Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 239)15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2016 r.

Sąd w Częstochowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Krystyna Mieszkowska

Protokolant: Dorota Kozieł

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2016 r. w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. Z. i D. Z.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki I. Z. kwotę 65.000 zł (sześćdziesiąt pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości w wysokości 13 % w stosunku rocznym od dnia 18 grudnia 2014 r. do dnia 22 grudnia 2014 r. , 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r , 7% w stosunku rocznym od dnia 1 stycznia 2016 r i dalszymi odsetkami ustawowymi w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda D. Z. kwotę 105.000 zł (sto pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości w wysokości 13 % w stosunku rocznym od dnia 18 grudnia 2014 r. do dnia 22 grudnia 2014 r. , 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r , 7% w stosunku rocznym od dnia 1 stycznia 2016 r i dalszymi odsetkami ustawowymi w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasadza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki I. Z. kwotę 5.309,57 zł (pięć tysięcy trzysta dziewięć złotych pięćdziesiąt siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  zasadza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda D. Z. kwotę 8.198,44 zł (osiem tysięcy sto dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 269,92 zł (dwieście sześćdziesiąt dziewięć złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych;

7.  nakazuje pobrać od powódki I. Z. z zasądzonego na jej rzecz roszczenia na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 47,63 zł (czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

IC 239)15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 maja 2015 r. powodowi I. Z. i D. Z. domagali się zasadzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.:

na rzecz powódki I. Z. kwoty 85.000 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 18 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę powstałą w wyniku śmierci męża;

na rzecz powoda D. Z. kwoty 115.000 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 18 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę powstałą w wyniku śmierci ojca;

Powodowie domagali się nadto zasądzenia od pozwanego kwot po 7.234 zł zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

Uzasadniając żądanie powodowie podali, że w dniu 6 listopada 2005 r. w M. M. S. kierując samochodem osobowym marki D. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie zachował należytej ostrożności, polegającej na niedostosowaniu prędkości jazdy do warunków drogowych i rzeźby terenu, w wyniku czego na łuku drogi w prawo na śliskiej nawierzchni stracił panowanie nad prowadzonym pojazdem, zjechał na prawą część jezdni uderzając w bariery energochłonne, a następnie zjeżdżając na lewą stronę jezdni doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym z przeciwnego kierunku samochodem osobowym marki C., którym kierował M. Z.. W następstwie zderzenia M. Z. poniósł śmierć. W sprawie powyższego zdarzenia został wydany wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 29 maja 2007 r. utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego Częstochowie z dnia 3 października 2007 r. sprawca zdarzenia posiadł obowiązkowe ubezpieczenie u pozwanego. M. Z. w chwili śmierci liczył 32 lata, był mężem powódki I. Z. i ojcem powoda D. Z.. Wskutek zdarzenia z dnia 6 listopada 2005 r. i będącej jego następstwem śmierci M. Z. zostały naruszone dobra osobiste powodów w postaci zerwania więzi rodzinnej, prawa do niezakłóconego życia rodzinnego obejmującego prawo do życia w pełnej rodzinie oraz prawo do posiadania członka rodziny. Śmierć męża była dla powódki traumatycznym przeżyciem, które na zawsze zmieniło jej życie. Jej małżeństwo było zgodne i szczęśliwe, mąż był zaradny, pracowity, troskliwy i opiekuńczy. Powódka nie może zrozumieć, dlaczego ją spotkała taka tragedia, stale towarzyszy jej uczucie żalu i tęsknoty. Po śmierci męża powódka unikała kontaktu z ludźmi, zachorowała na depresję, pojawiło się kołatanie serca, drżenie rąk. Szczególne trudne dla niej było samodzielne zmaganie się z wychowaniem syna, któremu brakowało ojca. Pomimo upływu 10 lat od śmierci męża powódka nie zapomniała o nim, nie założyła nowej rodziny, a swoje życie poświęciła wychowaniu syna. Małoletni powód D. Z. w chwili śmierci ojca miał 15 miesięcy. Po dziś dzień doskwiera mu brak ojca. Pytał matkę o ojca, nie potrafił pojąć dlaczego tata nie wraca, dlaczego nie mieszka z nim i mamą. Szczególnie odczuwał brak ojca, gdy widział, jak inni ojcowie towarzyszą swoim dzieciom w dniu rozpoczęcia szkoły, czy Pierwszej Komunii Świętej. Powód często rozmawia z matką na temat ojca, tego jaki był, ile czasu mu poświęcał, jak mocno kochał mamę. Pamięć o mężu i ojcu jest dla powodów codziennością, nie potrafią pogodzić się z utratą, w tak tragicznych okolicznościach członka najbliższej rodziny.

