Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 3 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził od I. W. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w Ł. na rzecz syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w W. kwotę 50.733,64 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 4 maja 2012 roku do dnia zapłaty, oraz kwotę 6.154,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że strony sporu zawarły liczne umowy sprzedaży tarcicy, którą zakupiła pozwana, wystawiając faktury VAT na łączną kwotę 50.733,64 złotych. Postanowieniem z dnia 3 listopada 2009 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim ogłosił upadłość powodowej spółki z możliwością zawarcia układu, pozostawiając upadłemu zarząd własny jego majątkiem. W dniu 4 listopada i 17 listopada 2009 roku upadła spółka uiściła na rachunek bankowy pozwanej łączną kwotę 50.733,64 złotych. Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2011 roku sąd zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego na postępowanie obejmujące likwidację majątku dłużnika. Pismem z dnia 26 kwietnia 2012 roku pozwana została wezwana do zwrotu kwoty 50.733,64 złotych na podstawie art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego.

Sąd Rejonowy zważył, że powództwo podlegało uwzględnieniu stosownie do treści przepisu art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego. Sankcją naruszenia zakazu określonego w powyższym przepisie jest nieważność dokonanej czynności jako sprzecznej z ustawą. Dokonanie zapłaty z pominięciem procedury wyznaczonej przez prawo upadłościowe i naprawcze pozbawione jest podstawy prawnej, skoro wierzyciel uzyskuje uprawnienie do zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym i uzyskanie zaspokojenia w ten sposób jest jedyną formą wykonania zobowiązania posiadającą uzasadnienie prawne. Wobec ustawowego zakazu spełniania świadczeń wynikających z powstałych wcześniej wierzytelności, wierzyciel, który został zaspokojony po ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, jest zobowiązany do zwrotu do masy upadłości otrzymanego świadczenia. Zapłata dokonana przez upadłego w świetle przepisu art.410 § 2 k.c. stanowi nienależne świadczenie z uwagi na nieważność tej czynności. Sankcją naruszenia przepisu art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego jest zatem roszczenie zubożonego o zwrot przedmiotu wzbogacenia.

Sąd Rejonowy zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia na podstawie art.481 k.c. poczynając od daty doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

- naruszenie art.87 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze poprzez przyjęcie, że ma on zastosowanie w przedmiotowej sprawie, w sytuacji gdy nadzorca sądowy i sędzia komisarz godzili się na spłatę długu wobec pozwanej, przez co czynność ta winna zostać uznana za dopuszczalną;

- naruszenie art.76 ustęp 3 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze poprzez jego bezzasadne niezastosowanie i przyjęcie przez sąd, że powódka jako upadły spłacając zobowiązania wobec pozwanej nie była do tego uprawniona, podczas gdy upadły sprawujący zarząd własny jest uprawniony do dokonywania czynności zwykłego zarządu;

- naruszenie art.77 ustęp 1 i 3 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze poprzez jego bezzasadne niezastosowanie, w sytuacji w której z redakcji tego przepisu można wyprowadzić wniosek mówiący o tym, iż skoro nieważne są czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły utracił prawo zarządu, to czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły nie utracił prawa zarządu, nie są dotknięte nieważnością, co w rezultacie winno skutkować ważnością czynności prawnej stron;

- naruszenie art.410 k.c. poprzez uznanie, że pozwana jest bezpodstawnie wzbogacona, podczas gdy przepis ten nie ma zastosowania do pozwanej;

- naruszenie art.5 k.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy działania strony powodowej stanowią nadużycie prawa;

- naruszenie art.227 k.p.c. oraz art.233 § 1 k.p.c. w związku z art.328 § 2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosków dowodowych i nie podanie w uzasadnieniu wyroku motywów takiej decyzji, a w szczególności:

⚫

oddalenie wniosku dowodowego pozwanej o dopuszczenie zeznań świadka J. D., podczas gdy depozycje świadka miały istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia;

⚫

oddalenie wniosku o zobowiązanie strony powodowej do załączenia sprawozdań z zarządu za okres od listopada do grudnia 2009 roku, które miały potwierdzić akceptację przez sędziego komisarza dokonywanych płatności na rzecz pozwanej w tym okresie;

⚫

oddalenie wniosku o zawieszenie postępowania z uwagi na toczącą się sprawę przed Sądem Najwyższym w sprawie ze skargi kasacyjnej od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 24 kwietnia 2013 roku sygnatura akt XII Ga 787/12, które to rozstrzygnięcie ze względu na celowość, interes strony, jak i stosunek prejudycjalności przemawiało za zawieszeniem niniejszego postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Najwyższy.

Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi meriti, oraz o zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm wskazanych prawem.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Przede wszystkim bezzasadne są podniesione przez skarżącą zarzuty naruszenia prawa procesowego poprzez oddalenie wniosków dowodowych i nie podanie w uzasadnieniu wyroku motywów takiej decyzji.

Pozwana wniosła o przeprowadzenie z urzędu dowodu z zeznań świadka J. D., będącego nadzorcą sądowym w postępowaniu upadłościowym powodowej spółki z możliwością zawarcia układu, na okoliczność, że czynności polegające na dokonywaniu płatności na rzecz pozwanej w okresie od listopada do grudnia 2009 roku były dokonywane w ramach bieżącego zarządu i nie stanowiły czynności wykraczających poza zwykły zarząd spółki. Wniosek ten został oddalony przez Sąd I instancji zasadnie.

Przede wszystkim należy bowiem zważyć, że brak było jakichkolwiek podstaw do działania w tym zakresie przez Sąd I instancji z urzędu.

Zgodnie z art.232 zdanie 2 k.p.c. sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Jednakże w niniejszej sprawie pełnomocnik pozwanej wnosił o przeprowadzenie powyższego dowodu, żądając jednocześnie bezpodstawnie, aby Sąd przeprowadził go z urzędu.

Obowiązująca w procesie cywilnym zasada kontradyktoryjności zrezygnowała z zasady prawdy obiektywnej, do ustalenia której powinien dążyć sąd. Ciężar dostarczenia w postępowaniu sądowym materiału procesowego spoczywa zasadniczo na stronach, a sąd utracił prawo prowadzenia dochodzenia w celu ustalenia dowodów koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy. Co więcej, poszukiwanie za stronę przez sąd z urzędu okoliczności przemawiających za jej stanowiskiem w istocie stanowi wyręczanie jej w obowiązkach procesowych, przez co sąd naraża się na uzasadniony zarzut nierównego traktowania stron procesu (wyr. SN z 12.3.2010 r., II UK 286/09, OSNAPiUS 2011, Nr 17-18, poz. 237). W sprawach cywilnych rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 k.c.) (por. wyr. SN z 17.12.1996 r., I CKU 45/96, Pal. 1998, Nr 1-2, s. 204 z glosą A. Zielińskiego). Artykuł 232 zd. 1 k.p.c. wskazuje jedynie na ciężar dowodu w znaczeniu procesowym, czyli obowiązek przedstawienia faktów i dowodów przez strony. Przepis ten nie stanowi podstawy wyrokowania sądu i nie może mieć wpływu na poprawność wydanego przez sąd rozstrzygnięcia (wyr. SN z 15.2.2008 r., I CSK 426/07, Legalis). Należy zdecydowanie podkreślić, że zd. 2 art.232 k.p.c. powinno być stosowane w minimalnym stopniu. Działanie sądu z urzędu może bowiem prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) (wyr. SN z 12.12.2000 r., V CKN 175/00, OSP 2001, Nr 7-8, poz. 116). Podobnie konstytucyjna zasada sprawiedliwości nie może być rozumiana w taki sposób, że sąd orzekający ma obowiązek podejmować określone czynności z urzędu, „wyręczając" niejako stronę (wyr. SN z 3.9.2003 r., II CKN 425/01, Legalis).W konsekwencji jedynie w wyjątkowych wypadkach dopuszczenie dowodu z urzędu może zostać uznane za obowiązek, którego naruszenie jest uchybieniem procesowym (zob. wyr. SN z 14.12.2000 r., I CKN 661/00, Legalis). W szczególności nie dotyczy to sytuacji, gdy strona reprezentowana jest przez pełnomocnika.

Ponadto przedmiotem powyższego dowodu nie były fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (art.227 k.p.c.), ponieważ nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie, czy czynności polegające na dokonywaniu płatności na rzecz pozwanej w okresie od listopada do grudnia 2009 roku były dokonywane w ramach bieżącego zarządu i nie stanowiły czynności wykraczających poza zwykły zarząd spółki. Sąd I instancji nie naruszył bowiem art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego, co zostanie rozważone w dalszej części uzasadnienia, i z tego względu nie było istotne, czy zapłata należności była czynnością zwykłego zarządu, czy nie.

