Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 263/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku J. J.
przy uczestnictwie Z. J. i Miasta Ł.
o podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 października 2012 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania Z. J.
od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 20 lipca 2011 r.,
1) odrzuca skargę kasacyjną;
2) zasądza od Z. J. na rzecz J. J. kwotę 900 zł (dziewięćset),
która podlega podwyższeniu o podatek od towarów i usług
(VAT) tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu sprawy na
skutek apelacji wnioskodawcy, zmienił postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26
sierpnia 2010 r. poprzez wyłączenie z majątku wspólnego kwoty 4500 zł, o którą
obniżona została jego łączna wartość oraz zasądzenie od uczestniczki Z. J. na
rzecz wnioskodawcy J. J. kwoty 103650 zł, płatnej do dnia 30 kwietnia 2012 r.
z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności tytułem
wyrównania wartości udziałów w majątku wspólnym.
Uczestniczka postępowania w skardze kasacyjnej zaskarżyła postanowienie
Sądu drugiej instancji częściowo, w odniesieniu do zasądzenia od niej na rzecz
wnioskodawcy kwoty 103650 zł oraz kwoty 2214 zł tytułem kosztów postępowania
odwoławczego. Wartość przedmiotu zaskarżenia określiła na kwotę 226500 zł,
wyjaśniając w piśmie z dnia 22 listopada 2011 r., że stanowi ona wartość nakładów
poczynionych przez nią na majątek wspólny, których rozliczenia domagała się
w toku postępowania. Środki na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do
lokalu mieszkalnego w wysokości 84500 zł pochodziły z jej majątku odrębnego.
Wartość tego prawa określona została na podstawie opinii biegłego na kwotę
226500 zł, a zatem taką też wartość posiada jej nakład, skoro obejmował pełną
cenę nabycia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej
między małżonkami dopuszczalność skargi kasacyjnej jest uzależniona od wartości
przedmiotu zaskarżenia, stosownie do art. 5191
§ 2 k.p.c. Jeżeli zatem wartość
ta jest niższa niż 150000 zł, to skarga kasacyjna jest niedopuszczalna.
W orzecznictwie ugruntowany został pogląd, podzielany w rozpoznawanej sprawie,
że zaskarżenie postanowienia orzekającego co do istoty sprawy o podziale
majątku wspólnego, tak jak i innych spraw działowych, w zasadzie nie obejmuje
całego majątku podlegającego podziałowi, a dotyczy konkretnego interesu
skarżącego, wyznaczanego wartością rzeczy lub praw, których objęcie lub
nieobjęcie podziałem jest przedmiotem zaskarżenia. Wartością przedmiotu
zaskarżenia jest zatem wartość tego interesu skarżącego. Z reguły wartość ta nie
3
jest wyższa od udziału skarżącego w dzielonym majątku, a wyjątkowo mogłaby być
wyższa, gdy podważana jest zasada podziału albo rozstrzygnięcie dotyczące
roszczeń dochodzonych z tytułu posiadania rzeczy wspólnej, zwrotu pożytków albo
rozliczenia nakładów (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 maja
2001 r., IV CZ 20/01, niepubl.; z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 153/02, OSNC
z 2004 r. nr 4, poz. 60, z dnia18 maja 2006 r., IV CZ 34/06; z dnia 1 czerwca
2011 r., II CZ 27/11, niepubl.). W razie częściowego zaskarżenia postanowienia
orzekającego o podziale majątku wartość przedmiotu zaskarżenia wyznaczana jest
przez zakres, w jakim skarżący kwestionuje to postanowienie (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2007 r., IV CSK 120/07; z dnia 24 lipca 2008 r.,
IV CZ 53/08, niepublikowane). Wskazana w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu
zaskarżenia nie jest wiążąca i może być poddana weryfikacji na podstawie akt
sprawy, z pominięciem zasad określonych w art. 25 i 26 k.p.c. (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2001 r., IV CZ 20/01; z dnia 18 maja 2006 r.,
IV CZ 34/06; z dnia 26 maja 2011 r., II CSK 672/10, niepublikowane).
W rozpoznawanej sprawie uczestniczka postępowania nie zaskarżyła
postanowienia Sądu pierwszej instancji, a postanowienie Sądu Okręgowego
kwestionuje częściowo. Wskazanie przez skarżącą wartości przedmiotu
zaskarżenia jest nieprawidłowe, nie uwzględnia powołanych reguł określania tej
wartości. Interes uczestniczki w zaskarżeniu postanowienia Sądu drugiej instancji
dotyczyć może jedynie uszczuplenia jego interesu spowodowanego zmianą
postanowienia Sądu pierwszej instancji, którą określiła ona przez wskazanie
zakresu zaskarżenia. Nie jest możliwe przyjęcie, że powinna nią być wartość
własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, które przydzielone zostało
uczestniczce. W istocie skarżąca kwestionuje nałożenie na nią obowiązku zapłaty
na rzecz wnioskodawcy kwoty objętej punktem I c zaskarżonego postanowienia,
utrzymując że prawo do lokalu mieszkalnego nie powinno być związane z dopłatą,
wobec poczynionych przez nią nakładów na jego nabycie. Oznacza to, że wartością
przedmiotu zaskarżenia jest kwota 103650 zł, a wobec tego, że jest niższa
od kwoty określonej w art. 5191
§ 2 k.p.c., skarga kasacyjna jest niedopuszczalna.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną
na podstawie art. 3986
§ 3 w związku z art. 3986
§ 2 i art. 13 § 2 k.p.c. Orzeczenie
4
o kosztach postępowania kasacyjnego oparte zostało na podstawie art. 520 § 3
w związku z art. 39821
i 13 § 2 k.p.c. oraz § 6 pkt 10 w związku z § 12 ust. 4 pkt 2
i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163,
poz. 1348 ze zm.).
jw