Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Irena Piotrowska (spr.)

Sędzia SA– Aldona Wapińska

Sędzia SA – Ewa Stefańska

Protokolant: – st. sekr. sąd. Ewelina Czerwińska

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w B.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o ustalenie wysokości korekty rocznej kosztów osieroconych

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z dnia 29 listopada 2013 r.

sygn. akt XVII AmE 172/11

I oddala obie apelacje;

II znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VI ACa 258/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 lipca 2011r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE) na podstawie art. 30 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz.U. nr 130, poz. 905 ze zm.-dalej jak ustawa KDT) - ustalił dla roku 2010:

1.  wysokość korekty rocznej kosztów, o jakich mowa w art. 44 ustawy KDT za okres od 1 stycznia 2010r do 31 sierpnia 2010r dla (...) S.A. w B. (dalej (...)), jako następcy prawnego wytwórcy (...) Sp. z.o.o., powstałych w jednostce opalanej gazem ziemnym, należącej w tym okresie do (...) Sp. z.o.o.- w wysokości 27.884.290 zł, oraz, że kwotę tę (...) otrzyma od (...) S.A. w terminie d 30 września 2011r;

2.  wysokość korekty rocznej kosztów, o jakich mowa w art. 44 ustawy KDT za okres od 1 stycznia 2010r do 31 sierpnia 2010r dla (...) S.A. w B., jako następcy prawnego wytwórcy (...) SA, powstałych w jednostce opalanej gazem ziemnym, należącej w tym okresie do (...) SA - w wysokości (-)10.450.529 zł, oraz, że w związku z tym, że wysokość wypłaconych (...) S.A. zaliczek na poczet kosztów osieroconych za okres od 1 stycznia 2010 do 31 sierpnia 2010 przewyższa należną kwotę kosztów osieroconych w tym okresie, (...) jest zobowiązana zwrócić (...) SA na rachunek opłaty przejściowej kwotę różnicy powiększoną o odsetki tj kwotę 11.957.066 zł - w terminie 14 dni;

3.  wysokość korekty rocznej kosztów, o jakich mowa w art. 44 ustawy KDT za okres od 1 września 2010r do 31 grudnia 2010r dla wytwórcy (...) S.A. w B., powstałych w jednostce opalanej gazem ziemnym, w Oddziale Elektrociepłownia (...) oraz Oddziale R. w kwocie - w wysokości 10.972.573 zł, oraz, że kwotę tę (...) otrzyma od (...) S.A. w terminie d 30 września 2011r;

(...) S.A. w złożonym odwołaniu zaskarżyła decyzję Prezesa URE w całości zarzucając jej naruszenie:

(i) art. 46 ust. 1 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu, że symbol A i-1 wskazany w tym przepisie oznacza faktyczną ilość energii elektrycznej wytworzoną przez danego wytwórcę w roku i-1; wynikającą z ilości gazu ziemnego zakupionego w ramach ilości minimum take, podczas gdy z brzmienia przedmiotowego przepisu jednoznaczni wynika, że symbol Ai-1 wskazany w tym przepisie oznacza ilość energii elektrycznej, wytworzoną przez danego wytwórcę w roku 'i-1', wynikającą z ilości gazu zakupionego na podstawie umowy z dostawcą paliwa gazowego, obowiązującej w roku „i-1”, co doprowadziło do błędnego ustalenia korekty rocznej kosztów z pokrzywdzeniem powoda;

(ii) art. 44 ustawy KDT poprzez niezasadne zastosowanie wzoru wskazanego w tym przepisie przy ustaleniu korekty rocznej kosztów, w sytuacji gdy art. 46 ustawy KDT reguluje sposób obliczania wysokości korekty rocznej kosztów w sposób wyczerpujący, co doprowadziło do błędnego ustalenia korekty rocznej kosztów z pokrzywdzeniem powoda;

(iii) art. 35 ust. 2 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na braku przyjęcia zasady progresywności przy naliczaniu odsetek zgodnie z art. 35 ust. 2 pkt. 1-3 ustawy KDT, co doprowadziło do błędnego ustalenia wysokości odsetek od korekty rocznej kosztów wskazanych w pkt. 2 decyzji;

(iv) art. 35 ust. 3 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu błędnej daty początkowej przy naliczeniu odsetek, co doprowadziło do błędnego ustalenia wysokości odsetek od korekty rocznej kosztów wskazanych w pkt. 2 decyzji;

(v) art. 46 ust. 5 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu, że koszt wytworzenia przez Powoda jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego (dalej "Jedna MWh") nie obejmuje kosztów zarządu związanych z wytworzeniem energii elektrycznej, co doprowadziło do błędnego określenia kosztu wytworzenia w 2010 roku Jednej MWh w (...) S.A. (dalej (...)), (...) sp. z o.o. (dalej (...)) i (...) S.A.;

(vi) art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (dalej „ustawa o rachunkowości") poprzez niezasadne zastosowanie tego przepisu do obliczania kosztów wytworzenia Jednej MWh - ewentualnie poprzez jego błędną interpretację skutkującą niesłusznym zakwalifikowaniem całości kosztów zarządu przedstawionych przez powoda jako kosztów zarządu ogólnego - i na tej podstawie niezasadny brak uwzględnienia kosztów zarządu przedstawionych przez powoda jako kosztu przy obliczeniu kosztów wytworzenia w 2010 roku Jednej MWh w (...), (...) S.A.;

(vii) art. 7 k.p.a. oraz art. 77 § 1 k.p.a. w związku z art. 80 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez zaniechanie przez Prezesa URE wszechstronnego wyjaśnienia sprawy i rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie oraz naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów poprzez arbitralne pominiecie przedstawionych przez powoda kosztów zarządu związanych z wytworzeniem energii elektrycznej w 2010 roku, co skutkowało nieprawidłowym określeniem dla powoda kosztu wytworzenia Jednej MWh w 2010 roku;

(viii) art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na braku wskazania przez Prezesa URE w uzasadnieniu Decyzji, które dane przedstawione przez powoda stanowiły podstawę obliczenia kosztów Jednej MWh, dlaczego wybrał tylko niektóre z danych zaprezentowanych przez powoda i jego poprzedników prawnych oraz które dane i z jakiego powodu pominął, a w szczególności poprzez brak uzasadnienia w przedmiocie nieuwzględnienia kosztów zarządu powoda, co doprowadziło do nieprawidłowego obliczenia dla powoda - na podstawie wybranych tylko danych - kosztu wytworzenia Jednej MWh w 2010 roku;

(ix) art. 9 k.p.a. oraz art. 11 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez zaniechanie przez Prezesa URE wyjaśnienia w decyzji sposobu kalkulacji kosztu wytworzenia przez Powoda Jednej MWh , a w szczególności poprzez brak odniesienia się do przyczyn pominięcia kosztów zarządu powoda, co skutkowało nieprawidłowym określeniem dla Powoda kosztu wytworzenia Jednej MWh w 2010 roku;

(x) art. 8 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na nieuzasadnionej zmianie praktyki stosowania i interpretacji przepisów prawa i w efekcie rozstrzygania spraw, poprzez uwzględnienie przy obliczaniu korekty rocznej kosztów ilości energii elektrycznej wytworzonej z ilości gazu zakupionego w 2010 roku jedynie w ramach tzw. ilości minimum take, podczas gdy w tożsamym stanie faktycznym i prawnym w decyzjach wydanych w sprawie korekty rocznej kosztów powstałych w jednostkach opalanych gazem ziemnym za rok 2008 Prezes URE uwzględniał wielkość energii elektrycznej wytworzonej z całości faktycznie zakupionego gazu;

(xi) art. 8 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na nieuzasadnionej zmianie praktyki stosowania i interpretacji przepisów prawa i w efekcie rozstrzygania spraw, poprzez pominięcie przez Prezesa URE kosztów zarządu za 2010 rok przy obliczaniu kosztu wytworzenia Jednej MWh przez powoda, podczas gdy w tożsamym stanie faktycznym i prawnym w decyzjach wydanych w sprawie korekty rocznej kosztów powstałych w jednostkach opalanych gazem ziemnym za rok 2008 Prezes URE uwzględniał koszty zarządu przedstawione przez wytwórców;

Wskazując na powyższe naruszenia powód wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez:

1. ustalenie w pkt 1 decyzji, że kwota korekty wynosi 29.702.619 zł;

2. ustalenie w pkt 2 decyzji, ze kwota korekty wynosi (-) 10.278.227 zł , a kwotą wraz z odsetkami jaką powód winien zwrócić Zarządcy Rozliczeń wynosi 10.812.951,49 zł;

3. ustalenie w pkt 3, że kwota korekty wynosi 12.456.277 zł;

4. zmianę uzasadnienia decyzji w części, poprzez ustalenie, że koszt wytworzenia w 2010r wynosił odpowiednio dla:

- (...) Elektrociepłownia (...) - 227,34 zł, a nie, jak określono w decyzji 215,39 zł;

- (...) Elektrociepłownia (...) - 644,38 zł, a nie, jak określono w decyzji 500,76 zł;

- (...) w Oddziale Elektrociepłownia (...) oraz w Oddziale Elektrociepłownia (...) - 254,64 zł, a nie, jak określono w decyzji 249,59 zł; Ewentualnie powód wnosił o uchylenie decyzji w całości.

