Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1062/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Hejwowska

Sędziowie:

SA Krystyna Smaga

SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Kinga Panasiuk-Garbacz

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2016 r. w Lublinie

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 21 września 2015 r. sygn. akt VII U 2513/13

oddala apelację.

Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska Barbara Hejwowska Krystyna Smaga

Sygn. akt III AUa 1062/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 września 2015 roku Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. i ustalił wnioskodawcy J. M. prawo do emerytury od dnia 16 lipca 20113 roku.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i ich ocenie prawnej.

Decyzją z dnia 31 lipca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił J. M. przyznania prawa do emerytury, gdyż wnioskodawca nie udokumentował 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych oraz 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł J. M. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury. Wskazał, że pracował w warunkach szczególnych przez 15 lat co potwierdza świadectwo pracy z dnia 18 września 2013 roku. Także legitymuje się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Wskazał, że po odbyciu zasadniczej służby wojskowej pracował w prywatnym zakładzie w T..

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Decyzją z dnia 16 lipca 2014 roku organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, tym razem z uwagi wyłącznie na nie legitymowanie się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł wnioskodawca wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury.

Sąd Okręgowy dalej ustalił, że J. M. urodzony (...) w dniu 16 lipca 2013 roku złożył wniosek o emeryturę. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Przed organem rentowym udowodnił 24 lat, 11 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym 20 lat, 3 miesiące i 11 dni stażu pracy w warunkach szczególnych .

Sąd Okręgowy wskazał, że decyzją z dnia 16 lipca 2014 roku organ rentowy zmienił decyzję z dnia 31 lipca 2013 roku w ten sposób, że uznał, iż wnioskodawca spełnia przesłankę stażu pracy w warunkach szczególnych. Podniósł, że do ogólnego stażu pracy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 19 sierpnia 1974 roku do 10 maja 1975 roku oraz od 20 sierpnia 1975 roku do 24 lutego 1976 roku w Zakładzie (...) w T., gdyż pracodawca nie zgłosił pracowników do ubezpieczeń społecznych.

Sąd I instancji ustalił, że J. M. od dnia 19 sierpnia 1974 roku do dnia 10 maja 1975 roku oraz od dnia 20 sierpnia 1975 roku do dnia 24 lutego 1976 roku był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza w Zakładzie (...) w T.. Pracował tam jako ślusarz i tokarz przy naprawie pomp wodnych co potwierdza świadectwo pracy- k. 37, 43 t. I akt ZUS. Ponadto wynika to z zeznania wnioskodawcy - k. 19-19v, zeznań M. K.- k. 43v. Wraz z nim dorywczo pracował także H. B., który pomagał przy wyjmowaniu pomp głębinowych. W warsztacie wnioskodawca naprawiał pompy poprzez przetaczanie wirników w pompach i zeznał o tym świadek H. B. - k. 70v. Z tytułu zatrudnienia wnioskodawca nie był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych.

Sąd I instancji stwierdził, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie powołanych dowodów. Przesłuchani w sprawie świadkowie M. K.oraz H. B. to osoby obce dla wnioskodawcy. Potwierdzili oni fakt zatrudnienia ubezpieczonego w zakładzie (...) poczynając od 1974 roku. Wskazuje na to fakt wspólnej pracy z H. B. i M. K.. Świadkowie zeznawali logicznie spontanicznie i szczerze. Niektórych szczegółów M. K.nie był w stanie sobie przypomnieć ale było to zrozumiałe z uwagi na znaczny upływ czasu. Treść tych zeznań w powiązaniu z twierdzeniami wnioskodawcy oraz świadectwami pracy (k. 37, 43 akt rentowych t. I ZUS) umożliwiła Sądowi ustalenie, że wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie (...) w okresach wynikających ze złożonych świadectw pracy. Na uwagę zasługuje fakt, że świadectwa te złożone zostały do organu rentowego już dużo wcześniej przy okazji ubiegania się o rentę przez wnioskodawcę. Nie mogły zatem zostać wytworzone na potrzeby nabycia prawa do emerytury. Także data ich wystawienia nie budzi wątpliwości, bowiem pierwsze z nich zostało wystawione w dniu 13 kwietnia 1993 roku zaś drugie w dniu 24 lutego 1976 roku. Nawet zatem gdyby przyjąć jedynie drugi z wymienionych okresów to i tak wystarczy to, aby wnioskodawca spełniał przesłanki do nabycia prawa do emerytury. Brakuje mu bowiem 24 dni.

Sąd Okręgowy podkreślił, że Sąd nie jest związany żadnymi ograniczeniami w postępowaniu dowodowym w sprawach ubezpieczeń społecznych, które obowiązują w postępowaniu przed organem rentowym. Zasadniczym celem tego postępowania jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Przepis art. 473 k.p.c. wprost stanowi, że w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Z kolei ustalenie przez Sąd w toku postępowania odwoławczego, że dana praca była wykonywana w szczególnych warunkach jest wystarczającą podstawą do uznania wykonywanej pracy za pracę tego rodzaju (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP z 1998 roku, Nr 11, poz. 342; z dnia 21 września 1984 roku, III UZP 48/84, LEX nr 14630; z dnia 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, LEX nr 14625).

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na przyjęcie, że wnioskodawca pracował w Zakładzie (...) w okresach od dnia 19 sierpnia 1974 roku do dnia 10 maja 1975 roku oraz od dnia 20 sierpnia 1975 roku do dnia 24 lutego 1976 roku.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, że ma zastosowanie w sprawie art. art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), zgodnie z którym mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Od 1 stycznia 2013 roku nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy przez ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Według art. 32. ust. 2 za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Ustęp 4 stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis art. 1 § 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury wnioskodawca musiał spełnić łącznie następujące warunki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3)  na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnić:

a)  co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

b)  staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

Wskazując na powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał, że wszystkie przesłanki do przyznania przez wnioskodawcę prawa do emerytury zostały spełnione. W niniejszym postępowaniu sporna pozostawała jedynie przesłanka 25-letnich okresów składkowych i nieskładkowych. Wykazanie przez wnioskodawcę zatrudnienia w Zakładzie (...) w okresach od dnia 19 sierpnia 1974 roku do dnia 10 maja 1975 roku oraz od dnia 20 sierpnia 1975 roku do dnia 24 lutego 1976 roku pozwoliło na ustalenia, że także ona została przez wnioskodawcę spełniona, toteż Sąd Okręgowy ustalił J. M. prawo do emerytury od dnia 16 lipca 2013 roku, czyli od dnia złożenia wniosku o emeryturę.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

Apelację od tego wyroku złożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. i zaskarżając wyrok w całości zarzucił wyrokowi:

1)  naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 1 pkt 2, art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ) - zwanej dalej „ustawą emerytalną”,

2)  naruszenie prawa procesowego przez przekroczenie wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów,

3)  sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez uznanie, że wnioskodawca spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania emerytury, w tymi udokumentował ponad 25 letni okres ubezpieczenia na dzień 01.01.1999 r.

Wskazując na powyższe zarzuty wnosił o zmianę wyroku i oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy podnosił, że nie zgadza się z wyrokiem Sądu Okręgowego, zarzucając mu naruszenie prawa materialnego i procesowego. Organ rentowy wskazał, że zgodnie z przepisem art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948r. emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny - w przypadku wnioskodawcy określony w art. 32 ustawy emerytalnej w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) - zwanego dalej „rozporządzeniem" - wynoszący dla mężczyzn 60 lat,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa,

- w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej (tj. 1 stycznia 1999 roku) udowodnił co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym nadanym stanowisku pracy.

Na podstawie przedłożonych przez J. M. dokumentów organ rentowy uznał, że wnioskodawca, osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat, a na dzień 1 stycznia 1999 roku wykazał wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wnioskodawca udokumentował jednak okres ubezpieczenia wynoszący łącznie 24 lata, 11 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Sąd pierwszej instancji, na podstawie analizy dowodów z dokumentów złożonych przez wnioskodawcę do organu rentowego oraz zeznań świadków i wyjaśnień wnioskodawcy uznał, że skarżący spełnia wszystkie przesłanki warunkujące nabycie prawa do emerytury.

Apelant stwierdził, że brak jest podstaw do zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresu pracy w Zakładzie (...) w T. od 19.08.1974r. do 10.05.1975r. i od 20.08.1975r. do 24.02.1976r. Zauważył bowiem, że nie ma dowodów, iż wnioskodawca został z tego tytułu zgłoszony do ubezpieczeń społecznych przez pracodawcę. Dlatego nie uznał tego okresu za okres składkowy w rozumieniu przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej – gdyż nie był to okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Z brzmienia przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach wynika, że okresem składkowym jest okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Okres zatrudnienia nie jest okresem składkowym z tytułu samego istnienia stosunku pracy, jeżeli za czas tego zatrudnienia pracodawca nie odprowadzał składki na ubezpieczenie społeczne. Użyte w przepisie art. 6 ust. 2 określenie "okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne" w odniesieniu do pracowniczego ubezpieczenia społecznego oznacza, że warunkiem uznania za okres składkowy okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest opłacenie przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne pracownika.

Oznacza to, że wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 25-letniego okresu zatrudnienia, a w tej sytuacji ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia osobie, która nie spełniła ustawowych przesłanek, nastąpiło z naruszeniem powołanych przepisów i pozostaje to w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wnosi o uwzględnienie zarzutów podniesionych w apelacji. Wnioskodawca w odpowiedzi na apelację domagał się jej oddalenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego podlega oddaleniu.

Zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego jest trafny, nie narusza przepisów prawa materialnego ani prawa procesowego.

Przedmiotem sporu w sprawie była ocena uprawnienia J. M. do emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227).

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r. emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny - w przypadku wnioskodawcy określony w art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) - wynoszący dla mężczyzn 60 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa oraz w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej (tj. 1 stycznia 1999 roku) udowodnił co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Na podstawie przedłożonych przez J. M. dokumentów organ rentowy uznał, że wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat i na dzień 1 stycznia 1999 r. wykazał 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach. Według organu rentowego J. M. udokumentował okres ubezpieczenia wynoszący 24 lata 11 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Natomiast Sąd pierwszej instancji, na podstawie analizy dowodów z dokumentów złożonych przez wnioskodawcę do organu rentowego oraz zeznań świadków M. K.oraz H. B. ustalił, że J. M. w okresie od 19 sierpnia 1974 r. do 10 maja 1975 r. oraz od dnia 20 sierpnia 1975 r. do 24 lutego 1976 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza w Zakładzie (...) w T.. Pracował tam jako ślusarz i tokarz przy naprawie pomp wodnych poprzez przetaczanie wirników, a przy wyjmowaniu pomp wodnych pomagał mu pracujący tam dorywczo H. B..

Po zaliczeniu tego okresu do ogólnego stażu ubezpieczeniowego Sąd Okręgowy uznał, że J. M. spełnił wszystkie przesłanki warunkujące nabycie prawa do emerytury.

Organ rentowy zarzucił w apelacji, że brak jest podstaw do zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresu pracy w Zakładzie (...) w T. od 19 kwietnia 1974 r. do 10 maja 1975 r. i od 20 sierpnia 1975 r. do 24 lutego 1976 r., gdyż wnioskodawca w tym okresie nie został zgłoszony do ubezpieczeń przez pracodawcę i za czas tego zatrudnienia pracodawca nie opłacał składek na ubezpieczenie społeczne.

Należy podnieść, że w myśl art. 6 ust. 2 ustawy emerytalnej za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne 1) zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia a) na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową.

W apelacji apelant podnosi, że nie można uznać tego spornego okresu zatrudnienia za okres składkowy w rozumieniu przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej, gdyż sam fakt istnienia stosunku pracy nie może być uznany za okres składkowy gdy nie zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne.

Z treści tego zarzutu wynika, że apelant nie kwestionuje samego faktu zatrudnienia wnioskodawcy w spornym okresie przez pracodawcę M. K.w Zakładzie (...), a jedynie to, że brak jest dowodów na opłacanie składek w tym okresie co nie daje podstawy do uznania tego okresu za okres składkowy, który tym samym nie może być doliczony do ogólnego stażu ubezpieczeniowego.

Z powyższym stanowiskiem apelanta nie można się zgodzić, bowiem utrwalony jest w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym nieopłacenie przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne pracownika nie może wywoływać dla tego pracownika ujemnych skutków w zakresie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W wyroku z dnia 5 kwietnia 1995 r. II UK 3/95, OSNP Nr 17, poz. 222, Lex 12021 Sąd Najwyższy podkreślił, że okresami składkowymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1991. R. o rewaloryzacji emerytur i rent o zasadach ustalania emerytur i rent oraz zmianie rentowych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 450 ze zm.) są okresy zatrudnienia wykonywanego na podstawie umowy o pracę, w których istniał wynikający z art. 4 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 1989 r., Nr 25, poz. 137) obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Sąd Najwyższy podkreślił, że „pracownik w obowiązującym nadal systemie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, nie ma wpływu na wywiązywanie się pracodawcy z obowiązku opłacania tych składek, dlatego nie może ponosić ujemnych konsekwencji zaniedbań w wykonywaniu tego obowiązku przez zakład pracy oraz zaniechania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych ściągania zaległych składek, do czego ZUS posiada ustawowe umocowania (art. 35 ustawy o składkach).”

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1994 r. II UZP 5/94 OSNP 1994/6/97, „pracownikowi, który zgłosił wniosek o świadczenie emerytalno-rentowe po dniu 15 listopada 1991 r. (po wejściu w życie ustawy z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji …) można uwzględnić okresy zatrudnienia w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267 ze zm.) wykonywanego przed 15 listopada 1991 r., za które pracodawca nie odprowadził składek na ubezpieczenie.

Z uzasadnienia tej uchwały wynika, że „opłacanie składek należało do pracodawcy. Na wykonanie czy też kontrolę wykonania tego obowiązku pracownik nie miał wpływu. Uzależniając prawo do świadczeń emerytalno – rentowych oraz zatrudnienia przez określony czas a nie od opłacania składek, nasz system ubezpieczenia społecznego odpowiadał bardziej systemowi zabezpieczenia społecznego, bez ekwiwalentności świadczeń w stosunku do składek.

W powyższej kwestii wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy i tak np. w wyroku z dnia 24 marca 1995 r., II URN 7/95, OSNAPiUS 1995, nr 17, poz. 219, 23 marca 1999 r., II UKN 535/98 OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 402, z dnia 14 marca 2006 r., IUK 205/05, PP 2006, nr 5, z dnia 6 kwietnia 2007 r., II UK 185/06, OSNAPiUS 2008, nr 9-10, poz. 143. Sąd Apelacyjny podziela ustalone w tym zakresie orzecznictwo Sądu Najwyższego i uznaje, że to orzecznictwo ma zastosowanie w niniejszej sprawie.

A zatem, przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zakwestionowania prawidłowości dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny nieopłacania składki na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzeń wypłacanych pracownikowi wnioskodawcy w okresie od 19 sierpnia 1974 r. do 10 maja 1975 r. i od 20 sierpnia 1975 r. do 24 lutego 1976 r. Należy podnieść, że razem z nieopłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne, jak podnosił apelant, wnioskodawca nie był zgłoszony do ubezpieczenia społecznego. W ocenie Sądu Apelacyjnego, ten fakt jest nierozerwalnie związany z brakiem dowodów na opłacanie składek przez pracodawcę na ubezpieczenie społeczne, za co pracownik nie może ponosić negatywnych konsekwencji.

Z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2014 r., II PK 176/13, Lex 1458632 wyraźnie wynika, że nieopłacanie składek na ubezpieczenie społeczne stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy.”

W tej sytuacji nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1989 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 748).

Skoro okres trwania stosunku pracy od 19 sierpnia 1974 r. do 10 maja 1975 r. i od dnia 20 sierpnia 1975 r. do 24 lutego 1976 r., ( a ten drugi okres został wymieniony w świadectwie pracy z dnia 24 lutego 1976 roku k. 11 akt ZUS ) nie został zakwestionowany, to sam fakt nieopłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez pracodawcę w tym okresie nie może stanowić przeszkody do zaliczenia tego okresu do ogólnego stażu ubezpieczeniowego. Za brak zgłoszenia wnioskodawcy do ubezpieczenia i tym samym brak opłacania składek na ubezpieczenie społeczne pracownik nie może ponosić ujemnych konsekwencji.

Nie jest uzasadniony zatem zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., tj. przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów.

Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r. II CKN 817/00, Lex nr 56906 wynika, że :jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy przeprowadził właściwe postępowanie dowodowe, ocenił zebrany materiał dowodowy stosownie do art. 233 § 1 k.p.c. Apelacja organu rentowego nie wykazuje uchybień w rozumowaniu Sądu, które podważyłyby prawidłowość dokonanej oceny.

W tej sytuacji nie jest też uzasadniony zarzut sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd ocenił zebrany materiał dowodowy i wyciągnął z niego prawidłowe wnioski, które doprowadziły go do słusznego stanowiska, że wnioskodawca spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania emerytury w myśl art. 184 ustawy emerytalnej, w tym udokumentował 25 – letni okres ubezpieczenia na dzień 1 stycznia 1999 r., tak jak to wykazał Sąd Okręgowy.

W tej sytuacji zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 184 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej przez błędne zastosowanie go w sytuacji, gdy wnioskodawca nie spełnił warunków do przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku jest chybiony.

Wyrok Sądu Okręgowego jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa a apelacji jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.