Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2016 r. w Kaliszu

odwołania R. A.

od decyzji Nr (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 19 maja 2015 r., znak (...)- (...)

w sprawie R. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Nr (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 19 maja 2015 r. znak (...)- (...) i ustala, iż odwołująca R. A. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlega ubezpieczeniu społecznemu nadal od dnia 1 lutego 2015 r.,

2.  Zasądza od Zakładu ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz R. A. kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...)z dnia 19.05.2015 r. znak (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.stwierdził, iż R. A.nie podlega od dnia 01.03.2015 r. ubezpieczeniu społecznemu obowiązkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła R. A., wnosząc o jej zmianę i ustalenia iż podlega ubezpieczeniu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od dnia 01.03.2015 r.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd I instancji poczynił następujące ustalenia faktyczne.

R. A. jest rocznik 1982. Z zawodu jest technologiem drewna. W okresie od 2002 r. przez około 4 lata odwołująca pracowała w ramach stosunku pracy przy segregacji materiałów drzewnych, następnie pracowała w kręgielni w ramach stażu przez około 6 miesięcy. W latach 2007/2008 odwołująca pracowała w firmie (...) jako pracownik reklamy. Następnie odwołująca urodziła w 2009 r. dziecko.

(dowód: częściowo zeznania odwołującej)

Z dniem 02.04.2013 r. odwołująca zgłosiła w organie ewidencyjnym działalność gospodarczą, której przedmiotem są usługi w zakresie archiwizacji. Działalność odbywała się pod firmą (...). Miejscem wykonywania działalności jest J. ul (...) - miejsce zamieszkania odwołującej. Zostało z tego tytułu dokonane zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego z kodem (...). Odwołująca korzystała z preferencyjnej stawki co do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne. Tak było do 31.01.2015 r. Odwołująca wykonywała prace jedynie dla firmy (...) Sp. z o.o. w J.. Zajmowała się segregacją zdjęć, urządzaniem archiwum oraz porządkowaniem materiałów archiwalnych na bieżąco. Wszystkie te czynności odwołująca wykonywała w siedzibie firmy (...). Wykonywała także prace związane z kolportażem prasy, przyjmowaniem zleceń na ogłoszenia do prasy.

W lutym 2015 r. odwołująca dokonała zawieszenia działalności gospodarczej. Jak twierdzi, wynikało to ze złego samopoczucia.

Natomiast od dnia 01.04.2015 r. zostało dokonane zgłoszenie z kodem 0510 z podwyższoną podstawą wymiaru od dnia 01.03.2015 r. z tytułu działalności gospodarczej. W deklaracjach rozliczeniowych odwołująca zadeklarowała następującą podstawę wymiaru za marzec 2015 r. – 9897,50 zł. Odwołująca zgłosiła roszczenie o zasiłek chorobowy od dnia 01.04.2015 r. Z informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. z dnia 22.04.2015 r. wynika, iż odwołująca zgłosiła zawieszenie działalności od dnia 01.02.2015 r. do dnia 01.03.2015 r. Z tytułu działalności odwołująca wykazała przychody wynoszące za 2013 r. – 15408,00 zł, za 2014 r. – 41817,00 zł. W ewidencji przychodu odwołującej za styczeń, luty 2015 r. brak wpisów. Za marzec jest wykazany przychód- 10909,00 zł. W poszczególnych miesiącach 2014 r. są przychody rzędu 4000 zł. W miesiącach I, III, V, VII, IX przychodów nie wykazano. Odwołująca podała w odwołaniu i piśmie, iż marzec 2015 r. nie różnił się co do pracy od poprzednich miesięcy. Zawieszenie działalności w lutym 2015 r. odwołująca uzasadniła obawą o przebieg ciąży, nadto tym iż uzyskałaby mały zasiłek chorobowy - podwyższyła składkę, aby uzyskać wyższe świadczenia z ubezpieczenia społecznego

(dowód: częściowo zeznania odwołującej, dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczenia, informacja z Urzędu Skarbowego k 9, ewidencja przychodu, dokumenty PIT za 2013 r., 2014 r.)

