Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 192/09
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z powództwa J.D.
przeciwko D.D.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 czerwca 2009 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 listopada 2008 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną i oddala wniosek o przyznanie
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 20 listopada 2008 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
powoda od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 4 lipca 2008 r. oddalającego
powództwo w sprawie przeciwko D.D. o zapłatę.
Od powyższego wyroku powód wniósł skargę kasacyjną. W skardze, opartej
na drugiej podstawie kasacyjnej (art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c.), zarzucał naruszenie art.
233 § 1 w zw. z art. 391 k.p.c. oraz art. 378 § 1 i art. 382 k.p.c.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powód powołał się
na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 3989
§1 pkt 1
k.p.c.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest kwalifikowanym środkiem prawnym, którego
rozpoznanie przez Sąd Najwyższy musi być uzasadnione względami o szczególnej
doniosłości, wykraczającymi poza indywidualny interes skarżącego, a leżącymi
raczej w interesie powszechnym (por. wyrok SN z dnia 23 lutego 2006 r., II CSK
126/05, LEX nr 179973). Rozpoznanie skargi winno przysłużyć się ochronie
obowiązującego porządku prawnego przed dowolnością orzekania, tudzież
zapewnieniu jednolitości orzecznictwa sądowego w tych sprawach, na kanwie
których możliwe jest dokonanie zasadniczej wykładni przepisu ustawy, mającej
walor generalny i abstrakcyjny (postanowienie SN z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ
178/99, OSNC 2000 nr 7-8, poz. 147). Jest zatem oczywiste, że nie każde
orzeczenie – nawet błędne – zasługuje na to, aby stać się przedmiotem kontroli
kasacyjnej.
Jedną z cech kreatywnych skargi kasacyjnej jest obowiązek sformułowania
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wraz z jego uzasadnieniem
(art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.). Zważywszy na dwuetapowość postępowania
kasacyjnego, wyrażającą się w istnieniu tzw. przedsądu, uzasadnienie wniosku
o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania spełnia niezwykle doniosłą funkcję,
pozwalając Sądowi Najwyższemu na wstępne zapoznanie się z argumentami
prawnym strony skarżącej.
3
Wnosząc o przyjęcie skargi do rozpoznania powód podniósł, że w sprawie
występuje istotne zagadnienie prawne polegające na potrzebie wyjaśnienia
dopuszczalności przyjmowania za własne przez Sąd drugiej instancji ustaleń
faktycznych Sądu pierwszej instancji.
Zagadnienie prawne uzasadniające przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania musi mieć charakter istotny i być zagadnieniem ściśle jurydycznym,
dającym się przedstawić w sposób syntetyczny i oderwany od kontrowersji
dotyczących ustaleń lub oceny dowodów (postanowienie SN z dnia 22 grudnia
2008 r., III CSK 285/08, niepubl.). Ponadto skarżący musi wykazać, że jest to
zagadnienie nowe i nierozwiązane dotychczas w orzecznictwie sądowym,
a potrzeba jego wyjaśnienia istnieje w interesie publicznym.
Wskazane przez powoda zagadnienie zostało już w orzecznictwie
rozwiązane. Zgodnie z utrwalonym poglądem, jeżeli sąd drugiej instancji podziela
stanowisko sądu pierwszej instancji, to może ograniczyć się do stwierdzenia, iż
przyjmuje jego ustalenia i wnioski jako swoje (por. m. in. wyrok SN z dnia 8 grudnia
2005 r., II CK 317/05, LEX nr 188553, postanowienie SN z dnia 20 października
2004 r., I CK 180/04, niepubl., postanowienie z dnia 11 lipca 2000 r., IV CKN 75/00,
niepubl.).
W badanej sprawie Sąd Apelacyjny przytoczył ustalenia oraz wnioski Sądu
Okręgowego i przyjął je za swoje. Jednocześnie umotywował własne stanowisko
w tym zakresie odnosząc się do zarzutów apelacji i wskazując na ich
bezzasadność.
W ocenie Sądu Najwyższego skarżący, pod pozorem formułowania
zagadnienia prawnego, w istocie zmierza do zakwestionowania ustaleń
poczynionych przez Sądy, o czym świadczą sformułowane przez niego zarzuty,
które należało ocenić jako niedopuszczalne. Zgodnie bowiem z art. 3983
§ 3 k.p.c.,
podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów.
Każdy zarzut skargi kasacyjnej, który ma na celu polemikę z ustaleniami
faktycznymi sądu drugiej instancji, choćby pod pozorem naruszenia prawa
materialnego albo procesowego, z uwagi na jego sprzeczność z art. 3983
§ 3 k.p.c.
jest a limine niedopuszczalny, a jeżeli skarga oparta była tylko na takich zarzutach,
podlega ona odrzuceniu (zob. wyrok SN z 4 stycznia 2007 r., V CSK 364/06,
4
por. ponadto postanowienie z dnia 4 listopada 2008 r., II PK 82/08, z dnia 8 maja
2008 r., V CSK 579/07, wyrok z dnia 17 kwietnia 2008 r., I CSK 500/07, nie publ.,
dostępne w systemach informacji komputerowej).
Wobec powyższego, na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł
jak w sentencji.
Skargę podlegającą odrzuceniu kwalifikować należy jako sporządzoną
sprzecznie z zasadami profesjonalizmu. W judykaturze utrwalony jest pogląd,
według którego czynności adwokata ustanowionego z urzędu, które są sprzeczne
z zasadami profesjonalizmu, nie uzasadniają przyznania mu kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej (postanowienie SN z dnia 12 lutego 1999 r., II CKN 341/98, OSNC
1999, nr 6, poz.123). Wniesienie przez pełnomocnika ustanowionego przez sąd
także środka prawnego oczywiście bezzasadnego nie uzasadnia przyznania mu od
Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (postanowienie SN
z dnia 20 września 2007 r., II CZ 69/07, OSNC 2008 nr 3, poz.41). Należało więc
oddalić wniosek o przyznanie tych kosztów.

IV CSK 192/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia