Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant stażysta Katarzyna Pielużek

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury górniczej

na skutek odwołań J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 15 października 2015r. sygn. (...)

i z dnia 14 grudnia 2015r. sygn. (...)

oddala odwołania.

Sygn. akt VU 1323/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 października 2015 roku, sygn.(...)organ rentowy zaliczył wnioskodawcy J. M. do pracy górniczej następujące okresy:

- od dnia 1 kwietnia 1985 roku do dnia 31 lipca 1986 roku i od dnia 1 maja 1988 roku do 12 maja 2015 roku (nadal) przelicznikiem 1,2 jako praca górnicza wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią,

- od dnia 15 stycznia 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku przelicznikiem 1,8 jako praca górnicza wykonywana w wymiarze półtorakrotnym.

Ponadto nie zaliczono do pracy górniczej zatrudnienia od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku na stanowisku robotnika do prac ciężkich, ponieważ stanowisko to nie jest wymienione w załączniku nr 2 i 3 rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku.

W odwołaniu z dnia 4 listopada 2015 roku pełnomocnik J. M. wniósł o zmianę decyzji i przyznanie ubezpieczonemu prawa do zastosowania przelicznika 1,8 do wysokości emerytury w wyniku zaliczenia do pracy górniczej liczonej w wymiarze półtorakrotnym pracy świadczonej przez ubezpieczonego na rzecz (...) S.A. Oddział (...) B. w R. w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, że w wymienionych okresach, bez względu na nazewnictwo stanowisk pracy, ubezpieczony wykonywał pracę górnika kopalni odkrywkowej, to jest na stanowisku wymienionym w załączniku nr 3 dział III, pkt 1 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku, uprawniającym do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8. Pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, że wnioskodawca realizował swe obowiązki pracownicze bezpośrednio w przodku.

Kolejną decyzją z dnia 14 grudnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przeliczył emeryturę wnioskodawcy od dnia 17 czerwca 2015 roku, to jest od dnia osiągnięcia wieku emertytalnego. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, to jest od stycznia 2005 roku do grudnia 2014 roku. Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 29 lat i 7 miesięcy okresów składkowych oraz 2 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych. Do pracy górniczej, w tym w wymiarze półtorakrotnym nie zaliczono okresu zatrudnienia wnioskodawcy od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku. Natomiast do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym ZUS nie zaliczył wnioskodawcy żadnych okresów pracy.

Od wyżej wymienionej decyzji również odwołał się działający w imieniu ubezpieczonego profesjonalny pełnomocnik. W odwołaniu z dnia 15 stycznia 2016 roku podtrzymał stanowisko przedstawione w odwołaniu z dnia 4 listopada 2015 roku, a dodatkowo wniósł o zaliczenie okresu pracy od dnia 15 stycznia 2007 roku do nadal jako okresu pracy górniczej wykonywanej w wymiarze półtorakrotnym z zastosowaniem przelicznika 1,8.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 grudnia 2015 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie. ZUS podał, że w jego ocenie, w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku ubezpieczony nie wykonywał pracy górniczej, a w okresie od dnia 1 maja 1988 roku do nadal wykonuje pracę przy odwodnieniu złoża, co nie uprawnia do zastosowania przelicznika 1,8.

Postanowieniem z dnia 4 marca 2016 roku Sąd Okręgowy połączył sprawy z wyżej wymienionych odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod wspólną sygn. V U 1323/15.

Na rozprawie w dniu 25 sierpnia 2016 roku pełnomocnik ubezpieczonego sprecyzował roszczenie, wnosząc o zaliczenie do pracy z przelicznikiem 1,8 okresu zatrudnienia od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca J. M., urodzony w dniu (...), w dniu 25 maja 2015 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-4 akt emerytalnych)

Do wniosku o emeryturę wnioskodawca załączył:

- świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 12 maja 2015 roku,

- protokół z posiedzenia Komisji weryfikacyjnej z dnia 10 listopada 2009 roku,

- ewidencję dniówek górniczych przepracowanych w wymiarze półtorakrotnym od dnia 15 stycznia 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku,

- zaświadczenie o wysokości zarobków oraz zaświadczenie o okresach nieskładkowych.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 12 maja 2015 roku, k. 8, protokół z posiedzenia Komisji weryfikacyjnej, k. 9 – 12, ewidencja dniówek górniczych przepracowanych w wymiarze półtorakrotnym, k. 14, zaświadczenie o wysokości zarobków, k. 15 akt emerytalnych)

Nie załączył charakterystyki stanowiska pracy.

