Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Mirosławy Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2013r.,

sprawy T. G.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostródzie

z dnia 10 czerwca 2013 r., sygn. akt II K 274/13

I.  uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Ostródzie do ponownego rozpoznania;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. kwotę 147, 60 zł brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu T. G. z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VI Ka 308/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Ostródzie wyrokiem łącznym z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie

sygn. akt II K 274/13 rozstrzygnął w przedmiocie jednostkowych skazań T. G. w

sprawach obejmujących następujące prawomocne wyroki:

1.  Sądu Rejonowego w Nidzicy z dnia 02 kwietnia 2004 roku w sprawie II K 110/04 za
przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione dnia 10 stycznia 2004 roku na karę grzywny
w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokości stawki dziennej na kwotę 10 zł.;

2.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 19 września 2005 roku w sprawie VII K 962/05
za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w okresie od listopada
2004r. do 20 marca 2005 r. na karę 1/ jednego/ roku i 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tyłem próby,
orzeczono karę grzywny w wysokości 50 /pięćdziesięciu/ stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 /dziesięć/ złotych, orzeczono obowiązek naprawienia
szkody solidarnie z innymi oskarżonymi na rzecz Gospodarstwa Rolnego (...) kwoty 2000 zł. w terminie 3 lat od uprawomocnienia się wyroku;

3.  Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 21 września 2007 roku w sprawie VII K 487/07 za
przestępstwo z art. 207 § 1 kk popełnione w okresie od grudnia 2006 r. do 22 kwietnia
2007 r. na karę 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 288 §
1 kk popełnione w dniu 22 kwietnia 2007 r. na karę 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia
wolności, orzeczono karę łączna 8 /ośmiu/ miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym jej zawieszeniem na okres 3 lat tytułem próby, orzeczono obowiązek
naprawienia szkody w kwocie 1.300 zł na rzecz M. C..
Postanowieniem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 03.04.2008r. zarządzono
wykonania kary pozbawienia wolności;

4.  Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 21 listopada 2008 roku w sprawie II K. 223/08 za
przestępstwo z art. 209 § 1 kk popełnione w okresie od grudnia 2007 r. do dnia 26 maja
2008r. na karę l /jednego/ roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby . Postanowieniem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 09.10.2012 r. zarządzono wykona kary pozbawienia wolności.

5.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w W. z dnia 7 kwietnia 2009
roku w sprawie sygn. akt III K 1584/08 za przestępstwo z art. 197 § 2 kk popełnione w
dniu 03.05.2008r. na karę 1 /jednego/ roku pozbawienia wolności, za przestępstwo z art.
270 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w okresie między dniem 04.05.2008r. a dniem
06.05.2008r. na karę 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienie wolności, za przestępstwo z art.
235 kk popełnione w okresie między dniem 04.05.2008r. a dniem 06.05.2008r. na karę
6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia wolości, orzeczono karę łączną 1 /jednego/ roku
pozbawienia wolności;

6.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 31 stycznia 2012 roku w sprawie VII K 1530/11

za przestępstwo z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w okresie od maja
do dnia 06 czerwca 2011 roku na karę 10 /dziesięciu/ miesięcy pozbawienia wolności,
za przestępstwo z art. 278 § I kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 01 lipca
2011 r. na karę 1 /jednego/ roku i 2 /dwóch/ miesięcy pozbawienia wolności, za
przestępstwo z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w okresie od dnia 25
lipca na karę 1 jednego/ roku i 2 /dwóch/ miesięcy pozbawienia wolności, za
przestępstwo z z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 08 września 2011 roku na karę i /jednego/ roku i 4/czterech/ miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono karę łączną 1 /jednego/ roku i 9/dziewięciu/ miesięcy pozbawienia wolności oraz obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych, poprzez zapłatę kwoty 370 zł na rzecz S. K.,kwoty 1.100 zł na rzecz J. C., kwoty 1.346 zł na rzecz M. M., kwoty 1.050 zł. na rzecz A. P.;

7.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 14 maja 2012 roku w sprawie sygn. akt II K
239/12 za przestępstwo z art. 278 § kk w zw. z art. 64 § 2 kk popełnione dnia 30
sierpnia 2011 roku na karę 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo
z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione dnia 25 lipca 2011 roku na karę 6
/sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono karę łączną 7 /siedmiu/ miesięcy
pozbawienia wolności;

8.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 29 maja 2012 roku w sprawie VII K 8/12 za
przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 23 października
2011 roku na karę 2 /dwóch/ lat pozbawienia wolności;

9.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 25 stycznia 2013 roku w sprawie II K 1444/12

za przestępstwo z. art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w okresie pomiędzy
1 lutego 2012 roku. a 29 lutego 2012 roku na karę 1 /jednego/ roku pozbawienia
wolności oraz obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego Adama
Majchrzaka w wysokości 2.000 zł;

10.Sądu Rejonowego w Ostródzie z dnia 14 marca 2013 roku w sprawie sygn. akt II K
1036/12 za przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 22
lipca 2012 roku na karę 1 /jednego/ roku i 2 /dwóch/ miesięcy pozbawienia wolności

oraz obowiązek naprawienia szkody, poprzez zapłatę kwoty 5.250 zł na rzecz

S. C., kwoty 137 zł. na rzecz P. C., kwoty

251,50zł na rzecz H. L., kwoty 250 zł. na rzecz B. K.,

kwoty 440 zł. na rzecz K. A., kwoty 470 zł na rzecz D.

K..

Sąd Rejonowy w Ostródzie powyższym wyrokiem łącznym:

I . na podstawie art. 85 kk. art. 86 § 1 kk, art. 569 § 1 kpk połączył kary jednostkowe
pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach Sądu Rejonowego w Łomży w sprawie o
sygn. II K 223/08 i Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w W. w
sprawie o sygn. akt III K 1584/08 i orzekł wobec skazanego T. G. karę
łączną w wymiarze 1 /jednego/ roku i 6 /sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności.

II. na podstawie art. 85 kk. art. 86 § 1 kk, art. 569 § 1 kpk połączył kary jednostkowe
pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie
o sygn. VII K 1530/11 i Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie o sygn. akt II K
239/12 i orzekał wobec skazanego T. G. karę łączną w wymiarze 1 /jednego/roku i 11 / jedenastu/ miesięcy pozbawienia wolności.

III. na podstawie art. 85 kk. art. 86 § 1 kk, art. 569 § 1 kpk połączył kary jednostkowe
pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie
o sygn. VII K. 8/12 i Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie o sygn. akt II K 1444/12
i orzekał wobec skazanego T. G. karę łączną w wymiarze 2 /dwóch/ lat i 6
/sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności.

IV. stwierdził ,że w pozostałym zakresie wyroki podlegające łączeniu, wymienione w pkt. I, III i III podlegają odrębnemu wykonaniu.

V. na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowania w przedmiocie wydania wyroku
łącznego w sprawach Sądu Rejonowego w Nidzicy o sygn. II K 110/04. Sądu
Rejonowego w O. o sygn. VII K 962/05, Sądu Rejonowego w Łomży o sygn.
VII K 487/07, Sądu Rejonowego w Ostródzie o sygn. II K 1036/12.

VI. w oparciu o art. 577 kpk na poczet orzeczonej wobec skazanego w punkcie II łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Olsztynie o sygn. VII KI530/1 1 w okresie od dnia 09 listopada 2011 r. do dnia 22 listopada 2011 r. i od 07 sierpnia 2012 r. . a na poczet orzeczonej w punkcie I łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w W. o sygn. akt III K 1584/08 w okresie od 06 września 2011 i do 20 stycznia 2011 r. i od 09 lutego 2011 r. do 10 lutego 2011 r.