Pozwany Prezes URE w odpowiedzi wniósł o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że: określił wysokość środków wraz z odsetkami jaką (...) S.A. w B. jest zobowiązana zwrócić (...) S.A. w związku z tym, że kwota wypłaconych (...) S.A zaliczek na poczet kosztów osieroconych za okres od 1.01.2010 r. do 31.08.2010 r. przewyższa należną kwotę kosztów osieroconych w tym okresie, jako kwotę 11 894 289 zł (jedenaście milionów osiemset dziewięćdziesiąt cztery tysiące dwieście osiemdziesiąt dziewięć złotych); w uzasadnieniu decyzji określił, że: koszt wytworzenia w 2010 r. w (...) sp. z o.o. w L. jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego wyniósł 227,34 zł, a nie, jak określono w decyzji 215,39 zł; koszt wytworzenia w 2010 r. w (...) S.A w R. jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego wyniósł 644,38 zł, a nie, jak określono w decyzji 500,76 zł; koszt wytworzenia w 2010 r. w (...) S.A. w B. w jednostkach opalanych gazem ziemnym w Oddziale Elektrociepłownia (...) oraz w Oddziale Elektrociepłownia (...) jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego wyniósł 254,64 zł, a nie, jak określono w decyzji 249,59 zł; w pozostałym zakresie odwołanie oddalono oraz orzeczono w przedmiocie kosztów procesu.

W motywach tego rozstrzygnięcia wskazano na następujące ustalenia faktyczne oraz ich oceną prawną.

(...) Sp. z o.o. oraz (...) S.A. – były przedsiębiorcami energetycznymi, wytwarzającymi energię elektryczną w jednostkach opalanych gazem ziemnym, rozwiązały przed terminem długoterminową umowę sprzedaży energii elektrycznej i mocy zawartą przed 1 maja 2004 r. z (...) S.A., czyli w trybie określonym w ustawie z 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (ustawa KDT). Jednocześnie miały zawartą przed dniem 1 maja 2004r długoterminowe umowy na dostawy gazu ziemnego, mocą których obowiązkowi zapłaty podlega określona w umowie ilość gazu niezależnie od ilości pobranego gazu (tzw. minimum take).

W wyniku połączenia (...) S.A. i (...) Sp. z.o.o. oraz kilku innych jeszcze spółek - poprzez przejęcie w trybie art. 492§1 pkt 1 k.s.h. przez spółkę (...) S.A. - w dniu 1 września 2010r powstała (...) S.A., która wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki przejmowanych spółek na podstawie art. 494§1 k.s.h. W szczególności (...) S.A. przejmując składniki majątkowe obejmujące jednostki wytwórcze wskazane w Załączniku nr 8 do ustaw KDT stała się beneficjentem pomocy publicznej w zakresie rekompensaty kosztów gazu ponoszonych przez spółki przejmowane.

Średnia cena sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym za rok 2010 osiągnęła poziom 195,32 zł za jedną MWh.

Prezes URE po przeprowadzeniu badania działalności gospodarczej (...) Elektrociepłownia (...) w okresie gdy była samodzielny podmiotem tj 1.01.-31.08.2010r ustalił, że koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego w (...) Elektrociepłownia (...) kształtował się na poziomie 215,39 zł/MWh, czyli że, koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej w (...) Elektrociepłownia (...) był wyższy niż średnia cena jednej megawatogodziny na rynku konkurencyjnym (195,32). Dla wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny energii Prezes URE nie uwzględnił kosztów zarządu, ustalając, że tylko koszty stałe i zmienne w kwocie 157.113,50 tyś. zł stanowią podstawę do wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny. Bezsporne było między stronami, że uwzględnienie także kosztów zarządu obok kosztów stałych i zmiennych przy wyliczeniu kosztów wytworzenia jednej megawatogodziny da wynik 227,34 zł/MWh a nie kwotę 215,39 zł/MWh jak ustalił Prezes URE. Różnica ta, w sprawie niniejszej nie przekłada się na wielkość korekty rocznej kosztów, gdyż obie wielkości kwalifikują (...) Elektrociepłownia (...) do uzyskania pomocy publicznej z art. 44.

Prezes URE uznał, że ilość energii elektrycznej wytworzonej przez (...) Elektrociepłownia (...) z gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take ukształtowała się w okresie 1.01-31.08.2010r na poziomie 706.755 MWh. Średnioroczny faktyczny koszt gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take na jedną megawatogodzinę produkcji wyniósł 188,25 zł /MWh. Średnia cena energii elektrycznej wytworzonej przez (...) Elektrociepłownia (...) w jednostkach opalanych gazem wyniosła 187,48 zł.. Ostateczna kwota kosztów podlegających rozliczeniu w oparciu o przepis art. 44 ustawy (...) w okresie od 1.01.-31.08.2010r wyniosła 38.469.290 zł. W tym samym okresie (...) Elektrociepłowni (...) została wypłacona zaliczka z tytułu kosztów gazu, o których mowa w art. 44 ustawy KDT, przy czym do czasu przejęcia spółki tj do dnia 31 sierpnia wypłacono jej 10.585.000 zł,

Biorąc pod uwagę powyższe dane Prezes URE ustalił wysokość korekty należnej (...) Elektrociepłownia (...) na poziomie 27.884.290 zł, jako kwotę którą Zarządca Rozliczeń ma zwrócić następcy prawnemu (...) Elektrociepłowni (...) tj. (...) S.A. (kwota kosztów o których mowa w art. 44 [38.469.290 zł] minus kwota zaliczek [10.585.000 zł]).

Prezes URE po przeprowadzeniu badania działalności gospodarczej (...) S.A. w okresie gdy była samodzielny podmiotem tj 1.01.-31.08.2010r ustalił, że koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego w (...) S.A. kształtował się na poziomie 500,76 zł/MWh, czyli że, koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej w (...) Elektrociepłownia (...) był wyższy niż średnia cena jednej megawatogodziny na rynku konkurencyjnym (195,32 zł). Dla wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny energii Prezes URE nie uwzględnił kosztów zarządu, ustalając, że tylko koszty stałe i zmienne w kwocie 47.474,8 tys. zł stanowią podstawę do wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny. Uwzględnienie także kosztów zarządu obok kosztów stałych i zmiennych przy wyliczeniu kosztów wytworzenia jednej megawatogodziny daje wynik 644,34 zł/MWh a nie kwotę 500,76 zł/MWh jak ustalił Prezes URE. Różnica ta, w sprawie niniejszej nie przekłada się na wielkość korekty rocznej kosztów, gdyż obie wielkości kwalifikują (...) S.A. do uzyskania pomocy publicznej z art. 44 ustawy KDT.

