Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 854/13

UZASADNIENIE

Sąd w oparciu o zgromadzony w sprawie i ujawniony w toku przewodu sądowego materiał dowodowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ł. B. (1) jest synem S. B.. W 2007 r. doszli oni do porozumienia, że wobec okoliczności, iż przeciwko S. B. toczyło się postępowanie karne, w ramach którego groziło mu orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, w celu zapewnienia rodzinie źródła dochodu założą działalność gospodarczą formalnie zarejestrowaną na Ł. B. (1), którą jednak prowadzić będzie S. B., wdrażając jednocześnie syna w jej prowadzenie.

W dniu 14 lutego 2007 r. Ł. B. (1) założył spółkę (...) Sp. z o.o. siedzibą w G.. Jej przedmiot działania został w akcie założycielskim spółki ujęty szeroko, jednak spółka ta miała zajmować się działalnością w branży budowlanej. Ł. B. (1) objął wszystkie udziały w spółce i jednocześnie objął funkcję Prezesa Zarządu spółki, przy czym zarząd spółki od początku był jednoosobowy. W akcie założycielskim spółki stwierdzono, iż rok obrachunkowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Spółka ta rozpoczęła działalność już w 2007 r., faktycznie kierował nią S. B.. Została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 22 lutego 2007 r.

Również w dniu 14 lutego 2007 r. Ł. B. (1) założył spółkę (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.. Jej przedmiot działania został w akcie założycielskim spółki ujęty szeroko, jednak spółka ta miała zajmować się dodatkowymi względem (...) Sp. z o.o. usługami, związanymi w szczególności z mediami i Internetem. Również w tej spółce (...) objął wszystkie udziały i jednocześnie objął funkcję Prezesa Zarządu spółki, przy czym zarząd spółki od początku był jednoosobowy. W akcie założycielskim spółki stwierdzono, iż rok obrachunkowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Spółka ta nie rozpoczęła nigdy faktycznej działalności. Została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 01 marca 2007 r.

Ł. B. (1), pełniąc funkcję Prezesa Zarządu obu wskazanych wyżej spółek i będąc na mocy przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego tych spółek, nie realizował tego obowiązku.

W przypadku (...) Sp. z o.o. Ł. B. (1) odpowiednio w dniach 16 lipca 2008 r., 16 lipca 2009 r., 16 lipca 2010 r. i 16 lipca 2011 r. nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy rocznych sprawozdań finansowych (...) Sp. z o.o. za odpowiednio lata 2007, 2008, 2009 i 2010, czym naruszył w szczególności art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości. Nie składał również tych sprawozdań we właściwym Trzecim Urzędzie Skarbowym w G.. Postanowieniami odpowiednio z dni 07 stycznia 2010 r., 13 stycznia 2011 r. i 02 czerwca 2011 r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku po uprzednich bezskutecznych wezwaniach do złożenia rocznych sprawozdań finansowych, nałożył na Ł. B. (1) jako Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. w G. w trybie art. 24 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w zw. z art. 163 § 1 kpc kary grzywny w wysokości 1.000 zł w związku z niewypełnieniem obowiązku rejestrowego w zakresie m. in. rocznych sprawozdań finansowych za lata 2007, 2008 i 2009.

W przypadku (...) Sp. z o.o. Ł. B. (1) odpowiednio w dniach 16 lipca 2008 r., 16 lipca 2009 r. i 16 lipca 2010 r. nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VIII Gospodarczy rocznych sprawozdań finansowych (...) Sp. z o.o. za odpowiednio lata 2007, 2008 i 2009, czym naruszył w szczególności art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości. Nie składał również tych sprawozdań we właściwym Urzędzie Skarbowym w S.. W dniu 17 grudnia 2010 r. Ł. B. (1) sprzedał wszystkie udziały w (...) Sp. z o.o. M. S., z którym skontaktował się za pośrednictwem S. B. i który z dniem 31 grudnia 2010 r. został wpisany do KRS jako nowy Prezes Zarządu przedmiotowej spółki. W związku z dalszym niewykonywaniem przez M. S. obowiązku rejestracyjnego w zakresie rocznego sprawozdania finansowego za rok 2010 wyrokiem Sądu Rejonowego w Sopocie z dnia 07 lutego 2012 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K 479/11 został on skazany za przestępstwo kwalifikowane z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w zakresie dotyczącym rozliczenia podatku VAT dotyczącego (...) Sp. z o.o. w G. za rok 2007, po uprzednim przeprowadzeniu kontroli skarbowej, w której spółkę tę reprezentował G. B., wszczęte zostało w tym zakresie postępowanie karne przeciwko Ł. B. (1) o przestępstwa skarbowe kwalifikowane m. in. z art. 56 § 2 kks w zb. z art. 62 § 2 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i in. Postępowanie to nadal się toczy i nie zapadł w nim prawomocny wyrok. Ponadto przeciwko S. B. toczyło się inne postępowanie karnoskarbowe, w którym został on skazany za przestępstwo skarbowe kwalifikowane z art. 54 § 1 kks w zb. z art. 60 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks w zw. z art. 9 § 3 kks w zw. z art. 7 § 1 kks, popełnione w związku z pełnieniem funkcji Prezesa Zarządu w (...) Sp. z o.o. w G..

/Dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonego Ł. B. (1) k. 31, 92 akt głównych, k. 47, 124-125 dołączonych akt XI K 851/13, k. 206-207 akt głównych; częściowo zeznania świadka S. B. k. 157-158 dołączonych akt XI K 851/13 i k. 226-228 akt głównych; zeznania świadka M. S. k. 296 akt głównych; zeznania świadka G. B. k. 379-380 akt głównych; pisemne zawiadomienia o przestępstwach z załącznikami k. 1-18 akt głównych i k. 1-10 dołączonych akt XI K 851/13; odpisy z KRS k. 36-37 akt głównych i k. 53-54 dołączonych akt XI K 851/13; informacje z VII Wydziału Gospodarczego KRS Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z załącznikami k. 25, 107-113, 184-188 akt głównych; informacja z Trzeciego Urzędu Skarbowego w G. k. 27 akt głównych; informacje z VIII Wydziału Gospodarczego KRS Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z załącznikami k. 52 dołączonych akt XI K 851/13 i k. 268-282 akt głównych; informacja z Urzędu Skarbowego w S. k. 39 dołączonych akt XI K 851/13; kopia umowy zbycia udziałów k. 33-34 dołączonych akt XI K 851/13; odpis wyroku dot. M. S. k. 81 dołączonych akt XI K 851/13; kopie dokumentów dot. innych postępowań przeciwko Ł. B. (1) i S. B. k. 136-155 dołączonych akt XI K 851/13 i k. 211-220 akt głównych/

Urząd Kontroli Skarbowej w G. oskarżył Ł. B. (1) o to, że:

I.  pełniąc od 01.03.2007 r. i nadal do dnia 25.11.2011 r. funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (j. t. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki w ciągu 15 dni od dnia jego zatwierdzenia:

1.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2007, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2008, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

3.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2009, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

4.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2010, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

II.  pełniąc w okresie od 01.03.2007 r. do dnia 30.12.2010 r. funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (j. t. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki w ciągu 15 dni od dnia jego zatwierdzenia:

1.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VIII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2007, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VIII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2008, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

3.  nie złożył do dnia 21.10.2011 r. do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ Wydział VIII Gospodarczy w G. rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2009, czym naruszył art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

/Akty oskarżenia k. 65-66 akt głównych oraz k. 102-103 dołączonych akt XI K 851/13/

Oskarżony Ł. B. (1) jest żonaty, ma dwoje małoletnich dzieci. Posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem budownictwa, w toku postępowania nie pracował i utrzymywał się z zasiłku rodzinnego w kwocie 600 zł miesięcznie otrzymywanego przez jego żonę. Posiada majątek w postaci dwóch nieruchomości gruntowych. Stan zdrowia oskarżonego jest dobry, leczył się on psychiatrycznie, natomiast nie leczył się odwykowo, nie deklaruje uzależnień. Ł. B. (1) nie był w przeszłości karany.

/Dowód: dane o oskarżonym k. 196 akt głównych; dane o karalności k. 408 akt głównych/

Z uwagi na pojawienie się w toku postępowania wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego Ł. B. (1) w czasie popełnienia zarzucanych mu czynów oraz w toku postępowania, zasięgnięto opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W wydanej pisemnej opinii sądowo-psychiatrycznej biegli zgodnie stwierdzili, że oskarżony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo. Brak podstaw do uznania, aby oskarżony w inkryminowanym czasie działał w stanie ostrych zaburzeń psychotycznych czy jakościowych zaburzeń świadomości. W inkryminowanym czasie u Ł. B. (1) nie występowały zakłócenia czynności psychicznych, które w odniesieniu do zarzucanych mu czynów znosiły lub ograniczały w stopniu znacznym jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem.

/Dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k. 51-54 akt głównych/

Oskarżony Ł. B. (1), przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego w zakresie dotyczącym zarzutów związanych ze spółką (...) Sp. z o.o. (k. 31), nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Analogicznie uczynił w trakcie pierwszego przesłuchania na rozprawie w tym zakresie (k. 92).

Oskarżony Ł. B. (1), przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego w zakresie dotyczącym zarzutów związanych ze spółką (...) Sp. z o.o. (k. 47 dołączonych akt XI K 851/13), nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień wskazując jedynie, że spółkę tę w 2010 r. sprzedał M. S.. Natomiast w trakcie pierwszego przesłuchania na rozprawie w tym zakresie (k. 124-125 dołączonych akt XI K 851/13) oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia. Wskazał w nich, że w 2007 r. doszli z ojcem do wniosku, że muszą założyć działalność na niego, gdyż ojciec będący jedynym żywicielem rodziny nie mógł prowadzić działalności na siebie, działalność taka została założona, on miał pełnić funkcję prezesa zarządu, zaś ojciec miał zajmować się firmą, jednak poradził sobie w inny sposób i działalność po prostu była założona. Dodał, że nie zwalniało go to z obowiązków, ale mając 23 lata nie zdawał sobie sprawy, ile to jest obowiązków, nie składał również PIT-ów z tej działalności. Stwierdził, iż sprzedając spółkę (...) skontaktował się z nabywcą tej spółki przez ojca, nie pamięta, za ile ją sprzedał i jakie były uzgodnienia z kupującym. Przyznał, że wobec spółek (...) były prowadzone postępowania kontrolne, ale nie zapoznawał się z treścią protokołów pokontrolnych ani z decyzjami odnośnie ustalenia wysokości podatków. Przyznał również, że toczy się przeciwko niemu postępowanie odnośnie uszczuplenia należności podatkowych w spółce (...), a także że toczyło się postępowanie karne wobec jego ojca, ale nie jest mu wiadome, czego ono dotyczyło i jak się zakończyło. Dodał, że jego ojciec miał zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wynikający z wyroku sądu karnego i spółka miała zapewnić utrzymanie całej rodzinie, ojciec nie mówił, dlaczego chce, aby to on założył spółkę, po jej założeniu praktycznie wszystkim zajmował się ojciec, zaś spółka w latach 2007-2009 nie zaciągała żadnych zobowiązań, nie miała wierzytelności i pracowników.

Wyjaśniając na rozprawie po połączeniu postępowań dotyczących obu spółek (k. 206-207) oskarżony Ł. B. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania oraz podtrzymał poprzednie wyjaśnienia. Dodał jedynie, że nie pamięta, jak zakończyło się postępowanie karne przeciwko jego osobie dotyczące spółki (...).

