Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1110/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Włodzimierz Czechowicz

Protokolant:

st. sekretarz sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2017 r. w Warszawie

sprawy J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.

z dnia 8 czerwca 2016 r. nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 1110/16

UZASADNIENIE

J. G. złożył do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie w dniu 15 lipca 2016 r. odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...), odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że legitymuje się wymaganym
15-letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych oraz 25-letnim ogólnym stażem pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił natomiast, jako wykonywanej w warunkach szczególnych pracy w okresie od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 17 kwietnia 1992 r. w Przedsiębiorstwie (...) w W. (...), w okresie od dnia 1 listopada 1989 r. do dnia 15 listopada 1991 r. w (...) Sp. z o.o. w W. i w okresie od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994r. w (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony. Ponadto organ rentowy nie zaliczył do jego ogólnego stażu pracy także okresu pracy w gospodarstwie rolnym wujka K. S. w czasie wakacji szkolnych w miesiącach od lipca do sierpnia w latach
1972-1974. Podał, że pierwszy ze wskazanych powyżej okresów zatrudnienia nie został uwzględniony przez organ rentowy z uwagi na błędne wystawienie świadectwa pracy przez pracodawcę, który w tym zakresie powinien określić stanowisko pracy ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, bądź według wzoru, będącego załącznikiem do właściwego zarządzenia resortowego lub uchwały. Z kolei okres zatrudnienia w (...) z siedzibą w W. nie został uznany, ponieważ świadectwo pracy z dnia 14 maja 1994 r. w miejscu pieczątki upoważnionego pracownika zawiera podpis innej osoby. Ubezpieczony zaznaczył, iż z uwagi na fakt, że ww. zakład pracy już nie istnieje, nie może uzyskać stosownych dokumentów. Na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze, zawnioskował o przeprowadzenie dowodu z całej dokumentacji dołączonej do akt organu rentowego, jak również o przeprowadzenie dowodu z zeznań wskazanych przez niego świadków. J. G. wniósł także o zaliczenie do jego ogólnego stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym wujka K. S. wskazując, że w każde wakacje, także po ukończeniu 16 roku życia mieszkał w miejscowości D., gdzie pracował przy żniwach i zwierzętach przez 8 godzin dziennie. Powołując się na utrwalone orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych ubezpieczony podkreślił, że okoliczności, od których uzależnione jest prawo do emerytury mogą być wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym także zeznaniami świadków, czy opiniami biegłych. Wskazał także, że przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu
16 roku życia, świadczonej przed dniem 1 stycznia 1983 r. w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, także gdy przypadał on w czasie wakacji szkolnych. W końcowej części odwołania, ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury od dnia 1 czerwca 2016 r., a także o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odwołanie z dnia 15 lipca 2016 r. k. 2-6 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. nie spełnił przesłanki, co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Nadmienił, że odwołujący nie udokumentował także ogólnego stażu pracy w wymiarze 25, a jedynie 22 lata, 5 miesięcy i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Podkreślił, że nie zaliczył do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego, okresu jego zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. w (...) z siedzibą w W., z uwagi na błędne wystawienie świadectwa pracy przez pracodawcę, albowiem na ww. dokumencie podpisała się inna osoba niż widnieje to na pieczęci służbowej. Z kolei na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym, ubezpieczony nie zaoferował żadnych dowodów m.in. w postaci zeznań świadków, jak również nie przedłożył zaświadczenia, potwierdzającego fakt posiadania gospodarstwa przez wujka oraz informacji dotyczących jego powierzchni, osób pracujących w tym gospodarstwie oraz charakteru prowadzonych tam prac. Organ rentowy podkreślił, że ubezpieczony w ogóle nie wskazał okresów pracy w gospodarstwie rolnym w informacji dotyczącej okresów składkowych i nieskładkowych. Wobec tego zaliczenie tych okresów do stażu pracy nie było możliwe. W ocenie organu rentowego, brak jest podstaw do zaliczenia tych okresów również aktualnie, albowiem okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym potwierdza jedynie oświadczenie pełnomocnika zawarte w odwołaniu. Jednocześnie organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w W. (...) od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 17 kwietnia 1992 r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony z uwagi na błędne wystawienie świadectwa pracy przez pracodawcę, który w tym zakresie powinien określić stanowisko pracy ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, bądź według wzoru, będącego załącznikiem do właściwego zarządzenia resortowego lub uchwały. Organ rentowy nadmienił przy tym, iż nie jest do końca jasny stosunek prawny, na podstawie, którego ubezpieczony był zatrudniony w ww. Przedsiębiorstwie. Ze świadectwa pracy wystawionego przez Przedsiębiorstwo (...) w W. wynika bowiem, że w okresie tym J. G. wykonywał pracę w (...) Sp. z o.o. w W. na zasadzie dzierżawy. Powyższe potwierdza świadectwo pracy wystawione przez ww. zakład pracy (...) Sp. z o.o. Oddział (...) z siedzibą w W. z dnia 2 grudnia 1999 r., z którego wynika, że ubezpieczony był kierowcą zatrudnionym na pełny etat. Wobec powyższego, zdaniem organu rentowego, Przedsiębiorstwo (...) w W. nie było uprawnione do wystawienia świadectwa pracy w warunkach szczególnych za okres pracy w (...) Sp. z o.o. w W.. Za inne okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony również nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Wobec powyższego, organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...), odmówił J. G. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym i uznał, że odwołanie od ww. decyzji, jako bezzasadne, powinno podlegać oddaleniu (odpowiedź na odwołanie z dnia 26 lipca 2016r., k. 14-15 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. urodzony (...) jest z zawodu technikiem-elektrykiem. W latach 1972-1974 w okresie wakacji szkolnych, tj. w miesiącu lipcu i sierpniu, ubezpieczony pomagał wujkowi w pracy w gospodarstwie rolnym o powierzchni 7 hektarów i 15 arów, położonym w miejscowości D., oddalonym od W. o ok. 54 km. Początkowo gospodarstwo rolne należało do babci ubezpieczonego, a następnie odziedziczył je jego ojciec, który jednak podjął decyzję o zamieszkaniu w W. i przekazaniu gospodarstwa swojemu bratu - K. S.. Właściciel gospodarstwa miał troje dzieci: dwie córki i syna, z którymi ubezpieczony, jako brat cioteczny był bardzo związany. Z tego względu w każde wakacje przyjeżdżał do rodzeństwa ciotecznego i jednocześnie pomagał wujkowi w pracy w gospodarstwie rolnym, gdyż jego córki nie były chętne do wykonywania tego rodzaju prac. Z racji tego, że były to miesiące letnie, ubezpieczony pracował głównie przy żniwach i sianokosach, jednak zdarzało się, że zajmował się także wypasem oraz karmieniem trzody chlewnej o liczebności 8-10 sztuk. Wszystkie prace polowe były wykonywane końmi, albowiem gospodarstwo nie było wyposażone w specjalistyczne maszyny rolnicze, poza jedną kosiarką rotacyjną. Trwały one przez okres ok. 2-3 tygodni. Ubezpieczony uczestniczył w koszeniu zboża, zwożeniu snopków, ale też pomagał w wykopkach ziemniaków. Powyższe prace odwołujący wykonywał wraz z bratem ciotecznym w zakresie w jakim zlecał mu je wujek K. S.. Sporadycznie ubezpieczony przyjeżdżał do wujostwa także w okresie ferii zimowych i wtedy brał udział w rżnięciu sieczki. Obecnie powyższe gospodarstwo rolne prowadzi brat stryjeczny K. S.R. S.. W wolnych chwilach ubezpieczony nadal odwiedza rodzinę i w miarę potrzeb pomaga im w prowadzeniu gospodarstwa rolnego (kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych k. 2-3, tom I a.r., zeznania świadka R. S. k. 41-42, k. 46, zeznania świadka J. D. k. 42-43, k. 46, zeznania odwołującego k. 44-46 a.s.)

W okresie od dnia 13 września 1974 r. do dnia 26 kwietnia 1975 r. ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) S.A. z siedzibą w W. na stanowisku elektromontera (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 24 stycznia 2002 r. k. 5, tom I a.r.).

W okresie od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 14 kwietnia 1992 r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą przy ul. (...) w W. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Z tego tytułu odwołujący otrzymywał wynagrodzenie według IV kategorii zaszeregowania, tj. w stawce 4.690 zł za godzinę pracy. W tym okresie zatrudnienia do obowiązków odwołującego należało przede wszystkim kierowanie pojazdami o masie całkowitej powyżej 3,5 tony marki J. i J.. Powierzone czynności odwołujący wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. co najmniej
8 godzin dziennie. Zdarzały się jednak sytuacje, że w związku z natłokiem obowiązków spowodowanym dużą liczbą zleceń realizowanych przez Przedsiębiorstwo, odwołujący pracował w wymiarze przekraczającym obowiązującą go normę czasu pracy, tj. po 12-13 godzin na dobę. Przez cały okres powyższego zatrudnienia, ubezpieczony nie korzystał z dłuższych urlopów bezpłatnych, nie przebywał na zwolnieniach lekarskich, jak również na kontraktach zagranicznych. Nie pełnił także dodatkowych funkcji kierownika, bądź brygadzisty. W tym czasie, ubezpieczony nie pobierał także dodatku do wynagrodzenia za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Przedsiębiorstwo (...) w W. w ramach prowadzonej przez siebie działalności, korzystało z pojazdów ciężarowych wypożyczanych na podstawie umowy dzierżawy, zawartej z (...) Sp. z o.o. Oddziałem (...) w W., zajmującą się produkcją wacików i patyczków do uszu. Z tego względu pracownicy Przedsiębiorstwa, zatrudnieni jako kierowcy, wśród nich J. G., którzy powierzone obowiązki realizowani za pomocą tych pojazdów, w pewnych okresach czasu świadczyli pracę w ramach zatrudnienia na rzecz ww. Spółki, a do ich zadań należało przede wszystkim zajmowanie się transportem ubrań importowanych z Azji, który to towar był odbierany z lotniska w Niemczech. W okresie od dnia 1 listopada 1989 r. do dnia 15 listopada 1991 r. ubezpieczony świadczył pracę jako kierowca w wymiarze pełnego etatu na rzecz (...) Sp. z o.o. w W.. J. G. był także zatrudniony w ww. Spółce na tym samym stanowisku pracy w okresie od dnia 1 września 1994 r. do dnia 30 września 1995 r., jednak w tym czasie pracę świadczył w wymiarze ½ etatu. Następnie ubezpieczony był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w W. w okresie od dnia 1 października 1995 r. do dnia 30 czerwca 1997 r. i w tym czasie pracował w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy, gdzie wykonywał analogiczne czynności jak we wcześniejszych okresach zatrudnienia (świadectwo pracy z dnia 23 kwietnia 1992 r. k. 6, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 7-8, świadectwo pracy z dnia 2 grudnia 1991 r. k. 9, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 10, świadectwo pracy z dnia 1 lipca 1997 r. k. 13, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 14, tom I a.r., zeznania świadka S. C. k. 34-36, zeznania świadka Z. K. (1)

strzewskiego k. 35-36, zeznania odwołującego k. 44-46 a.s.).

W dniu 23 kwietnia 1992 r. Przedsiębiorstwo (...) w W. wystawiło ubezpieczonemu świadectwo wykonywania pracy, zaliczanej do pierwszej kategorii zatrudnienia, w którym zaświadczyło, że w okresie od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 17 kwietnia 1992 r. J. G. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, wymienioną w Dziale Nr VIII, pkt. 5 poz. 2 Wykazu A, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie ustalenia stanowisk pracy, na których praca zalicza się do pierwszej kategorii zatrudnienia, bez wskazania konkretnego zarządzenia resortowego, zawierającego wykaz prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (świadectwo pracy z dnia 23 kwietnia 1992 r. k. 8, tom II a.r.).

W okresie od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. J. G. był zatrudniony w hurtowni ubrań (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy. Do obowiązków ubezpieczonego w tym okresie zatrudnienia należał załadunek towaru z magazynu (ok. 100-250 worków spodni), a następnie jego transport pojazdem ciężarowym o masie całkowitej powyżej 3,5 tony marki M. do innych miast, głównie do B.. Ubezpieczony pilnował także, aby pojazd był odpowiednio załadowany. Powyższe czynności ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. przez 8-9 godzin dziennie. W tym czasie również nie pełnił funkcji kierowniczych m.in. na stanowiskach majstra, czy brygadzisty. W spornym okresie zatrudnienia, Prezesem Zarządu (...) z siedzibą w W. był A. D.. Powyższy stosunek pracy został rozwiązany na mocy porozumienia stron w związku z likwidacją zakładu pracy. W dniu 14 maja 1994 r. zakład pracy wystawił ubezpieczonemu świadectwo pracy, w którym potwierdził okres zatrudnienia J. G., zajmowane przez niego stanowisko pracy oraz wysokość otrzymywanego wynagrodzenia. Powyższe świadectwo pracy zostało podpisane przez asystentkę, zatrudnioną w dziale kadr, jako osobę upoważnioną do wystawienia tego rodzaju dokumentu w imieniu Prezesa Zarządu – A. D. (świadectwo pracy z dnia 14 maja 1994 r. k. 11, tom I a.r., zeznania świadka K. B. k. 43, k. 46 a.s.).

W okresie od dnia 1 października 1997 r. do dnia 31 marca 1998 r. ubezpieczony był zatrudniony w firmie handlowej (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy, a w okresie od dnia 8 kwietnia 1998 r. do dnia 5 czerwca 1998 r. świadczył pracę na rzecz Przedsiębiorstwa (...) s.c. z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy i pracownika magazynowego. Następnie w okresie od dnia 20 czerwca 1998 r. do dnia 20 listopada 1998 r. ubezpieczony wykonywał pracę w (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. W okresie od dnia 1 lutego 1999 r. do dnia 14 czerwca 1999 r. J. G. był zatrudniony w firmie (...) z siedzibą w P. na stanowisku kierowcy TIR-a, a w okresie od dnia 14 lipca 1999 r. do dnia 30 czerwca 2000 r. w firmie (...) na stanowisku kierowcy-mechanika. Kolejnymi okresami zatrudnienia ubezpieczonego były następujące okresy: od dnia 25 lipca 2000 r. do dnia 30 czerwca 2002 r. w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy autobusu w komunikacji miejskiej, od dnia 1 lipca 2002 r. do dnia 9 maja 2007 r. w firmie (...) z siedzibą w P. na stanowisku kierowcy-mechanika, od dnia 21 maja 2007 r. do dnia 12 czerwca 2007 r. w firmie (...) z siedzibą w Ł. na stanowisku kierowcy w ruchu krajowym i międzynarodowym, od dnia 21 czerwca 2007 r. do dnia 16 września 2007 r. w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. na stanowisku kierowcy-mechanika, od dnia 20 września 2007 r. do dnia 11 stycznia 2008 r. w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w H. na stanowisku kierowcy w transporcie międzynarodowym, od dnia 1 lutego 2010 r. do dnia 20 lutego 2013 r. w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy oraz w okresie od dnia 21 lutego 2013 r. do dnia 23 października 2015 r. w (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy (świadectwo pracy z dnia 31 marca 1998 r. k. 15, świadectwo pracy z dnia 5 czerwca 1998 r. k. 17, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 18, świadectwo pracy z dnia 20 listopada 1998 r. k. 19, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 20, tom I a.r., świadectwo pracy z dnia 14 czerwca 1999 r. k. 9, świadectwo pracy z dnia 30 czerwca 2000 r. k. 10, świadectwo pracy z dnia 9 maja 2007 r. k. 12, świadectwo pracy z dnia 12 czerwca 2007 r. k. 13-14, świadectwo pracy z dnia 12 września 2007 r. k. 15-17, świadectwo pracy z dnia 11 stycznia 2008 r. k. 18, świadectwo pracy z dnia 20 stycznia 2013 r. k. 19, świadectwo pracy z dnia 28 października 2015 r. k. 20, tom II a.r.).

W dniu 1 czerwca 2016 r. ubezpieczony złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. wniosek o wcześniejszą emeryturę wraz z informacją dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych (wniosek wraz z załącznikiem, k. 1-7, tom II a.r.).

Na podstawie dowodów uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego organ rentowy przyjął za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 r. ogólny staż pracy ubezpieczonego w wymiarze 22 lata, 5 miesięcy i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Jednocześnie ustalił, że ubezpieczony nie spełnił warunków wynikających z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 748) w zw. z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.), ponieważ na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił okresu, co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił, że nie zaliczył do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego, okresu jego zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. w (...) z siedzibą w W., z uwagi na błędne wystawienie świadectwa pracy przez pracodawcę, albowiem na ww. dokumencie podpisała się inna osoba niż widnieje to na pieczęci służbowej. Z kolei na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym ubezpieczony nie zaoferował żadnych dowodów m.in. w postaci zeznań świadków, jak również nie przedłożył zaświadczenia, potwierdzającego fakt posiadania gospodarstwa przez wujka oraz informacji dotyczących jego powierzchni, osób pracujących w tym gospodarstwie oraz charakteru prowadzonych tam prac. Organ rentowy podkreślił, że ubezpieczony w ogóle nie wskazał okresów pracy w gospodarstwie rolnym w informacji dotyczącej okresów składkowych i nieskładkowych. Wobec tego zaliczenie tych okresów do stażu pracy nie było możliwe. W ocenie organu rentowego, brak jest podstaw do zaliczenia tych okresów również aktualnie, albowiem okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym potwierdza jedynie oświadczenie pełnomocnika zawarte w odwołaniu. Jednocześnie do stażu pracy w warunkach szczególnych, organ rentowy nie zaliczył okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w W. (...) od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 17 kwietnia 1992 r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony z uwagi na błędne wystawienie świadectwa pracy przez pracodawcę, który w tym zakresie powinien określić stanowisko pracy ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, bądź według wzoru, będącego załącznikiem do właściwego zarządzenia resortowego lub uchwały. Organ rentowy nadmienił przy tym, iż nie jest do końca jasny stosunek prawny, na podstawie którego ubezpieczony był zatrudniony w ww. Przedsiębiorstwie. Ze świadectwa pracy wystawionego przez Przedsiębiorstwo (...) w W. wynika bowiem, że w okresie tym J. G. wykonywał pracę w (...) Sp. z o.o. w W. na zasadzie dzierżawy. Powyższe potwierdza świadectwo pracy wystawione przez ww. zakład pracy (...) Sp. z o.o. Oddział (...) z siedzibą w W. z dnia 2 grudnia 1999 r., z którego wynika, że ubezpieczony był kierowcą zatrudnionym na pełny etat. Wobec powyższego, zdaniem organu rentowego, Przedsiębiorstwo (...) w W. nie było uprawnione do wystawienia świadectwa pracy w warunkach szczególnych za okres pracy w (...) Sp. z o.o. w W.. Za inne okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony również nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. W związku z tym decyzją z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...), odmówił J. G. prawa do wnioskowanego świadczenia ( decyzja ZUS z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...), k. 24, tom II a.r.). J. G. odwołał się od powyższej decyzji (odwołanie z dnia 15 lipca 2016 r. k. 2-6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, jak również aktach osobowych i rentowych J. G., a także w oparciu o zeznania ubezpieczonego ( k. 44-46 a.s.) oraz świadków: S. C. (k. 34-36 a.s.), Z. K. (2) (k. 35-36 a.s.), R. S. (k. 41-42 a.s.), J. D. (k. 42-43 a.s.) oraz K. B. (k. 43, k. 46 a.s.).

Zeznania strony i świadków zostały ocenione jako wiarygodne, ponieważ były spójne
i wzajemnie się uzupełniały. Świadkowie S. C. i Z. K. (2) prawie przez cały sporny okres czasu pracowali razem z odwołującym w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W. w związku, z czym posiadali miarodajną wiedzę w przedmiocie charakteru jego pracy oraz wymiaru w jakim praca ta była wykonywana. Wyżej wymienieni świadkowie – tak jak ubezpieczony – byli zatrudnieni na analogicznych stanowiskach pracy, tj. kierowców wobec, czego wiedzieli i widzieli, jakie czynności wykonuje J. G.. Co więcej, mieli z nim styczność każdego dnia, a zatem znali jego pracę i wiedzieli, czym ubezpieczony się zajmuje. Powyższe zeznania Sąd ocenił jako wiarygodne biorąc także pod uwagę fakt, że świadkowie jako osoby niespokrewnione i niepowiązane z żadną ze stron, nie miały interesu w składaniu zeznań nieodpowiadających rzeczywistości. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka K. B., który potwierdził charakter pracy ubezpieczonego w (...) z siedzibą w W. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Odnosząc się natomiast do zeznań świadków R. S. i J. D. to wskazać należy, że świadkowie ci zgodnie zeznali, że odwołujący się w okresie wakacji w latach 1972-1974 pracował w gospodarstwie rolnym wujka K. S.. Jednakże świadkowie nie byli w stanie wskazać na konkretny wymiar czasu pracy odwołującego się w gospodarstwie, ani wskazać dokładną ilość wykonywanych prac, wskazywali jedynie ogólnie, że J. G. pomagał wujostwu w gospodarstwie. Świadek R. S. wskazał np., że prace, które wykonywał odwołujący trwały przez okres 2-3 tygodni. Z pewnością, szczególnie w okresach wytężonych prac polowych jak żniwa, czy wykopki wnioskodawca, mieszkając u wujostwa na wsi był zmuszony pomagać w pracach w gospodarstwie rolnym, jednakże odnośnie całego spornego okresu nie była to praca w takim natężeniu, aby można było uznać jej wymiar co najmniej 4 godziny dziennie. Tym samym, co do wykonywania pracy w okresie wakacyjnym, Sąd Okręgowy nie dał wiary świadkom oraz odwołującemu, że praca ta miała charakter pracy stałej, codziennej, uzasadniającej traktowanie jej jako okresu uzupełniającego, wpływającego na długość stażu emerytalnego. Sąd Okręgowy miał bowiem na uwadze, że założeniem ustawodawcy pozwalającego uzupełniać staż ubezpieczeniowy pracą w gospodarstwie rolnym bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne jest uwzględnianie tylko takich okresów które wskazują na stałość, trwałość tej pracy, pozostawanie w ciągłej dyspozycji do jej wykonywania, związanie życia zawodowego w pewnym okresie z tą sferą działalności. Nie chodzi tu o okazjonalną pracę oraz o taką pomoc, która polega na tym, iż dziecko przyjeżdżając do rodziny na wakacje pomaga w pracy w gospodarstwie rolnym. Zasadą jest, iż staż pracy związany jest ściśle z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne. Zaliczanie okresów nie związanych z opłacaniem składek musi odbywać się w sytuacjach ściśle wskazanych przez ustawodawcę i jako wyjątek traktowane jest z wyraźnymi ograniczeniami. Potoczne przekonanie, iż dzieci wiejskie pracowały w gospodarstwie rolnym nie może skutkować obciążaniem systemu ubezpieczeń społecznych dodatkowymi ciężarami w sytuacji braku jakiegokolwiek wkładu z tego tytułu do tego systemu. Odwołujący pomagał wujostwu w pracy w gospodarstwie rolnym, tak jak wszyscy powinni pomagać w każdym gospodarstwie, także domowym. Nie ma jednak żadnego uzasadnienia, aby przyjmować, iż okoliczność wychowywania się w rodzinie, gdzie było gospodarstwo rolne, automatycznie pozwala przedłużać staż pracy. Z tego względu, Sąd odmówił wiarygodności tym zeznaniom świadków i odwołującego, którzy wskazywali, że praca J. G. w gospodarstwie rolnym wujka K. S. miała charakter pracy stałej i codziennej, a tym samym, że miała ona wymiar przekraczający połowę pełnego wymiaru czasu pracy.