Prezes URE uznał, że ilość energii elektrycznej wytworzonej przez (...) S.A.z gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take ukształtowała się w okresie 1.01-31.08.2010r na poziomie 80.828 MWh. Średnioroczny faktyczny koszt gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take na jedną megawatogodzinę produkcji wyniósł 204,84 zł /MWh. Średnia cena energii elektrycznej wytworzonej przez (...) S.A. w jednostkach opalanych gazem wyniosła 188,80 zł. Ostateczna kwota kosztów podlegających rozliczeniu w oparciu o przepis art. 44 ustawy KDT okresie od 1.01.-31.08.2010r wyniosła 5.132.078 zł. W tym samym okresie (...) S.A. została wypłacona zaliczka z tytułu kosztów gazu, o których mowa w art. 44 ustawy KDT, przy czym do czasu przejęcia spółki tj do dnia 31 sierpnia wypłacono jej 15.582.607. Biorąc pod uwagę powyższe dane Prezes URE ustalił wysokość korekty dla (...) S.A. na poziomie (-) 10.450.529 zł jako kwotę, którą następca prawny (...) Elektrociepłowni (...) tj. (...) S.A. ma zwrócić Zarządcy Rozliczeń (kwota kosztów o których mowa w art. 44 [5.132.078 zł] minus kwota zaliczek [15.582.607 zł]). Od tak wyliczonej kwoty Prezes URE obliczył odsetki wynikające z art. 35 ustawy KDT, określając je na poziomie 10,894 % i licząc je od dnia wypłaty pierwszej zaliczki do dnia wydania decyzji, co dało kwotę 1.506.537 zł. W ostateczności po dodaniu kwoty odsetek do kwoty korekty kosztów, Prezes URE ustalił kwotę zwrotu na rzecz Zarządcy Rozliczeń w wysokości 11.957.066 zł.

Prezes URE po przeprowadzeniu badania działalności gospodarczej (...) S.A. w okresie gdy wstąpiła ona w prawa i obowiązki przejętych spółek objętych pomocą przewidzianą w ustawie KDT tj 1.09.-31.12.2010r ustalił, że koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego w (...) S.A. kształtował się na poziomie 248,59 zł/MWh, czyli że, koszt wytworzenia jednej megawatogodziny energii elektrycznej w (...) S.A. był wyższy niż średnia cena jednej megawatogodziny na rynku konkurencyjnym (195,32 zł). Dla wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny energii Prezes URE nie uwzględnił kosztów zarządu, ustalając, że tylko koszty stałe i zmienne w kwocie 168.233,99 tys zł stanowią podstawę do wyliczenia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny. Uwzględnienie także kosztów zarządu obok kosztów stałych i zmiennych przy wyliczeniu kosztów wytworzenia jednej megawatogodziny daje wynik 254,64 zł/MWh a nie kwotę 248,59 zł/MWh, jak ustalił Prezes URE. Różnica ta, w sprawie niniejszej nie przekłada się na wielkość korekty rocznej kosztów, gdyż obie wielkości kwalifikują (...) S.A. do uzyskania pomocy publicznej z art. 44 ustawy KDT.

Jednocześnie Prezes URE uznał, że ilość energii elektrycznej wytworzonej przez (...) S.A. z gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take ukształtowała się w okresie 1.09.-31.12.2010r na poziomie 654.902,91 MWh. Średnioroczny faktyczny koszt gazu ziemnego nabytego w ramach ilości minimum take na jedną megawatogodzinę produkcji wyniósł 192,43 zł /MWh. Średnia cena energii elektrycznej wytworzonej przez (...) S.A. w jednostkach opalanych gazem wyniosła 179,61 zł. Ostateczna kwota kosztów podlegających rozliczeniu w oparciu o przepis art. 44 ustawy KDT w okresie od 1.09.-31.12.2010r wyniosła 37.140.180 zł. W tym samym okresie (...) S.A. została wypłacona zaliczka z tytułu kosztów gazu, o których mowa w art. 44 ustawy KDT, w wysokości 26.167.607 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe dane Prezes URE ustalił wysokość korekty należnej (...) S.A. za okres 1.09.-31.12.2010r na poziomie 10.972.573 zł - jako kwotę, którą Zarządca Rozliczeń ma zwrócić (...) S.A. (kwota kosztów, o których mowa w art. 44 [37.140.180 zł], minus kwota otrzymanych zaliczek [26.167.607 zł]).

Sąd pierwszej instancji wskazał , że stosownie do ustawy KDT - (...) Elektrociepłownia (...) oraz (...) S.A.- uzyskały uprawnienie do otrzymywania środków na pokrycie kosztów powstałych u nich przed rozwiązaniem umów długoterminowych, które nie znalazły pokrycia w uzyskiwanych przez spółki dochodach tzw. kosztów osieroconych, a na Prezesa URE nałożony został obowiązek dokonywania korekty rocznej wysokości tych kosztów, przy czym w odniesieniu do jednostek opalanych gazem ziemnym takich jak spółki będące poprzednikami prawnymi powoda w sprawie niniejszej, które zawarły długoterminowe umowy na dostawę gazu ziemnego przed dniem 1 maja 2004 r w związku z obowiązkiem odbioru gazu ziemnego na poziomie wynikającym z zakontraktowanej ilości tego paliwa, dodatkowo przewidziano w ustawie uprawnienie do otrzymania środków na pokrycie kosztów zużycia odebranego gazu ziemnego i kosztów nieodebranego gazu ziemnego (art. 44 ustawy KDT). Zgodnie z treścią art. 46 ustawy KDT Prezes URE, do dnia 31 lipca każdego roku kalendarzowego w drodze decyzji administracyjnej, ustala dla takich wytwórców wysokość korekty rocznej kosztów, o których mowa w art. 44 dla roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy. Przy czym w przypadku, gdy w danym roku średnia cena jednej megawatogodziny energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym jest wyższa niż koszty wytworzenia jednej megawatogodziny przez takiego wytwórcę nie wypłaca mu się kwot na pokrycie kosztów, o których mowa w art. 44 (art. 46 ust.5 ustawy KDT). Sytuacja taka jednak w sprawie niniejszej nie zachodzi, gdyż koszt wytworzenia jednej megawatogodziny u wytwórców objętych postępowaniem w sprawie niniejszej był wyższy niż średnia cena jednej megawatogodziny energii na rynku konkurencyjnym.

Odnosząc się merytorycznie do spornej kwestii rozstrzygniętej w uzasadnieniu decyzji a dotyczącej metodologii obliczenia jednostkowego kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny Sąd Okręgowy uznał, że stanowisko Prezesa URE w tym zakresie jest błędne.

Podniesiono , że zgodnie z brzmieniem art. 46 ust. 5 ustawy o KDT, w przypadku, gdy w danym roku średnia cena jednej megawatogodziny energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym, ogłoszona przez Prezesa URE na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b ustawy – prawo energetyczne, jest wyższa niż koszty wytworzenia jednej megawatogodziny przez danego wytwórcę wymienionego w załączniku nr 8 do ustawy, nie wypłaca się kwot na pokrycie kosztów, o których mowa w art. 44. W takim przypadku wytwórca, który otrzymał zaliczki na podstawie art. 45 ustawy o KDT, obowiązany jest do ich zwrotu w terminie określonym w art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy. Stosownie natomiast do treści art. 44 ustawy o KDT kwoty na pokrycie kosztów zużycia odebranego gazu ziemnego i kosztów nieodebranego gazu ziemnego ustala się dla wytwórców wymienionych w załączniku nr 8 do ustawy o KDT, którzy zawarli długoterminowe umowy na dostawę gazu ziemnego przed dniem 1 maja 2004 r. Zatem zawarcie umowy na dostawę gazu ziemnego jest warunkiem koniecznym do otrzymania środków na pokrycie kosztów wynikających z takiej umowy, co powód niewątpliwie spełnia a co nie było kwestionowane przez żadną ze stron. Zważono , że ustawa o KDT nie zawiera definicji pojęcia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny przez danego wytwórcę a przepis art. 46 ust. 5 ustawy o KDT jest jedynym przepisem tego aktu prawnego, w którym pojawia się instytucja kosztów wytworzenia. Ustawa nie odsyła także do innych aktów prawnych, które zawierałyby definicję tego pojęcia, w szczególności brak jest w zakresie rozumienia terminu Jednostkowego Kosztu Wytworzenia odesłania do ustawy o rachunkowości. Wskazano, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały III SZP 1/12 z dnia 15 stycznia 2013 r kategorycznie opowiedział się przeciwko stosowaniu dla potrzeb wykładni jednostkowego kosztu wytworzenia, o jakim mowa w ustawie KDT, przepisów ustawy o rachunkowości. Odwołano się w tym zakresie do ogólnych reguł wykładni, które nie pozwalają na odwoływanie się do definicji legalnych pojęć zawartych w innych aktach prawnych (tu ustawy o rachunkowości) o ile definicje te zawarte są w aktach, które nie są źródłem danej instytucji prawnej bądź nie są aktem podstawowym dla danej dziedziny. Dlatego uznano, że w sprawie niniejszej, że nie jest możliwe i prawidłowe odwołanie się przy wykładni art. 46 ust. 5 ustawy o KDT do art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Ustawa o rachunkowości nie jest bowiem ani rodzajowo ani systemowo bliska przepisom ustawy o KDT, a ponadto cel i przedmiot jej regulacji jest inny od celu i przedmiotu regulacji ustawy o KDT, w tym w szczególności art. 46 ust. 5 ustawy o KDT. Pojęciu kosztów wytworzenia z art. 46 ust 5 należy więc nadać autonomiczne znaczenie

