Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 26/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku P. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o emeryturę górniczą

na skutek odwołania P. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 15 listopada 2016 r.

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 26/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 listopada 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił P. L. prawa do emerytury górniczej wskazując, iż nie udokumentował jakiegokolwiek okresu pracy górniczej.

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 20 grudnia 2016 roku złożył pełnomocnik ubezpieczonego wnosząc o jej zmianę i przyznanie P. L. prawa do emerytury górniczej przez zaliczenie do stażu górniczego okresu zatrudnienia w (...) B. od dnia 14 sierpnia 1984 roku do dnia 21 kwietnia 1987 roku oraz od dnia 12 maja 1989 roku do nadal na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonującego pracemechaniczne wskazaną w załączniku nr 3, a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku(Dz.U. z 1995 r., Nr 2, poz. 8).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie

wskazując, że brak podstaw do zaliczenia wnioskodawcy do stażu pracy górniczej zarówno w wymiarze jednokrotnym jak i w wymiarze półtorakrotnym spornych okresów: od 14 sierpnia 1984 roku do 21 kwietnia 1987 roku oraz od 12 maja 1989 roku do 30 czerwca 2007r., ponieważ stanowiska : ślusarz mechanik pojazdów samochodowych, ślusarz kierowca, mechanik napraw pojazdów i sprzętu technologicznego, które zajmował skarżący, nie figurują w zał. Nr 2 i 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku(Dz.U. z 1995 r., Nr 2, poz. 8). Tak samo jak okresu od 1 lipca 2007 roku do nadal, pomimo zmiany nazwy stanowiska na mechanik maszyn i urządzeń górniczych w przodku, ponieważ z przedłożonej dokumentacji wynika, że ubezpieczony wykonywał takie same czynności jak przed 1 stycznia 2007 roku.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca P. L. urodził się dnia (...). Dnia 9 sierpnia 2016 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca był członkiem otwartego funduszu emerytalnego lecz wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-5v akt ZUS)

Decyzją z dnia 15 listopada 2016 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury górniczej, gdyż wnioskodawca nie wykonywał pracy górniczej wymienionej w art. 50c ust 1 oraz art. 50 d ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z dnia 15 listopada 2016 roku . – k. 40 akt ZUS)

P. L. od dnia 14 sierpnia 1984 roku do chwili obecnej jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) S.A. (...) (poprzednio w (...)).

Wnioskodawca zajmował następujące stanowiska:

- od dnia 14 sierpnia 1984 roku do dnia 21 kwietnia 1987 roku – ślusarz – mechanik pojazdów samochodowych na oddziale (...),

- od dnia 12 maja 1989 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku -ślusarz-kierowca na oddziale (...),

- od 1 maja 1992 roku do 16 listopada 2006 roku – mechanik napraw pojazdów i sprzętu technologicznego na oddziale (...) (do 1 września 2009 roku (...)),

- od 17 listopada 2006 roku do 30 czerwca 2007 roku – mechanik napraw samochodowego sprzętu technologicznego na oddziale (...),

- od dnia 1 lipca 2007 roku do nadal mechanik maszyn i urządzeń górniczych w przodku na oddziale (...),

(dowód: umowa o pracę, k. 8, 16 akt osobowych, karta obiegowa, k. 5, 7 akt osobowych, angaż, k. 19, 49, 51 akt osobowych, informacja dla pracownika, k. 45 akt osobowych )

W okresie od 22 kwietnia 1987 roku do dnia 12 kwietnia 1989 roku P. L. odbywał zasadniczą służbę wojskową.

(dowód: świadectwo pracy górniczej, k. 8 kat ZUS)

Od dnia 14 sierpnia 1984 roku do chwili obecnej P. L. pracuje na (...)(...) (wcześniej (...)). Odział (...) zajmował się obsługą samochodów osobowych i ciężarowych oraz górniczego sprzętu technologicznego, takiego jak spycharki gąsiennicowe, ładowarki gąsiennicowe, żurawie gąsiennicowe, koparki jednonaczyniowe gąsiennicowe, agregaty sprężarkowe stacjonarne (w tym również zamontowane na maszynach podstawowych). Spycharki gąsienicowe służą do wyrównywania terenu pod pracę koparki wielonaczyniowej. Żurawie gąsienicowe boczne służą do przesuwania taśmociągów, natomiast koparki jednonaczyniowe gąsienicowe pracują przy odwodnieniu terenu, przy jego równaniu i skarpowaniu. Oddział (...) zajmował się wyłącznie naprawą w/w górniczego sprzętu technologicznego.

