Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Hreczańska-Cholewa

Protokolant:Rafał Płóciennik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. we W.

sprawy z powództwa K. B., E. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powodów K. B. i E. B. kwoty po 24 000 zł ( dwadzieścia cztery tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami od kwoty 4 000 zł od dnia 29.01.2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 20 000 zł od dnia 29.01.2015 r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powodów kwotę 974,16 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, w części, w jakiej strona pozwana przegrała niniejszy proces;

IV.  przyznaje ze Skarbu Państwa adw. J. K. kwotę 3 453,84 zł tytułem pozostałej części kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu;

V.  nie obciąża powodów obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1678/14

UZASADNIENIE

Powodowie K. B. i E. B. wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. kwot po 49 000 zł na rzecz każdego z nich wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 45 000 zł od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty oraz od 4 000 zł od dnia 29 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty.

Uzasadniając żądanie pozwu powodowie podali, że w dniu 2 lipca 2012 r. doszło do wypadku drogowego, w którym zginął ich syn J. B. (1). Sprawcą wypadku był Z. S., który został uznany za winnego umyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości i bez wymaganych do tego uprawnień. Powodowie wskazali, że posiadacz pojazdu był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym (...). Powodowie podnieśli, że z ich synem łączyły ich silne więzi rodzinne, syn miał z nimi codzienny kontakt, zarówno telefoniczny jak też osobisty. Wskazali, że pomagał im we wszystkich bieżących sprawach dnia codziennego, takich jak robienie zakupów, uprawianie ogródka działkowego, wizyty lekarskie czy usuwanie usterek w mieszkaniu. Powodowie podali, że spędzali z synem wolny czas, wyjeżdżając poza miasto nad wodę. Powód E. B.ze swoim synem jeździł na ryby. Mogli liczyć na pomoc syna, tym bardziej, że z uwagi na stan zdrowia i wiek wymagają pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Podali przy tym, że córka nie jest w stanie się nimi opiekować z powodu choroby nowotworowej. Powodowie podnieśli, że nagła i niespodziewana śmierć syna stanowiła dla nich traumatyczne przeżycie, z którym nie mogą się uporać do dnia dzisiejszego. Nie mogą pogodzić się z utratą syna i wciąż przeżywają jego śmierć, rozmawiając o nim i wspominając go. Zażywają leki psychotropowe o charakterze uspokajającym. Powodowie starają się odwiedzać grób syna na cmentarzu w L.jak najczęściej. Wskazali także, że na skutek śmierci syna mają bardzo ograniczony kontakt ze swoja wnuczką, którą ostatni raz widzieli w lipcu 2014 r. W następstwie zgłoszenia roszczenia o zapłatę strona pozwana decyzjami z 29.01.2013 r. przyznał każdemu z nich kwotę po 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, pomniejszając jednakże przyznaną kwotę o przyjęte przez ubezpieczyciela (...)przyczynienie się J. B. (1)do powstania szkody, co spowodowało wypłatę zadośćuczynienia na poziomie 6.000 zł. Powodowie nie kwestionując faktu przyczynienia się J. B. (1)do powstałej szkody, zanegowali przyjęty przez stronę pozwaną stopień tego przyczynienia. Wskazali, że z opinii sporządzonej na potrzeby postępowania karnego wynika, że stan zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i wypadek spowodował kierujący pojazdem Z. S.. Podkreślono, że nie ma podstaw do przyjęcia, że to poszkodowany wytworzył sytuacje wypadkową, a zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do stwierdzenia, czy pasażer pojazdu w okolicy miejsca wypadku ingerował w przyrządy kierowcy, co mogłoby wpływać na stabilność kierunkową pojazdu. Ich zdaniem stopień przyczynienia nie powinien przekraczać poziomu (...)z uwagi na to, że przyczynienie polegało wyłącznie na udostępnieniu pojazdu sprawcy wypadku pomimo stanu nietrzeźwości i braku uprawnień do kierowania przezeń pojazdami. Powodowie podnieśli, że adekwatnym zadośćuczynieniem będzie kwota po 110.000 zł na rzecz każdego nich. Wyjaśnili, że na dochodzone kwoty zadośćuczynienia po 49 000 zł składa się kwota 45 000 zł stanowiąca należne zadośćuczynienie 110.000 zł pomniejszone o przyznane już 20.000 zł i następnie obniżone o (...)przyczynienie oraz kwota 4 000 zł stanowiąca różnicę pomiędzy wypłaconym zadośćuczynieniem uwzględniającym (...)przyczynienia (6.000 zł) a tym, które byłoby wypłacone przy przyjęciu (...)przyczynienia – 10.000 zł. W ocenie powodów przyznane przez stronę pozwaną kwoty są rażąco zaniżone i nie uwzględniają krzywdy doznanej przez powodów na skutek śmierci ich syna.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana uznała swą odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 2 lipca 2012 r., w wyniku którego śmierć poniósł syn powodów J. B. (1). Zdaniem strony pozwanej roszczenie powodów jest bezzasadne. Wskazała, że w toku postępowania likwidacyjnego przyznała powodom po 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia, wypłacając im kwoty po 6 000 zł uwzględniające (...)przyczynienie zmarłego do powstania szkody. Zdaniem pozwanego wypłacone zadośćuczynienie jest adekwatne do rozmiaru doznanej krzywdy i spełnia swój kompensacyjny charakter. Strona pozwana podkreśliła, że poszkodowani są osobami dorosłymi i nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego a zmarły miał własną rodzinę. Odnosząc się do stopnia przyczynienia na poziomie (...) strona pozwana wskazała, że zmarły spożywał alkohol wraz ze sprawcą wypadku, następnie doprowadził do kolizji drogowej z innym pojazdem, po czym podjęli wspólnie próbę ucieczki z miejsca zdarzenia a zmarły J. B. (1)wiedział, że