W ocenie Sądu pierwszej instancji koszty zarządu powinny być brane pod uwagę w kalkulacji kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny. Wskazując na cel ustawy, jakim zasadniczo jest pomoc publiczna, która ma służyć uniknięciu strat związanych z dokonanymi wcześniej inwestycjami uznano, że prowadzona analiza ex-post powinna umożliwiać dostosowywanie wysokości tej pomocy do panujących realiów rynku. Zatem to nie zasady rachunkowości a faktyczne koszty wytworzenia powinny decydować o wartości jednostkowego kosztu wytworzenia. Odwołano się również do wartości, do jakiej jednostkowy koszt wytworzenia, w myśl zasady wyrażonej w art. 46 ust 5 ustawy KDT, jest odnoszony. Podano , że na potrzeby ustalania czy w danym roku wytwórcy należna jest rekompensata gazowa porównuje się jednostkowy koszt wytworzenia z ogłoszoną przez Prezesa URE średnią ceną jednej megawatogodziny energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym. A zatem interpretując pojęcie jednostkowego kosztu wytworzenia należy zastosować metodykę kalkulacji ceny sprzedaży energii elektrycznej, tak aby odnieść do siebie wartości porównywalne. Przy kalkulacji ceny uwzględnia się wszystkie koszty, w tym koszty zarządu, powiększone o określoną marżę, gdyż wartość ta ma zbilansować wszystkie koszty związane z wyprodukowaniem produktu a także uwzględnić zysk producenta, jako podstawowego bodźca wszelkich przedsięwzięć gospodarczych. Skoro więc średnia cena jednej megawatogodziny na rynku konkurencyjnym zawiera wkalkulowane w nią wszelkie koszty wytworzenia, to muszą się w niej znaleźć też koszty zarządu, to także logiczne jest, że na potrzeby ustalenia jednostkowego kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny energii przez powoda i spółki, których jest następcą prawnym należy uwzględnić ich koszty zarządu

Dlatego Sąd Okręgowy zmienił uzasadnienie przedmiotowej decyzji, w części obejmującej wyliczenie jednostkowego kosztu wytworzenia, poprzez uwzględnienie w nim wskazanych przez powoda kosztów zarządu wynoszących w 2010 roku odpowiednio dla poszczególnych spółek: - (...) sp. z o.o. - 227,34 zł, a nie jak określono w decyzji 215,39 zł; - (...) S.A. - 644,38 zł, a nie jak określono w decyzji 500,76 zł; - (...) S.A. w Oddziale Elektrociepłownia (...) oraz w Oddziale Elektrociepłownia (...) - 254,64 zł, a nie jak określono w decyzji 249,59 zł.

Oceniając kwestionowany przez powoda sposób interpretacji przepisu art. 46 ust. 1 ustawy o KDT dokonany przez Prezesa URE w zaskarżonej decyzji Sąd Okręgowy uznał, że jest on prawidłowy.

Wskazano , że stosownie do treści art. 46 ustawy KDT Prezes URE, do dnia 31 lipca każdego roku kalendarzowego w drodze decyzji administracyjnej, ustala dla takiego wytwórcy wysokość korekty rocznej kosztów, o których mowa w art. 44 dla roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy. Decyzja ta może wskazywać na wysokość należnej uprawnionemu wytwórcy dopłaty do już wypłaconych zaliczek (korekta dodatnia) albo określać kwotę jaką uprawniony wytwórca musi zwrócić (korekta ujemna). Mechanizm „korekty rocznej kosztów” wynika z tego, że zaliczki wypłacane są uprawnionym wytwórcom na podstawie wartości prognozowanych, a ostateczne rozliczenie kosztów gazowych, dokonywane korektą, uwzględnia faktyczne ilości energii oraz rzeczywiście poniesione koszty. Przy czym w przypadku, gdy w danym roku średnia cena jednej megawatogodziny energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym jest wyższa niż koszty wytworzenia jednej megawatogodziny przez takiego wytwórcę nie wypłaca mu się kwot na pokrycie kosztów gazowych, o których mowa w art. 44 (art. 46 ust.5 ustawy KDT).

Szczegółowo wysokość korekty rocznej oblicza się według wzoru:

ΔKOgaz(i-1) = KOgaz(i-1) - KOgazf(i-1)

gdzie poszczególne symbole oznaczają: KOgaz(i-1) - kwota kosztów, o których mowa w art. 44, dla roku "i-1", obliczana według wzoru: KOgaz(i-1) = Ai-1[(Jkg(i-1) - Jkw(i-1)) - (Cg(i-1) - Cw(i-1))]Wg

gdzie poszczególne symbole oznaczają: Ai-1 - ilość energii elektrycznej wytworzoną przez danego wytwórcę w roku "i-1", wynikającą z ilości gazu zakupionego na podstawie umowy z dostawcą paliwa gazowego, obowiązującej w roku i-1", Jkg(i-1) - średnioroczny faktyczny koszt gazu na jedną megawatogodzinę produkcji w roku "i-1" poniesiony przez danego wytwórcę, obliczony z uwzględnieniem całości opłat poniesionych w roku "i-1" na rzecz dostawcy gazu oraz kosztów przesyłu gazu, Jkw(i-1) -średnioroczny jednostkowy koszt węgla zużywanego na wytworzenie jednej megawatogodziny energii elektrycznej w roku "i-1" u wytwórców eksploatujących jednostki centralnie dysponowane opalane węglem, z uwzględnieniem kosztów transportu węgla, Cg(i-1) -średnią cenę energii elektrycznej wytworzonej przez danego wytwórcę w jednostkach opalanych gazem w roku "i-1", Cw(i-1) -średnią cenę energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach centralnie dysponowanych opalanych węglem w roku "i-1", Wg - współczynnik korygujący, którego wartość wynosi -1 dla wytwórców nabywających gaz ziemny pochodzący ze złóż krajowych,- dla pozostałych wytwórców, gdzie:

Jkgk(i-1) -średnioroczny koszt gazu ziemnego dla wytwórców nabywających gaz ziemny pochodzący ze złóż krajowych w roku "i-1" obliczony z uwzględnieniem poniesionych kosztów jego dostarczania, wyrażony w złotych na MWh, Jkgs(i-1) -średnioroczny koszt gazu ziemnego dla pozostałych wytwórców w roku "i-1" obliczony z uwzględnieniem poniesionych kosztów jego dostarczania, wyrażony w złotych na MWh, Kogazf(i-1) -kwota zaliczki wypłaconej wytwórcy za rok "i-1" z tytułu pokrycia kosztów, o których mowa w art. 44.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem powoda, jakoby Prezes URE wydając przedmiotową decyzję naruszył art. 46 ust. 1 ustawy o KDT. Zaznaczono, że interpretacja treści przepisu art. 46 ust. 1 ustawy o KDT nie może być dokonywana w oderwaniu od brzmienia art. 44 ustawy o KDT. Zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 ustawy o KDT, wysokość korekty rocznej dotyczy kosztów, o których mowa w art. 44 ustawy o KDT. Z kolei przepis art. 44 ustawy o KDT stanowi, że dla wytwórców, którzy zawarli długoterminowe umowy na dostawę gazu ziemnego przed dniem 1 maja 2004 r., ustala się, w związku z obowiązkiem odbioru gazu ziemnego na poziomie wynikającym z zakontraktowanej ilości tego paliwa, koszty na pokrycie kosztów zużycia odebranego gazu ziemnego i kosztów nieodebranego gazu ziemnego. Uznano , że ustawodawca konstruując ów przepis zdecydował, że wysokość korekty rocznej kosztów może jedynie odnosić się do ilości gazu ziemnego objętego obowiązkiem odbioru (Minimalna Ilość Gazu), a nie jak twierdzi Powód – do całej ilości gazu zakupionej w danym roku na podstawie umowy. Co więcej, już sam wzór na obliczenie kwoty na pokrycie kosztów zużycia odebranego gazu ziemnego oraz kosztów nieodebranego gazu ziemnego przestawiony w art. 44 został określony następująco:

KOgaz = A(Jkg - Jkw)Wg gdzie poszczególne symbole oznaczają: A - ilość energii elektrycznej (w megawatogodzinach) możliwej do wytworzenia przez wytwórcę wymienionego w załączniku nr 8 do ustawy z gazu ziemnego nabytego w ramach obowiązku zapłaty za określoną ilość gazu ziemnego, niezależnie od ilości pobranego gazu, Jkg - średnioroczny koszt gazu ziemnego nabytego w ramach obowiązku zapłaty za określoną jego ilość, niezależnie od ilości pobranego gazu na podstawie umowy zawartej przed dniem 1 maja 2004 r., dla danego wytwórcy obliczony z uwzględnieniem poniesionych kosztów jego dostarczania, wyrażony w złotych na MWh, Jkw - średnioroczny koszt węgla zużywanego na wytworzenie energii elektrycznej w jednostkach wytwórczych centralnie dysponowanych opalanych węglem na terenie Rzeczypospolitej Polskiej obliczony z uwzględnieniem kosztów jego transportu, wyrażony w złotych na MWh, Wg - współczynnik korygujący, którego wartość wynosi: -1 dla wytwórców nabywających gaz ziemny pochodzący ze złóż krajowych, - dla pozostałych wytwórców, gdzie: Jkgk - średnioroczny koszt gazu ziemnego dla wytwórców nabywających gaz ziemny pochodzący ze złóż krajowych w danym roku obliczony z uwzględnieniem poniesionych kosztów jego dostarczania, wyrażony w złotych na MWh, Jkgs - średnioroczny koszt gazu ziemnego dla pozostałych wytwórców w danym roku obliczony z uwzględnieniem poniesionych kosztów jego dostarczania, wyrażony w złotych na MWh.

Podano, że mechanizm wsparcia dla kosztów gazowych z rozdziału 6 ustawy o KDT został unormowany tak, że kwota z art. 44 ustawy o KDT stanowi iloczyn trzech wartości. Pierwsza to zmienna ilość MWh, jaką uprawniony wytwórca mógł wytworzyć z zakontraktowanej w umowie „bierz lub płać” ilości gazu ziemnego. Drugą zmienną stanowi różnica między średniorocznym kosztem zakupu paliwa gazowego przez danego wytwórcę w przeliczeniu na 1 MWh a średniorocznym kosztem węgla zużytego na wytworzenie 1 MWh z pewnej kategorii elektrowni węglowych. Konstrukcja tej zmiennej opiera się na wspomnianym wcześniej założeniu, zgodnie z którym koszt paliwa gazowego potrzebnego do wytworzenia 1 MWh jest wyższy od kosztu węgla koniecznego do wytworzenia takiej samej ilości energii. Trzecią zmienną jest współczynnik korygujący, którego wartość zależy od źródła pochodzenia gazu zużywanego przez wytwórcę energii.

W ocenie Sądu Okręgowego przepis art. 46 ust. 1 ustawy o KDT pozostaje w ścisłym związku z art. 44 ustawy o KDT i nie może być interpretowany w oderwaniu od tego przepisu. Co za tym idzie, ilość energii elektrycznej wytworzona przez danego wytwórcę w roku "i-1", wynikająca z ilości gazu zakupionego na podstawie umowy z dostawcą paliwa gazowego, obowiązującej w roku i-1 powinna być określona zgodnie i w oparciu o art. 44 ustawy o KDT.

Dodatkowo wskazano na Decyzję Komisji Europejskiej z dnia 25 września 2007 r. w sprawie pomocy państwa udzielonej przez Polskę w ramach umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej oraz pomocy państwa, której Polska planuje udzielić w ramach rekompensaty z tytułu dobrowolnego rozwiązania umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. Urz. z dnia 28 marca 2009, L 83/1). W decyzji tej Komisja stwierdziła między innymi, że ustawa o KDT przewiduje nową kategorię kosztów osieroconych dla wytwórców, którzy zawarli długoterminowe umowy na dostawy gazu, zawierające klauzulę typu „bierz lub płać” (motyw 144). Omawiając w decyzji sposób kalkulacji maksymalnych rekompensat za nową kategorię kosztów osieroconych oraz sposób korygowania tych rekompensat, komisja stwierdza, że postanowienia ustawy o KDT (dotyczące zasad wypłaty rekompensat) mają zastosowanie tylko do ilości gazu uzyskiwanego na warunkach „bierz lub płać”, które w momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej były już zakontraktowane. Zdaniem Komisji dalsze ilości gazu zakontraktowane na warunkach „bierz lub płać” przez tego samego wytwórcę po przystąpieniu nie mogą stanowić podstawy do wypłaty rekompensat. Z kolei, jeżeli ilość gazu uzyskiwana na warunkach „bierz lub płać” zmniejszyła się po przystąpieniu, jest to uwzględniane przy wypłacie rekompensat.

Ponadto podniesiono, że zgodnie z art. 46 ust. 2 ustawy o KDT w obliczeniach korekt, o których mowa w ust. 1, nie uwzględnia się kosztów wynikających ze zmian wprowadzonych do umowy długoterminowej na dostawę gazu, o której mowa w art. 44 ustawy o KDT, po dniu wejścia w życie ustawy, skutkujących zwiększeniem ilości gazu ziemnego podlegającego obowiązkowi zapłaty za tę ilość gazu, niezależnie od ilości pobranego gazu. Uznano, że analiza przepisu art. 46 ust. 2 prowadzi do wniosku, że rozliczenie ilości energii elektrycznej wytworzonej z paliwa gazowego nie będzie dotyczyć energii elektrycznej wytworzonej z całej zakupionej w danym roku ilości gazu, a jedynie z tej ilości gazu ziemnego, która była zakontraktowana do dnia wejścia w życie ustawy o KDT Zdaniem Sądu pierwszej instancji art. 46 ust. 1 ustawy o KDT ma na celu obliczenie kosztów, jakie wytwórcy mogą mieć pokrywane w ramach pomocy publicznej, a które powstają w związku z obowiązkiem odbioru gazu ziemnego na poziomie wynikającym z zakontraktowanej ilości paliwa. Koszty te odnoszą się jedynie do ilości gazu ziemnego objętego obowiązkiem odbioru a nie do całej ilości gazu ziemnego zakupionego w danym roku na podstawie umów, a zatem rekompensata za koszty osierocone nie może być udzielona w kwocie wyższej niż wynika to z ilości energii elektrycznej wytworzonej z ilości gazu objętej klauzulą „ minimum take”.

Odnośnie do zarzutu nieprawidłowego naliczenia odsetek od kwoty podlegającej zwrotowi na rzecz Zarządcy Rozliczeń (pkt 2 decyzji), zarzuty powoda uznano za uzasadnione tylko w części.

Wskazano, że przepisy ustawy nie określają zasad naliczenia odsetek a przepis art. 35 ust. 3 KDT określa, iż odsetki nalicza się od dnia otrzymania przez wytwórcę pierwszej raty zaliczki na dany rok. Przyjęto, że naliczanie odsetek powinno być dokonywane odrębnie od daty wypłaty każdej raty. Podkreślono , że odsetki stanowią opłatę za korzystanie z kapitału, który się wytwórcy nie należy dlatego oplata winna następować od momentu, w którym strona zobowiązana do zapłaty odsetek kapitał otrzymała. Dopiero bowiem od dnia wypłaty kolejnych rat określone kwoty wpływały na rachunek powoda jednocześnie obniżając saldo rachunku Zarządcy Rozliczeń. Również dopiero z datą wpływu raty na rachunek powoda stawało się wymagalne ewentualne roszczenie o jej zwrot. Zdaniem Sądu Okręgowego logiczna wykładnia, odwołująca się do istoty instytucji odsetek nie może prowadzić do dosłownego stosowania przepisu art. 35 ust 3 ustawy KDT. Przyjęto, że przepis ten wskazuje jedynie, że pomimo tego, że korekta dotyczy całego roku, odsetki należy liczyć nie od początku roku czy od jakiejś innej daty, ale od daty w której uprawniony otrzymał zaliczkę. Podano , że w sytuacji, w której kwota podlegająca zwrotowi będzie niższa lub równa kwocie pierwszej raty zaliczki odsetki w całości można obliczyć w oparciu o dosłowne brzmienie przepisu. W innych sytuacjach, gdy kwota zwrotu przekracza wartość pierwszej raty zaliczki odsetki winny być liczone adekwatnie do terminu w jakim zaliczka podlegająca zwrotowi została uiszczona.

