Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Alicja Chrzan

SO Piotr Rajczakowski

Protokolant: Agnieszka Ingram

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2013r. w Świdnicy

na rozprawie

z wniosku D. J.

przy udziale H. Z.

o zezwolenie na dokonanie czynności dotyczącej rzeczy wspólnej

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 27 listopada 2012 r., sygn. akt VIII Ns 672/11

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zezwolić wnioskodawczyni D. J. na dokonanie, zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa, na jej koszt, czynności dotyczących zarządu nieruchomością wspólną wnioskodawczyni oraz uczestniczki H. Z., położoną w W. (...)3, stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prowadzi księgę wieczystą nr (...) polegających na:

-

podłączeniu lokalu nr (...) stanowiącego własność wnioskodawczyni, dla

którego Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prowadzi księgę wieczystą nr (...) do sieci wodociągowej znajdującej się w piwnicy budynku oraz wykonaniu do tego lokalu instalacji kanalizacyjnej i szamba w sposób wskazany na szkicu (k. 19 i 115 akt sprawy); (pkt I),

-.

-

wykonaniu dla lokalu nr (...) stanowiącego własność wnioskodawczyni, dla

którego Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prowadzi księgę wieczystą nr (...) instalacji kanalizacyjnej z podłączeniem do w/w szamba w sposób opisany na szkicu (k. 19 akt sprawy); (pkt I), a ponadto zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni 1.157 zł tytułem kosztów postępowania (pkt II) oraz nakazać uiścić uczestniczce na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Wałbrzychu 457,66 zł tytułem wydatków na poczet opinii biegłego (pkt III),

II.  zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni 220 zł kosztów

postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 62/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 listopada 2012r. Sąd Rejonowy oddalił wniosek D. J. o zezwolenie na dokonanie czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną oraz orzekł o kosztach postępowania i kosztach sądowych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny. Wnioskodawczyni D. J.jest współwłaścicielką nieruchomości gruntowej zabudowanej, położonej w W. (...), gmina C., składającej się z działki nr (...)- z uczestniczką postępowania H. Z.. Postanowieniem z dnia 20 lutego
2009 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu zniósł współwłasność nieruchomości położonej w W.- działki gruntu nr (...)o pow. 1134 m ^{( 2)} zabudowanej budynkiem mieszkalno - gospodarczym, budynkiem gospodarczym murowano - drewnianym i kioskiem o łącznej wartości 160.000 zł. Nastąpiło wydzielenie w budynku mieszkalno - gospodarczym trzech samodzielnych lokali mieszkalnych: lokalu nr (...)położonego na parterze budynku składającego się z 4 pomieszczeń: 2 pokoi, kuchni i łazienki o łącznej powierzchni 74,02 m2 wraz z pomieszczeniem przynależnym - garażem, któremu to lokalowi odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości 3045/10000, o łącznej wartości 44.100 zł, lokalu nr (...), położonego na parterze budynku składającego się z 3 pomieszczeń: 2 pokoi i łazienki o łącznej powierzchni 42,94 m ^{( 2)}, któremu odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości 2016/10000, o łącznej wartości 39.000 zł oraz lokalu nr (...)położonego na pierwszym piętrze budynku, składającego się z 7 pomieszczeń: 4 pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju o łącznej powierzchni 83,47 m ^{( 2)} wraz z pomieszczeniami przynależnymi - spiżarką i garażem, któremu to lokalowi odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości 4939/10000, o łącznej wartości 71.000 zł. Przyznał na wyłączną własność wnioskodawczyni D. J.wyodrębniony lokal mieszkalny nr (...)wraz z pomieszczeniem przynależnymi i lokal nr (...), a uczestniczce postępowania H. Z.- wyodrębniony lokal
mieszkalny nr 3 wraz z pomieszczeniami przynależnymi. Ustalił, że pozostałe elementy budynku mieszkalno - gospodarczego: korytarze, klatki schodowe pomieszczenie piwniczne, wiatrołap oraz strych na półpiętrze i część strychowa na poddaszu pozostają we współwłasności uczestniczek postępowania i dokonał podziału do korzystania części wspólnych budynku mieszkalno - gospodarczego. Dokonał również podziału do korzystania części działki gruntu nr (...)poprzez faktycznie wydzielenie części ogrodowej i przyznania jej do wyłącznego korzystania wnioskodawczyni i uczestniczce postępowania w odpowiednich udziałach, zgodnie z oznaczeniem biegłego. Ustalił, że pozostała powierzchnia działki gruntu nr (...)pozostaje we współwłasności i wspólnym użytkowaniu uczestniczek postępowania. Nadto ustanowił na rzecz wnioskodawczyni D. J.służebność osobistą korzystania ze studni znajdującej się w części ogrodowej wydzielonej dla H. Z.do wyłącznego korzystania oraz na rzecz H. Z.służebność osobistą swobodnego dostępu do występu szamba, które znajduje się w części ogrodowej, wydzielonej dla D. J.do wyłącznego korzystania. Rozstrzygnął również o kosztach postępowania. Na skutek w/w podziału do korzystania wnioskodawczyni zajmuje parter budynku, przy czym lokal nr (...)wynajęła osobom trzecim - M.i S. K.. Lokal ten najemcy zajmują razem z 5 - letnim dzieckiem, które choruje na padaczkę i wymaga sprawnego dostępu do łazienki. Do wynajmowanego lokalu nie jest doprowadzona woda, nie ma dostępu do szamba i kanalizacji, a najemcy zaspokajają swoje potrzeby higieniczne w lokalu nr (...), który jest podłączony do sieci wodociągowej. Lokal ten wnioskodawczyni udostępniła najemcom celem zaspokajania bieżących potrzeb . Za życia ojca uczestniczek postępowania, T. P., w lokalu nr (...)zapewniony był dostęp do wody i szamba. Hydrofor zasilał w wodę wszystkie lokale, a przy budynku była studzienka o głębokości 1 m, która za pomocą rury PCV odprowadzała nieczystości do rzeki. W 2004 r. podczas zimy hydrofor uległ zamarznięciu i niezbędna była jego wymiana na nowy. Instalacjiurządzenia dokonał mąż uczestniczki postępowania, R. Z.i podłączył lokal nr (...)na I piętrze budynku do hydroforu. Uczestniczka postępowania utrudnia najemcom dostęp do części wspólnych - piwnicy, zamykając pomieszczenie na kłódkę, chcąc w ten sposób uniemożliwić im podłączenie się do jej licznika. Między wnioskodawczynią a uczestniczką postępowania istnieje konflikt na tle rodzinnym, a zwłaszcza o utrzymanie porządku na nieruchomości oraz ponoszenie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej. Toczą się liczne postępowania administracyjne w sprawie robót budowlanych przeprowadzanych na w/w nieruchomości i innych związanych z utrzymaniem obiektu, a także w sprawie kiosku położonego na działce nr (...)w W.. Toczyło się również postępowanie karne o czyn z art. 60 § 1 kk, tj. o narażanie w okresie od stycznia 2008 r. do listopada 2011 r. w W.mieszkańców nieruchomości (...) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Odprowadzenie ścieków z lokalu nr (...)jest możliwie przez wybudowanie szczelnego bezodpływowego szamba, tym bardziej, gdy w miejscowości W.brak jest kanalizacji komunalnej. Rozwiązanie takie nie koliduje z żadnymi wspólnymi instalacjami, a zasilanie w wodę lokalu nr (...) z przyłącza w piwnicy nie narusza posiadłości uczestniczki. Należy zlikwidować połączenie instalacji komunalnej z siecią podającą wodę z przydomowej studni z uwagi na zagrożenie sieci komunalnej. Przed wykonaniem szamba należy spełnić szereg różnych warunków: należy wykonać dokumentację techniczną i spełnić wymogi podane przez producenta zbiorników, a zamiar inwestycji należy zgłosić w Biurze Nadzoru Budowlanego. Zbiornik taki jest szczelny i nie zagraża środowisku. Na wykonanie instalacji proponowanych przez wnioskodawczynię winien być wykonany projekt techniczny uzgodniony z odpowiednimi instytucjami, a roboty powinny być wykonane przez odpowiedni zakład instalacyjny. Wnioskodawczyni obecnie przebywa za granicą i pomaga synowi w opiece nad dzieckiem, a doglądanie swojej własności na nieruchomości powierzyła sąsiadowi J. Z.. Uczestniczka postępowania zajmuje pierwsze piętro budynku i pozostaje w zaangażowanym konflikcie zarówno z siostrą oraz z najemcami lokalu nr (...).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny. Wnioskodawczyni D. J. jest współwłaścicielką nieruchomości gruntowej zabudowanej, położonej w W. nr 93, gmina C., składającej się z działki nr (...) - z uczestniczką postępowania H. Z.. Postanowieniem z dnia 20 lutego
2009 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu zniósł współwłasność nieruchomości położonej w W. - działki gruntu nr (...) o pow. 1134 m ² zabudowanej budynkiem mieszkalno - gospodarczym, budynkiem gospodarczym murowano - drewnianym i kioskiem o łącznej wartości 160.000 zł. Nastąpiło wydzielenie w budynku mieszkalno - gospodarczym trzech samodzielnych lokali mieszkalnych: lokalu nr (...) położonego na parterze budynku składającego się z 4 pomieszczeń: 2 pokoi, kuchni i łazienki o łącznej powierzchni 74,02 m2 wraz z pomieszczeniem przynależnym - garażem, któremu to lokalowi odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości (...), o łącznej wartości 44.100 zł, lokalu nr (...), położonego na parterze budynku składającego się z 3 pomieszczeń: 2 pokoi i łazienki o łącznej powierzchni 42,94 m ², któremu odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości (...), o łącznej wartości 39.000 zł oraz lokalu nr (...) położonego na pierwszym piętrze budynku, składającego się z 7 pomieszczeń: 4 pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju o łącznej powierzchni 83,47 m ² wraz z pomieszczeniami przynależnymi - spiżarką i garażem, któremu to lokalowi odpowiada udział w gruncie w częściach wspólnych i wspólnych urządzeniach w wysokości (...), o łącznej wartości 71.000 zł. Przyznał na wyłączną własność wnioskodawczyni D. J. wyodrębniony lokal mieszkalny nr (...) wraz z pomieszczeniem przynależnymi i lokal nr (...), a uczestniczce postępowania H. Z. - wyodrębniony lokal
mieszkalny nr 3 wraz z pomieszczeniami przynależnymi. Ustalił, że pozostałe elementy budynku mieszkalno - gospodarczego: korytarze, klatki schodowe pomieszczenie piwniczne, wiatrołap oraz strych na półpiętrze i część strychowa na poddaszu pozostają we współwłasności uczestniczek postępowania i dokonał podziału do korzystania części wspólnych budynku mieszkalno - gospodarczego. Dokonał również podziału do korzystania części działki gruntu nr (...) poprzez faktycznie wydzielenie części ogrodowej i przyznania jej do wyłącznego korzystania wnioskodawczyni i uczestniczce postępowania w odpowiednich udziałach, zgodnie z oznaczeniem biegłego. Ustalił, że pozostała powierzchnia działki gruntu nr (...) pozostaje we współwłasności i wspólnym użytkowaniu uczestniczek postępowania. Nadto ustanowił na rzecz wnioskodawczyni D. J. służebność osobistą korzystania ze studni znajdującej się w części ogrodowej wydzielonej dla H. Z. do wyłącznego korzystania oraz na rzecz H. Z. służebność osobistą swobodnego dostępu do występu szamba, które znajduje się w części ogrodowej, wydzielonej dla D. J. do wyłącznego korzystania. Rozstrzygnął również o kosztach postępowania. Na skutek w/w podziału do korzystania wnioskodawczyni zajmuje parter budynku, przy czym lokal nr (...) wynajęła osobom trzecim - M. i S. K.. Lokal ten najemcy zajmują razem z 5 - letnim dzieckiem, które choruje na padaczkę i wymaga sprawnego dostępu do łazienki. Do wynajmowanego lokalu nie jest doprowadzona woda, nie ma dostępu do szamba i kanalizacji, a najemcy zaspokajają swoje potrzeby higieniczne w lokalu nr (...), który jest podłączony do sieci wodociągowej. Lokal ten wnioskodawczyni udostępniła najemcom celem zaspokajania bieżących potrzeb . Za życia ojca uczestniczek postępowania, T. P., w lokalu nr (...) zapewniony był dostęp do wody i szamba. Hydrofor zasilał w wodę wszystkie lokale, a przy budynku była studzienka o głębokości 1 m, która za pomocą rury PCV odprowadzała nieczystości do rzeki. W 2004 r. podczas zimy hydrofor uległ zamarznięciu i niezbędna była jego wymiana na nowy. (...) urządzenia dokonał mąż uczestniczki postępowania, R. Z. i podłączył lokal nr (...) na I piętrze budynku do hydroforu. Uczestniczka postępowania utrudnia najemcom dostęp do części wspólnych - piwnicy, zamykając pomieszczenie na kłódkę, chcąc w ten sposób uniemożliwić im podłączenie się do jej licznika. Między wnioskodawczynią a uczestniczką postępowania istnieje konflikt na tle rodzinnym, a zwłaszcza o utrzymanie porządku na nieruchomości oraz ponoszenie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej. Toczą się liczne postępowania administracyjne w sprawie robót budowlanych przeprowadzanych na w/w nieruchomości i innych związanych z utrzymaniem obiektu, a także w sprawie kiosku położonego na działce nr (...) w W.. Toczyło się również postępowanie karne o czyn z art. 60 § 1 kk, tj. o narażanie w okresie od stycznia 2008 r. do listopada 2011 r. w W. mieszkańców nieruchomości nr 93 na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Odprowadzenie ścieków z lokalu nr (...) jest możliwie przez wybudowanie szczelnego bezodpływowego szamba, tym bardziej, gdy w miejscowości W. brak jest kanalizacji komunalnej. Rozwiązanie takie nie koliduje z żadnymi wspólnymi instalacjami, a zasilanie w wodę lokalu nr (...) z przyłącza w piwnicy nie narusza posiadłości uczestniczki. Należy zlikwidować połączenie instalacji komunalnej z siecią podającą wodę z przydomowej studni z uwagi na zagrożenie sieci komunalnej. Przed wykonaniem szamba należy spełnić szereg różnych warunków: należy wykonać dokumentację techniczną i spełnić wymogi podane przez producenta zbiorników, a zamiar inwestycji należy zgłosić w Biurze Nadzoru Budowlanego. Zbiornik taki jest szczelny i nie zagraża środowisku. Na wykonanie instalacji proponowanych przez wnioskodawczynię winien być wykonany projekt techniczny uzgodniony z odpowiednimi instytucjami, a roboty powinny być wykonane przez odpowiedni zakład instalacyjny. Wnioskodawczyni obecnie przebywa za granicą i pomaga synowi w opiece nad dzieckiem, a doglądanie swojej własności na nieruchomości powierzyła sąsiadowi J. Z.. Uczestniczka postępowania zajmuje pierwsze piętro budynku i pozostaje w zaangażowanym konflikcie zarówno z siostrą oraz z najemcami lokalu nr (...).

Rozważając tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie. W uzasadnieniu wskazał, że prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w przypadku wspólnej własności nieruchomości, należy rozstrzygać w odniesieniu do przepisów art. 199 i art. 201 kc
w zależności od tego czy przekraczają zakres zwykłego zarządu, czy też mieszczą się
w pojęciu zwykłego zarządu. Zgodnie z art. 201 kc, do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgodna większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności, przy czym sąd orzeknie, mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd wskazał, że wnioskodawczyni w piśmie procesowym z dnia 28 listopada 2011 r. domagała się upoważnienia do dokonania czynności zwykłego zarządu nieruchomością wspólną - działką gruntu nr (...)położoną w W. (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prowadzi księgę wieczystą nr (...), polegających na podłączeniu lokalu nr (...)położonego na parterze budynku do sieci wodociągowej znajdującej się w piwnicy budynku, instalacji szamba oraz podłączenia lokalu nr (...)położonego na parterze budynku do sieci kanalizacyjnej w sposób w tym piśmie wskazany. Mając na uwadze kompleksowe uregulowanie kwestii podłączenia lokali do wodociągu, jak i do nowego szamba, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w szczególności dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa na okoliczność czy instalacja szamba w sposób wskazany na dołączonym do wniosku szkicu, tj. do lokalu nr (...)położonego na parterze budynku po stronie prawej, patrząc od wejścia głównego do budynku, składającego się z trzech pomieszczeń - dwóch pokoi i łazienki poprzez rurę przebiegającą pod najbliższym piwnicy garażem do szamba położonego na lewo od komórki przyległej do tyłu budynku - jest zgodna z wymogami budowlanymi, a w przypadku opinii negatywnej należało sporządzić propozycję podłączenia szamba przy uwzględnieniu konieczności jego podłączenia do lokalu nr (...)w sposób opisany w piśmie wnioskodawczyni z dnia 28 listopada 2011 r., przy uwzględnieniu zarzutów uczestniczki postępowania. Wprawdzie biegły wydał pozytywną opinię co do przebiegu proponowanej kanalizacji sanitarnej, jak również bezodpływowego szamba, nie mniej wskazał również, że na wykonanie instalacji proponowanych przez wnioskodawczynię winien być wykonany najpierw projekt techniczny uzgodniony z odpowiednimi instytucjami. Wskazał też, że należy natychmiast zlikwidować podłączenie instalacji komunalnej z siecią podającą wodę z przydomowej studni, gdyż grozi to zakażeniem sieci komunalnej. Uwzględniając powyższe, Sąd zważył, że wskazany przez wnioskodawczynię sposób przebiegu kanalizacji wymaga wykonania szeregu czynności administracyjno - technicznych niezbędnych do ustalenia czy i w jakim zakresie takie podłączenia sanitarne mogą przebiegać przy uwzględnieniu cieków wodnych z przydomowej studni (skoro grozi to zakażeniem sieci komunalnej), a nadto czy niezbędne są badania gruntowo – geodezyjne. Wszystkie te czynności powinny wyprzedzić drogę sądową tak, aby pozwoliły na pełną i rzetelną ocenę zebranego w tym zakresie materiału, a tym samym zadecydowanie o istniejącej potrzebie w zakresie żądanym przez wnioskodawczynię. Sąd nie może wydawać postanowień warunkujących, dalece hipotetycznych, uzależnionych od uprzednich decyzji administracyjnych, które w zależności od szczegółowych badań, pomiarów, etc., winny wskazywać dokładne umiejscowienie, przebieg i zakres dokonywanych czynności związanych z podłączeniem lokalu do sieci wodociągowej i usytuowanie szamba. Upoważnienie sądu wydane na podstawie art. 201 kc musi określać czynność, do dokonania której uprawnia to orzeczenie i wskazywać jej granice. Postanowienie rozstrzygające o dopuszczalności inwestycji zamierzonej przez wnioskodawczynię winno określać sposób i zakres czynności. Ponieważ kwestie z tym związane są regulowane przepisami prawa budowlanego (ustawa z dnia 24 października 1974 r. - Dz. U, Nr 38, poz. 229 ze zm.) i przepisami wykonawczymi do tego prawa, przepisy te nie mogą być pominięte, przy czym Sąd, orzekając w wymienionym zakresie, nie może wkraczać w kompetencje zastrzeżone dla organów administracji państwowej. Nie wykonuje mianowicie czynności wchodzących w zakres nadzoru urbanistyczno - budowlanego ani nadzoru techniczno - budowlanego, które to czynności zgodnie z art. 53 ust. 1 i 2 prawa budowlanego należą do terenowych organów administracji państwowej.

W apelacji od powyższego postanowienia wnioskodawczyni zarzuciła naruszenie:

1.  przepisów prawa materialnego, tj art. 201 kc poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że do rozpoznania wniosku konieczne jest uprzednie wykonanie szeregu czynności administracyjno – technicznych, a w konsekwencji uznanie wniosku za przedwczesny w sytuacji, gdy wskazany przepis nie wymaga przeprowadzenia takich analiz, a jedynie zastępuje pierwotną zgodę współwłaściciela, która winna poprzedzać dokonanie czynności, mających na celu realizację przedsięwzięcia; nadto z dokonanych przez Sąd ustaleń wynika, że odprowadzenie ścieków z posesji wnioskodawczyni jest możliwe przez wybudowanie szczelnego bezodpływowego szamba, natomiast podłączenie wody przez przyłącza w piwnicy nie narusza posiadłości uczestniczki, a dokonanie tego typu ustaleń daje pełne podstawy do wyrażenia upoważnienia przez Sąd do dokonania czynności zwykłego zarządu,

2.  przepisu postępowania, mające znaczenie dla treści rozstrzygnięcia, tj. art. 2 § 1 kpc na skutek uznania, że rozstrzygając w niniejszej sprawie Sąd zaingeruje w kompetencje zastrzeżone dla organów administracji państwowej w sytuacji, gdy rozstrzygnięcie wydane w oparciu o art. 201 kc zastępuje jedynie zgodę na wykonanie inwestycji i nie zastępuje postępowania administracyjnego w zakresie realizacji technicznej i budowlanej inwestycji.

Wskazując na powyższe zarzuty, wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku i upoważnienie jej do dokonania na nieruchomości wspólnej (...), położonej w W. (...), objętej księgą wieczystą KW (...), czynności zwykłego zarządu, polegających na:

1.  podłączeniu lokalu nr (...), położonego na parterze budynku po stronie prawej, patrząc od wejścia głównego do budynku, składającego się z 3 pomieszczeń – 2 pokoi i łazienki – do sieci wodociągowej położonej w piwnicy budynku,

2.  instalacji szamba w sposób wskazany na załączonym do wniosku szkicu, tj. od lokalu nr (...) położonego na parterze budynku, składającego się z 3 pomieszczeń – 2 pokoi i łazienki – przez rurę przebiegającą pod najbliższym piwnicy garażem do szamba położonego na lewo od komórki przyległej do tyłu budynku,

3.  podłączeniu lokalu nr (...) położonego na parterze budynku po stronie lewej, patrząc od wejścia głównego do budynku, składającego się z 4 pomieszczeń – 2 pokoi, łazienki i kuchni – do sieci kanalizacyjnej opisanej w pkt. 2 przez rurę przebiegającą do łazienki, przy czym podłączenie nastąpiłoby na zewnątrz budynku, na poziomie garażu przylegającego do piwnicy.

Sąd Okręgowy rozpoznając apelację oparł się na ustaleniach faktycznych Sądu Rejonowego i zważył co następuje. Apelacja wnioskodawczyni podlegała uwzględnieniu. W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Rejonowy błędnie stanął na stanowisku, że wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie udzielenia zezwolenia na dokonanie czynności dotyczącej nieruchomość wspólnej wymagało w niniejszej sprawie wykonania szeregu czynności administracyjno – technicznych, które musiały poprzedzać, zdaniem Sądu, udzielenie takiego upoważnienia. Ma natomiast rację skarżąca, że wykonanie niezbędnych projektów technicznych jak i dokonanie ewentualnych innych czynności administracyjno prawnych powinno mieć miejsce dopiero po uzyskaniu orzeczenia sądu, zastępującego zgodę współwłaściciela. Dopiero bowiem, wbrew stanowisku Sądu i uczestniczki postępowania, dysponując zgodą współwłaściciela, zainteresowany dokonaniem czynności dotyczącej rzeczy wspólnej może dokonywać dalszych czynności, w tym uzyskać ewentualne rozstrzygnięcia administracyjne. Zatem współwłaściciel nieruchomości zamierzający uzyskać na przykład pozwolenie na budowę (które w niniejszej sprawie, co wynika z opinii biegłego, akurat nie będzie potrzebne, ale zastąpi je zgłoszenie do organu nadzoru budowlanego, poprzedzone wykonaniem projektu technicznego z uzgodnieniami), jest obowiązany w pierwszej kolejności wykazać prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, a zatem również zgodę innego współwłaściciela (współwłaścicieli) i dopiero taka zgoda warunkuje możliwość skutecznego podejmowania dalszych czynności, w tym na drodze administracyjno prawnej (zob. m. in. wyrok, z uzasadnieniem, Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 marca 1990r., IV S A 33/90, ONSA 1990r., Nr 2 – 3, poz. 35, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 maja 2009r., VII SA/WA 202/09, Wyd. Lex nr 569097, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 czerwca 2008r., II SA/Bd 16/08, Wyd. Lex nr 508452). Wobec nietrafności, z wyżej wskazanych przyczyn, stanowiska Sądu pierwszej instancji, rozwadze Sądu Okręgowego poddane zostało istnienie przesłanek udzielenia wnioskodawczyni zezwolenia na objęte jej żądaniem czynności zarządu wspólną nieruchomością, ocenianych z punktu widzenia kryteriów przewidzianych w powołanych, w uzasadnieniu skarżonego wyroku, przepisach dotyczących zarządu rzeczą wspólną (art. 199 i n. k.c.), a zatem cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli. Skoro zaś materiał dowodowy zebrany w sprawie pozwalał na ocenę występowania powyższych przesłanek, to możliwym było wydanie przez Sąd Odwoławczy orzeczenia reforamtoryjnego. Odnośnie zatem zezwolenia na czynność polegającą na podłączeniu instalacji wodnej do lokalu wnioskodawczyni oznaczonego nr 2, to brak jest przede wszystkim jakichkolwiek przesłanek negatywnych, które, w myśl powołanych kryteriów, sprzeciwiałyby się takiemu upoważnieniu, a takich racjonalnych i rzeczowych przesłanek (także odnośnie pozostałych żądań wniosku) nie potrafiła również przytoczyć uczestniczka postępowania. Gdy zatem lokal ten, który jest lokalem mieszkalnym, obecnie nie ma dostępu do wody, a instalacja miałaby zostać wykonana przez wspólne pomieszczenie piwnicy (co również przez biegłego zostało uznane za optymalne), w której znajduje się podłączenie pozostałej instalacji wewnętrznej budynku do sieci, to mając na względzie zarówno cel dokonania czynności jak i interesy współwłaścicieli, brak było podstaw do nieuwzględnienia żądania wnioskodawczyni. Z tych samych przyczyn, za uzasadniony należało również uznać wniosek o wykonanie dla lokalu nr (...)instalacji kanalizacyjnej, skoro nie ma on obecnie podłączenia do kanalizacji, a proponowany przez wnioskodawczynię przebieg tej instalacji również został przez biegłego uznany za optymalny. Taki też przebieg, jak wynika z opinii, ma także wnioskowana instalacja kanalizacyjna dla lokalu nr (...), należącego również do wnioskodawczyni. Odnośnie zaś potrzeby wykonania tej instalacji dla tego lokalu, który ma podłączenie do istniejącego, wspólnie użytkowanego szamba, to wskazać należy, że mając na uwadze wyżej wskazane kryteria (a więc cel czynności i interesy współwłaścicieli), również żądanie wniosku w tej części i także odnośnie wykonania oddzielnego zbiornika bezodpływowego (szamba), należało uznać za uzasadnione. Zarówno bowiem z akt sprawy niniejszej, sprawy o zniesienie współwłasności (sygn. akt I Ns 894/06 Sądu Rejonowego w Wałbrzychu), jak i toczących się postępowań administracyjnych, wynika, że obie współwłaścicielki od wielu już lat pozostają w głębokim konflikcie, a zatem ograniczenie konieczności korzystania ze wspólnych urządzeń (szamba), w szczególności gdy istnieje konieczność współdziałania w rozliczaniu kosztów wywozu nieczystości, jest uzasadnione tak z punktu widzenia celu czynności jak i interesu współwłaścicieli.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c., zmienił (pkt I) zaskarżone postanowienie, orzekając o kosztach postępowania na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. i zasądzając od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni kwotę 1157 zł, na która składała się opłata od wniosku (100 zł.), koszty pełnomocnika (240 i 17 zł) oraz zaliczka na opinię biegłego w kwocie 800 zł. O kosztach sądowych, tytułem poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatków na opinię biegłego, orzeczono w myśl przepisu art. 83 ust. 2 w związku z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn. Dz. U. z 2010r., Nr 90, poz. 594 ze zmianami). O kosztach postępowania apelacyjnego (pkt II) orzeczono również w myśl powołanego art. 520 § 2 w związku z art. 391 § 1 zdanie pierwsze k.p.c., a na koszty te składała się opłata od apelacji w wysokości 100 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika – 120 zł. (§ 8 pkt 7 w związku z § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zmianami).