Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Lidia Lenartowicz

Ławnicy

Protokolant sekr.sądowy Marta Szczepańska

Po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2016 r. w. T..

sprawy z powództwa: K. S.

przeciwko: S. S.

o: alimenty

I.  Oddala powództwo w całości ,

II.  Nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi i kosztami procesu,

III.  Zasądza ze Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w. T. na rzecz kancelarii adwokackiej adw. M. L. kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście) plus VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu,

IV.  Nie obciąża powódki kosztami procesu.

Sygn. akt III RC 368/15

UZASADNIENIE

K. S. w dniu 2 kwietnia 2015r. wniosła pozew przeciwko S. S. domagając się zasądzenia alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu (k. 2-5).

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że jej małżeństwo z pozwanym S. S. zostało rozwiązane przez rozwód z wyłącznej winy pozwanego wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w. T. z dnia (...)., sygn. akt (...) (...). Wskazano, że z dniem 25 maja 2012r. ustał stosunek pracy powódki z pracodawcą (...), w związku z czym jej dochody znacznie zmniejszyły się i obecnie utrzymuje się jedynie ze świadczenia przedemerytalnego w kwocie (...)zł miesięcznie. Nie ma innych dochodów ani oszczędności. Korzysta z pomocy finansowej rodziny i sąsiadów. Tymczasem powódka musi ponosić wysokie koszty swojego utrzymania, obejmujące m.in. : czynsz i opłaty eksploatacyjne – 400 zł, media, telefon, TV, energia - 150 zł, składka ubezpieczeniowa - 62,10 zł, wyżywienie – ok. 450 zł, leki i odzież – 50 zł. Nadto, powódka zobowiązana jest spłacać zadłużenie wobec pozwanego w kwocie (...) zł, wynikające z wyroku Sądu Rejonowego w. T. sygn. akt (...), które stara się regulować terminowo mimo swej trudnej sytuacji finansowej. Komornik sądowy w związku z tym prowadzi przeciwko niej egzekucję. Natomiast pozwany ma stałą pracę zarobkową, a więc jest w lepszej sytuacji finansowej. Zasądzone alimenty zaspokoiłyby jej podstawowe usprawiedliwione potrzeby, a nadto – byłyby źródłem dochodu, z którego mogłaby finansować spłatę zadłużenia należnego pozwanemu. Powyższe uzasadnia zdaniem powódki niniejsze powództwo.

W odpowiedzi na pozew z dnia 5 maja 2015r. pozwany S. S. wniósł o oddalenie powództwa (k. 51-54).

W uzasadnieniu podano, że do niedawna pozwany pracował na kontrakcie w (...) zatrudniony przez (...) (...) sp. z o.o. na stanowisku (...) ze stawką zasadniczą(...). Otrzymywał w sumie wynagrodzenie w kwocie ok. (...) zł miesięcznie, przy czym wydatki w stosunku rocznym wynosiły (...). W styczniu 2015r. uległ jednak poważnemu wypadkowi, wskutek którego doznał urazu (...), który aktualnie uniemożliwia mu wykonywanie pracy zarobkowej. Pracodawca nie dopuszcza go do wykonywania dalszej pracy przy obecnym stanie zdrowia. Również lekarz pozwanego nie wydał mu zgody na wykonywanie pracy. W związku z powyższym, pozwany od stycznia 2015r. przebywa na zwolnieniu lekarskim i otrzymuje zasiłek chorobowy w kwocie (...) netto. Obecnie dochody osiągane przez pozwanego pozwalają mu na zaspokojenie wyłącznie podstawowych potrzeb życiowych. Nie posiada żadnego majątku, z którego mógłby się utrzymywać. Odnośnie zadłużenia powódki względem pozwanego podano, że wynika ono z faktu, iż niesłusznie i bezprawnie pobierała ona alimenty na wspólną córkę stron, tymczasem córka była w tym czasie już osobą dorosłą, zrzekła się alimentów, mieszkała i samodzielnie utrzymywała się w (...). Według wiedzy pozwanego, powódka w dalszym ciągu zajmuje wspólne mieszkanie stron wobec nieuregulowania kwestii majątkowych od czasu rozwodu, i zajmuje je wraz ze swoim konkubentem, z którym prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Zdaniem pozwanego, powódka ma możliwości podjęcia innej pracy w celu polepszenia swojej sytuacji materialnej, albowiem z zawodu jest (...), tymczasem nie podejmuje w tym kierunku żadnych kroków. Powódka w ocenie pozwanego niewątpliwie nie znajduje się w niedostatku i jej powództwo jest niezasadne.

