Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. J. nie podlega od dnia 1 listopada 2012 r. jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że u podstaw powyższego rozstrzygnięcia legło ustalenie, że płatnik składek od 1 listopada 2012 r. faktycznie zaprzestał prowadzenia jakiejkolwiek działalności, w związku z czym A. J. nie pozostawała w godowości do pracy (brak było bowiem faktycznej możliwości świadczenia przez nią pracy i łączącego się z tym realnego zamiaru wykonywania pracy lub czynienia rzeczywistego użytku ze swojej siły roboczej na umówionym stanowisku pracy). Zdaniem organu rentowego faktyczne zaprzestanie działalności przez pracodawcę, polegające na zlikwidowaniu „z dnia na dzień” zakładu pracy może być potraktowane jako zachowanie ujawniające w dostateczny sposób wolę rozwiązania stosunku pracy.

/decyzja - k. 90-93 akt ZUS/

Uznając powyższą decyzję za wadliwą, odwołanie od niej w dniu 29 stycznia 2015 r. złożyła ubezpieczona A. J. zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę polegającą na uznaniu, że podlega ona obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 1 listopada 2012 r. jako pracownik zatrudniony u płatnika składek (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. W uzasadnieniu odwołania skarżąca wskazała, że płatnik składek – wbrew twierdzeniom organu rentowego – nie zlikwidował zakładu pracy z dniem 1 listopada 2012 r., a jedynie ograniczył swoją działalność w roku 2013, co wiązało się z wprowadzeniem embarga na jeden z podstawowych towarów handlowych importowanych z C., tj. stal. Nadto skarżąca wskazała, że kontrakty płatnika dotyczące dostaw towarów były realizowane w ciągu kilku miesięcy, czasem pół roku, a nawet dłużej, co wynikało z kontraktowania towarów wykonywanych na zamówienie klienta oraz ich transportu z C. do Polski. Zdaniem skarżącej fakt poniesienia kosztów za październik 2012 r. nie przesądza o zakończeniu przez płatnika z tym miesiącem działalności gospodarczej, ani o woli rozwiązania z nią umowy o pracę. A. J. wskazała, że jeszcze po tym okresie realizowała faktycznie obowiązki pracownicze i pozostawała w gotowości do pracy.

/odwołanie - k. 2-5 odwrót/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 19 lutego 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, przytaczając tożsamą argumentację, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji . /odpowiedź na odwołanie - k. 249-250/

Na rozprawie w dniu 9 września 2016 r., bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku z dnia 23 września 2016 r., pełnomocnik wnioskodawczyni A. J. poparł wniesione odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. /stanowisko stron: e-protokół z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania00:30:52 – 00:41:09 – płyta CD k. 301/

Zainteresowany płatnik składek – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. nie zajął stanowiska w sprawie. /okoliczność bezsporna/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. została zawiązana w dniu 23 sierpnia 2011 r., a w dniu 4 października 2011 r. została zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Organem reprezentującym spółkę jest jednoosobowy zarząd, w którego skład wchodzi Z. Z. jako prezes zarządu. W okresie organizacji płatnika składek prezesem zarządu i jedynym wspólnikiem był Z. Z.. Prezes zarządu spółki jest jednocześnie jej jedynym wspólnikiem. Spółka nie posiada prokurenta. Jako przedmiot działalności spółki w KRS figuruje m. in. handel hurtowy i detaliczny oraz magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport. W Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego brak jest wpisów o ustanowieniu dla (...) Sp. z o.o. kuratora, o likwidacji, rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, jak również o jej podziale lub przekształceniu, postępowaniu upadłościowym, układowym i naprawczym lub o zawieszeniu działalności gospodarczej. /odpis aktualny z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego dotyczący (...) Sp. z o.o. – k. 7-9 akt ZUS, k. 255-257/

Płatnik składek wchodzi w skład grupy kapitałowej chińskich przedsiębiorstw (...) CHINA. Siedziba płatnika składek mieściła się początkowo w Ł. przy Pl. (...), a od dnia 1 września 2011 r. płatnik wynajął lokal biurowy w Ł. przy ul. (...). Zmiana adresu siedziby płatnika nie została zgłoszona do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. /odpis aktualny z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego dotyczący (...) Sp. z o.o. – k. 7-9 akt ZUS, k. 255-257; kopia umowy najmu lokalu użytkowego – k. 120-122; korespondencja mailowa – k. 13 – 119, 123 – 237/

