Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2016r. w Warszawie

sprawy G. U.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o podleganie ubezpieczeniom społecznymi składki na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania G. U.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 31 października 2014r., znak: (...) oraz

z dnia 30 listopada 2015r., znak: (...)

1.  odrzuca odwołanie od decyzji z dnia 31 października 2014r., znak: (...);

2.  oddala odwołanie od decyzji z dnia 30 listopada 2015r., znak: (...).

UZASADNIENIE

G. U. w dniu 27 stycznia 2016r. złożyła do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w formie ustnej odwołanie od decyzji z dnia 31 października 2014r., znak: (...), stwierdzającej, że jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 29 października 2009r. do dnia 2 listopada 2009r. oraz od dnia 19 listopada 2009r. do dnia 23 listopada 2009r. Dodatkowo G. U. złożyła odwołanie od decyzji z dnia 30 listopada 2015r., znak: (...), stwierdzającej, że jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy za okres październik – listopad 2009r. w łącznej kwocie 1.057,93 zł.

Dla uzasadnienia swego stanowiska ubezpieczona wskazała, że jedynie zarejestrowała działalność gospodarczą w Urzędzie Gminy oraz uczestniczyła w szkoleniu dla agentów ubezpieczeniowych, jednakże nie podjęła działalności gospodarczej. Od 3 listopada 2009r. do 30 listopada 2009r. rozpoczęła pracę tymczasową na rzecz (...) sp. z. o.o. i nie miała czasu prowadzić wskazanej działalności. Po złożeniu w dniu 14 lipca 2014r. pisma wyjaśniającego, pismo z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 lipca 2014r. potraktowała jako nieaktualne, gdyż uznała, że odpowiedziała na nie pismem z tego samego dnia. Nie oczekiwała decyzji w sprawie, gdyż uważała, że pismo było wysłane wcześniej przed złożeniem jej pisma. Wskazała, że nie mieszkała pod adresem, na który była kierowana korespondencja z Zakładu, ale do ZUS nie zgłosiła zmiany adresu, ponieważ tylko tymczasowo przebywała pod innym adresem. Starała się sprostować sprawę wpisu w (...), ale z uwagi na zmiany w przepisach i powstanie (...), Urząd Gminy poinformował, że nie może dokonać zmiany, ponieważ została wpisana w (...), natomiast archiwa (...) nie podlegają już gminie (notatka z przyjęcia interesanta z dnia 29 grudnia 2015r., k. 2 a.s).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o odrzucenie odwołania od decyzji z dnia 31 października 2014r., a w razie nieuwzględnienia powyższego wniosku o oddalenie odwołania. Nadto wnioskował o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 30 listopada 2015r.

Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy wskazał, że w dniu 1 października 2009r. w ramach „jednego okienka” wpłynęło zgłoszenie ubezpieczonej z datą powstania obowiązku opłacania składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od dnia 29 października 2009 roku, natomiast w dniu 29 grudnia 2009 roku również w ramach „jednego okienka” zostało zgłoszone wyrejestrowanie ubezpieczonej od dnia 24 listopada 2009 roku. Jak wskazał organ rentowy ubezpieczona nie złożyła odpowiedniego zgłoszenia osoby ubezpieczonej na druku (...), (...) oraz wyrejestrowania na druku (...). Pismem z dnia 14 sierpnia 2014 roku organ rentowy poinformował ubezpieczoną o konieczności złożenia prawidłowych dokumentów ubezpieczeniowych.

Dodatkowo organ rentowy podniósł, że z informacji uzyskanych w dniu 18 sierpnia 2014 roku z Urzędu Skarbowego W.-P. oraz z pisma z dnia 30 listopada 2009 roku Urzędu m. st. W. Delegatury Biura Działalności Gospodarczej i Zezwoleń w D. P. wynika, iż ubezpieczona prowadziła działalność gospodarczą od dnia 29 października 2009 roku do dnia 24 listopada 2009 roku. Natomiast z dokumentów zidentyfikowanych na koncie ubezpieczonej wynika również, że w okresie od dnia 3 listopada 2009 roku do dnia 18 listopada 2009 roku ubezpieczona była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez płatnika składek (...) sp. z o.o. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca była wyższa od obowiązującej za dany okres kwoty minimalnego wynagrodzenia. Z uwagi na powyższe w okresie od dnia 29 października 2009 roku do dnia 2 listopada 2009 roku oraz od dnia 19 listopada 2009 roku do dnia 23 listopada 2009 roku prowadzenie działalności gospodarczej stanowiło jedyny tytuł, który powodował powstanie obowiązku ubezpieczenia społecznego G. U.. W konsekwencji w dniu 31 października 2014 roku została wydana została decyzja stwierdzająca, że ubezpieczona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu we wskazanych. Kolejną decyzją z dnia 30 listopada 2015 roku ustalono z kolei zadłużenie za wymieniony okres w łącznej kwocie 1.057,93 zł wraz z odsetkami liczonymi na dzień wydania decyzji.

