Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 479/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie VII Wydział Karny Odwoławczy

w składzie

Przewodniczący SSO Małgorzata Tomkiewicz

Protokolant sekr.sądowy Elżbieta Łotowska

przy udziale oskarżyciela publicznego asp. szt. Jacka Kępińskiego

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2015 r

sprawy M. S.

obwinionej o wykroczenie z art. 97 kw, art. 86§1 kw w zw z art. 26 ust 3 pkt 2, art. 44 ust 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcy

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie IX Wydziału Karnego

z dnia 24 marca 2015 sygn. akt IX W 634/15

I.zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł. tytułem zryczałtowanych kosztów za postępowanie przed sądem drugiej instancji oraz 80 zł. tytułem opłaty.

UZASADNIENIE

M. S. obwiniona została o to, że w dndiu 20 stycznia 2015r. około godz.6:45 w O. na skrzyżowaniu ulic (...) kierując samochodem marki S. o nr.rej.(...) ominęła pojazd, który jechał w tym samym kierunku lecz zatrzymał się celem ustąpienia pierwszeństwa pieszemu w wyniku czego potrąciła osobę pieszą czym spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym po czym oddaliła się z miejsca zdarzenia

-tj.o wykroczenie z art.97 kw, art. 86 §1 kw w zw. z art. 26 ust.3 pkt.2, art.44 ust.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 24 marca 2015r. w sprawie IXW 634/15 orzekł :

I.obwinioną M. S. uznał za winną popełnienia zarzuconego jej czynu i za to, na podstawie art. 86 §1 kw i art. 97 kw w zw. z art. 26 ust.3 pkt.2, art. 44 ust.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym w zw. z art. 9 § 2 kw skazał ją, wymierzając na podstawie art.86 §1 kw w zw. z art. 9 §2 kw karę 800zł. grzywny;

II.na podstawie art.86 §3 kw orzekł wobec obwinionej środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 6 miesięcy;

III.na podstawie art. 29 §4 kw zaliczył na poczet orzeczonego zakazu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 20.01.2015r.

IV.na podstawie art.624 §1 kpk w zw. z art.119 kpw zwolnił obwinioną od kosztów postępowania i opłaty.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca obwinionej zaskarżając przedmiotowe orzeczenie w całości. Wyrokowi temu skarżący zarzucił:

Obrazę prawa materialnego,a mianowicie art. 86§1 kw i art. 97 kw w zw. z art.26 ust.3 pkt.2, art.44 ust.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym w zw. z art. 9 §2 kw polegającą na :

-przypisaniu obwinionej czynu opisanego w tych przepisach pomimo tego, że w opisie tym brak jest wszystkich, wymaganych wskazanymi przepisami, desygnatów ustawowych znamion zarzuconego wykroczenia;

-zastosowaniu kwalifikacji zarówno z art. 86 §1 kw jak i art. 97 kw w sytuacji, gdy zgodnie z zasadą lex primaria derogat legi subsidiare-art. 97 kw nie może pozostać w zbiegu z żadnym z przepisów zamieszczonych w rozdziale XI kodeksu wykroczeń, w tym i z art. 86 §1 kw.

Stawiając te zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionej od zarzucanego jej czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja nie jest zasadna. Zawarte w niej zarzuty są nietrafne.

Sąd I-szej instancji dokonał prawidłowych ustaleń zarówno w aspekcie okoliczności stanu faktycznego, winy obwinionej i kwalifikacji prawnej przypisanego jej czynu, jak również w aspekcie wymierzonej kary. Dokonana przez ten Sąd analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, w pełni odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 kpk a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art.7 kpk i przekonująco uzasadnione.

Apelacja nie wskazuje na żadne okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawiera też takiej, merytorycznej argumentacji, która wnioskowanie tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć.

Odnosząc się do istoty zarzutów zawarty w apelacji przede wszystkim stwierdzić należy, iż podniesiona przez obronę teza jakoby Sąd Rejonowy uznając M. S. za winną popełnienia czynu zarówno z art. 86 §1 kw jak i art. 97 kw dopuścił się obrazy prawa materialnego- jest ewidentnym nieporozumieniem. To, iż art. 97 kw ma charakter normy subsydiarnej (odpowiedzialności określonej w tym przepisie podlega sprawca, który dopuścił się wykroczeń przeciwko przepisom o bezpieczeństwie i porządku ruchu drogowego, innych określone w art. 84-96a kw ) nie ulega wątpliwości. Uwadze skarżącego zdaje się jednakże umykać fakt, iż ujęte w opisie czynu przypisanego obwinionej zachowanie polegające na oddaleniu się z miejsca zdarzenia, wykraczało poza znamiona wykroczenia określonego w art. 86 §1 kw. Zgodnie z poglądem powszechnie przyjętym zarówno w judykaturze jak i doktrynie, naruszenie obowiązków określonych w art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym, rodzi odpowiedzialność m.in. za wykroczenie właśnie z art. 97 kw (vide ; m.in. wyrok SN z 15.03.2001, IIIKKN 492/99, glosa J.Satko, OSP 2001/12/185). Co istotne przy tym, a czego także zdaje się nie dostrzegać skarżący, w literaturze przedmiotu równie powszechnie przyjmuje się, że jakkolwiek ustawodawca używając w art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym określeń „wypadek drogowy” (ust.1) i „wypadek” (ust.2) nie podaje definicji tych określeń w słowniczku, to jednakże znaczenie tych pojęć można zrekonstruować na podstawie kontekstu, w jakim pojęcia te zostały użyte. Treść ust. 2 wskazuje, że słowo "wypadek", którym posłużono się w tym przepisie, jest tożsame z pojęciem "wypadek drogowy”, o którym mowa w ust. 1. Z ust. 2 tego przepisu wyraźnie wynika, że wypadkiem drogowym jest zdarzenie zaistniałe w ruchu, w wyniku którego doszło do śmierci człowieka lub jego zranienia ( mowa jest tu bowiem o wypadku, w którym jest zabity lub ranny), a to z kolei oznacza, że w ust. 1 chodzi o wypadek, którego następstwem są inne skutki. W ust. 1 chodzi o wypadek drogowy w najszerszym znaczeniu; jest nim zdarzenie w ruchu drogowym, w wyniku którego osoba poniosła śmierć lub doznała jakichkolwiek obrażeń ciała albo powstała szkoda w mieniu (vide : R.Stefański, Komentarz do art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym, teza 3 i 4, Lex; według innych poglądów : określenie „wypadek drogowy” dotyczy zarówno wypadku drogowego w rozumieniu przestępstwa, jak i każdego zdarzenia drogowego stanowiącego wykroczenie -vide m.in. W.Kotowski, Komentarz do art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym, teza 9, Lex).

