Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Piotr Szymankiewicz

Protokolant: st. sekr. sądowy Renata Skórska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powódki M. R. kwotę 30.000( trzydzieści tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 16 maja 2013 r.

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

III.  Koszty procesu stosunkowo rozdziela i z tego tytułu zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powódki M. R. kwotę 540 zł.

IV.  Tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kaliszu:

a/od powódki M. R. kwotę 189 zł.

b/ od pozwanego (...) w W. kwotę 111 zł.

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym 2 kwietnia 2013 r. powódka M. R. wystąpiła o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwoty 80.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 21 lutego 2013 r. tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę i obciążenie pozwanego kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w dniu 8 maja 2005 r. jej córka E. P. uczestniczyła w wypadku komunikacyjnym, w wyniku którego doznała obrażeń skutkujących jej śmiercią w trakcie leczenia. Sprawca zdarzenia A. K. został prawomocnie skazany za spowodowanie w stanie nietrzeźwości nieumyślnego wypadku ze skutkiem śmiertelnym. W zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych sprawca korzystał z ochrony ubezpieczeniowej niemieckiego towarzystwa ubezpieczeń (...), którego korespondentem w ramach sytemu Zielonej Karty na terenie Polski było (...) S.A. (...) S.A. działające w imieniu powódki zgłosiło (...) S.A. roszczenie o zadośćuczynienie za śmierć córki w kwocie 140.000 zł. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego powódce przyznano zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł. Śmierć córki była dla powódki wielką traumą. Z córką wiązała ją silna więź emocjonalna. Powódka miała świadomość, że zawsze może liczyć na jej wsparcie. Strata córki negatywnie wpłynęła na życie powódki. Stała się osobą smutną, nerwową, miała kłopoty ze snem i bardzo schudła. Przez okres dwóch lat leczyła się w poradni zdrowia psychicznego. Choć od dnia wypadku minęło już wiele lat, powódka nie uporała się z żałobą, czas nie ukoił bólu, smutek i żal towarzyszą powódce do dzisiaj. Zdaniem strony powodowej roszczenie o zapłatę kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę jest usprawiedliwione treścią art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. Roszczona kwota uwzględnia nawiązkę orzeczoną na rzecz powódki w postępowaniu karnym.

W odpowiedzi na pozew złożonej 17 maja 2013 r. (karta 21 akt) pozwane (...) w W. wniosło o oddalenie powództwa na koszt powódki.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana potwierdziła swoją legitymację bierną w sprawie i przyznała okoliczności faktyczne związane w wypadkiem drogowym. Równocześnie zakwestionowała dochodzone przez powódkę roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia opartego na art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. zarówno co do zasady, jak i wysokości. W szczególności pozwane (...) zakwestionowało możliwość dochodzenia zadośćuczynienia w oparciu o przepisy prawa i orzecznictwo powołane przez powódkę. Wychodząc z tego założenia i powołując się na wcześniejsze orzecznictwo sądowe pozwany wywodził, że działanie sprawcy wypadku drogowego jakkolwiek bezprawne, nie było skierowane bezpośrednio przeciwko powódce, a przeciwko jej zmarłej córce i to jej dobro osobiste, a nie powódki zostało naruszone. W konsekwencji pozwany twierdził, że powódka nie ma legitymacji czynnej do wytoczenia sprawy i powództwo winno być w całości oddalone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 maja 2005 r. na drodze nr (...) pomiędzy S. a B. A. K. kierujący samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości (1,6 promila alkoholu we krwi) i jadąc z nadmierną prędkością, podczas pokonywania łuku w lewo utracił panowanie nad pojazdem, zjechał na lewą stronę drogi i uderzył prawym bokiem pojazdu w barierkę energochłonną rozdzielająca jezdnię, a następnie uderzył w prawidłowo jadący z naprzeciwka samochód marki O. (...) o nr rej. (...), kierowany przez S. P.. W wyniku przedmiotowego zdarzenia S. P. i pasażerka samochodu O. (...) sześcioletnia D. P. ponieśli śmierć na miejscu, a pasażerka tego samochodu E. P. na skutek doznanych obrażeń zmarła podczas leczenia.

Sprawca zdarzenia wyrokiem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 16 stycznia 2006 r. w sprawie II K 287/05 został uznany winnym popełnienia czynu z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 2 k.k. i skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności. Dodatkowo tytułem nawiązki orzeczono od oskarżonego A. K. na rzecz oskarżycieli posiłkowych M. R. i F. R. nawiązki w kwotach po 10.000 zł. Na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 24 maja 2006 r. w sprawie IV Ka 430/06 zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że podwyższył orzeczoną wobec oskarżonego karę pozbawienia wolności do 10 lat.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy wraz z uzasadnieniem na k. 60 – 75, wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu wraz z uzasadnieniem na k. 76 – 79.

Sprawca wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej niemieckiego towarzystwa ubezpieczeń (...), w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, a jego polskim korespondentem w ramach sytemu Zielonej Karty na terenie Polski było (...) S.A. (okoliczność niesporna).

(...) S.A. działające w imieniu powódki, pismem z dnia 21 stycznia 2013 r. zgłosiło (...) S.A. roszczenie o zadośćuczynienie za śmierć córki w kwocie 140.000 zł. Decyzją z dnia 20 lutego 2013 r. (...) S.A. przyznało na rzecz powódki zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł.

Dowód: pismo (...) S.A. w L. z dnia 21.01.2013 r. w dołączonych aktach szkodowych, decyzja (...) S.A. z dnia 20.02.2013 r. w dołączonych aktach szkodowych.

Powódka M. R. ma ukończonych 68 lat. Pozostaje w związku małżeńskim z F. R.. Ze związku tego urodziła troje dzieci: S. R. urodzoną w lutym 1976 r. oraz bliźniaczki D. R. zamężną G. i E. R. zamężną P. urodzone w grudniu 1976 r. Córka powódki E. zawarła związek małżeński w 1998 r. Ze związku małżeńskiego z S. P. urodziła dwoje dzieci: w 1994 r. córkę D. i w 2004 r. córkę N.. Małżonkowie P. nie zamieszkiwali z powódką, ale co niedzielę odwiedzali ją przyjeżdżając z dziećmi na obiady. W wyniku wypadku drogowego na miejscu zdarzenia zginęli wnuczka powódki D. lat 6 i jej zięć S.. Córka powódki E. w wyniku doznanych obrażeń zmarła następnego dnia w szpitalu. W dniu wypadku E. P. miała ukończonych 29 lat. O śmierci wnuczki i zięcia powódka dowiedziała się z rozmowy telefonicznej przeprowadzonej z teściami jej córki. Informacja o śmierci córki dotarła do powódki dnia następnego. Teściowie córki E. zajęli się organizacją pogrzebu. W tym czasie powódka zamieszkiwała z mężem i dwiema córkami: S. i D.. Równoczesna śmierć małżonków P. doprowadziła do osierocenia drugiej ich córki N., która po późniejszych decyzjach sądu pozostaje pod opieką rodziców jej ojca. Informacja o śmierci córki i wnuczki była dla powódki wielkim wstrząsem. Powódka była bardzo silnie związana z córką, a wnuczka D. praktycznie wychowywała się pod opieką powódki. Powódka zawsze mogła liczyć na wsparcie zmarłej córki. Bezpośrednio po otrzymaniu tych tragicznych informacji pomocy powódce udzieliły sąsiadki, które dostarczyły jej leków uspokajających. Stan psychiczny powódki ulegał jednak pogorszeniu. Powódka nie jadła, nie mogła spać, schudła do wagi 48 kilogramów. Pomimo przeżywanej traumy zmuszona była normalnie prowadzić gospodarstwo domowe. W marcu 2006 r., w związku z ciągłym przeżywaniem żalu, złością, chwiejnością emocjonalną, trudnościami w kontrolowaniu impulsów emocjonalnych i bezsennością powódka zdecydowała się na spotkanie z psychologiem, a od marca 2013 r. pozostawała pod opieką lekarza psychiatry z Poradni Zdrowia Psychicznego w O.. Leczenie to zakończyła w styczniu 2008 r. kiedy miała miejsce jej ostatnia wizyta u psychiatry. Psychiatra zapisywał leki uspokajające, których systematycznego zażywania po zakończeniu terapii powódka ostatecznie zaprzestała z uwagi na niebezpieczeństwo uzależnienia od ich stosowania. Obecnie leki uspokajające powódka zażywa sporadycznie. Córka powódki S. nadal zamieszkuje z matką, a zamężna córka D. mieszka w tej samej miejscowości co powódka i często ją odwiedza. Po tragicznej śmierci bliskich zmieniło się podejście powódki do życia. Stała się osobą nerwową i wybuchową. Denerwuje się spóźnieniami osób bliskich.

Dowód: zeznania powódki – od 18 do 33 minuty nagrania z rozprawy w dniu 23 lipca 2013 r. k. 58 i od 5 do 16 minuty nagrania z rozprawy w dniu 5 grudnia 2013 r. k. 113, historia choroby z poradni zdrowia psychicznego k. 50 akt

Sprawca wypadku A. K. zapłacił powódce w ratach całą nawiązkę orzeczoną w wyroku karnym w kwocie 10.000 zł.

Dowód: zeznania powódki – od 10 do 11 minuty nagrania z rozprawy w dniu 5 grudnia 2013 r. - k. 113.

W wyniku równoczesnej śmierci córki, wnuczki i zięcia powódka doznała bardzo silnej traumy i wystąpił u niej zespół stresu pourazowego. Powódka cierpiała na bezsenność, bardzo intensywnie traciła na wadze i nieustannie płakała. Nie potrafiła normalnie funkcjonować. Korzystała z pomocy psychologicznej, a przez dwa lata ze specjalistycznej pomocy psychiatrycznej. Pomimo upływu pięciu lat od zdarzenia u powódki nadal utrzymują się osiowe symptomy zespołu stresu pourazowego takie jak: pozostawanie w stanie wzmożonego napięcia emocjonalnego i wzmożonej drażliwości, podwyższony poziom lęku, powracające napadowo wspomnienia i obrazy związane bezpośrednio ze zdarzeniem oraz silny lęk o najbliższych podróżujących samochodem. Ponadto negatywnym zmianom uległa jakość życia powódki, przede wszystkim w zakresie funkcjonowania społecznego i poznawczego. Powódka wycofała się z relacji społecznych, towarzyskich. Funkcjonuje w przekonaniu, że trauma zmieniła jej życie w sposób nieodwracalny. Ma przekonanie, że obecne problemy zdrowotne (somatyczne) mają bezpośredni związek z negatywnymi przeżyciami związanymi bezpośrednio ze śmiercią córki, wnuczki i zięcia. Odczuwa poczucie osamotnienia, pustki i mimo występującej poprawności w codziennym funkcjonowaniu nie pogodziła się ze stratą. Nasiliły się też nieprawidłowości w sferze poznawczej – wystąpiły i utrzymują się u powódki zaburzenia pamięci i uwagi. Powódka powinna korzystać z terapii psychologicznej, której celem winna być poprawa jakości życia.

Dowód: opinia pisemna biegłej psycholog B. Z. k. 89 - 90.

Powyższe ustalenia nie były przedmiotem sporu, a poczynione zostały na podstawie opinii biegłej psycholog, dokumentów złożonych do akt sprawy oraz zeznań powódki.

Mając na uwadze tak poczynione ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Ustalony stan faktyczny niniejszej sprawy był w większości bezsporny, a spór dotyczył jedynie oceny, czy powódce może zostać przyznane zadośćuczynienie na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. i jaka winna być jego wysokość.

Do zdarzenia wywołującego szkodę doszło w dniu 8 maja 2005 r. Delikt miał zatem miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. kiedy to zaczął obowiązywać przepis art. 446 § 4 k.c. konkretyzujący uprawnienie do dochodzenia zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej. Z okoliczności tej strona pozwana wywodziła zarzut braku legitymacji czynnej powódki do wytoczenia powództwa na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. W szczególności strona pozwana zarzucała, że w systemie prawnym obowiązującym przed dniem 3 sierpnia 2008 r. działanie sprawcy wypadku nie było skierowane bezpośrednio przeciwko powódce, a przeciwko jej zmarłej córce i to jej dobro osobiste, a nie powódki zostało naruszone.

W tej materii Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podzielił stanowisko strony powodowej mające oparcie w dominującej judykaturze, że najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. Dobrem prawnie chronionym jest tu więź rodzinna stanowiąca dobro osobiste podlegające ochronie na podstawie art. 23 k.c. i art. 24 k.c. Wprowadzenie art. 446 § 4 k.c. doprowadziło jedynie do zmiany w sposobie realizacji roszczenia przez skonkretyzowanie osób uprawnionych do jego dochodzenia oraz przesłanek jego stosowania (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2010 r., III CZP 76/10, LEX nr 604152; z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11, OSNC 2012, Nr 1, poz. 10). Sąd Najwyższy ostatecznie przesądził też, że art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym przed dniem 11 lutego 2012 r. - nie wyłączał z zakresu ochrony ubezpieczeniowej zadośćuczynienia za krzywdę osoby, wobec której ubezpieczony ponosił odpowiedzialność na podstawie art. 448 k.c.(uchwała z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 93/12, niepubl.). Kontynuacją tej linii orzeczniczej są liczne wyroki sądów apelacyjnych

(zob. m. in. wyrok S.A. w Łodzi z 12 lipca 2013 r., I ACa 227/13, LEX nr 1350383, wyrok S.A. w Warszawie z dnia 19 czerwca 2013 r., I ACa 1270/12, LEX nr 1335752, wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2013 r. I ACa 392/13, LEX nr 1342326, wyrok S.A. w Białymstoku z dnia 7 czerwca 2013 r., I ACa 211/13, LEX nr 1331004, wyrok S.A. w Lublinie z dnia 6 czerwca 2013 r. I ACa 154/13, LEX nr 1331079, wyrok S.A. w Łodzi z dnia 6 czerwca 2013 r., I ACa 63/13, LEX nr 1327565, wyrok S.A. w Lublinie z dnia 23 maja 2013 r., I ACa 117/13, LEX nr 1339393). W orzeczeniach tych wskazywano, że prawo do życia w rodzinie oraz związanego z nim utrzymywania więzi osobistych i emocjonalnych z członkami rodziny należy zaliczyć do kategorii podlegających ochronie dóbr osobistych w rozumieniu przepisu art. 23 k.c. W związku z tym naruszenie tego dobra, polegające na spowodowaniu śmierci osoby bliskiej skutkuje odpowiedzialnością na zasadach ogólnych, wynikających z art. 24 k.c. Konstrukcje zawarte przez ustawodawcę w art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. oraz 446 § 4 k.c. są tożsame w skutkach, zaś to, co je odróżnia, to możliwość zastosowania, z uwagi na umiejscowienie deliktu na osi czasu. Przed dniem 3 sierpnia 2008 r. osoby spełniające przesłanki podmiotowe wynikające z art. 448 k.c. również korzystały z ochrony, jaką po tej dacie doprecyzowano w ramach art. 446 § 4 k.c.

W przekonaniu Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na poczynienie ustalenia, że między powódką, a jej zmarłą córką istniała bliska więź rodzinna i wskutek śmierci E. P. doszło do naruszenia dobra osobistego powódki. Jak to wielokrotnie powoływano w cytowanym wyżej orzecznictwie czyn niedozwolony może wyrządzać krzywdę różnym osobom. Krzywdą wyrządzoną zmarłemu jest utrata życia, dla osób mu bliskich zaś jest to naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych.

Z opinii sporządzonej przez biegłą z zakresu psychologii wynika, że powódka niewątpliwie doznała wstrząsu spowodowanego śmiercią córki. Żal i poczucie krzywdy występujące u powódki były tym intensywniejsze, że w tym samym wypadku zginęła również wnuczka powódki i jej zięć. Późniejsze funkcjonowanie powódki w zakresie wykonywania obowiązków domowych nie nosiło wprawdzie oznak patologicznych, jednak już w zakresie jakości życia powódka wymagała przez dwa lata wsparcia psychiatrycznego i farmakologicznego. Z opinii tej wynika ponadto, że takiego wsparcia, już wyłącznie psychologicznego, powódka wymaga w dalszym ciągu, gdyż nadal utrzymują się u niej symptomy zespołu stresu pourazowego takie jak: pozostawanie w stanie wzmożonego napięcia emocjonalnego i wzmożonej drażliwości, podwyższony poziom lęku, powracające napadowo wspomnienia i obrazy związane bezpośrednio ze zdarzeniem oraz silny lęk o najbliższych podróżujących samochodem. Opinia ta podobnie jak zeznania powódki dobitnie świadczą o wystąpieniu krzywdy. Do opinii tej strony nie miały zastrzeżeń w zakresie jej fachowości i rzetelności. Biegła w sposób jasny i wyczerpujący udzieliła odpowiedzi na zagadnienia związane ze stanem emocjonalnym powódki po śmierci córki.

Powyższe rozważania pozwalały Sądowi uznać, że żądanie zasądzenia na rzecz powódki zadośćuczynienia za naruszenie jej dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej łączącej ją z córką zgłoszone na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. było usprawiedliwione, co do zasady.

Dokonując oceny zgłoszonego przez powódkę żądania pod kątem rozmiaru doznanej krzywdy Sąd miał na uwadze, że jakkolwiek relacja powódki z córką była bliska i serdeczna to nie bez znaczenia pozostaje tu okoliczność, że E. P. od wielu już lat nie mieszkała z rodzicami, miała swoją rodzinę (w tym dwójkę dzieci) i to z nimi była najbardziej związana. Taki stan rzeczy skutkuje tym, że powódka nie została pozbawiona prawa do życia w rodzinie w rozumieniu wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego, codziennej wzajemnej pomocy i codziennego przebywania razem. Nie dzieliła też z córką na co dzień radości i wspólnych trosk, tak jak członkowie rodziny zamieszkujący razem. Powódka M. R. nie zamieszkiwała z córką od wielu lat, nie utraciła zatem tak rozumianego prawa do życia w rodzinie. Została natomiast pozbawiona dobra osobistego polegającego na utrzymywaniu stałej, bliskiej i serdecznej więzi rodzinnej z dorosłą córką, która dawno temu opuściła dom rodzinny, założyła własną rodzinę i wychowywała własne dzieci. Wprawdzie powódka mogła na córkę E. zawsze liczyć, to jednak po jej śmierci nie została całkowicie osamotniona. Powódka zamieszkuje razem z mężem i córką S., a córka D. mieszka w tej samej miejscowości. Nie utraciła zatem jedynego dziecka, a pozostały dwie inne córki, w tym jedna od zawsze z powódką zamieszkująca, w której może upatrywać swoją nadzieję na pomoc i opiekę w razie choroby czy starości. W realiach niniejszej sprawy istotny jest również niewątpliwie znaczny już upływ czasu od chwili wypadku wpływający na mniejszą obecnie intensywność negatywnych przeżyć związanych ze śmiercią córki.

Te okoliczności miały wpływ na ocenę zasadności zgłoszonego roszczenia w aspekcie rozmiaru krzywdy powódki i wysokości zasądzonego zadośćuczynienia. Choć zadośćuczynienie ma ze swej istoty charakter kompensacyjny, to jednak jego wysokość nie powinna prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia osoby uprawnionej. W ocenie Sądu żądana przez powódkę kwota 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia (przy uwzględnieniu wypłaconego przez ubezpieczyciela zadośćuczynienia w kwocie 20.000 zł i nawiązki w kwocie 10.000 zł zapłaconej przez sprawcę), jest zbyt wygórowana i nie zasługuje na akceptację. W ocenie Sądu wskazane wyżej okoliczności rozpoznawanej sprawy uzasadniały ustalenie wysokości zadośćuczynienia za gwałtowne zerwanie więzi matki z córką na kwotę 60.000 zł. Ponieważ jednak ubezpieczyciel wypłacił już powódce kwotę 20.000 zł, a sprawca wypadku wywiązał się z obowiązku zapłaty orzeczonej nawiązki w kwocie 10.000 zł, to żądanie powódki podlegało uwzględnieniu do kwoty 30.000 zł.

Pozwane (...) było biernie legitymowane w sprawie z mocy art. 19 ust 3 w zw. z art. 123 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.). Zgodnie z art. 123 powołanej ustawy (...) odpowiada za szkody będące następstwem wypadków, które wydarzyły się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powstały w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe podpisały z Biurem umowy o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń, pod warunkiem istnienia ważnej Zielonej Karty wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe. Z kolei z treści art. 19 ust 3 ustawy wynika, że w przypadkach, o których mowa w art. 123 poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od (...).

Odsetki ustawowe w zapłacie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (art. 481 k.c.) należą się poszkodowanemu na zasadach ogólnych, tzn. od wezwania zobowiązanego o zapłatę (art. 455 k.c.), pod warunkiem jednak, że dłużnik wezwany został o zapłatę świadczenia w skonkretyzowanej wysokości (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 1970 r. w spr. II PR 257/70, OSNCP, z. 6 z 1971 r., poz. 103, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1998 r. w spr. III CKN 330/97, OSNC, z. 12 z 1998 r., poz. 209 itp.). Pozwany powziął wiadomość o roszczeniu powódki w dniu 19 kwietnia 2013 r., kiedy to doręczono mu odpis pozwu. Zgodnie z art. 125 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) pozwane (...) miało obowiązek wypłacić świadczenie w terminie 30 dni. Oznacza to, że pozwany pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od dnia 16 maja 2013 i od tej daty Sąd zasądził odsetki ustawowe od przyznanego zadośćuczynienia.

Z omawianych przyczyn Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, a dalej idące żądanie w punkcie II oddalił.

Orzekając o kosztach procesu Sąd, co do zasady dokonał ich stosunkowego rozdzielenia (art. 100 k.p.c.). Powództwo zostało ostatecznie uwzględnione w 37 procentach, a oddalone w 63 procentach. Powódka uiściła opłatę od pozwu w pełnej wysokości to jest w kwocie 4.000 zł. Obie strony były reprezentowane przez pełnomocników, a wynagrodzenie każdego z nich według stawki minimalnej wynosiło łącznie z opłatą od pełnomocnictwa po 3.617 zł. Łączne koszty procesu poniesione przez obie strony zamykają się kwotą 11.234 zł, w tym koszty powódki 7.617 zł. Wobec wygranej powódki w 37 procentach winna ona ponieść koszty procesu w 63 procentach, a więc w kwocie 7.077 zł, zaś poniosła je w wysokości 7.617 zł. Z tej przyczyny Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem częściowego zwrotu kosztów procesu poniesionych przez powódkę w kwocie 540 zł (7.617 - 7.077).

Równocześnie Sąd proporcjonalnie od obu stron pobrał należność z tytułu wydatków poniesionych na wynagrodzenie biegłej, o czym na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity - Dz. U. z 2010 r. Nr 90 poz. 594 z późn. zm.) w zw. z art. 100 k.p.c. orzekł w punkcie IV sentencji wyroku.

SSO Piotr Szymankiewicz