Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Iwona Szybka (spr.)

Sędziowie:SSA Jacek Zajączkowski

SSA Beata Michalska

Protokolant: st.sekr.sądowy Patrycja Stasiak

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2015 r. w Łodzi

sprawy K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o emeryturę,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt: V U 1114/13;

1. oddala apelację;

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. na rzecz K. P. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 696/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 lipca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił wnioskodawcy K. P. prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2014r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim przyznał K. P. prawo do emerytury z dniem 1 czerwca 2013 roku oraz zasądził do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. na rzecz wnioskodawcy zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i rozważaniach: K. P., urodzony w dniu (...), w dniu 21 czerwca 2013 roku złożył wniosek o emeryturę. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 29 lat i 20 dni. Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy żadnego okresu zatrudnienia. K. P. w okresie od 10 maja 1969 roku do 30 marca 1972 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Fabryce (...) we W. na stanowisku robotnika transportu w odlewni w pełnym wymiarze czasu pracy. Fabryka (...) zajmowała się produkcją żeliwnych elementów do maszyn budowlanych. W okresie od 18 lutego 1970r. do 17 grudnia 1970r. wnioskodawca odbywał służbę wojskową. Wnioskodawca pracował na oczyszczalni odlewów, gdzie czyścił i szlifował wyprodukowane żeliwne odlewy. Do jego obowiązków należało ponadto dostarczanie kruszywa (żeliwa) do pieca oraz odbiór gotowych odlewów żeliwnych z pieca. Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 10 kwietnia 1972 roku do dnia 1 lipca 1972 roku K. P. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę we (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym we W. na stanowisku robotnika budowlanego w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca pracował w brygadzie ciesielskiej, wykonując wówczas szalunki drewniane pod stropy i pod ściany budynków. W okresie od dnia 17 sierpnia 1972 roku do 24 lipca 1974 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Ł. Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. na stanowisku zbrojarz w pełnym wymiarze czasu pracy. Przedsiębiorstwo to zajmowało się budową obiektów przemysłowych dla przemysłu. Wnioskodawca pracował w tym okresie w cementowani W. II w D. jako zbrojarz. K. P. wykonywał zbrojenia pod silosy. Zbrojenia wykonywane były z prętów metalowych, które musiał ustawić w pionie i poziomie i połączyć je ze sobą za pomocą drutu. Te prace wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 1 listopada 1974 roku do 31 grudnia 1975r. K. P. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) w K. początkowo na stanowisku pomocnika wiertacza otworowego, a od dnia 1 marca 1975r. pomocnika wieżowego. Z dniem a 1 stycznia 1976r. wnioskodawca został przeniesiony do Przedsiębiorstwa (...) w W., gdzie był zatrudniony do 28 lutego 1976 roku w na stanowisku pomocnika wiertacza otworowego oraz wieżowego w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku oraz od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) w B. (poprzednio w Kombinacie (...)) na stanowisku cieśla w pełnym wymiarze czasu pracy, a w okresie od 1 lipca 1991 roku do 30 kwietnia 2004 roku u następcy prawnego tego Przedsiębiorstwa - w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w B. również na stanowisku cieśla w pełnym wymiarze czasu pracy. Kombinat (...) oraz jego następcy prawni Przedsiębiorstwo (...) w B. oraz Przedsiębiorstwo (...) S.A.) zajmował się budową elektrowni w B.. Wnioskodawca w całym okresie zatrudnienia we wskazanych przedsiębiorstwach, a więc w okresie od 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku, od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku oraz od 1 lipca 1991 roku do 30 kwietnia 2004 roku pracował jako cieśla w brygadzie budowlanej, która wykonywała szalunki zarówno w głębokich wykopach jak i szalunki na wysokości, przy czym w zdecydowanej większości przeważały prace na wysokości. Wnioskodawca w wykopach o głębokości do 10-15 metrów szalował fundamenty (stopy) do konstrukcji żelbetonowych i betonowych. Następnie wykonywał szalunki pod ściany i stropy budynków oraz kominy elektrowni, na wysokość do 100 metrów. Wykonane przez K. P. drewniane szalunki, były zbrojone przez zbrojarza, a następnie zalewane betonem. Wnioskodawca wykonywał również deskowanie dachów budynków i kładł na dachu blachodachówkę. W ramach zatrudnienia w wyżej wymienionych przedsiębiorstwach wykonywał pracę na budowach eksportowych w okresach od dnia 4 czerwca 1981 roku do 14 czerwca 1982 budowa eksportowej w Libii przy budowie Elektrowni, stanowisko cieśla, od 19 listopada 1991 roku do 18 lutego 1992 roku budowa eksportowa w S. w ZSRR, od 26 czerwca 1995 roku do dnia 31 marca 1996 roku budowa eksportowa w RFN w B., stanowisko cieśla, od 13 lipca 1998 roku do 31 maja 1999 roku budowa eksportowa w RFN w L., stanowisko cieśla. W okresie od 16 sierpnia 1987 roku do 31 grudnia 1988 roku korzystał z urlopu bezpłatnego celem świadczenia pracy na rzecz innego pracodawcy na budowie eksportowej w NRD, stanowisko cieśla. Na wszystkich budowach eksportowych wnioskodawca pracował jako cieśla wykonując szalunki w wykopach oraz na wysokości przy budowach elektrowni oraz innych dużych obiektów. Wnioskodawcy nie zostało wystawione żadne świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołanie za uzasadnione. Powołał się na treść art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wnioskodawca w odwołaniu wniósł o zaliczenie do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu od 10 maja 1969 roku do 30 marca 1972 roku w Fabryce (...) we W. na stanowisku robotnika transportu w odlewni, od 17 sierpnia 1972 roku do 24 lipca 1974 roku w Ł. Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. na stanowisku zbrojarz, od 6 listopada 1974 roku do 31 grudnia 1975r. w Przedsiębiorstwie (...) w K., a od dnia 1 stycznia 1976r. do 28 lutego 1976 roku w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowisku pomocnika wiertacza otworowego oraz wieżowego, od 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku oraz od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. w charakterze cieśli, od 1 lipca 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w B. również na stanowisku cieśli. Odnośnie zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w B., to z dokumentów w postaci świadectw prac, umów o pracę potwierdzających zatrudnienie, a także licznych angaży oraz umów o pracę na budowach eksportowych wynika, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowiskach cieśli. Charakter prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornych okresach: od 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku, od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku oraz od 1 lipca 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków: S. W., K. S., K. K. i K. W. oraz wnioskodawcy. Świadkowie: S. W. oraz K. S. bez mała w całym spornym okresie pracowali, tak samo jak wnioskodawca, w charakterze cieśli w Przedsiębiorstwie (...) w B. oraz w (...) S.A., dysponowali zatem bezpośrednią i co za tym idzie szczegółową wiedzą co do codziennych obowiązków wnioskodawcy. Widzieli go przy pracy, gdyż pracowali w sąsiednich brygadach, a ponadto wykonywali taką samą pracę jak wnioskodawca. Taką wiedzę posiadał także kierownik budowy w latach 1976-1982 K. W., pod którego kierownictwem pracował wówczas wnioskodawca. W późniejszych latach (1983-1990) K. W. pracował wprawdzie już nie bezpośrednio na budowie, gdyż był w Zarządzie Kombinatu (...), nie mniej doskonale orientował się jak wyglądały obowiązki cieśli zatrudnionego na budowie. Wiedzę co do codziennych obowiązków cieśli na budowie posiadał również K. K.. Świadek S. W. pracujący w spornym okresie w takim samym charakterze jak wnioskodawca i wykonujący te same co on prace, otrzymał prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wyrokiem Sądu Okręgowego w sprawie VU 1122/13, w związku z uznaniem, że w tym okresie pracował w szczególnych warunkach. Z wiarygodnych zeznań świadków wynika, że wnioskodawca jako cieśla w całym spornym okresie zarówno pracując w macierzystym Przedsiębiorstwie jak i na budowach eksportowych, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał drewniane szalunki pod fundamenty (stopy) w głębokich wykopach (do 15 m.) oraz drewniane szalunki pod ściany i stropy budynków na wysokości (do 100m), wykonywał także drewniane rusztowania służące robotnikom pracującym na wysokości. To były jego stałe i podstawowe obowiązki. Z istoty samej budowy elektrowni wynika jednoznacznie, iż praca cieśli zaczynała się od pracy w głębokich wykopach (fundamenty) i ostatecznie przechodziła w pracę na wysokości (sukcesywnie w ramach wznoszenia ścian budynków i kominów elektrowni). W ocenie Sądu praca wnioskodawcy w okresie od dnia 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku, od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku oraz od 1 lipca 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku, łącznie z okresami pracy na budowach eksportowych, winna być zakwalifikowana jako praca w warunkach szczególnych, ponieważ została wymieniona w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w dziale V poz. 1, 5 i 9. Dodatkowym argumentem przemawiającym za słusznością zakwalifikowania wykonywanych przez wnioskodawcę prac w charakterze cieśli do prac w szczególnych warunkach jest zarządzenie Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1.08.1983r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MBiPMB Nr 3 z 6.12.1983r., poz. 6), gdzie prace cieśli przy budowie rurociągów w głębokich wykopach oraz przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości zostały wprost wymienione jako prace w szczególnych warunkach zgodnie z Wykazem A działem V poz. 1 pkt 4 i poz. 5 pkt 3. Reasumując Sąd Okręgowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okres od 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku, tj. 14 lat, 4 miesięcy i 23 dni, okres od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku, tj. 2 miesiące i 14 dni oraz okres od 1 lipca 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku, tj. 7 lat i 6 miesięcy. Dodatkowo Sąd uznał, że wnioskodawca pracował także w szczególnych warunkach w Fabryce (...) we W. w okresie od 10 maja 1969 roku do 30 marca 1972 roku na stanowisku robotnika transportu w odlewni, bo pracował wówczas na oczyszczalni odlewów żeliwnych, gdzie czyścił i szlifował wyprodukowane żeliwne odlewy. Praca przy wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów jest pracą w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem A dział III (w hutnictwie) poz. 23 (prace przy odlewaniu staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur ). Do obowiązków wnioskodawcy na oddziale odlewni należało ponadto dostarczanie kruszywa (żeliwa) do pieca oraz odbiór gotowych odlewów żeliwnych z pieca, co należy zakwalifikować jako transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach , w których wykonywane są prace wymienione w wykazie (prace przy odlewaniu staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur ) - wykaz A dział III poz. 67.

Sąd Okręgowy nie uznał jako pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia od 17 sierpnia 1972 roku do 24 lipca 1974 roku w Ł. Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. na stanowisku zbrojarz i od 6 listopada 1974 roku do 31 grudnia 1975r. w Przedsiębiorstwie (...) w K., a od dnia 1 stycznia 1976r. do 28 lutego 1976 roku w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowisku pomocnika wiertacza otworowego oraz wieżowego. Za okres pracy od 17 sierpnia 1972 roku do 24 lipca 1974 roku wnioskodawca oprócz świadectwa pracy, z którego wynika, iż ostatnim jego stanowiskiem pracy było stanowisko zbrojarza, nie przedstawił żadnych dowodów. Brak podstaw do uznania, aby wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach od 6 listopada 1974 roku do 31 grudnia 1975r. i od dnia 1 stycznia 1976r. do 28 lutego 1976 roku, bowiem wnioskodawca pracował jako pomocnik wiertacza otworowego lub pomocnik wieżowego przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej. Tymczasem pracą w szczególnych warunkach są jedynie prace wiertnicze, geofizyczne, hydrogeologiczne i geodezyjne przy poszukiwaniu surowców i wody (wykaz A dział I poz. 4). Wnioskodawca takich prac nie wykonywał, a jedynie pomagał osobom, które takie prace wykonywały, co wyklucza uznanie jego pracy za prace w szczególnych warunkach.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy. Postawił zarzut rażącego naruszenia prawa materialnego, w szczególności art. 32 ust. 1, 2 i 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z paragrafem 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przez błędne przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury, podczas, gdy ubezpieczony nie spełnia warunków do jej przyznania. Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania. W uzasadnieniu apelacji podniósł, że Sąd Okręgowy błędnie ustalił, że prace wykonywane przez ubezpieczonego na stanowisku cieśli są pracami, o których mowa w wykazie A dziale V poz. 1, 5 i 9. Praca na stanowisku cieśli, czyli stolarza nie jest pracą, o której mowa w powyższych pozycjach. Wnioskodawca wykonywał prace polegające na wykonywaniu szalunków pod fundamenty w głębokich wykopach oraz drewnianych szalunków pod ściany i stropy budynków na wysokości i nie są to prace tożsame z tymi wymienionymi w dziale V poz. 1, 5 i 9.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

W przedmiotowej sprawie spór ograniczony został wyłącznie do zarzutu naruszenia przez sąd I instancji przepisów prawa materialnego, mającego polegać na błędnym zakwalifikowaniu okresu zatrudnienia K. P. w Przedsiębiorstwie (...) w B. oraz w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w B. w okresie od 7 maja 1976r. do 30 września 1990r., od 3 lipca 1991r. do 30 czerwca 1991r. i od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r. jako pracy w szczególnych warunkach odpowiadającej treści wykazu A, dział V, poz. 1, 5 i 9 stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, podczas gdy ubezpieczony wykonywał prace polegające na wykonywaniu szalunków pod fundamenty w głębokich wykopach oraz drewnianych szalunków pod ściany i stropy budynków na wysokości.

Na wstępie wskazać należy, że podstawę ustalenia prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach stanowi art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a nie artykuł 32, którego naruszenie zarzucił pozwany w apelacji. Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 w/w ustawy ubezpieczonemu, urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 roku, przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy, tj po ukończeniu 60 lat, jeżeli w dniu wejścia w życia ustawy, tj. na dzień 1 stycznia 1999 roku, osiągnął okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U Nr 8, poz 43 z późn zm.) tj. 15 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, czyli 25 lat. Poza tym, stosownie do treści art. 184 ust. 2 przywołanej ustawy, emerytura przysługuje pod warunkiem nie przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, okresy pracy uzasadniające prawo do wcześniejszego świadczenia emerytalnego to okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywana jest stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Z treści apelacji jednoznacznie wynika, że prawidłowość poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych nie była przez skarżącego w żaden sposób kwestionowana Organ rentowy nie sformułował żadnych zarzutów dotyczących charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy oraz ustalonego przez sąd I instancji zakresu faktycznie spoczywających na nim obowiązków pracowniczych, poprzestając jedynie na zarzucie naruszenia prawa materialnego, a to art. 32 ust. 1, 2 i 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r, o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Nie kwestionując ustalonych przez Sąd Okręgowy prac wykonywanych przez ubezpieczonego w okresie od 7 maja 1976r. do 30 września 1990r., od 3 lipca 1991r. do 30 czerwca 1991r. i od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r. organ rentowy nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu Okręgowego, że te ustalone w powyższych okresach prace są pracami wykonywanymi w warunkach szczególnych.O ile zgodzić należy się z apelującym, że ubezpieczony nie wykonywał prac wymienionych w dziale V poz. 1, to niewątpliwie materiał dowodowy daje podstawy do przyjęcia, że wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym zakresie czasu pracy prace wymienione w dziale V poz. 5. Z uzupełniającego postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd Apelacyjny wynika bowiem, że ubezpieczony wykonywał drewniane szalunki w wykopach o głębokości nawet do minus 20 metrów. Szalunki te były następnie zbrojone przez zbrojarzy i zalewane żelbetonem. Świadek K. W. wyjaśnił przy tym, że prace cieśli w takich wykopach również traktować należy jako prace na wysokości, a to dlatego, że poziom, od którego rozpoczynał pracę wnioskodawca był minus 20, a kończył się na zero oraz, że cieśle wykonywali prace w szelkach, czyli w zabezpieczeniu jak do prac na wysokości. Zatem różnica poziomów, to 20 metrów i praca od poziomu – 20 do zera niewątpliwie powinna być traktowana jako praca na wysokości. Wyjaśnienia świadka K. W. są przekonujące i należy je podzielić. Ponadto świadek ten wyjaśnił, że cieśle wykonywali deskowanie pod żelbetowe lub stalowe stropy na wysokości 12, 17, 27, 45, 56, 75 i 92 metrów. Sąd Okręgowy ustalił natomiast, i to ustalenie nie jest przez apelującego kwestionowane, że ubezpieczony, budując ściany elektrowni oraz kominy wykonywał szalunki dla konstrukcji żelbetonowych, przy czym były to przede wszystkim prace na wysokości Praca cieśli zaczynała się bowiem w głębokich wykopach gdzie ubezpieczony wykonywał podstawy do konstrukcji żelbetonowych i betonowych, a następnie przechodziła w pracę na wysokości do 100 metrów, tak aby powstała ściana lub komin elektrowni. Wykonane przez K. P. szalunki drewniane, zbrojarz zbroił, a dopiero potem były one zalewane żelbetonem. W tożsamy sposób ubezpieczony wykonywał swą pracę podczas budów eksportowych pracując jako cieśla i wykonując szalunki przy wznoszeniu dużych obiektów tj. głównie elektrowni. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie budzi więc wątpliwości, że zakres prac wykonywanych przez K. P. w spornym okresie zatrudnienia od dnia 7 maja 1976 roku do 30 września 1990 roku, od 16 kwietnia 1991 roku do 30 czerwca 1991 roku oraz od 1 lipca 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku, wpisuje się w istotę stanowiska opisanego w wykazie A, dział V, poz. 5 stanowiącego, załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jako praca przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości. Podkreślić należy, że nie nazwa stanowiska pracy decyduje o charakterze pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach, a czynności faktycznie wykonywane. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2014r. w sprawie II UK 413/13 opubl. w LEX nr 1475167). Dlatego też kluczowym dla rozstrzygnięcia sprawy stało się ustalenie czynności faktycznie wykonywanych przez ubezpieczonego w spornym okresie zatrudnienia, co też Sąd Okręgowy w oparciu o zeznania świadków i wnioskodawcy ustalił. Ustalony przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny zespół czynności nakazuje uznać, że K. P. wykonywał prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości wymienioną w wykazie A. dział V, poz. 5 stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Poza sporem pozostaje bowiem fakt, że ubezpieczony pracując przy budowie dużych obiektów, przede wszystkim budynków elektrowni, wykonywał czynności nierozerwalnie związane z montażem konstrukcji metalowych na wysokości, o którym mowa w treści wykazu. Z niekwestionowanych ustaleń faktycznych wynika jednoznacznie, że dopiero wykonane przez ubezpieczonego szalunki drewniane i stropy drewniane stanowić mogły bazę dla wykonania konstrukcji metalowej. Szalunki wznoszone były od wysokości minus 20 metrów, a stropy do wysokości 100 metrów. Prace ciesielskie w tym zakresie uznać więc należało nie za pracę polegające stricte na montażu konstrukcji metalowych, ale za pracę przy ich montażu, a więc zgodną z brzmieniem stanowiska opisanego w treści rzeczonego wykazu. Dodać należy, że dla prawidłowej kwalifikacji nie może pozostawać obojętna treść obowiązującego wówczas zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty. Trafnie bowiem wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 6 lutego 2013 r w sprawie III AUa 789/12 (opubl. w LEX nr 1282786), że zarządzeniom resortowym przypisuje się charakter informacyjny, techniczno -porządkujący, uściślający. Mogą one więc być pomocne przy dokonywaniu wykładni oraz kwalifikacji stanowisk pracy określonych w załączniku do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Nie znaczy to, że wykonywanie pracy na stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym, której nie wymieniono w wykazie A załącznika do rozporządzenia z dnia 4 lutego 1983 r, uprawnia do uzyskania emerytury na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy emerytalnej. Jednakże w przypadku, gdy rozporządzenie określa stanowisko pracy w sposób ogólny, a zarządzenie resortowe uściśla charakter pracy lub urządzenie, to oczywiście nie dochodzi do przekroczenia granic regulacji wskutek ustalenia, że ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku wskazanym w rozporządzeniu, a stypizowanym w przepisach resortowych. I tak, treść ww, zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysły Materiałów Budowlanych z 1 sierpnia 1983 r. pozwala skonkretyzować, jakie to prace rozumieć należy pod pojęciem prac przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości (poz. 5 ww. zarządzenia). W wykazie A dział V poz. 5 pkt. 3 stwierdzono, że w kategorię tę wpisuje się m.in. praca cieśli wykonującego prace na wysokości. Czynności takie wykonywał właśnie ubezpieczony.

Analogiczny pogląd dotyczący zakwalifikowania prac na tożsamym stanowisku wyrażony został w przywołanych przez sąd I instancji orzeczeniach Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w wyroku z 10 października 2012 r. w sprawie III AUa 616/12, opubl. w LEX nr 1236225 oraz w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 12 września 2013 r. w sprawie III AUa 1718/12 opubl. w LEX nr 1366105, a także w wyroku Sadu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie III AUa 407/14,niepubl.

Mając na uwadze powyższe w ocenie Sądu Apelacyjnego prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego nie budzi wątpliwości. Praca wykonywana przez K. P. w spornym okresie zatrudnienia stanowiła bowiem pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych opisaną w wykazie A, dział V, poz. 5 stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jako praca przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości. Wobec tego, że uznany jako praca w warunkach szczególnych okres pracy na stanowisku cieśli wymieniony w dziale V poz. 5 oraz pozostałe niekwestionowane, a uznane przez Sąd Okręgowy okresy pracy w warunkach szczególnych przekraczają okres 15 lat uznać należy, że ubezpieczony spełnił warunek 15 lar pracy w warunkach szczególnych. Jednocześnie z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że K. P. spełnił też pozostałe warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a zatem nabył prawo do wnioskowanego świadczenia z dniem 1 czerwca 2013r.

Tak więc, Sąd Apelacyjny, działając na podstawie art. 385 k.p.c, apelację oddalił.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 k.p.c w zw. z § 12 ust. 1 pkt. 2 i § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.