Dowody z dokumentów, w szczególności znajdujące się w aktach osobowych i rentowych odwołującego oraz przedstawione wraz z wnioskiem o emeryturę, Sąd Okręgowy ocenił jako wiarygodne, gdyż były one zgodne z osobowymi źródłami dowodowymi i tworzyły spójny przebieg zatrudnienia J. G. w spornym okresie czasu. Co istotne, strony nie kwestionowały co do zasady ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z tych dokumentów, należało uznać za mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Organ rentowy zakwestionował jedynie świadectwo pracy z dnia 14 maja 1994 r. wystawione przez (...) z siedzibą w W. z uwagi na brak pieczątki osoby, która podpisała świadectwo pracy (wskazano, że pod pieczątką imienną Prezesa widnieje podpis innej osoby z upoważnienia). Zdaniem Sądu stanowisko organu rentowego w tym zakresie jest błędne. Wystawienie świadectwa pracy przez osobę upoważnioną do podpisania tego rodzaju dokumentu, nawet bez pieczątki imiennej, nie jest mankamentem, który podważa moc dowodową tego dokumentu. Wobec poświadczenia wskazanego w treści tego dokumentu okresu zatrudnienia ubezpieczonego przez świadka K. B., jak również faktu, iż dokument ten został podpisany przez asystentkę Działu Kadr, a więc osobę uprawnioną, jego autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu. W tej sytuacji, opierając się na wiarygodnych zeznaniach ubezpieczonego potwierdzonych zeznaniami świadka, należało uznać, że okres zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. podlegał zaliczeniu do jego okresu ogólnego ubezpieczenia jako okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Przepis art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.) wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przy określaniu prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
o których mowa w powołanym art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r., nie ma żadnej swobody. Prace te ściśle i jasno zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43) – zwanym dalej Rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego . Na wykazach prac zawartych we wskazanym rozporządzeniu nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym Rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1.  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi
i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

2.  wykonywać pracę wymienioną w wykazie A ( Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do Rozporządzenia;

3.  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia) oraz

4.  być zatrudnionym przez, co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt.
3 rozporządzenia).

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy
w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy ( wyrok SN z dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Świadectwo pracy w warunkach szczególnych jest jednak dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. i nie stanowi dowodu tego, co zostało w nim odnotowane. Taki walor mają wyłącznie dokumenty urzędowe, do których w myśl stosowanego a contrario art. 244 § 1 k.p.c. nie zalicza się świadectwa pracy, skoro nie zostało sporządzone przez organy władzy publicznej, ani inne organy państwowe (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2013 r., III AUa 783/13). Dodatkowo należy podkreślić, że w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania uprawnień do emerytury w wieku obniżonym, dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być więc udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

W rozpatrywanej sprawie okolicznościami, co do których istniał spór pomiędzy stronami, było to, czy ubezpieczony legitymuje się, co najmniej 15 – letnim okresem pracy
w warunkach szczególnych, jak również 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Spełnienie innych warunków, od których zależy przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury, nie było zaś sporne, ponieważ J. G. z dniem 18 marca 2016 r. ukończył 60 lat i nie jest członkiem OFE.

Wskazać należy, że w rozpatrywanej sprawie, Sąd Okręgowy przyznał prymat dowodom o charakterze osobowym, tj. zeznaniom świadków, z uwagi na to, że dokumentacja zawarta w aktach osobowych odwołującego z okresu jego zatrudnienia od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 14 kwietnia 1992 r. w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W. nie była dokładna. W dniu 23 kwietnia 1992 r. Przedsiębiorstwo (...) w W. wystawiło bowiem ubezpieczonemu świadectwo wykonywania pracy, zaliczanej do pierwszej kategorii zatrudnienia, w którym zaświadczyło, że w okresie od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 17 kwietnia 1992 r. J. G. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, wymienioną w Dziale Nr VIII, pkt. 5 poz. 2 Wykazu A, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie ustalenia stanowisk pracy, na których praca zalicza się do pierwszej kategorii zatrudnienia, bez wskazania konkretnego zarządzenia resortowego, zawierającego wykaz prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Sąd Okręgowy miał jednak na uwadze, że zarządzenie, na które powoływał się organ rentowy nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa. Ma ono jedynie charakter informacyjny, techniczno – porządkujący, uściślający, w szczególności, gdy w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia nie wymienia się określonych stanowisk pracy, lecz operuje się pojęciem ogólnym (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2004 r., II UK 337/03, z dnia 20 października 2005 r., I UK 41/05 i z dnia 25 lutego 2009 r., II UK 227/08). Tym bardziej posłużenie się resortowym wykazem stanowisk jest uzasadnione, a nawet konieczne, gdy dany rodzaj prac został wymieniony z wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia jedynie ogólnie, bez wskazania jakiegokolwiek kryterium zakwalifikowania go do jednego z wykazów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2011 r., sygn. II UK 356/10). Taki wykaz resortowy ułatwia zatem identyfikację określonego stanowiska pracy jako stanowiska pracy w szczególnych warunkach. Zarządzenia resortowe nie mogą natomiast stanowić samodzielnej podstawy prawnej indywidualnych decyzji.