Firma (...) Sp. z o.o.w J.zajmuje się wydawaniem tygodników lokalnych i miesięcznika (...). Firma zatrudnia 72 osoby: dziennikarzy, pracowników reklamy, kolportażu, pracowników biurowych. W firmie zatrudniony jest mąż odwołującej A. A. (2)- zajmuje się pracą w dziale reklamy. Wykonywanie prac archiwizacyjnych dotyczyło zaległości, a więc zgromadzonych materiałów i nie poddanych obróbce w zakresie archiwizacji. W lutym 2015 r. wykonywana była przez pracownika kolportażu bieżąca obsługa archiwum, a od kwietnia 2015 r. każdy pracownik co do bieżących materiałów robi to sam dla swoich potrzeb oraz czynności wykonuje wyznaczony do tego pracownik kolportażu. Odwołująca miała swoje miejsce pracy w siedzibie (...). Odwołująca archiwizowała zdjęcia od początku istnienia firmy zarówno elektronicznie jak i tradycyjnie. Przygotowywane było w okresie od grudnia 2014 r. do maja – czerwca 2015 r. wydawnictwo podsumowujące 25 lat istnienia samorządów. Wymagało to przejrzenia i uporządkowania materiałów. Odwołująca zajmowała się koordynowaniem działań z bankami spółdzielczymi – banki zamieszczają w piśmie reklamy w zamian z kolportaż miesięcznika. Odwołująca kontaktowała się z bankami, informując, iż mają określoną sumę do wykupienia reklamy. W styczniu do marca 2015 r. były prowadzone działania promocyjne w związku z targami w K., które odbywały się pod koniec marca. W ramach tych przygotowań odwołująca miała, korzystając z firmowej bazy firm, wysyłać zaproszenia do klientów, aby odwiedzili targi. Odwołująca została przydzielona do pomocy przy pracach promocyjnych.

(dowód: zeznania świadka L. P., M. E., A. P., A. R.)

Odwołująca przedłożyła rachunki za wykonanie usług archiwizacyjnych do grudnia 2014 r. – rachunek nr (...)oraz rachunki z dnia 07.01.2015 r., 30.01.2015 r., 06.01.2014 r., 31.01.2015 r. Rachunki wystawiono dla (...) Sp. z o.o.w J. ul (...).

Odwołująca przedłożyła umowę zlecenia zawartą w dniu 01.02.2015 r. z firmą (...)w J.na wykonanie w okresie od 01.02.2015 r. do 28.02.2015 r. prac w postaci kolportażu Gazety (...)za kwotę 220 zł i rachunek do tej umowy z dnia 28.02.2015 r. Odwołująca przedłożyła także umowy zlecenia: z dnia 17.11.2014 r. na okres do dnia 30.11.2014 r. dotycząca przyjmowania ogłoszeń drobnych do Gazety (...)i rachunek do tej umowy z dnia 30.11.2014 r., umowę z dnia 01.12.2014 r. na okres do 31.12.2014 r. – przyjmowanie zleceń na ogłoszenia do Gazety (...)i rachunek do tej umowy, umowę z dnia 30.12.2014 r. na okres do 31.01.2015 r. – przyjmowanie ogłoszeń drobnych do Gazety (...)i rachunek do tej umowy. Odwołująca przedłożyła także umowę z dnia 20.10.2014 r. między T.i (...)na wzajemne wymienianie usług – rozprowadzanie (...)i umowę z dnia 08.10.2014 r. między Bankiem Spółdzielczym w Ś.a (...)na dystrybucję (...). W obu umowach podano kontakt do firmy ze strony Wydawnictwa - numer telefonu odwołującej. Odwołująca przedłożyła także ogłoszenie z dnia 17.03.2015 r. o wynajmie sali konferencyjnej, gdzie wskazano kontakt telefoniczny do odwołującej.