(okoliczność niesporna)

Decyzją z dnia 25 czerwca 2015 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy emeryturę górniczą od dnia 17 czerwca 2015 roku, to jest od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie osiągane przez skarżącego w okresie od stycznia 2005 roku do grudnia 2014 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 203,17%, a podstawa wymiaru po waloryzacji – 6.721,53 zł. Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 29 lat i 8 miesięcy okresów składkowych oraz 2 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia wyniosła 4.335,58 zł. Okres pracy górniczej organ rentowy obliczył według następujących przeliczników:

- 87 miesięcy x 1,8 = 156,6 miesięcy,

- 223 miesiące x 1,2 = 267,6 miesięcy,

to jest łącznie 424,2 miesięcy.

Do stażu pracy górniczej oraz w wymiarze półtorakrotnym nie zaliczono:

- okresu od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku, ponieważ stanowisko robotnik do prac ciężkich nie figuruje w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- okresu od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 16 listopada 2006 roku, ponieważ stanowisko maszynista pomp odwodnienia odkrywki nie figuruje w załączniku nr 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- okresu od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku, ponieważ będąc zatrudnionym na stanowisku górnik kopalni odkrywkowej, ubezpieczony wykonywał te same czynności co przed 2006 rokiem.

(dowód: decyzja o przyznaniu emerytury z dnia 25 czerwca 2015 roku, k. 29 wraz z załącznikiem, k. 31 akt emerytalnych)

Ubezpieczony nie zaskarżył wyżej wymienionej decyzji.

(okoliczność niesporna)

W dniu 29 lipca 2015 roku ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie emerytury. Wniósł o ponowne przeliczenie emerytury z uwzględnieniem okresu od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku jako pracy na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej, wymienionym w Dziale III poz. 1 Załącznika nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku, a w konsekwencji zakwalifikowanie jej jako pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury.

(dowód: wniosek o ponowne przeliczenie emerytury, k. 33-36)

W piśmie z dnia 2 września 2015 roku organ rentowy poinformował wnioskodawcę, że do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym nadal nie zaliczono okresu od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku, ponieważ stanowisko robotnik do prac ciężkich nie figuruje w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku. Do pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym nie zaliczono natomiast okresu od dnia 1 maja 1988 roku do 16 listopada 2006 roku, ponieważ stanowisko maszynista pomp odwodnienia odkrywki nie figuruje w nr 3 do wyżej wymienionego rozporządzenia, a także okresu od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 rok z uwagi na brak informacji, czy będąc zatrudnionym na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej wnioskodawca wykonywał te same czynności co przed 2006 roku. Jednocześnie organ rentowy poprosił o doprecyzowanie charakterystyki stanowisk oraz na jakim sprzęcie i w jakim oddziale wykonywane były prace górnicze.

(dowód: pismo ZUS z dnia 2 września 2015 roku, k. 50 akt emerytalnych)

W odpowiedzi na ww. zobowiązanie pełnomocnik wnioskodawcy doręczył do ZUS w dniu 29 września 2015 roku dodatkową dokumentację w postaci charakterystyki stanowiska pracy z dnia 17 września 2015 roku sporządzonej przez pracodawcę oraz wyjaśnienie pracodawcy z dnia 23 września 2015 roku.

Pełnomocnik wnioskodawcy wniósł jednocześnie o wydanie przez ZUS decyzji w przedmiocie wniosku o przeliczenie.

(dowód: pismo ubezpieczonego z dnia 29 września 2015 roku wraz z kopertą, k. 51, 55, pismo pracodawcy ubezpieczonego wraz z charakterystyką stanowiska pracy, k. 52-54 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 15 października 2015 roku, sygn. (...), organ rentowy, po rozpoznaniu wniosku z dnia 29 lipca 2015 roku, wskazał, że wnioskodawcy zaliczono okresy:

- od dnia 1 kwietnia 1985 roku do dnia 31 lipca 1986 roku i od dnia 1 maja 1988 roku do 12 maja 2015 roku (nadal) z zastosowaniem przelicznika 1,2 „jako praca górnicza wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią”,

- od dnia 15 stycznia 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku z zastosowaniem przelicznika 1,8 jako praca górnicza wykonywana w wymiarze półtorakrotnym.

Ponadto nie zaliczono do pracy górniczej zatrudnienia od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku na stanowisku robotnik do prac ciężkich, ponieważ to stanowisko nie jest wymienione w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku.

Wnioskodawcę pouczono, że od decyzji przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego w Gliwicach w terminie miesiąca od doręczenia decyzji.