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 lipca 2012 roku we W. na ulicy (...) doszło do wypadku drogowego z udziałem J. B. (1) jako pasażera pojazdu V. (...). W wyniku zdarzenia J. B. (1) poniósł śmierć na miejscu. Sprawcą wypadku był kierujący pojazdem Z. S., który nie dostosował prędkości do panujących warunków ruchu w wyniku czego stracił panowanie nad pojazdem, zjechał na lewe pobocze, po czym wjechał do przydrożnego rowu.

Okoliczność bezsporna

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 16 października 2012 r. oskarżony Z. S.został uznany za winnego tego, że w dniu 02.07.2012 r. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że nie posiadając wymaganych uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi oraz będąc w stanie nietrzeźwości, mając (...) alkoholu w wydychanym powietrzu, kierował samochodem marki V. (...)o nr rej. (...), którym jechał od strony osiedla (...)w kierunku miejscowości L., bez zachowania bezpiecznej prędkości jazdy, wskutek czego na łuku drogi w lewo stracił panowanie nad kierowanym pojazdem, zjechał na lewe pobocze, a następnie do przydrożnego rowu, gdzie kilkakrotnie dachował, w następnie czego pasażer pojazdu J. B. (1)doznał obrażeń ciała, które skutkowały jego zgonem na miejscu wypadku i za to na podstawie art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 kk. wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności.

Okoliczność bezsporna; nadto akta sprawy Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej o sygn. II K1079/12 dołączone do akt sprawy

W chwili wypadku zarówno kierujący pojazdem sprawca Z. S., jak również poszkodowany J. B. (1) byli w stanie nietrzeźwości.

W dniu wypadku po skończonej pracy na budowie J. B. (1) wraz ze Z. S. pojechali samochodem marki V. (...) do Ż. celem odbioru betoniarki, którą zamówił J. B. (1). Na miejscu pili alkohol w postaci wódki i piwa. Następnie wsiedli do samochodu i udali się w stronę L.. J. B. (1) był wówczas kierowcą a Z. S. pasażerem. Podczas jazdy ulicą (...) w L. kierujący pojazdem J. B. (1) uderzył w tył poprzedzającego ich pojazdu marki O. (...), którego prowadziła M. S.. Zaraz po zderzeniu kierujący pojazdami zjechali na parking znajdujący się w pobliżu sklepu (...), gdzie przez chwilę rozmawiali odnośnie kolizji. Podczas rozmowy pasażer pojazdu marki V. (...) oddalił się i wsiadł do samochodu na miejsce kierowcy. Następnie J. B. (1) podszedł do niego i usiadł na miejscu pasażera i odjechali z parkingu. Poszkodowana udała się na pobliski komisariat policji w L. i zawiadomiła o zajściu. W tym samym czasie do komisariatu trafiło telefoniczne zgłoszenie o wypadku drogowym busa marki V. (...).