Podniesiono, że sprawie datą uiszczenia pierwszej raty zaliczki był dzień 2.04.210r, ale skoro w dacie tej strona powodowa nie posiadała jeszcze całego kapitału, który obowiązana jest zwrócić, to i odsetki od tej daty ograniczono do kwoty którą strona dysponowała - była to kwota 7.791.303,50 zł. Odsetki od tej kwoty należne w stawce procentowej 10,984% do daty decyzji (483 dni) stanowiły kwotę 1.132.465 zł. Dalszą część kwoty, którą powód zobowiązany jest zwrócić tj 2.659.225,50 zł (jest to różnica pomiędzy kwotą podlegającą zwrotowi tj 10.450.529 a kwotą 7.791.303,50 od której odsetki były naliczane już od daty wpłaty pierwszej transzy zaliczki) otrzymał w dniu 5.07.2010r, i co do tej kwoty jest to początkowa data od jakiej należy liczyć odsetki. Kwota odsetek w stawce procentowej 10.984% do dnia wydania decyzji (tj za 389 dni) wyniosła 311.295,20 zł. Suma tak wyliczonych odsetek, które powód winien zwrócić Zarządcy Rozliczeń wyniosła 1.443.760 zł. W konsekwencji kwota podlegająca zwrotowi, na która składała się kwota odsetek i kwota nienależnie pobranej zaliczki wyniosła 11.894.289 zł.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do przyjęcia dalej idącej interpretacji dotyczącej sposobu liczenia odsetek prezentowanej przez powoda, w szczególności, co do faktu istnienia w każdym przypadku zwrotu wypłaconej zaliczki - kwoty wolnej od odsetek, nawet wówczas, gdy różnica pomiędzy kwotą należnych kosztów osieroconych a wypłaconymi zaliczkami jest większa niż 35%. W tym zakresie odwołano się do językowych metod wykładni wskazując , że z treści art. 35 ust 2 zd 1 wynika, że zasady naliczania odsetek określone w punktach 1 do 3 odnoszą się do innych stanów faktycznych, tj gdy różnica kwoty wypłaconej a należnej kosztów osieroconych wynosi odpowiednio: w pkt 1) - takiego stanu, gdy różnica wnosi mniej niż 35%, w pkt 2) - gdy różnica wynosi nie mniej niż 35% i nie więcej niż 60 % i w pkt 3) - gdy różnica jest większa niż 60%. Wyraźne rozróżnienie trzech różnych sytuacji nie pozwala zastosować zwolnienia od obowiązku uiszczenia odsetek przewidzianego dla sytuacji opisanej w pkt 1 ust 2 do stanów faktycznych opisanych w pkt 2 i 3, dla których normy prawne są kompletne i stanowią o wysokości odsetek należnych w opisanych tam sytuacjach. Nie można do zupełnych i skończonych przepisów jakimi są pkt 2 i 3 art. 35 ust 2 stosować zasady przewidzianej w pkt 1 dla innego stanu faktycznego.

Zdaniem Sądu pierwszej nstancji przepis art. 35 ust 2 pkt 1 wyraźnie stanowi, że nie nalicza się odsetek tylko wówczas, gdy różnica pomiędzy kosztami osieroconymi a wypłaconymi zaliczkami wynosi mniej niż 35%.

O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o art. 108 § 1 k.p.c., obciążając nimi stronę, która uległa z znacznej części swojemu przeciwnikowi na podstawie art. 100 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniosły obie strony.

Pozwany Prezes URE zaskarżył wyrok w zakresie pkt.1 ppkt 1 i 2 oraz pkt III i przedstawił zarzuty naruszenia następujących przepisów:

1)art.35 ust.1 w zw. z ust.2 pkt 3 oraz w zw. z art.46 ust.6 pkt 2 ustawy KDT poprzez błędne przyjęcie , że odsetki nie powinny być naliczane od całej skumulowanej w wyniku wypłaty kolejnych zaliczek kwoty, o której mowa w art.35 ust.1 ustawy KDT, a jedynie od kwot wypłaty kolejnych kwot zaliczek;

2)art.35 ust.3 w zw. z art.46 ustt.6 pkt 2 ustawy KDT poprzez przyjęcie błędnej daty początkowej przy naliczaniu powodowi odsetek; 3)art.46 ust.5 ustawy KDT poprzez błędne przyjęcie, że koszt wytworzenia przez powoda jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego obejmuje całe koszty zarządu;

Wskazując na powyższe zarzuty pozwany wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania powoda w całości ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

Powód- (...) S.A w B. zaskarżył wyrok w zakresie pkt.I.1.w części w jakiej nie uwzględniono zarzutów odwołania co do sposobu wyliczenia korekty rocznej oraz części zarzutów zawartych w odwołaniu co do sposobu wyliczenia odsetek, a także w zakresie całego punktu II sentencji wyroku i podniósł zarzuty naruszenia następujących przepisów:

1.art.46 ust.1 ustawy KDT poprzez błędne przyjęcie , że zawarty w nim wzór służący wyliczeniu korekty rocznej nie jest kompletny i musi być uzupełniony wzorem określonym w art.44 ustawy KDT, podczas gdy art.46 ust.1 ustawy KDT w sposób samodzielny i wyczerpujący ustala sposób wyliczenia korekty rocznej;

2,art.46 ust.4 ustawy KDT poprzez jego pominięcie przy dokonywaniu wykładni systemowej art.46 usta.1 ustawy KDT;

3.art.46 ust.2 ustawy KDT poprzez brak odniesienia się do treści tego przepisu przy wykładni art.46 ust.1 ustawy KDT;

4. art. 44 ustawy KDT poprzez niezasadne zastosowanie wzoru wskazanego w tym przepisie przy ustaleniu korekty rocznej kosztów, w sytuacji gdy art. 46 ustawy KDT reguluje sposób obliczania wysokości korekty rocznej kosztów w sposób wyczerpujący, co doprowadziło do błędnego ustalenia korekty rocznej kosztów z pokrzywdzeniem powoda;

5. art. 35 ust. 2 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na braku przyjęcia zasady progresywności przy naliczaniu odsetek zgodnie z art. 35 ust. 2 pkt. 1-3 ustawy KDT, co doprowadziło do błędnego ustalenia wysokości odsetek od korekty rocznej kosztów wskazanych w pkt. 2 decyzji;

6. art. 35 ust. 3 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na braku przyjęcia, że w przypadku zwrotu kwot wypłaconych na rzecz wytwórcy w ratach odsetki powinny być naliczane od wypłaty poszczególnych rat przy założeniu proporcjonalnego rozdzielenia zwracanej kwoty,

a także naruszenie następujących przepisów postępowania:

7. art.328§2 k.p.c. w zw. z art.479 ⁴⁹k.p.c. poprzez brak odniesienia się do zarzutów wskazanych w pkt vii- xi petitum odwołania;

8.art.227 k.p.c. oraz 217§2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda o przesłuchanie świadka P. S.;

9.art.479 ⁵³§1 i 2 k.p.c. poprzez oddalenie odwołania w części pomimo istnienia podstaw do jego uwzględnienia.

Wskazując na powyższe zarzuty powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania za drugą instancję.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył , co następuje:

Apelacje obu stron postępowania nie zasługują na uwzględnienie.

Ustalenia faktyczne poczynione w sprawie Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za podstawę dla własnych rozważań.

Odnosząc się do zarzutów zawartych w apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny stwierdza , że zarzuty te nie są zasadne.