(dowód: decyzja z dnia 15 października 2015 roku, k. 57 akt emerytalnych)

Kolejną decyzją datowaną na dzień 14 grudnia 2015 roku organ rentowy przeliczył emeryturę wnioskodawcy od dnia 17 czerwca 2015 roku, to jest od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego, wskazując po pouczeniu skierowanym do wnioskodawcy, że „uchyla się dec. z dn. 25 czerwca 2015 roku”. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury wybrano wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych , to jest od stycznia 2005 roku do grudnia 2014 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 203,17 %, a podstawa wymiaru – 6721,53 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił:

- 29 lat i 7 miesięcy okresów składkowych

- 2 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych

Okres pracy górniczej obliczono według następujących przeliczników:

- 310 miesięcy x 1,2 = 372 miesięcy, to jest łącznie 372 miesiące.

Do stażu pracy górniczej, w tym w wymiarze półtorakrotnym organ rentowy nie zaliczył okresu od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku, ponieważ stanowisko robotnik do prac ciężkich nie figuruje w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku.

Natomiast do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym nie zaliczono:

- okresu od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 16 listopada 2006 roku, ponieważ stanowisko maszynista pomp odwodnienia odkrywki nie figuruje w załączniku nr 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- okresu od dnia17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku oraz od dnia 15 stycznia 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku, ponieważ będąc zatrudnionym na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej wnioskodawca wykonywał takie same czynności jak przed 2006 rokiem, kiedy był zatrudniony na stanowiskach robotnika do prac ciężkich i maszynisty pomp odwodnienia odkrywki.

(dowód: decyzja z dnia 14 grudnia 2015 roku, k. 59 wraz z załącznikiem, k. 61 akt emerytalnych)

J. M. jest zatrudniony w (...) S.A. Oddział (...) B. (wcześniej Kopalnia (...) w B.) w okresie od dnia 11 marca 1983 roku do nadal. Ubezpieczony zajmował kolejno następujące stanowiska:

- od dnia 11 marca 1983 roku do dnia 31 marca 1984 roku – robotnik przy pracach wulkanizacyjnych w oddziale (...),

- od dnia 1 kwietnia 1984 roku do dnia 31 marca 1985 roku – wulkanizator w oddziale (...),

- od dnia 1 kwietnia 1985 roku do dnia 31 lipca 1986 roku – pomiarowy górniczy na odkrywce w oddziale (...),

- od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 31 grudnia 1986 roku – robotnik w oddziale (...),

- od dnia 1 stycznia 1987 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku – robotnik przy pracach ciężkich w oddziale (...),

- od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 16 listopada 2006 roku - maszynista pomp odwadniania (maszynista pomp odwodnieniowych odkrywki) w oddziale (...),

- od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku – górnik kopalni odkrywkowej w oddziale (...),

- od dnia 1 stycznia 2013 roku do nadal – górnik kopalni odkrywkowej w oddziale (...).

W dniu 30 stycznia 2012 roku pracodawca powierzył ubezpieczonemu funkcję przodowego.

(dowód: umowa o pracę z dnia 11 marca 1983 roku, k. 4, umowa o pracę z dnia 24 marca 1983 roku, k. 5, angaż z dnia 1 kwietnia 1984 roku, k. 7, wniosek o przeniesienie, k. 8, angaż z dnia 1 kwietnia 1985 roku, k. 11, wniosek o przeniesienie, k. 15, zawiadomienie o przejściu z oddziału (...) do oddziału (...), k. 16, angaż z dnia 2 stycznia 1987 roku, k. 17, angaż z dnia 1 maja 1988 roku, k. 19, informacja z dnia 4 stycznia 1999 roku, k. 34, wniosek o zmianę nazwy stanowiska pracy, k. 57, angaż z dnia 29 grudnia 2006 roku, k. 59, informacja o powierzeniu funkcji przodowego z dnia 30 stycznia 2012 roku, k. 87, angaż z dnia 31 grudnia 2012 roku, k. 94 akt osobowych wnioskodawcy część B)

W okresie od dnia 8 marca do 11 marca 1988 roku wnioskodawca odbył przygotowanie zawodowe w zakresie podwyższenia kwalifikacji w specjalności obsługa pomp odwodnieniowych powierzchniowych. Egzamin złożył w dniu 15 marca 1988 roku. Następnie w dniu 28 lipca 1989 roku J. M. podwyższył kwalifikacje w specjalności spawanie elektryczne i cięcie tlenem. W dniu 12 czerwca 2007 roku skarżący uczestniczył w szkoleniu dotyczącym technologii łączenia rur (...) metodą spawania ekstruzyjnego i zgrzewania doczołowego. Natomiast w dniu 27 czerwca 2013 roku ubezpieczony uzyskał przygotowanie teoretyczne i praktyczne do obsługi metanomierzy indywidualnych.

