Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 336/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Maria Sałańska - Szumakowicz

Sędziowie:

SSA Grażyna Horbulewicz (spr.)

SSA Aleksandra Urban

Protokolant:

Aleksandra Portaszkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2012 r. w Gdańsku

sprawy (...) spółki z o.o. w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bydgoszczy

z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. akt VI U 2131/11

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz wnioskodawcy (...) spółki z o.o. w S. kwotę 451,04 (czterysta pięćdziesiąt jeden 04/100) zł tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

Sygn. akt III AUa 336/12

UZASADNIENIE

Decyzją nr DU/040400/451/4/BB/2011 z dnia 8 czerwca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., na podstawie art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz art. 83 ust. l pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) Sp. z o.o. w S., w roku składkowym obejmującym okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. podwyższa się o 50,00%. W uzasadnieniu wskazano, iż w związku ze złożeniem korekty dokumentu ZUS IWA ustalono, że płatnik przekazywał nieprawdziwe dane do ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w informacji ZUS IWA za 2008r. W konsekwencji nastąpiło nieprawidłowe ustalenie w zawiadomieniu z dnia 17 marca 2009 r. stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. w wysokości 2,00%. W wyniku złożenia korekty informacji ZUS IWA za rok 2008, płatnikowi przesłano zawiadomienie, zgodnie z którym stopa ta wynosi za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. 2,60%. W deklaracjach DRA za okres od kwietnia 2009 r. do marca 2010 r. błędnie wykazywano składkę na ubezpieczenie wypadkowe (2,00% zamiast 2,60%). Z tej przyczyny podwyższono należną składkę o 50%, do 3,90%.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła (...) Sp. z o.o. w S., wnosząc o jej zmianę poprzez orzeczenie, iż stopa składki na ubezpieczenie społeczne obowiązująca Spółkę w okresie od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. wynosi 2,60% oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, iż Spółka w wyniku własnej weryfikacji dokumentów w dniu 19 kwietnia 2011 r. złożyła korektę informacji o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe za lata 2008-2010.W dniu 10 maja 2011 r. Spółka przesłała korektę dokumentów rozliczeniowych ZUS P DRA, podwyższając stopę składki do 3,00%, a 11 maja 2011 r. przekazano brakującą kwotę składki wraz z odsetkami za zwłokę. Pismem doręczonym w dniu 13 maja 2011 r. ZUS ustalił wysokość stopy procentowej na poziomie 2,60%. Przepis art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych odnosi się nie do błędnych deklaracji ZUS DRA, lecz do nieprawidłowo sporządzonej informacji ZUS IWA, w dodatku takiej, która powoduje zniżenie stopy procentowej składki. Spółka przekazała prawidłowo sporządzone dokumenty ZUS IWA już w dniu 19 kwietnia 2011 r., a prawidłowa informacja nie mogła spowodować zaniżenia stopy procentowej składki. Sens powołanego przepisu wyklucza traktowanie gorzej płatników, którzy sami naprawili powstałe błędy, od płatników, którzy okoliczności takie celowo ukrywają

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu wskazano, iż wymierzenie sankcji określonej w art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ma charakter obligatoryjny i nie zależy od uznania organu, zatem w sprawie bez znaczenia pozostaje ewentualna umyślność przekazania niewłaściwych danych. Przepis ten nie wymaga bowiem żadnego zawinienia ze strony płatnika składek w przekazaniu informacji. Ponadto organ wniósł także o odrzucenie odwołania, jako złożonego po upływie miesięcznego terminu od daty doręczenia przedmiotowej decyzji.

Pismem z dnia 26 października 2011 r. Spółka wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, wskazując na brak swej winy w jego uchybieniu.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 8 grudnia 2011 r. wydanym w sprawie VI U 2131/11 zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. poprzez stwierdzenie, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) sp. z o.o. w S. w roku składkowym obejmującym okres od l kwietnia 2009 do 31 marca 2010 roku nie ulega podwyższeniu o 50% ( pkt.1), zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na rzecz ubezpieczonej kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ( pkt. 2).

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oprał na następujących ustaleniach i rozważaniach. (...) Sp. z o.o. w S. przekazywała nieprawdziwe dane do ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w informacji ZUS IWA za 2008 r., w zakresie liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W konsekwencji pierwotnie przekazanej deklaracji ZUS IWA nastąpiło nieprawidłowe ustalenie w zawiadomieniu z dnia 17 marca 2009 r. stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. w wysokości 2,00%.

W deklaracjach DRA za okres od kwietnia 2009 r. do marca 2010 r. błędnie wykazywano składkę na ubezpieczenie wypadkowe (2,00% zamiast 2,60%). Spółka w wyniku własnej weryfikacji dokumentów, w dniu 19 i 27 kwietnia 2011 r. złożyła korektę informacji o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe za lata 2008-2010.W dniu 10 maja 2011 r. Spółka przesłała korektę dokumentów rozliczeniowych ZUS P DRA, podwyższając stopę składki do 3,00%, a 11 maja 2011 r. przekazano brakującą kwotę składki wraz z odsetkami za zwłokę. Pismem z dnia 7 maja 2011 r., doręczonym w dniu 13 maja 2011 r. ZUS ustalił wysokość stopy procentowej na poziomie 2,60%.

Decyzją nr DU/040400/451/4/BB/2011 z dnia 8 czerwca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., na podstawie art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz art. 83 ust. l pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) Sp. z o.o. w S., w roku składkowym obejmującym okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. podwyższa się o 50,00%.

Decyzja ta została doręczona Spółce w dniu 10 czerwca 2011 r., jednakże J. S. w sposób niewłaściwy wpisała w dzienniku korespondencji, iż nastąpiło to dopiero w dniu 13 czerwca 2011 r. Odwołanie od powyższej decyzji zostało wniesione w dniu 13 lipca 2011 r.

Sąd Okręgowy wyjaśnił, iż stan faktyczny rozpoznawanej sprawy był w zasadzie bezsporny, przy czym został on ustalony na podstawie dokumentów, których prawdziwości i wiarygodności strony w toku postępowania nie kwestionowały, a także zeznań świadka J. S. i J. K.. Niewątpliwym więc pozostaje, iż Spółka złożyła błędne informacje w druku ZUS IWA. Fakt ten miał konsekwencje w postaci wyliczenia zaniżonej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 2,00%, podczas, gdy winna ona wynosić (przy dokonaniu właściwego zgłoszenia informacji IWA) - 2,60% podstawy wymiaru. Błąd ten został jednakże wykryty i naprawiony przez Spółkę jeszcze przed wszczęciem przez pozwany organ jakichkolwiek czynności w tej sprawie, a Spółka złożyła właściwie skorygowane dokumenty i zapłaciła należne składki wraz z odsetkami.

Sąd Okręgowy wskazał, iż rozstrzygnięcia wymagała kwestia prawna, dotycząca stosowania w zaistniałym stanie faktycznym sankcji określonej w art. 34 ust. l ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm).

Sąd I instancji wyjaśnił, iż przed rozstrzygnięciem merytorycznym należało rozpoznać wniosek płatnika składek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Zgodnie z treścią art. 477 9 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji (§ 1); sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne ł nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się (§ 3). W niniejszej sprawie odwołanie zostało wniesione po upływie miesięcznego terminu od daty doręczenia zaskarżonej decyzji, jednakże w ocenie Sądu przekroczenie terminu było niewielkie (3 dni) i niezależne od zarządu spółki.. Wpisanie w księdze korespondencyjnej przez pracownika spółki nieprawidłowej daty otrzymania przedmiotowej decyzji, spowodował, iż zarząd a następnie pełnomocnik spółki byli przeświadczeni o tym, że termin do wniesienia odwołania upływał z dniem 13 lipca 2011 roku . Podkreślić należy, że pojecie "przyczyny niezależne" o których mowa w art. 4779 § 3 k.p.c., jest szersze bowiem od "braku winy strony" (art. 168 § l k.p.c.) i pozwala na uwzględnienie także niektórych przyczyn zawinionych przez stronę (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 1996 r.,II URN 63/95, OSNAPiUS 1996/17/256).

Stosownie do treści art. 28 ust. 2 ustawy wypadkowej stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek. W myśl art. 31 ustawy, kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami częstości: poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem; poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich; zatrudnionych w warunkach zagrożenia (ust. 3). Dane, o których mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do dnia 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy w informacji zawierającej w szczególności: dane identyfikacyjne płatnika składek, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych; rodzaj działalności według PKD; liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego; adres płatnika składek (ust. 6). Informację określoną w ust. 6 przekazuje płatnik składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, zgłoszony w Zakładzie nieprzerwanie od dnia l stycznia do dnia 31 grudnia poprzedniego roku i co najmniej l dzień w styczniu danego roku (ust. 7). Zgodnie natomiast z art. 34 ust. l ustawy, jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę.

Pod pojęciem „nieprawdziwe dane", o których mowa w we wskazanym przepisie należy rozumieć informacje niezgodne ze stanem faktycznym, świadomie i umyślnie wprowadzające w błąd organ rentowy w celu stworzenia korzystnej sytuacji dla płatnika składek. Powyższy przepis ma charakter restrykcyjny i nie może być interpretowany rozszerzająco.

Analiza materiału dowodowego przedmiotowej sprawy wskazuje jednoznacznie, iż podanie zaniżonej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w deklaracjach za okres od kwietnia 2009 r. do marca 2010 r. było jedynie wynikiem zwykłej pomyłki, a nie działaniem płatnika z premedytacją, oszukującego Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wskazać należy, iż płatnik niezwłocznie po wykryciu błędu wniósł samodzielnie stosowną korektę i zadeklarował składkę nawet w zawyżonej wysokości (3,00% w stosunku do prawidłowego 2,60%), błędne deklaracje zostały skorygowane, a różnica w wysokości odprowadzonych składek na ubezpieczenie wypadkowe została uregulowana wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.

W ocenie Sądu Okręgowego, powyższe okoliczności dodatkowo potwierdzają, iż zaniżenie wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe nie było działaniem umyślnym i nie miało na celu przedstawienia nieprawdziwych danych w rozumieniu przepisu art. 34 ustawy wypadkowej.

Sąd I instancji podkreślił, iż podstawową regułą interpretacyjno-legislacyjną jest założenie racjonalności ustawodawcy i w ocenie Sądu - sankcje podwyższające stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe zawarte w przepisie art. 34 ustawy wypadkowej mogą dotyczyć jedynie niesumiennych, nierzetelnych płatników składek, zatajających stosowne informacje przed Zakładem, nie zaś płatników, którzy popełniają drobne błędy, które następnie skorygują i uregulują stosowne wyrównanie w płatności składek. Zatem obciążenie płatnika sankcją w postaci podwyższenia o 50% stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe było nieprawidłowe (por. postanowienie SN z dnia 4 lutego 2011 r., II UZP 1/11, Lex nr 749835 i wyrok SA w Gdańsku z dnia 6 kwietnia 2011 r., III AUa 1765/10, niepubl.).

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 98 § l i 3 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 2 i § 2 ust. l i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), zasądzając od pozwanego organu na rzecz ubezpieczonej kwotę 300,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Przyznanie pięciokrotności stawki minimalnej w sprawie uzasadnione jest nakładem pracy pełnomocnika wnioskodawcy.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 34 ust. l ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322) poprzez jego niezastosowanie,

2) błędną ocenę stanu faktycznego ustalonego w sprawie.

W oparciu o powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż w myśl art. 28 ust. 2 ustawy wypadkowej stopę procentową składek na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek z zastrzeżeniem art. 33 ustawy.

Z dokumentacji znajdującej się w posiadaniu pozwanego wynika, że powodowa spółka przekazała nieprawdziwe dane do ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w informacji ZUS IWA za rok 2008 w zakresie liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W konsekwencji nastąpiło nieprawidłowe ustalenie w zawiadomieniu z dnia 17 marca 2009 r. stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. w wysokości 2,00 %. W wyniku złożenia przez płatnika korekty informacji podanej w deklaracji ZUS IWA za rok 2008 przesłano powodowej spółce, zgodnie z treścią art. 32 ust.l. ustawy wypadkowej, zawiadomienie z dnia 07.05.2011 r. informujące, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. wynosi 2,60 %.

Apelujący wskazał, że na podstawie danych uzyskanych z Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS ustalono, że powodowa spółka wykazywała w deklaracjach ZUS DRA za miesiące od 04/2009 do 03/2010 błędną stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe (tj. 2,00% zamiast 2,60 %).

W myśl art. 34 ust. l powołanej na wstępie ustawy jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31 ustawy, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150 % stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Zastosowanie sankcji wskazanej w art. 34 ust. l ustawy wypadkowej ma charakter obligatoryjny i nie zależy od uznania ZUS, zatem nie ma w sprawie znaczenia okoliczność, czy nie przekazanie właściwych danych nastąpiło umyślnie czy też wskutek omyłki.

Apelujący wyjaśnił, iż nie do przyjęcia jest uznanie iż nie wykazanie w informacji ZUS IWA za 2008 r. żadnych osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia w sytuacji, gdy liczba takich osób wynosiła 47, jest drobnym błędem czy zwykłą pomyłką ze strony płatnika. Za drobne błędy w aktualnym orzecznictwie uznawano pomyłki matematyczne, mylne podanie PKD bądź błędy powstałe przy zmianach programów komputerowych (zob. m.in. wyrok S. A w Gdańsku z dnia 7.09.2011 r. sygn. akt III AUa 320/11).

W odpowiedzi na apelację organu rentowego wnioskodawca wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego wg końcowego zestawienia a w razie jego niezłożenia wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, iż apelacja nie zasługuje na uwzględnienie jako oczywiście bezzasadna. W ocenie wnioskodawcy Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w sprawie (czego również nie kwestionuje pozwany). W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd Okręgowy ustalając, że dane przekazane przez powodową spółkę w informacji ZUS IWA były nieprawdziwe jednoznacznie odniósł się do obiektywnej okoliczności. Stwierdzenie w dalszej części uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, że sporne dane nie były nieprawdzie odnosi się do braku takiego charakteru w rozumieniu art. 34 ust. l ustawy wypadkowej. Innymi słowy nie każde nieprawdzie dane są danymi nieprawdziwymi w rozumieniu przywołanego przepisu i uzasadniają zastosowanie sankcji zawartej w ww. przepisie. Zarzut „sprzeczności w uzasadnieniu" podniesiony przez pozwanego należy zatem uznać za chybiony.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny zaakceptował w całości ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, traktując je jak własne, nie widząc w związku z tym konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 1998r., sygn. I PKN 339/98, opubl. OSNAPiUS z 1999r., z. 24, poz. 776).

W apelacji organ ten podniósł zarzut naruszenia przez Sąd Okręgowy prawa procesowego, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę stanu faktycznego.

Podkreślenia wymagało, że skuteczne postawienie zarzutu sprzeczności istotnych ustaleń ze zgromadzonymi dowodami lub naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, lub nie uwzględnił wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów, jedynie to bowiem może być przeciwstawione uprawnieniu do dokonywania swobodnej oceny dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2004 r. w sprawie III CK 245/04, publik. LEX 174185).

W ocenie Sądu II instancji apelujący nie zdołał wykazać wadliwość rozumowania Sądu Okręgowego z punktu widzenia zaprezentowanych powyżej kryteriów.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy wyjaśnił w toku przeprowadzonego postępowania wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Przeprowadził także wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy postępowanie dowodowe, które ocenił zgodnie z treścią art. 233 § 1 k.p.c., nie przekraczając granic swobodnej oceny dowodów, zakreślonych wyżej wskazanym przepisem.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ocenę prawną, jakiej dokonał sąd pierwszej instancji, uznaje ją za wyczerpującą, a tym samym nie ma potrzeby powtarzać w całości trafnego wywodu prawnego /por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2006 r., IV CK 380/05; z dnia 16 lutego 2005 r., IV CK 526/04/.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego dotyczącego naruszenia prawa materialnego, wskazać należy, że zgodnie z ustawą z 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.) wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana w zależności od wielkości płatnika składek oraz zagrożeń zawodowych i ich skutków. Składka na ubezpieczenie wypadkowe ustalana jest na rok składkowy obejmujący okres od 1 kwietnia danego roku do 31 marca roku następnego. Płatnicy składek podzieleni zostali na dwie grupy: pierwszą obejmującą zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych oraz drugą, w skład której wchodzą zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych. Dla płatników składek zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana. Podstawę zróżnicowania stanowi kategoria ryzyka ustalana zarówno na poziomie grup działalności jak i płatników składek. Kategoria ryzyka ustalana jest na podstawie danych za trzy kolejne lata kalendarzowe przekazywanych przez płatników składek do odpowiednich oddziałów lub inspektoratów ZUS na formularzu ZUS IWA.

Stosownie do treści art. 31 ust. 3 powołanej ustawy kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami częstości poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich oraz zatrudnionych w warunkach zagrożenia. Jednocześnie zgodnie z treścią ustępu 5 kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się na podstawie danych, o których mowa w ust. 3, przekazanych przez płatnika składek za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe.

A zatem co do zasady to płatnik składek zobowiązany jest do wskazania parametrów wymienionych w ustępie 2 art. 31 ustawy wypadkowej, mających na celu określenie kategorii ryzyka za trzy kolejne ostatnie lata kalendarzowe.

Zgodnie z treścią art. 34 ust.1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych, jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150 % stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę. Jednocześnie zgodnie z ust. 3 powołanego przepisu, przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do płatników składek, o których mowa w art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2, którzy nieprawidłowo ustalili liczbę ubezpieczonych lub grupę działalności, przy czym, jeżeli płatnik składek stwierdzi nieprawidłowość, obowiązany jest on ponownie ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe we własnym zakresie.

W ocenie pozwanego, zastosowanie sankcji wskazanej w art. 34 ust. l ustawy wypadkowej ma charakter obligatoryjny i nie zależy od uznania ZUS, zatem nie ma w sprawie znaczenia okoliczność, czy nie przekazanie właściwych danych nastąpiło umyślnie czy też wskutek omyłki.

W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że płatnik składek istotnie przekazał nieprawidłowe dane do ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w informacji ZUS IWA za 2008 r., w zakresie liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W konsekwencji pierwotnie przekazanej deklaracji ZUS IWA nastąpiło nieprawidłowe ustalenie w zawiadomieniu z dnia 17 marca 2009 r. stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od l kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. w wysokości 2,00%. Jednakże wnioskodawca w wyniku własnej weryfikacji dokumentów, w dniu 19 i 27 kwietnia 2011 r. złożył korektę informacji o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe za lata 2008-2010. W dniu 10 maja 2011 r. Płatnik składek przesłał korektę dokumentów rozliczeniowych ZUS P DRA, podwyższając stopę składki do 3,00%, a 11 maja 2011 r. przekazano brakującą kwotę składki wraz z odsetkami za zwłokę. Zaskarżona decyzja została natomiast wydana w dniu 8 czerwca 2011 r.

Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę stoi na stanowisku, że sam fakt błędnego obliczenia wysokości należnych składek nie prowadzi automatycznie do możliwości nałożenia na płatnika sankcji określonej w art. 34 ust. 1 w/w ustawy. Sankcja wynikająca z art. 34 ust. 1 ustawy obejmuje płatników, którzy na dzień wydania decyzji nakładającej sankcję za zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe deklarowali składkę zaniżoną. Z materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie wynika natomiast, iż na dzień wydania zaskarżonej decyzji stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe nie była zaniżona.

W tym stanie rzeczy, na zasadzie art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

Z uwagi na to, że ubezpieczony wygrał postępowanie apelacyjne w całości, należał mu się zwrot jego kosztów od przegrywającego sprawę pozwanego ( art. 98 § 1 k.p.c. i art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.). Na zasądzoną z tego tytułu od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kwotę 451,04 zł złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie przepisu § 12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349), a także koszty przejazdu pełnomocnika wnioskodawcy na rozprawę w dniu 23 sierpnia 2012 r. (zgodnie z przedłożonym zestawieniem kosztów), albowiem stanowią one wydatki w rozumieniu przepisu art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., stanowiące składowe kosztów procesu strony reprezentowanej przez fachowego pełnomocnika (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22.04.2011 r., I CZ 22/11, Lex nr 846544).

SSA G. Horbulewicz SSA M. Sałańska-Szumakowicz SSA A. Urban