Dowód: zeznania świadka M. U., e-protokół rozprawy z dnia 26.06.2015 r., nagranie k.137 [od 00:01:17 do 00:07:58]; protokół przesłuchania Z. S. w toku śledztwa z 03.07 i 04.07.2012 r., k. 72-79

Zmarły w wypadku drogowym w dniu 02.07.2012 r. J. B. (1) był synem powodów. Powodowie mieli bardzo dobre relacje ze swoim synem. Łączące ich więzi rodzinne były mocne. Pomimo, iż zmarły założył własną rodzinę, często odwiedzał swoich rodziców z uwagi na bliskość zamieszkania. Rodzice zawsze mogli liczyć na wsparcie ze strony zmarłego syna J. B. (1). Syn pomagał im we wszelkich bieżących czynnościach w domu, remontował mieszkanie i garaż oraz zawoził powodów na wizyty lekarskie. Dla powódki był jej ukochanym synem, z ojcem dzielił pasję wędkarstwa. Powodowie mogli liczyć na jego pomoc w każdej chwili i we wszystkich sprawach życiowych. Powodowie do chwili obecnej przeżywają śmierć syna, nie mogą się z nią pogodzić. Mają problemy ze snem i biorą środki uspokajające. Od chwili śmierci syna mają utrudniony kontakt z wnuczką – córka zmarłego.

Powódka K. B. ma 67 lat, natomiast powód E. B. ma 82 lata. Mogli liczyć na pomoc syna.

Dowód: przesłuchanie powodów K. B. i E. B., e-protokół rozprawy z 19.02.2015 r., nagranie k. 58 [od 00:36:15 do 01:00:09]; zeznania świadków: S. R., e-protokół rozprawy z 19.02.2015 r., nagranie k. 58 [od 00:13:13 do 00:25:42]; B. K., nagranie k. 58 [od 00:26:12 do 00:36:01]

Powodowie reprezentowani przez ustanowionego pełnomocnika, w październiku 2012 roku zgłosili roszczenia odszkodowawcze względem pozwanego (...). Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego strona pozwana (...) S.A.decyzjami z dnia 29 stycznia 2013 r. ustaliła dla każdego z powodów zadośćuczynienie w kwocie 20 000 zł. Jednocześnie przyjęła przyczynienie się poszkodowanego do szkody na poziomie (...), wobec czego strona pozwana wypłaciła na rzecz każdego z powodów kwotę po 6 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Dowód: akta szkody (...) Centrum (...)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Odpowiedzialność strony pozwanej wynika z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jaka łączyła ją ze sprawcą wypadku. Zgodnie z art. 822 k.c., przez umowę odpowiedzialność cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia (§1). Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§2). Powodowie jako uprawnieni do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, mogli dochodzić roszczenia na mocy art. 822 § 4 k.c. bezpośrednio od strony pozwanej jako (...).

Wobec faktu, iż strona pozwana nie kwestionowała zasady swej odpowiedzialności, przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu pozostawał zarzut strony pozwanej przyczynienia się zmarłego do swojej śmierci oraz wysokość należnego powodom zadośćuczynienia, którą według zarzutów strony pozwanej należy obniżyć d o (...).

Materialno – prawną podstawę żądania powodów stanowi art. 446 § 4 k.c. w zw. z art. 446 §1 k.c., zgodnie z którym, Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego. W ocenie Sądu na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie można odmówić racji twierdzeniom powodów, że przyznane przez stronę pozwaną zadośćuczynienie na poziomie kwot po 20 000 zł było w jakimkolwiek zakresie adekwatne do rozmiaru krzywdy, jakiej doznali i że zadośćuczynienie z tej wysokości nie mogło spełniać swej funkcji kompensacyjnej ( oczywiście chodzi tu o kwotę wyjściową – 20 000 zł, przed jej pomniejszeniem z uwagi na przyczynienie zmarłego).