(dowód: zaświadczenie o przygotowaniu zawodowym z dnia 15 marca 1988 roku, k. 18, zaświadczenie o przygotowaniu zawodowym z dnia 29 lipca 1989 roku, k. 23, certyfikat z dnia 12 czerwca 2007 roku, k. 63, zaświadczenie z dnia 27 czerwca 2013 roku, k. 101 akt osobowych wnioskodawcy część B)

W charakterystyce stanowiska pracy wystawionej w dniu 17 września 2015 roku pracodawca ubezpieczonego podał, że do zakresu obowiązków ubezpieczonego podczas zatrudnienia w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 16 listopada 2006 roku należały następujące czynności:

- wymiana, obsługa pomp w pompowniach i stanowiskach pompowych,

- budowa, przebudowa, naprawa instalacji pompowych w wyrobisku m.in.: armatury, rurociągów odprowadzających wody kopalnianie,

- nadzorowania ucinania/nadstawiania stalowych kolumn studni i piezometrów na poziomach roboczych w wyrobisku,

- prace za i wyładunkowe,

- budowa zgrzewanie rurociągów PE odprowadzających wodę.

Powyższe prace wykonywane były przy udziale sprzętu technologicznego (np. ciągnik, (...), dźwig) oraz narzędzi pomocniczych (np. zgrzewarki, wciągarki).

Jednocześnie pracodawca poinformował, że J. M. będąc zatrudnionym od dnia 17 listopada 2006 roku na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej wykonywał prace o podobnym charakterze jak wcześniej, czyli przed rokiem 2006.

(dowód: charakterystyka stanowiska pracy z dnia 17 września 2015 roku, k. 54)

W okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku w (...) B. funkcjonowały dwa oddziały odwodnieniowe – (...) i (...), które w dniu 1 stycznia 2013 roku ze względu na zmianę schematu organizacyjnego zostały połączone. Oddział (...) zajmował się systemem studni, a oddział (...) – odwodnieniem powierzchniowym na poziomach roboczych, których było jedenaście. Nie na każdym poziomie pracowała koparka, albowiem górne poziomy zostały już wyeksploatowane.

Po uzyskaniu uprawnień do obsługi pomp odwodnieniowych powierzchniowych i uzyskaniu angażu na stanowisko maszynisty pomp odwadniania, to jest w dniu 1 maja 1988 roku skarżący został zaangażowany w pracę brygady, która zajmowała się ucinaniem i nadstawieniem studni. Odwołujący wraz ze spawaczami obsługiwał kolektory stalowe. Czyścił i przygotował rury do spawania.

Wnioskodawca pracował w oddziale (...), świadcząc te same czynności w okresie od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku. Do jego obowiązków należało: wycinanie i nadbudowanie studni, przebudowywanie połączeń pomp do kolektora zbiorczego i rząpi oraz zabudowywanie kątów pływających w rząpiach.

Pracownicy oddziałów odwodnieniowych obsługiwali pompownie, to jest umocnione zbiorniki betonowe znajdujące się na każdym poziomie roboczym. W każdej z pompowni znajdowało się minimum 10 pomp. Członkowie brygady, do której należał ubezpieczony, po wykopaniu dołu przez górników, świadczyli czynności polegające na instalowaniu pompy pływającej i wykonaniu łącznika do pomp. Początkowo członkowie brygady sprawdzali też stan pompy i w razie awarii zajmowali się demontażem i montażem nowego urządzenia. Wraz ze zmianą technologii pojawiały się pompy zatapialne, instalowane przez producenta.

Zadaniem oddziału odwodnieniowego było też nastawianie i ucinanie stalowych kolumn studni oraz piezometrów, to jest otworów służących do pomiarów zwierciadła wody, których na wszystkich poziomach znajdowały się setki. Prace przy stalowych kolumnach studni polegały na ucinaniu rur poniżej poziomu roboczego tak, aby koparka mogła się przemieścić. Ucinając studnie, trzeba było wykonać prace załadunkowe i wyładunkowe, przy których członkowie brygady korzystali z ciągnika lub przyczepy.

Operatorzy koparek wieloczynnościowych dysponowali mapą i wiedząc gdzie znajdują się studnie zgłaszali, w którym miejscu trzeba obciąć studnie. Zawiadamiali pracowników oddziałów odwodnieniowych, gdy woda zbierała się na poziomie. Wówczas członkowie oddziału (...) lokalizowali rozlewisko i jego stopień, wskazywali górnikom miejsca, w których należało wykopać rząpie, zgrzewali rury, donosili pompy. Obowiązkiem skarżącego było montowanie instalacji w ten sposób, aby woda spływała do rząpi. Zdarzało się, że brygada ucinała studnie znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie koparki. Jednakże całokształt obowiązków świadczonych w ciągu dniówki roboczej był wykonywany na wszystkich poziomach roboczych.