Na kolejnych terminach rozprawy oraz w kolejnych pismach procesowych strony podtrzymały swoje stanowiska.

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Sąd Wojewódzki (...) na mocy wyroku z dnia 2 kwietnia 1997r., w sprawie sygn. akt (...), rozwiązał przez rozwód małżeństwo K. S. i S. S. zawarte w dniu (...). w S. – z winy S. S..

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

akta (...) Sądu Wojewódzkiego w. T. - wyrok k. 39/

K. S. miała wówczas 40 lat. Pracowała w prywatnym przedsiębiorstwie w G. jako (...) z wynagrodzeniem(...) zł netto miesięcznie.

S. S. miał wówczas 43 lata. Z zawodu był (...), (...). Wykonywał prace dorywcze. W okresie zimowym na przełomie 1996 i 1997 roku pozostawał bez pracy i utrzymywał się z zasiłku w kwocie (...) zł brutto.

K. S. wraz ze S. S. zajmowała 3-pokojowe mieszkanie spółdzielcze lokatorskie o pow. 48,7 m2 położone przy ul. (...) w T.. Mieszkanie zostało nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Członkiem spółdzielni była wówczas K. S..

K. S. i S. S. mieli 3 córki – D., A. i M., przy czym dwie pierwsze były w tym czasie pełnoletnie.

Początkowo małżeństwo stron układało się dobrze.

Od chwili narodzin córki M., tj. od 1986 r. S. S. zaczął nadużywać alkoholu, pod wpływem którego stawał się wulgarny i agresywny.

W związku z powyższym, mocą postanowienia z dnia(...). w sprawie o sygn. akt (...) Sąd Rejonowy w. T. zobowiązał S. S. do poddania się leczeniu odwykowemu. Pozwany wówczas kilkakrotnie podejmował próby leczenia się z uzależnienia, a nawet operacyjnie wszczepiono mu esperal, jednakże S. S. samowolnie go usuwał. Stwierdzono wówczas u niego urojenia alkoholowe. Sytuacja taka trwała co najmniej do 1997 roku.

W tym czasie kilkakrotnie doszło do pobicia K. S. przez S. S.. Zachowywał się wobec niej agresywnie i wszczynał awantury. Często interweniowała policja.

Z tego względu Sąd Rejonowy w. T. prowadził przeciwko S. S. postępowania karne.

Mocą wyroku Sądu z dnia (...) wydanego w sprawie o sygn. akt (...) pozwany został uznany winnym popełnienia w stosunku do K. S. przestępstwa z art. 184 § 1 w zw. z art. 196 § 2 dawnego kodeksu karnego.

Natomiast mocą wyroku Sądu z dnia (...) wydanego w sprawie o sygn. akt(...) pozwany został uznany winnym znęcania się nad żoną.

Jeszcze w trakcie trwania małżeństwa stron pozwany zaprzestał łożyć na utrzymanie dzieci. Z tego względu przed orzeczeniem rozwodu zmuszona była sądownie ubiegać się o przyznanie od pozwanego kwot pieniężnych na dzieci tytułem zaspokajania potrzeb rodziny.

W związku z tym mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu (...). w sprawie o sygn. akt (...) (...) S. S. zobowiązany został do płacenia kwoty po 60 zł miesięcznie na rzecz małoletniej wówczas M. S. tytułem zaspokajania potrzeb rodziny.

Prowadzenie przez strony wspólnego gospodarstwa domowego ostatecznie ustało w maju 1996r. Pozwany przestał dokładać się do opłat za mieszkanie. W związku z tym K. S. samodzielnie ponosiła wszelkie opłaty eksploatacyjne w wysokości 300-320 zł miesięcznie. Od lipca 1996r. nie było już natomiast kontaktów fizycznych między małżonkami.

/dowód:

Zeznania świadka A. P. (1) k. 165-166

Zeznania świadka U. R. (1) k. 196v.-197

Zeznania powódki k. 215-216

Zeznania pozwanego k. 216-217

akta (...) Sądu Wojewódzkiego w. T. - k. 2-38/

Obecnie K. S. ma (...) lat. Z zawodu jest (...).

W okresie od dnia 6 czerwca 2011r. do dnia 25 maja 2012r. pracowała w przedsiębiorstwie (...) jako (...) z najniższym wynagrodzeniem krajowym.

