Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 19/13
POSTANOWIENIE
Dnia 5 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie ze skargi J. K. o wznowienie postępowania
przeciwko Deutsche Bank PBC S.A. w Warszawie
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 kwietnia 2013 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie
z dnia 5 listopada 2012 r.,
1) oddala zażalenie,
2) nie obciąża J. K. kosztami zastępstwa procesowego
Deutsche Banku PBC S.A. w postępowaniu zażaleniowym,
3) przyznaje adw. B. G., prowadzącej Kancelarię Adwokacką
od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 3.600,-
(trzy tysiące sześćset) zł, powiększoną o należną stawkę
podatku od towarów i usług, tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu J.
K.w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 5 listopada 2012 r. odrzucił skargę
powoda J. K. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 24 marca 2010 r. W uzasadnieniu wskazał, że powołana
w skardze jako nowa okoliczność dotycząca ujawnienia w toku postępowań
sądowych jedynie kopii spornych dokumentów zamiast ich oryginałów była
skarżącemu znana, zatem skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie
wznowienia i z tej przyczyny podlega odrzuceniu.
Powód wniósł zażalenie na wskazane postanowienie wnosząc o jego
uchylenie i przyjęcie skargi do rozpoznania, a nadto o zasądzenie kosztów
nieopłaconej w całości ani w części pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym.
Skarżący zarzucił naruszenie art. 403 § 2 w zw. z art. 410 § 1 k.c. poprzez
przyjęcie, że skarżący nie oparł skargi na ustawowej podstawie. Wywodził, że nie
miał obiektywnej możliwości podniesienia zarzutu sfałszowania dokumentów,
gdyż kompletną wiedzę o technikach ich wytwarzania i obiegu w pozwanym banku
uzyskał dopiero z załączonych do skargi pism prokuratury, a nadto działał
w zaufaniu do banku. Skarżący dodał, że należy odróżnić potencjalną możliwość
kwestionowania prawdziwości dokumentów od obiektywnej możliwości dowodzenia
ich autentyczności, która występuje jedynie w razie istnienia podstaw
do przypuszczenia, że dokument, na który powołuje się strona jest nieprawdziwy
co do formy i sposobu jego wystawienia.
Pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od skarżącego kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Najwyższy zważył:
Zażalenie jest bezzasadne.
Skarga o wznowienie postępowania jest nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia umożliwiającym wzruszenie prawomocnych orzeczeń, dlatego podlega
szczególnym rygorom odnośnie formy i treści, zaś przepisy regulujące tę instytucję
nie mogą podlegać wykładni rozszerzającej (por. postanowienie Sądu Najwyższego
3
z dnia 24 lutego 1999 r., III CKN 184/98). Ustawowe przesłanki dopuszczalności
skargi o wznowienie postępowania zostały enumeratywnie wyliczone w art. 401,
4011
oraz 403 k.p.c. Skarżący powołał się na przesłankę późniejszego wykrycia
środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których
strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu (art. 403 § 2 k.p.c.).
Zgodnie z utrwaloną wykładnią przepisu art. 403 § 2 k.p.c. zwrot „późniejsze
wykrycie środków dowodowych” oznacza powzięcie wiadomości w sposób
umożliwiający powołanie się na nie po raz pierwszy, zatem dotyczy tylko takiej
sytuacji, gdy strona nie miała obiektywnej możliwości powołania się na dowód
w toku wcześniejszego postępowania (por. m.in. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 3 lutego 2012 r., I CZ 6/12, niepubl., z dnia 3 lutego 2012 r.,
I CZ 137/11, niepubl., z dnia 9 września 2011 r., I CZ 49/11, niepubl., z dnia
26 stycznia 2011 r., II CZ 180/10, niepubl., z dnia 16 czerwca 2010 r., I CZ 27/10,
niepubl., z dnia 24 czerwca 2009 r., I CZ 32/09, niepubl., z dnia 12 września
2007 r., I CZ 105/07, niepubl.). Judykatura jednoznacznie podziela również pogląd,
że „wykrycie” odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu
w ogóle nie ujawnionych i wówczas nieujawnialnych, bo nieznanych stronom, a nie
dotyczy okoliczności i dowodów jawnych z materiału poprzedniego postępowania,
tylko nie dostrzeżonych przez stronę. Tymczasem, jak trafnie wskazał Sąd
Apelacyjny, odwołując się do akt sprawy, powód nie tylko miał obiektywną
możliwość powołania się na fakt złożenia przez pozwany bank jedynie kserokopii
dokumentów, ale i z tej możliwości skorzystał podnosząc w toku procesu
przed sądem meriti zarzut sfałszowania wskazanych pism (tak między innymi
w piśmie powoda złożonym w Sądzie Apelacyjnym dnia 17 marca 2010 r., k. 508-
513), a Sąd rozstrzygając spór w uzasadnieniu ocenił stanowisko powoda w tym
zakresie. Pisma Prokuratora, do których odwołuje się skarga, dotyczą
postępowania przygotowawczego wszczętego na skutek doniesienia skarżącego i
odnoszą do jego twierdzeń, co potwierdza wiedzę powoda i brak waloru nowości
okoliczności i środków dowodowych wskazanych jako podstawa wznowienia.
W tym stanie rzeczy nietrafne są wywody pełnomocnika skarżącego, dotyczące
rzekomego braku możliwości kwestionowania dokumentów złożonych przez
pozwany bank z jednoczesnym powoływaniem się na obiektywną niemożliwość
4
dowodzenia autentyczności dokumentów ze względu na „brak kompletnej wiedzy
o technikach wytwarzania i obiegu dokumentów w pozwanym banku”.
Zgodnie z art. 410 k.p.c., sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego trwale ugruntowany jest pogląd, że przesłanka
do odrzucenia skargi o wznowienie postępowania zachodzi nie tylko wtedy,
gdy powołana w niej podstawa wznowienia została sformułowana w sposób
nieodpowiadający ustawie, ale także wówczas, gdy wskazane w skardze
okoliczności wprawdzie dadzą się podciągnąć pod przewidzianą w ustawie
podstawę wznowienia, jednak w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (por.
m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2006 r., I CZ 103/06,
z dnia 5 listopada 2010 r., I CZ 107/10, z dnia 25 maja 2012 r., I CZ 35/12, wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 22 lipca 2010 r., I CSK 601/09). Zasadnie zatem Sąd
Apelacyjny przyjął, że złożona w sprawie skarga o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym orzeczeniem nie była oparta na ustawowo wskazanej
podstawie i ją odrzucił.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
, 39821
, 391 § 1
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł jak w postanowieniu.
O kosztach postępowania zażaleniowego poniesionych przez stronę
pozwaną, uwzględniając charakter dochodzonego roszczenia i sytuację majątkową
powoda, orzeczono na podstawie art. 39821
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz
art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 102 k.p.c.
W przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi
z urzędu Sąd Najwyższy orzekł na podstawie § 6 pkt 7, § 2 ust. 2 i 3 w zw. z § 13
ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163,
poz. 1348 z późn. zm.).
jw

III CZ 19/13

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia