Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 97/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku T. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 9 grudnia 2014r. i z dnia 16 grudnia 2014 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 97/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawczyni T. K. prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego stażu pracy w warunkach szczególnych.

W dniu 12 grudnia 2014 roku wnioskodawczyni ponownie wystąpiła z wnioskiem o emeryturę załączając z archiwum ksero dokumentów z zatrudnienia w U. Ł. tj. świadectwo pracy w szczególnych warunkach, kartę obiegową, wniosek o przeszeregowanie i protokół kwalifikacyjny.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 16 grudnia 2014 roku ponownie odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury wskazując, że przedłożone dokumenty nie mają wpływu na decyzję z dnia 9 grudnia 2014 roku.

Od powyższych decyzji wnioskodawczyni odwołała się w dniu 13 stycznia 2015 roku zarzucając, iż organ rentowy nie zaliczył jej do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 1 września 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku na stanowisku przewijacz w zakładzie pracy (...) S.A.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania, wskazując, że w świadectwie pracy w szczególnych warunkach nie został uwzględniony okres od 1 września 1975 roku do 30 listopada 1977 roku bowiem w tym okresie wnioskodawczyni pracowała jako uczeń. Natomiast okres od 1 grudnia 1977 roku do 30 kwietnia 1978 roku został uwzględniony wnioskodawczyni do pracy w warunkach szczególnych

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. K. urodziła się w dniu (...) 1959 roku. W dniu 24 listopada 2014 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie emerytury.

Wnioskodawczyni była członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, ale złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku K. J. udowodniła staż pracy wynoszący 22 lata 4 miesiące i 16 dni, w tym: 13 lat 8 miesięcy i 11 dni stażu pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy zaliczył wnioskodawczyni do pracy w szczególnych warunkach , na podstawie świadectw pracy w szczególnych warunkach, okresy pracy od:

- 1 grudnia 1977 roku do 30 kwietnia 1978 roku w U. Ł. na stanowisku przewijacz,

-1 grudnia 1978 roku do 31 sierpnia 1983 roku w Fabryce (...) Ł. na stanowisku tkacz,

- 2 kwietnia 1984 roku do 26 listopada 1985 roku i od 14 listopada 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku (w tym również okresy zasiłków chorobowych) w (...) Zakładach (...) na stanowisku klejarz, spajacz fornitu.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 9 grudnia 2014 roku k. 12 akt emerytalnych, odpowiedź na odwołanie k. 3-4)

W dniu 1 września 1975 roku T. K. (z domu K.) zawarła z (...) Zakładami (...) w Ł. umowę w celu nauki zawodu tkacza na okres od dnia 1 września 1975 roku do dnia 28 lutego 1978 roku. W umowie wnioskodawczyni zobowiązała się do dokształcenia w (...) Szkole (...) dla Pracujących (...) im. J. M. w Ł.. Nauka w szkole trwała przez dwa i pół roku. Wnioskodawczyni za swoją pracę otrzymywała wynagrodzenie, którego wysokość była uzależniona od roku nauki, i tak w pierwszym roku nauli wynosiło 300zł., w drugim – 480zł. , a w trzecim 780zł.

(dowód: umowa o naukę zawodu k. 7 akt osobowych)

W pierwszej klasie nauka w szkole odbywała się 3 dni w tygodniu, a praktyki – praca w zakładzie w pozostałe dwa dni w tygodniu po 6 godzin dziennie.

W drugiej klasie nauka w szkole odbywała się dwa dni w tygodniu, a praca w zakładzie pracy przez pozostałe trzy dni po 8 godzin dziennie.

Nauka w szkole kończyła się w połowie czerwca, natomiast praktyki w zakładzie pracy trwały do końca czerwca i wówczas (przez ostanie dwa tygodnie czerwca) wnioskodawczyni pracowała codziennie po 8 godzin. W lipcu i sierpniu każdego roku tj. w 1976r. i 1977r. wnioskodawczyni miała wakacje i nie pracowała w zakładzie ani nie uczęszczała do szkoły.

Wnioskodawczyni pobierała naukę zawodu w okresie od 1 września 1975 roku do dnia 28 listopada 1977 roku. W okresie praktyk do jej stałych obowiązków należała praca na tkalni, przewijalni albo snowalni. Wykonywała prace tkacza i przewijacza. Na snowalni przewijała przędzę z małych kłębków na duży wał. Na przewijalni obsługiwała przewijarkę – maszynę służącą do przewijania przędzy na szpule, które szły na snowalnię.

( dowód: zeznania świadka B. K. protokół rozprawy z dnia 19 marca 2015 roku nagranie od minuty 6.30 d minuty 17.40, zeznania wnioskodawczyń protokół rozprawy z dnia 19 marca 2015 roku nagranie od minuty 18.35 do minuty )

Wnioskodawczyni w dniu 29 listopada 1977 roku złożyła egzamin z zakresu programu odbytego szklenia przed Zakładową Komisją Kwalifikacyjna z wynikiem dostatecznym.

(dowód: zaświadczenie nr 19/77 k. 8-9 akt osobowych).