Faktycznie przedmiotem działalności (...) Sp. z o.o. był handel importowaną z C. blachą stalową powlekaną, a począwszy od września 2012 r. oponami przemysłowymi i do samochodów ciężarowych. Prezes zarządu płatnika składek jest obywatelem Republiki Chińskiej. /zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301/

Wnioskodawczyni A. J. była zatrudniona u płatnika składek - (...) Sp. z o.o. od dnia 7 października 2011 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z dnia 7 października 2011 r. na stanowisku dyrektor handlowy, w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem w wysokości 7.080,00zł brutto. W imieniu płatnika składek umowę o pracę z wnioskodawczynią zawarł ówczesny prezes zarządu płatnika - Z. Z., którego wnioskodawczyni znała wcześniej. /kopia umowy o pracę z 07.10.2011 r. – k. 59 akt ZUS; zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301/

Wcześniej od 16 kwietnia 2007 r. do 29 września 2008 r. wnioskodawczyni była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy firmie K-4 (...)” zs. w B. k. Łodzi na stanowisku Specjalista ds. (...) i Menager ds. (...). /kopia świadectwa pracy z 30.09.2008 r. – k. 52 akt ZUS/

Od 30 września 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. wnioskodawczyni była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy firmie K-4 (...)” Sp. z o.o. zs. w B. k. Łodzi na stanowisku Menager ds. (...). /kopia świadectwa pracy z 02.01.2009 r. – k. 49 akt ZUS/

Od 1 stycznia 2009 r. do wnioskodawczyni była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy firmie K-4 (...)” zs. w B. k. Łodzi na stanowisku Menager ds. (...). /kopia umowy o pracę z 30.12.2008 r. i z dnia 01.10.2010 – k. 47-48 akt ZUS/

A. J. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownik u płatnika (...) Sp. z o.o. od października 2011 r., a pracodawca, jako płatnik składek, składał za nią dokumenty rozliczeniowe do grudnia 2013 r. Wnioskodawczyni była jedyną osobą zgłoszoną do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia u płatnika składek. /okoliczność bezsporna, a nadto decyzja nr (...) z 09.12.2014 r. k. 90-93 akt ZUS /

W ramach wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę zawartej z (...) spółką z o.o. wnioskodawczyni zajmowała się sprzedażą sprowadzanych z C. blach stalowych. Wnioskodawczyni wyszukiwała potencjalnych klientów, przyjmowała zamówienia od klientów, wystawiała faktury VAT w imieniu płatnika, a także nadzorowała czynności związane z importem zamówionych towarów. Począwszy od września 2012 r., w związku z podwyższeniem cła na importowaną do Polski blachę stalową, głównym przedmiotem sprzedaży oferowanym przez płatnika składek stały się opony przemysłowe. W tym czasie prezes zarządu płatnika wyjechał do C.. Wnioskodawczyni pozostawała z nim w kontakcie mailowym oraz za pośrednictwem Internetu (S.) składając mu raporty z wykonanych czynności. /zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301; kopie faktur VAT za sprzedaż blach powlekanych w kręgach – k. 32-41 akt ZUS; korespondencja mailowa i oferty – k. 13 – 22, 53 – 57/

Wnioskodawczyni przygotowywała i wysyłała do potencjalnych klientów oferty, odbywała spotkania z potencjalnymi klientami (hutami, hurtowniami opon samochodowych, firmami transportowymi), kontaktowała się również z firmami spedycyjnymi i agencjami celnymi. Ostatecznie, z uwagi na wymaganą przez płatnika od klientów przedpłatę na zamawiany towar, długi czas oczekiwania na jego sprowadzenie z C. oraz brak atestów, nie doszło do sfinalizowania żadnej transakcji obejmującej sprzedaż importowanych opon. /zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301; zeznania świadka A. S. (1) – e protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 01:00:11 – 01:08:09 – płyta CD k. 283; oferty od potencjalnych kontrahentów płatnika – k. 14-22;