(dowód : wymienione wyżej dokumenty)

W związku z ciążą odwołująca pozostawała pod opieką lekarza K. M.. Ciąża została stwierdzona w dniu 02.10.2014 r. Przy pierwszej wizycie zaznaczono, iż co do pacjentki występuje obciążony wywiad położniczy wobec 2 ciąż obumarłych. W czasie wizyty z dnia 28.01.2015 r. wskazano na zgłaszane bóle krzyża, podobnie w czasie wizyty w dniu 03.03.2015 r. Od początku kwietnia ciąża odwołującej została zakwalifikowana jako ciąża wysokiego ryzyka. Odwołująca przebywała w szpitalu od 10.04.2015 r. do 13.04.2015 r. w związku z zagrażającym porodem. Odwołująca korzystała ze zwolnień lekarskich od dnia 01.04.2015 r.

Dziecko urodziło się w dniu (...)

Według biegłego ginekologa odwołująca do dnia 31.03.2015 r. była zdolna do pracy.

(dowód: karta ciąży, historia przebiegu ciąży, opinia biegłego ginekologa, informacja lekarza prowadzącego ciążę z dnia 30.04.2015 r.)

Przebieg ubezpieczenia odwołującej od 02.04.2013 r. był następujący: od 02.04.2013 r. do 31.01.2015 r. – kod tytułu (...)- ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (w tym od 01.02.2015 r. zgłoszenie zawieszenia działalności), od 01.03.2015 r. do 30.11.2015 r. – kod tytułu (...)- ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (od 01.02.2015 r. zawieszenie działalności). Nadto odwołująca zgłoszona była do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem (...) od 17.11.2014 r. do 31.01.2015 r. i od 02.02.2015 r. do 28.02.2015 r.

(dowód: informacje organu rentowego)

Odwołująca prowadziła działalność gospodarczą nieprzerwanie do otrzymania zaświadczenia o niezdolności do pracy, co nastąpiło od 01.04.2015 r., a więc, także w lutym i marcu 2015 r. Podjęte były jedynie czynności pozorujące, iż taka działalność gospodarcza, w tym jednym miesiącu- w lutym 2015 r., nie była prowadzona.

Sąd odmówił wiary zeznaniom odwołującej i zeznaniom świadka A. A. (2)w części dotyczącej tego, iż odwołująca w lutym 2015 r. nie prowadziła działalności gospodarczej. Odwołująca prowadziła działalność gospodarczą od 2013 r. Wykonywała prace archiwizacyjne dla jednej firmy, w jej pomieszczeniach, korzystając z jej sprzętu. Wykonywała także prace dotyczące przyjmowania zleceń na ogłoszenia w pismach regionalnych. Rytm wykonywania prac zależał właściwie od rytmu pracy odwołującej. Z zestawienia przychodów z 2014 r. wynika, iż wpływy środków występowały co drugi miesiąc. W styczniu 2015 r. odwołująca nie wykazała wpływów, nie wykazała ich także w lutym 2015 r., natomiast w marcu 2015 r. wykazano wpływy wynoszące 10909 zł, a więc odpowiadające właściwie co najmniej dwukrotności przeciętnych wpływów miesięcznych. Wystawione przez odwołującą dla (...)rachunki za rok 2013 r. – dotyczyły kolejnych miesięcy od kwietnia do grudnia i kwot rzędu 1500-1983 zł. Za rok 2014 za styczeń, luty przedstawiono rachunki za usługi archiwizacyjne: 1984 i 1640, za marzec 2014 – rachunku nr (...)nie ma, z kwietnia są rachunki nr (...)na kwoty 1728 i 2762 zł, za maj przedstawiono rachunek na kwotę – 3417 zł, za czerwiec – na kwotę 1555 zł, za lipiec dwa rachunki – na kwoty 3000 zł i 1613 zł, za sierpień – rachunek na kwotę 1413 r., z września pochodzą dwa rachunki – na kwoty 3065 zł i 2010 r., z października 3 rachunki: na kwoty 3462 zł, 1994 zł, 1350 zł, z listopada- rachunek na kwotę 1711 zł, z grudnia - dwa rachunki na kwoty 3000 zł i 1717 zł, ze stycznia 2015 r. dwa rachunki – na kwoty 6200 zł i 3912 zł, z marca dwa rachunki na kwoty: 1711 zł i 6458 zł.