/Dowód: wyjaśnienia oskarżonego Ł. B. (1) k. 31, 92 akt głównych, k. 47, 124-125 dołączonych akt XI K 851/13, k. 206-207 akt głównych/

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu po analizie zgromadzonego w sprawie i ujawnionego w toku przewodu sądowego materiału dowodowego należało uznać, że oskarżony dopuścił się popełnienia wszystkich czynów zarzucanych mu w akcie oskarżenia, przy czym konieczne było zmodyfikowanie i doprecyzowanie opisu przedmiotowych czynów.

Sąd doszedł do powyższego wniosku po analizie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przy czym dokonując ustaleń faktycznych opierał się zarówno na dowodach w postaci dokumentów, jak i na zeznaniach świadków (ze wskazanymi dalej zastrzeżeniami dotyczącymi zeznań świadka S. B.) oraz, również ze wskazanymi dalej zastrzeżeniami, na wyjaśnieniach oskarżonego Ł. B. (1). W ocenie Sądu zgromadzone dowody pozwalają na dokonanie jednoznacznych w swej treści ustaleń faktycznych, prowadzących do uznania, iż oskarżony dopuścił się popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów.

Jak już wyżej wskazano, Sąd opierał swoje ustalenia m. in. na podstawie dowodów w postaci dokumentów. Należy uznać, że wszystkie zgromadzone w niniejszej sprawie dokumenty stanowią pełnowartościowy materiał dowodowy, albowiem ich autentyczność nie budzi wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Spośród dowodów dokumentarnych zwróci uwagę należy w szczególności na odpisy z KRS dotyczące spółek (...) Sp. z o.o. w (...) Sp. z o.o. w S. (k. 36-37 akt głównych i k. 53-54 dołączonych akt XI K 851/13), dotyczące (...) Sp. z o.o. w G. informacje z VII Wydziału Gospodarczego KRS Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z załącznikami (k. 25, 107-113, 184-188 akt głównych) oraz informację z Trzeciego Urzędu Skarbowego w G. (k. 27 akt głównych), dotyczące (...) Sp. z o.o. w S. informacje z VIII Wydziału Gospodarczego KRS Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z załącznikami (k. 52 dołączonych akt XI K 851/13 i k. 268-282 akt głównych), informację z Urzędu Skarbowego w S. (k. 39 dołączonych akt XI K 851/13) oraz kopię umowy zbycia udziałów (k. 33-34 dołączonych akt XI K 851/13) czy dotyczące obu tych spółek pisemne zawiadomienia o przestępstwach z załącznikami (k. 1-18 akt głównych i k. 1-10 dołączonych akt XI K 851/13). Na podstawie wszystkich tych dokumentów Sąd ustalił w szczególności daty i sposób powstania tych spółek, przyjęty w nich rok obrachunkowy, to, że oskarżony był w nich jedynym udziałowcem i jednocześnie Prezesem (jednoosobowego) Zarządu (przy uwzględnieniu, że w pewnym momencie udziały w (...) Sp. z o.o. sprzedał świadkowi M. S. i wówczas ten ostatni został Prezesem Zarządu tej spółki) oraz, co w kontekście treści zarzutów postawionych oskarżonemu jest szczególnie istotne, że Ł. B. (1) nie zrealizował w odniesieniu do obu wymienionych spółek obowiązku złożeniu do rejestru sądowego KRS rocznego sprawozdania finansowego tych spółek za okresy objęte zarzutami postawionymi mu w niniejszej sprawie, podobnie zresztą jak nie zrealizował obowiązku złożenia tych sprawozdań do właściwych Urzędów Skarbowych. Przedmiotowe okoliczności, wynikające z wymienionych dokumentów, nie zostały podważone przez jakikolwiek inny dowód, w tym w istocie nie kwestionował ich sam oskarżony Ł. B. (1).

Pozostałe dowody dokumentarne w postaci odpisu wyroku dotyczącego M. S. (k. 81 dołączonych akt XI K 851/13) oraz kopii dokumentów dotyczących innych postępowań prowadzonych przeciwko Ł. B. (1) i S. B. (k. 136-155 dołączonych akt XI K 851/13 i k. 211-220 akt głównych) w kontekście treści zarzutów postawionych oskarżonemu w niniejszej sprawie nie miały decydującego znaczenia dla jej rozstrzygnięcia, albowiem ewentualna odpowiedzialność oskarżonego czy tym bardziej innych osób z tytułu popełnienia innych czynów zabronionych nie mogła mieć decydującego znaczenia dla oceny zasadności zarzutów postawionych oskarżonemu w niniejszej sprawie. Ponadto ze wskazanych dalej względów dowody te w zakresie dotyczącym oskarżonego Ł. B. (1) nie mogły mieć również decydującego znaczenia dla ewentualnej sankcji i jej wymiaru orzeczonej względem oskarżonego w niniejszej sprawie.

Jeżeli chodzi o zeznania świadków, w ocenie Sądu za w całości wiarygodne należy uznać zeznania świadka M. S., albowiem są one jasne, logiczne i korespondują z innymi dowodami. Świadek ten, będący nabywcą udziałów w (...) Sp. z o.o. w S. od oskarżonego, przyznał tę okoliczność, dodając, że przy transakcji oskarżonego reprezentował S. B., co potwierdza wyjaśnienia oskarżonego i zeznania tego ostatniego, że to ojciec oskarżonego faktycznie zajmował się sprawami spółki i oskarżony był w tej spółce w istocie figurantem. Świadek wskazał ponadto, że w świetle uzyskanych informacji spółka ta nie prowadziła wcześniej działalności, co koresponduje z innymi dowodami, oraz że w związku z tym nie dostał dokumentów dotyczących tej spółki oprócz umowy spółki, co pośrednio potwierdza, iż nie zostały sporządzone roczne sprawozdania finansowe tej spółki za okresy sprzed jej nabycia przez świadka.

Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka G. B., który reprezentował spółkę (...) Sp. z o.o. w G. w trakcie dotyczącego tej spółki postępowania kontrolnego prowadzonego przez inspektorów Urzędu Kontroli Skarbowej w G. dotyczącego podatku VAT za 2007 r., co świadek potwierdził i co wynika również z przedstawionego przez oskarżyciela publicznego protokołu kontroli. Również z zeznań tego świadka wynika, że kontaktował się z nim przede wszystkim S. B. i to on przekazywał mu dokumentację, co potwierdza, iż to przede wszystkim on zajmował się sprawami także tej spółki. Świadek nie pamiętał już dokładnie, w jakim kontekście w trakcie przedmiotowej kontroli przewijał się temat rocznych sprawozdań finansowych, dodając, że mógł w ich zakresie coś doradzać, nie pamiętał jednak okoliczności, na którą powoływał się świadek S. B., czy doradzał, aby nie składać rocznych sprawozdań finansowych w trakcie wspomnianego postępowania kontrolnego, tylko dopiero po jego zakończeniu. W tej kwestii świadek dodał, że byłoby to absurdalne i głupie, co w kontekście obowiązujących przepisów i wykonywanego przez świadka w przeszłości zawodu doradcy podatkowego jest stwierdzeniem logicznym, i podkreślił, że nawet w świetle mniej restrykcyjnego traktowania tych sprawozdań w tamtych latach nigdy by tak nie doradził. Brak pamięci świadka co do szczegółów można przy tym zdaniem Sądu tłumaczyć zarówno upływem czasu od opisywanych zdarzeń do złożenia zeznań, jak i przede wszystkim wypadkiem świadka w 2013 r. i będącymi jego następstwem problemami z pamięcią.

Te ostatnie znajdują potwierdzenie we wnioskach opinii sądowo-psychologicznej dotyczącej świadka G. B. (k. 384-387), z których wynika, że pomimo prawidłowych funkcji intelektualnych, braku skłonności do konfabulowania i dążenia do przekazania prawdy u świadka stwierdzone zostały zaburzenia w zakresie działania pamięci krótkotrwałej i długotrwałej, które mają istotne znaczenie dla jego zdolności do odtwarzania zapisanego śladu pamięciowego, a w konsekwencji zdolność do spostrzegania, kodowania oraz odtwarzania spostrzeżeń jest u świadka niewystarczająca, aby był on w stanie złożyć pełne i wartościowe zeznania, a z uwagi na ograniczenia poznawcze w zakresie pamięci świadek nie jest w stanie przedstawić pełnej posiadanej przez siebie wiedzy i odtworzyć z pamięci zaobserwowanej rzeczywistości z okresu objętego postępowaniem. W ocenie Sądu przedmiotową opinię jako jasną, zupełną, logicznie uzasadnioną i sporządzoną przez osobę dysponującą wymaganą wiedzą specjalną, należy uznać za w pełni wartościowy materiał dowodowy. Okoliczności wskazane we wnioskach opinii rzutują na konieczność uznania zeznań świadka G. B. za niepełne i przez to nie mogące mieć kluczowego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, aczkolwiek z drugiej strony Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić wiarygodności zeznaniom tego świadka w tej części, w której był on w stanie pomimo luk w pamięci podać pewne okoliczności, albowiem zeznania te są jasne i logiczne.

Wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności wzbudziły natomiast po części zeznania świadka S. B., ojca oskarżonego. Już z tej ostatniej przyczyny należało oceniać je ostrożnie, albowiem jako osoba najbliższa dla oskarżonego świadek miał interes w podawaniu korzystnych dla syna okoliczności nawet wówczas, jeżeli nie były one zgodne ze stanem rzeczywistym. Konieczność ostrożnej oceny zeznań omawianego świadka wynikała również z okoliczności, iż jako osoba faktycznie zajmująca się sprawami obu spółek wymienionych w zarzutach mógł on również obawiać się własnej odpowiedzialności w przypadku uznania, że zaszły nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu, co dotyczy zwłaszcza (...) Sp. z o.o. w G., skoro (...) Sp. z o.o. w S. nie podjęła faktycznej działalności.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka S. B. w tych częściach, w których opisywał on przyczyny powstania obu spółek, w tym przyczyny objęcia w nich funkcji przez oskarżonego, pomimo że działalnością tych spółek miał się zajmować przede wszystkim sam świadek i to on ją zainicjował, a także w części, w której świadek zeznał, że o ile (...) Sp. z o.o. prowadziła działalność, to (...) Sp. z o.o. takiej faktycznej działalności nie podjęła, a następnie została sprzedana M. S.. W tym zakresie zeznania S. B. korespondują z innymi dowodami, w tym z wyjaśnieniami oskarżonego, są jasne i brak jest dowodów, które mogłyby podważyć ich wiarygodność.

Za niewiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania świadka S. B. w częściach, w których świadek ten odnosił się do kwestii najistotniejszej dla rozstrzygnięcia sprawy, czyli kwestii wypełniania w ramach działalności obu spółek obowiązku składania do rejestru sądowego rocznych sprawozdań finansowych. Taka ocena tej części zeznań tego świadka wynika z tego, iż zeznania te są niejasne, nielogiczne i nie korespondują z innymi dowodami.

(...) Sp. z o.o. świadek zeznał bowiem, iż wobec braku podjęcia przez tę spółkę działalności był przekonany (i w domyśle to przekonanie przeszło na jego syna), że takich sprawozdań nie trzeba składać, a ponadto taką informację otrzymali w ramach konsultacji przeprowadzonych w Urzędzie Skarbowym w S.. Twierdzenia takie po pierwsze nie znajdują jakiejkolwiek podstawy w obowiązujących przepisach, w ocenie Sądu w tej kwestii jasnych i jednoznacznych, po drugie w kwestii rzekomego wprowadzenia świadka w błąd przez pracownika Urzędu Skarbowego w S. świadek nie był w stanie wskazać żadnych konkretów, w tym tego, kto i w jaki sposób miał udzielić świadkowi takiej informacji. Co więcej, świadek dodał, że informację taką uzyskał za pośrednictwem M. S., czego po pierwsze ten ostatni nie potwierdził, a po drugie skoro świadek ten zakupił udziały w (...) Sp. z o.o. dopiero w grudniu 2010 r. i dopiero wówczas mógł być zainteresowany sprawami tej spółki oraz ewentualnie próbować uzyskiwać z Urzędu Skarbowego informacje jej dotyczące, to omawiana okoliczność w żaden sposób nie mogła wpływać na ocenę świadomości świadka S. B., a w konsekwencji także oskarżonego Ł. B. (1), co do istnienia obowiązku składania rocznych sprawozdań finansowych we wcześniejszym okresie, w tym w czasie, w którym należało złożyć takie sprawozdania za lata 2007, 2008 i 2009.

(...) Sp. z o.o. S. B. zeznał natomiast, że w trakcie postępowania kontrolnego to G. B. miał mu doradzić, żeby sprawozdanie finansowe zostało złożone dopiero po zakończeniu kontroli, tak aby mogło być przygotowane w sposób poprawny. Stwierdzenie takie po pierwsze ponownie nie znajduje jakiejkolwiek podstawy w obowiązujących przepisach, po drugie zaprzeczył mu zdecydowanie, nawet pomimo wskazanych wyżej zastrzeżeń co do wartości dowodowej jego zeznań, świadek G. B., po trzecie, skoro postępowanie kontrolne dotyczyło kwestii podatku VAT za 2007 r., to wspomniana przez S. B. okoliczność, nawet gdyby ją uznać za wiarygodną (do czego brak podstaw), mogłaby bezpośrednio rzutować co najwyżej na terminowość złożenia rocznego sprawozdania finansowego za 2007 r., nie tłumaczy natomiast do końca niezłożenia w terminie sprawozdań za kolejne lata.

Świadek S. B. stwierdził przy tym, że po części przekazywał oskarżonemu informacje dotyczące obowiązków prezesa zarządu spółki, ale nie w pełnym zakresie, i nie był w stanie stwierdzić, czy przekazywał takie informacje odnośnie rocznych sprawozdań finansowych spółek, wskazując wręcz, że w okresie od 2007 r. do 2010 r. raczej tego nie robił. Oznaczałoby to, że nawet w przypadku przyjęcia, że świadek w kwestii tej pozostawał wówczas w błędnym mniemaniu, że obowiązek składania takich sprawozdań nie istnieje (do czego ze wskazanych wyżej przyczyn zdaniem Sądu brak podstaw), to takich błędnych informacji nie przekazał synowi, a wówczas ten wykazując należytą staranność i rzetelność w wykonywaniu spoczywających na nim jako na Prezesie Zarządów obu spółek obowiązków, powinien był spełnić obowiązek spoczywający na nim w tym zakresie, czego nie uczynił.

Odnosząc się do dowodu w postaci wyjaśnień oskarżonego Ł. B. (1) wskazać należy, że oskarżony konsekwentnie nie przyznając się do popełnienia zarzucanych mu czynów, co do zasady korzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień i odmowy odpowiedzi na pytania. Wyjaśnienia złożył tylko raz, przed połączeniem obu postępowań w toku pierwszego rozpoznania sprawy w zakresie dotyczącym zarzutów odnoszących się do (...) Sp. z o.o., jednakże wyjaśnienia te po części dotyczyły także spółki (...) Sp. z o.o. Zdaniem Sądu wyjaśnienia te nie budzą wątpliwości w tych częściach, w których oskarżony wskazał, że założenie spółek nastąpiło na skutek porozumienia oskarżonego i jego ojca i to jego ojciec miał faktycznie zajmować się tymi spółkami i to czynił, że (...) Sp. z o.o. faktycznie nie prowadziła działalności, a także dotyczące sprzedaży udziałów w tej ostatniej. Wyjaśnienia oskarżonego w tych kwestiach korespondują z innymi dowodami, w tym z zeznaniami świadka S. B. w tej ich części, którą Sąd uznał za wiarygodną.

Oskarżony nie przyznając się do popełnienia zarzucanych mu czynów i jednocześnie nie kwestionując niezrealizowania przez siebie obowiązków wskazanych w zarzutach nie był natomiast w stanie logicznie wyjaśnić, dlaczego nie wypełnił ciążącego na nim obowiązku składania rocznych sprawozdań finansowych w zakresie objętym postawionymi mu zarzutami. Wskazał jedynie, że wprawdzie zdawał sobie sprawę, że faktyczne prowadzenie spraw spółek przez ojca nie zwalniało go z obowiązków ciążących na nim jako na Prezesie Zarządów obu spółek, jednak z uwagi na wiek i brak doświadczenia nie zdawał sobie sprawy z ilości tych obowiązków. W ocenie Sądu nie sposób jednak uwzględnić takiego tłumaczenia jako wyłączającego odpowiedzialność oskarżonego za zarzucane mu czyny, świadczy ono bowiem o zupełnym braku przejmowania się przez oskarżonego realizacją przyjętych na siebie obowiązków, co znajduje potwierdzenie w jego twierdzeniach, że nie zapoznawał się z treścią protokołów pokontrolnych dotyczących obu spółek, z decyzjami odnośnie ustalenia wysokości podatków, a nawet nie był w stanie wskazać, na jakim etapie znajduje się postępowanie karne toczące się przeciwko niemu i dotyczące działalności (...) Sp. z o.o. w 2007 r. Należy natomiast podkreślić, że oskarżony nie potwierdził, aby uzyskał od swojego ojca wskazane w zeznaniach S. B. informacje mające wskazywać, że nie istniał obowiązek składania do rejestru sądowego rocznych sprawozdań finansowych obu spółek za lata wymienione w zarzutach, co po pierwsze koresponduje z zeznaniami S. B., że nie podawał on najprawdopodobniej synowi takich informacji, a po drugie w konsekwencji oznacza, że ojciec nie mógł w tym zakresie wprowadzić oskarżonego w błąd.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, iż oskarżony Ł. B. (1):

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I.1 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2008 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2007, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I.2 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2009 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2008, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I.3 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2010 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2009, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I.4 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2011 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2010, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II.1 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2008 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VIII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2007, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II.2 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2009 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VIII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2008, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II.3 części wstępnej wyroku dopuścił się popełnienia tego, iż w dniu 16 lipca 2010 r. w G. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. przy ul. (...) i będąc na mocy przepisu art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jako kierownik jednostki osobą odpowiedzialną za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych w ustawie, w tym polegających na złożeniu do rejestru sądowego rocznego sprawozdania finansowego spółki, nie złożył w terminie ustawowym do rejestru sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VIII Gospodarczy rocznego sprawozdania finansowego (...) Sp. z o.o. za rok 2009, czym naruszył art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości,

Sąd dokonał doprecyzowania opisów przypisanych oskarżonemu czynów w stosunku do tych, jakie zawarte zostały w akcie oskarżenia, tak aby w pełni oddawały one charakter zachowań, których dopuścił się oskarżony, przy uwzględnieniu znamion przypisanych mu czynów zabronionych. Konieczność takiej modyfikacji wynikała po pierwsze ze specyficznego sformułowania przez oskarżyciela publicznego zarzutów postawionych w obu aktach oskarżenia, w świetle treści których trudno było jednoznacznie sprecyzować, czy oskarżyciel w ramach poszczególnych aktów oskarżenia zarzuca oskarżonemu popełnienie po jednym przestępstwie, czy też odpowiednio czterech przestępstw w przypadku działalności (...) Sp. z o.o. i trzech przestępstw w przypadku działalności (...) Sp. z o.o. W ocenie Sądu każde z opisanych wyżej zachowań oskarżonego należało uznać za odrębny czyn zabroniony i z opisów czynów w formie przyjętej przez Sąd, nie zawierających części wspólnej dla poszczególnych czynów, tak jak opisano to w aktach oskarżenia, wynika to zdaniem Sądu w sposób czytelniejszy. Po drugie konieczne było zmodyfikowanie opisów czynów poprzez wskazanie w nich, że popełnienie poszczególnych przestępstw przez oskarżonego następowało w pierwszych dniach po upływie ustawowych terminów do złożenia do rejestru sądowego poszczególnych rocznych sprawozdań finansowych (przyjęte daty zostaną szerzej omówione w części uzasadnienia dotyczącej kwalifikacji prawnej czynów), nie zaś w okresach wskazanych przez oskarżyciela, z których wynika, że są to przestępstwa ciągłe i trwające przez pewien okres, w domyśle aż do daty zrealizowania obowiązku, z czym zdaniem Sądu nie można się zgodzić i co wymagało korekty.

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości możliwość przypisania oskarżonemu Ł. B. (2) winy w zakresie wszystkich przypisanych mu czynów. Wprawdzie w toku postępowania ujawniły się wątpliwości odnośnie poczytalności oskarżonego, jednakże ze sporządzonej opinii sądowo-psychiatrycznej wynika, że oskarżony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo i brak jest podstaw do uznania, aby oskarżony w inkryminowanym czasie działał w stanie ostrych zaburzeń psychotycznych czy jakościowych zaburzeń świadomości. W konsekwencji należy uznać, iż w inkryminowanym czasie u Ł. B. (1) nie występowały zakłócenia czynności psychicznych, które w odniesieniu do przypisanych mu czynów znosiły lub ograniczały w stopniu znacznym jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem. Tym samym w odniesieniu do oskarżonego nie mają zastosowania warunki określone w art. 31 § 1 i 2 kk. W ocenie Sądu brak podstaw do zakwestionowania wniosków płynących z opinii biegłych, są one bowiem jasne, logiczne oraz zostały wyrażone w sposób stanowczy i jednoznaczny, zaś sama opinia została sporządzona przez osoby dysponujące stosowną wiedzą specjalną i jest zupełna.

W konsekwencji należy uznać, iż oskarżony jako osoba dorosła i w pełni poczytalna miał pełną świadomość, iż jego zachowania były sprzeczne z prawem, miał możliwość rozpoznania znaczenia swoich czynów i pokierowania swoim postępowaniem. Zdaniem Sądu oskarżony Ł. B. (1) dopuścił się popełnienia przypisanych mu czynów w sposób umyślny, w formie zamiaru bezpośredniego, albowiem pomimo tego, że był jako jedyny udziałowiec i Prezes jednoosobowych Zarządów obu spółek jedyną osobą, na której spoczywał obowiązek składania do rejestru sądowego rocznych sprawozdań finansowych, nie czynił tego, zdaniem Sądu świadomie, chcąc tego.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w przypadku wszystkich czynów przypisanych oskarżonemu jego zachowania wypełniły znamiona występku kwalifikowanego z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Przestępstwo kwalifikowane ze wskazanego wyżej przepisu popełnia ten, kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym. Stosownie do treści art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym m.in. roczne sprawozdanie finansowe w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia takiego sprawozdania. Z kolei stosownie do treści art. 53 ust. 1 tej ustawy roczne sprawozdanie finansowe powinno zostać zatwierdzone w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, zaś zgodnie z treścią art. 69 ust. 2 tej ustawy jeżeli nie zostało zatwierdzone w tym terminie, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu.