Do obowiązków wnioskodawcy w spornych okresach należała obsługa techniczna i wykonywanie drobnych napraw górniczego sprzętu technologicznego (tj. spycharki gąsiennicowe, ładowarki gąsiennicowe, żurawie gąsiennicowe, koparki jednonaczyniowe gąsiennicowe, agregaty sprężarkowe stacjonarne) na terenie odkrywki. Wnioskodawca wykonywał czynności związane z wymianą olei, filtrów, rozruszników, żarówek, reflektorów, przewodów hydraulicznych i innych płynów eksploatacyjnych, naciągał gąsienice, smarował połączenia ruchomych układów roboczych, wykonywał ogólny przegląd technologiczny, techniczny i pomocniczy po stronie mechanicznej oraz elektrycznej. Wykonywał drobne bieżące oraz zaplanowane naprawy sprzętu technologicznego, o małej czasochłonności umożliwiających dalszą eksploatację lub zapobiegającą awariom sprzętu technologicznego, technicznego oraz pomocniczego.

Wnioskodawca wykonywał swoje prace stale w pełnym wymiarze czasu pracy, nie był kierowany do innych prac, nie pracował w warsztacie. Prace obsługowe i naprawcze wykonywane były na terenie odkrywki i zwałowiska B..

(dowód: częściowo charakterystyka pracy, k. 14 akt sprawy, zeznania P. K. na rozprawie w dniu 11 maja 2017 roku od minuty 3:30 do minuty 12:19, protokół z rozprawy, k. 18-20 akt sprawy, zeznania K. J. na rozprawie w dniu 11 maja 2017 roku od minuty 12:35 do minuty 22:48, protokół z rozprawy, k. 18-20 akt sprawy, zeznania P. A. na rozprawie w dniu 11 maja 2017 roku od minuty 23:00 do minuty 28:44, protokół z rozprawy, k. 18-20 akt sprawy, zeznania wnioskodawcy P. L. na rozprawie w dniu 11 maja 2017 roku od minuty 29:51 do minuty 34:26, protokół z rozprawy, k. 18-20 akt sprawy)

Powołana przez pracodawcę wnioskodawcy Komisja Weryfikacyjna na posiedzeniu w dniu 8 lipca 2008 uznała, że P. L., pomimo posiadania angaży na stanowiska:

- od 14 sierpnia 1984 roku do 21 kwietnia 1987 roku - ślusarz/mechanik pojazdów samochodowych,

- od 12 maja 1989 roku do 30 kwietnia 1992 roku - ślusarz-kierowca,

- od 1 maja 1992 roku do 16 listopada 2006 roku – mechanik napraw pojazdów i sprzętu technicznego,

- od 17 listopada 2006r. do 30 czerwca 2007 roku mechanik napraw samochodowego sprzętu technologicznego na oddziale (...)

faktycznie wykonywał pracę górniczą stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, która swoim charakterem odpowiada pracy na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonujący prace mechaniczne w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku w Załączniku nr 3, Dziale III w pozycji 7.

(dowód: pismo pracodawcy wnioskodawcy, k. 23 akt ZUS)

W dniu 3 sierpnia 2016 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym zaświadczyła, że w okresie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą:

- od 14 sierpnia 1984 roku do 21 kwietnia 1987 roku na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonujący prace mechaniczne wskazaną w Rozporządzeniu MP i PS z dnia 23 grudnia 1994 roku w zał. 3, Dział III pozycja 7,

- od 12 maja 1989 roku do nadal na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonujący prace mechaniczne wskazaną w Rozporządzeniu MP i PS z dnia 23 grudnia 1994 roku w zał. 3, Dział III pozycja 7,

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej – k. 8 akt ZUS)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje :

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.)

Zgodnie z art. 50 a ust 1 i 2 ustawy emerytura górnicza przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej

co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Zgodnie z art. art. 50b w/w ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

W myśl art. 50 c ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Zgodnie zaś z art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS do prac górniczych zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym do emerytury i 1,8 do jej wysokości ustawodawca zalicza jedynie prace przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach.

Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie zaliczane jest do pracy górniczej oraz wykonywanej w przodkach uwzględnianej w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 roku Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1 lutego 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 roku, Nr 30, poz. 154). Wykaz ten obowiązuje jednak jedynie w takim zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS. A zatem zakładowe wykazy stanowisk, na których wykonywana jest praca górnicza, muszą być zgodne z wykazem nr 2 stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, obejmującego stanowiska pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą lub wykazem nr 3 stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, obejmującego stanowiska pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym. Jednakże dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez konkretnego pracownika stanowiska, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej, nie przesądza jeszcze o zaliczeniu zatrudnienia na tym stanowisku do pracy górniczej. O uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu omawianych przepisów nie decyduje bowiem treść wymienionych dokumentów, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999, nr 6, poz. 213, z dnia 22 marca 2001r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002, nr 22, poz. 553 oraz z dnia 2 czerwca 2010r., I UK 25/10, LEX nr 621137). Rozporządzenie wykonawcze nie może zatem przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień niż uczynił to ustawodawca. Tym samym, przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowić muszą zawsze punkt wyjścia do oceny zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy.

Stwierdzenie przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy górniczej, iż skarżący zajmował stanowisko wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia dział III poz. 7 tj. rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku, nie jest jeszcze równoznaczne z wykonywaniem przez niego pracy, o której mowa w art. 50d ustęp 1 pkt 1 ustawy, jak chce jego pełnomocnik. Zwłaszcza, że jak wynika z akt osobowych pracodawca nigdy nie powierzył skarżącemu stanowiska rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku, ale zajmował on stanowiska: ślusarz mechanik pojazdów samochodowych, ślusarz kierowca, mechanik napraw pojazdów i sprzętu technologicznego.

Ustawodawca w załączniku nr 3 dział III poz. 7 do prac w wymiarze półtorakrotnym zalicza prace rzemieślników zatrudnionych na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujących prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Tymczasem w art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS ustawodawca do prac górniczych zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym do emerytury i 1,8 do jej wysokości zalicza jedynie prace przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach.

Z zestawienia treści przepisu art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS z zał. nr 3 dział III po. 7 do rozporządzenia (...) wynika, że wykaz będący załącznikiem do rozporządzenia ma szerszy zakres przedmiotowy od przepisu art. 50d ustawy, gdyż dotyczy nie tylko montażu, likwidacji i transportu obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach jak art. 50d ustawy, ale także prac przy obsłudze i konserwacji tych maszyn i urządzeń.

Skarżący domagając się przeliczenia świadczenia emerytalnego z zastosowaniem przelicznika 1,8 do spornego okresu pracy górniczej winien wykazać, że na zajmowanym stanowisku wykonywał prace wymienione w art. 50 d ustęp 1 pkt 1 ustawy emerytalnej tj. prace bezpośrednio związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin. Dotyczy to wyłącznie czynności stanowiących element ciągu technologicznego bezpośrednio związany z procesem wydobycia węgla. Wykaz stanowisk pracy, określony pomocniczo w załączniku nr 3 do rozporządzenia odnosi się zatem wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2015 roku, I UK 293/14,LEX: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2012 roku, I UK 295/11, LEX; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09; z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10; z dnia 16 czerwca 2011 roku, IUK 381/10; 4 kwietnia 2012 roku, I UK 440/11; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09; opubl LEX; z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nich orzecznictwo).

Podkreślić należy, że kluczową kwestią jest pojęcie przodka. Przepisy nie definiują pojęcia przodka i prac przodkowych. Przyjęcie ogólnej tezy, że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu, a następnie rekultywacją wyrobisk i zwałowisk, (związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek) nie odpowiada pojęciu "pracy przodkowej", wynikającej z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (tak por. wyrok SA w Katowicach z dnia 16 kwietnia 2014 roku, IIIAUa 1121/13, LEX). W orzecznictwie SN kwestionuje się również zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego, zauważając, że nie do zaakceptowania jest zapatrywanie, żeby miejsce przodka rozciągać na całą linię taśmociągów transportujących urobek, gdyż pojęcie przodka straciłoby swe znaczenie i tym sposobem nie można zaakceptować definicji "przodka", która wynika z opinii naukowo-technicznej i obejmuje wszystkie czynności związane z transportem kopaliny, realizowane w ramach ruchu zakładu górniczego (wyr. SN z 5 maja 2011 roku, I UK 395/10, L.).

Z powyższego wynika, iż pojęcie przodka musi być wykładane przez Sąd w sposób ścisły i ograniczać się wyłącznie do miejsca pracy koparek wielonaczyniowych, albo jej bezpośredniego sąsiedztwa, w którym wydobywa się urobek. Praca przodowa polega zaś na urabianiu i ładowaniu urobku lub nakładu, albo jest bezpośrednio związana z procesem urabiania urobku.

Jednocześnie w związku z ustawowym określeniem pojęcia pracy w przodkach należy stwierdzić, że dla zaliczenia pracy do stażu w wymiarze półtorakrotnym nie chodzi o jakąkolwiek pracę w przodku przy maszynach ładujących i transportujących, a wyłącznie o pracę, która polega na montażu, likwidacji i transporcie obudów maszyn ładujących i transportujących w przodkach. Pod określeniem "inne prace przodkowe" należy zaś rozumieć inne prace górnicze w przodku, jednakże rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy art. 50d ust. 1 pkt 1. Stąd różnego rodzaju inne prace górnicze związane z eksploatacją, konserwacją i remontami urządzeń będących częścią składową układu technologicznego: koparka, taśmociąg, zwałowarka węgla nie mieszczą się w definicji pracy w przodkach z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy. ( tak por. SA w Katowicach w wyroku z dnia 22 listopada 2012 roku, IIIAUa 437/12, LEX).

Z powyższych rozważań wynika zatem, iż przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom w kopalni węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym czas pracy górniczej w przodku tylko wówczas, gdy spełnia łącznie wszystkie wskazane w powołanych przepisach przesłanki: co do miejsce wykonywania, co do rodzaju czynności, co do obsługi wskazanych w tym przepisie maszyn i urządzeń. Wypełnienie np. jedynie warunku pracy w przodku nie jest zatem wystarczające do uznania, że praca ta spełnia definicję z art. 50 d ust. 1 pkt 1 i znajduje się w wykazie III załącznika 3 poz. 7 rozporządzenia.

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego w postaci charakterystyki pracy skarżącego sporządzonej przez pracodawcę, angaży oraz zeznań świadków: P. A., P. K., K. J., wynika, że w spornych okresach skarżący pracował na odkrywce w charakterze ślusarza mechanika pojazdów samochodowych, ślusarza kierowcy, mechanika napraw pojazdów i sprzętu technologicznego na Oddziale (...) i (...), zajmując się utrzymaniem ruchu sprzętu technologicznego na odkrywce. Utrzymanie ruchu ww. maszyn polegało na wykonywaniu prac mechanicznych związanych z ich obsługą, konserwacją, demontażem i montażem podzespołów i zespołów. Do jego podstawowych, stałych obowiązków należała naprawa i przeglądy sprzętu gąsienicowego w postaci: spycharek, ładowarek, żurawi, koparek jednonaczyniowych. Jest to sprzęt pomocniczy na odkrywce, który umożliwia pracę koparek wielonaczyniowych, taśmociągów i zwałowarek. Wnioskodawca wykonywał planowe i bieżące remonty w/w maszyn. Remonty te polegały na usuwaniu awarii urządzeń, wykonywaniu prac smarowniczych i kontroli podzespołów mechanicznych danej maszyny oraz gdy zaszła taka potrzeba wykonaniu ich naprawy bądź wymianie uszkodzonej część na nową. Poza ww. pracami wnioskodawca naprawiał również agregaty sprężarkowe. Wnioskodawca, pomimo zmiany nazewnictwa stanowiska pracy, wykonywał cały czas te same czynności.

Aby praca była zaliczona, jako kwalifikowana praca górnicza musi być wykonywana bezpośrednio w przodku. Przypomnieć trzeba, że pojęcie przodka musi być wykładane w sposób ścisły i ograniczać się wyłącznie do miejsca pracy koparek wielonaczyniowych, albo jej bezpośredniego sąsiedztwa, w którym wydobywa się urobek. Natomiast jak wskazał w wyroku z dnia 22 listopada 2012r. (III AUa 437/12) Sąd Apelacyjny w Katowicach, różnego rodzaju prace górnicze związane z eksploatacją, konserwacją i remontami urządzeń będących częścią składową układu technologicznego: koparka, taśmociąg, zwałowarka, na odkrywce węgla brunatnego nie mieszczą się w definicji pracy w przodkach. W związku z tym biorąc pod uwagę miejsce wykonywania czynności pracowniczych przez skarżącego ( miejsce usytuowani sprzętu pomocniczego – cała odkrywka) uznać trzeba, że prace przy bieżącym utrzymaniu sprzętu technologicznego na odkrywce nie były wykonywane w przodku.

Również biorąc pod uwagę rodzaj czynności wykonywanych w tym okresie przez skarżącego nie budzi wątpliwości, iż nie były to prace bezpośrednio związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin.

Wykonywana przez skarżącego praca nie była także zwykłą pracą górniczą wymienioną w art. 50c ustęp 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS tj. pracą przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych.

Wnioskodawca nie pracował przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego, ani nie pracował przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych. Urządzenia gąsienicowe: koparki jednonaczyniowe, żurawie, spycharki, które naprawiał i konserwował skarżący, są sprzętem pomocniczym, a nie urządzeniami wydobywczymi. Urządzeniem wydobywczym jest wyłącznie koparka wielonaczyniowa. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2013 roku, sygn. akt III AUa 1127/12, LEX nr 1369319). Wyklucza to uznanie pracy skarżącego przy bieżącej konserwacji sprzętu pomocniczego na odkrywce za prace górnicze.

Biorąc pod uwagę, że wydana przez organ rentowy decyzja była prawidłowa, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.