Także zasadnie Sąd I instancji oddalił wniosek o zobowiązanie strony powodowej do załączenia sprawozdań z zarządu za okres od listopada do grudnia 2009 roku, które miały potwierdzić akceptację przez sędziego komisarza dokonywanych płatności na rzecz pozwanej w tym okresie. Byłby to bowiem dowód na okoliczność decyzji podejmowanych przez organy upadłościowe w toku trwania postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu, a nawet nienależyte sprawowanie swoich obowiązków przez osoby wyznaczone na nadzorcę sądowego i sędziego komisarza nie mają znaczenia dla oceny prawnej bezspornego faktu zapłacenia przez upadłego wierzytelności, która nie powinna zostać zapłacona. Przede wszystkim należy jednakże mieć na uwadze, że zgodnie z art.168 Prawa upadłościowego i naprawczego nadzorca sądowy składa sędziemu komisarzowi sprawozdane jedynie ze swoich czynności, a nie z czynności upadłego, który dokonał powyższej płatności z racji tego, iż posiadał zarząd własny nad całym swoim majątkiem, oraz że sędzia komisarz zatwierdza jedynie sprawozdania rachunkowe z czynności nadzorcy sądowego, a nie z czynności dokonanych przez upadłego w ramach zarządu nad jego majątkiem.

Zasadnie Sąd I instancji oddalił wniosek pozwanej o zawieszenie postępowania z uwagi na toczącą się sprawę przed Sądem Najwyższym w sprawie ze skargi kasacyjnej od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 24 kwietnia 2013 roku sygnatura akt XII Ga 787/12. Wbrew zarzutowi skarżącej rozstrzygnięcie w powyższej sprawie nie przemawiało za zawieszeniem niniejszego postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Najwyższy, ze względu na stosunek prejudycjalności, to jest na podstawie art.177 § 1 punkt 1 k.p.c. Ponadto zarzut ten stracił znaczenie z uwagi to, że rozstrzygnięcie wymienionej sprawy nastąpiło przed wydaniem orzeczenia przez Sąd Okręgowy.

Bezzasadny jest zarzut naruszenia art.87 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze poprzez przyjęcie, że ma on zastosowanie w przedmiotowej sprawie, w sytuacji, gdy nadzorca sądowy i sędzia komisarz godzili się na spłatę długu wobec pozwanej, przez co czynność ta winna zostać uznana za dopuszczalną. Jak już bowiem wskazano, nawet nienależyte sprawowanie swoich obowiązków przez osoby wyznaczone na nadzorcę sądowego i sędziego komisarza nie mają znaczenia dla oceny prawnej bezspornego faktu zapłacenia przez upadłego wierzytelności, która nie powinna zostać zapłacona.

Sąd Okręgowy akceptuje wskazany w doktrynie pogląd, że zakaz spłaty długów określony w art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego, wyrażony kategorycznie („upadły albo zarządca nie mogą spełniać świadczeń”), nie jest warunkowany żadnymi dodatkowymi okolicznościami i nie może być uchylony ani przez zarządcę, ani przez sędziego - komisarza. Należy więc uznać, że sankcją naruszenia tego zakazu nie będzie, jak poprzednio stanowił art. 28 § 1 PrUkł, tylko bezskuteczność czynności spłaty w stosunku do wierzycieli, lecz nieważność tej czynności jako sprzecznej z ustawą (tak również K. Piasecki, [w:] Komentarz, s. 205 oraz F. Zedler, [w:] Prawo, s. 413; odmiennie M. Allerhand, [w:] Układowe, s. 53 oraz Z. Świeboda, [w:] Komentarz 1999, s. 310). Z zakazem tym łączy się uzyskane przez wierzyciela uprawnienie do zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, nadając temu sposobowi uzyskania zaspokojenia wyłączną formę wykonania zobowiązania posiadającą uzasadnienie prawne. Dokonanie zapłaty z pominięciem procedury wyznaczonej przepisami ustawy prawo upadłościowe i naprawcze w konsekwencji pozbawione jest podstawy prawnej.