Odnosząc się do odwołania G. U. od decyzji z dnia 31 października 2014 roku, organ rentowy wskazał na konieczność odrzucenia odwołania. Powołał się przy tym na art. 168 k.p.c. i art. 169 k.p. ( odpowiedź na odwołanie z dnia 26 stycznia 2016r., k. 3 - 4 a.s.)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. U. (NIP: (...)) w dniu 15 września 2009r. dokonała pod numerem (...) wpisu działalności gospodarczej pod nazwą (...) w zakresie działalności agentów i brokerów ubezpieczeniowych, pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, zgodnie z ustawą z dnia 25 października 1991r.
o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, tj. Dz. U. Nr 110 poz. 721 z późn. zm.. Jako datę rozpoczęcia działalności gospodarczej wskazała dzień 29 października 2009r. ( decyzja z dnia 30 listopada 2009r., k. 9 t. I a.r., zeznania G. U., nagranie rozprawy z dnia 6 kwietnia 2016r., płyta CD, k. 22 a.s. oraz nagranie rozprawy z dnia 27 czerwca 2016r., płyta CD, k. 61 a.s.).

Przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej ubezpieczona w dniach od 4 do 28 sierpnia 2009r. odbyła 152-godzinne szkolenie zorganizowane przez (...) Towarzystwo (...) S.A. dla osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych, przeprowadzone zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 7 lipca 2005r. w sprawie minimalnego zakresu szkolenia osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych oraz zakresu obowiązujących tematów egzaminu i trybu jego przeprowadzania, na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. nr 124, poz. 1154, z 2004r. nr 96, poz. 959 oraz z 2005r. nr 48, poz. 447). Jako potwierdzenie tego faktu otrzymała w dniu 28 sierpnia 2009r. zaświadczenie ( zaświadczenie z dnia 28 sierpnia 2009r., k. 29 a.s.). Dodatkowo w dniu 28 sierpnia 2009r. wystawiono jej zaświadczenie o przystąpieniu do egzaminu dla osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych ( zaświadczenie z dnia 28 sierpnia 2009r., k. 30 a.s.).

W dniu 28 sierpnia 2009r. G. U. podpisała z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o współpracy na stanowisku przedstawiciela ubezpieczeniowo-finansowego ( umowa o współpracy z dnia 28 sierpnia 2009r., k. 50-54 a.s.). W czasie jej realizacji nie otrzymała żadnego wynagrodzenia (pismo (...), k. 48 a.s.).

W dniu 24 listopada 2009r. G. U. za porozumieniem stron rozwiązała z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o współpracy zawartą w dniu 28 sierpnia 2009r. na stanowisku Przedstawiciela Ubezpieczeniowo-Finansowego ( rozwiązanie umowy o współpracy z dnia 24 listopada 2009r., k. 49 a.s.).

Pismem z dnia 29 października 2009r. ubezpieczona zawiadomiła Urząd Skarbowy w W. o zawieszeniu działalności gospodarczej, prowadzonej na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ( pismo z dnia 29 października 2009r., k. 36 a.s., pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego W. P. z dnia 5 maja 2016r., k. 35 a.s.).

W okresie od dnia 3 listopada 2009 roku do dnia 18 listopada 2009 roku ubezpieczona była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez płatnika składek (...) sp. z o.o. (okoliczność bezsporna).