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornych okresach zatrudnienia, tj. w okresie zatrudnienia od dnia 2 maja 1975 r. do dnia 14 kwietnia 1992 r. w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W. oraz w okresie zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. w hurtowni ubrań (...) z siedzibą w W. znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Niewątpliwie faktyczny rodzaj pracy ubezpieczonego został potwierdzony zeznaniami świadków: S. C., Z. K. (2) oraz K. B. – współpracowników ubezpieczonego ze spornych okresów zatrudnienia – którzy zgodnie wskazali, iż wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał w warunkach szczególnych pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Należy również wskazać, że ww. świadkowie stanowili wiarygodne osobowe źródła dowodowe dla Sądu, ponieważ pracowali w wymienionych zakładach pracy w okresach pokrywających się z zatrudnieniem tam ubezpieczonego. Świadkowie w sposób kompletny i zbieżny opisywali zakres obowiązków J. G., precyzując, że wykonywał on takie same prace w takich samych warunkach przez wszystkie okresy zatrudnienia w wymienionych zakładach pracy. Powyższym zeznaniom, Sąd w pełni dał wiarę jako przekonywującym, spójnym i logicznym przy braku dowodów na okoliczność przeciwną w sytuacji, gdy świadkowie ci byli współpracownikami ubezpieczonego w okresie spornym a więc posiadali bezpośrednią wiedzę o wykonywanej przez ubezpieczonego pracy. Odnosząc się natomiast do dokumentu w postaci świadectwa pracy z dnia 14 maja 1994 r. wystawionego przez (...) z siedzibą w W., organ rentowy wskazywał, iż z uwagi na brak pieczątki osoby, która podpisała świadectwo pracy (wskazano, że pod pieczątką imienną Prezesa widnieje podpis innej osoby z upoważnienia), świadectwo to jest niewiarygodne. Zdaniem Sądu stanowisko organu rentowego w tym zakresie jest błędne. Wystawienie ww. świadectwa pracy przez osobę upoważnioną do podpisania tego rodzaju dokumentu, nawet bez pieczątki imiennej, nie jest mankamentem, który podważa moc dowodową tego dokumentu. Wobec poświadczenia wskazanego w treści tego dokumentu okresu zatrudnienia ubezpieczonego przez świadka K. B., jak również faktu, iż dokument ten został podpisany przez asystentkę z Działu Kadr, a więc osobę uprawnioną, jego autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu. W tej sytuacji, opierając się na wiarygodnych zeznaniach ubezpieczonego potwierdzonych zeznaniami świadka, należało uznać, że okres zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1992 r. do dnia 14 maja 1994 r. podlegał zaliczeniu do jego okresu ogólnego ubezpieczenia jako okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Za kwalifikacją pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, jako pracy w warunkach szczególnych przemawia wykaz prac w warunkach szczególnych załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.) - wykaz A, dział VIII, poz.2, który wskazuje, iż pracą w warunkach szczególnych są prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, co w niniejszym postępowaniu zostało wykazane. Z tego względu, okres ten z wyjątkiem okresu zatrudnienia od dnia 1 września 1994 r. do dnia 30 września 1995 r. w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (wtedy też odwołujący wykonywał pracę w wymiarze ½ etatu, a nie w wymiarze pełnego etatu), winien być zaliczony do ogólnego stażu ubezpieczeniowego, jak i stażu pracy odwołującego w warunkach szczególnych.