Wobec ustawowego zakazu spełniania świadczeń wynikających z powstałych wcześniej wierzytelności, wierzyciel, który został zaspokojony zaraz po ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, jest zobowiązany do zwrotu do masy upadłości otrzymanego świadczenia. Jeżeli bowiem przesunięcie majątkowe, które nastąpiło poza ramami stosunku prawnego zmienionego przez przepisy prawa upadłościowego, pozostaje bez usprawiedliwienia prawnego - prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia. Tym samym sankcją naruszenia art. 87 p.u.n. jest roszczenie zubożonego o zwrot przedmiotu wzbogacenia.

Także Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lipca 2014 roku sygnatura akt IV CSK 684/13 podkreślił, iż zawsze, ze względu na ochronę masy upadłości, spełnienie świadczenia wbrew zakazowi z art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego powoduje to, że świadczenie jest nienależne.

Bezzasadny jest zatem zarzut naruszenia art.410 k.c. poprzez uznanie, że pozwana jest bezpodstawnie wzbogacona. Należy mieć na uwadze, że strona powodowa nie zarzuca pozwanej bezpodstawnego wzbogacenia, lecz uzyskanie nienależnego świadczenia w rozumieniu przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego, wobec naruszenia przez upadłego zakazu wynikającego z art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego. Świadczenie jest nienależne między innymi w sytuacji mającej miejsce w niniejszej sprawie, to jest gdy podstawa świadczenia odpadła (art.410 § 2 k.c.), z uwagi na bezwzględny zakaz spełniania świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem, wynikający z art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego. Z mocy art.410 § 1 k.c. przepisy artykułów dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego.

Bezzasadne są także zarzuty naruszenia art.76 ustęp 3 i art.77 ustęp 1 i 3 Prawa upadłościowego i naprawczego poprzez przyjęcie przez sąd, że powódka jako upadły, spłacając zobowiązania wobec pozwanej nie była do tego uprawniona, podczas gdy upadły sprawujący zarząd własny jest uprawniony do dokonywania czynności zwykłego zarządu, oraz poprzez brak przyjęcia, iż skoro nieważne są czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły utracił prawo zarządu, to czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły nie utracił prawa zarządu, nie są dotknięte nieważnością, co w rezultacie winno skutkować ważnością czynności prawnej stron.

Jak już bowiem wskazano, niezależnie od tego, czy wskazana czynność upadłego była czynnością zwykłego zarządu, oraz mimo tego, że w art.77 Prawa upadłościowego i naprawczego brak jest postanowienia odnośnie nieważności czynności prawnych upadłego dotyczących mienia upadłego wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły nie utracił prawa zarządu, zawsze, wobec ustawowego zakazu spełniania świadczeń wynikających z powstałych wcześniej wierzytelności, sankcją naruszenia tego zakazu jest nieważność tej czynności jako sprzecznej z ustawą. Czynności podjęte przez osoby upoważnione do reprezentacji spółki znajdującej się w upadłości, których skutkiem miało być wygaszenie zobowiązania, jakie łączyło spółkę z pozwaną, uznać należy w tej sytuacji za nieważne.

Za bezzasadny Sąd Okręgowy uznał także zarzut naruszenia art.5 k.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy działania strony powodowej stanowią nadużycie prawa.

Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu roszczeń wierzycieli (art.61 Prawa upadłościowego i naprawczego). Celem postępowania upadłościowego jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak najwyższym stopniu (art.2 Prawa upadłościowego i naprawczego) i cel ten jest realizowany za pomocą ustawowych mechanizmów równego traktowania wszystkich wierzycieli, czego wyrazem jest między innymi uregulowanie zawarte w art.87 Prawa upadłościowego i naprawczego. Poczynając od daty ogłoszenia upadłości wierzyciele realizują swoje uprawnienia do uczestniczenia w postępowaniu upadłościowym wyłącznie poprzez zgłaszanie swoich wierzytelności sędziemu komisarzowi. Zaspokojenie wierzyciela w trakcie postępowania upadłościowego z pominięciem tego trybu, tak jak w niniejszej sprawie, stanowi naruszenie interesów wszystkich wierzycieli poprzez uszczuplenie masy upadłości i stanowi obejście przepisów prawa upadłościowego o dochodzeniu należności od upadłego. W postępowaniu upadłościowym interes każdego wierzyciela jest podporządkowany interesowi wszystkich wierzycieli. Tym samym dochodzenie zwrotu takiego świadczenia, stanowiące realizację uprawnienia przysługującego upadłemu, nie może stanowić nadużycia prawa w rozumieniu art.5 k.c.