Zmiana struktury organizacyjnej i połączenie oddziałów (...) i (...) nie spowodowały, aby wnioskodawca wykonywał inne czynności.

(dowód: częściowo zeznania świadka H. N., nagranie od minuty 6:18 do minuty 39:19, zeznania świadka Z. T., nagranie od minuty 39:19 protokół z rozprawy z dnia 19 maja 2016 roku, k. 37v – 38v, częściowo zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 7:58 do minuty 22:52, protokół z rozprawy z dnia 25 sierpnia 2016 roku, k. 54-55 akt sprawy)

Wnioskodawca nie pracował w systemie stykowym. Początkowo był zatrudniony na pierwszą zmianę, a następnie w systemie czterobrygadowym.

(okoliczność niesporna)

Na posiedzeniu w dniu 10 listopada 2009 roku Komisja weryfikacyjna, po wysłuchaniu wnioskodawcy oraz S. S. i R. S. uznała, że ubezpieczony w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku przez (...) dniówek pomimo posiadania angaży na stanowisko: robotnik do prac ciężkich i maszynista pomp odwodnienia pracował jako górnik kopalni odkrywkowej, to jest na stanowisku wymienionym w Dziale III pkt 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia. Wyżej wymienieni świadkowie zeznali przed Komisją weryfikacyjną, że wnioskodawca w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą górnika kopalni odkrywkowej.

(dowód: protokół z posiedzenia Komisji weryfikacyjnej z dnia 10 listopada 2009 roku, k. 9 - 12 akt emerytalnych)

W dniu 12 maja 2015 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym wskazała, że wnioskodawca jest zatrudniony w okresie od dnia 11 marca 1983 roku do nadal, a w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą od dnia 1 kwietnia 1985 roku do dnia 31 lipca 1986 roku na stanowisku pomiarowego na odkrywce, to jest na stanowisku wymienionym w załączniku nr 2 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku pod pozycją 24 oraz od dnia 1 sierpnia 1986 roku do nadal na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej, to jest na stanowisku wymienionym w załączniku nr 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku pod pozycją 1.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 12 maja 2015 roku, k. 8 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, że organ rentowy wydał dwie decyzje, od których odwołał się profesjonalny pełnomocnik działający w imieniu ubezpieczonego. Sąd Okręgowy podziela stanowisko stron, że organ rentowy wydał w dniu 15 października 2015 roku decyzję, dotyczącą wniosku o przeliczenie świadczenia, złożonego przez wnioskodawcę w dniu 29 lipca 2015 roku. Decyzja powyższa wydana została po złożeniu przez pełnomocnika wnioskodawcy wyżej wskazanego wniosku oraz po kolejnym jego piśmie, w którym zażądał wydania decyzji w tym przedmiocie. Wprawdzie organ nie nazwał jej decyzją, to jednak zawiera ona zawiera wszystkie, konieczne w myśl art. 107 § 1 k.p.a. elementy: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie oraz pouczenie, czy i w jakim trybie przysługuje od niej odwołanie oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej do jej wydania. Należy jedynie wskazać, że w decyzji tej organ popełnił pomyłkę. Mianowicie stwierdził, że zalicza pracę świadczoną przez J. M. w okresie od dnia 1 kwietnia 1985 roku do dnia 31 lipca 1986 roku oraz od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 12 maja 2015 roku z przelicznikiem 1,2, wskazując, że jest to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią.

Jednocześnie stwierdzić należy, że organ rentowy był uprawniony do wydania decyzji z dnia 14 grudnia 2015 roku, albowiem wnioskodawca po złożeniu wniosku o przeliczenie emerytury dostarczył nową dokumentację w postaci charakterystyki stanowiska pracy sporządzonej przez pracodawcę ubezpieczonego. Wyjaśnienia wymaga, że w myśl art. 114 ust. 1 ustawy, prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Pełnomocnik wnioskodawcy stał na stanowisku, że w przedmiotowej sprawie nie było podstaw do wydania nowej decyzji uchylającej i odmawiającej zaliczenia z zastosowaniem przelicznika 1,8 jakichkolwiek okresów zatrudnienia. ZUS zaś w odpowiedzi na odwołanie podnosił, że przysługiwało mu prawo do wydania nowej decyzji i jednocześnie uchylenia decyzji z dnia 25 czerwca 2015 roku. Stanowisko organu rentowego jedynie częściowo zasługuje na uwzględnienie. Otóż, o ile art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS umożliwia wydanie nowej decyzji na skutek przedłożenia nowych dowodów lub ujawnienia nowych okoliczności, to brak było podstaw do uchylenia decyzji z dnia 25 czerwca 2015 roku. W myśl bowiem art. 155 k.p.a. decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. ZUS był zatem uprawniony jedynie do ponownego przeliczenia wysokości emerytury należnej skarżącemu na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Ostatecznie w przedmiotowej sprawie organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury wnioskodawcy nie zaliczył do stażu pracy górniczej okresu od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku, a do okresu od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku, na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.), zwanej dalej ustawą, zastosował przelicznik 1,2. Pełnomocnik wnioskodawcy domagał się natomiast przeliczenia ww. okresów według przelicznika 1,8 zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50 a lub 50 e, stosuje się stosownie do treści art. 51 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1)  1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2)  1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50 d;