Podniesiony zarzut naruszenia art.35 ust.1 w zw. z ust.2 pkt 3 oraz w zw. z art.46 ust.6 pkt 2 ustawy KDT poprzez błędne przyjęcie , że odsetki nie powinny być naliczane od całej skumulowanej w wyniku wypłaty kolejnych zaliczek kwoty, o której mowa w art.35 ust.1 ustawy KDT, a jedynie od kwot wypłaty kolejnych kwot zaliczek oraz naruszenia art.35 ust.3 w zw. z art.46 ust.6 pkt 2 ustawy KDT poprzez przyjęcie błędnej daty początkowej przy naliczaniu powodowi odsetek nie mogły odnieść skutku.

Podkreślenia wymaga, że treść całego art.35 ustawy KDT nie budzi wątpliwości , że przepis ten dotyczy zasad naliczania odsetek, a nie kar pieniężnych. Brzmienie zdania 1 art.35 ust.1 ustawy KDT o treści: „Jeżeli wypłacone wytwórcy, stosownie do art.26 ust.2 kwoty zaliczki za dany rok „i” przewyższają należną za dany rok „i” kwotę kosztów osieroconych(…)” jednoznacznie wynika, że odsetki winny być naliczane od kwot będących w faktycznej dyspozycji wytwórcy ( już wypłaconych).Trafnie podnosi powód , ze naliczanie odsetek od kapitału, którym wytwórca jeszcze nie dysponował nie jest znane konstrukcji odsetek w ramach polskiego systemu prawnego. W naszych stosunkach z zakresu prawa cywilnego, administracyjnego nigdy odsetki nie są naliczane od kapitału , który dopiero będzie przekazany w przyszłości. Istotnie redakcja poszczególnych ustępów art.35 ustawy KDT nie jest zbyt przejrzysta i odczytanie ich treści w oderwaniu od brzmienia całego przepisu może prowadzić do niewłaściwych wniosków. Zdaniem Sądu Apelacyjnego sformułowanie zawarte w ust.3 art.35 ustawy KDT, że „odsetki, o których mowa w ust.2 pkt 2 i 3 , nalicza się od dnia, w którym wytwórca otrzymał pierwszą ratę zaliczki na dany rok” należy odczytywać z uwzględnieniem treści zawartej w ust.1 tegoż przepisu i w związku z tym początek biegu naliczania odsetek odnosić do kwot już wypłaconych wytwórcy. Prawidłowo przyjęto ,w zaskarżonym wyroku , że naliczanie odsetek powinno być dokonywane odrębnie od daty wypłaty każdej raty. Zasadnie wskazano , że odsetki stanowią opłatę za korzystanie z kapitału, który się wytwórcy nie należy dlatego oplata winna następować od momentu, w którym strona zobowiązana do zapłaty odsetek kapitał otrzymała. Wykładnia, odwołująca się do istoty instytucji odsetek nie może prowadzić do dosłownego stosowania przepisu art. 35 ust 3 ustawy KDT. Przepis ten wskazuje jedynie, że pomimo tego, że korekta dotyczy całego roku, odsetki należy liczyć nie od początku roku czy od jakiejś innej daty, ale od daty w której uprawniony otrzymał pierwszą zaliczkę

Także zarzut naruszenia art.46 ust.5 ustawy KDT poprzez błędne przyjęcie, że koszt wytworzenia przez powoda jednej megawatogodziny energii elektrycznej z paliwa gazowego obejmuje całe koszty zarządu nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustawa KDT nie zawiera definicji pojęcia kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny przez danego wytwórcę .Art. 46 ust. 5 ustawy KDT jest jedynym przepisem tego aktu prawnego, w którym pojawia się instytucja kosztów wytworzenia. Ustawa nie odsyła także do innych aktów prawnych, które zawierałyby definicję tego pojęcia. Trafnie Sąd Okręgowy odwołał się do poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały III SZP 1/12 z dnia 15 stycznia 2013 r., gdzie stwierdzono m. in.: „(…) ustawa nie zawiera (…) definicji legalnej kosztów wytworzenia. Jest to pojęcie nieostre, któremu w zależności od kontekstu można nadać różne znaczenie (…). Zasadniczo o tym, jakie koszty wejdą w skład kosztów wytworzenia, decyduje przyjęta metoda kalkulacji i jej cel. Kalkulacja dokonywana na potrzeby ewidencji i sprawozdawczości będzie opierać się na przepisach ustawy o rachunkowości, a w konsekwencji to przepisy tej ustawy będą określały, jakie wartości wchodzą w skład kosztu wytworzenia produktu. Z kolei kalkulacja dokonywana na potrzeby podejmowania decyzji biznesowych (kalkulacja decyzyjna) będzie miała na celu ustalenie pełnego kosztu wytworzenia. Nie ma wówczas znaczenia, co przepisy prawa kwalifikują jako koszt wytworzenia. (…) Możliwe jest zatem definiowanie kosztów wytworzenia 1 MWh energii elektrycznej z art. 46 ust. 5 ustawy o KDT na różne sposoby”. Zaznaczono, że w uchwale tej kategorycznie opowiedziano się przeciwko stosowaniu dla potrzeb wykładni tego przepisu jednostkowego kosztu wytworzenia, o jakim mowa w ustawie KDT, przepisów ustawy o rachunkowości. Sąd Najwyższy odwołał się w tym zakresie do ogólnych reguł wykładni, które nie pozwalają na odwoływanie się do definicji legalnych pojęć zawartych w innych aktach prawnych (tu ustawy o rachunkowości) o ile definicje te zawarte są w aktach, które nie są źródłem danej instytucji prawnej bądź nie są aktem podstawowym dla danej dziedziny. Oznacza to w sprawie niniejszej, że nie jest prawidłowe odwołanie się przy wykładni art. 46 ust. 5 ustawy o KDT do art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości zaś pojęciu kosztów wytworzenia z art. 46 ust 5 należy nadać autonomiczne znaczenie. Sąd Apelacyjny w pełni pogląd ten podziela i dlatego za prawidłowe uznaje przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że pojęcie jednostkowego kosztu wytworzenia nie podlega interpretacji z punktu widzenia regulacji ustawy o rachunkowości(w szczególności art. 28 ust 3 tej ustawy).Wbrew zarzutom strony skarżącej zasadnie uznano , że koszty zarządu powinny być brane pod uwagę w kalkulacji kosztu wytworzenia jednej megawatogodziny.

Przechodząc do rozpoznania apelacji powoda Sąd Apelacyjny stwierdza, że nie mogła ona odnieść skutku prawnego.

Podniesione w niej zarzuty odnoszące się do błędnej wykładni art.46 i art. 44 ustawy KDT nie są zasadne.

Istota tych zarzutów sprowadza się do kwestionowania przez apelującego przyjętej przez Sąd Okręgowy konstrukcji uzupełnienia wzoru z art.46 służącemu wyliczeniu korekty rocznej przez wzór określony w art.44 ustawy KD oraz pominięcia art.46 ust.4 ustawy KDT przy dokonywaniu wykładni systemowej art.46 usta.1 ustawy KDT.

Sąd Apelacyjny w obecnym składzie uznaje, że trafnie przyjął Sąd Okręgowy , iż interpretacja treści przepisu art. 46 ust. 1 ustawy KDT nie może być dokonywana w oderwaniu od brzmienia art. 44 ustawy o KDT. Z zestawienia treści tych dwóch przepisów wynika jasny wniosek , że wolą ustawodawcy jest aby wysokość korekty rocznej kosztów odnosiła się jedynie do ilości gazu ziemnego objętego obowiązkiem odbioru (Minimalna Ilość Gazu), a nie do całej ilości gazu zakupionej w danym roku na podstawie umowy.

Jak słusznie wskazuje Sąd Okręgowy mechanizm wsparcia dla kosztów gazowych określony w rozdziale 6 ustawy KDT przedstawia się następująco: kwota z art. 44 ustawy KDT stanowi iloczyn trzech wartości( ilość MWh, jaką uprawniony wytwórca mógł wytworzyć z zakontraktowanej w umowie „bierz lub płać” ilości gazu ziemnego ,różnica między średniorocznym kosztem zakupu paliwa gazowego przez danego wytwórcę w przeliczeniu na 1 MWh a średniorocznym kosztem węgla zużytego na wytworzenie 1 MWh z pewnej kategorii elektrowni węglowych , trzecią zmienną jest współczynnik korygujący, którego wartość zależy od źródła pochodzenia gazu zużywanego przez wytwórcę energii.). Przepis art. 46 ust. 1 ustawy KDT pozostaje w ścisłym związku z art. 44 ustawy o KDT i nie może być interpretowany w oderwaniu od tego przepisu. Co za tym idzie, ilość energii elektrycznej wytworzona przez danego wytwórcę w roku "i-1", wynikająca z ilości gazu zakupionego na podstawie umowy z dostawcą paliwa gazowego, obowiązującej w roku i-1 powinna być określona zgodnie i w oparciu o art. 44 ustawy o KDT.