VII. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o Adwokaturze i §14 ust. 5 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28

września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził na rzecz adw. J. G. kwotę 144 złotych brutto z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu .

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23.06.1973r. o
opłatach w sprawach karnych zwolniono skazanego od zapłaty na rzecz. Skarbu P. sądowych w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca skazanego T. G. zaskarżając wyrok w całości , a wyrokowi temu zarzucił:

I. nadmierną surowość kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z połączenia kar jednostkowych orzeczonych w sprawach sygn. akt IIK 223/08 Sądu Rejonowego w Łomży i sygn. akt IIK 1584/08 Sądu Rejonowego dla warszawy Pragi – Północ,

II. błędne niepołączenie z karami orzeczonymi w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie VII K 1530/11 i II K 239/12 kary orzeczonej w sprawie VII K 8/12 Sądu Rejonowego w Olsztynie,

III. błędne niepołączenie kary orzeczonej w sprawie IIK 1444/12 Sądu Rejonowego w Olsztynie ze sprawą II K 1036/12 Sądu Rejonowego w Ostródzie.

Obrońca skazanego podnosząc niniejsze zarzuty wniósł o:

- połączenie wyroków w sprawach IIK 223/08 Sądu Rejonowego w Łomży i II K 1584/08 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi- Północ i wymierzenie kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności,

- połączenie kar orzeczonych w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VIIK 1530/11 , II K 239/12, VII K 8/12 i wymierzenie kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności,

- połączenie kar orzeczonych w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt IIK 1444/12 i Sądu Rejonowego w Ostródzie sygn. akt IIK 1036/12 i wymierzenie kary łącznej 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego T. G. jako zasadna zasługiwała na uwzględnienie , przy czym skutkować musiała uchyleniem zaskarżonego wyroku w całości i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji

Wskazać należy ,iż zasady wydania wyroku łącznego określa art.569§1 kpk. Wyrok taki sąd wydaje z urzędu lub na wniosek skazanego , bądź prokuratora , wobec osoby skazanej prawomocnymi wyrokami różnych sądów na kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu, jeśli zachodzą warunki określone w art. 85 kk.

W przedmiotowej sprawie , postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego zostało zainicjowane wnioskiem skazanego T. G..

Sąd Rejonowy w Ostródzie , prawidłowo uczynił przedmiotem rozpoznania wszystkie znane skazania T. G. .

Treść art. 85 kk stanowi, że w sytuacji gdy skazany popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok , chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw, sąd orzeka karę łączną, której podstawą są kary jednostkowe wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Jest to tzw. realny zbieg przestępstw będący formą właściwego zbiegu przestępstw. Jego zaistnienie uzasadnia wymierzenie kary łącznej. Granicę czasową zbiegu realnego przestępstw, za które wymierzana jest kara łączna , stanowi data wydania pierwszego , chociażby nieprawomocnego wyroku.

Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 25 lutego 2005 r. I KZP 36/04 , w sposób jednoznaczny rozstrzygnął znaczenie pojęcia zawartego w art.85 kk „zanim zapadł pierwszy wyrok”. W uchwale wskazano ,iż określenie zanim zapadł pierwszy wyrok nie odnosi się do pierwszego wyroku dającego możliwość orzeczenia kary łącznej w układzie najkorzystniejszym dla skazanego , lecz odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnych przestępstw. Zatem sąd orzekający w przedmiocie wydania wyroku łącznego nie ma swobody w konfigurowaniu takiego układu wyroków skazujących , aby efekt tego był jak najkorzystniejszy dla skazanego , lecz dobór wyroków , będących przesłanką wymiaru kary łącznej , uwarunkowany jest istnieniem cenzury czasowej - datą wydania chronologicznie pierwszego wyroku za którekolwiek z tych przestępstw.

Nadto zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2013 r., IV KK 416/12 sformułowanie „ sąd orzeka karę łączną „ oznacza ,że zastosowanie tej instytucji jest obligatoryjne, a więc w razie spełnienia przesłanek wskazanych w art. 85 kk nie ma możliwości jej niezastosowania. W takim wypadku sąd obowiązany jest do wydania wyroku łącznego , co oznacza również brak swobody w doborze skazań podlegających łączeniu i niemożności pominięcia części z nich.

Mając na względzie powyższe normy stwierdzić należy , iż Sąd Rejonowy prawidłowo uznał , mając na względzie reguły wskazane w art. 85 kk i art.569§1 kpk, że w rozpoznawanej sprawie zachodziły przesłanki do wydania wyroku łącznego obejmującego skazania T. G. w sprawach Sądu Rejonowego w Łomży sygn. akt IIK 223/08 i Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w W. sygn. akt III K 1584/08 - punkt I zaskarżonego wyroku.

Zgodnie z niniejszymi regułami Sąd Rejonowy prawidłowo też uznał zasadność połączenia w drugiej grupie skazania T. G. w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VII K 1530/11 i sygn. akt II K 239/12 , przy czym Sąd ten nie połączył w tej grupie także skazania w sprawie Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VII K 8/12. Zważyć należy ,że wyrok w sprawie Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VIIK 1530/11 został wydany w dniu 31 stycznia 2012 r. ,a czyn za który T. G. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie sygn. akt VII K 8/12 został popełniony w dniu 23 października 2011 r., a zatem przed datą wyroku.

W ocenie Sądu odwoławczego przestępstwa będące przedmiotem osądu w trzech kolejnych powyżej wymienionych sprawach , to jest w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VII K 1530/11, IIK 239/12 oraz VII K 8/12 pozostają w zbiegu realnym i zgodnie z treścią art. 85 kk orzeczone w tych sprawach kary jednostkowe powinny zostać połączone.

Sąd Rejonowy odstępując od objęcia wyrokiem łącznym skazania z wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VII K 8/12 , pomimo istnienia warunków do orzeczenia kary łącznej naruszył przepisy art. 569§1 kpk i art.85 kk.

Powyższe uchybienie spowodowało ,iż Sąd Rejonowy w punkcie III zaskarżonego wyroku połączył jednostkowe skazania T. G. w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt VII 8/12 i II K 1444/12 . Tymczasem w tym punkcie Sąd I instancji powinien połączyć jednostkowe skazania T. G. orzeczone w sprawach Sądu Rejonowego w Olsztynie sygn. akt II K 1444/12 i Sądu Rejonowego w Ostródzie sygn. akt IIK 1036/12.

W związku z powyższym bezpodstawne było umorzenie postępowania w części dotyczącej wydania wyroku łącznego w sprawie Sądu Rejonowego w Ostródzie sygn. akt IIK 1036/12.

Reasumując stwierdzić należy ,iż Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia przepisów art.569§1 kpk i art.85 kk. Uchybienie to miało wpływ na treść wyroku , gdyż w jego następstwie pozostawiono między innymi do odrębnego wykonania karę pozbawienia wolności pozostającą w zbiegu realnym z innym przestępstwem, co do których orzeczono karę łączną .

Dlatego też Sąd Okręgowy, uznając apelację obrońcy skazanego za zasadną na podstawie art. 437§2 kpk uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostródzie.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obowiązkiem Sądu I instancji będzie wydanie wyroku łącznego z rygorystycznym uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawnych , to jest art. 569§1 kpk i art. 85 kk , w tym treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 r.,( I KZP 30/04, OSNKW 2005, z.1,poz.2).

Ponadto z uwagi na zaskarżenie wyroku wyłącznie przez obrońcę skazanego wydany, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, wyrok łączny nie może zawierać rozstrzygnięć mniej korzystnych dla skazanego T. G. - art. 443 kpk.

O kosztach należnych adw. M. W. wyznaczonemu skazanemu T. G. z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 29 ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze i § 14 ust.5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackiego oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).