3)  1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50 c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4)  1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50 c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Z powyższego wynika, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej przelicznik 1,8 za każdy rok pracy stosuje się wyłącznie do pracy, o której mowa w art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pracami, do których stosuje się przelicznik 1,8, zgodnie z art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy, jest praca w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych.

Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie zaliczane jest do pracy górniczej oraz wykonywanej w przodkach uwzględnianej w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50 d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 nieobowiązującej ustawy z dnia 1 lutego 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 r., Nr 30, poz. 154). Wykaz ten obowiązuje jednak jedynie w takim zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Rozporządzenie wykonawcze nie może bowiem przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień niż uczynił to ustawodawca. Tym samym, przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowić muszą zawsze punkt wyjścia do oceny zasadności roszczeń emerytalnych ubezpieczonego. Innymi słowy, zastosowanie przelicznika 1,8 do pracy ubezpieczonego na stanowisku wymienionym w załączniku nr 3 do rozporządzenia wymaga by praca ta odpowiadała treści art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Jednocześnie o uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu omawianych przepisów nie decyduje treść wystawionych przez pracodawcę dokumentów, w tym zaświadczeń, świadectw, czy protokołów komisji weryfikacyjnych, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika. Dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez konkretnego pracownika stanowiska, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej, nie przesądza jeszcze o zaliczeniu zatrudnienia na tym stanowisku do pracy górniczej (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998 r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999, nr 6, poz. 213, z dnia 22 marca 2001 r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002, nr 22, poz. 553 oraz z dnia 2 czerwca 2010 r., I UK 25/10, LEX nr 621137).

Skarżący, domagając się ustalenia wysokości świadczenia emerytalnego z zastosowaniem przelicznika 1,8 do spornych okresów pracy górniczej, powinien zatem wykazać, że na zajmowanym stanowisku wykonywał stale i w pełnym wymiarze prace wymienione w art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej tj. prace bezpośrednio związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy miedzy innymi w wyroku z dnia 18 marca 2015 roku w sprawie I UK 280/14, wykaz stanowisk pracy, określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia, odnosi się wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09; z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10; z dnia 16 czerwca 2011 roku, IUK 381/10; 4 kwietnia 2012 roku, I UK 440/11; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09; LEX).

Przepis art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi o pracy w przodku na odkrywce, co oznacza, że przodek jest pojęciem węższym od pojęcia odkrywki. Przepisy nie definiują jednak pojęcia przodka i prac przodkowych. Przyjęcie tezy, że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu (tj. związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek) nie odpowiada pojęciu "pracy przodkowej", wynikającej z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego kwestionuje się również zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2011 roku, I UK 395/10). Pojęcie przodka musi być wykładane w sposób ścisły. Praca przodowa polega wyłącznie na urabianiu i ładowaniu urobku albo jest bezpośrednio związana z procesem urabiania urobku. Wskazać należy również, że pod określeniem "inne prace przodkowe" rozumieć trzeba inne prace górnicze w przodku, jednakże rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy art. 50d ust. 1 pkt 1 (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nim orzecznictwo).

W ocenie Sądu wnioskodawca, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie sprostał obowiązkowi wykazania, że wykonywał w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze pracę, o której mowa w art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przede wszystkim wskazać należy, że w załączniku nr 3 dziale III do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty wymieniono tylko 8 stanowisk, podczas gdy w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do tego rozporządzenia wymieniono 32 stanowiska pracy w kopalniach węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. Ubezpieczony uważa, że dotyczy go stanowisko wymienione pod pozycją 1 tego wykazu, to jest stanowisko górnika kopalni odkrywkowej. Sąd tego poglądu nie akceptuje. Gdyby bowiem tak rozumieć stanowisko pracy wymienione pod pozycją 1, to wszyscy objęci załącznikiem nr 2 mogliby być uważani za wykonujący pracę zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym.