Dokonując takiej wykładni art.46 ust.1 ustawy KDT trafnie odwołano się do treści Decyzji Komisji Europejskiej z dnia 25 września 2007 r. w sprawie pomocy państwa udzielonej przez Polskę w ramach umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej oraz pomocy państwa, której Polska planuje udzielić w ramach rekompensaty z tytułu dobrowolnego rozwiązania umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. Urz. z dnia 28 marca 2009, L 83/1). W decyzji tej Komisja stwierdza między innymi, że ustawa o KDT przewiduje nową kategorię kosztów osieroconych dla wytwórców, którzy zawarli długoterminowe umowy na dostawy gazu, zawierające klauzulę typu „bierz lub płać” (motyw 144). Omawiając w decyzji sposób kalkulacji maksymalnych rekompensat za nową kategorię kosztów osieroconych oraz sposób korygowania tych rekompensat, komisja stwierdza, że postanowienia ustawy o KDT (dotyczące zasad wypłaty rekompensat) mają zastosowanie tylko do ilości gazu uzyskiwanego na warunkach „bierz lub płać”, które w momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej były już zakontraktowane. Zdaniem Komisji dalsze ilości gazu zakontraktowane na warunkach „bierz lub płać” przez tego samego wytwórcę po przystąpieniu nie mogą stanowić podstawy do wypłaty rekompensat. Z kolei, jeżeli ilość gazu uzyskiwana na warunkach „bierz lub płać” zmniejszyła się po przystąpieniu, jest to uwzględniane przy wypłacie rekompensat.

Zasadnie wskazano także na dyspozycję art. 46 ust. 2 ustawy KDT zgodnie z którym w obliczeniach korekt, o których mowa w ust. 1, nie uwzględnia się kosztów wynikających ze zmian wprowadzonych do umowy długoterminowej na dostawę gazu, o której mowa w art. 44 ustawy o KDT, po dniu wejścia w życie ustawy, skutkujących zwiększeniem ilości gazu ziemnego podlegającego obowiązkowi zapłaty za tę ilość gazu, niezależnie od ilości pobranego gazu. Trefnie uznano , że analiza przepisu art. 46 ust. 2 prowadzi do wniosku, że rozliczenie ilości energii elektrycznej wytworzonej z paliwa gazowego nie będzie dotyczyć energii elektrycznej wytworzonej z całej zakupionej w danym roku ilości gazu, a jedynie z tej ilości gazu ziemnego, która była zakontraktowana do dnia wejścia w życie ustawy o KDT.

Sąd Apelacyjny podziela pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy , że ustawodawca w art. 46 ust. 1 ustawy KDT, umieścił przepis, który miał na celu obliczenie kosztów, jakie wytwórcy mogą mieć pokrywane w ramach pomocy publicznej, a które powstają w związku z obowiązkiem odbioru gazu ziemnego na poziomie wynikającym z zakontraktowanej ilości paliwa. Koszty te odnoszą się jedynie do ilości gazu ziemnego objętego obowiązkiem odbioru a nie do całej ilości gazu ziemnego zakupionego w danym roku na podstawie umów, a zatem rekompensata za koszty osierocone nie może być udzielona w kwocie wyższej niż wynika to z ilości energii elektrycznej wytworzonej z ilości gazu objętej klauzulą „ minimum take”. Tym samym Sąd Apelacyjny odstępuje od poglądu wyrażonego w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 września 2013 VI A Ca 367/12. Stan faktyczny w tamtej sprawie był zresztą nieco odmienny ,bowiem w zaskarżonej wówczas decyzji Prezes URE nie kwestionował przedstawionej przez wytwórcę ilości gazu zakupionego w danym roku i dopiero w końcowej fazie postępowania przez Sądem Apelacyjnym , w piśmie z dnia 26 czerwca 2013r. Prezes URE podniósł zarzut wskazujący na inną metodę obliczenia kwoty korekty gazowej( minimum take) .

Także zarzut naruszenia art. 35 ust. 2 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na braku przyjęcia zasady progresywności przy naliczaniu odsetek zgodnie z art. 35 ust. 2 nie mógł odnieść skutku.

Należy zauważyć , że ust.2 art.35 ustawy KDT dotyczy sytuacji ,gdy różnica pomiędzy zaliczkami wypłaconymi wytwórcy przewyższa należną za dany rok „i” kwotę kosztów osieroconych : 1) mniej niż 35% wypłaconej za dany rok zaliczki – odsetek nie nalicza się ,2)nie mniej niż 35% i nie więcej niż 60% odsetki są w wysokości równej stopie aktualizacji sj , powiększonej o 2 punkty procentowe, ,3)więcej niż 60% odsetki są w wysokości równej stopie aktualizacji sj , powiększonej o 4 punkty procentowe.. Trafnie uznano, że przepis ten nie wprowadza zasady istnienia w każdym przypadku zwrotu wypłaconej zaliczki - kwoty wolnej od odsetek, nawet wówczas, gdy różnica pomiędzy kwotą należnych kosztów osieroconych a wypłaconymi zaliczkami jest większa niż 35%. W tym zakresie należy odwołać się do językowych metod wykładni. Wyraźne rozróżnienie w art.35 ust.2 ostawy KDT trzech różnych sytuacji nie pozwala zastosować zwolnienia od obowiązku uiszczenia odsetek przewidzianego dla sytuacji opisanej w pkt 1 ust 2 do stanów faktycznych opisanych w pkt 2 i 3, dla których normy prawne są kompletne i stanowią o wysokości odsetek należnych w opisanych tam sytuacjach. Nie można do zupełnych i skończonych przepisów jakimi są pkt 2 i 3 art. 35 ust 2 stosować zasady przewidzianej w pkt 1 dla innego stanu faktycznego. Przepis art. 35 ust 2 pkt 1 wyraźnie stanowi, że nie nalicza się odsetek tylko wówczas, gdy różnica pomiędzy kosztami osieroconymi a wypłaconymi zaliczkami wynosi mniej niż 35%. Zasadnie podkreślono , że gdyby wolą ustawodawcy było zwolnić wytwórcę od obowiązku zapłaty odsetek niezależnie od wielości tej różnicy, to wyraziłby to pojęciem kwoty wolnej od odsetek w sposób jednoznaczny, tak jak czynią to inne ustawy np. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odsetki, o których mowa w tym przepisie pełnią w tym wypadku rolę sankcji za nieprawidłowe szacowanie należnych kosztów osieroconych za dany rok. Zaliczki nie mogą stanowić dla wytwórcy formy nieoprocentowanego kredytowania jego działalności ze środków publicznych. Przekroczenie progu niedoszacowania o ponad 35% jest obarczone sankcją w postaci obowiązku uiszczenia odsetek od całej kwoty różnicy a nie tyko nadwyżki ponad 35%.

Wobec powyżej wskazanego stanowiska nie mógł odnieść skutki zarzut naruszenia art. 35 ust. 3 ustawy KDT w związku z art. 46 ust. 6 pkt 2 ustawy KDT poprzez jego błędną interpretację polegającą na braku przyjęcia, że w przypadku zwrotu kwot wypłaconych na rzecz wytwórcy w ratach odsetki powinny być naliczane od wypłaty poszczególnych rat przy założeniu proporcjonalnego rozdzielenia zwracanej kwoty.

Podniesione w apelacji zarzuty naruszenia przepisów postępowania , a to : art.328§2 k.p.c. w zw. z art.479 ⁴⁹k.p.c. poprzez brak odniesienia się do zarzutów wskazanych w pkt vii- xi petitum odwołania( zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania administracyjnego) oraz naruszenia art.227 k.p.c. i 217§2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda o przesłuchanie świadka P. S. nie mogły odnieść skutku , bowiem uchybienia te nie miały wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy , na podstawie art.385 k.p.c. oddalono obie apelacje.

Koszty postępowania apelacyjnego między stronami wzajemnie zniesiono – na podstawie art.100 k.p.c. w zw. z art.108§1 k.p.c.