Należy podkreślić, że przyznanie zadośćuczynienia członkowi najbliższej rodziny zmarłego wskutek czynu niedozwolonego nie jest zależne od pogorszenia się sytuacji materialnej tej osoby i poniesienia przez nią szkody majątkowej, a jego celem jest kompensacja doznanej przez nią krzywdy, a więc złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc w dostosowaniu się do nowej sytuacji życiowej zmienionej przez to zdarzenie. Zadośćuczynienie ma zatem wyrównywać cierpienia spowodowane przedwczesną utratą członka rodziny, skutkującą naruszeniem chronionej prawem więzi rodzinnej i prawa do życia w rodzinie jako dobra osobistego. Jak podkreśla się w orzecznictwie, krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy zatem przypadek powinien być traktowany indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta powinna opierać się na kryteriach obiektywnych, a nie wyłącznie na subiektywnych odczuciach pokrzywdzonego. Zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną a suma pieniężna przyznana z tego tytułu ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna ona wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przynajmniej częściowo przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy podlegającej naprawieniu przez zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 446 § 4 k.c., mają wpływ przede wszystkim takie czynniki jak: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek zarówno zmarłego, jak i pokrzywdzonego (zob. np. wyroki Sądu Najwyższego z 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10.; z 20 grudnia 2012 r., IV CSK 192/12; z 10 maja 2012 r., IV CSK 416/11). Dokonując ustaleń faktycznych odnośnie rozmiaru doznanej przez powodów krzywdy, a także kondycji ich stanu zdrowia na skutek śmierci J. B. (1), Sąd uwzględnił przede wszystkim na zeznaniach świadków oraz słuchanych w charakterze stron powodów.

Ustalając wysokość należnego powodom zadośćuczynienia w związku ze śmiercią J. B. (1) – syna powodów – Sąd wziął pod uwagę nagły i tragiczny przebieg wypadków, w następstwie których J. B. (2) poniósł śmierć, łączący ich silny związek emocjonalny, wsparcie udzielane im przez zmarłego oraz rolę w rodzinie i życiu codziennym, jaką pełnił zmarły J. B. (1).

Niewątpliwie śmierć syna była dla obydwojga powodów poważną stratą i bolesnym ciosem. Jest rzeczą oczywistą, że nagła i tragiczna śmierć osoby bliskiej wywołuje ogromny szok psychiczny. Osoby bliskie nie mają bowiem szansy przygotować się do wiadomości o śmierci. Jak wynika z zeznań świadków i powodów wywołała ona ogromny stres. Powodowie musieli przyjmować środki psychotropowe. Nagła strata syna spotęgowała istniejące już wcześniej u powodów dolegliwości zdrowotne, przede wszystkim kardiologiczne oraz wpłynęła na stan kondycji zdrowia psychicznego. Zarówno K. B.jak i E. B.mocno przeżyli śmierć syna, z którą nie mogą się pogodzić do tej pory. Oboje często wspominają syna, rozmawiają o nim i starają się pomimo przeszkód i problemów komunikacyjnych jak najczęściej odwiedzać grób syna położony na cmentarzu w L.. Na uwagę zasługuje silna więź emocjonalna łącząca matkę ze zmarłym synem, który – jak stwierdziła powódka – był „synkiem mamy”. Syn zwierzał się matce z każdego problemu, zaś powódka doradzała mu w każdej sprawie, z która się do niej zwracał. Z kolei z ojcem często wyjeżdżał na ryby. Powodowie mieli ze zmarłym synem bardzo dobry kontakt. Syn często ich odwiedzał, wykonywał wszelkie prace remontowe w domu swoich rodziców. Zmarły syn był dla powodów wsparciem i pomocą w codziennym życiu, co z uwagi na wiek i stan zdrowia powodów miało bardzo duże znaczenie. Mieli świadomość, że w każdej chwili mogą liczyć na pomoc syna. Co prawda powodowie mają jeszcze córkę, jednakże mieszka ona poza granicami kraju i sama potrzebuje pomocy z uwagi na chorobę nowotworową. Poczucie krzywdy potęguje fakt, iż powodowie pokładali ufność, że dożyją spokojnej starości pod opieką syna, który troszczył się o ich zdrowie i ogólny dobrobyt. Rodzice zmarłego mocno przeżyli jego tragiczną śmierć i wciąż ogarnia ich poczucie straty bliskiej im osoby. Przez dłuższy czas zażywali leki uspokajające, w szczególności (...), którą powódka bierze do tej pory z uwagi na problemy ze snem. Ta istniejąca pomiędzy nimi więź rodzicielska została przerwana w sposób nagły, bez żadnej możliwości oswojenia się z myślą utraty tak bliskiej osoby.