Powodowie podali, że dokonali zgłoszenia szkody w dniu 24 listopada 2014 r. Decyzjami z dnia 17 grudnia 2014 r. pozwany przyznał na ich rzecz kwoty po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych po śmierci M. Z..

Powodowie przyznali, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany zapłacił na rzecz powódki 25.000 zł oraz na rzecz powoda 30.000 zł tytułem stosownego odszkodowania. Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2007 r. w sprawie IC 102)07 Sąd Okręgowy w Częstochowie zasądził na rzecz powódki dodatkowo 30.000 zł oraz na rzecz powoda 45.000 zł tytułem stosownego odszkodowania z powodu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci M. Z..

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany zarzucił, że wypłacił powodom po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Według pozwanego kwoty te stanowią w obecnych warunkach ekonomicznych wartość odczuwalną, nie symboliczną. Pozwany podniósł, że zadośćuczynienie nie może stanowić źródła wzbogacenia, powinno spełniać funkcję łagodzącą za doznaną materialnie niewymierną krzywdę, w przeciwieństwie do odszkodowania, które pełni funkcję naprawienia szkody majątkowej. Pozwany zarzucił, że żądanie powodów jest wygórowane, a dochodzona kwota zadośćuczynienia nie będzie stanowić kompensaty krzywdy, lecz nieuzasadnione wzbogacenie powodów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 listopada 2005 r. w M., woj. (...), kierujący pojazdem samochodem osobowym marki D. M. S. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie zachował należytej ostrożności, polegającej na niedostosowaniu prędkości jazdy do warunków drogowych i rzeźby terenu, w wyniku czego na łuku drogi w prawo na śliskiej nawierzchni stracił panowanie nad prowadzonym pojazdem, zjechał na prawą część jezdni uderzając w bariery energochłonne, a następnie zjeżdżając na lewą stronę jezdni doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym z przeciwnego kierunku samochodem osobowym marki C., którym kierował M. Z.. W następstwie zderzenia M. Z. poniósł śmierć. Wyrokiem z dnia 29 maja 2007 r.. w sprawie IV K 376/06 Sąd Rejonowy w Częstochowie uznał M. S. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. i za to na mocy art. 177 § 2 k.k. wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności. Wykonanie tej kary zawieszono warunkowo na okres pięciu lat próby. Po rozpoznaniu apelacji oskarżonego, wyrokiem z dnia 3 października 2007 r.. w sprawie VII Ka 1009/07, Sąd Okręgowy w Częstochowie utrzymał w mocy zaskarżony wyrok z dnia 29 maja 2007 r.

(dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie IV K 376/06 wraz z uzasadnieniem, odpis wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 27 czerwca 2003r. w sprawie VII Ka 1009/07wraz z uzasadnieniem k – 29-31).

Posiadacz pojazdu D. (...) miał zawartą umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wywołane jego ruchem z pozwanym (...) S.A. w W..

(okoliczność bezsporna).

I. Z. i M. Z. pobrali się w dniu 22 kwietnia 1995 r. po dwuletniej znajomości. Po ślubie zamieszkali u rodziców M. Z. w C.. Trzy lata po ślubie rozpoczęli rozbudowę domu położonego w S., darowanego im przez rodziców I. Z.. M. Z. wiele prac przy rozbudowie domu wykonywał samodzielnie, aby zebrać pieniądze na remont domu w okresie urlopu pracował dodatkowo za granicą. I. Z. i M. Z. byli dobrym, zgodnym, szczęśliwym małżeństwem, pozostawali w bardzo bliskich relacjach, wspólnie dążyli do budowy własnego domu, zbliżało ich leczenie bezpłodności i oczekiwanie dziecka. Byli towarzyscy, zapraszali znajomych, odwiedzali rodzinę. Oboje pracowali, ale wiele czasu spędzali na wspólnych wycieczkach rowerowych, spacerach, wyjeżdżali nad morze lub w góry. W 2003 r. przeprowadzili się do rozbudowywanego domu w S.. W (...) urodził się długo wyczekiwany przez nich syn. Narodziny dziecka były dla małżonków ogromną radością. W związku z urodzeniem dziecka powódka zrezygnowała z pracy, zajęła się opieką nad dzieckiem, a mąż utrzymaniem rodziny. Czas wolny od pracy M. Z. spędzał z dzieckiem, pomagał żonie w opiece nad nim.

(dowód: kopia odpisu aktu małżeństwa k – 32, zeznania świadków: G. C. k – 70-73, U. P. k – 73-76 , zeznania powódki k – 114-117).

W dniu wypadku powódka czekała z obiadem na powrót męża z pracy. O wypadku powiadomiła ją koleżanka męża. Powódka wraz ze swoim bratem udała się na miejsce wypadku, tam okazało się, że mąż nie żyje. Powódka zasłabła, wezwany do niej lekarz pogotowia ratunkowego zastosował wobec niej środki uspokajające. Organizacją pogrzebu męża zajęła się rodzina powódki, ona sama nie była w stanie w tym uczestniczyć. Po pogrzebie powódka był przygnębiona, nie mogła spać, nie chciała wychodzić z domu, unikała kontaktów ze znajomymi, pozostawała w otoczeniu najbliższej rodziny, która udzielała jej wsparcia. Z uwagi na złe samopoczucie udała się do lekarza rodzinnego, który zalecił jej konsultację psychologiczną. Powódka udała się do (...) w (...) w C., gdzie odbyła dwa spotkania z psychologiem. Stosując się do zaleceń psychologa w trzy miesiące po śmierci męża powódka podjęła pracę, w związku z czym przerwała wizyty u psychologa. Początkowo powódka nie radziła sobie z codziennymi obowiązkami, stopniowo jednak nauczyła się radzić sobie samodzielnie, wykończyła dom, który w chwili śmierci męża składał się z jednego pokoju i kuchni, a obecnie ma cztery pokoje. Przez rok po śmierci męża powódka codziennie chodziła na cmentarz na grób męża, obecnie udaje się tam w każda niedzielę.

(dowód: zeznania powódki k – 114-117, zeznania świadków: G. C. k – 70-73, U. P. k – 73-76).

Śmierć męża wywołała u powódki ostre zaburzenia stresowe i adaptacyjne przejawiające się zaburzeniami lękowo – depresyjnymi z objawami dyssocjalnymi. Zaburzenia te utrzymywały się u niej przez okres 6 miesięcy po śmierci męża. W radzeniu sobie z cierpieniem i żałobą pomagała jej rodzina, pozytywne oddziaływanie miało także podjęcie pracy zawodowej. Późniejsze problemy emocjonalne – problemy ze snem, bóle w okolicy klatki piersiowej i serca nie miały bezpośredniego związku ze śmiercią męża, natomiast były reakcją typową dla osobowości powódki na napotykane trudności życiowe, które pojawiały się w związku z brakiem obecności, wsparcia i pomocy ze strony męża w codziennych zajęciach. Obecnie powódka nie zdradza ostrych zaburzeń, poza sytuacyjnym obniżeniem nastroju, podwyższonym poziomem lęku i niepokoju, nie wymaga opieki psychiatrycznej ani psychologicznej.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu psychologii k – 82-86).

Małoletni powód D. Z. w chwili śmierci ojca liczył 15 miesięcy. Nie pamięta ojca, nie ma żadnych wspomnień z nim związanych. Wiadomości na temat ojca, okazywanej mu przez niego troski i miłości uzyskuje od matki, ogląda zdjęcia ojca, wraz z matką odwiedza jego grób. Po śmierci ojca małoletni pozostaje pod wyłączną opieką matki, która nie związała się z innym mężczyzną.

(dowód: kopia odpisu skróconego aktu urodzenia małoletniego powoda k – 36, zeznania powódki k – 114-117, zeznania świadków: G. C. k – 70-73, U. P. k – 73-76.

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany zapłacił na rzecz powódki 25.000 zł oraz na rzecz powoda 30.000 zł tytułem odszkodowania. Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2007 r. w sprawie IC 102)07 Sąd Okręgowy w Częstochowie zasądził na rzecz powódki dodatkowo 30.000 zł oraz na rzecz powoda 45.000 zł tytułem stosownego odszkodowania z powodu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci M. Z..

(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 21 grudnia 2007 r. w sprawie IC 102)07 k – 45-51).

Pismem z dnia 24 listopada 2014 r. powódka wystąpiła do pozwanego o zapłatę kwoty 105.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej ją ze zmarłym mężem oraz kwoty 152.000 zł tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej małoletniego D. z ojcem. Decyzjami z dnia 17 grudnia 2014 r. pozwany przyznał powodom kwoty po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

(dowód: kopia zgłoszenia szkody z dnia 24 listopada 2014 r. k – 37-40, kopia decyzji pozwanego z dnia 17 grudnia 2014 r. k – 41-44).

Sąd zważył co następuje:

Analizując zasadność roszczenia powodów I. Z. i D. Z. Sąd w pierwszej kolejności uznał za usprawiedliwione co do zasady żądanie zapłaty na ich rzecz zadośćuczynienia za stratę osoby bliskiej na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c.

Mimo, iż w dacie zdarzenia, objętego odpowiedzialnością ubezpieczeniową pozwanego, nie obowiązywał art. 446 § 4 k.c., wprowadzony do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 r., w doktrynie i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że spowodowanie śmierci osoby bliskiej mogło wówczas stanowić naruszenie dóbr osobistych najbliższych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2014 r. III CZP 2/14, Lex nr 1504914, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2010 r. III CZP 76/10 Lex nr 604152, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2012 r. I CSK 314/11 Lex nr 1164718, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2012r., II CSK 677/11 Lex nr 1228438, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 7 listopada 2012 r. I ACa 488/12 Lex nr 1237242, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 lutego 2013 r. I ACa 1221/12 Lex nr 129482, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11 stycznia 2013 r.,I ACa 729/12 Lex nr 1278078).

Katalog dóbr osobistych, wyszczególnionych w art. 23 k.c. wprawdzie nie wymienia takiej wartości jak prawo do życia rodzinnego, należy jednak uznać, że wartość ta podlega ochronie prawnej, ponieważ katalog, do którego odwołuje się art. 23 k.c. nie jest katalogiem zamkniętym i ma charakter wyłącznie egzemplifikacyjny. Nie ulega wątpliwości, że rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca najczęściej z pokrewieństwa, podlega ochronie prawa. Dobro rodziny jest chronione nie tylko przepisami rangi ustawowej, lecz także art. 71 Konstytucji RP, który stanowi, że państwo w swej polityce społecznej i gospodarczej ma obowiązek uwzględniania dobra rodziny. Więź rodzinna spełnia doniosłą rolę, zapewniając członkom rodziny m.in. poczucie stabilności, wzajemne wsparcie obejmujące sferę materialną i niematerialną oraz gwarantuje wzajemną pomoc. Zatem więzi małżonków, więzi rodziców z dziećmi oraz więzi pomiędzy rodzeństwem istniejące w prawidłowo funkcjonującej rodzinie zasługują na status dobra osobistego, podlegającego ochronie z art. 24 § 1 k.c., a spowodowanie śmierci osoby bliskiej wskutek deliktu i przez to zerwanie tej najsilniejszej więzi emocjonalnej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków rodziny zmarłego oraz uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia w oparciu o art. 448 k.c. (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2010 r. IV CSK 307/09 OSNC-ZD 2010/3/9, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 lutego 2013 r., I ACa 364/12 Lex nr 1292636 ).

Ustalony w sprawie stan faktyczny wskazuje, że więź łącząca powódkę I. Z. z mężem była bardzo silna. Więź ta wynikała z wzajemnej miłości, wspólnoty zainteresowań, celów i dążeń do poprawy bytu materialnego rodziny, posiadania potomstwa. Zbliżało ich leczenie bezpłodności i oczekiwanie dziecka. Nagłe i nieodwracalne zerwanie tej więzi, przerywające doświadczenie ciągłości i jedności związku stanowiło dla powódki silną sytuację stresową. Powódka utraciła kochaną osobę, która na co dzień udzielała jej wsparcia, dzieliła z nią niepowodzenia i trudy, która uczestniczyła we wszystkich czynnościach codziennego życia. Dodatkowo utrata ta nastąpiła w szczególnych okolicznościach, gdy po długim okresie leczenia niepłodności urodziło się wyczekiwane dziecko małżonków i ich rodzina stała się pełna. Po śmierci męża u powódki wystąpiły ostre zaburzenia stresowe, adaptacyjne, powodujące konieczność podjęcia terapii psychologicznej.

Z niekwestionowanej prze strony opinii biegłego z zakresu psychologii wynika, że aktualnie brak jest negatywnych skutków śmierci męża w stanie zdrowia powódki natury psychicznej, które skutkowałyby koniecznością leczenia psychiatrycznego czy terapii psychologicznej. Okoliczność ta nie pozbawia jednak zasadności żądania powódki, gdyż zadośćuczynienie ma rekompensować stratę męża w ogólności. Przeżywanie traumy po stracie osoby bliskiej jest indywidualną sprawą każdego człowieka. Stosownie do własnych możliwości psychicznych, osobowości i charakteru, a także okoliczności zewnętrznych, każdy szuka w tym zakresie własnych rozwiązań. W świetle zasad doświadczenia życiowego należy ocenić, że szybki powrót do pracy lub wejście w nowe relacje osobiste są traktowane, nie, jako oznaka braku żałoby, ale sposób na jej przezwyciężenie, złagodzenie bólu, który zawsze występuje po utracie osoby najbliższej. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2013 r. I ACa 329/13 Lex nr 1356575).

Kierując się powyższymi względami, Sąd uznał, że należna powódce kwota zadośćuczynienia powinna wynosić kwotę 80.000 zł Ponieważ pozwany wypłacił powódce z tego tytułu 15.000 zł, Sąd zasądził na rzecz powódki I. Z. zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych w kwocie 65.000 zł.

Ujemne następstwa śmierci ojca u małoletniego powoda D. Z. związane są z utratą psychicznego oparcia ze strony ojca w postaci możliwości tworzenia podstaw do samodzielnego życia, w odniesieniu do uzyskania wykształcenia, zawodu, warunków bytowych, rozwijania uzdolnień i osobowości. Utrata ojca dla małoletniego dziecka rzutuje bowiem nie tylko na jego aktualne położenie, ale wpływa też na jego widoki na przyszłość.

Powód nie będzie mógł już nigdy liczyć na opiekę ojca przejawiającą się w formie „fizycznej” dbałości o jego osobę, zapewnienie mu bezpieczeństwa, wyborze właściwego leczenia w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, zapewnienia materialnego i osobistego wsparcia związanego z wyborem dalszej szkoły, studiów, zawodu, sposobu spędzania wolnego czasu, rozwijania zainteresowań, talentów itp., czy pomocy w dokonywaniu wyborów w innych sprawach życiowych. Można z dużym prawdopodobieństwem domniemywać, że gdyby żył M. Z., która był osobą młodą (w chwili śmierci liczył 31 lat), zaradną i opiekuńczą, życie powoda wyglądałoby inaczej niż w sytuacji wychowywania go jedynie przez matkę.

Z tych względów, Sąd uznał za zasadne określenie wysokości zadośćuczynienia za zerwanie więzi rodzinnej w kwocie 120.000 zł. Ponieważ pozwany wypłacił powodowi kwotę 15.000 zł, Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 105.000 zł.

Ocena rozmiaru szkody, a w konsekwencji wysokości żądanego zadośćuczynienia, podlega weryfikacji sądowej. Jednakże byłoby niedopuszczalne przyjęcie, że poszkodowany ma czekać z otrzymaniem świadczenia z tytułu odsetek do chwili ustalenia wysokości szkody w konkretnym przypadku. Orzeczenie sądu przyznające zadośćuczynienie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, a nie konstytutywnego, skoro sąd na podstawie zaoferowanych w sprawie dowodów rozstrzyga, czy doznane cierpienia i krzywda oraz potencjalna możliwość ich wystąpienia w przyszłości miały swoje uzasadnienie w momencie zgłoszenia roszczenia. Orzeczenie to nie jest więc źródłem zobowiązania sprawcy szkody względem poszkodowanego do zapłaty zadośćuczynienia. Rzeczywistym źródłem takiego zobowiązania jest czyn niedozwolony. Zasadą jest więc, że zarówno odszkodowanie jak i zadośćuczynienie za krzywdę stają się wymagalne po wezwaniu zobowiązanego przez poszkodowanego do spełnienia świadczenia (art. 455 § 1 k.c.). Od tej chwili biegnie termin do odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.).

Powodowie wystąpili z żądaniem zapłaty zadośćuczynienia pismem z dnia 24 listopada 2014 r. Decyzjami z dnia 17 grudnia 2014 r. pozwany wypłacił powodom kwoty po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia. W związku z powyższym, Sąd zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie od kwot przyznanych powodom tytułem zadośćuczynienia 18 grudnia 2014 r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.

Koszty poniesione w toku procesu przez powódkę obejmowały opłatę od pozwu w kwocie 4.250 zł, zaliczkę na koszt opinii biegłego w kwocie 200 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł, opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł i opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Powódka I. Z. grała proces w 76,4%, wobec czego Sąd zasądził na jej rzecz koszty procesu w kwocie 5.309,57 zł, po stosunkowym rozdzieleniu kosztów według następującego wyliczenia:

11.684 zł ( łączne koszty powódki i pozwanego: 3.600 zł + 17 zł + 3.600 zł + 17 zł + 4.250 zł + 200 zł) × 76,4 % = 8.926,57 zł (koszty, które powinien ponieść pozwany) – 3.617 zł (koszty, które pozwany poniósł) = 5.309,87 zł. (koszty do dopłaty przez pozwanego).

W odniesieniu do powoda D. Z., którzy wygrał proces w 91 %, Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 8.198,44 zł według następującego wyliczenia:

12.984 zł ( łączne koszty powoda i pozwanego: 3.600 zł + 17 zł + 3.600 zł + 17 zł +5.750 zł) x 91 % = 11.815,44 zł (koszty które powinien ponieść pozwany) - 3.617 zł (koszty, które poniósł pozwany) = 8.198,44 zł (koszty do zapłaty przez pozwanego).

Koszty sądowe poniesione w toku procesu przez Skarb Państwa obejmowały wynagrodzenie biegłego w kwocie 317,85 zł.

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014r., poz. 1025 z późn. zm.) Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 269.92 zł tytułem zwrotu w/w kosztów sądowych. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało uwzględnione. Od powódki I. Z. Sąd nakazał pobrać, z zasądzonego na jej rzecz roszczenia kwotę 47,63 zł. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało oddalone.