W 2012 roku w okresie od 15 czerwca do 28 grudnia była zarejestrowana jako osoba bezrobotna w PUP w T. i pobierała zasiłek w kwocie (...)zł miesięcznie. Z dniem 29 grudnia 2012r. została wyrejestrowana z powodu uzyskania prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Od 21 stycznia 2013r. utrzymuje się ze świadczenia przedemerytalnego, które obecnie wynosi (...) zł miesięcznie. Jest to jej jedyny dochód, który będzie otrzymywała do czasu ukończenia 61 roku życia.

Aktualnie poszukuje pracy dorywczej, ale nie w zawodzie. Ostatnio pracowała w charakterze sprzątaczki z wynagrodzeniem 120 zł miesięcznie.

Nadal dysponuje maszyną do szycia szyjącą prostym ściegiem. Korzysta z niej by szyć córkom i wnuczkom. Nie wykonuje odpłatnych żadnych prac krawieckich. Czasem szyje dla sąsiadów, którzy w ramach podziękowania naprawiają jej obuwie i przynoszą poczęstunek.

W dalszym ciągu zajmuje mieszkanie przy ul. (...) w T., albowiem do chwili obecnej nie przeprowadzono sprawy o podział majątku wspólnego po rozwodzie stron. W lokalu tym zameldowane są K. S. oraz jej córka M..

Miesięczne koszty utrzymania K. S. obejmują m.in.: czynsz – 400 zł, prąd – 70 zł, TV – 30 zł, telefon – 50 zł. Po poniesieniu wszystkich niezbędnych kosztów utrzymania oraz kosztów egzekucji komorniczej w kwocie 300 zł powódce pozostaje na życie kwota 200 zł. Córki pomagają finansowo matce. Powódka ma zaległości w opłatach czynszowych w łącznej kwocie 1000 zł.

K. S. nie ma na utrzymaniu żadnych małoletnich dzieci.

Nie jest w niedostatku. W związku z rozwodem nie nastąpiło także istotne pogorszenie jej sytuacji materialnej. Nie ma żadnych niezaspokojonych potrzeb sprzed daty wniesienia powództwa.

/dowód: Umowa z operatorem sieci komórkowej k. 9-14

Rachunki za opłaty mieszkaniowe, media, prąd k. 15, 18-19

Zlecenie przelewu kosztów egz. k. 17

Zaświadczenie komornicze o wpłatach k. 21-22

Historia konta bankowego k. 20

Decyzja Prezydenta T. k. 23

Wypowiedzenie umowy o pracę k. 24

Umowa o pracę k. 25-26

Umowa o pracę na czas próbny k. 27-28

Decyzja o świadcz. przedemerytal. k. 29

Zaświadczenie o zameldowaniu k. 97

Zeznania świadka A. P. (1) k. 165-166

Zeznania świadka E. F. (1) k. 166-167

Zeznania świadka M. K. (1) k. 167

Pismo PUP k. 174

Zeznania świadka U. R. (1) k. 196v.-197

Zeznania świadka A. B. (1) k. 197-197v.

Zeznania powódki k. 215-216-16/

W lokalu zajmowanym przez K. S. przy P. w T. przez ostatnie 4-5 lat obecnie mieszka również jej konkubent A. R.. Dotychczas pracował jako (...), zaś obecnie pracuje jako (...). Parkuje pod jej domem swój samochód. Często widywany jest w towarzystwie (...).

/dowód:

Pismo agencji detektywistycznej k. 112

Sprawozdanie agencji detektywistycznej k. 113-116,136-141

Dokumentacja fotograficzna k. 119-124,142-162v.,185-195,219-221v.

Płyty CD z wywiadu detektywistycznego k. 117-118

Zeznania świadka A. B. (1) k. 197-197v.

Zeznania świadka J. T. (1) k. 197v.-198v.

Zeznania pozwanego k. 216-217

Aktualnie wszystkie córki stron są pełnoletnie. Najmłodsza córka M. ma obecnie (...)lat i od 2007r. mieszka w (...), natomiast pozostałe dwie córki mieszkają w Polsce : D. - w G. i A. - w S..

Ostatnio ustalone sądownie alimenty na rzecz córki M. wynosiły po 300 zł miesięcznie. Zasądzono je wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. T. z dnia 04.08.2003r. w sprawie (...).

S. S. nie płacił alimentów, w związku z czym K. S. pobierała świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego w kwocie po 250 zł miesięcznie.