Wszystkie te okoliczności uzasadniają przyznanie powodom zadośćuczynienia pieniężnego w wysokości 100 000 zł. Zadośćuczynienie w tej wysokości spełni swą kompensacyjną funkcję.

Jak już wspomniano w rozpoznawanej sprawie bezsporna była okoliczność przyczynienia się J. B. (1) do zaistnienia wypadku, w wyniku którego poniósł śmierć. Strony pozostawały w sporze co do zakresu tego przyczynienia. Zgodnie z treścią art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Przyczynieniem się poszkodowanego do powstania szkody jest każde jego zachowanie, pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Innymi słowy – zachowanie się poszkodowanego musi stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody, lub jej zwiększenia, czyli włączać się musi jako dodatkowa przyczyna szkody, a nadto, co istotne, zachowanie to musi być zawinione, to jest obiektywnie zarzucane i wadliwe, z przyczyn leżących po stronie poszkodowanego. Ugruntowany jest już pogląd, że samo ustalenie przyczynienia się poszkodowanego nie nakłada na sąd obowiązku zmniejszenia odszkodowania, ani nie przesądza o stopniu tego zmniejszenia. Ustalenie przyczynienia jest warunkiem wstępnym, od którego w ogóle zależy możliwość rozważania zmniejszenia odszkodowania, i warunkiem koniecznym, lecz niewystarczającym, gdyż samo przyczynienie nie przesądza zmniejszenia obowiązku szkody, a ponadto - stopień przyczynienia nie jest bezpośrednim wyznacznikiem zakresu tego zmniejszenia. Decyzja o obniżeniu odszkodowania jest uprawnieniem sądu, a rozważenie wszystkich okoliczności in casu, w wyniku oceny konkretnej i zindywidualizowanej - jest jego powinnością (zob. wyrok SN z 19.11.2009 r., IV CSK 241/09).

Biorąc pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy w ocenie Sądu należy przyjąć istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem się poszkodowanego a zaistniałą szkodą niemajątkową. Wskazać należy, że do okoliczności, o których mowa w art. 362 k.c., zaliczają się między innymi wina lub nieprawidłowość zachowania poszkodowanego, porównanie stopnia winy obu stron, rozmiar doznanej krzywdy i ewentualne szczególne okoliczności danego przypadku, a więc zarówno czynniki subiektywne, jak i obiektywne. Samo przyczynienie ma charakter obiektywny, a elementy subiektywne mają znaczenie dopiero na etapie "miarkowania" odszkodowania. Sąd ustalił, że zmarły J. B. (1)spożywał alkohol wspólnie ze sprawcą wypadku w okresie poprzedzającym wspólną jazdę samochodem. Podkreślić należy, że zmarły jako osoba dorosła miał, a przynajmniej powinien mieć, pełną świadomość grożącego mu niebezpieczeństwa wobec spożywania przez niego alkoholu razem z osobą, której następnie powierzył kierowanie pojazdem. Przypomnieć trzeba, że uprzednio sam kierował tym pojazdem będąc w stanie nietrzeźwości i spowodował drobną kolizję. Nie czekając na przyjazd policji oddalił się z parkingu, gdzie zatrzymały się oba pojazdy. Ostatecznie zaś zgodził się na jazdę samochodem z osobą, która nie miała stosownych do tego uprawnień. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie po spożyciu alkoholu, przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem (por. wyroki Sądu Najwyższego z 2 grudnia 1985 r. IV CR 412/855, OSPiKA 1986/4, z 6 czerwca 1997 r. II CKN 213/97 OSNC 1998 nr 1 poz. 5., wyrok SA w Poznaniu z dnia 18 lutego 2010 r., I ACa 80/10, Lex nr 628217). Przy czym przyjmuje się zasadnie w orzecznictwie, że spożycie napoju alkoholowego przed jazdą z takim kierowcą kwalifikowane jest jako znaczne przyczynienie się do powstania szkody (por. wyroki SA w Łodzi z dnia 24 kwietnia 2013 r., I ACa 1418/12, Lex nr 1321973 i z dnia 25 września 2013 r., I ACa 477/13, Lex nr 1394231, wyrok SA w Warszawie z dnia 11 czerwca 2013 r., VI ACa 1601/12, Lex nr 1369419). Niewątpliwie zarówno fakt spożywania alkoholu przez kierującego pojazdem oraz poszkodowanego, jak również brak uprawnień, a co się z tym wiąże brak wiedzy co do zasad bezpiecznego poruszania się po drogach pojazdami oraz odpowiedniego doświadczenia po stronie kierującego, były okolicznościami, które miały związek przyczynowy z wypadkiem, do którego doszło w dniu 2 lipca 2012 r. W konsekwencji należało uznać, że zachowanie zmarłego J. B. (1), który wiedząc o spożywaniu alkoholu przez kierującego pojazdem oraz braku jego uprawnień do kierowania pojazdami, zdecydował się na dalszą jazdę z nim jako kierowcą, było sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym, jak również z zasadami współżycia społecznego i pozostawało w normalnym związku przyczynowym, o którym mowa w art. 361 § 1 k.c. Uzasadniało to przyjęcie przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody na podstawie art. 362 k.c. Zachowanie takie jest nie do zaakceptowania i należy je ocenić jako rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W ocenie Sądu uzasadnia to przyjęte przez stronę pozwaną obniżenie należnego powodom zadośćuczynienia o (...). Wskazać przy bowiem należy, że zachowanie zmarłego syna ma bezpośrednie przełożenie na wysokość należnego im zadośćuczynienia albowiem wszelkie zarzuty, jakie strona pozwana mogłaby podnosić wobec J. B. (1)gdyby w wyniku doznanych obrażeń nie zginął w wypadku, może podnosić w niniejszym procesie.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd obniżył należne powodom zadośćuczynienie w kwocie 100 000 zł o (...)z tytułu przyczynienia, co dało kwotę 30.000 zł. Tak uzyskaną sumę należało pomniejszyć o przyznane już powodom zadośćuczynienie przez stronę pozwaną w wysokości 6 000 zł, co w rezultacie dało kwotę 24 000 zł na rzecz każdego z powodów, o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Jak wynika z akt szkodowych decyzją z dnia 29.01.2013 r. strona pozwana przyznała powodom zadośćuczynienie w wysokości 60 000 zł, pomniejszając jego kwotę o (...)%. Tym samym, zgodnie z żądaniem pozwu od kwoty 4 000 zł zasadzono odsetki od dnia 29.01.2013 r., przyjmując, że w tym dniu strona pozwana pozostawała w zwłoce z zapłatę tej części zadośćuczynienia. Wobec zgłoszenia w pozwie żądania zapłaty dalszej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 49 000 zł ( z uwzględnieniem (...)przyczynienie się poszkodowanego do wypadku), od dalszej zasadzonej kwoty 20 000 zł odsetki zasądzono od następnego dnia od doręczenia odpisu pozwu, tj. 29.01.2015 r. ( k. 41).

Dalej idące powództwo ponad zasądzoną kwotę podlegało oddaleniu (pkt II sentencji).

Orzeczenie o kosztach zawarte w pkt. III i IV wyroku wydano na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2010 r . o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. Nr 90, poz. 594), przyznając pełnomocnikowi powodów ustanowionemu z urzędu wynagrodzenie w łącznej kwocie 4428 zł zgodnie z par. 6 pkt 6 i par. 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( dz. U. Nr 163, poz. 1348).

Orzeczenie w pkt. V wyroku wydano na podstawie art. 100 k.p.c. albowiem określenie zasadzonej sumy zależało od oceny sądu