W dniu 12 grudnia 1977 roku Komisja Oddziału (...) Zakładów (...) w Ł. przeprowadziła egzamin kwalifikacyjny T. K. w zakresie posiadanych wiadomości praktycznych i teoretycznych w zawodzie przewijacz przędzy i przyznała stawkę zaszeregowania osobistego .

(dowód: protokół egzaminacyjny k. 10 w aktach osobowych)

W dniu 12 grudnia 1977 roku Komisja Oddziału (...) Zakładów (...) w Ł. wniosła o przeszeregowanie T. K. dotychczas posiadającej status ucznia na stanowisko przewijacza przędzy z dniem 1 grudnia 1977 roku. Na tym stanowisku wnioskodawczyni pracowała do końca zatrudnienia tj. do dnia 30 kwietnia 1978 roku.

(dowód: wniosek o przeszeregowanie k. 11 w aktach osobowych, świadectwo pracy z 5 maja 1978 roku k. 15 w aktach osobowych)

(...) Spółka Akcyjna w Ł. wystawił w dniu 12 grudnia 2001 roku wnioskodawczyni świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym zaświadczył, że wnioskodawczyni T. K. była zatrudniona w Spółce Akcyjnej (...) w Ł. w okresie od 1 września 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku i w okresie od 1 grudnia 1977 roku do 30 kwietnia 1978 roku wykonywała prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku przewijacz wymienionym w wykazie A, dział VII, poz. 4 pkt 14 wykazu stanowiącego załącznik (...) do Zarządzenia Ministra Przemysłu (...) Nr 7 z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu (...) (...)o.

( dowód: świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze k. 16 w aktach osobowych )

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawczyni należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawczyni posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawczyni ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 20 lat, ukończyła 55 lat i była członkiem OFE, ale złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Prawidłowe rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach nie jest możliwe bez wnikliwej analizy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z zestawienia § 1 i 2 tegoż rozporządzenia wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

Należy jednak wskazać, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach szczególnych miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Brak zatem takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy, nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

W będącej przedmiotem osądu sprawie wnioskodawczyni dysponowała świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionym przez jej pracodawcę tj. Spółkę Akcyjną (...) w Ł. za okres od 1 grudnia 1977 roku do 30 kwietnia 1978 roku. Okres ten został wnioskodawczyni zaliczony do jej stażu pracy w warunkach szczególnych, co wynika niespornie z treści decyzji organu rentowego z dnia 9 grudnia 2014 roku oraz z treści odpowiedzi na odwołanie (k. 3-4) . Wnioskodawczyni wnosiła natomiast o zaliczenie jej do stażu pracy w warunkach szczególnych również wcześniejszego okresu zatrudnienia w zakładach (...) S.A. w Ł. wskazując, że w tym okresie również pracowała na stanowisku przewijacza przez 8 godzin dziennie.

Ze stanowiskiem wnioskodawczyni nie można się zgodzić. We wcześniejszym spornym okresie zatrudnienia tj. od dnia 1 września 1975 roku do dnia 30 listopada 1977 roku wnioskodawczyni będąc osobą młodocianą w rozumieniu art.190 § 1 k.p. w brzmieniu wówczas obowiązującym do dnia 20 listopada 1977r. (urodziła się (...)) pobierała naukę zawodu w (...) Szkole (...) dla Pracujących (...) im. J. M. w Ł. na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego z dnia 1 września 1975 roku zawartej z ówczesnymi (...) Zakładami (...) w Ł. o naukę zawodu tkacza na okres dwa i pół roku poczynając od dnia 1 września 1975 roku do dnia 28 lutego 1978 roku.

Stosownie do art. 191 § 2 k.p. młodociany nieposiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego. Artykuł 194 k.p. stanowi, że do zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę w celu przygotowania zawodowego mają zastosowanie przepisy kodeksu dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony ze zmianami przewidzianym w art. 195 i 196 k.p. Wynika z powyższego, że umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego jest specyficznym rodzajem umowy o pracę, do której stosuje się i to wprost, przepisy Kodeksu pracy o zawieraniu i rozwiązywaniu umów o pracę na czas nieokreślony. Artykuł 195 § 1 k.p. wskazuje dodatkowe obligatoryjne elementy umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, które decydują o takim właśnie jej charakterze. W pierwszej kolejności umowa taka powinna wyraźnie wskazywać, czy na jej podstawie pracownik młodociany będzie pobierał naukę zawodu, czy będzie odbywał przyuczenie do wykonywania określonej pracy. W dalszej kolejności dokładnie należy określić czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego, sposób dokształcania teoretycznego oraz wysokość wynagrodzenia. Stosunek pracy młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego podlega szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem (art. 196 k.p.) Tak więc umową o pracę w celu przygotowania zawodowego w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy jest umową zawieraną z młodocianym, czyli osobą, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat, nieposiadającą kwalifikacji zawodowych, w celu ich uzyskania.

W myśl obowiązującego wówczas rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 września 1974r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania ( Dz.U. z 1974r., nr 37, poz. 219) młodociany zatrudniony w celu nauki zawodu był obowiązany wypełniać systematycznie obowiązek dokształcania się ( § 5 ustęp 2 rozporządzenia).