Z kolei odnosząc się do żądania wnioskodawcy zaliczenia jego do stażu ubezpieczeniowego okresów pracy w gospodarstwie rolnym wujka K. S. w czasie wakacji w latach 1972-1974, Sąd Okręgowy miał na uwadze, że o uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno - rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (przed dniem 1 stycznia 1983 r.) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności: - wykonywanie czynności rolniczych powinno się odbywać zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej „domownika” oraz czynności te muszą być wykonywane w rozmiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie. Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 19 grudnia 2000 r., (II UKN 155/00), że przy ustaleniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, świadczonej przed dniem 1 stycznia 1983 r. w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy. Warunek ten nie wyczerpuje jednak wszystkich kryteriów pozwalających na uwzględnienie pracy w gospodarstwie rolnym do uzupełnienia stażu emerytalnego. Praca ta musi mieć bowiem charakter stały, co oznacza gotowość (dyspozycyjność) do wykonywania pracy rolniczej, gdy wymaga tego sytuacja (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2001 r., II UKN 466/00 oraz z dnia 10 maja 2000 r., II UKN 535/99). Co do zasady nie ma przeszkód w uwzględnieniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców także w czasie wakacji szkolnych, z tym, że wymiar czasu tej pracy winien przekraczać połowę pełnego wymiaru czasu pracy. Nie ulega przy tym wątpliwości, że doraźna pomoc wykonywana zwyczajowo przez członków rodziny osób zamieszkałych na terenach wiejskich nie stanowi pracy w gospodarstwie rolnym, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Fundamentalnego zatem znaczenia nabiera ustalenie, czy w zgłoszonym przez odwołującego okresie jego praca była wykonywana w koniecznym rozmiarze, czy nie miała ona charakteru li tylko zwyczajowej pomocy świadczonej przez dzieci w stosunku do pozostałych członków rodziny (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 września 2014 r. III AUa 2480/13).

Odnosząc się do zeznań świadków R. S. i J. D. to wskazać należy, że świadkowie ci zgodnie wskazywali, że wnioskodawca w okresie wakacyjnych w latach 1972-1974 pracował w gospodarstwie rolnym wujka K. S.. Jednakże świadkowie nie byli w stanie wskazać na konkretny wymiar czasu pracy wnioskodawcy w gospodarstwie, opisać dokładną ilość wykonywanych prac, a wskazywali jedynie ogólnie, że J. G. pomagał wujostwu w gospodarstwie. Świadek R. S. wskazał np., że prace, które wykonywał odwołujący trwały przez okres 2-3 tygodni. Z pewnością, szczególnie w okresach wytężonych prac polowych, jak żniwa, czy wykopki wnioskodawca, mieszkając u wujostwa na wsi był zmuszony pomagać w pracach w gospodarstwie rolnym, jednakże odnośnie całego spornego okresu nie była to praca w takim natężeniu, aby można było uznać jej wymiar przynajmniej 4 godziny dziennie. Tym samym, co do wykonywania pracy w okresie wakacyjnym, Sąd Okręgowy nie podzielił twierdzeń tak świadków, jak i odwołującego, iż praca ta miała charakter pracy stałej, codziennej, uzasadniającej traktowanie jej jako okresu uzupełniającego, wpływającego na staż emerytalny. Sąd Okręgowy miał bowiem na uwadze, że założeniem ustawodawcy pozwalającego uzupełniać staż ubezpieczeniowy pracą w gospodarstwie rolnym bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne jest uwzględnianie tylko takich okresów które wskazują na stałość, trwałość tej pracy, pozostawanie w ciągłej dyspozycji do jej wykonywania, związanie życia zawodowego w pewnym okresie z tą sferą działalności. Nie chodzi tu o okazjonalną pracę oraz o taką pomoc, która polega na tym, iż dziecko przyjeżdżając do rodziny na wakacje pomaga w pracy w gospodarstwie rolnym. Zasadą jest, iż staż pracy związany jest ściśle z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne. Zaliczanie okresów nie związanych z opłacaniem składek musi odbywać się w sytuacjach ściśle wskazanych przez ustawodawcę i jako wyjątek traktowane z wyraźnymi ograniczeniami. Potoczne przekonanie, iż dzieci wiejskie pracowały w gospodarstwie rolnym nie może skutkować obciążaniem systemu ubezpieczeń społecznych dodatkowymi ciężarami w sytuacji braku jakiegokolwiek wkładu z tego tytułu do tego systemu. Odwołujący pomagał wujostwu w pracy w gospodarstwie rolnym, tak jak wszyscy powinni pomagać w każdym gospodarstwie, także domowym. Nie ma jednak żadnego uzasadnienia aby przyjmować, że okoliczność okresowego (wakacyjnego) przebywania w rodzinie, posiadającej gospodarstwo rolne, automatycznie pozwala przedłużać staż pracy. Z tego względu, Sąd odmówił wiarygodności tym zeznaniom świadków i odwołującego, którzy wskazywali, że praca J. G. w gospodarstwie rolnym wujka K. S. miała charakter pracy stałej i codziennej, a tym samym, że miała ona wymiar przekraczający połowę pełnego wymiaru czasu pracy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe daje podstawy do przyjęcia, iż odwołujący legitymuje się 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, aczkolwiek nie posiada 25-letniego okresem uprawniającego do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury z warunków szczególnych. Ubezpieczony nie spełnia zatem wszystkich przesłanek z art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury.

Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ( 14) § 1 k.p.c. oddalił odwołanie J. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia 8 czerwca 2016 r., znak: (...), o czym orzekł w sentencji wyroku.

SSO Włodzimierz Czechowicz

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)