Za wykonana pracę wnioskodawczyni otrzymywała od płatnika składek wynagrodzenie wypłacane w formie przelewu na jej rachunek bankowy. Ostatnie przelewy tytułem wynagrodzenia za pracę wnioskodawczyni otrzymała od płatnika w dniu 8 i 15 października 2012 r. Było to wynagrodzenie za miesiąc sierpień 2012 r. /historia rachunku bankowego wnioskodawczyni – k. 85-88 akt ZUS/

Składki na ubezpieczenie społeczne wnioskodawczyni za miesiąc sierpień 2012 płatnik składek r. uiścił w dniu 18 października 2012 r., zaprzestając dalszego ich opłacania. Imienne raporty o należnych składkach na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wnioskodawczyni płatnik składek złożył za okres do grudnia 2013 r. /okoliczność bezsporna/

Od 19 listopada 2012 r. do 10 maja 2013 r. wnioskodawczyni była niezdolna do pracy z powodu choroby. /okoliczność bezsporna/

Po powrocie do pracy wnioskodawczyni kontynuowała czynności zmierzające do pozyskania klientów na oferowane przez płatnika składek opony. W tym celu kontaktowała się z potencjalnymi klientami, z którymi już wcześniej nawiązała kontakt. Kontaktowała się również z firmami spedycyjnymi, agencjami celnymi, firmami od maszyn budowlanych oraz hurtowniami prowadzącymi sprzedaż opon. Ostatecznie nie doszło do sfinalizowania żadnej transakcji obejmującej sprzedaż importowanych opon. /zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301; zeznania świadka A. S. (1) – e protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 01:00:11 – 01:08:09 – płyta CD k. 283; korespondencja mailowa i oferty – k. 13 – 22, 53 – 57

Od 18 września 2013 r. do 7 stycznia 2014 r. wnioskodawczyni była niezdolna do pracy z powodu choroby. /okoliczność bezsporna/

Jeszcze w styczniu 2014 r. wnioskodawczyni podejmowała na rzecz płatnika składek czynności zmierzające do pozyskania nabywców na oferowane opony. /zeznania świadka A. S. (1) – e protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 01:00:11 – 01:08:09 – płyta CD k. 283/;

Z końcem stycznia 2014 r. wnioskodawczyni ostatecznie zaprzestała świadczenia pracy na rzecz płatnika składek. /zeznania wnioskodawczyni – e-protokół z rozprawy z 18.12.2015 r., czas nagrania 00:12:48 – 00:56:44 – płyta CD k. 283 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 09.09.2016 r., czas nagrania 00:07:20 – 00:24:28 oraz 00:26:24 – 00:28:17 – płyta CD k. 301/

W dniu 22 maja 2014 r. wnioskodawczyni urodziła dziecko i od tej daty wystąpiła o wypłatę zasiłku macierzyńskiego. /okoliczność bezsporna/

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach załączonych przez wnioskodawczynię do akt sprawy i w aktach ZUS, jak również na osobowych źródłach dowodowych, tj. zeznaniach świadka A. S. (1), a także na zeznaniach wnioskodawczyni. W ocenie Sądu nie ma żadnych podstaw do odmówienia wiary zeznaniom tego świadka i wnioskodawczyni. Zeznania te, zdaniem Sądu, były wzajemnie spójne i korespondujące ze sobą oraz znajdowały potwierdzenie w przedłożonych dokumentach. Świadek A. S. (2), będąc dla wnioskodawczyni osobą obcą i nie mającą żadnego interesu w treści rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, potwierdził swoje kontakty zawodowe z wnioskodawczynią, wskazując ich przedmiot i czas trwania.

Sąd pominął natomiast w całości - jako niewiarygodne (bo wewnętrzenie sprzczne), oraz jako nieprzydatne – zeznania świadka S. P.. Zeznania tego świadka, jako osoby bliskiej wnioskodawczyni (jej partnera życiowego), a przez to zainteresowanej w korzystnym dla niej rozstrzygnięciu sprawy, podlegać musiały szczególnie krytycznej ocenie, której ostatecznie nie sprostały. Zeznania świadka S. P. zawierają wewnętrzne sprzeczności. Z jednej strony początkowo zeznał on, że ciężko mu powiedzieć do kiedy wnioskodawczyni świadczyła pracę na rzecz płatnika składek i wskazał w trybie przypuszczającym, że trwało to chyba do końca 2013 r. Z kolei w dalszej części swoich zeznań świadek ten zeznał kategorycznie, że pamięta, iż wnioskodawczyni pracowała do końca 2013 r. Podobnie wewnętrznie sprzeczne są zeznania tego świadka w zakresie w jakim przywołuje on okoliczność dotyczącą nałożenia cła na importowaną blachę, której sprzedażą u płatnika zajmowała się wnioskodawczyni. Początkowo świadek S. P. zeznal, że pamięta, jak weszło w życie cło na blachę, po czym kilka zdań później stwierdza, iż nie nie pamięta i nie jest w stanie powiedzieć kiedy dokładnie to clo weszło w życie. Nadto świadek ten zeznał, że nie jest w stanie stwierdzić czym po wejściu w życie cła na blachę wnioskodawczyni zajęła się w ramach zatrudnienia u płatnika skadek, jak również czy po wprowadzeniu tego cła na blachę po stronie wnioskodawczyni była wola dalszej pracy dla płatnika składek.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych odwołanie skarżącej, w ocenie Sądu Okręgowego, jawi się jako zasadne.

Wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają natomiast przepisy prawa pracy. Według art. 22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał, bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17.01.2006 r., III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dn. 18.10.2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS , 2006/15 – 16/251).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

Nadto Sąd Najwyższy w wyrok z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), stwierdził, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Z kolei w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) wskazano, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

W tym miejscu wskazać również należy, że oparcie polskiej procedury cywilnej na zasadzie kontradyktoryjności jedynie w wyjątkowych przypadkach dozwala Sądowi na podjęcie czynności mających na celu pobudzenie inicjatywy stron, a zasadą w tym zakresie jest samodzielne dążenie uczestników postępowania do wykazania prawdziwości podnoszonych twierdzeń. Jeżeli twierdzenie istotne dla rozstrzygnięcia nie zostanie udowodnione, to o merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy decyduje rozkład ciężaru dowodu. Zatem strona, na której spoczywa ciężar dowodu, ponosi ryzyko ujemnych skutków niedopełnienia swoich obowiązków w tym zakresie. Sąd Okręgowy uznał również, zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, iż nie jest zarówno zobowiązany, jak i uprawniony do przeprowadzenia dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( patrz wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy – nie kwestionując istnienia między wnioskodawczynią i płatnikiem stosunku pracy od dnia 7 paźddziernika 2011 r. - stanął na stanowisku, że od dnia 1 listopada 2012 r. płatnik składek faktycznie zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni, inicjując postępowanie odwoławcze przed Sądem, twierdziła przeciwnie – że płatnik składek nie zlikwidował zakładu pracy z dniem 1 listopada 2012 r., a ona po tej dacie faktycznie realizowała obowiązki pracownicze i pozostawała w gotowości do pracy.

W myśl art. 6 k.c. to na wnioskodawczyni spoczywał zatem ciężar udowodnienia okoliczności faktycznych potwierdzających zasadność wniesionego odwołania.

W celu dokonania merytorycznej kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego Sąd Okręgowy musiał zatem zbadać, czy pomiędzy wnioskodawczynią i płatnikiem składek po dniu 1 listopada 2012 r. miała miejsce kontynuacja stosunku pracy w warunkach określonych w art.22 § 1 k.p. W tym celu Sąd zbadał, czy wnioskodawczyni osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Po dokonaniu wszechstronnej analizy całego zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego Sąd Okręgowy stwierdził zasadność wniesionego przez A. J. odwołania. Zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy potwierdził bowiem, że po dniu 1 listopada 2012 r. kontynuowany był stosunek pracy w warunkach określonych w art.22 § 1 k.p.

W przedmiotowym stanie faktycznym sytuacja była o tyle szczególna, że zarówno wspólnikiem, jak i prezesem zarządu płatnika składek (jednoosobowej spółki z o.o.) była osoba fizyczna będąca cudzoziemcem, a jedynym pracownikiem płatnika składek na terytorium Polski, zgłoszonym do ubezpieczeń społecznych, podejmującym w imieniu płatnika składek działania będące przejawem jego aktywności gospodarczej, była wnioskodawczyni. Dodatkowo około września 2012 r. prezes zarządu i jedyny wspólnik płatnika wyjechał poza granice Polski. Oczywistą konsekwencją powyższego było zatem to, że w okresie niezdolności wnioskodawczyni do pracy (od 19 listopada 2012 r. do 10 maja 2013 r., a następnie od 18 września 2013 r. do 7 stycznia 2014 r.), kiedy nie świadczyła ona żadnej pracy na rzecz płatnika, brak było zewnętrznych przejawów prowadzenia przez płatnika działalności gospodarczej. Na uwadze należy mieć bowiem, że przedmiotem działalności płatnika była sprzedaż na rynku europejskim produktów pozostałych podmiotów wchodzących w skład chińskiej grupy (...) CHINA, tj. blachy stalowej oraz opon do samochodów i maszyn, a osobą bezpośrednio realizującą ww. czynności (tj. m.in.: wyszukiwanie potencjalnych klientów, przyjmowanie zamówień od klientów, wystawianie faktur VAT w imieniu płatnika, czynności związane z importem i spedycją zamówionych towarów) była właśnie wnioskodawczyni.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy (w szczególności zaś zeznania świadka A. S. (1)) potwierdzają, że po powrocie do pracy (tj. w okresie od maja 2013 r. do września 2013 r. oraz po dniu 7 stycznia 2014 r.) wnioskodawczyni kontynuowała czynności zmierzające do pozyskania klientów na oferowane przez płatnika składek opony. W tym celu m.in. dwukrotnie (we wrześniu 2013 r. i w styczniu 2014 r.) odbyła ona spotkania z A. S. (1), jako przedstawicielem firmy potencjalnie zainteresowanej zakupem ww. opon. Ponadto, co potwierdzają załączone do odwołania wydruki, wnioskodawczyni za pośrednictwem poczty elektronicznej kontaktowała się również z firmami spedycyjnymi, agencjami celnymi, firmami posiadającymi maszyny budowlane oraz hurtowniami prowadzącymi sprzedaż opon. Wprawdzie ostatecznie nie doszło do sfinalizowania żadnej transakcji obejmującej sprzedaż importowanych opon, jednak nie dyskwalifikuje to podejmowanych przez wnioskodawczynię starań, zwłaszcza jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Uwzględniając również fakt wcześniejszej znajomości z pierwszym prezesem zarządu płatnika składek - Z. Z. wnioskodawczyni miała uzasadnione podstawy by oczekiwać, że płatnik składek wypłaci jej zaległe wynagrodzenie za okres od września 2012 r. i pozostawać w związku z tym w gotowości do wykonywania na jego rzecz pracy również po dniu 1 listopada 2012 r.

W świetle powyższego, w ocenie Sądu, teza o całkowitym zaprzestaniu przez płatnika składek działalności gospodarczej począwszy od dnia 1 listopada 2012 r., będący – zdaniem organu - przejawem woli jej zakończenia, czy też zerwania stosunku pracy łączącego płatnika z A. J., uznać należy w okolicznościach przedmiotowej sprawy za przedwczesny.

Zważywszy na to, że zakres kognicji Sądu wynika z treści zaskarżonej decyzji (określającej wyłącznie datę początkową okresu niepodlegania przez wnioskodawczynię ubezpieczeniom społecznym) i zakresu zaskarżenia tej decyzji w odwołaniu, Sąd Okręgowy wydając rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie nie był władny do określenia daty końcowej zatrudnienia wnioskodawczyni u płatnika składek.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wnioskodawczyni A. J., jako pracownik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., nadal podlegała od dnia 1 listopada 2012 r. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu (pkt. 1. wyroku)

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy rozstrzygnął stosownie do wyników postępowania i na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na rzecz odwołującej się A. J. (pkt 2. wyroku) kwotę po 60zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Na kwotę tę złożyło się wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawczyni w osobie radcy prawnego, ustalone stosownie do treści § 11 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do spraw wszczętych do dnia 31 lipca 2015 roku), w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490), mając na uwadze, że zgodnie z § 22 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016 roku rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U z 2015 r, poz. 1805) - do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.