Okres nauki zawodu odbywanej po 1 stycznia 1975r. w ramach umowy zawarta z młodocianym w celu przygotowania zawodowego w rozumieniu prawa ubezpieczeń społecznych jest okresem zatrudnienia w ramach stosunku pracy, jako okres składkowy (okres ubezpieczenia) wymieniony w art. 6 ustęp 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Jednocześnie dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę faktu opłacenia przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie III AUa 1728/12 stwierdził, że uzależnienie uznania okresu zatrudnienia wykonywanego w poprzednim stanie prawnym za okres składkowy od opłacenia przez pracodawcę składek, kłóciłoby się z zasadą równego traktowania wszystkich ubezpieczonych sformułowaną w art. 2a u.s.u.s. Wprowadzałoby także zróżnicowanie pracowników pozostających w zatrudnieniu przed wejściem w życie ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez nałożenie obowiązku wykazania faktu opłacenia składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne tylko na niektórych, a nie wszystkich pracowników (tj. na pracowników zatrudnionych u pracodawców zatrudniających do 20 pracowników - którzy z tej racji rozliczali składki indywidualnie).

Zaliczenie okresu nauki zawodu do okresu składkowego nie jest wystarczające do uznania tego okresu za wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu §2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 22 sierpnia 2012r., I UK 130/12, wyrok z dnia 24 kwietnia 2009 r., II UK 334/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 294).

Stałe wykonywanie pracy w warunkach szczególnych jest bowiem rozumiane jako wypełnianie pełnego wymiaru czasu pracy na zajmowanym stanowisku, gdyż nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika (por. np. wyrok z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, OSNP 2009 nr 21-22, poz. 290). Wyjątek mogą tu stanowić krótkotrwałe, konieczne szkolenia pracownika, zwłaszcza wstępne (wyrok z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75).

Na stanowisku pracy ucznia nauki zawodu – jak wyjaśniła skarżąca - przewidziana była norma czasu wynosząca w pierwszym roku nauki 6 godzin dziennie przez dwa dni tygodniu i w drugim roku nauki 8 godzin dziennie przez 3 dni w tygodniu. W pozostałe dni tygodnia (w pierwszym roku przez 3 dni w tygodniu, a w drugim roku przez 2 dni w tygodniu) skarżąca jako młodociana zatrudniona w celu nauki zawodu tkacza była obowiązana i dokształcała się w zakresie obranego zawodu przez zajęcia teoretyczne w warunkach szkolnych. Do czasu pracy młodocianych wliczało się czas dokształcania bez względu na to, czy nauka odbywa się w godzinach pracy, czy poza godzinami pracy, jednakże w wymiarze nie większym niż 18 godzin tygodniowo. A zatem praca na podstawie umowy o naukę zawodu wykonywana była zawsze w rozmiarze mniejszym, niż obowiązujący na danym stanowisku.

Wnioskodawczyni przyznała, że przez cały okres zatrudnienia na podstawie umowy o naukę zawodu pracowała na wynikających z tej umowy warunkach i w określonym w niej czasie pracy, łącząc naukę zawodu z obowiązkiem dokształcania się w zasadniczej szkole zawodowej. W ten sposób była przyuczana do wykonywania pracy w zawodzie tkacza określonej w art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach (o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia). Pracy tej nie wykonywała jednak stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, gdyż do czasu jej pracy był doliczony czas nauki. I tak, w pierwszym roku były to trzy dni nauki w tygodniu, a w drugim roku dwa dni nauki tygodniowo. Czas spędzany na nauce był doliczany do czasu pracy, co powodowało, że okres ten nie stanowił okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej na zasadach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. Wnioskodawczyni nie pracowała bowiem stale i pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych (jako przewijacz), ale mniej o czas spędzony na dokształcaniu w szkole. Wynika to zarówno z dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawczyni (umowa o naukę zawodu), a także z zeznań samej wnioskodawczyni oraz świadka B. K., która uczęszczała z wnioskodawczynią do jednej klasy. Tylko przez ostanie dwa tygodnie czerwca 1976r. i 1977r., po zakończeniu zajęć szkolnych w połowie czerwca, wnioskodawczyni pracowała codziennie po 8 godzin. Natomiast w miesiącu lipcu i sierpniu każdego roku tj. 1976 i 1977 wnioskodawczyni miała wakacje i nie pracowała w zakładzie ani nie uczęszczała do szkoły. Po doliczeniu 1 miesiąca pracy do stażu w szczególnych warunkach skarżąca nie legitymuje się 15-letnim wymaganym stażem w warunkach szczególnych. Skarżąca nie potrafiła wyjaśnić czy w okresie od 1 lipca 1977r. do 30 listopada 1977r. uczęszczała jeszcze do szkoły, czy też już wyłącznie pracowała w zakładzie. Nawet gdyby jednak przyjąć, że w tym okresie skarżąca pracowała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych, to po doliczeniu tego okresu w wymiarze 5 miesięcy do szczególnego stażu pracy wynoszącego 13 lat 8 miesięcy i 11 dni, nadal nie legitymuje się 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Biorąc powyższe pod uwagę , Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.