Tymczasem tylko nieliczne spośród stanowisk pracy górniczej uzasadniają zaliczenie pracy na nich w wymiarze półtorakrotnym. W wyroku z dnia z dnia 18 marca 2015 roku w sprawie I UK 280/14 Sąd Najwyższy stwierdził, że nie zalicza się do pracy górniczej w rozumieniu art. 50 d ust. 1 ustawy prac wykonywanych wyłącznie we wkopie, polegających np. na likwidacji kolektorów odprowadzających wodę na poziomach roboczych koparek wielonaczyniowych, wymianie agregatów pompowych w studniach głębinowych zlokalizowanych na poziomach roboczych koparek i dokonywaniu pomiarów metanu w studniach głębinowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09, Legalis), przygotowywaniu terenu pod wydobycie węgla, umacnianiu skarpy oraz odwadnianiu terenu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10) czy odwadnianiu złoża (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2011 roku, I UK 70/11). Ponadto, odwołując się do wykładni językowej, należy wskazać, że górnikiem jest pracownik pracujący w kopalni przy urabianiu kopaliny, a wnioskodawca przy urabianiu nie pracował (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 marca 2010 roku, sygn. akt III AUa 2561/09).

Z brzmienia art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej wynika, że w jego rozumieniu pracą górniczą jest zatrudnienie przy pracach bezpośrednio łączących się z procesami związanymi z wydobywaniem kopalin, polegającymi na pozyskiwaniu złóż siarki i węgla brunatnego na odkrywce, a więc zatrudnienie przy pracach ściśle górniczych, do których zaliczono roboty górnicze przy urabianiu i ładowaniu (w tym strzałowe i odwadniające), roboty transportowe przy przewozie nadkładu i złoża, miernicze oraz bieżące prace konserwacyjne utrzymujące sprawność techniczną agregatów i urządzeń wydobywczych. Potwierdza to również wykaz stanowisk stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia, wymieniający wśród stanowisk, na których wykonywana jest praca górnicza w zakresie górnika odwadniacza złóż na odkrywce (pkt 2).

Zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, że czynności wykonywane przez ubezpieczonego były świadczone wyłącznie w przodku. Zarówno z dokumentacji pracowniczej, jak i pośrednio zeznań świadków wynika bowiem, że wnioskodawca wykonywał swoją pracę na terenie całej odkrywki. Sąd jedynie częściowo dał wiarę zeznaniom H. N., który wskazywał wprawdzie, że wnioskodawca pracował co najwyżej w odległości 40 metrów od koparki, to jest maszyny urabiającej, jednakże w dalszej części swych zeznań wskazywał, że brygada wykonywała odwodnienia w ten sposób, aby mogła przemieścić się maszyna podstawowa. Powyższe nakazuje uznać, że brygada wchodząca w skład, czy to oddziału (...) czy (...) realizowała swe zadania jeszcze przed rozpoczęciem procesu wydobycia urobku. Ponadto świadek Z. T. jednoznacznie wskazał, że prace odwodnieniowe były wykonywane na poziomach roboczych, na których pracowały maszyny podstawowe. O ile więc samo odwodnienie odbywało się pod kołami koparek wielonaczyniowych na różnych poziomach, o tyle wymiana i obsługa pomp w pompowniach, przebudowa instalacji pompowych, nadzorowanie i ucinanie kolumn studni i piezometrów oraz budowa i zgrzewanie rurociągów nie odbywało się na terenie przodka. Jest to logiczne, albowiem specyfika pracy w kopalni węgla brunatnego wymaga dokonywania odwodnień na terenie całego wyrobiska i nie można uznać, że skarżący świadczył swe czynności wyłącznie w ograniczonym obszarze przodka górniczego, a więc miejsca wydobycia urobku. Wszak studnie odwodnieniowe, w których znajdowały się pompy, rozmieszczone były na terenie całej odkrywki. Woda musiała być cały czas wypompowywana z terenu kopalni.

Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że wnioskodawca nie wykonywał prac polegających na obsłudze, konserwacji, przeglądach, naprawach, montażu, transporcie koparek i zwałowarek, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących czy transportujących. Nie pracował przy urabianiu i ładowaniu urobku. A zatem nie wykonywał prac określonych w art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z powyższych ustaleń Sądu wynikało jednoznacznie, iż praca wnioskodawcy w okresie zatrudnienia na oddziałach (...) i (...) nie spełniała wymogów zaliczenia jej w wymiarze półtorakrotnym, albowiem wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio w przodku. Odwodnienie terenu, na którym miała pracować koparka wielonaczyniowa, musiało przy tym nastąpić zanim koparka przybyła na dany teren i zanim rozpoczęła pracę. Oczywiście odwodnienie odbywało się cały czas, gdyż woda zbierała się w różnych miejscach, na różnych poziomach, także podczas pracy koparki, pod kołami koparki na jej przedpolu.

Ponadto jak wyżej wskazano, w związku z ustawowym określeniem pojęcia pracy w przodkach nie chodzi o jakąkolwiek pracę przy maszynach urabiających, ładujących i transportujących tylko o pracę, która polega na montażu, likwidacji i transporcie obudów maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach a pod określeniem "inne prace przodkowe" należy rozumieć inne prace górnicze w przodku, rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy. Muszą to być zatem zarówno prace na wskazanych maszynach podstawowych, jak również muszą to być prace związane bezpośrednio z procesem urabiania i ładowania urobku. Takich prac na koparkach czy zwałowarkach wnioskodawca z całą pewnością nie wykonywał.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności rozpoznawanej sprawy należało zatem uznać, że praca ubezpieczonego w okresie od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 12 maja 2015 roku, jako maszynisty pomp odwodnieniowych, które to stanowisko niesłusznie zostało uznane przez pracodawcę za zatrudnienie na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej, nie była pracą przodkową w omówionym wyżej rozumieniu.

Ma również rację organ rentowy, że nie tylko nie zaliczył wnioskodawcy do pracy górniczej z przelicznikiem 1,8 okresu zatrudnienia w charakterze robotnika i robotnika prac ciężkich od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku (ze względów jak wyżej), ale i że nie zaliczył tego okresu w ogóle do pracy górniczej z przelicznikiem 1,2. Skarżący nie udowodnił bowiem, aby w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku wykonywał pracę górniczą. Z dokumentacji pracowniczej odwołującego jednoznacznie wynika, że uprawnienia do obsługi pomp odwodnieniowych powierzchniowych skarżący uzyskał w dniu 15 marca 1988 roku. W związku z powyższym, z dniem 1 maja 1988 roku pracodawca powierzył ubezpieczonemu obowiązki maszynisty pomp odwodnieniowych. Należy więc uznać, że wcześniej takich obowiązków skarżący nie wykonywał. Wnioskodawca miał obowiązek udowodnienia świadczenia w spornym okresie zatrudnienia pracy górniczej przy zastosowaniu różnorodnych środków dowodowych. Jednocześnie jednak Sąd Okręgowy prezentuje stanowisko, zgodnie z którym wyłącznie zeznania świadków lub przesłuchanie strony, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentach pracowniczych, nie stanowią miarodajnego dowodu pracy w szczególnych warunkach. Nie jest bowiem dopuszczalne czynienie ustaleń wyłącznie na podstawie zeznań świadków lub przesłuchaniu stron, w sytuacji gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne.

W konsekwencji zeznania świadków H. N., Z. T. oraz samego ubezpieczonego w charakterze strony zasługują na wiarę w zakresie, w jakim korespondują z treścią dokumentów dotyczących spornego okresu zatrudnienia, chyba, że dokumenty te budzą zasadnicze wątpliwości co do ich wiarygodności. Osobowe źródła dowodowe, mają charakter subsydiarny, pomagający w wypełnieniu ewentualnych luk w dokumentacji i nie są wystarczającym dowodem do zakwestionowania, faktów wynikających z prawidłowo prowadzonej, kompletnej dokumentacji pracowniczej.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd Okręgowy uznał, że nieprawidłowe jest zarówno świadectwo pracy górniczej wystawione przez pracodawcę, jak i stwierdzenia zawarte w protokole Komisji weryfikacyjnej, oceniającej pracę wnioskodawcy w całym spornym okresie.

Reasumując, poczynione ustalenia odnośnie wykonywanych przez wnioskodawcę czynności w okresie od dnia 1 maja 1988 roku do dnia 12 maja 2015 roku nie pozwalają na uznanie, że skarżący wykonywał pracę wymienioną w dziale III załącznika nr 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku. Czynności ubezpieczonego w tym okresie, polegające na przygotowywaniu terenu pod wydobycie węgla (odwadnianie terenu), nie mieszczą się w ustawowym pojęciu prac przodkowych uprawniających do zastosowania spornego w sprawie przelicznika. Natomiast prace wnioskodawcy w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 roku do dnia 30 kwietnia 1988 roku (robotnik i robotnik do prac ciężkich) w ogóle nie mogą być uznane za pracę górniczą, albowiem wnioskodawca nie wykazał, że wykonywał pracę określoną w art. 50c ust. 1 pkt 4.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika skarżącego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu BHP. Dowód z opinii biegłego, zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. powoływany jest w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych, a więc nie służy do gromadzenia dowodów z dokumentów. Zadaniem biegłego jest pomoc w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 27 listopada 2015 roku, sygn. akt I ACa 901/15). W przedmiotowej sprawie nie było konieczności zasięgnięcia wiadomości specjalnych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji.