214, postanowienie SN z dnia 12 lutego 2004 r., V CZ 2/04, niepubl. i postanowienie SN z dnia 25 maja 2011 r., II CZ 3/11, niepubl.).

W. K., uzasadniając skargę o wznowienie postępowania wskazał na obecnie już mu znane adresy świadków oraz ich zgodę na zeznawanie w sprawie prawa do wcześniejszej emerytury. A zatem niewiedzą o adresach świadków usprawiedliwia on teraz przyczyny, dla których zaniechał zgłoszenia wniosków dowodowych w toku poprzedniego procesu. Z jednej strony do twierdzeń takich należy odnieść się sceptycznie, skoro W. K.w sprawie VII U 1070/10 pouczony był o obowiązku naprowadzenia dowodów z zeznań świadków, a na rozprawę w dniu 18 lutego 2011 roku nie stawił się, bo nie mogli stawić się świadkowie, o czym, jak twierdzi, powiadomiony został tego samego dnia rano. Ponad wszelką wątpliwość miał zatem wiedzę tak o świadkach mogących potwierdzić fakt wykonywania przezeń pracy w warunkach szczególnych, jak i miał z nimi kontakt. Już ta okoliczność nakazuje do wskazanej przez skarżącego podstawy wznowienia podejść ostrożnie i z dużą dozą krytycyzmu. Nawet jednak gdyby bodaj hipotetycznie założyć, że istotnie nie znał adresów osób, których zamierzał zawnioskować jako świadków, to i tak nadal okoliczność ta nie mogłaby sama z siebie stanowić podstawy skargi o wznowienie postępowania. Jak bowiem podkreśla Sąd Najwyższy, należy odróżnić zgłoszenie znanego stronie dowodu na istotne dla sprawy okoliczności, od możliwości jego przeprowadzenia (postanowienie Sądu Najwyższego z 24 października 2013 r., II CSK 194/13, niepublikowane). W. K., skoro pracował z osobami przesłuchanymi następnie w charakterze świadków, przeto znał te osoby, a zatem i miał świadomość, iż posiadają oni wiedzę o charakterze pracy skarżącego, a zatem o okolicznościach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. A mimo to z możliwości przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków nie skorzystał, niejako wręcz tracąc zainteresowanie losem sprawy VI U 1070/10. Przywołać w tym miejscu wypada także pogląd Sądu Najwyższego, który stwierdził, że podstawą wznowienia nie może być okoliczność faktyczna lub środek dowodowy, z którego strona, obiektywnie oceniając, miała możliwość skorzystania w tym postępowaniu. Musi to być zatem okoliczność lub środek dowodowy, istniejący w czasie trwania poprzedniego postępowania, lecz obiektywnie niemożliwy do ujawnienia dla strony w tym postępowaniu, a więc wówczas "nieujawniany" (postanowieni z 14 listopada 2013 r., IV CZ 79/13, LEX nr 1399914). Gdyby W. K. dochował należytej staranności w toku postępowania w sprawie VIU 1070/10, gdyby jako strona należycie dbająca o swoje interesy zainteresował sie jej losem i poważnie podszedł do obowiązku dowiedzenia przed sądem swoich racji, mógłby już wówczas zgłosić dowód z zeznań świadków przesłuchanych następnie w sprawie VIU 233/13. Zaniechanie uczynione uprzednio nie może obecnie stanowić uzasadnionej podstawy do wzruszania prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie. Postępowanie prowadzone w wyniku skargi o wznowienie postępowania nie może być sposobem naprawienia błędów popełnionych przez strony w procesie. Dlatego niemożność skorzystania z powołania nowych faktów lub dowodów musi być rozumiana jako zupełna nieznajomość jakiegoś faktu czy dowodu, a nie niemożność zaprezentowania go sądowi.

Jak ustalił Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 16 grudnia 2013 roku, W. K. jest w stanie wykazać fakt wykonywania pracy w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat. Jednaj skoro tego nie uczynił przez własne zaniechanie w sprawie VIU 1070/10, nie może obecnie domagać się wznowienia postępowania, brak jest powiem ku temu podstawy prawnej. Sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401-404 k.p.c. nie oznacza bowiem oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika, że podnoszona podstawa nie zachodzi. Taka skarga, jako nieoparta na ustawowej podstawie wznowienia podlega odrzuceniu. Ocena, czy skarga opiera się o ustawową podstawę wznowienia, nie ogranicza się tylko do badania, czy okoliczności wskazane przez skarżącego dają się podciągnąć pod przewidzianą w ustawie podstawę wznowienia, lecz obejmuje badanie i ustalenie, czy podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje. W niniejszej sprawie podstawa ta nie występowała.

Stąd też podzielając argumenty organu rentowego Sąd Apelacyjny stwierdza, iż zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 410 § 1 k.p.c. i art. 406 k.p.c. należało zmienić i skargę o wznowienie postępowania jako nieoparta na ustawowej podstawie wznowienia odrzucić.

I jedynie marginalnie, bo generalnie już bez wpływu na rozstrzygnięcie, ale podzielić należy stanowisko organu rentowego odnośnie naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisu art. 412 § 2 k,p.c. poprzez orzeczenie zmiany decyzji ZUS z dnia 22.07.2010 r. i przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury przy jednoczesnym istnieniu prawomocnego wyroku SO w Szczecinie z dnia 25.02.2011 r. sygn. akt VI U 1070/10 oddalającym odwołanie od w/w decyzji. Z treści powołanego przepisu wynika bowiem, iż uwzględniając skargę o wznowienie postępowania sąd bądź zmienia zaskarżone orzeczenie bądź je uchyla. W niniejszej sprawie sąd z jednej strony wznowił postępowanie, ale przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury nie odniósł się do treści wyroku wydanego w sprawie, w której postępowanie zostało wznowione.

SSO Małgorzata Czerwińska SSO Zofia Rybicka – Szkibiel SSO Jolanta Hawryszko