Należy dodać, iż kierownikiem jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości jest członek zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członkowie tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. Skoro w świetle poczynionych ustaleń oskarżony Ł. B. (1) był Prezesem jednoosobowych Zarządów obu spółek wymienionych w zarzutach, nie budzi wątpliwości, że to właśnie jego należy uznać za kierownika jednostek w postaci tych spółek, na którym spoczywały obowiązki określone w szczególności w art. 69 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości. Wskazać należy również, iż ustalono, że w świetle treści aktów założycielskich obu spółek rok obrachunkowy pokrywał się z rokiem kalendarzowym, co jest zgodne z treścią art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, a w tej sytuacji dniem bilansowym w przypadku obu spółek był, stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, dzień, na który jednostka sporządza sprawozdanie finansowe, tj dzień 31 grudnia danego roku kalendarzowego. W tej sytuacji, zgodnie z treścią art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości, oskarżony jako kierownik jednostki powinien zapewnić sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego, tj. do dnia 31 marca za rok poprzedni, i przedstawić je właściwym organom, zaś następnie, stosownie do treści wspomnianego już art. 53 ust. 1 tej ustawy, roczne sprawozdanie finansowe jednostki powinno podlegać zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego, tj. w rozpatrywanym przypadku do dnia 30 czerwca za rok poprzedni. W rozpatrywanych przypadkach brak podstaw do ustalenia, aby wymogi te zostały spełnione, a w tej sytuacji, z uwagi na treść wspomnianego już art. 69 ust. 2 ustawy o rachunkowości, sprawozdania finansowe powinny były zostać złożone przez oskarżonego w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po terminie określonym w art. 53 ust. 1 tej ustawy, tj. do dnia 15 lipca za rok poprzedni. Oznacza to, iż oskarżony nie dopełnił tego obowiązku w pierwszych dniach po upływie tych terminów, tj. w dniach 16 lipca za rok poprzedni, czyli w dniu 16 lipca 2008 r. w przypadku sprawozdań finansowych za rok 2007, w dniu 16 lipca 2009 r. w przypadku sprawozdań finansowych za rok 2008, w dniu 16 lipca 2010 r. w przypadku sprawozdań finansowych za rok 2009 i w dniu 16 lipca 2011 r. w przypadku sprawozdania finansowego za rok 2010, stąd takie określenie dat popełnienia przez oskarżonego czynów w opisach przyjętych przez Sąd.

W konsekwencji oskarżony swoimi zachowaniami niewątpliwie wypełnił wszystkie znamiona występków kwalifikowanych z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości, naruszając wymogi wynikające ze wskazanych wyżej przepisów ustawy o rachunkowości.

Ustalając, że oskarżony Ł. B. (1) dopuścił się popełnienia wskazanych wyżej czynów, Sąd uznał, że spełnione zostały w niniejszej sprawie określone w art. 66 § 1 i 2 kk przesłanki do zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego.

W tym miejscu wskazać należy, iż wobec wejścia z dniem 01 lipca 2015 r. w życie przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 396) i w związku z tym znacznych zmian stanu prawnego konieczne było rozważenie zastosowania w niniejszej sprawie art. 4 § 1 kk, zgodnie z którym jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Zdaniem Sądu należy uznać, że o ile sam przepis art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości, mający decydujące znaczenie dla określenia ustawowego wymiaru kary grożącej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwa, nie uległ zmianie, o tyle zmiany innych przepisów mających wpływ na treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie i porównanie brzmień tych przepisów w dacie popełnienia czynów przez oskarżonego oraz w dacie orzekania prowadzą do wniosku, iż stan prawny w chwili orzekania w niniejszej sprawie jest dla oskarżonego mniej korzystny od stanu prawnego obowiązującego w czasie popełnienia przez niego przypisanych mu przestępstw. Ocena taka została przy tym podjęta przez Sąd w kontekście porównania brzmienia przepisów dotyczących instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego w obu wspomnianych stanach prawnych. Po pierwsze wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 66 § 2 kk w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 lipca 2015 r. warunkowego umorzenia postępowania nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności, podczas gdy przepis ten w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 lipca 2015 r. granicę tę określa na 5 lat pozbawienia wolności. Z uwagi na ustawowy wymiar kary grożącej za występek z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości okoliczność ta nie ma jednak istotnego znaczenia dla oceny zastosowania art. 4 § 1 kk w niniejszej sprawie, albowiem instytucja warunkowego umorzenia postępowania może zostać zastosowana w niniejszej sprawie w obu rozpatrywanych stanach prawnych. Za uznaniem, iż przepisy obowiązujące przed dniem 01 lipca 2015 r. są jednak dla oskarżonego korzystniejsze, przemawia natomiast treść art. 67 § 1 kk w obu stanach prawnych, albowiem przed dniem 01 lipca 2015 r. wskazywał on, że warunkowe umorzenie postępowania następuje na okres próby, który wynosi od roku do lat 2, zaś po tej dacie stanowi on, że taki okres próby wynosi od roku do lat 3. W konsekwencji Sąd zastosował przepisy w brzmieniu obowiązującym w datach popełnienia czynów, a dokładniej w dacie popełnienia ostatniego z nich, jako korzystniejsze dla oskarżonego.

Wskazać należy, iż przypisane oskarżonemu czyny są zagrożone karą, która nie przekracza 3 lat pozbawienia wolności, a tym bardziej 5 lat pozbawienia wolności (art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości przewiduje karę grzywny albo karę ograniczenia wolności). Ł. B. (1) nie był uprzednio karany – ani za przestępstwo umyślne, ani za jakiekolwiek inne przestępstwo. W ocenie Sądu dotychczasowy sposób życia niekaranego i posiadającego dobrą opinię oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste uzasadniają przypuszczenie, że nawet pomimo umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego i nie popełni ponownie przestępstwa, zaś przypisane mu czyny stanowią jedynie niechlubne epizody w jego życiu, które nie zostaną powtórzone. Dodać należy przy tym, że oskarżyciel publiczny w toku postępowania składając wnioski dowodowe powoływał się na okoliczność, iż wobec Ł. B. (1) toczy się postępowanie karne dotyczące przestępstwa skarbowego związanego z działalnością (...) Sp. z o.o., a więc jednej ze spółek objętych również niniejszym postępowaniem. Toczenie się takiego postępowania, dotychczas niezakończonego prawomocnym wyrokiem skazującym, nie może jednak stanowić przesłanki obciążającej oskarżonego, w tym uniemożliwiającej zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego, a to z uwagi na wynikającą z art. 5 § 1 kpk zasadę domniemania niewinności. Warto również zauważyć, że brak jest podstaw do przyjęcia, aby oskarżony naruszał porządek prawny po popełnieniu przypisanych mu czynów, pomimo że od ich popełnienia upłynął już okres kilku lat.

Na podstawie okoliczności sprawy Sąd uznał również, że wina oskarżonego i społeczna szkodliwość czynów przypisanych oskarżonemu nie są znaczne, co jest konieczne dla zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

Odnośnie kwestii winy oskarżonego wskazać należy, iż oskarżony wprawdzie działał umyślnie, w formie zamiaru bezpośredniego, jednakże na uznanie, że stopień winy oskarżonego nie jest znaczny, ma wpływ ocena okoliczności popełnienia czynów przypisanych oskarżonemu. Oskarżony zakładając obie spółki działał w celu zapewnienia ewentualnych źródeł dochodu dla swojej rodziny, pod wpływem swojego ojca, zapewne ufając mu, że ten deklarując zajęcie się prowadzeniem założonych działalności pomoże mu, osobie w tych kwestiach niedoświadczonej, w wypełnieniu obowiązków związanych z pełnieniem funkcji Prezesa Zarządu obu spółek, co jednak w zakresie objętym zarzutami nie nastąpiło, także z przyczyn zawinionych przez oskarżonego, jednak wspomniana okoliczność wpływa na uznanie, iż stopień tej winy był obniżony.

Stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu również należy zdaniem Sądu uznać za nieznaczny. W przypadku (...) Sp. z o.o. podkreślenia wymaga, iż spółka ta nigdy nie rozpoczęła faktycznej działalności, tak więc brak realizowania obowiązku składania do rejestru sądowego rocznych sprawozdań finansowych tej spółki nie powodował dalej idących, potencjalnie negatywnych skutków związanych z brakiem ujawnienia sytuacji finansowej tej spółki. Skutki takie potencjalnie mogły natomiast wystąpić w przypadku spółki (...) Sp. z o.o., która podjęła działalność, i oskarżyciel publiczny pośrednio wskazał na ich wystąpienie dołączając dokumentację dotyczącą postępowania kontrolnego wobec tej spółki oraz wszczętego następnie w tym zakresie postępowania karnoskarbowego wobec Ł. B. (1), ale jak już wyżej wskazano to ostatnie nie zostało jak dotychczas zakończone prawomocnym wyrokiem, w związku z czym nie może wiązać się z negatywnymi skutkami dla oskarżonego w niniejszej sprawie, zaś w świetle ustalonych okoliczności faktycznych za ewentualne nieprawidłowości w działaniu tej spółki w innych kwestiach odpowiadał bardziej faktycznie zajmujący się działalnością spółki (...) niż oskarżony Ł. B. (1) i ich wystąpienie nie powinno zdaniem Sądu skutkować automatycznie negatywnymi konsekwencjami dla oskarżonego w niniejszej sprawie, dotyczącej odmiennych kwestii. Ponadto skoro w świetle przedłożonych dokumentów stwierdzone nieprawidłowości miały dotyczyć podatku VAT za 2007 r., to trudno przyjąć, aby na ich zaistnienie mogło wpłynąć niezrealizowanie obowiązku złożenia do rejestru sądowego rocznych sprawozdań finansowych, który to obowiązek zaktualizował się nawet za rok 2007 dopiero później.

Mając na uwadze powyższe Sąd warunkowo umorzył postępowanie karne wobec oskarżonego Ł. B. (1), ustalając okres próby w maksymalnym w przyjętym stanie prawnym wymiarze 2 lat, który w ocenie Sądu jest konieczny dla skontrolowania, czy oskarżony nie dopuści się ponownego naruszenia porządku prawnego.

Warunkowo umarzając postępowanie Sąd przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk i art. 49 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym w dniu 16 lipca 2010 r. orzekł od oskarżonego Ł. B. (1) świadczenie pieniężne w kwocie 1.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Należy uznać, że ustalona kwota świadczenia jest nie tylko adekwatna do charakteru popełnionych przez oskarżonego czynów, ale i z uwagi na jej nieznaczną wysokość nie przekracza możliwości finansowych oskarżonego i nie będzie stanowić dla niego nadmiernej uciążliwości. Zastosowanie przedmiotowego środka ma na celu odczucie przez oskarżonego realnej dolegliwości związanej z popełnieniem przypisanych mu czynów, a ponadto ma w ocenie Sądu istotne znaczenie dla kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd orzekł również o kosztach procesu, na mocy art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk zasądzając od oskarżonego Ł. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 854,24 zł tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 100,00 zł tytułem opłaty (wysokość opłaty wynika z treści art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych). Na pozostałą część kosztów sądowych składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa w toku postępowania z tytułu ryczałtu za korespondencję, opłaty za informacje z Krajowego Rejestru Karnego i należności biegłych z tytułu sporządzenia opinii sądowo-psychiatrycznej.

SSR Andrzej Haliński

Sygn. akt II K 854/13

Z/:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)

(...)