Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 czerwca 2015 roku (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., powołując się na przepis art. 4
w związku z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, odmówił S. S. prawa do emerytury pomostowej .

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż na dzień 1 stycznia 2009 roku S. S. nie udowodnił, wynoszącego co najmniej 15 lat, okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. l i ust. 3 niniejszej ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresów zatrudnienia ubezpieczonego przed dniem 1 stycznia 1999 r., jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, z uwagi na to, że ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z podaną nazwą stanowiska oraz z powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie. Organ rentowy nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia ubezpieczonego w firmie (...) ponieważ ww. pracodawca ubezpieczonego w jednym z przedłożonych dokumentów (pismo z dnia 8 listopada 1985 r.) stwierdził, że ubezpieczony nie posiada uprawnień do obsługi żurawia wieżowego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 34 lat, 2 miesięcy i 26 dni, w tym 3 miesiące i 14 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy uznał za udowodniony okres pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w wymiarze 2 lat, 5 miesięcy i 14 dni.

/decyzja k. 49 akt ZUS/

W dniu 3 lipca 2015 roku S. S. złożył odwołanie od powyższej decyzji. W uzasadnieniu odwołujący wskazał, iż organ rentowy przy ustalaniu prawa do emerytury pomostowej nie rozpatrzył całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a tym samym nie wyjaśnił wszystkich okoliczności faktycznych mających znaczenie dla sprawy. Zdaniem wnioskodawcy przywołany przez organ rentowy fakt nie ma znaczenia w sprawie, gdyż o tym czy ktoś wykonywał pracę w szczególnych warunkach nie decyduje posiadanie przez niego uprawnienia do pracy na konkretnym stanowisku, ale to czy wykonywana praca była szczególnie uciążliwa, a za taką należy uznać pracę operatora żurawia wieżowego, jaką przez blisko 20 lat wykonywał wnioskodawca. Nadto wnioskodawca wskazał, że w świadectwie pracy wystawionym przez Przedsiębiorstwo (...) zostało wskazane, że wnioskodawca wykonywał pracę na stanowisku maszynisty żurawia wieżowego w pełnym wymiarze czasu pracy od dnia 1 września 1972 do dnia 30 września 1988 r. natomiast dokument o który prawdopodobnie chodziło organowi rentowemu dotyczy uprawnień na pracę na największym żurawiu, do którego w tamtym czasie w Polsce nie można było uzyskać uprawnień, a na którym wnioskodawca pracował przez krótki okres pracy za granicą.

Odwołujący podniósł również, iż przedstawił świadectwa pracy stwierdzające wykonywanie przez niego pracy w szczególnych warunkach u innych pracodawców, tj: w Zakładach Produkcyjno - Usługowych (...) w O. za okres od 1 października 1988 r. do 31 sierpnia 1989 r. na stanowisku dezynsektora i kierowcy - mechanika, w Zakładzie (...) w Z. za okres od 23 listopada 1998 r. do 31 grudnia 1999 r. na stanowisku glazurnika, w (...) Z. M., A. M. sp. j. w Z. za okres od 7 lipca 2003 r. do 31 lipca 2009 r. na stanowisku operatora żurawia wieżowego, w P.U.S.T. (...) s.c. w B. za okres 1 lipca 2011 r. do 30 czerwca 2013 r. na stanowisku operatora żurawia wieżowego, jako pracę w szczególnych warunkach, w Zakładzie (...) Sp. z o. o. w O. za okres 2 lipca 2013 do 14 grudnia 2013 r. na stanowisku operatora żurawia wieżowego, jako pracę w szczególnych warunkach.

/ odwołanie k. 2 -3v/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 6 – 6v odwołanie/

Na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2016 roku S. S. popierał odwołanie, wnosząc o przyznanie prawa do emerytury pomostowej od dnia 8 marca 2014 r. oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowisko wnioskodawcy i pełnomocnika ZUS: 00:01:54 – płyta CD k. 35/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca S. S. urodził się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna/

S. S. złożył wniosek o emeryturę pomostową w dniu 17 lipca 2014 roku. Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/wniosek – k. 1-7plik akt ZUS/

W dacie złożenia wniosku o emeryturę S. S. nie pozostaje w stosunku pracy.

