Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II C 367/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Łódź, dnia 21 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Filipiak

Protokolant: Sylwia Lewy

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2015 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w L.

przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w Z.

o zapłatę

na skutek sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty z dnia 26 lutego 2015 roku w sprawie II Nc 37/15 co do kwoty 256,22 zł i kosztów postepowania

1.  oddala powództwo co do kwoty 256,22 (dwieście pięćdziesiąt sześć 22/100) złotych;

2.  zasądza od Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w L. kwotę 4.594 (cztery tysiące pięćset dziewięćdziesiąt cztery) złote tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt II C 367/15

UZASADNIENIE

W pozwie, złożonym w dniu 30 października 2014 roku, powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. wniósł o zasądzenie od pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. kwoty 77.419,18 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 31 lipca 2014r. zawarł z pozwanym Umowę nr (...), na mocy której zobowiązał się do świadczenia na rzecz Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. usług pralniczych. W związku z wykonaniem przez (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. umowy, wystawiła ona pozwanemu w dniu 31 sierpnia 2014r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 76.654,73 zł. Mimo wezwania do zapłaty skierowanego do pozwanego Szpitala, nie uiścił on wskazanej należności. Do podanej kwoty doliczona została kwota skapitalizowanych odsetek ustawowych za okres od dnia 1 października 2014r. do dnia 27 października 2014r. w wysokości 764,45zł.

(pozew, k. 2-3)

Nakazem zapłaty, wydanym w postępowaniu upominawczym, w dniu 26 lutego 2015r., sygn. akt II Nc 37/15, Sąd Okręgowy w Łodzi orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty, k. 32)

Pozwany zaskarżył sprzeciwem powyższy nakaz w części, tj. w zakresie kwoty naliczonych skapitalizowanych odsetek ustawowych oraz w zakresie kosztów postępowania i wniósł o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 256,22 zł jako różnicy między kwotą odsetek ustawowych, a odsetkami obliczanymi na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że powód zgodnie z art. 8 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych może naliczać odsetki w wysokości odsetek za opóźnienie w regulowaniu zobowiązań podatkowych, a nie odsetek ustawowych, których wysokość określa akt wykonawczy do art. 359 § 3 k.c. Wskazał ponadto, iż kwota pierwotnie naliczonych odsetek ustawowych skapitalizowanych w pozwie wynosiła 764,45zł, a kwota odsetek naliczonych w oparciu o Ordynacje podatkową to 508,23 zł. Różnica stanowi kwotę 256,22 zł.

(sprzeciw, k. 35-37)

Ustosunkowując się do powyższego, powód w piśmie procesowym z dnia 23 kwietnia 2015r. podtrzymał powództwo w całości. Wniósł o zasądzenie odsetek ustawowych, gdyż wykorzystywanie przez stronę pozwaną faktu, iż odsetki podatkowe były w pewnym momencie niższe niż odsetki ustawowe jest naruszeniem przepisów Ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Wniósł ponadto o zasądzenie kosztów procesu w całości, argumentując, iż nakaz zapłaty został zaskarżony jedynie w znikomej części, a strona powodowa jest stroną wygrywającą niniejszą sprawę. Zasadność roszczenia co do należności głównej oraz odsetek w przeważającej wysokości nie jest sporna, ponieważ nie zostało to objęte sprzeciwem strony pozwanej.

(pismo procesowe, k. 53)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 lipca 2014r. pomiędzy powodem (...) S.A. a pozwanym Wojewódzkim Szpitalem (...) w Z. została zawarta umowa nr (...). Jako jej przedmiot zostało wskazane świadczenie usług prania dla pozwanego Szpitala. Zgodnie z § 5 umowy, zamawiający miał zapłacić wykonawcy wynagrodzenie ustalone na podstawie faktury przedłożonej przez wykonawcę. Wskazana faktura miała zawierać ilość kilogramów upranej bielizny, cenę oraz termin płatności, który wynosił 30 dni, licząc od dnia wystawienia faktury przez wykonawcę. Umowa nie zawierała postanowień odnośnie naliczania odsetek w przypadku uchybienia terminowi płatności należności za wykonane przez powoda usługi.

(umowa, k. 13-18)

Powód wykonał umowę zgodnie z jej treścią, pozwany nie kwestionował jakości wykonanych usług.

(okoliczności bezsporne)

(...) S.A. w dniu 31 sierpnia 2014r. wystawił za wykonane usługi fakturę nr (...) na kwotę 76.654,73 zł, z terminem zapłaty do dnia 30 września 2014r.

(faktura, k. 19)

Wobec nieuiszczenia przez pozwanego wskazanej kwoty, powód pismem z dnia 15 października 2014r. wezwał Wojewódzki Szpital (...) w Z. do uregulowania należności wraz z należnymi odsetkami w terminie dwóch dni od doręczenia pisma. Niniejsze wezwanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 20 października 2014r.

(wezwanie do zapłaty, k. 21, potwierdzenie odbioru, k. 22)

Pozwany nie uregulował powyższej należności.

(okoliczność bezsporna)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o powołane dowody z dokumentów, których wiarygodność nie budziła wątpliwości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do art. 505 § 1 i 2 k.p.c. w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w części zaskarżonej sprzeciwem traci moc. Zaś w myśl art. 504 § 2 k.p.c. nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu, ma skutki prawomocnego wyroku.

Strona pozwana zaskarżyła wydany w dniu 26 lutego 2015r. nakaz zapłaty w części i wniosła o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 256,22 zł jako różnicy między kwotą odsetek ustawowych, a odsetkami obliczanymi na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W rozpoznawanej sprawie znajdą zastosowanie regulacje zawarte w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z dnia 28 marca 2013 r.).

Przytoczyć tutaj należy stanowisko prezentowane w doktrynie i orzecznictwie, wyrażone wprawdzie na gruncie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z dnia 12 czerwca 2003 r., jednak aktualne także na gruncie obecnie obowiązującej ustawy z dnia 8 marca 2013 r., zgodnie z którym w przypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w art. 8 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych znajdą zastosowanie odsetki w wysokości odsetek za zwłokę ustalanych na podstawie art. 56 ustawy z 29.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa, zamiast przewidziane w art. 481 k.c. odsetki ustawowe (wyrok SN z dnia 28 lutego 2007 r., V CSK 445/06, LEX nr 442587 , Komentarz do Kodeksu Cywilnego red. Osajda 2015 wyd. 12 / W. Borysiak, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, z dnia 5 września 2014 r., I ACa 287/14, Legalis 1080132, M. Chudzik „Komentarz do ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych” a także M. Lemkowski „Odsetki cywilnoprawne”, s. 401 oraz tam powołane dalsze publikacje).

Stosownie do art. 4 wskazanej ustawy transakcja handlowa w rozumieniu ustawy stanowi umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

W myśl art. 2 ustawę stosuje się do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są między innymi przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm. (do których zalicza się powód) oraz podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 roku Nr 113, poz. 759, z późn. zm.), do których zaliczone zostały jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych (art. 3 pkt 1). Zaś w myśl art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. 2013. 885 j.t.), do sektora finansów publicznych zalicza się samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.

Zatem umowa o świadczenie usług prania zawarta w dniu 31 lipca 2014r. przez Wojewódzki Szpital (...) w Z. stanowiła transakcję handlową w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 2013 roku.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie,

2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie albo wezwaniu, o którym mowa w art. 6 ust. 2 i 3.

Termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 30 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, a w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2-4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, termin ten nie może przekraczać 60 dni (ust. 2).

Strony transakcji handlowej mogą ustalić termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, pod warunkiem że ustalenie to jest obiektywnie uzasadnione właściwością lub szczególnymi elementami umowy, a termin ten nie przekracza 60 dni (ust. 3).

Zgodnie z ust. 4 jeżeli ustalony w umowie termin zapłaty jest dłuższy niż 30 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, a nie jest spełniony warunek, o którym mowa w ust. 3, wierzycielowi, który spełnił swoje świadczenie, po upływie 30 dni przysługują odsetki, o których mowa w ust. 1.

W przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie daty otrzymania faktury lub rachunku potwierdzającego dostawę towaru lub wykonanie usługi albo gdy faktura lub rachunek zostały doręczone przed dostawą towaru lub wykonaniem usługi, termin zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3, jest liczony od dnia otrzymania przez dłużnika towaru lub usługi (ust. 5).

Jak wskazuje art. 4 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych podmiotem publicznym w jej rozumieniu jest podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a ustawy z dnia 29 stycznia 2004r.- Prawo zamówień publicznych, zatem także pozwany Szpital.

Stawka odsetek za zwłokę zgodnie z art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2015.613 j.t.) jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%.

Od dnia 4 lipca 2013 r. stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych wynosiła 10,00% kwoty zaległości w stosunku rocznym ( Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 9 lipca 2013 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych - M.P. z dnia 25 lipca 2013 r.), zaś poczynając od dnia 9 października 2014 r. stawka ta wynosi 8,00% kwoty zaległości w stosunku rocznym (Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 10 października 2014 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych - M.P. z dnia 15 października 2014 r.).

Stosownie do treści art. 455 k.c. roszczenie wierzyciela wobec dłużnika staje się wymagalne wraz z nadejściem terminu do spełnienia świadczenia. Jeżeli termin ten nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

W przedmiotowej sprawie termin płatności zgodnie z wystawioną w dniu 31 sierpnia 2014r. fakturą nr (...) został określony na dzień 30 września 2014r. (termin zapłaty nie był dłuższy niż 30 dni).

Termin płatności został przekroczony, wobec czego roszczenie powoda stało się wymagalne, a zatem w okolicznościach niniejszej sprawy pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia poczynając od dnia następnego po upływie terminu do zapłaty, tj. od 1 października 2014 r. Strona powodowa dokonała kapitalizacji odsetek ustawowych od kwoty 76.654,73 zł od dnia 1 października 2014r. do dnia 28 października 2014r. (wprawdzie w pozwie (...) S.A. wskazała, że dokonała kapitalizacji odsetek ustawowych od dnia 1 października 2014r. do dnia 27 października 2014r., jednak mając na uwadze wysokość odsetek ustawowych, kwota 765,45 zł odnosi się do odsetek ustawowych za okres do 28 października 2014r.).

Odsetki ustawowe za okres od dnia 1 października 2014r. do dnia 28 października 2014r. wynoszą 764,45 zł, zaś odsetki od zaległości podatkowych (ustalane w oparciu o art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2015.613 j.t.) wynoszą 504 zł. Zatem różnica we wskazanych kwotach stanowi 260,45 zł. Jednak mając na uwadze, iż pozwany w sprzeciwie wnosił o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 256,22 zł, należało orzec jak w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c., który stanowi, iż Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Z całej dochodzonej przez powoda w pozwie kwoty 77.419,18 zł - nakaz zapłaty z dnia 26.02.2015r. uprawomocnił się do kwoty 77.162,96 zł. Wyrokiem wydanym w niniejszej sprawie Sąd oddalił powództwo w zakresie kwoty 256,22 zł.

Niezbędne koszty powoda wyniosły w niniejszym postępowaniu łącznie kwotę 4.594 zł (1/4 opłaty od pozwu od części, co do której nie został wniesiony sprzeciw - 965 zł {77.163zł x 5% x ¼}, opłata od pozwu od części zaskarżonej sprzeciwem - 12 zł + koszty wynagrodzenia pełnomocnika, które zgodnie z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu {Dz. U. 2013.461 j.t.} wyniosły 3.600 zł. + koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17 zł).

Mając na uwadze powyższe, Sad zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 4.594 zł.

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 j.t.), jeżeli uprawomocnił się nakaz zapłaty, Sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od pozwu w postępowaniu upominawczym, co w niniejszej sprawie stanowi kwotę 2.894 zł.