W 2010 r., po uzyskaniu informacji o wyjeździe M. do (...) i podjęciu tamże przez nią zatrudnienia, S. S. wystąpił do tut. Sądu o uchylenie alimentów na rzecz córki M.. W efekcie, wyrokiem z dnia 29 lipca 2010 r., sygn. akt (...) (...) Sąd Rejonowy w. T. ustalił, iż obowiązek alimentacyjny S. S. względem M. S. ustalony ostatnio wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. T. z dnia 04.08.2003r. w sprawie (...) (...)w kwocie po 300 zł miesięcznie - wygasł z dniem 01.07.2007r.,

W międzyczasie okazało się, że K. S. przez pewien czas pobierała alimenty z Funduszu Alimentacyjnego na córkę na córkę M., mimo iż ustały przesłanki do jej alimentowania. Stąd też Fundusz Alimentacyjny domagał się od S. S. zwrotu nienależnie pobranych przez K. S. alimentów. W związku z tym, S. S. na zasadzie regresu wystąpił na drogę procesu sądowego celem wyegzekwowania tych kwot od K. S..

Mocą nakazu zapłaty z dnia 9 listopada 2010 r. Sądu Rejonowego w. T. sygn. akt (...) K. S. została zobowiązana do zapłaty na rzecz S. S. kwoty (...) z odsetkami ustawowymi od dnia 14 października 2010r.

Na podstawie tego tytułu wykonawczego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w. T. D. Z. prowadzi aktualnie przeciwko K. S. postępowanie egzekucyjne sygn. akt (...) Do chwili obecnej K. S. spłaca zadłużenie z tego tytułu w ratach po(...)zł miesięcznie.

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

Zlecenie przelewu kosztów egz. k. 17

Zaświadczenie komornicze o wpłatach k. 21-22

Nakaz zapłaty k. 65-65v.

Zeznania świadka A. P. (1) k. 165-166

Zeznania powódki k. 215-216

Zeznania pozwanego k. 216-217

Obecnie S. S. ma (...)lat.

Najmuje kawalerkę przy ul. (...) w T..

Aktualnie S. S. wyleczył się z uzależnienia od alkoholu. Nie pije od 13 lat.

Od lipca 2013r. do stycznia 2015r. S. S. pracował na kontrakcie w (...) zatrudniony przez (...) (...) sp. z o.o. na stanowisku (...) ze stawką zasadniczą (...). Otrzymywał w sumie wynagrodzenie w kwocie (...)zł miesięcznie. Pracodawca zapewniał mu pokój i wyżywienie, pozostałe wydatki natomiast w kwocie 500 USD miesięcznie pokrywał we własnym zakresie. Raz na 4 miesiące przyjeżdżał do Polski - w stosunku rocznym wydatki za przejazd wynosiły (...) Euro, do tego (...) na wyżywienie w Polsce.

Roczny dochód S. S. w 2014r., po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, wyniósł (...)zł, zaś średni miesięczny dochód netto – (...) zł.

W dniu 17 stycznia 2015r. uległ wypadkowi, wskutek którego doznał urazu (...) w postaci przesunięcia 4 kręgów lędźwiowych. Przebywał na zwolnieniu lekarskim i otrzymywał zasiłek chorobowy w 2015r. w styczniu – (...) zł, w lutym - ok. (...) zł netto, w marcu – (...)zł, w kwietniu 2015r. – ok. (...).

Na mocy orzeczenia orzecznika ZUS z listopada 2015r. na okres do kwietnia 2016r. przyznano mu świadczenie rehabilitacyjne w kwocie po (...)zł miesięcznie. S. S. zamierza ubiegać się o przyznanie ww. świadczenia na kolejne miesiące.

Co miesiąc otrzymuje od komornika kwotę ok.(...) zł tytułem spłaty przez K. S. zaległości.

Umowa o pracę S. S. z firmą (...) sp. z o.o. ulega rozwiązaniu z końcem marca 2016r.

Stan zdrowia S. S. aktualnie uniemożliwia mu wykonywanie pracy zarobkowej i brak jest rokowań na jego poprawę. Pozwany był w sanatorium, w okresie od 13 września 2015r. skorzystał z 30 zabiegów rehabilitacyjnych. Cały czas przyjmuje leki przeciwbólowe i antydepresyjne, wskutek czego nabawił się już zapalenia żołądka i przewodu pokarmowego. 6 lat temu stwierdzono u niego chorobę wieńcową. Choruje na nadciśnienie. Jest pod stałą opieką neurologa, kardiologa i gastrologa. Od 7 miesięcy leczy się również psychiatrycznie. Stwierdzono u niego zaburzenia depresyjne.

Miesięczne koszty utrzymania S. S. obejmują wydatki m.in. na: leki – 300 zł, czynsz – 420 zł, ogrzewanie i prąd – 400-700 zł, wyżywienie – 400 zł, telefon - ok. 15 zł, TV – 40 zł, ubezpieczenie -113 zł. Łącznie wszystkie koszty w styczniu 2016r. wyniosły (...) zł, a w lutym 2016r. – (...) zł. Dodatkowo kilka razy w roku ponosi koszty wizyt lekarskich.

Od 12 lat pozwany pozostaje w związku partnerskim, jednakże jego partnerka z nim nie mieszka i nie uczestniczy w ponoszeniu kosztów utrzymania zajmowanego przez niego lokalu . Czasem przynosi mu posiłki.

S. S. nie ma żadnego wartościowego majątku, w tym ruchomości lub nieruchomości, nie ma żadnych oszczędności.

Nie ma długów ani kredytów.

S. S. nie ma na utrzymaniu żadnych małoletnich dzieci.

Złożył zawiadomienie do Policji o próbie doprowadzenia go przez K. S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że pomimo iż uzyskuje ona dochody, domaga się ona od niego w niniejszej sprawie zasądzenia na jej rzecz alimentów.

/dowód:

Polisa ubezpieczeniowa k. 55

Rozliczenie wynagrodzenia k. 56, 57, 62,123-126

Bilet kolejowy k. 56

Zeznanie PIT 37 i PIT 11 k. 58-61, 75-75v.

Wyliczenia pozwanego k. 64, 67, 71

Zaświadczenia lekarskie k. 66, 68, 69

Rachunki i opłaty k. 67, 70, 73-74,206-212

Umowa najmu k. 70

Kwitki od wypłaty wynagrodzenia k.72

Umowa o pracę k. 76-76v.

Pisma KP T.-Ś. k. 175,202

Pismo odn. rehabilitacji k. 180-184

Zaświadczenie psychiatry k. 213

Zaświadczenie pracodawcy k. 214

Zeznania pozwanego k. 216-217

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez strony w niniejszej sprawie, jak i w trakcie sprawy rozwodowej (...) (...), a nadto na podstawie zeznań świadków A. P., E. F., M. K., U. R., A. B. i J. T., a uzupełniająco w oparciu o zeznania stron.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia, gdyż żadna ze stron skutecznie nie kwestionowała ich autentyczności, i których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd przyznał również walor wiarygodności zeznaniom świadków A. P. i U. R. na okoliczność sytuacji majątkowej i finansowej powódki, zachowania pozwanego wobec powódki i wspólnych dzieci, sytuacji majątkowej dzieci stron oraz świadków E. F. i M. K. na okoliczność obecnej sytuacji majątkowej i finansowej powódki, niezałożenia przez nią nowej rodziny w tym nieprowadzenia wspólnego gospodarstwa z osobą trzecią i zachowania pozwanego wobec powódki, a także zeznaniom świadka A. B. na okoliczność zamieszkiwania powódki z innym mężczyzną oraz świadka J. T. (1) na okoliczność prowadzonej przez świadka czynności detektywistycznych, zamieszkiwania powódki z innym mężczyzną oraz wykonywania przez nią usług krawieckich. Zeznania te były logiczne, dokładne i rzeczowe. Ponadto były one wewnętrznie spójne i zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Sąd nie znalazł podstaw, aby nie dać wiary zeznaniom tego świadków, albowiem nie mieli oni powodów, aby odpowiadać na pytania zawarte w tezie dowodowej niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy. Zauważyć jednakże należy, iż świadek E. F. miał najmniejszą wiedzę na okoliczności objęte przesłuchaniem. Z kolei świadkowie A. P. i U. R. nie miały wiedzy odnośnie wykonywania przez powódkę usług krawieckich. Szczegółową wiedzę o zamieszkiwaniu powódki z innym mężczyzną posiadał natomiast świadek J. T., który trudni się profesją detektywistyczną i posiada szerokie doświadczenie i umiejętności w wykonywaniu usług w tym zakresie. Wypowiadał się rzetelnie i jednoznacznie wyjaśnił kluczowe dla sprawy zagadnienia.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie zeznań stron w zakresie ich aktualnej sytuacji materialnej, zdrowotnej, oraz możliwości zarobkowych i usprawiedliwionych potrzeb, przyznając im walor wiarygodności w tej części, w jakiej znalazły one potwierdzenie w złożonych przez strony dokumentach.

Na miano wiarygodnych nie zasługiwały zeznania powódki w tej ich części, która dotyczyła pozostawania przez nią w niedostatku lub wystąpienia istotnego pogorszenia się jej sytuacji majątkowej w związku z rozwodem.

W pozostałym zakresie Sąd przyznał walor wiarygodności zeznaniom stron, ponieważ były one spójne i logiczne oraz znalazły potwierdzenie w złożonych przez strony dokumentach.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, zawarte w pozwie i w innych pismach procesowych którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Zgodnie z art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, to sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Podkreślić trzeba, że obowiązek świadczeń alimentacyjnych między małżonkami po rozwodzie stanowi kontynuację obowiązku wzajemnej pomocy powstałego przez zawarcie związku małżeńskiego. Nie rozwód zatem jest źródłem prawa rozwiedzionego małżonka do środków utrzymania. Prawo to istniało już uprzednio, a jego źródłem jest zawarcie małżeństwa. Prawo, o którym mowa, istnieje więc nie z powodu rozwodu, lecz pomimo rozwodu.

Artykuł 60 § 2 kro mówi o „istotnym pogorszeniu sytuacji materialnej małżonka niewinnego". Pogorszenie sytuacji materialnej może polegać tak na zmniejszeniu ilości środków pozostających do dyspozycji małżonka niewinnego, jak i na zwiększeniu zakresu jego usprawiedliwionych potrzeb. Omawiany przepis może znaleźć przy tym zastosowanie nie w przypadku jakiegokolwiek pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego, lecz jedynie takiego pogorszenia tej sytuacji, które jest istotne. To, czy w konkretnym wypadku utrata wskutek rozwodu większej czy mniejszej części środków mogących służyć do zaspokajania potrzeb małżonka niewinnego może być uznana za istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej, zależy w pewnej mierze od tego, na jakiej stopie życiowej żyli małżonkowie przed rozwodem. Przy niskiej stopie życiowej, nawet niewielkie zmniejszenie wskutek rozwodu środków mogących służyć na zaspokojenie potrzeb małżonka niewinnego lub niewielkie zwiększenie jego potrzeb może stanowić istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej.

Należy podkreślić, że warunkiem zasądzenia alimentów w trybie art. 60 § 2 kro jest stwierdzenie, że pogorszenie sytuacji materialnej małżonka jest skutkiem rozwodu, a nie innych przyczyn.

Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 28 października 1980 r., III CRN 222/80, stwierdził, iż przy orzekaniu o alimentach na podstawie art. 60 § 2 kro należy porównać sytuację, w jakiej małżonek niewinny znajdzie się po rozwodzie, z sytuacją, w jakiej by się znajdował, gdyby pożycie małżonków funkcjonowało normalnie. Natomiast nie są w tym zakresie istotne zmiany, które nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie między faktycznym rozejściem się małżonków a wydaniem przez sąd wyroku rozwodowego (orzeczenie SN z dnia 7 stycznia 1969 r., II CR 528/68, OSN 1969, poz. 179).

Podobne stanowisko Sąd Najwyższy zajął w wyroku SN z dnia 13.01.2000 r., II CKN 673/98 (opubl. LEX nr 1218140), wskazując, iż „ewentualne zastosowanie przepisu art. 60 § 2 k.r.o. wymaga uprzednich ustaleń faktycznych określających sytuację małżonka niewinnego i to powstałą w następstwie orzeczenia rozwodu, a nadto ustalenia hipotetycznej sytuacji, w jakiej znajdowałby się tenże niewinny małżonek, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo”.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r. Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r. Nr 4, str. 113).

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że powódka i pozwany zawarli związek małżeński, który następnie na mocy prawomocnego wyroku Sądu Wojewódzkiego został rozwiązany przez rozwód z winy pozwanego. Oczywistym jest przy tym, że przy ocenie, czy jednemu z rozwiedzionych małżonków przysługuje w stosunku do drugiego małżonka prawo żądania dostarczania mu środków utrzymania w oparciu o art. 60 § 2 kro, miarodajne jest wyłącznie orzeczenie o winie zamieszczone w sentencji wyroku rozwodowego.

Analiza materiału procesowego z niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że sytuacja materialna powódki nie uległa istotnemu pogorszeniu w związku z orzeczonym między stronami rozwodem.

Wskazać należy, że dochody powódki od czasu rozwodu utrzymują się na stałym poziomie. Zarówno w trakcie procesu rozwodowego jak i w ostatnich latach pracowała jako (...) z najniższym krajowym wynagrodzeniem. Obecnie, od 3,5 roku pobiera świadczenie przedemerytalne w kwocie (...) zł. Powódka jednakże, mimo iż świadczy na rzecz osób trzecich usługi krawieckie w domu, to jednak czyni to nieodpłatnie. Tymczasem mogłaby w ten sposób uzyskać dodatkowe dochodu rzędu przynajmniej 400-500 zł.

Znamiennym jest, że powódka wskutek niedokonania przez strony podziału majątku po rozwodzie w dalszym ciągu zajmuje wspólne mieszkanie stron, co jest dla niej znacznym odciążeniem finansowym. W związku z powyższym powódka nie musi zaciągać chociażby kredytu hipotecznego na zakup własnego domu, co na dzień dzisiejszy jest powszechnym zjawiskiem, lecz zobligowana jest jedynie do ponoszenia kosztów eksploatacji i czynszu.

Istotnym jest wprawdzie, że jeszcze przed rozwodem, tj. począwszy od maja 1996 r. stosunki między stronami mocno się popsuły, pozwany bowiem popadł w alkoholizm i znęcał się nad powódką. Zaprzestał wówczas opłacać rachunki za wspólne mieszkanie stron i od tego momentu strony prowadziły osobne gospodarstwa domowe. Nie było to jednak zaskoczeniem ani znacznym obciążeniem finansowym dla powódki, albowiem domagając się jego eksmisji jeszcze w toku procesu rozwodowego mogła się spodziewać, że utraci w ten sposób jakąkolwiek szansę na wkład pozwanego w ponoszenie kosztów utrzymania wspólnego lokalu.

Powódka otrzymywała i nadal otrzymuje pomoc finansową od córek. Pomoc w naturze świadczą jej również sąsiedzi.

Co więcej, w tym miejscu wypada także zauważyć, że aktualnie wraz z powódką zamieszkuje jej konkubent A. R., z którym od około 4-5 lat jest w związku partnerskim. Tym samym winien on w ½ dokładać się do kosztów utrzymania zajmowanego lokalu. Stąd, koszty utrzymania przedmiotowego lokalu obciążające powódkę są mniejsze o połowę.

K. S. jest osobą zdrową i mimo wieku jest w stanie podjąć jakąkolwiek dodatkową pracę, by dorobić do świadczenia przedemerytalnego, nie przedstawiła ona bowiem jakichkolwiek dowodów świadczących o przeciwwskazaniach zdrowotnych do podjęcia zatrudnienia. może zatem podjąć prace dorywcze chociażby na pół etatu. Mimo tego nie poszukuje ona pracy w swoim zawodzie i sporadycznie podejmuje jakiekolwiek inne dorywcze zatrudnienie.

Odnosząc się jeszcze do powódki wskazać należy, iż przez okres kilku lat bezprawnie pobierała ona z Funduszu Alimentacyjnego świadczenie alimentacyjne na córkę M., która była już w tamtym okresie dorosła i była w stanie samodzielnie się utrzymać. Nie było przesłanek do jej alimentowania przez pozwanego, co potwierdził wyrok tut. Sądu wydany w sprawie (...)o uchyleniu przedmiotowego świadczenia. W związku ze swoim bezprawnym działaniem powódka skierowała w stronę pozwanego roszczenia Funduszu Alimentacyjnego, który domagał się od niego zwrotu przyznanych K. S. na rzecz dziecka kwot. Pozwany zmuszony był na zasadzie regresu dochodzić od powódki zapłaty tych kwot, co też uczynił, w efekcie czego nakazem zapłaty wydanym w sprawie (...)powódka została zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda kwoty (...) z odsetkami ustawowymi od dnia 14 października 2010r. Z uwagi na fakt, iż nie uczyniła tego w wyznaczonym terminie, przeciwko niej wszczęto egzekucję komorniczą.

Powyższa okoliczność nie może być podstawą do twierdzeń po stronie powodowej, iż w związku z rozwodem doszło do istotnego pogorszenia jej sytuacji materialnej. W ocenie Sądu niniejsze powództwo zdaje się być raczej próbą przerzucenia na pozwanego ciężaru ponoszenia ciążących na powódce zobowiązań wobec Funduszu Alimentacyjnego. Powódka domaga się bowiem w zasadzie zasądzenia alimentów od pozwanego tylko po to by mieć środki finansowe na spłatę przysługujących mu należności. Postępowanie powódki należy ocenić jednoznacznie nagannie z punktu widzenia zasad współżycia społecznego, a więc w charakterze naruszenia art. 5 kc.

Porównanie sytuacji materialnej powódki i pozwanego wskazuje, że pozwany znajduje się w lepszej sytuacji materialnej, jednakże w gorszej sytuacji zarobkowej.

Wprawdzie w ostatnich latach jego zarobki były wysokie rzędu (...) zł w związku z zatrudnieniem na terenie (...), to jednak w okresie ostatniego roku jego zarobki uległy zmniejszeniu do kwoty ok. (...)zł tytułem renty w związku z urazem (...), jakiego pozwany doświadczył w styczniu 2015r. Od tego momentu pozwany jest osobą schorowaną, a jego możliwości zarobkowe pozwanego są ograniczone. Brak jest rokowań na poprawę jego stanu zdrowia. Pozwany zmuszony jest znaczne kwoty przeznaczać na leki i ponoszenie kosztów konsultacji lekarskich. Nadto, samodzielnie ponosi również koszty zajmowanego lokalu, a prócz tego musi ponosić także koszty własnego niezbędnego utrzymania. Jego umowa o pracę ulega rozwiązaniu z końcem marca 2016r.

Wskazać w tym miejscu należy, że nie można opierać żądania o zasądzenie alimentów na rzecz powódki na okoliczności, że w latach dziewięćdziesiątych przyczynił się on do rozpadu małżeństwa wskutek alkoholizmu, albowiem pozwany już od 13 lat nie pije alkoholu, pomyślnie przeszedł leczenie odwykowe, a zatem okoliczność ta nie ma już znaczenia w niniejszej sprawie. Także kwestia agresji wobec byłej żony nie może być obecnie podstawą dochodzenia alimentów, albowiem nie stwierdzono, by wskutek przemocy doświadczanej od pozwanego powódka podupadła na zdrowiu, co uniemożliwiałoby jej podjęcie dodatkowego zatrudnienia, a nadto kwestia powyższa była już przedmiotem postępowania karnego, w trakcie którego doszło do wzajemnych rozliczeń miedzy stronami i pozwany został już stosownie do okoliczności sprawy ukarany. W ocenie Sądu zatem, powyższe zdarzenia nie miały wpływu na obecną sytuację materialną powódki, albowiem po pierwsze – były one już przedmiotem zainteresowania Sądu Rozwodowego, a po drugie – zbyt wiele czasu upłynęło od chwili orzeczenia o rozwodzie i zbyt wiele różnych zdarzeń miało miejsce w tym okresie, które to zdarzenia mogły mieć wpływ na sytuację finansową powódki, więc trudno odnaleźć w przedmiotowej sprawie powiązanie między wzrostem usprawiedliwionych potrzeb powódki a rozwodem.

Sąd wziął pod uwagę fakt, że obie strony niniejszego procesu nie mają żadnego wartościowego majątku ani oszczędności, ani żadnych małoletnich dzieci na utrzymaniu, co sprawia, że ich sytuacja materialna w tym zakresie jest podobna.

Mając na względzie powyższe, zdaniem Sądu sytuacja materialna powódki nie uległa istotnemu pogorszeniu w związku z orzeczonym między stronami rozwodem. Powódka bowiem z osiąganych dochodów i pomocy osób trzecich oraz w związku z posiadaniem zdolności zarobkowania, mimo rozwodu, nadal jest w stanie w całości samodzielnie finansować zaspokojenie własnych potrzeb. Co więcej, marginalnie stwierdzić należy, że nawet gdyby roszczenie powódki co do zasady uznano by za uzasadnione, to i tak w możliwościach zarobkowych i majątkowych pozwanego nie mieściłoby się ponoszenie kosztów utrzymania powódki w kwocie po 500 zł miesięcznie z uwagi na jego trudną sytuację.

Z tych względów na mocy art. 60 § 2 kro a contrario w punkcie I sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo.

O kosztach sądowych i kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 kpc w związku z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 ze zm.), albowiem pozwany w całości wygrał proces, o czym orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w. T. na rzecz adw. M. L. kwotę 1200 zł plus VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu według norm przepisanych określonych w § 7 pkt 11, § 7 ust. 4 i § 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W punkcie IV sentencji wyroku Sąd nie obciążył powódki kosztami procesu mimo oddalenia powództwa na podstawie art. 102 kpc.