/okoliczność bezsporna/

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawca udokumentował w sposób bezsporny ogólny staż pracy w wymiarze 34 lat, 2 miesięcy i 26 dni, w tym okresy składkowe 33 lata, 11 miesięcy i 12 dni, a okresy nieskładkowe 3 miesiące i 14 dni.

/okoliczność bezsporna, a nadto karta przebiegu zatrudnienia – k. 47-47v akt ZUS, decyzja k. 49 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 11 czerwca 2015 roku (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. powołując się na przepis art. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych odmówił S. S. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż na dzień 1 stycznia 2009 roku S. S. nie udowodnił, wynoszącego co najmniej 15 lat, okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. l i ust. 3 niniejszej ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresów zatrudnienia ubezpieczonego przed dniem 1 stycznia 1999 r., jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, z uwagi na to, że ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z podaną nazwą stanowiska ora z powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie. Organ rentowy nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych w myśl art. 49 okresu zatrudnienia ubezpieczonego w firmie (...) ponieważ ww. pracodawca ubezpieczonego w jednym z przedłożonych dokumentów (pismo z dnia 8 listopada 1985 r.) stwierdził, że ubezpieczony nie posiada uprawnień do obsługi żurawia wieżowego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 34 lat, 2 miesięcy i 26 dni, w tym 3 miesiące i 14 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy uznał za udowodniony okres pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w wymiarze 2 lat, 5 miesięcy i 14 dni.

/decyzja k. 49 akt ZUS/

Bezpośrednio po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej w 1972 r. wnioskodawca posiadał uprawnienia III. kategorii do obsługi żurawi wieżowych, a po trzech latach pracy i zdaniu egzaminu państwowego uzyskał uprawnienia wyższej kategorii (kat. II.) do obsługi żurawi wieżowych o większej nośności.

Od dnia 15 grudnia 1979 r. wnioskodawca posiada uprawnienia I. kategorii do obsługi wszystkich żurawi wieżowych potwierdzone dokumentem serii (...), wydanym w dniu 15 grudnia 1979 r. przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałami Budowlanymi.

/e-protokół z rozprawy z dn. 07.04.2016 r.: zeznania wnioskodawcy 00:48:21 – płyta CD k. 35 w zw z 00:05:01 – płyta CD k. 35; zeznania świadka T. K.: 00:25:41 – płyta CD k. 35; zeznania świadka M. S.: 00:50:39 – płyta CD k. 35/

W okresie od dnia 1 września 1972 r. do dnia 30 września 1988 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku maszynista żurawia wieżowego. W okresie zatrudnienia w ww. przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę polegającą na wyłącznie na obsłudze żurawia wieżowego.

/świadectwo pracy z dn. 30.09.1988 r. –7/8 akt ZUS; zeznania wnioskodawcy: 00:05:01 – płyta CD k. 35; zeznania świadka T. K.: 00:25:41 – płyta CD k. 35; zeznania świadka M. S.: 00:50:39 – płyta CD k. 35/

W ramach zatrudnienia w ww. przedsiębiorstwie, okresie od dnia 22 sierpnia 1985 r. do dnia 31 sierpnia 1986 r. wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego, podczas którego był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) – C. na stanowisku operator żurawia wieżowego. Miejscem świadczenia pracy wnioskodawcy była budowa eksportowa C. Elektrowni (...) w N. – ZSRR.

/pismo z dnia 21 sierpnia 1985 r. - k.11/12 akt ZUS, umowa o pracę – k. 13/14 akt ZUS, rozliczenie końcowe pracy z dnia 22 sierpnia 1986 r. – k. 15/16 akt ZUS /

W ramach zatrudnienia na budowie na terytorium ZSRR wnioskodawca wykonywał pracę polegającą wyłącznie na obsłudze żurawia wieżowego.

Na budowie C. Elektrowni (...) w N. - ZSRR były wykorzystywane większe żurawie niż te, których nie używano w Polsce. Były one oznaczone symbolami BK 500, BK 1000.

/zeznania świadka M. S.: 00:39:05 – płyta CD k. 35/

Wnioskodawca nie posiadał uprawnień wymaganych na terytorium ZSRR od obsługi żurawia typu BK 1000 w związku z czym z dniem 15 listopada 1985 r. zmieniono warunki zawartej z nim umowy o pracy w zakresie dotyczącym wynagrodzenia za pracę poprzez jego obniżenie. W czasie wykonywania pracy na budowie eksportowej na terytorium ZSRR wnioskodawca obsługiwał żurawie mniejsze - takie jak używane w Polsce.

/pismo z dnia 8 listopada 1985 r. – k. 17/18 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy: 00:11:58 – płyta CD k. 35; zeznania świadka L. R.: 00:57:21 – płyta CD k. 35/

Następnie w okresie od dnia 1 października 1988 r. do 31 sierpnia 1989 roku S. S. był zatrudniony w Zakładzie Produkcyjno Usługowym (...) Z. Ż. w O. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku dezynsektor, kierowca – mechanik.

/świadectwo pracy z dn. 31 sierpnia 1989 r. – k. 23/24 akt ZUS/

W okresie od dnia 23 listopada 1998 r. do dnia 31 grudnia 1999 r. wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie (...) w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku glazurnika.

/świadectwo pracy z dn. 31 grudnia 1999 r. – k. 31/32 akt ZUS/

W okresie od dnia 7 lipca 2003 r. do dnia 31 lipca 2009 r. wnioskodawca był zatrudniony w Spółce Jawnej (...) Z. M., A. M. w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operator żurawia wieżowego. W okresie zatrudnienia w ww. przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę polegającą na wyłącznie na obsłudze żurawia wieżowego.

/świadectwo pracy z dn. 3 sierpnia 2009 r. – k. 8 akt VIII U 2306/14; zeznania wnioskodawcy: 00:05:01 – płyta CD k. 35; zeznania świadka T. K.: 00:33:05 – płyta CD k. 35

W okresie od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. wnioskodawca był zatrudniony w P.U.S.T. (...) s.c. w B. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operator żurawia wieżowego, wykonując w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pracę operatora urządzeń dźwigowych.

/świadectwo pracy z dn. 30 czerwca 2013 r. – k. 10-12 akt VIII U 2306/14/

W okresie od dnia 2 lipca 2013 r. do dnia 14 grudnia 2013 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Zakład (...) Spółka z o.o. w O. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operator żurawia wieżowego, do obsługi którego są wymagane uprawnienia kat. I Ż lub równorzędne.

/okoliczność niesporna/

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów, w tym przede wszystkim dokumentacji osobowej ze spornych okresów zatrudnienia, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków. Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu. Zostały one sporządzone w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, stąd też zostały uznane za wiarygodne. Sąd dał również wiarę zeznaniom wnioskodawcy, co do charakteru jego pracy w spornych okresach oraz zeznaniom świadków T. K., M. S. oraz L. R., nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. W ocenie Sądu zeznania wnioskodawcy znajdują potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych skarżącego ze spornych okresów oraz są wzajemnie spójne z zeznaniami świadków, tworząc z nimi logiczną całość i mogą zostać uznane za wiarygodne źródło dowodowe.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku poz. 965), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Zatem stosownie do powołanego ostatnio przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów tej ustawy tj. art. 3 ust. 1 i 3 a nie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. min. wyrok Sądu Najwyższego z 4.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 9.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7.11.2013 r., III AUa 343/13)

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Według ust. 3 cytowanego wyżej przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe, co do daty urodzenia (po dniu 31 grudnia 1948 roku), wieku, rozwiązania umowy o pracę oraz posiadania co najmniej 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego ustalonego na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Organ rentowy kwestionował natomiast wykonywanie przez wnioskodawcę przez wymagany ustawą okres co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach, powołując się na sprzeczność w treści dokumentacji dotyczącej zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w Ł.. Ponadto organ rentowy odmówił S. S. zaliczenia okresów zatrudnienia przed dniem 1 stycznia 1999 r., jako okresów pracy w warunkach szczególnych dla potrzeb przyznania prawa do emerytury pomostowej, wskazując, że za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 roku ubezpieczony nie przedłożył wystawionych przez pracodawcę świadectw pracy potwierdzających wykonywanie przez wnioskodawcę pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 przedmiotowej ustawy, z podaną nazwą stanowiska oraz powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie. Zdaniem organu rentowego, skoro wnioskodawca nie przedłożył takich dokumentów, nie można było uznać, iż wykazał on w postępowaniu przed organem rentowym, iż w spornym okresie wykonywał pracę w warunkach szczególnych wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Odnosząc się do powyższych twierdzeń organu rentowego Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności wskazuje, że wniosek o sprzeczności w treści dokumentacji dotyczącej ponad 16-letniego okresu zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku maszynisty żurawia wieżowego w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. nie jest uprawniony i nie może stanowić podstawy do odmowy uznania wykonywanej przez wnioskodawcę u tego pracodawcy pracy jako pracy o szczególnym charakterze.

Jak wynika bowiem z ustaleń faktycznych w piśmie z dnia 8 listopada 1985 r. (k. 17/18 akt ZUS) pracodawca wnioskodawcy zatrudniający go w czasie rocznego urlopu bezpłatnego w przedsiębiorstwie (...) w Ł. – tj. (...) Przedsiębiorstwo (...) – C. dokonał zmiany warunków pracy wnioskodawcy jedynie w zakresie wysokości wynagrodzenia za pracę wskazując expressis verbis, że „ powyższa zmiana wynagrodzenia spowodowana jest brakiem uprawnień do obsługi żurawia wieżowego BK-100”. Nie wynika więc z tego że wnioskodawca całkowicie utracił lub też w ogóle nie posiadał wcześniej uprawnień do obsługi żurawia wieżowego. Wysnuty przez organ rentowy wniosek jest zatem nie tylko sprzeczny z treścią ww. pisma, jak również z całym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. Jak bowiem wynika z treści zeznań wnioskodawcy oraz świadków wnioskodawca nie posiadał jedynie uprawnień wymaganych na terytorium ZSRR od obsługi żurawia typu BK 1000, co jednak nie przeszkodziło wnioskodawcy w wykonywaniu aż do końca jego zatrudnienia na budowie eksportowej pracy na stanowisku operatora żurawia wieżowego takiego, jak wykorzystywane w Polsce. Również po powrocie z rocznego urlopu bezpłatnego, aż do zakończenia swojego zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...) w Ł. (tj. do 30 września 1988 r.) wnioskodawca w dalszym ciągu wykonywał pracę na dotychczasowym stanowisku maszynisty żurawia wieżowego.

Z kolei ustosunkowując się do twierdzeń organu rentowego dotyczących braku przedłożenia przez wnioskodawcę wystawionych przez pracodawcę świadectw pracy potwierdzających wykonywanie przez wnioskodawcę pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych trzeba wskazać, że art. 51 wspomnianej ustawy stanowi, iż płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 roku. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

Definicja płatnika składek została przy tym zamieszczona w art. 2 pkt 2 ustawy, gdzie sprecyzowano, że pod pojęciem tym trzeba rozumieć pracodawcę, o którym mowa w art. 4 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (czyli osobę zatrudniającą pracowników lub u której odbywana jest służba zastępcza oraz jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną pozostającą z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi, w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób, którym zasiłek macierzyński wypłaca Zakład) oraz ubezpieczonego, o którym mowa w art. 4 pkt 2 lit. d tejże ustawy (czyli osobę zobowiązaną do opłacania składek na własne ubezpieczenie społeczne). Dodatkowo, należy mieć na uwadze całość regulacji zamieszczonych w rozdziale 6 ustawy o emeryturach pomostowych, w którym określono m.in. zasady i tryb opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych. W szczególności, w zamieszczonym w tym rozdziale przepisie art. 37 ust. 1, wskazano, że składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych oblicza, rozlicza i opłaca co miesiąc płatnik składek. Trzeba przy tym zaznaczyć, iż ów Fundusz został powołany do życia właśnie omawianą ustawą (por. art. 29 ust. 1), która w tym zakresie weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 roku (vide: art. 57 pkt 1 ustawy).

Oceniając w tym aspekcie całość przytoczonych regulacji, możliwym było wyprowadzenie z nich jedynie takiego wniosku, iż w każdym przypadku, w którym w ustawie mowa jest o płatniku składek i jego obowiązkach, ustawodawca miał na myśli płatnika składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, a więc te podmioty o jakich mowa w przepisach art. 4 pkt 2 lit. a oraz lit. d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, które począwszy od dnia 1 stycznia 2010 roku zatrudniały osoby wykonujące prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i w związku z tym zobowiązane były do opłacania składek na ten fundusz (art. 35 ust. 1 ustawy). Tylko tacy więc płatnicy składek (a nie wszystkie, abstrakcyjnie rozumiane, podmioty, które kiedykolwiek opłaciły jakąkolwiek składkę na ubezpieczenie społeczne) mają obowiązek wystawiania zaświadczeń o jakich mowa
w przepisie art. 51. Skoro więc skarżący był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. i tam wykonywał pracę w warunkach szczególnych, a podmiot ten nie prowadzi już absolutnie żadnej działalności, w szczególności nie zatrudnia pracowników, brak było podstaw do uznania go za płatnika składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, zobowiązanego do wystawiania omawianych zaświadczeń.

Rozumowanie przedstawione przez organ rentowy było także błędne i z innego powodu. Organ ten pominął bowiem całkowicie regulację zamieszczoną w przepisie art. 3 ust. 7 ustawy, zgodnie z którą za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na gruncie zaś omawianych przepisów (stosowanych zawsze łącznie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (vide art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej), nie budziło nigdy wątpliwości sądu ani organu rentowego, iż okresy wykonywania takich prac mogą zostać stwierdzone w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach bądź w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku). Wnioskodawca dysponował świadectwami pracy co do wszystkich okresów zatrudnienia, w których wykonywał pracę o szczególnym charakterze i przedłożył je organowi rentowemu, który w żadnej mierze nie zakwestionował ich mocy wiążącej.

Na marginesie już tylko można wskazać, że w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, będącego aktem wykonawczym do art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wymienione są prace: maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych (Wykaz A, Dział V, poz. 3) oraz prace ekip dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych i deratyzacyjnych (Wykaz A, Dział XIV, poz. 6). Również w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, pod poz. 12 wymienione zostały prace operatorów żurawi wieżowych, do obsługi których wymagane są uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy uznał, że S. S. na dzień 1 stycznia 2009 roku legitymował się łącznym okresem przekraczającym 15 lat wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu, pracy o szczególnym charakterze.

Zgodnie z normą art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Jak jednak wynika z treści przepisu art. 26 ust. 1 ustawy, emeryturę pomostową wypłaca się za miesiąc kalendarzowy w terminach i na zasadach przewidzianych dla wypłaty emerytur, określonych m.in. w art. 129 ustawy emerytalnej. Ten ostatni przepis stanowi zaś, iż świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. S. S. 60. rok życia ukończył w dniu 7 marca 2014 roku, wniosek o emeryturę pomostową złożył w dniu 17 lipca 2014 roku, a zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 1 lipca 2014 roku.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1. sentencji.

W zakresie, w jakim wnioskodawca domagał się przyznania prawa do emerytury pomostowej za okres wcześniejszy, tj. od dnia 8 marca 2014 r., odwołanie – wobec braku podstaw do jego uwzględnienia - podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 3. sentencji zgodnie z wyrażoną w art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, zasądzając z tego tytułu od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na rzecz wnioskodawcy S. S. kwotę 180 zł. Na kwotę tę złożyło się wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawcy w osobie radcy prawnego, ustalone w oparciu o § 2 ust 1 i 2 i § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t. ze zm.) w zw. z § 21, § 22 i § 23 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem , w tym pełnomocnikowi organu rentowegowraz z pouczeniem , wypożyczając akta rentowe

23.05.2016