W dniu 30 listopada 2009r. Prezydent m. st. W. dokonał wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta m.st. W. dla D. P. wpisu dokonanego w dniu 15 września 2009r. pod numerem (...), dotyczącego działalności agentów i brokerów ubezpieczeniowych, pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, zgłoszonej przez G. U. (decyzja z dnia 30 listopada 2009r., k. 9 t. I a.r., pismo z dnia 29 września 2014r., k. 7 t. I a.r., zeznania G. U., nagranie rozprawy z dnia 6 kwietnia 2016r., płyta CD, k. 22 a.s. oraz nagranie rozprawy z dnia 27 czerwca 2016r., płyta CD, k. 61 a.s.).

G. U. podjęła zatrudnienie w Urzędzie Skarbowym W. – P., gdzie do chwili obecnej pracuje ( zeznania G. U., nagranie rozprawy z dnia 6 kwietnia 2016r., płyta CD, k. 22 a.s. oraz nagranie rozprawy z dnia 27 czerwca 2016r., płyta CD, k. 61 a.s.).

Pismem z dnia 2 lipca 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował G. U., kierując korespondencję na adres W., ulica (...), że dokonał z urzędu analizy konta ubezpieczonej jako prowadzącej działalność gospodarczą i zidentyfikował dokument zgłoszeniowy płatnika składek (...) od dnia 29 października 2009r. oraz dokument wyrejestrowujący (...) z dniem 23 listopada 2009r., natomiast brakuje dokumentów zgłoszeniowych (...) i (...) oraz dokumentów rozliczeniowych (...) za miesiące październik oraz listopad 2009r. W związku z powyższym ubezpieczona została zobowiązana do złożenia brakujących dokumentów. Powyższe pismo zostało skutecznie doręczone ubezpieczonej w dniu 18 lipca 2014r. ( pismo z dnia 2 lipca 2014r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 39-40 t. I a.r.).

Kolejnym pismem z dnia 14 lipca 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił ubezpieczoną o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia okresu podlegania przez ubezpieczoną ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Wyjaśnił jednocześnie, iż z dokumentów zidentyfikowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonej wynika, że była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez płatnika składek (...) Sp. z . o.o. w okresie od dnia 3 listopada 2009r. do dnia 18 listopada 2009r. Wskazał również, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca była wyższa od obowiązującej za dany okres kwoty minimalnego wynagrodzenia, w konsekwencji czego w okresie od dnia 29 października 2009r. do dnia 2 listopada 2009r. oraz od dnia 19 listopada 2009r. do dnia 23 listopada 2009r. prowadzenie działalności gospodarczej było jedynym tytułem rodzącym obowiązek ubezpieczenia społecznego. Organ rentowy zawarł w treści zawiadomienia również informacje wynikające z art. 10 § 1 k.p.a. w zakresie przysługującego stronie postępowania prawa do czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Poinformowano także o wynikającym z art. 41 k.p.a. obowiązku powiadomienia organu rentowego o każdej zmianie adresu. Powyższe pismo zostało ubezpieczonej skutecznie doręczone w dniu 23 lipca 2014r. ( pismo z dnia 14 lipca 2014r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 15-19 t. I a.r.).

Pismem z dnia 14 lipca 2014r. G. U. w odpowiedzi na pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 lipca 2014r. wyjaśniła, iż w dniu 29 października 2009r. jednocześnie rozpoczęła oraz zakończyła działalność gospodarczą. Wskazała, iż faktycznie nigdy jej nie prowadziła. Nie rejestrowała się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako płatnik, gdyż zawiesiła działalność z dniem jej rozpoczęcia i z tego powodu nie była zobowiązana do opłacania składek w okresie od dnia 29 października 2009r. do dnia 24 listopada 2009r. ( pismo G. U. z dnia 14 lipca 2014r., k. 35 t. I a.r.).

Pismem z dnia 14 sierpnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił ubezpieczoną o zakończeniu wszczętego postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia okresu podlegania przez ubezpieczoną ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Organ rentowy zawarł w treści zawiadomienia informacje o możliwości wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji kończącej postępowanie co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Zawiadomienie zostało wysłane na adres ul. (...) w W. ( pismo z dnia 14 sierpnia 2014r., k. 13 t. I a.r.).

W dniu 31 października 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 83 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1442, z późn. zm.), wydał decyzję, znak: (...) stwierdzającą, iż G. U. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 29 października 2009r. do dnia 2 listopada 2009r. oraz od dnia 19 listopada 2009r. do dnia 23 listopada 2009r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ze złożonych dokumentów wynika, iż w okresie od dnia 29 października 2009r. do dnia 23 listopada 2009r. ubezpieczona dokonała zgłoszenia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Nie dokonała jednak zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz nie złożyła dokumentów rozliczeniowych (...). Z informacji uzyskanych z Urzędu Skarbowego W. P. wynika, iż prowadziła działalność gospodarczą od dnia 29 października 2009r. do dnia 24 listopada 2009r. Ponadto, z dokumentów zidentyfikowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonej wynika, że była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. w okresie od 3 listopada 2009r. do 18 listopada 2009r. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca była wyższa od obowiązującej za dany okres kwoty minimalnego wynagrodzenia, a więc w konsekwencji w okresie od dnia 29 października 2009r. do dnia 2 listopada 2009r. oraz od dnia 19 listopada 2009r. do dnia 23 listopada 2009r. prowadzenie działalności gospodarczej było jedynym tytułem rodzącym obowiązek ubezpieczenia społecznego (decyzja ZUS z dnia 31 października 2014r., k. 1 – 3 t. I a.r.).

Powyższa decyzja została wysłana na adres jak poprzednio i powróciła do Oddziału z adnotacją „ zwrot – nie podjęto w terminie” (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 5 t. I a.r.).

Pismem z dnia 5 października 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 61 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.2013r. poz. 267 z póżn zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2015r. poz. 121) zawiadomił ubezpieczoną o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, na którą składają się należności z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) w kwocie 283,96 zł;

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) w kwocie 742,48 zł;

- składek na Fundusz Pracy za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) w kwocie 22,49 zł.

Powyższe pismo nie zostało przez ubezpieczoną odebrane, powróciło z adnotacją „ zwrot – nie podjęto w terminie” ( pismo z dnia 5 października 2015r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 1 – 3 t. II a.r.).

Pismem z dnia 2 listopada 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił G. U. o zakończeniu postępowania dowodowego i wyznaczył 7 dniowy termin na wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Pismo zostało skutecznie doręczone ubezpieczonej w dniu 6 listopada 2015r. ( pismo z dnia 2 listopada 2015r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 7- 9 t. II a.r.).

W dniu 30 listopada 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W., na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015r. poz. 121, z późn. zm.), wydał decyzję znak: (...), stwierdzającą, że G. U. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy. Zadłużenie wraz należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wyniosło łącznie 1.057,93 zł, w tym z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) – 283,96 zł;

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) – 742,48 zł;

- składek na Fundusz Pracy za okres od października 2009 roku do listopada 2009 roku w ramach zakresów numerów deklaracji (...) - 22,49 zł;

Wskazana decyzja została doręczona G. U. w dniu 18 grudnia 2015r. (decyzja ZUS z dnia 30 listopada 2015r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 11-13 t. II a.r.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów
z dokumentów zawartych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych G. U.. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Jedynymi dokumentami, których ubezpieczona nie pamiętała, ale podpisów, które na nich złożyła nie kwestionowała, były dokumenty nadesłane przez (...). Zdaniem Sądu, były one wiarygodne, ponieważ – jak zostało wskazane – G. U. je podpisała i nie podniosła, by podpisy nie od niej pochodziły.

Zeznaniom ubezpieczonej Sąd dał wiarę za wyjątkiem tej części, w której ubezpieczona wskazywała na tymczasową zmianę adresu w okresie, gdy Zakład prowadził postępowanie wyjaśniające. Dla potwierdzenia tej okoliczności G. U. nie przedstawiła żadnych dowodów, nawet nie oznaczyła w jakim okresie nie przebywała pod adresem W., ulica (...). Jednocześnie, choć odebrała pismo ZUS z dnia 14 lipca 2014r. informujące o obowiązku powiadamiania o zmianie adresu, takiej informacji Zakładowi nigdy nie przekazała. Wobec powyższego, Sąd ocenił twierdzenia ubezpieczonej we wskazanym zakresie jako niewiarygodne. Jeśli chodzi zaś o zeznania dotyczące obytego szkolenia i umowy podpisanej z (...) S.A., to Sąd ich nie kwestionował biorąc pod uwagę długi okres od w/w wydarzeń i okoliczność, na którą ubezpieczona wskazywała, a więc jej niepamięć co do wspomnianych okoliczności. Fakt dotyczący odbytego szkolenia, podpisanej umowy i jej rozwiązania oraz nieuzyskania przez ubezpieczoną żadnego wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy, został ustalony w oparciu o dokumenty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. U. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 31 października 2014r. znak: (...) podlegało odrzuceniu, natomiast odwołanie G. U. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 30 listopada 2015r., znak: (...), jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Zdaniem Sądu odwołanie od decyzji z dnia 31 października 2014r. zostało złożone przez G. U. po terminie i należało je odrzucić.