Odwołująca przedstawiła umowę zlecenia zawartą z firmą (...) Sp. z o.o. na okres od 01.02.2015 r. do 28.02.2015 r. dotyczącą kolportażu Gazety (...) oraz rachunek do tej umowy z dnia 28.02.2015 r. na kwotę 159,75 zł. W lutym 2015 r. odwołująca prowadziła więc działalność gospodarczą. W powyższej umowie poprawiona jest w dacie sporządzenia umowy i w dacie, od której umowa obowiązywała cyfra 1 oznaczająca pierwszy dzień lutego, na cyfrę 2.

Świadek L. P.wskazała, iż właściwe w końcu 2014 r. i na początku 2015 r. był duży zakres prac archiwizacyjnych. Od około 2 lat trwało porządkowanie archiwum, odbywały się także prace archiwizacyjne co do bieżących materiałów. Według twierdzeń tego świadka średnio miesięczne wydatki na usługi archiwizacyjne firmy wynoszą 2000-3000 zł. Według twierdzeń tego świadka w marcu 2015 r. odwołująca uzyskała wpływy z wcześniejszej pracy. Z charakteru przerwy, jaki odwołująca zrobiła w pojawianiu się w siedzibie (...)w lutym 2015 r. wynika, iż była to zaplanowana, ściśle określona czasowo przerwa, mająca wywrzeć określony skutek w przebiegu ubezpieczenia odwołującej. Świadkowie A. R.i A. P.wskazali także na powyższe. Świadek A. P.mówiąc o przygotowywaniu materiałów do wydawnictwa jubileuszowego stwierdziła, iż w lutym 2015 r. dziennikarze mogli przeglądać bieżące materiały, jednak nie robili tego, gdyż wiedzieli iż w marcu materiały będą przygotowywane, bo w lutym odwołująca miała przerwę. Świadek R.stwierdziła, iż marzec 2015 r. co do harmonogramu pracy był tak zaplanowany, że odwołująca wróci do pracy. Świadek stwierdził, iż odwołująca będzie dostępna w marcu 2015 r. Odwołująca powołując się na stan zdrowia uzasadniający zawieszenie działalności, nie mogła przewidzieć rozwoju wydarzeń co do swojego samopoczucia i zaplanować iż w marcu ulegnie ono takiej poprawie iż będzie mogła pracować. Z doświadczenia życiowego wynika, iż okresowo pogarszające się samopoczucie nie jest przyczyną zawieszania działalności gospodarczej – istnieje możliwość uzyskania zaświadczenia o okresowej niezdolności do pracy. Odwołująca została przydzielona do pomocy przy działaniach promocyjnych co do targów, które miały się odbyć w marcu, trudno więc przyjąć iż czynności dotyczące zapraszania klientów miała robić w marcu 2015 r. Według opinii biegłego ginekologa u odwołującej do 31.03.2015 r. nie występowały takie dolegliwości, które uzasadniałby niezdolność do pracy, co wskazuje iż stan zdrowia odwołującej nie stanowił przyczyny zgłoszenia przerwy w działalności w lutym 2015 r. Zadania odwołującej dotyczące reklamy i współpracy z wydawnictwem (...)dotyczyły okresu od X 2014 r. – umowy (...)o współpracy przy dystrybucji (...)z dnia 08.10.2014 r. i z dnia 20.10.2014 r., a zadania dotyczące przyjmowania reklam do Gazety (...): listopada, grudnia 2014 r. i stycznia 2015 r., nie wynika więc z nich uzasadnienie dla przychodu odwołującej z marca 2015 r. – tak odbiegającego od przeciętnych miesięcznych przychodów. A. A. (2)w swoim zeznaniu przed organem rentowym stwierdził, iż przerwa w prowadzeniu działalności była podyktowana podwyższeniem podstawy wymiaru składki i tym samym zmierzaniem do uzyskania wyższych świadczeń w przyszłości. Charakter czynności, które odwołująca miała wykonywać, miejsce wykonywania czynności, potrzeba ciągłego kontaktu z innymi pracownikami, ścisłe powiązanie z osobami zarządzającymi firmą, podporządkowanie, wykonywanie poleceń - wskazuje iż sytuacja odwołującej w firmie została specyficznie określona. Właściwie wykonywała pracę na rzecz jednego podmiotu ściśle według jego potrzeb. Odwołująca nie miała innych kandydatów na klientów. Brak jest dowodów próby pozyskania takich klientów. Wskazana przez odwołującą podstawa wymiaru składek za marzec 2015 r. nie ma się w żaden sposób do wykazanych przez nią przychodów w okresach wcześniejszych

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.5 i art. 13 pkt.4 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr z 2015 r. poz. 121 zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym -podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą działalność gospodarczą od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159.) osobom ubezpieczonym w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 48 ustawy zasiłkowej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla osób nie będących pracownikami stanowi przychód za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy: jeżeli niezdolność powstała przed upływem tego okresu, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przychód za pełne miesiące kalendarzowe.

Z utrwalonej linii orzecznictwa sądowego wynika, że podleganie ubezpieczeniom społecznym wynika nie z samego faktu zgłoszenia działalności gospodarczej, ale rzeczywistego jej prowadzenia. W wyroku z dnia 13.11.2008 r. Sąd Najwyższy podniósł, że obowiązkowi ubezpieczeń społecznych podlega osoba faktycznie prowadząca działalność gospodarczą (a więc wykonująca tę działalność), a nie osoba jedynie figurująca w ewidencji działalności gospodarczej na podstawie uzyskanego wpisu (II UK 94/08, LEX Nr 960472). Taki sam wniosek wynika z innych orzeczeń tego Sądu m.in. wyroku z dnia 21.06.2001 r. wydanego w sprawie II UKN 428/00, OSNAPiUS 2003, nr 6, poz. 158, z dnia 11.01.2005 r., I UK 105/04, OSNP 2005 nr 13, poz. 198, czy z dnia 19.03.2007 r., III UK 133/06, OSNP 2008 nr 7-8. poz. 14).

W związku z powyższym, aby ocenić prawidłowość zaskarżonej decyzji, ustalić należało, czy wnioskodawczyni faktycznie wykonywała pozarolniczą działalność gospodarczą, do której zgłosiła się od dnia 02.04.2013 r., w okresie po 31.01.2015 r. Co do prowadzenia działalności gospodarczej przez odwołującą do 31.01.2015 r., między stronami nie ma sporu. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, także iż w tym przedziale czasowym działalność była przez odwołującą prowadzona stanowiąc dla niej tytuł ubezpieczenia społecznego przy preferencyjnej stawce podstawy wymiaru.

Spór sprowadza się do tego, czy po styczniu 2015 r. odwołująca zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej na okres od 01.02.2015 r. do 01.03.2015 r., następnie działalność od dnia 02.03.2015 r. podjęła, aby ubiegać się o zasiłki chorobowe od dnia 01.04.2015 r.

Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 2 ustawy z dnia 02.07.2004 r. „o swobodzie działalności gospodarczej” (tekst jedn. Dz. U. z roku 2013. 672, ze zm.), działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Działalność gospodarcza jest działalnością stałą, zorganizowaną, planową, samodzielną, zarobkową, podporządkowaną regułom opłacalności i zysku, a przede wszystkim istniejącą w obrocie gospodarczym. W orzecznictwie zwraca się uwagę na ciągłość tej działalności, a nie jednorazowość czynności, incydentalność. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego sprawy, odwołująca prowadziła działalność gospodarczą od dnia 02.04.2013 r. i to w sposób bez przerwy w lutym 2015 r., aż do okresu kiedy zaczęła korzystać ze zwolnień lekarskich czyli do 01.04.2015 r. Do powstania obowiązku ubezpieczenia nie wystarczy uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub koncesji, lecz wymagane jest faktyczne rozpoczęcie prowadzenia działalności. Istnienie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzi tylko do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji jest traktowana jako prowadząca działalność gospodarczą, które to domniemanie może być obalone. Taki sam pogląd wyrazić należy co do oceny czynności polegającej na zgłoszeniu zawieszenia działalności gospodarczej. Fakt zgłoszenia zawieszenia działalności może wywrzeć skutek co do przyjęcia, iż działalność we wskazanym okresie nie jest prowadzona, chyba, iż okoliczności wskazują, iż faktycznie działalność, mimo zgłoszenia zawieszenia, jest prowadzona. I taka sytuacja dotyczy odwołującej. Czynności podjęte przez odwołującą świadczyły najwyżej o zamiarze pozorowania iż działalność gospodarcza nie jest wykonywana w lutym 2015 r. Odwołująca regulowała sobie sama, z uwzględnieniem zleceń (...), rytm wykonywania prac archiwizacyjnych. Wykonywała także prace związane z kolportażem w miarę potrzeb. Mogła więc wykonać więcej tych prac w styczniu 2015 r. i w marcu 2015 r. I tak faktycznie się stało, co wynika jasno z analizy przychodów odwołującej. Po wtóre, zlecenia dla odwołującej w okresie na przełomie roku 2014/2015, dotyczyły działań, ze swojego charakteru rozłożonych w czasie – prace przy przygotowaniu wydawnictwa promocyjnego, udział w przygotowaniach do targów w K.. Daty wykonania tych prac były ramowe, więc odwołująca mogła skupić ich wykonywanie w jednym czasie, po to aby formalnie nie wykonywać ich w lutym 2015 r. W istocie było to jednak realizowanie zadania na przestrzeni kilku miesięcy. Fakt wykonywania działalności przez odwołującą w lutym 2015 r. nie budzi wątpliwości także przy uwzględnieniu umowy zlecenia z dnia 01.02.2015 r. na okres do dnia 28.02.2015 r. dotyczącej kolportażu Gazety (...)i rachunku co do zapłaty za realizację tej umowy z dnia 28.02.2015 r.

Odwołująca celowo dokonała określonych czynności formalnych, zgłoszenie zawieszenia działalności gospodarczej na okres od 01.02.2015 r. do 01.03.2015 r., aby wykazać przerwę w działalności i domagać się świadczeń z ubezpieczenia społecznego od podstawy wymiaru ponad 9000 zł, w sytuacji, gdy przez okres blisko dwóch lat opłacała składki od podstawy wymiaru preferencyjnej. Deklarując maksymalnie wysoką podstawę wymiaru składki za marzec 2015 r. odwołująca wiedziała, iż zapłaci składki na ubezpieczenie społeczne od tej podstawy za jeden miesiąc, a potem otrzyma wysokie świadczenia w postaci świadczeń z ubezpieczeń społecznych z tytułu choroby i po urodzeniu dziecka – termin porodu w maju 2015 r. Działalność gospodarcza, jak każda działalność człowieka, jest działalnością celową, ma przynosić zysk oraz zapewnić prawo do świadczeń w przypadku zaistnienia ryzyka ubezpieczeniowego. Czynności podjęte przez odwołującą, zgłoszenie zawieszenia działalności na miesiąc i zgłoszenie jej podjęcia krótko przed porodem już od podstawy maksymalnej, wskazuje iż celem jej działań było osiągnięcie w krótkim, przewidywalnym okresie świadczeń wypłaconych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w wysokości niewspółmiernej do wkładu do tegoż systemu. Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie dopuszczał sytuacje, iż osoby prowadzące działalność gospodarczą, w okresie przed spodziewanym okresem wystąpienia potrzeby ubiegania się o świadczenia z ubezpieczenia społecznego, deklarowały podwyższenie składki na ubezpieczenie społeczne dla uzyskania wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Świadczenia obliczane były wtedy od podstawy wymiaru z 12 miesięcy poprzedzających okres wystąpienia niezdolności do pracy czy urodzenia dziecka. Odwołująca skonstruowała taką sytuację, aby wykazać trzydziestodniową przerwę w ubezpieczeniu i uzyskać świadczenia po miesiącu opłacenia składki od maksymalnej najwyższej podstawy wymiaru i świadczeń od tej podstawy.

Powyższe okoliczności nakazują Sądowi przyjąć, że odwołująca prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczej nieprzerwanie od 02.04.2013 r. do końca marca 2015 r., czyli do momentu, gdy rozpoczęła okres niezdolności do pracy. W uchwale z dnia 21.04.2010 r. sygn. II UZP 1/10, Sąd Najwyższy zajął stanowisko, iż ZUS nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczej jako podstawy wymiaru składek, jeśli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13.10.1998 r. „o systemie ubezpieczeń społecznych”. Istotą niniejszego sporu nie było kwestionowanie wysokości zadeklarowanej przez odwołującą podstawy wymiaru składek w marcu 2015 r., a istnienie tytułu podlegania ubezpieczeniu. Zgłoszenie zaś przez odwołującą zawieszenia działalność w lutym 2015 r. i potem zgłoszenie podjęcia tej działalności w marcu 2015 r. przy zadeklarowaniu podstawy wymiaru składek, która w swoich wartościach w sposób istotny odbiega od podstawy wymiaru zgłaszanej do stycznia 2015 r., nakazuje przyjąć, że jedynym determinantem zachowania odwołującej, pozorującego przerwę w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, była chęć uzyskania z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nienależnych jej świadczeń na okres zbliżającego się macierzyństwa.

Niezależnie od powyższego Sąd podnosi, że zachowanie zainteresowanej polegające na zgłoszeniu miesięcznej przerwy w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej zmierzające jedynie do tego, aby osiągnąć nieuzasadnione świadczenia i to w znacznej wysokości, kosztem innych osób ubezpieczonych, pozostają w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego i jest nieważne z mocy art. 58 § 2 K.C. Odwołująca naruszyła swoim zachowaniem zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, wyrażoną w art. 2a „ustawy systemowej”, jak również zasadę ekwiwalentności opłacanych składek w stosunku do uzyskiwanych świadczeń z funduszu ubezpieczeń społecznych.

Zarzuty podnoszone co do wad decyzji administracyjnej, nie mogą wywołać skutku. Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie od decyzji organu rentowego w sprawie ubezpieczeniowej, może uwzględnić wady tej decyzji jako decyzji administracyjnej, jedynie w sytuacji, gdy są one tego rodzaju iż podważają byt tej decyzji. Zarzuty odwołującej w tej kwestii, nie mają tej rangi.

Mając powyższe na względzie, Sąd zmienił decyzję organu rentowego, przyjmując, iż odwołująca podlegała ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej nieprzerwanie od 02.04.2013 r. do 01.04.2015 r., czyli także w lutym i marcu 2015 r. Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 kpc. Zdaniem Sądu, spór w niniejszej sprawie dotyczył tytułu do ubezpieczenia odwołującej do momentu rozpoczęcia korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Wprawdzie w decyzji organu rentowego zakwestionowano ten tytuł od 01.03.2015 r., jednakże konieczne było badanie istnienia tego tytułu także w okresie wcześniejszym, dla rozstrzygnięcia czy istniał od daty wskazanej decyzji. Stąd przy zakwestionowaniu faktu, iż odwołująca w lutym 2015 r. nie prowadziła działalności gospodarczej i stwierdzeniu iż tę działalność prowadziła, należało orzec także i co do okresu od 01.02.2015 r.