Pozwana nie utraciła przy tym możliwości zgłoszenia przysługującej jej wierzytelności na listę wierzytelności, skoro art.252 Prawa upadłościowego i naprawczego przewiduje możliwość zgłoszenia wierzytelności po upływie wyznaczonego terminu. Uznaną wierzytelność uwzględnia się w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu, z wyjątkiem, gdy wierzytelność zgłoszono po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, ponieważ wtedy pozostawia się ją bez rozpoznania (art.252 ustęp 1 i 2 Prawa upadłościowego i naprawczego). Pozwana nie wykazała jednakże w żaden sposób, iż na skutek zgłoszenia wierzytelności po upływie wyznaczonego terminu zostanie zaspokojona w mniejszym stopniu, a tym bardziej, że nastąpił już ostateczny plan podziału funduszów masy upadłości.

Pozwana nie wykazała także, że nadzorca sądowy, a tym bardziej sędzia komisarz wiedzieli o rozporządzeniu dokonanym przez upadłego, który posiadał zarząd własny nad całym swoim majątkiem. Świadczy o tym fakt, że dopiero po zmianie sposobu postępowania upadłościowego na postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego, gdy upadły utracił zarząd majątkiem, a syndyk przeanalizował dokumenty upadłego ujawniając fakt dokonania przez upadłego spłaty części zobowiązań objętych z mocy prawa układem, syndyk masy upadłości wystąpił z niniejszym roszczeniem. Powyższym twierdzeniom powoda, zawartym w uzasadnieniu pozwu, pozwana nie zaprzeczyła. Ponadto należy w tym miejscu jeszcze raz podkreślić, że zgodnie z art.168 Prawa upadłościowego i naprawczego nadzorca sądowy składa sędziemu komisarzowi sprawozdane jedynie ze swoich czynności, a nie z czynności upadłego, który dokonał powyższej płatności z racji tego, iż posiadał zarząd własny nad całym swoim majątkiem, oraz że sędzia komisarz zatwierdza jedynie sprawozdania rachunkowe z czynności nadzorcy sądowego, a nie z czynności dokonanych przez upadłego w ramach zarządu nad jego majątkiem.

Nie można także stwierdzić, że pozwana, która uzyskała z masy upadłości świadczenie, nie wiedziała, że jest ono nienależne. Przepisy prawa upadłościowego i naprawczego nakładają na przedsiębiorców szereg obowiązków. Skoro przyjmuje się, że osoba zobowiązana z mocy ustawy, reprezentująca przedsiębiorcę będącego dłużnikiem, obowiązana jest znać termin, w którym ma obowiązek zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości, oraz znać podstawy do ogłoszenia upadłości, a w razie niewypełnienia tego obowiązku można orzec wobec niej zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, to przedsiębiorca będący wierzycielem powinien posiadać wiedzę o tym, że po ogłoszeniu upadłości jedynym sposobem uczestniczenia przez niego w postępowaniu upadłościowym jest zgłoszenie sędziemu komisarzowi swojej wierzytelności, w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości, które podawane jest do publicznej wiadomości poprzez obwieszczenie i opublikowanie w sposób określony w art.53 ustęp 1 Prawa upadłościowego i naprawczego. Ewentualna nieznajomość powyższego uregulowania nie może działać na korzyść pozwanej i spowodować uznania, że spełnienie przez upadłego nienależnego świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego. Powszechnie przyjmuje się bowiem, że zasadom współżycia społecznego czynią zadość zwłaszcza świadczenia określane mianem quasi – alimentacyjnych, oraz świadczenia związane ze stosunkiem pracy, czyli że art.411 punkt 2 k.c. dotyczy jedynie sytuacji, gdy spełniono świadczenie ze względu na rzekomy obowiązek zwyczajowy lub odpowiadający względom przyzwoitości – obowiązek, który dla świadczenia nie był istotny, to jest nie stanowił objętej porozumieniem stron podstawy prawnej (Legalis – art.411 k.c. red. Osada 2014 wyd.10/ P.Księżak). Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie miała miejsca.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanej jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., zasądzając od pozwanej jako przegrywającej w drugiej instancji, na rzecz i na żądanie powoda kwotę 1.800,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, zgodnie z § 6 punkt 6 w związku z § 13 ust. 1 punkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348).