Nie sposób także zgodzić się z zawartym w apelacji zarzutem, iż opis czynu przypisanego M. S. nie zawiera jednego ze znamion konstytuujących wykroczenie z art. 86 §1 kw tj. znamienia w postaci „ nie zachowania należytej ostrożności”.

Odnosząc się do tego zarzutu na wstępie zauważyć należy, iż nie ulega wątpliwości, że zasadą postępowania dotyczącego odpowiedzialności prawnokarnej jest, iż jej ustalenie i przypisanie określonego zachowania ( argumentum ex art. 82 § 2 ust. 1 k.p.s.w.) powinno zawsze następować w części dyspozytywnej wyroku w taki sposób, aby zawierało wszystkie elementy czynu mające znaczenie dla prawidłowej kwalifikacji prawnej – „dokładne określenie przypisanego obwinionemu czynu oraz jego kwalifikację prawną”. To właśnie treść wyroku, a nie jego uzasadnienie, bądź np. materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, wskazuje na to, jaki czyn został ostatecznie przypisany, a więc za winnego popełnienia jakiego czynu sprawca został uznany. Podkreślić należy, iż uznanie obwinionego w wyroku za winnego opisanego tam czynu oznacza, że wszystko to, ale też i tylko to, co zostało ujęte w opisie czynu przez sąd, decyduje o przekroczeniu normy postępowania chronionej sankcją karną.

Opis czynu przypisanego w wyroku skazującym powinien zawierać dokładne określenie czasu, miejsca, sposobu działania i okoliczności popełnienia czynu. Z punktu widzenia znamion strony przedmiotowej dokładne określenie sposobu i okoliczności popełnienia wymaga wskazania w opisie czynu tych elementów przebiegu zdarzenia, które wypełniają znamiona przypisanego przepisu przewidującego odpowiedzialność karną. Opis czynu powinien w związku z tym zawierać komplet znamion, które zostały wypełnione ustalonym zachowaniem sprawcy, co winno dotyczyć również i tych okoliczności, które decydują o stronie podmiotowej czynu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2012 roku w sprawie IV KK 375/11, publ. OSNKW 2012/7/78, Biul. SN 2012/7/18). Z tak nakreślonych wywodów jednoznacznie wynika, że w każdej części dyspozytywnej wyroku skazującego powinny znaleźć się wszystkie znamiona wykroczenia, zarówno przedmiotowe i podmiotowe .

Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż zestawienie ustawowych znamion wykroczenia art. 86 §1kw k.w. z treścią przyjętego opisu zachowania obwinionej wskazuje, że jej czyn wypełnił wszystkie znamiona określone w tym przepisie.

Opis ten wprawdzie faktycznie nie zawiera expressis verbis wskazanego sformułowania jednakże nie ulega wątpliwości, że oskarżyciel zarzucił M. S. takie zachowanie, które polegało na nie zachowaniu przez obwinioną owej należytej ostrożności w ruchu drogowym. To, że opis czynu nie odwołuje się do sformułowania kodeksowego samo w sobie nie oznacza, że opis ten jest niepełny i nie zawiera kompletu znamion czynu zarzuconego(przypisanego) obwinionej.

Nie podzielając zatem zarzutów i wniosków zawartych w apelacji, zaskarżony wyrok jako prawidłowy i słuszny utrzymano w moc (art.437§1 kpk).

Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji wniesionej wyłącznie na korzyść obwinionej, zasądzono od M. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł. tytułem zryczałtowanych wydatków za postępowanie przed sądem drugiej instancji oraz 50 zł. tytułem opłaty (art. 636 §1 kpk w zw. z art. 119 kpow i & 3 rozporządzenia Min.Spr. z 10.10.2001r w sprawie zryczałtowanych wydatków postępowania (…) Dz. U.Nr 118, poz.1269. oraz art.3 ust.1 w zw. z art. 21 ustawy z dn.23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych, Dz. U.z 1983, Nr 49, poz.223.