Zgodnie z art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Z kolei w myśl art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Biorąc pod uwagę brzmienie powołanego przepisu Sąd może nie odrzucić odwołania (rozpoznać je), jeśli przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. Sąd może tak postąpić na wniosek ubezpieczonego. Złożenie wyraźnego wniosku nie jest jednak niezbędne i wystarczające jest powołanie się i wykazanie okoliczności usprawiedliwiających przekroczenie terminu. Sąd nie ma natomiast obowiązku ustalania z urzędu przyczyn wniesienia odwołania po terminie ( postanowienie SN z dnia 14 września 1995r., II URN 36/95, OSNAPiUS 1996, nr 13, poz. 191; por. też postanowienie SN z dnia 18 grudnia 1998r., II UKN 561/98, OSNAPiUS 2000, nr 5, poz. 199). Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne i czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawione uznaniu sądu (wyrok SN z dnia 21 marca 2006r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

Użyte w art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. sformułowanie "przyczyny niezależne" jest szersze od "braku winy strony" (art. 168 § 1 k.p.c.) i pozwala na uwzględnienie także niektórych przyczyn zawinionych (postanowienie SN z dnia 14 lutego 1996r., II URN 63/95, OSNAPiUS 1996, nr 17, poz. 256). Jeżeli strona była należycie pouczona o trybie i terminie zaskarżenia decyzji organu rentowego, to wniesienie odwołania z kilkumiesięcznym opóźnieniem jest nadmiernym przekroczeniem terminu z przyczyn zależnych od odwołującego się (postanowienie SN z dnia 22 kwietnia 1997r., II UKN 61/97, OSNAPiUS 1998, nr 3, poz. 104). Wniesienie odwołania po upływie 18 miesięcy od dnia doręczenia odpisu decyzji jest nadmiernie spóźnione i uzasadnia jego odrzucenie (postanowienie SN z dnia 29 września 1999r., II UKN 490/99, OSNAPiUS 2001, nr 2, poz. 57; por. też postanowienie SN z dnia 29 października 1999r., II UKN 588/99, OSNAPiUS 2001, nr 4, poz. 134).

Rozważając sytuację jaka zaistniała w przedmiotowej sprawie, należy wskazać, iż organ rentowy w dniu 23 lipca 2014r. zawiadomił ubezpieczoną o wszczęciu postępowania dotyczącego podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej . Następnie pismem z dnia 14 sierpnia 2014r. powiadomił o zakończeniu prowadzonego postępowania i wskazał na możliwość wypowiedzenia się w sprawie przed wydaniem decyzji, a potem w dniu 31 października 2014r. wydał decyzję, która została przesłana na adres ubezpieczonej: W., ul. (...), którym sama ubezpieczona posługiwała się kierując korespondencją do Zakładu. Przesyłka była awizowana w dniu 4 listopada 2014r., a potem w dniu 12 listopada 2014r. i w związku z jej niepodjęciem została zwrócona 19 listopada 2014r.

W ocenie Sądu dokonane przez organ rentowy doręczenie przesyłki zawierającej zaskarżoną decyzję z dnia 31 października 2014r. zasadnie zostało uznane jako skutecznie dokonane. Zgodnie z art. 44 k.p.a., który ma zastosowanie do doręczeń dokonywanych przez organy administracji, w razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 42 i 43:

1)operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego;

2) pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie właściwej gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika urzędu gminy (miasta) lub upoważnioną osobę lub organ (§ 1).

Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata (§ 2). W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia (§ 3). Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy (§ 4).

W rozpoznawanej sprawie zostały zachowane wymogi pozwalające na uznanie za skuteczne zastępczego doręczania dokonanego w trybie powołanego przepisu. Przesyłka zawierająca zaskarżoną decyzję kierowana do ubezpieczonej została wysłana na prawidłowy adres i była prawidłowo awizowana zgodnie z treścią w/w przepisu. W związku z tym nie było podstaw do uznania, iż nie doszło do skutecznego doręczenia zaskarżonej decyzji.

Ubezpieczona poniekąd kwestionowała doręczenie zastępcze, ponieważ wskazywała, że nie zamieszkiwała pod adresem W., ul. (...). Sąd miał na uwadze, iż fikcję doręczenia zastępczego strona może obalić, jeżeli wykaże, że z przyczyn od niej niezależnych o przesyłce nie wiedziała. Innymi słowy, jest to domniemanie prawne skutecznego doręczenia pisma, które może być obalone przez wykazanie, że adresat o nadejściu przesyłki nie wiedział lub nie miał możliwości jej odebrania (postanowienie SN z dnia 13 marca 2014r., I CSK 289/13). W rozważanym przypadku – zdaniem Sądu – nie doszło jednak do skutecznego obalenia tego domniemania. Ubezpieczona powołała się w zasadzie tylko na jedną okoliczność, że nie zamieszkiwała okresowo pod adresem, który organ rentowy wskazywał kierując do niej korespondencję. W ocenie Sądu, taka argumentacja nie tylko nie została udowodniona, ale i uprawdopodobniona. G. U. ograniczyła się jedynie do zaprezentowania swego stanowiska, co nie jest wystarczające, by fikcję domniemania zastępczego wzruszyć szczególnie, że organ rentowy w skutecznie doręczonym zawiadomieniu z dnia 14 lipca 2014r. poinformował ubezpieczoną o konieczności informowania o zmianie adresu. Skoro więc ubezpieczona tego obowiązku nie dopełniła, a przecież jest osobą paradną, to z tego należy wnioskować, iż sytuacja zmiany miejsca zamieszkania nie nastąpiła. Za takim twierdzeniem przemawia również i to, że z zeznań ubezpieczonej nie wynikało ani gdzie zamieszkiwała czasowo, ani dokładnie w jakim okresie miało to miejsce. Szczególnie doprecyzowanie okresu zamieszkiwania w innym miejscu było konieczne, by Sąd mógł skonfrontować, czy tenże okres pokrywa się z okresem, w którym decyzja z dnia 31 października 2014r. została przesłana i mogła być zaskarżona. G. U. nie potrafiła tego jednak wskazać, a zatem i z tego względu jej stanowisko i zeznania w tym zakresie nie zostały uwzględnione.

Wobec powyższego Sąd ocenił, iż doręczenie zaskarżonej decyzji ubezpieczonej zostało dokonane z dniem 19 listopada 2014r., a więc z upływem 14 dnia od dokonania pierwszej awizacji. W tej sytuacji 30 dniowy termin do złożenia odwołania upłynął 19 grudnia 2014r. Odwołanie tymczasem zostało wniesione w dacie 29 grudnia 2015r., a więc po ponad roku. Opóźnienie jest wobec tego po pierwsze nadmierne, a po drugie nie nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej. Ubezpieczona wyłącznie z powodów leżących po jej stronie nie wniosła odwołania w terminie. Przede wszystkim wiązało się to z okolicznościami dotyczącymi zastępczego doręczenia decyzji. Ponadto rozpatrując kwestię zawinienia należy również wskazać, że G. U. wiedziała, że ZUS wszczął postępowanie i że skutkiem tego będzie wydanie rozstrzygnięcia, gdyż nawet sama o to wnioskowała w piśmie z dnia 14 lipca 2014r. Pomimo tego nie interesowała się sprawą, nie zasięgała informacji o tym, czy zapadła decyzja i jakiej treści. W związku z tym wobec skutecznego zastępczego doręczanie decyzji nie można mówić o złożeniu odwołania po terminie z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej. Przy tym druga z przesłanek, która musi być spełniona kumulatywnie, także nie została spełniona, tj. opóźnienie w złożeniu odwołania zostało ocenione jako nadmierne, gdyż przekroczyło jeden rok.

W związku z powyższym w sprawie zastosowanie znalazła dyspozycja art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. i dlatego odwołanie od decyzji z dnia 31 października 2014r. należało odrzucić.

Rozpoznając odwołanie od drugiej z zaskarżonych decyzji, tj. z dnia 30 listopada 2015r., Sąd miał na uwadze, że dotyczyła ona wysokości zadłużenia G. U. wobec Zakładu. Kwestia samego podlegania ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, która była podstawą odwołania ubezpieczonej od obu skarżonych decyzji, została zaś rozstrzygnięta decyzją z dnia 31 października 2014r. Przy tym, co istotne, decyzja ta zdaniem Sądu, wobec złożenia odwołania po terminie, stała się prawomocna i wiąże się z określonymi konsekwencjami dla ubezpieczonej, jak choćby w zakresie opłacania należnych składek.

W orzecznictwie charakter takich decyzji jak ta z 31 października 2014r. był szeroko omawiany. Zgodnie przyjmuje się, że tego rodzaju decyzje mają charakter deklaratoryjny. Jednocześnie m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2011r. (I UK 403/10, ODNP 2012/13-14/178) zostało zaakcentowane, że sądy są związane ostatecznymi decyzjami administracyjnymi o charakterze konstytutywnym oraz decyzjami deklaratoryjnymi, wydanymi w sprawach administracyjnych w znaczeniu materialnym, czyli sprawach wynikających ze stosunków z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Związanie sądu decyzjami deklarującymi podleganie (niepodleganie) ubezpieczeniom społecznym potwierdził Sąd Najwyższy w wyrokach: z 10 czerwca 2008r. (I UK 376/07, OSNP 2009 nr 21-22, poz. 295) oraz z 29 stycznia 2008r. (I UK 173/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 78).

Dla rozpoznawanej sprawy przytoczone powyżej poglądy mają takie znaczenie, że dopóki w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja ZUS dotycząca podlegania G. U. ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej, dopóty sąd rozpoznający sprawę odnoszącą się do wysokości zadłużenia, jest związany tą decyzją, co oznacza, że nie może kontrolować jej prawidłowości. Takie też stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w powołanym już wyroku z dnia 19 maja 2011r. (I UK 403/10, ODNP 2012/13-14/178). Inaczej rzecz ujmując, niezależnie od tego, czy ubezpieczona faktycznie powinna podlegać ubezpieczeniom społecznym z w/w tytułu, czy też taka kwalifikacja jest błędna - bez uchylenia, zmiany bądź unieważnienia decyzji o podleganiu systemowi ubezpieczeń społecznych w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej - nie jest możliwe stwierdzenie, że składki na ubezpieczenie społeczne nie powinny zostać zapłacone.

Biorąc pod uwagę powyższe, G. U. powinna najpierw doprowadzić do wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej (czy to wnioskując o ponowne ustalenie, czy też o stwierdzenie nieważności tej decyzji, jeśli warunki zostały spełnione), a dopiero po pozytywnym rozstrzygnięciu tej kwestii, może kwestionować ustalone z tego tytułu zadłużenie. Odwrotna kolejność nie może doprowadzić do pożądanego przez ubezpieczoną skutku.

Analizując treść decyzji z dnia 30 listopada 2015r., należy wskazać, że zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Z kolei w myśl art. 32 ustawy, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc,
z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1)do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie
za siebie;

2)do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3)do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

Zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 ustawy, od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2012r. poz. 749, z późn. zm.).

Sąd mając na uwadze całość zgromadzonego materiału dowodowego zważył,
że organ rentowy prawidłowo wydał decyzję z dnia 30 listopada 2015r. w oparciu o obowiązuje przepisy prawne. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla prowadzących działalność gospodarczą, czyli takich jak ubezpieczona G. U., stanowi zadeklarowana kwota – musi ona wynosić jednak co najmniej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia zamieszczanego corocznie w projekcie budżetu państwa (art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Kwotę tę podaje Minister Pracy i Polityki Społecznej w komunikacie ogłaszanym w Monitorze Polskim.

W rozpatrywanej sprawie składki za okres, o którym mowa w decyzji z dnia 31 października 2014r., zostały obliczone prawidłowo, w zgodzie z obowiązującymi przepisami, podobnie jak odsetki wyliczone na datę wydania decyzji.

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołanie G. U. od decyzji z dnia 30 listopada 2015r., jako bezzasadne, podlegało oddaleniu.

ZARZĄDZENIE

(...)